MATURA egzamin ustny z języka polskiego Liceum Ogólnokształcące Nr XIII we Wrocławiu

Transkrypt

1 MATURA egzamin ustny z języka polskiego Liceum Ogólnokształcące Nr XIII we Wrocławiu I. LITERATURA 1. Arkadia, Eden, Raj, Wyspy Szczęśliwe... Porównaj obrazy miejsc szczęśliwych zawarte w utworach literackich wybranych epok. 2. Topos domu w literaturze polskiej. Przedstaw różne sposoby jego funkcjonowania w tekstach dawnych i współczesnych. 3. Dworek szlachecki przestrzenią życia człowieka. Omów na wybranych przykładach z literatury polskiej. 4. Literackie obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Omów na wybranych 5. Omów i porównaj obraz wsi w wybranych utworach literackich różnych epok. 6. Obrazy patriotów w literaturze. Omów na wybranych 7. Wrocław w prozie i poezji współczesnej. Omów na wybranych 8. Analizując wybrane utwory literackie, porównaj różne sposoby prezentowania obrazu Afryki w literaturze pięknej i/lub faktu. 9. Sarmatyzm i jego dziedzictwo w literaturze polskiej od XVII do XX wieku. Analizując celowo wybrane dzieła literackie, omów różnorodność ujęcia tego tematu. 10. Postacie historyczne jako bohaterowie utworów literackich. Omów na wybranych 11. Postacie władców w literaturze pięknej i/lub faktu. Omów na wybranych 12. Heroizacja i deheroizacja jako metody kreowania postaci literackich. Omów na wybranych 13. Od fascynacji do przerażenia. Przedstaw różne postawy wobec rewolucji w literaturze polskiej. 14. Literacka wizja Września 1939 roku w prozie i/lub poezji. Omów na wybranych 15. Analizując wybrane XX-wieczne utwory literackie, przedstaw i porównaj różne postawy bohaterów wobec totalitaryzmu. 16. Postawy bohaterów literackich wobec śmierci. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach dzieł jednego lub kilku autorów. 17. Schopenhaueryzm i/lub nietzscheanizm w wybranych utworach literackich. Omów zagadnienie, analizując trafnie dobrane teksty młodopolskie. 18. Przedstaw i porównaj wizerunki Boga w różnych epokach literackich, analizując wybrane teksty. 19. Tradycja czarnoleska w literaturze polskiej. Omów temat na wybranych przykładach dzieł literackich. 20. Tradycja antyczna w literaturze polskiej. Omów temat na wybranych przykładach dzieł literackich. 21. Tradycja biblijna w literaturze polskiej. Omów temat na wybranych przykładach dzieł literackich. 22. Motyw teatr mundi w literaturze różnych epok. Omów jego funkcjonowanie na wybranych 23. Powieść epistolarna w polskiej i obcej tradycji literackiej. Na wybranych przykładach omów cechy gatunku. 24. Na przykładzie twórczości wybranego autora (lub kilku autorów) omów charakterystyczne cechy horroru (opowiadania, powieści grozy). 1

2 25. Na przykładzie twórczości wybranego autora (lub kilku autorów) omów charakterystyczne cechy powieści kryminalnej. 26. Na przykładzie twórczości wybranego autora (lub kilku autorów) omów charakterystyczne cechy powieści realistycznej. 27. Utopie i antyutopie w literaturze; sposoby kreowania, funkcje. Omów na wybranych 28. Świat symboli literackich w wybranych dziełach pisarzy polskich i/lub obcych. (Zinterpretuj symbole pochodzące z dzieł przynależnych do różnych gatunków literackich). 29. Groteska i absurd jako tworzywo literackie XX-wiecznej prozy i dramatu. Omów na wybranych 30. Charakterystyczne cechy poezji katastroficznej dwudziestolecia międzywojennego. Omów zagadnienie, analizując wybrane wiersze. 31. Poezja kobieca" jako zjawisko w literaturze. Czy rzeczywiście inna niż poezja autorów - mężczyzn? Omów zagadnienie, analizując wybrane wiersze (np. utwory poetek Młodej Polski lub dwudziestolecia międzywojennego). 32. Omów twórczość wybranego pisarza na tle zjawiska kulturowego, jakim jest literatura iberoamerykańska. Wskaż jej charakterystyczne cechy. 33. Romantyczne koncepcje poezji i ich literackie realizacje (omów na wybranych przykładach z literatury polskiej). 34. Przemiany w polskiej poezji miłosnej od średniowiecza do czasów współczesnych. Omów na wybranych 35. Młodość i/lub starość jako odwieczne tematy literatury. Przedstaw na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej. 36. Omów konflikt między artystą i społeczeństwem, analizując celowo wybrane utwory Młodej Polski. 37. Omów problem alienacji człowieka XX wieku przedstawiony w wybranych powieściach antyutopiach polskich i obcych. 38. Problem emancypacji kobiet. Omów na wybranych przykładach literackich. 39. Ojciec (lub matka) jako bohater literacki. Omów i porównaj kilka wybranych kreacji. 40. Literackie studia osobowości zbrodniarza. Omów i porównuj różne literackie portrety zbrodniarzy. 41. Idiota (upośledzony umysłowo) jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych 42. Omów i porównaj różne postacie kłamców w literaturze. Czy zawsze są to bohaterowie negatywni? 43. Omów i porównaj kilka literackich portretów małżeństw. Weź pod uwagę teksty z różnych epok. 44. Duchy, wizje, zjawy... Omów różne funkcje fantastyki w wybranych utworach literackich różnych epok. 45. Omów funkcjonowanie motywu wędrówki w wybranych utworach literackich. 46. Pieniądz narzędziem dobra i zła. Omów jego rolę w życiu człowieka w wybranych utworach różnych epok. 47. Analizując celowo wybrane dzieła literackie z XIX i XX, porównaj sposoby ukazania bohaterów literackich - Żydów. 48. Artysta jako bohater literacki. Omów na wybranych 49. Obrazy mieszczaństwa w literaturze. Omów na wybranych 50. Wesele i ślub w literaturze polskiej. Omów różne znaczenia tego motywu na wybranych 2

3 51. Postacie lekarzy w literaturze polskiej i obcej. Przedstaw i porównaj kreacje bohaterów wybranych utworów. 52. Na czym polega specyfika tematów, form i języka poezji Bolesława Leśmiana? Omów zagadnienie, analizując wybrane wiersze. 53. Julian Tuwim - poeta skrajności. Od literatury dla dzieci do,,balu w operze". Na wybranych przykładach przedstaw charakterystyczne cechy jego twórczości, podkreślając jej różnorodność. 54. Fascynacja językiem i kulturą francuską w literaturze polskiej. Omów na wybranych 55. W tłumie zawsze sam, samotność wybór, przeznaczenie. Omów kategorie samotności bohaterów literackich różnych epok na wybranych 56. Współczesny pisarz w roli reportera. Analizując wybrane teksty, omów charakterystyczne cechy reportażu i wyjaśnij, na czym polega fenomen tego gatunku. 57. Zazdrość jako temat literacki. Przedstaw na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej. 58. Bajki i baśnie nie tylko dla dzieci. Na podstawie wybranych utworów omów ich uniwersalny charakter. 59. Książki zakazane. Omów na wybranych przykładach powody ich cenzurowania lub wycofywania z obiegu oraz skutki takiego postępowania. 60. Rodzina jako temat literacki. Omów na wybranych przykładach z literatury polskiej i/lub obcej. II. ZWIĄZKI LITERATURY I INNYCH DZIEDZIN SZTUKI 1. Inspiracje antyczne w tekstach kultury. Omów na wybranych przykładach dzieł literackich i z innych dziedzin sztuki. 2. Tematy biblijne w tekstach kultury. Omów na wybranych przykładach dzieł literackich i z innych dziedzin sztuki. 3. Wizje zaświatów w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych 4. Funkcje motywu szatana w literaturze i sztuce różnych czasów. Przedstaw na wybranych 5. Funkcje motywu anioła w literaturze i sztuce różnych czasów. Przedstaw na wybranych 6. Islam w literaturze i sztuce. Omów na wybranych 7. Konwencja oniryczna w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj najciekawsze przykłady. 8. Wizerunek Sarmaty w literaturze i sztuce XVII i XVIII wieku. Przedstaw na wybranych 9. Satyryczne przedstawienia społeczeństwa w literaturze i sztukach plastycznych różnych czasów. Przedstaw na wybranych 10. Postawy ludzkie wobec zagrożenia (wojny). Scharakteryzuj je na podstawie wybranych dzieł literackich i filmowych. 11. Żydzi ocaleni z zagłady. Omów temat na podstawie wybranych dzieł filmowych i literackich. 12. Literatura i sztuka na usługach propagandy. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok. 13. Karierowicz, człowiek sukcesu jako bohater literatury i filmu. Omów i oceń wybrane postacie. 14. Obraz śmierci w literaturze i sztukach plastycznych. Na wybranych przykładach porównaj sposoby przedstawiania tego motywu. 3

4 15. Ogród w literaturze i sztukach pięknych. Porównaj funkcjonowanie motywu w wybranych dziełach. 16. Góry jako temat sztuki. Omawiając zagadnienie, odwołaj się do wybranych przykładów z poezji, prozy, malarstwa, muzyki i filmu (dziedziny sztuki do wyboru). 17. Motyw drzewa w literaturze i dziełach plastycznych. Omów i porównaj wybrane przykłady. 18. Romantyczne krajobrazy w literaturze, epistolografii i sztuce. Omów zagadnienie na wybranych 19. Charakterystyczne cechy powieści gotyckiej i wykorzystanie jej poetyki w filmach grozy. Omów zagadnienie na wybranych 20. Symbolika wody w literaturze, malarstwie i architekturze. Przedstaw na wybranych 21. Samotność jako temat w literaturze i malarstwie z epoki romantyzmu. Omów zagadnienie na wybranych 22. Muzyka jako temat lub inspiracja literatury. Zaprezentuj na wybranych 23. Motyw tańca w różnych tekstach kultury. Przedstaw i omów na wybranych przykładach dzieł literackich i z innych dziedzin sztuki. 24. Na celowo dobranych przykładach omów konstrukcję fabuły, kreacje postaci i język komiksów oraz ich stronę plastyczną. Jak oceniasz ten rodzaj sztuki? 25. Literackie i fotograficzne świadectwa czasu wojny. Zaprezentuj porównaj wartości poznawcze wybranych przykładów literatury (pięknej i/lub faktu) i zdjęć. 26. Motyw narcystyczny w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych tekstów kultury. 27. Motyw przebaczenia w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury. 28. Miłość i przyjaźń w czasach trudnych w literaturze i filmie. Omów na przykładach wybranych dzieł. 29. Motyw zbrodni katyńskiej w literaturze i poezji śpiewanej. Omów zagadnienie na wybranych 30. Motyw miłości do ojczyzny w lieraturze i sztuce romantyzmu. Przedstaw zagadnienie na wybranych 31. Apokalipsa jako temat literacki, malarski i filmowy. Przedstaw różne sposoby funkcjonowania tego motywu w wybranych tekstach kultury. 32. Malarstwo wielkich mistrzów jako inspiracja dla twórców literatury współczesnej. Omów zjawisko, analizując wybrane teksty kultury. III. JĘZYK 1. Źródła i rodzaje błędów językowych we współczesnej polszczyźnie. Zbadaj i określ mechanizmy powodujące ich powstawanie, analizując celowo zgromadzony materiał językowy. 2. Kultura języka; poprawność, norma, odmiany oraz kryteria wewnątrz- i zewnątrzjęzykowe. przedstaw problem, analizując wybrane przykłady wypowiedzi. 3. Polska ortografia - jej historia i współczesność. Oceń funkcjonalność zasad umownych. 4. Moda językowa, przedstaw i omów zjawisko, analizując zebrany materiał. 5. Język współczesnej prasy. Na wybranych przykładach omów różne odmiany stylu publicystycznego. 4

5 6. Język propagandy. Analiza funkcji perswazyjnej w zebranym materiale. 7. Nowomowa jako przykład manipulacji językowej. Zbierz materiał pochodzący z wybranych utworów literackich i prasy politycznej i dokonaj jego analizy. 8. Omów pochodzenie wybranych nazw miejscowych z Wrocławia i/lub okolic. 9. Zbadaj na przykładzie nazwisk mieszkańców swojej miejscowości zagadnienia pochodzenia i odmiany nazwisk. 10. Zapożyczenia z języka angielskiego w języku współczesnej młodzieży. Dokonaj analizy zebranego przez siebie materiału. Oceń celowość zapożyczeń. 11. Zapożyczenia francuskie od XVI wieku do współczesności w wybranych tekstach literackich i polszczyźnie mówionej. Dokonaj analizy zebranego materiału. 12. Zapożyczenia z języka niemieckiego w historii i współczesności polszczyzny. Zanalizuj zebrany materiał. 13. Na przykładzie zebranych autentycznych tekstów omów cechy stylu urzędowego. Omów poprawność językową i funkcjonalność tych tekstów. 14. Parodia w polskich utworach literackich różnych epok. Na wybranych przykładach omów językowe aspekty zjawiska. 15. Omów na wybranych przykładach wykorzystanie stylu potocznego w polskiej prozie i poezji współczesnej. 16. Stylizacja biblijna - prześledź jej sposób wykorzystania w tekstach literackich różnych epok. 17. Funkcjonowanie frazeologii biblijnej (albo mitologicznej) we współczesnym języku. Dokonaj analizy zebranego materiału. 18. Omów komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych twórców i epok literackich. 19. Retoryka sztuką mówienia. Omów na wybranych przykładach współczesne formy komunikacji językowej: sztukę dyskutowania, argumentowania, negocjowania, przemawiania. 20. Omów wybrany dialekt (na odpowiednio dobranym materiale). Wskaż główne cechy odróżniające dialekty od języka ogólnego. 21. Omów wybrany socjolekt (na odpowiednio dobranym materiale). 22. Scharakteryzuj język i styl wybranego pisarza polskiego, analizując fragmenty jego utworów. 23. Język a płeć. Na podstawie zebranego materiału omów specyficzne cechy języka wybranej płci. 5