FontLab Studio5 INSTRUKTAŻOWY POKAZ PROGRAMU

Transkrypt

1 FontLab Studio INSTRUKTAŻOWY POKAZ PROGRAMU

2 Tworzenie nowego fontu i wybór kodowania Okno GLYPH podstawowe pojęcia i nawigacja Wybrane narzędzia edycji krzywej Prawidłowe rysowanie krzywych Panel Mertics Kerning Tworzenie ligatur OpenType features Action set Font Info Generowanie fontu Import krzywych z illustratora

3 Tworzenie nowego fontu i wybór kodowania Otwieramy nowego fonta. Docelowo naszym zadaniem jest stworzenie pliku w formacie OpenType PS, rozszerzenie tego pliku to font.otf. W tym celu klikamy na ikonkę Codepages. Determinuje to zawartość okna na lewo (patrz nr. ). Wybieramy kodowanie w zależności od rozpiętości znaków zawartych w foncie. Jeśli przewidujemy pokrycie polskich znaków diakrytycznych wybieramy tak jak zaznaczone Central European. Jeśli nie Western European (powyżej). Tu wybieramy tryb Name poniżej, w żółtych polach pojawiają się nazwy poszczególnych znaków. Poprzez podwójne kliknięcie na jeden ze znaków otwieramy okno GLYPH window służy ono do edycji poszczególnych znaków.

4 okno GLYPH podstawowe pojęcia i nawigacja ascender CAP heigh Prowadnice globalne umożliwiają naniesienie prowadnic dla całego alfabetu, tzn. będą one widoczne w każdym znaku czy to w literze a czy Z. Aby stworzyć taką prowadnicę należy wyciągnąć ją z linijki u góry okna, przytrzymując jednocześnie klawisz SHIFT na klawiaturze. Prowadnica globalna będzie miała kolor czerwony. x heigh Prowadnice normalne Będą widoczne tylko w oknie aktualnie edytowanym. Tak jak w przypadku prowadnic globalnych wyciągamy je z linijki, jednak już bez przytrzymywania klawisza SHIFT. Będą one miały kolor niebieski. baseline descender Poprzez naciśnięcie klawisza TAB na klawiaturze możemy włączyć / wyłączyć podgląd znaków fontu. Tu można się przemieszczać między poszczególnymi znakami-literami (również z klawiatury), bez potrzeby powracania do głównego okna fontu. NAWIGACJA w oknie GLYPH klawisze Z, X przybliżanie i oddalanie klawisz Space hand tool klawisz Tylda (~) przytrzymanie tego klawisza umożliwia podgląd znaku w czerni i bieli, bez prowadnic, widoku punktów etc. ascender wysokość wydłużeń górnych litery CAP heigh Wysokość dużych liter x heigh jak sama nazwa mówi wysokość litery x,...czyli wysokość liter minuskułowych baseline podstawa liter zawsze na 0 descender wysokość wydłużeń dolnych litery

5 Wybrane narzędzia edycji krzywej Paleta Transform *(Menu główne> >Countur>Transform) przydatne i często używane narzędzia przy pracy z obiektami: Free Transform, Flip Horizontal/Vertical, Merge Counturs. Edit tool służy do zaznaczania i przesuwania obiektów i punktów. Po kliknięciu prawym przyciskiem myszki na punkt lub zaznaczoną krzywą uaktywnia się podręczne menu (patrz punkt.). Meter tool bardzo przydatne narzędzie pozwalające wymierzyć wybrane elementy. Drawing tak jak w większości programów graficznych umożliwia szybkie rysowanie kształtów w oparciu o krzywe Béziera. Podręczne menu dostępne poprzez kliknięcie lewym przyciskiem myszy. Tutaj po zaznaczeniu odcinka krzywej lub jednego punktu możemy zmieniać jego właściwości: Convent > To curves / lines, bądź też rodzaj połączenia: Connection > Smooth / Sharp Zawartość menu zmienia się w zależności od wykonywanych czynności. *Program FontLab został zaprojektowany w sposób umożliwiający maksymalne dopasowanie interfejsu do potrzeb użytkownika. Jeśli nie ma któregoś z paneli na wierzchu, idź do odpowiedniego menu, po czym po prostu przeciągnij jego zawartość (chwytając za pasek umieszczony na górze) w dowolne miejsce.

6 Prawidłowe rysowanie krzywych Przy rysowaniu znaków należy przestrzegać kilku zasad, które to można sprowadzić do jednego słowa oszczędność. Punkty powinno się stawiać tylko w skrajnych najbardziej wysuniętych częściach litery, tak aby do maksimum ograniczyć ich ilość. Złą praktyką jest np. umieszczanie kilku punktów na jednej prostej. Przy rysowaniu obłych kształtów należy starać się by krzywe Béziera układały sie pod kątem prostym. Możemy to uzyskać poprzez przytrzymanie klawisza SHIFT w trakcie ich edycji. Rysowanie znaków w ten sposób pozwala na maksymalną kontrole ich kształtu. Konsekwencją niestosowania się do tych zasad jest zwiększenie się ciężaru wyeksportowanego fontu na dysku co w konsekwencji wydłuża jego przetwarzanie przez system operacyjny. Innym następstwem układania punktów gdzie popadnie jest pogorszenie się jakości wyświetlanych liter na ekranie monitora. Font Audit Bardzo przydatna funkcja alertująca nam o możliwych błędach w projekcie poprzez czerwone strzałki. Np. kiedy krzywa ustawiona jest prawie pionowo po kliknięciu na strzałkę otrzymamy komunikat: This vector isvery close to vertical but not exacly vertical. Funkcja ta pozwala nam naprawić te błędy automatycznie pojedynczo lub wszystkie na raz. Nie należy jednak ufać bezgranicznie programowi. Funkcje tą można włączyć/wyłączyć klikając na ikonę. DOBRZE ŹLE

7 Panel MERTICS Metrics Panel służy do regulowania właściwości wymiarów litery, takich jak spacing czy kerning, ale umożliwia również prosty podgląd. Spacing to nic innego jak ustalenie stałej szerokości pola litery. Robimy to ustalając tzw. LSB i RSB (Left Side Baring i Right Side Baring). Nawet najładniej zaprojektowane litery bez precyzyjnie określonych wymiarów nie udźwigną próby jaką jest skład tekstu, litery będą skakać, nie tworząc jednolitej szarej powierzchni. Więcej o prawidłowym spacingu fontu na ( tc_article_0.pdf ). New Metrics Panel otwieramy panel. Metrics mode w tym oknie można w łatwy sposób ustalić pole litery. Ustalamy pola liter wpisując wartości liczbowo, czy też ręcznie przesuwając suwak pod literą. Zmieniając wymiary LSB i RSB możemy dostrzec, że w oknie glyph również przesuwają się pionowe szare linie. To kolejny sposób by wyregulować literę bez wchodzenia w panel Metrics. Jednak najlepszym i najdokładniejszym sposobem jest wprowadzanie tych wartości liczbowo.

8 Kerning Kerning regulowanie odległości pomiędzy konkretnymi parami znaków w danym kroju pisma i jego odmianie. Określane w ten sposób są nie tylko odstępy pomiędzy literami, ale także pozostałymi znakami (np. litera-cyfra, cyfra-cyfra, cyfra-znak interpunkcyjny). Przed rozpoczęciem pracy nad kerningiem należy zakończyć spacing, w przeciwnym wypadku trudnym a nawet niemożliwym bedzie zapanowanie nad światłem międzyliterowym w całym foncie. Kerning może być ujemny lub dodatni. Częściej stosowany jest kerning ujemny (tzw. podcinanie) czyli dosuwanie do siebie znaków, które wyglądają na nienaturalnie oddalone. Kerningiem dodatnim jest odsuwanie od siebie znaków sprawiających wrażenie zbyt ściśniętych (tzn. położonych zbyt blisko siebie). 6 Kerning Mode Przechodzimy do trybu kerning mode, klikając na ikonę. Regulujemy odległości miedzy literowe analogicznie jak przy regulowaniu spacingu. W trybie kerning mamy możliwość podejrzenia listy wszystkich stworzonych par kerningowych w bocznym panelu. OpenType panel tutaj sprawimy, że pary kerningowe będą mogły być wyeksportowane do pliku fontu. Po kliknięciu w ikonę, na dole programu pojawi się panel. Klikamy w OpenType Menu po czym wybieramy Generate kern feature. W pustym dotąd oknie pojawi się skrypt definiujący ustalone wcześniej zasady kerningowe. Klikamy w ikonę Compile aby kerning mógł być widoczny w panelu Sample i dalej zostać wyeksportowany do pliku fontu. Klikamy w ikonę Sample Panel. Powyżej pojawi się kolejne okno. 6 Po odhaczeniu kern jesteśmy w stanie zobaczyć efekty naszej pracy. W górnym oknie widzimy tekst bez kerningu a w dolnym już z kerningiem. Po każdym dodaniu par kerningowych należy powtórzyć procedurę, w innym przypadku najnowsze pary nie zostaną wyeksportowane.

9 Tworzenie ligatur W celu stworzenia podstawowych ligatur takich jak: ff, fl, fi, fj, ffj przechodzimy na chwile na kodowanie wg. nazw i wybieramy zakładkę FeeFont. Tutaj odnajdziemy znaki, które nas interesują bez konieczności ich ręcznego tworzenia. Po ich zaprojektowaniu możemy przejść z powrotem do trybu codepages i zakładki EasternEurope, a ligatury pojawią się na końcu fontu. Klikamy na ikonę OpenType Panel pojawi się okno, które już poznaliśmy przy omawianiu kerningu. Klikamy na ikonę +. Po prawej stronie pojawi się skrypt, który trzeba uzupełnić ręcznie. W miejsce xxxx należy wpisać liga, tak jak to ma miejsce na przykładzie. Dalej należy określić, które znaki mają być wymienione na ligaturę, czyli np.: sub f l by fl; sub f f j by f_f_j; Parę znaków, która ma zostać zastąpiona ligaturą oddzielamy od siebie spacją, a przy wpisywaniu nazwy ligatury należy zwrócić uwagę jaką ma ona nazwę, np. ligatura f l ma nazwę fl ale już f f j to f_f_j. Dzieje się tak dlatego, gdyż skorzystaliśmy już z gotowych pól pod ligatury. W przypadku nie odnalezienia ligatury, która nas interesuje możemy ja stworzyć samodzielnie wg wzoru x_x, np. T_y ale o tym na następnej karcie. Należy również pilnować aby po każdej zasadzie kerningowej wpisać znak średnika ;. W przypadku pojawienia sie nawet najdrobniejszego błędu w skrypcie, program nie będzie w stanie stworzyć żadnej z ligatur. Klikamy na ikonę Compile, po czym na Sample panel.

10 OpenType features Funkcje OpenType to złożony temat, dają one nieograniczone wręcz możliwości przy tworzeniu fontów. Ze względu na ilość możliwych zastosowań tu pokazane zostało tylko kilka podstawowych. Tworzenie funkcji OpenType przebiega w sposób analogiczny do opisanego wcześniej tworzenia ligatur. Jednak przeważnie aby móc wpisać w skrypt zmieniony-dodatkowy znak, trzeba wcześniej samemu stworzyć komórkę glyph, w której będzie można go zaprojektować. W tym celu należy przejść do menu>glyph> Generate Glyphs Tutaj można wygenerować znaki, które będą nam potrzebne przy tworzeniu funkcji OpenType, wpisując ich nazwy rozdzielone spacją lub przecinkiem. Gdy zaznaczymy opcje Mark new glyphs będziemy w stanie szybko znaleźć wygenerowane komórki w głównym oknie fontu. Funkcja ta przydaję się przy większej ilości znaków w foncie.

11 Action Set Przed eksportem fontu do pliku.otf należy wykonać kilka czynności, dzięki którym upewnimy się, że wszystkie krzywe mają odpowiednie właściwości. W tym celu użyjemy funkcji action set. Przed tym jednak, zaleca się zapisanie projektu do pliku.fla. Menu>Tools>Action set Zaznaczamy All glyphs in th font W oknie z lewej strony rozwijamy zakładkę Contour, po czym poprzez podwójne kliknięcie lub za pomocą strzałki między oknami przenosimy poszczególne polecenia do okna po prawej stronie w określonej kolejności: Decompose Remove Overlap Curves to PostScript Contour Direction Przy ostatnim z poleceń Contour direction, w menu poniżej mamy do wyboru opcje zaznaczamy Set direction to PostScript. Klikamy Run action set!

12 Font Info Font Info to miejsce, gdzie możemy wpisać wszystkie informacje na temat fontu, takie jak jego nazwa, odmiana, rodzaj kodowania etc. Bez tych informacji po zainstalowaniu fontu do systemu nie bylibyśmy w stanie go zidentyfikować, nie mówiąc już o znalezieniu informacji o projektancie. Otwieramy Font Info klikając na ikonę, bądź też przechodząc do Menu>File>Font Info. W pole Family Name należy wpisać wybraną nazwę po czym określić grubość i szerokość liter. Po wpisaniu podstawowych informacji klikamy na przycisk z ikonką szmaragdu. Fontlab automatycznie wypełni resztę pól. Przycisk ten powtarzać się będzie jeszcze kilkukrotnie i za każdym razem będzie on pomagał nam wypełnić wszystkie pola. Obok znajduje się ikona jing-jang, po kliknięciu w nią fontlab zweryfikuje poprawność wprowadzonych danych. Aby przejść do następnej zakładki, możemy się posłużyć wskazanymi strzałkami, bądź skorzystać z okna po lewej stronie. Po przejściu do OpenType specific names klikamy na szmaragdową ikonkę a Font lab wypełni wszystko za nas. Warto przejrzeć dokładnie zawartość następnych okien. Można tam wpisać informacje o sobie, adres www, umowę licencyjna, wersję fonta etc.

13 Font Info Następnym oknem, którym się zajmiemy jest Encoding and Unicode. Należy tu przenieść z listy po lewej zakresy kodowania naszego fonta. Dla fontów bez polskich znaków wystarczy Latin a dla tych, które je posiadają, dodatkowo 0 Latin : Eastern Europe. Dla pewności można użyć szmaragdowej ikony pomiędzy oknami, jednak w przypadku niepełnego fonta może się zdarzyć tak, że fontlab wyczyści zawartość okna po prawej. Należy wtedy ręcznie przenieść określone kodowania. Przechodząc dwie karty dalej znajdziemy się na Supported Unicode ranges. Tu wystarczy ponownie kliknąć na szmaragdową ikonkę a FontLab zrobi resztę. Klikając Apply zatwierdzamy wprowadzone dane.

14 Generowanie fontu FontLab używa swoich własnych rozszerzeń.fla, które służą do pracy nad projektem, ale same w sobie nie stanowią jeszcze pliku fontu. Aby taki otrzymać, należy go wygenerować. W celu wygenerowania fontu udajemy się do Menu>File>Generate Font Wybieramy nazwę dla pliku i jego rodzaj, w tym przypadku OpenType PS (*.otf), po czym klikamy zapisz i font jest gotowy do użycia! Po zainstalowaniu fonta nazwa pliku nie będzie widoczna w menu programów graficznych czy edytorach tekstu pojawi się nazwa wprowadzona uprzednio w Font Info. UWAGA! Nie należy nadpisywać fontów zainstalowanych już w systemie. Jeśli chcemy przetestować nowszą wersje fontu, poprzednią należy odinstalować (lub też deaktywować, o ile używamy menadżera fontów typu Suitcase czy TypeExplorer).

15 Import krzywych z Illustratora Wiele osób projektuje same formy liter jeszcze w illustratorze, a później chce je przenieść do FontLaba, by stworzyć funkcjonalnego fonta. Oto jeden ze sposobów aby zrobić to w miarę szybko i sprawnie. Zaprojektowane znaki w illustratorze należy ustawić w jednej linii, tak aby na początku znalazły się znaki określające główne wymiary liter, np Hdpx, a następnie powiększyć wszystkie na raz, tak aby ich wysokość mieściła się mniej więcej w polu poziomego formatu A. Jeśli wszystkie litery nie zmieszczą się w polu dokumentu w jednej linii, można je przenieść poniżej ważnym jest by skalować wszystkie naraz. W miejscu podstawy liter Hdpx należy przypisać dokumentowi wartość 0 przeciągając ją z lewego górnego rogu linijek w dokumencie, tak aby po skopiowaniu znaków do FontLaba nie trzeba było ich szukać w polu glyph. Zaznaczamy litery Hdpx po czym kopiujemy je i po prostu wklejamy do wybranego okna w FontLabie. Jeśli do FontLaba kopiują się bitmapy należy przejść do illustratora, po czym wejść w Preferences> >File handling i zaznaczyć opcje AICB / Preserve Paths. Teraz można ustalić wymiary liter, czyli określić ascender, descender, x heigh i CAPS heigh. Na ich podstawie wykonujemy globalne prowadnice, które pomogą nam przy dalszym wklejaniu pozostałych liter. Wygodnym jest kopiowanie większej ilości znaków na raz do jednego okna. Później w szybki sposób można rozdystrybuować je w odpowiednie okna Glyph.

16