Finansowanie PPP z wykorzystaniem obligacji projektowych Zagadnienia, na które zamawiający powinni zwrócić uwagę

Transkrypt

1 Finanswanie PPP z wykrzystaniem bligacji prjektwych Zagadnienia, na które zamawiający pwinni zwrócić uwagę Listpad 2012 r.

2 Warunki krzystania z niniejszej publikacji Publikacja zstała pracwana w celu wzbgacenia i stymulwania dyskusji dtyczących partnerstw publiczn-prywatnych (PPP), a takŝe w celu przyczynienia się d rzpwszechniania najlepszych praktyk w tym bszarze. Oryginalna publikacja zstała wydana przez Eurpejskie Centrum Wiedzy PPP (EPEC) w języku angielskim. Niniejszy materiał stanwi tłumaczenie ryginału. Tłumaczenie zstał wyknane na zlecenie Ministerstwa Rzwju Reginalneg. EPEC nie zweryfikwał tłumaczenia z języka angielskieg, w związku z tym zlecenidawca tłumaczenia pnsi wyłączną dpwiedzialnść za jeg treść. Eurpejskie Centrum Wiedzy Specjalistycznej w zakresie PPP (EPEC) stanwi wspólną inicjatywę Eurpejskieg Banku Inwestycyjneg (EBI), Kmisji Eurpejskiej, państw człnkwskich Unii Eurpejskiej, państw kandydujących raz niektórych innych państw. Ddatkwe infrmacje na temat EPEC i jeg człnków mŝna uzyskać pd adresem Ustalenia, analizy, interpretacje i wniski przedstawine w niniejszej publikacji nie zawsze są zgdne z pglądami lub załŝeniami plityki realizwanej przez EBI, Kmisję Eurpejską, MRR lub jakiegklwiek inneg człnka EPEC. śaden człnek EPEC, w tym EBI raz Kmisja Eurpejska, nie bierze na siebie dpwiedzialnści za prawidłwść infrmacji zawartych w niniejszej publikacji, ani nie mŝe zstać pciągnięty d dpwiedzialnści prawnej w związku z knsekwencjami wynikającymi z krzystania z niniejszej publikacji. W związku z tym uŝytkwnik krzystający z infrmacji zawartych w niniejszej publikacji czyni t na swją wyłączną dpwiedzialnść. EPEC i MRR upwaŝniają dbirców niniejszeg dkumentu d jeg uŝytkwania, pbierania, wyświetlania i pwielania raz d drukwania kpii jeg treści, przy czym dbircy są prszeni pdawanie w takim przypadku źródła cytwanych materiałów. EPEC i MRR nie wyraŝają zgdy na wykrzystywanie niniejszeg dkumentu lub jeg treści d celów kmercyjnych.

3 Finanswanie PPP z wykrzystaniem bligacji prjektwych. Zagadnienia, na które zamawiający pwinni zwrócić uwagę 1. Wstęp D niedawna eurpejski rynek PPP był w duŝym stpniu zaleŝny d finanswania typu prject finance przyznawaneg przez banki kmercyjne lub publiczne instytucje finanswe (np. EBI). Od mmentu wystąpienia kryzysu finansweg zabezpieczenie finanswania ze strny banków kmercyjnych stał się trudniejsze, a warunki udzielania pŝyczek (np. wycena, kres zapadalnści, wielkść pŝyczki) uległy znacznemu pgrszeniu, c wpłynęł na mŝliwść zabezpieczenia pŝyczek na realizację prjektów PPP raz na stsunek ich ceny d jakści. W świetle sytuacji panującej becnie na rynkach finanswych, finanswanie z wykrzystaniem bligacji mŝe degrać isttną rlę w zmniejszaniu luki finanswej występującej w przypadku inwestycji infrastrukturalnych. W uprszczeniu, bligacje prjektwe t instrumenty dłuŝne wydawane przez przedsiębirstwa dpwiedzialne za dany prjekt PPP, które są z reguły kupwane przez inwestrów instytucjnalnych (np. fundusze emerytalne, zakłady ubezpieczeń). Niekiedy takie bligacje są zbywalne na rynkach wtórnych. O ile finanswanie z wykrzystaniem bligacji dgrywa isttną rlę na niektórych rynkach PPP pza Eurpą (np. w Kanadzie), prawdziwe bligacje prjektwe 1 wciąŝ nie są wykrzystywane w Eurpie na szerszą skalę i stanwią źródł wielu prblemów, w szczególnści dla zamawiających prwadzących działania w fazie realizwania zamówień publicznych dla prjektu. Sektr publiczny dgrywa kluczwą rlę w ułatwianiu krzystania z bligacji prjektwych w ramach PPP. Niniejszy dkument jest adreswany d zamawiających w zakresie PPP raz d gólnie rzumianych zaintereswanych pdmitów publicznych w dziedzinie PPP. Zwrócn w nim uwagę na najwaŝniejsze właściwści finanswania z wykrzystaniem bligacji raz zidentyfikwan główne prblemy, które zamawiający będą musieli rzwiązać, jeŝeli pdejmą decyzję finanswaniu PPP z wykrzystaniem bligacji prjektwych. 2. NajwaŜniejsze właściwści finanswania z wykrzystaniem bligacji RzwaŜając mŝliwść wprwadzenia finanswania z wykrzystaniem bligacji jak alternatywneg źródła finanswania dla PPP, naleŝy wziąć pd uwagę szereg właściwści teg finanswania, w tym: ryzyk związane z terminem zapadalnści/refinanswaniem bligacje z załŝenia stanwią długterminwe rzwiązania finanswe. Inwestrzy instytucjnalni inwestujący w bligacje dąŝą d pzyskania długterminwych 1 Opakwane bligacje prjektwe (tj. bligacje zagwarantwane przez zakłady ubezpieczeń będące ubezpieczycielami bligacji ) były dść pwszechnie wykrzystywane w ramach PPP, w szczególnści w Wielkiej Brytanii, d mmentu upadku zakładów ubezpieczeń pełniących rlę ubezpieczycieli bligacji pd kniec pierwszej dekady XXI w.

4 aktywów na pkrycie swich długterminwych zbwiązań. W przypadku PPP mŝe t znaczać krzystanie z rzwiązań finanswych, które niemalŝe pkrywają się z terminami zapadalnści zamówień PPP, i które nie wiąŝą się z ryzykiem refinanswania (które ma miejsce w przypadku prjektów finanswanych z wykrzystaniem krótkterminweg finanswania np. typu mini-perm zapewnianeg przez banki kmercyjne); wycena w becnych warunkach rynkwych całkwity kszt finanswania z wykrzystaniem bligacji częst kazuje się niŝszy d ksztu kredytu bankweg. Taka przewaga cenwa mŝe w związku z tym przyczynić się d pprawy stsunku ceny prjektu PPP d jeg jakści, a takŝe zwiększyć jeg przystępnść dla pdmitu publiczneg; jakść kredytwa pdmity inwestujące w bligacje z reguły inwestują w aktywa wyskiej jakści (tj. w aktywa wiąŝące się z niewielkim prawdpdbieństwem pniesienia straty). Aby sprstać czekiwanim inwestrów, emitenci bligacji (zazwyczaj banki) angaŝują agencje ratingwe, dąŝąc d ustrukturyzwania swich transakcji w taki spsób, aby uzyskać rating kredytwy na pzimie A- lub wyŝszym 2. PniewaŜ typwy prjekt PPP jest zaprjektwany w taki spsób, by uzyskać rating na pzimie BB+ lub BBB-, finanswanie z wykrzystaniem bligacji częst wiąŝe się ze stswaniem instrumentów zwiększania zdlnści kredytwej (np. inicjatywa w zakresie bligacji prjektwych w ramach strategii Eurpa Prject Bnd Initiative, transze dłuŝne, gwarancje pełniejszeg wyknania) w celu uzyskania ratingu czekiwaneg przez inwestrów; wielkść transakcji z uwagi na jeg kszt, złŝnść raz gtwść inwestrów d inwestwania, krzystanie z finanswania z wykrzystaniem bligacji jest uzasadnine wyłącznie w przypadku transakcji PPP znacznej wielkści (np. finanswanie z wykrzystaniem bligacji wartści przekraczającej 100 milinów EUR). Obligacje są zazwyczaj wprwadzane d brtu za pśrednictwem fert publicznych lub fert na rynku niepublicznym. W przypadku bardz duŝych transakcji mŝna rzwaŝyć mŝliwść zastswania fert publicznych. Oferty na rynku niepublicznym są bardziej dpwiednie dla mniejszych transakcji, pniewaŝ wiąŝą się z niŝszymi ksztami i mniejszym bieŝącym bciąŝeniem administracyjnym; kszty wstępne finanswanie z wykrzystaniem bligacji wiąŝe się z kniecznścią pniesienia znacznych ksztów wstępnych, takich jak kszty uzyskania ratingu kredytweg dla bligacji, kszty przygtwania dkumentacji w zakresie plaswania bligacji raz kszty wprwadzania bligacji d brtu. Stswanie finanswania z wykrzystaniem bligacji mŝe wiązać się ze znacznymi ksztami prawnymi, w szczególnści w przypadku fert publicznych, w ramach których przewiduje się kniecznść dpuszczenia bligacji d ficjalnych ntwań giełdwych; mŝliwść dstarczenia raz wątpliwści związane z wyceną Zagadnienia związane z mŝliwścią dstarczenia bligacji raz ich wyceną z reguły precyzuje się dpier w mmencie ich faktyczneg wyemitwania. W przypadku PPP wiąŝe się t nieuchrnnie z pewnym pzimem braku pewnści w trakcie przeprwadzania prcedury udzielania zamówień. W knsekwencji zamawiający częst mają trudnści w znalezieniu w pełni 2 3 W niniejszym dkumencie stsuje się skalę ratingwą pracwaną przez Standard & Pr s (d znakmiteg d słabeg): AAA, AA+, AA, AA-, A+, A, A-, BBB+, BBB, BBB-, BB+, BB, BB-, B+, B, B-, CCC+, CCC, CCC-, CC, C, D. Zb.

5 zaangaŝwanych fert finanswania z wykrzystaniem bligacji na etapie składania fert lub na etapie przedstawiania statecznych fert w zamówieniach PPP; kszt przeniesienia pniewaŝ zyski z tytułu bligacji są realizwane natychmiast p jej wyemitwaniu, partner prywatny w ramach PPP będzie musiał inwestwać te zyski przez cały kres budwy, d mmentu, w którym będą ne faktycznie ptrzebne d realizacji prjektu. Sytuacja ta z reguły skutkuje pwstaniem efektu negatywneg przeniesienia, pniewaŝ wartść dsetek uzyskiwanych przez partnera prywatneg jest zazwyczaj niŝsza niŝ dsetki wypłacane bligatariuszm. Efekt ten nie występuje w przypadku krzystania z tradycyjneg finanswania bankweg, w ramach któreg fundusze mgą być pbierane w trakcie kresu budwy w dwlnym mmencie, jeŝeli zajdzie taka ptrzeba; zapisy dtyczące rzwiązania umwy w przypadku wcześniejszej spłaty, warunki emisji bligacji z reguły wymagają uiszczenia płaty za przedterminwą spłatę raz zwrtu kwty pzstającej d spłaty w celu zrównania pzycji zajmwanej przez bligatariuszy, pdbnie jak dzieje się t w przypadku upływu terminu zapadalnści bligacji; raz wierzyciel kntrlujący tradycyjne finanswanie bankwe na rzecz PPP przyznaje kredytdawcm mŝliwść krzystania z prawa d pdejmwania decyzji w skrdynwany/uregulwany spsób przez cały kres realizacji prjektu (np. w kntekście restrukturyzacji). W przypadku finanswania z wykrzystaniem bligacji naleŝy pwłać wierzyciela kntrlująceg, który będzie dpwiedzialny za chrnę interesów wielu bligatariuszy.

6 3. Zagadnienia, na które zamawiający pwinni zwrócić uwagę Zamawiający prjekty w zakresie PPP mgą zachęcać ferentów d rzwaŝenia mŝliwści skrzystania z finanswania z wykrzystaniem bligacji (w celu zwiększenia knkurencji lub prmwania dywersyfikacji), lub mgą ceniać ferty pierające się na finanswaniu z wykrzystaniem bligacji. W związku z tym zamawiający muszą zdawać sbie sprawę z implikacji związanych ze stswaniem tej frmy finanswania raz zapewnić równe warunki działania dla rzwiązań pierających się na bligacjach i rzwiązań bankwych stswanych w ramach prcedury przetargwej. Bez dpwiednieg dstswania prcedury przetargwej raz warunków zamówień w ramach PPP, zabezpieczenie finanswania z wykrzystaniem bligacji mŝe kazać się niemŝliwe. Prady eksperckie dla zamawiających Jak wskazan pwyŝej, finanswanie z wykrzystaniem bligacji cechuje się szeregiem szczególnych właściwści. Przy analizwaniu charakterystycznych dla bligacji kwestii, takich jak mŝliwść dstarczenia, prównanie cen raz dkumentacja (zb. pniŝej), dpwiednie pdmity publiczne muszą pierać się na pradach eksperckich. Pwinny ne zapewnić dstępnść wiedzy eksperckiej na temat knkretneg instrumentu bligacji na wczesnym etapie realizacji prcedury udzielania zamówień. MŜe wiązać się t z kniecznścią pwłania wyspecjalizwaneg dradcy, pniewaŝ zwykli dradcy finanswi w zakresie PPP mgą nie dyspnwać bezpśrednim dświadczeniem w dziedzinie finanswania z wykrzystaniem bligacji. Etapy prcedury udzielania zamówień publicznych Aby umŝliwić lub ułatwić krzystanie z finanswania z wykrzystaniem bligacji, przy planwaniu przebiegu prcedury udzielania zamówień publicznych w ramach PPP zamawiający pwinni wziąć pd uwagę następujące elementy: na etapie przygtwywania prjektu zamawiający pwinni cenić, czy kluczwe elementy zaprpnwaneg prjektu PPP pzwalają na bjęcie g finanswaniem z wykrzystaniem bligacji. Teg rdzaju wstępny przegląd wyskieg szczebla pwinien zstać przeprwadzny z udziałem dradcy finansweg daneg pdmitu; w celu udzielenia ferentm dpwiednich infrmacji, prmwania zasady równeg traktwania i zachęcania pdmitów sektra prywatneg d wykrzystywania wszystkich dstępnych mŝliwści pzyskiwania finanswania, zamawiający pwinni wskazać na mŝliwść/dpuszczalnść krzystania z rzwiązań w zakresie finanswania z wykrzystaniem bligacji na etapie zgłszenia prjektu (np. za pśrednictwem publikacji w Dzienniku Urzędwym Unii Eurpejskiej); na etapie składania fert ferentm naleŝy zapewnić mŝliwść wybru między przedłŝeniem ferty pierającej się na finanswaniu bankwym lub ferty krzystającej z finanswania z wykrzystaniem bligacji. JeŜeli zamawiający wyrazi szczególną chęć zbadania ptencjału rzwiązań wykrzystujących bligacje, mŝe zwrócić się d ferentów przedstawienie

7 ferty wariantwej pierającej się na finanswaniu bankwym lub ferty krzystającej z finanswania z wykrzystaniem bligacji. W takim przypadku zamawiający pwinien mieć jednak na uwadze fakt, Ŝe przygtwanie dwóch wariantów w zakresie finanswania jest ksztwne dla ferentów 4. Zamawiający jest zbwiązany d dknania wybru dpwiednieg rzwiązania finansweg na kreślnym etapie prcedury, tj. przed przedłŝeniem najlepszych fert lub przed wytypwaniem preferwaneg ferenta. Zamawiający pwinien równieŝ rzwaŝyć, czy zwrt części ksztów związanych z przygtwaniem wnisków dtyczących finanswania z wykrzystaniem bligacji jest uzasadniny w danym przypadku; raz na etapie przedstawiania statecznej ferty zamawiający jest zbwiązany d przeprwadzenia dgłębnej analizy w zakresie mŝliwści dstarczenia raz wyceny wnisków dtyczących finanswania z wykrzystaniem bligacji (zb. pniŝej) 5. Ocena mŝliwści dstarczenia finanswania z wykrzystaniem bligacji W ramach standardwej prcedury udzielania zamówień publicznych w ramach PPP ferenci muszą wykazać (w swjej fercie lub statecznej fercie), Ŝe dstarczenie dpwiednich mŝliwści finanswania jest mŝliwe. Wymóg ten naleŝy stswać dpwiedni w przypadku rzwiązań dtyczących bligacji. Jak wskazan pwyŝej, zapewnienie mŝliwści dstarczenia bligacji przed ich faktycznym wyemitwaniem jest trudne z uwagi na fakt, Ŝe gwarantwanie emisji bligacji przez ich emitentów nie jest pwszechnie stswaną praktyką. W rezultacie zbwiązania uzyskane ze strny banków na etapie składania fert lub na etapie przedstawiania statecznych fert mgą być lub mgą wydawać się bardziej wiarygdne niŝ zbwiązania uzyskane dzięki rzwiązanim związanym ze stswaniem bligacji. Zamawiający mgą jednak zwiększyć prawdpdbieństw uzyskania finanswania z wykrzystaniem bligacji, zbwiązując emitenta bligacji d przedłŝenia listów pparcia na etapie składania fert i przedstawiania statecznych fert raz krzystając z prad eksperckich udzielanych przez dpwiednieg dradcę. W związku z tym naleŝy zachwać naleŝytą starannść przy frmułwaniu warunków zawartych w listach pparcia składanych przez emitenta bligacji. Pnadt zaleca się, aby zamawiający zbwiązali ferentów d uzyskania wstępneg ratingu w dniesieniu d prpnwanej struktury finanswej w celu graniczenia ryzyka związaneg z mŝliwścią dstarczenia na etapie przedstawiania statecznych fert. Zamawiający mŝe równieŝ zwrócić się d ferentów (i) przedstawienie dwdów ptwierdzających mŝliwść uzyskania minimalneg ratingu niezbędneg d spełnienia czekiwań inwestrów (np. A-) raz (ii) zaakceptwanie ryzyka wzrstu cen wskutek ewentualneg niepwdzenia działań mających na celu uzyskanie dpwiednieg ratingu. NaleŜy równieŝ zauwaŝyć, Ŝe zamawiający mgą stanąć przed kniecznścią prównania wnisków dtyczących finanswania z wykrzystaniem bligacji złŝnych przez róŝnych ferentów. W związku z tym będą ne musiały być w stanie zmierzyć ptencjał ferentów w zakresie plaswania na etapie ceny fert. 4 Art. 83 ust. 1 ustawy Praw zamówień publicznych przewiduje mŝliwść dpuszczenia w pstępwaniu fert wariantwych. JeŜeli zamawiający decyduje się na umŝliwienie składania fert wariantwych, musi w specyfikacji isttnych warunków zamówienia zamieścić pis spsbu, w jaki przedstawina ma być ferta wariantwa raz pstawić minimalne warunki, jakim musi na pdlegać (art. 36 ust. 2 pkt 4 Pzp). 5 Zb. załącznik w celu zapznania się z przykładwymi kluczwymi etapami prcedury udzielania zamówień stswanej w dniesieniu d PPP finanswanych z wykrzystaniem bligacji.

8 Ocena w zakresie wyceny i zarządzanie ryzykiem związanym z wyceną Na etapie składania fert i przedstawiania statecznych fert prcedury udzielania zamówień publicznych w ramach PPP zamawiający muszą cenić i prównać pzimy wyceny i właściwści związane z przeprwadzaniem wyceny w ramach róŝnych rzwiązań w zakresie finanswania. W przypadku finanswania z wykrzystaniem bligacji prces ten jest szczególnie złŝny, pniewaŝ przeprwadzenie precyzyjnej wyceny bligacji jest mŝliwe dpier p jej wyemitwaniu (tj. w chwili zamknięcia finansweg). Jak pdkreśln pwyŝej, krzystanie z prad ekspertów ma kluczwe znaczenie w kwestiach związanych z wyceną. Aby móc w dpwiedni spsób prównać róŝne ferty w zakresie finanswania, zamawiający w ramach zamówień PPP pwinien zbwiązać ferentów w dkumentacji przetargwej d przedłŝenia wyjaśnień dtyczących metdy wyceny zastswanej w dniesieniu d kaŝdeg prpnwaneg rzwiązania dtycząceg finanswania z wykrzystaniem bligacji (uwzględniających szczegółwy pis róŝnych składników wyceny). Metda przeprwadzania wyceny pwinna bazwać w mŝliwie najszerszym zakresie na cenach rynkwych pdbnych emisji bligacji lub kszyków emisji bligacji. Zachęcając ferentów d przedstawiania statecznych fert, zamawiający mŝe rzwaŝyć mŝliwść udzielenia infrmacji na temat rientacyjnej wyceny bligacji; ferenci mgą następnie wykrzystać te infrmacje przy składaniu swich fert. Oferenci mgliby wykrzystać teg rdzaju wycenę w ramach swich mdeli finanswych d bliczenia wartści swjej ferty. Wspmniane dane na temat wyceny pwinny uwzględniać pdział infrmacji według róŝnych pracwanych ratingów, a takŝe inne kluczwe właściwści związane z danym rdzajem finanswania (np. Zagadnienia dtyczące terminu zapadalnści). PniewaŜ prces wyceny bligacji jest mechanizmem rynkwym, ryzyk wystąpienia wahań cen między wartścią statecznej ferty a wartścią w chwili zamknięcia finansweg będzie spczywał na zamawiającym. W dróŝnieniu d rzwiązań bankwych (w przypadku których jedynym źródłem niepewnści jest wartść referencyjnej stpy prcentwej np. EURIBOR), ryzyk cenwe związane z bligacjami bejmuje zarówn wartść referencyjnej stpy prcentwej, jak i ryzyk spreadu". W knsekwencji: mechanizmy pdziału ryzyka między zamawiającym a partnerem prywatnym pwinny zstać mówine z ferentami na wczesnym etapie prcedury udzielania zamówień. Kwestię wybru takich mechanizmów mŝna równieŝ pzstawić w gestii ferentów, którzy dnisą się d niej w ramach swjej strategii fertwej; na etapie przedstawiania statecznych fert zamawiający pwinien kreślić zakres wyceny, w którym dany prjekt PPP będzie mŝliwy d zrealizwania, a bligacje będą mgły zstać wyemitwane. JeŜeli wycena nie mieści się w tym zakresie, zamawiający pwinien zachwać praw d dmwy przeprwadzenia transakcji; raz p wytypwaniu preferwaneg ferenta, zamawiający pwinien zbwiązać g d śledzenia wahań pzimu cen i d regularneg przekazywania infrmacji na ten temat d zamknięcia finansweg.

9 Harmngram Aby umŝliwić lub ułatwić krzystanie z finanswania z wykrzystaniem bligacji, pdmity publiczne pwinny zapewnić uwzględnienie takiej mŝliwści w harmngramie dtyczącym prcedury udzielania zamówień w ramach PPP: pracwywanie rzwiązań dtyczących finanswania z wykrzystaniem bligacji wymaga większej ilści czasu niŝ pracwywanie rzwiązań dtyczących finanswania bankweg, pniewaŝ wiąŝe się z kniecznścią uzyskania ratingów kredytwych 6, przygtwania dkumentacji w zakresie plaswania bligacji, wprwadzenia bligacji d brtu raz spełnienia dpwiednich wymgów regulacyjnych; finanswanie z wykrzystaniem bligacji mŝe wiązać się z kniecznścią uzyskania ratingu wstępneg na etapie przedstawiania statecznych fert raz stateczneg ratingu w chwili zamknięcia finansweg. Prces przyznawania ratingu trwa z reguły kł czterech tygdni. Opracwanie wymaganych materiałów ddatkwych wiąŝe się jednak z kniecznścią śledzenia pstępów w zakresie rzwju ferty. W knsekwencji prces przyznawania ratingu wstępneg mŝe rzpcząć się dpier p ustabilizwaniu struktury transakcji (np. pdział ryzyka, inne kluczwe warunki zamówienia w ramach PPP), gdy prawdpdbieństw wystąpienia zasadniczych zmian będzie niewielkie. Pdbnie prace nad przyznaniem stateczneg ratingu mŝna rzpcząć praktycznie dpier p zakńczeniu przygtwywania dkumentacji prjektwej; raz gólnie rzecz birąc, p wytypwaniu preferwaneg ferenta i zakńczeniu prac nad dkumentacją prjektwą, uzyskanie stateczneg ratingu i wprwadzenie bligacji d brtu mŝe ptrwać 4 6 tygdni dłuŝej niŝ kres, który byłby wymagany d umŝliwienia realizacji transakcji bankwej. Zapisy dtyczące rzwiązania umwy w ramach PPP W ramach PPP partner prywatny mŝe zstać zbwiązany d uiszczenia przedpłaty z tytułu krzystania z finanswania z wykrzystaniem bligacji, na przykład w przypadku dbrwlneg rzwiązania umwy w ramach PPP lub w przypadku rzwiązania umwy wskutek niewyknania zbwiązania przez pdmit publiczny. P rzwiązaniu umwy warunki emisji bligacji z reguły będą nakładały bwiązek uiszczenia przedpłaty z tytułu bligacji i uiszczenia płaty za przedterminwą spłatę mającej na celu zrównanie pzycji bligatariuszy, w celu przywrócenia sytuacji sprzed dknania przedpłaty. Wyskść takiej płaty z tytułu przedterminwej spłaty z reguły blicza się wychdząc z załŝenia, Ŝe przedterminw spłacna kwta zstałaby reinwestwana w pzstałym kresie, raz Ŝe w dniesieniu d jej minimalnej wartści ustanwinby minimalny pułap, któreg wyskść dpwiadałaby wartści bligacji (tzw. klauzula Spensa ). W związku z tym zagadnienia te naleŝy uwzględnić w zapisach dtyczących rzwiązania umwy w ramach PPP bazującej na finanswaniu z wykrzystaniem bligacji. Odpwiednie klauzule umwne mgą być zgdne ze stswanym w Wielkiej Brytanii pdejściem pierającym się na zmdyfikwanej klauzuli Spensa, które dpwiada tradycyjnej klauzuli Spensa, umŝliwiając jednak kreślenie stpy reinwestycji (w celu graniczenia wyskści ksztów, które naleŝy uiścić z tytułu rzwiązania umwy). 7 6 Z wyjątkiem fert na rynku niepublicznym, w przypadku których uzyskanie ratingu kredytweg nie jest zazwyczaj wymagane. 7 Zb.

10 Załącznik Przykładwe etapy prcedury udzielania zamówień stswanej w dniesieniu d PPP finanswanych z wykrzystaniem bligacji Przed publikwaniem w Dzienniku Urzędwym Unii Eurpejskiej: cena mŝliwści skrzystania z bligacji prjektwych Dziennik Urzędwy Unii Eurpejskiej: wskazanie mŝliwści skrzystania z bligacji prjektwych Zaprszenie d składania fert: wskazanie/zwrócenie się składanie fert dtyczących bligacji prjektwych kreślenie warunków dtyczących listów pparcia uzyskiwanych d emitentów Składanie fert: przeprwadzanie ceny fert Zaprszenie d składania statecznych fert zwrócenie się uzyskanie wstępneg ratingu i uzyskanie listów pparcia emitentów (strategia plaswania i elementy składwe wyceny) w miarę mŝliwści, dstarczenie ferentm rientacyjnych danych dtyczących wyceny bligacji Składanie statecznych fert (np. mŝliwść dstarczenia, wycena) Etap wybru preferwaneg ferenta: wybór rzwiązania w zakresie finanswania zbwiązanie d uzyskania stateczneg ratingu kreślenie zakresu cenweg i mnitrwanie wahań wartści wyceny w kntekście przystępnści/stsunku ceny d jakści Zamknięcie finanswe