Trucizny Wiele substancji, w odpowiedniej, dawce może oddziaływać toksycznie na organizm ludzki. Ze względu na pobudzające lub uspokajające działanie

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Trucizny Wiele substancji, w odpowiedniej, dawce może oddziaływać toksycznie na organizm ludzki. Ze względu na pobudzające lub uspokajające działanie"

Iwona Nowakowska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Trucizny Wiele substancji, w odpowiedniej, dawce może oddziaływać toksycznie na organizm ludzki. Ze względu na pobudzające lub uspokajające działanie tych substancji ludzie zażywają je, uzależniając się od nich i popadając w nałóg. Do nałogów tych zaliczane są: alkoholizm, nikotynizm, narkomania i lekomania. Najbardziej rozpowszechnionym nałogiem jest palenie papierosów, czyli nikotynizm. Wraz z dymem papierosowym palacz wprowadza do organizmu między innymi rakotwórcze związki organiczne oraz tlenek węgla CO. Tlenek ten po dostaniu się do krwi unieczynnia hemoglobinę odpowiadającą za utlenienie wszystkich tkanek. W ten sposób organizm zostaje zatruty. Zatruciu, choć w mniejszym stopniu, ulegają także osoby niepalące, lecz wdychające dym tytoniowy, tzn. przebywające w jednym pomieszczeniu z palaczem. Oprócz przewlekłych zatruć, jakim ulega organizm palaczy, nikotyna i substancje smoliste powodują zachorowanie na raka płuc, krtani, warg i języka oraz marskość wątroby. Brak tlenu w organizmie, objawiający się ogólnym zatruciem, powodowany jest również przez picie alkoholu. Alkohol bowiem wiążąc tlen uniemożliwia spalanie pożywienia, co zakłóca przemian materii w organizmie. Alkoholicy - to ludzie dotknięci tym niebezpiecznym społecznie nałogiem, jakim jest alkoholizm. Spożywany przez alkoholików alkohol, czyli etanol C 2 H 5 OH, wyniszcza organizm; uszkadza przede wszystkim wątrobę, komórki układu nerwowego, serce, układ krwionośny i nerki, ale też powoduje przytępienie zmysłów oraz zaburzenia psychiczne. Ciągłe picie alkoholu nie tylko powoduje konflikt z otoczeniem, ale też w konsekwencji kończy się śmiercią na skutek wyniszczenia organizmu, marskości wątroby i udarem mózgu. Najbardziej niebezpiecznym nałogiem jest narkomania. Używanie narkotyków niszczy układ nerwowy człowieka. Pojawiające się bezpośrednio po ich użyciu Stany beztroski i zadowolenia zamieniają się z czasem w nieuleczalne otępienie i brak chęci do życia. Do najczęściej zażywanych narkotyków należą: morfina, heroina, kokaina, haszysz, marihuana oraz LSD. Zażywanie któregokolwiek z tych narkotyków bardzo prędko prowadzi do nałogu, a ten, jeżeli nie zostanie w porę wyleczony, zawsze kończy się śmiercią. Palenie papierosów, picie alkoholu i zażywanie narkotyków zagrażają więc zdrowiu i życiu ludzkiemu. Decydujące znaczenie ma tu dawka substancji, jej fizykochemiczne właściwości oraz sposób wnikania do organizmu (np. przez skórę, drogi oddechowe, przewód pokarmowy), a także stan biofizyczny samego organizmu. Najgroźniejsze dla organizmów są takie substancje, które już w małych dawkach wywołują tak silne chemiczne oddziaływanie, że występują bardzo duże zaburzenia funkcjonowania organizmu i w konsekwencji śmierć.

Do nałogów tych zaliczane są: alkoholizm, nikotynizm, narkomania i lekomania. Najbardziej rozpowszechnionym nałogiem jest palenie papierosów, czyli nikotynizm.

2 Zadanie 1. Zamień podane nazwy pierwiastków na ich symbole chemiczne, a otrzymasz nazwę bardzo toksycznej substancji działającej na układ nerwowy człowieka, a przy długotrwałym oddziaływaniu powodującej ogólne wyniszczenie organizmu: nikiel, potas, tlen, tytan (i=y), sód. Zadanie 2. Dym z jednego papierosa zawiera około 3 mg nikotyny, z czego 90% tej trucizny dostaje się do układu oddechowego palacza. Ile nikotyny dostaje się codziennie do płuc palacza wypalającego 20 papierosów? W dymie papierosowym znajduje się blisko 3000 substancji szkodliwych dla człowieka, w tym ponad 50 rakotwórczych, tzw. kancerogennych. Zadanie 3. W dymie z jednego papierosa znajduje się 0,16 mg bardzo silnie rakotwórczego węglowodoru: benzopirenu. Jaka ilość tej trucizny zawarta jest w dymie papierosowym palacza palącego 20 papierosów dziennie? Zadanie 4. W krwi nałogowego palacza zachodzi reakcja tlenku węgla z hemoglobiną (Hb*) krwi: CO+Hb COHb W krwi palacza wypalającego 40 papierosów dziennie stężenie COHb osiąga 6,9%, co powoduje silne niedotlenienie organizmu. W 50 cm 3 krwi pobranej od człowieka tylko wdychającego dym stwierdzono obecność 1,5 g substancji o składzie COHb. Ile % COHb może mieć w krwi człowiek, który nie pali, lecz wdycha dym? (przyjmij d = 1 g/cm 3 ) Zadanie 5. Przy nałogowym paleniu tytoniu organizm może tolerować ilości trzykrotnie przewyższające śmiertelną dawkę nikotyny, która wynosi 0,05 g. Czy dawkę tę przekracza palacz wypalający dziennie 40 papierosów, z których każdy dostarcza mu 2,7 mg nikotyny? U wielu osób niepalących, które przebywały w zadymionych pomieszczeniach tylko przez 20 minut, stwierdzono zatrucie nikotyną, łzawienie i pieczenie oczu oraz ból głowy.

wyniszczenie organizmu: nikiel, potas, tlen, tytan (i=y), sód. Zadanie 2. Dym z jednego papierosa zawiera około 3 mg nikotyny, z czego 90% tej trucizny dostaje się do układu oddechowego palacza.

3 Zadanie 6. Każdy wypalony papieros może skracać życie o osiemnaście minut. O ile skraca życie wypalenie paczki papierosów? Zadanie 7. Podaj wzory chemiczne tlenków węgla(ii) i (IV) oraz tlenków azotu(ii) i (IV) jakie emituje palacz do powietrza wraz z dymem tytoniowym, i ustal ich wpływ na organizm człowieka wdychającego ten dym. Zadanie 8. Z jednego papierosa, który zawiera 2 g kadmu z dymem przedostaje się pobranej od do powietrza, aż 70% tego trującego metalu. Ile substancji Czy w pokoju o wymiarach 5 m x 3 m x 2,5 m osiąga się NDS kadmu w powietrzu (0,05 mg/dm 3 ), jeśli pali jednocześnie 5 osób? Alkohol bardzo silnie obniża poziom magnezu we krwi, pierwiastka, który chroni nas przed chorobami serca. Wzmaga również bardzo działanie toksycznego ołowiu i kadmu. Zadanie 9. Etanol wprowadzony do organizmu ulega przemianom. Można je opisać za pomocą następującego C 2 H 5 OH UTLENIANIE A SPALANIE B+C Jakie substancje ukryte są pod literami A, B i C? Jakiej substancji jest pozbawiony organizm zatruwany alkoholem? Zadanie10. Oblicz, jaka objętość spirytusu o gęstości 0,8 g/cm 3, będącego 95- procentowym roztworem alkoholu w wodzie, wypita jednorazowo, może spowodować śmierć człowieka ważącego 60 kg, skoro dawka śmiertelna etanolu wynosi 6 g/kg ciała człowieka. Zadanie 11. Która z właściwości alkoholu wpływa na zwiększenie toksyczności różnych substancji, a tym samym na wzrost niebezpieczeństwa zatruć pracowników zakładów przemysłowych? Zadanie 12. W krwi kierowcy, który spowodował wypadek samochodowy, stwierdzono 2 promile alkoholu. Oznacza to obecność 2 g alkoholu w 1 kg krwi. Wiedząc o tym, oblicz stężenie procentowe alkoholu w krwi tego człowieka.

Zadanie 8. Z jednego papierosa, który zawiera 2 g kadmu z dymem przedostaje się pobranej od do powietrza, aż 70% tego trującego metalu.

4 Zadanie 13. Wyjaśnij zasadność umieszczenia na butelce z denaturatem nalepki pokazanej na rysunku. Zadanie 14. Utrata wzroku po wypiciu metanolu spowodowana jest jego utlenieniem się w organizmie do substancji, która działa szczególnie silnie na komórki siatkówki oka. Podaj wzór chemiczny tej substancji. Zadanie 15. Wyjaśnij, dlaczego narkomani narażeni są w dużo większym stopniu na wirusowe zapalenie wątroby czy chorobę AIDS niż osoby nie uzależnione od narkotyków. Zadanie 16. Połącz truciznę: etanol, kokainę, nikotynę z objawami, które wywołuje: 1) zwiększa ciśnienie krwi, powoduje ból głowy, nieżyt gardła, chroniczną chrypkę, niesmak w ustach; 2) powoduje zaburzenia mowy i równowagi, przytępienie zmysłów, drżenie kończyn, występowanie czerwonych żyłek na twarzy, zwłaszcza na nosie: 3) wywołuje otępienie umysłowe, męczące halucynacje, napady lęku i agresji. Zadanie 17. Jak należy postępować, aby uchronić się przed kontaktem z nikotyną, alkoholem, narkotykami? Zadanie 18. Wdychanie mieszaniny etylenu z powietrzem, w której na 1 dm 3 przypada 1,09 g etylenu, działa trująco, wywołując sinicę i porażenie układu oddechowego lekkiego stopnia. Ile % objętościowych etylenu zawiera taka mieszanina? Zadanie 19. Kwas octowy działa parząco i drażniąco na błony śluzowe oczu, dróg oddechowych i przewodu pokarmowego. Dla oczu groźne są już bardzo małe stężenia - od 2%. Czy można przemyć oko roztworem, który przyrządza się mieszając 100 g 10-procentowego octu z 1 dm 3 wody, a podaje się przy doustnym zatruciu roztworem zasady sodowej? Zadanie 20. Spożycie około 95 cm 3 metanolu, czyli alkoholu metylowego (gęstość około 0,79 g / cm 3 ) przez człowieka ważącego 75 kg powoduje śmierć. Oblicz dawkę śmiertelną w g/1 kg masy ciała. Zadanie 21.

Zadanie 15. Wyjaśnij, dlaczego narkomani narażeni są w dużo większym stopniu na wirusowe zapalenie wątroby czy chorobę AIDS niż osoby nie uzależnione od narkotyków. Zadanie 16.

5 Śmiertelna dawka etanolu (gęstość około 0,79 g/cm 3 ) wynosi około 6 g/1 kg masy ciała. Oblicz, jaka objętość alkoholu 70-procentowego może spowodować śmierć przez uduszenie człowieka ważącego 70 kg. Zadanie 22. Tyle samo alkoholu etylowego, co kieliszek wódki (50 g, 45% alkoholu), zawiera: a) szklanka wina (250 g), b) butelka piwa pełnego (500 g), c) 3 butelki (1,5 kg) kwasu chlebowego, d) 4 butelki tzw. piwa bezalkoholowego (2 kg). Oblicz zawartość procentową alkoholu w tych napojach. Zadanie 23. Spośród około 3000 substancji, w tym kilkudziesięciu trujących i 50 rakotwórczych (kancerogennych), występujących w papierosach, główną trucizną jest nikotyna. Podczas palenia jednego papierosa, zawierającego przeciętnie 1 mg nikotyny (od 0,4 do 1,8 mg), 30% tej substancji dostaje się do organizmu. Oblicz, ile papierosów może dostarczyć do organizmu śmiertelną dawkę nikotyny około 50 mg (jednorazowo). Zadanie 24. Przypadki silnych zatruć zaobserwowano u ludzi, którzy wypalili jednorazowo 60 papierosów, a uprzednio albo nie palili, albo palili tylko sporadycznie. Wykorzystując dane z poprzedniego zadania, oblicz toksyczną dawkę nikotyny dla człowieka.

Tyle samo alkoholu etylowego, co kieliszek wódki (50 g, 45% alkoholu), zawiera: a) szklanka wina (250 g), b) butelka piwa pełnego (500 g), c) 3 butelki (1,5 kg) kwasu chlebowego, d) 4 butelki tzw.

Podobne dokumenty

Uzależnienia. Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji.

Uzależnienia. Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji. Uzależnienia Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji. Termin uzależnienie jest stosowany głównie dla osób, które nadużywają narkotyków, alkoholu i papierosów. Używki Wszystkie używki stanowią