MYŚL GLOBALNIE - KUPUJ LOKALNIE

Transkrypt

1 MYŚL GLOBALNIE - KUPUJ LOKALNIE Zasady diety zgodnej z założeniami odpowiedzialnej (zrównoważonej) konsumpcji mgr inż. Anna Danielewicz

2 Odpowiedzialna konsumpcja co to takiego? To podejmowanie decyzji zakupowych z uwzględnieniem wszelkich konsekwencji, jakie niosą ze sobą wydobycie surowców oraz produkcja, dystrybucja, użytkowanie i utylizacja danego towaru. Każdy z tych procesów ma wpływ na środowisko przyrodnicze i otoczenie społeczne: negatywny wpływ (np. degradacja przyrody, łamanie praw człowieka, łamanie praw pracowniczych), pozytywny wpływ (np. poprawa losu ludzi, ochrona przyrody).

3 Cztery rodzaje odpowiedzialnych zakupów - Wybór danych kategorii produktów - ten typ zakupów oznacza wybór konkretnych produktów, takich jak np. energooszczędne żarówki. - Unikanie kupowania danych kategorii produktów - ten typ zakupów wiąże się z unikaniem kupowania produktów, do których mamy krytyczny stosunek, np. jajek z chowu klatkowego czy samochodów spalających duże ilości paliwa. - Koncentracja na poszczególnych firmach - takie podejście do zakupów polega na całościowym podejściu do działalności konkretnych przedsiębiorstw. Unikaniu kupowania produktów firm, które w swej działalności naruszają określone standardy społeczne i środowiskowe, a wybieraniu przedsiębiorstw, kierujących się nie tylko chęcią zysku ekonomicznego, ale także zasadami dotyczącymi środowiska naturalnego i etyki (np. Nestle) - Całościowe podejście - oznacza ono ocenę firm oraz produktów pod względem przestrzegania przez nich praw człowieka, standardów środowiska itd. i wybór takich produktów, które w największym stopniu spełniają określone kryteria społeczne i ekologiczne (np. Nestle)

4 Jak kupować odpowiedzialnie? Ograniczaj konsumpcję Same odpowiedzialne zakupy nie wystarczą. Musimy także zmniejszyć liczbę rzeczy, które kupujemy, używamy i które wyrzucamy na śmietnik. Zanim wybierzesz się na zakupy, zadaj sobie kilka prostych pytań: Czy tego naprawdę potrzebujesz? Czy rzeczywiście będziemy tego używał(a)? Co się stanie z tym produktem po tym, jak przestanie być ci już potrzebny? Rób zakupy blisko swego miejsca zamieszkania Lokalne zakupy to zmniejszenie ilości spalin w powietrzu i wsparcie dla lokalnej społeczności.

5 Oszczędzaj i inwestuj w sposób odpowiedzialny Ważne jest nie tylko to, jak wydajesz swoje pieniądze, ale także to, w jakiej instytucji czy banku je trzymasz, oraz gdzie i w jaki sposób je inwestujesz. Odpowiedzialne inwestowanie jest na Zachodzie coraz bardziej popularne. Także w Polsce zaczyna się rozwijać. Kupuj produkty używane oraz z recyclingu Kupowany przez ciebie produkt nie zawsze musi być nowy. Produkty ponownie przetworzone oraz produkty z drugiej ręki zapobiegają marnotrawstwu cennych zasobów i pozwalają ograniczyć stosy śmieci zalegające na wysypiskach

6 Ekologiczny koszt produkcji żywności Zobacz jak wygląda konsumpcja ze strony producenta i konsumenta -

7 Żywność zrównoważona ekologiczna + lokalna + świeża Połączenie tych trzech aspektów najmniej szkodzi środowisku. ekologiczne nasiona słonecznika z Chin = duża ilość wyemitowanych zanieczyszczeń związanych z ich transportem żywności lokalnej wyprodukowanej tradycyjnymi metodami upraw z wykorzystaniem dużej ilości pestycydów żywność ekologiczna i lokalna poddana znacznemu przetworzeniu straci swoje walory zdrowotne, a także stanie się źródłem dodatkowych odpadów. Jeżeli masz na uwadze ochronę środowiska i własnego zdrowia jedz żywność świeżą, lokalną i ekologiczną!

8 Żywność ekologiczna Produkowana jest według zasad najbardziej zbliżonych do upraw naturalnych, bez użycia chemicznych środków ochrony roślin, nawozów sztucznych, dodatków do paszy. Rolnictwo ekologiczne stanowi system gospodarowania, który dąży do zrównoważonej żywności uwzględniającej lokalne warunki ekologiczne, społeczne i ekonomiczne. Najważniejsze cele rolnictwa ekologicznego to: produkcja zdrowej, bezpiecznej, bogatej w substancje odżywcze żywności unikanie jakichkolwiek form zanieczyszczenia środowiska w następstwie działalności rolniczej (poprzez niestosowanie środków chemii rolnej) utrzymanie bogactwa gatunkowego roślin i zwierząt w gospodarstwie i jego otoczeniu, włączając w to ochronę dziko żyjących roślin i zwierząt (utrzymanie genetycznej różnorodności w gospodarstwie) utrzymanie oraz dążenie do podwyższania żyzności gleby dbałość o dobrostan zwierząt kształtowanie i pielęgnacja bogatego, zróżnicowanego krajobrazu rolniczego zapewnienie rolnikom wysokiej jakości życia, odpowiednich dochodów, zdrowych i bezpiecznych warunków pracy

9 Żywność lokalna jest to żywność wyprodukowana i sprzedawana w obrębie zdefiniowanego obszaru (w Wielkiej Brytanii przyjmuje się, że jest to żywność wyprodukowana w promieniu 30 mil od miejsca jej zakupu) lub pozyskana z najbliższego źródła produkcji. Zakup żywności lokalnej nie tylko przyczynia się do zmniejszenia emisji spalin związanych z transportem, ale stymuluje rozwój lokalnej gospodarki kupując żywność lokalną wspierasz rolników mieszkających obok Ciebie, dając im pracę.

10 Świeża żywność Jest to żywność pozbawiona konserwantów, żywność nieprzetworzona, najczęściej pozbawiona opakowania, dzięki czemu minimalizuje ilość odpadów oraz koszty środowiska związane z przetwarzaniem. W związku ze swoim charakterem tzn. krótkim terminem przydatności do spożycia, jest to często żywność lokalna. Jej znakiem rozpoznawczym może być często krótki termin przydatności do spożycia.

11 Food miles Zarówno żywność lokalna jak i sezonowa wpisuje się w ideę ograniczania food miles czyli żywnościo-kilometrów. Jest to odległość, jaką pokonuje jedzenie zanim trafi z pola na nasz talerz. Mniej food miles oznacza: więcej walorów smakowych i mniejsze ilości substancji konserwujących w pożywieniu. mniej spalanej benzyny i zanieczyszczeń uwalnianych do atmosfery oraz niższe koszty transportu. ograniczenie zbędnych opakowań, potrzebnych do przechowywania żywności a tym samym minimalizacja ilości odpadów

12 Co możesz zrobić żeby ograniczyć food miles? zwracaj uwagę na kraj pochodzenia produktów myśl o tym, które owoce i warzywa mają teraz swój sezon rób zakupy niedaleko domu pytaj skąd pochodzi żywność, którą kupujesz spróbuj zasadzić własne zioła, np. bazylię, szczypiorek, pietruszkę czy oregano jeśli kupujesz jedzenie, które nie jest produkowane w Twoim kraju, kup w pierwszej kolejności to, które było transportowane statkiem albo koleją, ponieważ te dwa środki transportu produkują najmniej zanieczyszczeń

13 Gdzie można znaleźć smaczną żywność, wyprodukowaną w sposób zrównoważony Na bazarze lub targu W swoim ogrodzie, na balkonie lub parapecie Bezpośrednio u rolnika Spółdzielnie konsumentów (grupowe zamawianie towarów u producenta)

14 Znaczenie lokalnej produkcji i konsumpcji żywności Ochrona środowiska Zbliżenie do siebie producentów, dostawców i konsumentów żywności Rozwój lokalnego rynku i społeczności Tworzenie miejsc pracy i poprawa warunków życia mieszkańców wsi Ograniczenie wpływu wielkich międzynarodowych korporacji na produkcję i handel żywnością

15 Dieta czym jest? INDYWIDUALNA DLA KAŻDEJ OSOBY Powinna zapewniać nam ZDROWIE oraz KOMFORT psychiczny, fizyczny i społeczny Odzwierciedla i kształtuje nasz styl życia Nie powinna podlegać generalizacji

16 Wspierana przez PAH akcja mająca na celu zapoznanie z nowym podejściem do sztuki kulinarnej. Są to proste metody, które wprowadzone do codziennego życia mogą przyczynić się do zapewnienia odpowiedniej ilości żywności wszystkim potrzebującym.

17 Nie marnuj jedzenia Cotygodniowe planowanie posiłków i sporządzanie listy zakupów w oparciu o przygotowany plan to doskonały sposób na ograniczenie ilości marnowanego jedzenia. Pomaga pamiętać, by przed wyjściem do sklepu sprawdzić zawartość lodówki i szafek kuchennych, a także uczy wykorzystywać resztki, zamiast automatycznie wyrzucać je do kosza. Na szczycie listy resztek najczęściej królują kanapki i zupy. Aromatyczny, niedzielny gulasz to tylko jedna z propozycji, pozwalająca spożytkować mięsne okrawki i pozostałe z tygodnia warzywa. Jeśli, będąc w restauracji, nie dasz rady zjeść wszystkiego, co zamówiłeś, poproś o zapakowanie. Lepiej wziąć na wynos, niż wyrzucić, szczególnie przy dzisiejszych cenach... Miej pod ręką samoprzylepne karteczki i umieszczaj je na każdej przygotowanej potrawie bądź napoczętym produkcie, zaznaczając na nich termin przydatności do spożycia. Poproś dzieci, by wymalowały na pojemniku na śmieci wielki, promienny uśmiech, oznaczający, że nie trafia tam nic, co nadaje się do jedzenia. Około jedna trzecia wyprodukowanego na świecie pokarmu marnuje się lub trafia do kosza. Każdego roku, w bogatych krajach wyrzuca się niemal tyle samo jedzenia, ile produkuje się w subsaharyjskiej Afryce. Jednak dzięki planowaniu posiłków i wykorzystywaniu resztek można znacznie zmniejszyć te straty. Co więcej, jednocześnie można też ograniczyć produkcję gazów cieplarnianych, oddając przysługę środowisku.

18 Jedz produkty sezonowe Zachęć dzieci do zainteresowania się produktami sezonowymi, zakładając w ogrodzie lub na balkonie swój własny mini warzywnik. Zaopatrywanie się u lokalnych wytwórców, działających na niewielką skalę, nie jest kwestią jednoznaczną. Zasadniczo rzecz biorąc, produkty, które najszybciej tracą świeżość, najlepiej kupować od producentów miejscowych. Trzeba jednak pamiętać, że produkcja żywności w krajach rozwijających się stanowi źródło utrzymania dla milionów osób. Czas transportu pochodzących stamtąd produktów spożywczych to tylko jeden z czynników, mogących obniżać ich jakość; ważny jest także sam sposób przewożenia. Musimy przede wszystkim mieć świadomość, w jaki sposób różne produkty są wytwarzane, w jakich warunkach pracują zatrudnieni przy tym ludzie, i jak odbywa się ich transport. Dopiero wtedy, w oparciu o swój system wartości, będziemy mogli dokonywać świadomych, etycznych wyborów, dotyczących naszych zakupów. Producenci żywności marnują mnóstwo energii, usiłując prowadzić plantacje na niewłaściwych obszarach, w niewłaściwych porach roku. Sięgaj po produkty sezonowe, a na twoim talerzu znajdą się przepyszne warzywa i owoce, których wytworzenie nie jest tak energochłonne.

19 Mniej mięsa i nabiału Ubarw swój jadłospis, raz w tygodniu zastępując mięso warzywami. Masz mnóstwo wspaniałych możliwości; poeksperymentuj z różnymi daniami: warzywne burgery, omlety, zapiekanki... Jest w czym wybierać. Co zamiast nabiału? Spróbuj wyeliminować ze swoich ulubionych potraw produkty nabiałowe i zastąpić je innymi. Na przykład zamiast sera do sałatki dodaj awokado, na deser zamiast lodów na bazie śmietany, sięgnij po lody na bazie mleka kokosowego a do gotowania zamiast masła używaj oleju roślinnego lub oliwy. Ograniczając spożycie mięsa i nabiału, możemy w dużym stopniu zmniejszyć negatywny wpływ produkcji żywności na środowisko. Tylko pomyśl: wyprodukowanie około 500 g mielonej wołowiny pochłania ponad l wody! Wystarczy, by napełnić po brzegi 20 wanien

20 Wspieraj małych producentów żywności Produkty objęte kampanią Fair Trade przeważnie są łatwo rozpoznawalne dzięki logo, którym zostały oznaczone. Szczególnie warto zwrócić uwagę na tzw. żywność organiczną i ryby z kontrolowanych hodowli. Wspieraj lokalnych rolników, zaopatrując się na miejscowym targu w świeże warzywa, owoce i wiele innych produktów, wytwarzanych na niewielką skalę przez producentów z twojego regionu. Ich żywność doskonale smakuje, a brak fabrycznych opakowań umożliwia samodzielny wybór najładniejszych sztuk.

21 Gotuj z głową. W miarę możliwości zrezygnuj z gotowania warzyw surowe warzywa są zdrowsze i nawet smakują lepiej, gdyż zachowują wszystkie składniki odżywcze i swój naturalny aromat. Do przygotowywania potraw używamy cennych paliw kopalnych, co każdego dnia skutkuje poważnym uszczupleniem ich światowych zasobów i pochłania mnóstwo energii. Starajmy się gotować w jak najmniejszej ilości wody, korzystając z garnków o płaskim dnie, używając pokrywki i redukując płomień natychmiast, gdy woda zacznie wrzeć. Dzięki temu zaoszczędzimy energię, wodę i pieniądze.

22

23 Mała zmiana - duży efekt

24

25 Sezonowość warzyw i owoców Dlaczego taka ważna? Jest tańsza - 66% niższy koszt żywności sezonowej Lepiej smakuje Zawiera więcej składników odżywczych (również mrożona żywność sezonowa) Jest bardziej przyjazna środowisku

26

27

28

29 Produkty Tradycyjne

30 Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle Ponad 160 miejsc oferujących produkty i potrawy oznaczone logo Dziedzictwa Kulinarnego Wspieranie lokalnych producentów Gwarancja lokalności i świeżości produktów

31 Slow life - slow food Filozofia ta dotyczy bazują na naturze, lokalności, etyce i ekologii miejsc oraz potraw. Skierowana jest do osób, którym zależy na zdrowiu i życiu bliżej natury. Główne założenia: ZACHĘCAĆ DO SPOWOLNIENIA TEMPA życia, bo uważamy że to klucz do zadowolenia i satysfakcji ZMNIEJSZAĆ DYSTANS pomiędzy lokalnymi wytwórcami a odbiorcami - dzięki temu ułatwiać dostęp i obniżać koszty pozyskania lokalnych produktów i usług ZWIĘKSZAĆ świadomość związaną z dokonywaniem codziennych wyborów, ponieważ wierzymy że każdy z nas ma wpływ na kształtowanie rzeczywistości PROMOWAĆ produkty wytworzone w sposób tradycyjny i naturalny, bo jesteśmy przekonani, że są zdrowsze i korzystniejsze dla człowieka i środowiska ROZWIJAĆ lokalną społeczność, poprzez wspieranie lokalnych inicjatyw, produktów i usług WSPIERAĆ ideę wymiany i otwartych zasobów, bo uważamy że to klucz do równomiernego rozwoju społecznego KOOPEROWAĆ z organizacjami i przedsięwzięciami o podobnych celach i ideach wierzymy, że razem można zdziałać więcej ŁĄCZYĆ LUDZI zainteresowanych zdrowym jedzeniem i ideą slowlife