Opracowała Iwona Zawiślak Szkoła Podstawowa w Targowej Górce
|
|
- Janina Szczepaniak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Załącznik nr 1 Trudności uczniów klas młodszych w czytaniu pisaniu oraz niektóre sposoby ich przezwyciężania. Opracowała Iwona Zawiślak Szkoła Podstawowa w Targowej Górce Wstęp: Dydaktyka szkolna oraz dostępna literatura dowodzi, żewśród dużej populacji szkolnej, spotykamy dość często uczniów, którzy od początku nauki szkolnej napotykają najrozmaitrze trudności. Są one związane zarówno z przystosowaniem do środowiska szkolnego jak i wymagań programowych. Najczęściej spotykane trudności uczniów klas młodszych związane są z nauką czytania i pisania.,,w klasach początkowych, w których podstawowym założeniem programowym jest nauka pisania i czytania niepowodzenia w tym zakresie decydują o dalszych losach szkolnych dziecka. Pierwsze niepowodzenia stają się często przyczyną zniechęcenia dziecka do nauki, powodują występowanie różnego rodzaju reakcji nerwicowych i trudności wychowawczych spotęgowanych nieprawidłową reakcjąśrodowiska szkolnego i rodzinnego. * Wczesne dostrzeżenie trudności w nauce dzieci oraz wczesna interwencja rodziców i nauczyciela może w znacznej mierze zmniejszyć ich skutki.,,duża liczba uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu kierowanych wciąż przez szkoły do Poradni oraz rozmiar tych trudności stworzyły sytuację konieczności pomocy dla tych dzieci ** Szkoła w różny sposób stara się zapobiegać niepowodzeniom szkolnym przez odpowiednią organizację procesu dydaktycznego, zajęcia kompensacyjnowyrównawcze oraz pedagogizację rodziców z zakresu reedukacji uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu. Rozpatrując ten problem, należy poddać analizie wiele czynników, które stanowią przyczynę owych trudności oraz zastanowić się nad tym w jaki sposób szkoła możewpłynąć na skuteczność ich przezwyciężania. * Sawa B.,,Jeżeli dziecko źle czyta i pisze WSiP Warszawa 1994, s.7. ** Szurmiak M.,,Podstawy reedukacji uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu WSiP Warszawa 1987 s.9.
2 Gotowość dziecka 6-letniego do podjęcia nauki szkolnej 2 Fakt pójścia do szkoły stanowi dla dziecka wielkie przeżycie. Wokół niego tworzy się atmosfera zainteresowania, rozmawia się głośno o czekających je problemach. Dla większości rodziców ważne, a może najważniejsze wydaje się, aby dziecko przed pójściem do szkoły nauczyło się pisać i czytać lub choćby poznało literki. Często poza intelektualnymi nie dostrzegają innych czynników, które dziecku ułatwiają start szkolny.,,należy poza tym powiedzieć, że większość dzieci osiąga tzw. gotowość do czytania i pisania dopiero w siódmym roku życia, dlatego uczenie dziecka sześcioletniego może się mijać z celem. Trzeba sobie zdawać sprawą, że w wieku 7 lat zachodzą bardzo istotne zmiany ilościowe i jakościowe w całym rozwoju fizycznym i psychicznym dziecka. W naszym systemie szkolnym i przy naszej strukturze programowej zmiany te łączą się z faktem podjęcia nauki. Dziecko osiąga wtedy dojrzałość szkolną. * W/g W.Okonia:,,dojrzałość szkolna (gotowość szkolna) to osiągnięcie przez dziecko takiego stopnia rozwoju umysłowego, emocjonalnego, społecznego i fizycznego, jaki umożliwia mu udział w życiu szkolnymi opanowanie treści programowych kl. 1. Dojrzałość szkolna zależy od warunków bytowych dziecka, wykształcenia rodziców, wychowania przedszkolnego, zdolności dziecka i jego zdrowia. ** Dojrzałość szkolna nie jest więc uwarunkowanym biologicznie etapem samorzutnego rozwoju, lecz składają się na nią różnorodne doświadczenia dziecka w sferze motorycznej, umysłowej, emocjonalnej i społecznej Ocena stopnia dojrzałości szkolnej jest zarazem oceną poziomu rozwoju dziecka w danym momencie: ocena ta dokonana jest jednak z określonego punktu widzenia - gotowości do rozpoczęcia nauki w szkole, uzależnionej m.in. Od dotychczasowego biegu życia dziecka, od tego, czy uczęszczało ono do przedszkola, czy też nie, czy miało okazję współdziałać z rodzeństwem lub z innymi dziećmi w najbliższym otoczeniu, czy dorośli zaspokajali jego potrzeby poznawcze i uczuciowe, czy stawiano mu wymagania dostosowane do jago możliwości, a jednocześnie rozwijające pożądane formy zachowania. * *Okoń W.,,Słownik pedagogiczny PWN Warszawa 1981 s. 54.
3 3 Procesy poznawcze w młodszym wieku szkolnym Aby poddać szerszej analizie przyczyny i objawy trudności w czytaniu i pisaniu, konieczne jest przedstawienie rozwoju procesów poznawczych w młodszym wieku szkolnym.,,procesy poznawcze dzieci w młodszym wieku szkolnym charakteryzuje dynamiczny rozwój, dokonujący się w kierunku wyodrębniania się i usamodzielniania czynności umysłowych. * Prawidłowy rozwój procesów poznawczych decyduje w znacznej mierze o powodzeniach lub niepowodzeniach dziecka w nauce szkolnej.,,od początku wieku szkolnego zasadniczej zmianie ulega proces spostrzegania. Jest ono kierowane przez nauczyciela, co łączy się z umiejętnością skupienia uwagi na danym przedmiocie. ** Zmienia się też uwaga. W wieku przedszkolnym i w początkowych latach nauki szkolnej jest ona nietrwała i mimowolna. Do wieku szkolnego dziecko skupia mimowolnie uwagę na tym co go interesuje i zaciekawi. Od wieku szkolnego dziecko stara się koncentrować uwagę nie tylko na tym, co go interesuje, ale także na rzeczach dla niego nieciekawych, lecz ważnych. Zaczyna się kształtować uwaga dowolna. W młodszym wieku szkolnym zmieniają się też cechy pamięci.,,do wieku szkolnego dziecko mogło zapamiętywać mechanicznie, bez dokładnego zrozumienia treści, np. piosenki, wierszyka. Od wieku szkolnego natomiast wymagane jest zapamiętanie materiału lekcyjnego ze zrozumieniem, a potem odtworzenie go na żądanie nauczyciela. Wszyscy rodzice wiedzą jak ważna jest ta cecha pamięci, aby dziecko mogło na żądanie przypomnieć sobie to czego nauczyło się w domu. Wielu dzieciom brak jest tej cechy pamięci. *** Rola pamięci w życiu człowieka jest olbrzymia. Szczególnie wielka jest rola pamięci w uczeniu się. Należyteż pamiętać, że w młodszym wieku szkolnym myślenie nie jest jeszcze abstrakcyjne, dlatego też materiał, który nie jest podany w sposób obrazowy trudno dzieciom zapamiętać. W młodszym wieku szkolnym wiele zmian można obserwować w mowie dziecka.,, Mowa dziecka przekraczającego próg szkoły, nie przestając się doskonalić jako narzędzie społecznej komunikacji, przeobraża wyraźnie bowiem i systematycznie rozszerzać się zaczyna jej funkcja symboliczna i coraz silniejszy staje się związek z myśleniem. * *red.żebrowska M.,,Psychologia... op. cit. s.562. **SawaB.,,Jeżeli dziecko... op. cit..s.22. *** tamże...s. 23. *red.żebrowska,,psychologia... op. cit. s 592.
4 4 Dziecko zaczyna zdobywać coraz szerszy zasób słownictwa, mowa jego staje się w pełni złożona, zawiera ono wiele wiadomości o języku. W życiu dziecka zaczyna pojawiać się nowa jej postać-mowa pisana. Prawidłowy rozwój procesów poznawczych jest konieczny do tego, by dziecko mogło sprostać wymaganiom szkolnym, także tym które są związane znauką czytania i pisania. Przyczyny jednak tych trudności mogą być bardzo rożne i zależne od wielu czynników. Przyczyny i objawy trudności w nauce czytania i pisania Trudności związane z wewnętrznymi właściwościami ucznia Wśród uczniów mających niepowodzenia w nauce szkolnej, dzieci z opóźnionym rozwojem stanowią niewielki procent. Znacznie więcej spotyka się dzieci opóźnionych częściowo. Mówi się wtedy o nierównomiernościach rozwojowych czyli o rozwoju nieharmonijnym. Często zdarza się, że opóźnienia istnieją tylko w ramach zespołu elementarnych funkcji psychicznych i ruchowych. Zaburzenia mogą dotyczyć tylko jednej funkcji, np. analizy i syntezy wzrokowej (dotyczy zaburzenia korowej części analizatora, a nie receptorycznej).,,zaburzenia w funkcjonowaniu korowej części mózgu mogą dotyczyć różnych analizatorów: wzrokowego, słuchowego, kinestetycznego itp. (Kinestezja to,,uczucie ruchu ; analizator kinestetyczny informuje nas o tym, jaki ruch wykonuje aparat ruchowy naszego organizmu). Dla potrzeb nauki pisania i czytania szczególnie ważna jest wzajemne współdziałanie trzech wymienionych analizatorów. *,,Z uwagi na czynności wykonywane w szkole począwszy od kl. 1, bardzo ważne są funkcje analizatora wzrokowego, dokonywane w jego obrębie procesy analizy i syntezy. Znamienne jest, że właśnie u uczniów wcześnie ujawniających trudności, częste są zaburzenia analizy i syntezy wzrokowej. Wpływają one ujemnie przede wszystkim na uczenie się czytania i pisania. **,,W rezultacie zaburzenia analizy i syntezy wzrokowej dziecko wadliwie odzwierciedla kształt liter. Istotą kształtu jest ukierunkowanie części składowych liter względem poziomu i pionu, wzajemne położenie tych części oraz kąty, łuki i okręgi wynikające z tego położenia. W początkowym okresie nauki zaburzenia percepcji kształtu przejawiają się w pisaniu i czytaniu myleniem liter podobnych, różniących się drobnymi elementami graficznymi: a-o, m-n, u-w, l-t, e-c, h-k. Przy przepisywaniu * Szurmiak M.,,Podstawy... op. cit. s.17. ** Pszetacznikowa M., Włodarski W.,,Psychologia wychowawcza WSiP W-wa 1983 s. 289
5 5 występują takie błędy jak: opuszczanie liter lub cząstek wyrazów, grubienie drobnych elementów liter, w starszych klasach zaś uporczywie utrzymujące się błędy ortograficzne. Zaburzeniom percepcji wzrokowej towarzyszy zwykle słaba pamięć wzrokowa, dlatego z trudem utrwalają się obrazy struktur graficznych wyrazów, stanowiące wzory poprawnej pisowni. *,,W związku z opisywanymi przejawami zaburzeń percepcji wzrokowej warto przypomnieć, że analityczno-syntetyczna metoda wyrazowa, stosowana u nas, angażuje zwłaszcza w swej początkowej fazie, przede wszystkim analizator wzrokowy, dlatego też opisywane tu dzieci mają od początku nauki szkolnej szczególne trudności. * *,,Najpowszechniej wśród uczniów z trudnościami w pisaniu i czytaniu występuje zaburzona percepcja słuchowa w zakresie słuchu fonematycznego(...).przy zaburzeniach tego rodzaju dzieci mają obniżoną możliwość wyodrębniania całości wyrazowych z potoku mowy, a w ramach wyrazów z trudem rozróżniają poszczególne głoski.** Zdolność prawidłowego różnicowania dźwięków mowy nazywamy też słuchem mowy.,,nie dość precyzyjne różnicowanie słyszanych dźwięków często powoduje też wady wymowy, polegające na nieprawidłowej realizacji głosek opozycyjnych pod względem miejsca artykulacjis:sz:ś,z:ż:ź,c:ć;cz, dźwięcznych i bezdźwięcznych-b:p, d:t, g:k, w:f itp. Opóźnienia rozwoju słuchu fonematycznego powodują także specyficzne trudności w nauce czytania oraz w pisaniu ze słuchu. Czytanie pojmowane jako proces sensoryczny i intelektualny polega na zdolności przetransponowania znaków języka pisanego na odpowiadające im dźwięki mowy, scalania tych dźwięków (synteza słuchowa) oraz przyporządkowania odczytanemu wyrazowi jego znaczenia. Pisanie ze słuchu jest czynnością odwrotną- najpierw musi dziecko w usłyszanym słowie wyodrębnić poszczególne dźwięki (analiza słuchowa), następnie przyporządkować im określone znaki graficzne. Istotą zaburzeń w czytaniu są właśnie trudności dokonania syntezy, podczas czynności pisania ze słuchu-analizy słuchowej wyrazu.,,u podstaw trudności w czytaniu i pisaniu leżą też różnorakie zaburzenia motoryki. Jeżeli zaburzenia te istnieją w zakresie sprawności manualnej, pojawiają się znaczne trudności graficzne - litery są nierówne, rozchwiane, wybiegają poza linie, są nieprawidłowo łączone itp.(...) U uczniów z * Czajkowska I., Herda K.,,Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole WSiP Warszawa 1998 s.35. ** Szurmiak M.,,Podstawy... op. cit. s. 24.
6 6 zaburzeniami motorycznymi może także wystąpić ogólny brak sprawności gałek ocznych, wskutek czego dziecko czyta powoli i z trudem. Szczególne znaczenie dla nauki czytania i pisania ma zaburzona sprawność mięśni artykulacyjnych ujawniająca się wadami wymowy. ** Wady wymowy należą do kolejnych przyczyn u podstaw, których mogą leżeć trudności w czytaniu i pisaniu. I. Styczek przyczyn zaburzeń mowy dopatruje się wdwóchźródłach: Przyczyny zewnątrzpochodne (egzogenne), tkwiące w środowisku 1. dziecka. 2. Przyczyny wewnątrzpochodne (endogenne ), tkwiące w samym dziecku. Do najczęściej spotykanych wad wymowy należą: reranie, seplenienie i szeplenienie oraz kappacyzm. H. Spionek poddaje szczegółowej analizie w/w wady. Seplenienie to ten rodzaj bełkotania,,,który polega na nieprawidłowym wymawianiu głoski,,s. Reranie jest to ten rodzaj bełkotania, który objawia się wniewłaściwym wymawianiu głoski,,r. Kappacyzm polega na nieprawidłowym wymawianiu gloski,,k ** Odrębnym rodzajem nieprawidłowej wymowy, wyniesionej ze środowiska rodzinnego są różne naleciałości gwarowe. Do przyczyn zaburzeń mowy pochodzenia środowiskowego zalicza się następujące: - ubóstwo słownictwa w środowisku rodzinnym, - naśladowanie i przyswajanie nieprawidłowej mowy rodziców, - brak zainteresowania ze strony rodziców pierwszymi wypowiedziami dziecka, co tłumi jego chęć mówienia, - niechęć do mówienia jako reakcja obronna na bodźce.*,,innego rodzaju trudności wiążą się z zaburzeniami lateralizacji, czyli kształtowaniem się przewagi funkcjonalnej jednej strony ciała nad drugą.z uwagi na czynności związane z uczeniem się szkolnym dotyczy to przede wszystkim funkcji oka i ręki. U większości ludzi zaznacza się przewaga prawej strony ciała nad lewą. Niekiedy jednak lateralizacja może być osłabiona - wówczas nie ma wyraźnej przewagi jednostronnej; zdarza się również dominacja strony lewej, niekiedy zaś istniejąca lateralizacja nie ma charakteru jednorodnego (lateralizacja skrzyżowana). * U dzieci, u których brak dominacji prawego oka, mogą występować trudności w czytaniu i pisaniu. Zaburzenia lateralizacji przejawiają się
7 7 obniżeniem graficznego poziomu pisma, niezręcznością manualną, opuszczaniem sylab, wyrazów itp.,,w czytaniu i pisaniu występują symptomy zaburzeń orientacji kierunkowej, jak mylenie liter i cyfr o podobnym ksztalcie, a innym położeniu w przestrzeni: b-d, b-p, n-u, 6-9, a także odwracanie kształtów liter i cyfr. Zjawisko to nazywamy inwersją statyczną, występuje ona głównie podczas czynności pisania, lecz także w czytaniu(błędne rozpoznawanie liter asymetrycznych). Oprócz inwersji statycznej w czytaniu i pisaniu występuje inwersja dynamiczna, która polega na przestawianiu kolejności liter i cyfr, np.: kottok, kos-sok,12-21.(...) Połączenie obu zjawisk powoduje w szczególnych przypadkach pismo lustrzane, które polega na odwróceniu zarówno kształtu, kolejności, jak i kierunku kreślenia liter.*** W przypadku zaburzeń lateralizacji często występuje zjawisko lewoocznościileworęczności.,,lewooczność może być związana z ogólną lewostronnością bądź z lateralizacją skrzyżowaną (dominuje wówczas strona prawa).w tym drugim przypadku występują trudności w czynnościach wymagających koordynacji wzrokowo- ruchowej. W nasilonej formie obserwuje się je w uczeniu się pisania. Trudności w początkowym okresie nauczania-niekiedy znaczne-występują również u dzieci o ogólnej lateralizacji lewostronnej. Trudności związane z leworęcznością ujawniają się przede wszystkim w nauce pisania, ponieważ jest ono w większości języków dostosowane do czynności ręki prawej (piszemy od strony lewej do prawej). W związku z tym pisanie ręką lewą jest zadaniem niełatwym do opanowania.,,u dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu obserwować można także przejawy zaburzonej dynamiki procesów psychicznych. Dzieci mogą wykazywać nadmierną ruchliwość, którejczęsto towarzyszą trudności w skupieniu uwagi, niesystematyczność w działaniu. Tacy uczniowie czytają niedokładnie, szybko i powierzchownie, w nierytmicznym tempie, zgadują, część tekstu. W pisaniu nie kończą wyrazów, popełniają wiele błędów. Mogą też być dzieci owyraźnie zwolnionym tempie pracy, które w przypadku ponagleń gubią się i popełniają szereg różnych błędów w czytaniu, jak i w pisaniu.(...) Obserwuję się też zaburzenia emocjonalne. Dzieci stają się nieśmiałe, lękliwe
8 8 i niepewne, w sytuacjach napięcia emocjonalnego.(...) Może też być przeciwnie-występują przejawy agresji i innych negatywnych reakcji emocjonalnych. ** Reedukacja uczniów z trudnościami w nauce czytania i pisania W/g W. Okonia reedukacja to,,działalność polegająca na przekształceniu uprzednio wytworzonych i utrwalonych wiadomości, sprawności, motywów i zainteresowań, poglądów przekonań i postaw. * Maria Szurmiak poddając interpretacji tę definicję pisze, że działalność reedukacyjna należy rozumieć jako zespół poczynań o charakterze korekcyjnym: trzeba ją widzieć w aspekcie poprawy, usuwania wad i niedomagań dziecka, a zarazem jest to działalność wyrównawcza zmierzająca do usuwania braków i luk w sferze poznawczej i społeczno-emocjonalnej ucznia.** Reedukacja to,,proces- stanowi ciąg wzajemnie powiązanych oddziaływań korekcyjno -wyrównawczych rozłożonych w czasie imających tendencję rozwojową. *** Aby rozpocząć proces przezwyciężania trudności w nauce czytania i pisania należy na samym wstępie przeprowadzić ich diagnozę. W/gW. Okonia diagnoza pedagogiczna to,,rozpoznanie jakichś trudności wychowawczych w pracy z jednostką ***. W przypadku rozważań nad trudnościami w czytaniu i pisaniu chodzi o rozpoznanie tych trudności, ustalanie ich rodzaju oraz przyczyn. Diagnozę przeprowadza sam nauczyciel na podstawie pracy z dzieckiem, a także na podstawie wyników badań dojrzałości szkolnej. Cenne mogą się okazać spostrzeżenia i uwagi nauczyciela przedszkola. Często dopełnienie obrazu trudności oraz ich przyczyn, stanowią wyniki badań w poradni zawodowo-wychowawczej. Znając objawy oraz przyczyny trudności uczniów w pisaniu i czytaniu nauczyciel może rozpocząć,,proces naprawczy czyli terapię. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że możliwe jest przezwyciężenie trudności, które wynikają zwłaściwości ucznia. Rola rodziców może być tu ogromna. Warunkiem powodzenia jest jednak wysoki poziom świadomości rodziców na temat konieczności pracy z dzieckiem. Najważniejsza bowiem powinna być zarówno dla rodziców, jak i *Okoń W.,,Słownik... op. cit s ** Szurmiak,,Podstawy... op. cit. s. 33. ***Tamże
9 9 nauczyciela profilaktyka czyli zapobieganie wystąpieniu trudności w nauce szkolnej dzieci. W profilaktyce a także w terapii bardzo istotne jest indywidualne traktowanie dziecka podczas zajęć edukacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem jego możliwości i indywidualnego rozwoju. Zajęcia kompensacyjno- wyrównawcze W zajęciach kompensacyjno-wyrównawczych uczestniczą dzieci, u których zostało stwierdzone występowanie różnego rodzaju trudności, także z zakresu pisania i czytania. Dzieci te mają orzeczenia poradni zawodowowychowawczej, wiadomo zatem, że należy z tymi dziećmi rozpocząć proces terapeutyczny. Program terapii, zgodnie z zasadą indywidualizacji, konstruuje się indywidualnie,(wykorzystując diagnozę) ponieważ musi być ściśle dostosowany do potrzeb każdego dziecka. Literatura: 1. Bandura L.,, Trudności w procesie uczenia się PZWS, Warszawa Bieleń B.,,Rozwój myślenia dzieci WSiP Warszawa red. Brzezińska A.,,Czytanie i pisanie - nowy język dziecka WSiP Warszawa Czajkowska I., Herda K.,,Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne w szkole WSiP warszawa Dębińska M.,,Domowe zabawy logopedyczne WSiP W-wa Gąsowska T. Pietrzak-Stępowska Z.,,Praca wyrównawcza zdziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu WSiP Warszawa Hornowski B.,,Psychologia różnic indywidualnych WSiP Warszawa Hurlok E.,,Rozwój dziecka PWN Warszawa Janowska M.,,Co robić aby moje dziecko nie miało trudności w szkole,,,życie Szkoły nr 4, Kupisiewicz Cz.,,Niepowodzenia dydaktyczne. Przyczyny i niektóre środki zaradcze PWN Warszawa NortowskaH.,,Różnice indywidualne czy zaburzenia dziecka wieku przedszkolnego WSiP warszawa Okoń W.,,Słownik pedagogiczny PWN Warszawa Przetacznik-Gierowska, Makiełło-Jarża,,Psychologia
10 rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego WSiP W-wa Przetacznik, Włodarski,,Psychologia wychowawcza PWN Warszawa Sachajska E.,,Uczymy poprawnej wymowy WSiP W-wa Sawa B.,,Jeżeli dziecko źle czyta i pisze WSiP warszawa Spionek,,Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne PWN Warszawa Stępkowska M.,,Uczymy dziecko zabawowo, skutecznie i bezstresowo WSiP Warszawa Szurmiak M.,,Podstawy reedukacji uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu WSiP Warszawa red. Zebrowska,,Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży PWN Warszawa
Zajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA
Zajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA Prawidłowy rozwój mowy uwarunkowany jest właściwym rozwojem intelektualnym, fizycznym i emocjonalnym. Opanowanie właściwej techniki mówienia, wyraziste wymawianie
Bardziej szczegółowoANALIZA GŁOSKOWA umiejętność rozkładania słów na poszczególne elementy składowe głoski, które odpowiadają fonemom (najmniejszym cząstkom języka).
A ANALIZA I SYNTEZA ogół czynności dokonywania rozkładu całości na poszczególne elementy składowe oraz scalania tych elementów w całość. Czynności te dotyczą też procesów poznawczych, analizy i syntezy
Bardziej szczegółowoPercepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców
Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych a także do ich interpretowania przez odniesienie do poprzednich doświadczeń. Nie jest wyłącznie zdolnością do dokładnego
Bardziej szczegółowoTeresa Kusak doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej CKPiDN w Mielcu
Teresa Kusak doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej CKPiDN w Mielcu Wrażenia kinestetyczno-ruchowe powstają jednocześnie z wrażeniami dotykowymi i wzrokowymi. Możliwość wykonania czynności pisania
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku mającemu trudności w nauce czytania i pisania?
Jak pomóc dziecku mającemu trudności w nauce czytania i pisania? Stopniowe opanowanie umiejętności czytania i pisania stanowi jeden z najistotniejszych elementów nauki w zerówce jak i w pierwszych latach
Bardziej szczegółowoporadnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie
poradnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie Nr 1/2017 /październik, listopad, grudzień/ EUROPEJSKI TYDZIEŃ ŚWIADOMOŚCI
Bardziej szczegółowoNiepowodzenia szkolne. Przyczyny, skutki, zapobieganie.
Literka.pl Niepowodzenia szkolne. Przyczyny, skutki, zapobieganie. Data dodania: 2012-02-10 14:11:17 Autor: Anna Bajorek W referacie przedstawione zostało zagadnienie niepowodzeń szkolnych dzieci i młodzieży
Bardziej szczegółowoModuł IIIb. Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się. Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz
Moduł IIIb Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz (prezentacja wykorzystana na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji
Bardziej szczegółowoDYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW
DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW CO TO JEST DYSLEKSJA? Dysleksja rozwojowa jest to zespół zaburzeń występujących w procesie uczenia się, czytania i pisania u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. U podstaw
Bardziej szczegółowoModuł I. Problemy rozwoju i samorealizacji człowieka 40 godz. (10 wykłady, 10 ćwiczenia audytoryjne, 20 ćwiczeń laboratoryjne).
OPZ załącznik nr 1 Przygotowanie i przeprowadzenie wykładów oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych w ramach Kursu kwalifikacyjnego z zakresu terapii pedagogicznej - 5 zadań. Tematyka i terminy realizacji:
Bardziej szczegółowoTrudności w nauce pisania i ortografii
Trudności w nauce pisania i ortografii Wiadome jest, Ŝe niepowodzenia szkolne nie pojawiają się nagle. Mogą pojawić się na róŝnych poziomach edukacji szkolnej. Powodują one, Ŝe dziecko nie jest w stanie
Bardziej szczegółowoCo to jest dysleksja rozwojowa?
Co to jest dysleksja rozwojowa? DYSLEKSJA ROZWOJOWA to nazwa całego zespołu trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym, w uproszczeniu zwanego dysleksją. Określenie rozwojowa
Bardziej szczegółowoZajęcia specjalistyczne w PSP nr 4 w Świdwinie w roku szkolnym 2018/2019
Zajęcia specjalistyczne w PSP nr 4 w Świdwinie w roku szkolnym 2018/2019 W naszej szkole prowadzone są: 1. ZAJĘCIA DYDAKTYCZNO WYRÓWNAWCZE. 2. ZAJĘCIA REWALIDACYJNE. 3. ZAJĘCIA KOREKCYJNO KOMPENSACYJNE.
Bardziej szczegółowoUczeń ryzyka dysleksji w szkole i w domu
Uczeń ryzyka dysleksji w szkole i w domu W procesie nauki - uczenia się dziecko zyskuje wiadomości i umiejętności, które pozwalają mu na poznawanie i doświadczanie otaczającego je świata. Niekiedy nabywanie
Bardziej szczegółowoOśrodek Rozwoju Edukacji
Ośrodek Rozwoju Edukacji Karta Indywidualnych Potrzeb Ucznia Termin założenia karty 20.09.2011r. IMIĘ (IMIONA) I NAZWISKO Ucznia Kamil klasa IV Nazwa przedszkola/szkoły lub placówki zakładającej Kartę.
Bardziej szczegółowosystematyczne nauczanie
dojrzałość Osiągnięcie przez dziecko takiego poziomu rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, który czyni je wrażliwym i podatnym na systematyczne nauczanie i wychowanie; harmonijne współgranie
Bardziej szczegółowoJAK POMÓC DZIECKU ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W NAUCE? Część I - Terminologia
JAK POMÓC DZIECKU ZE SPECYFICZNYMI TRUDNOŚCIAMI W NAUCE? Część I - Terminologia Nabycie umiejętności sprawnego czytania, pisania i liczenia w pierwszych latach nauki szkolnej jest warunkiem koniecznym
Bardziej szczegółowoCZYTANIE DYSLEKTYCZNE PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA NR 2 W ELBLĄGU ANNA LASSMANN
CZYTANIE DYSLEKTYCZNE PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA NR 2 W ELBLĄGU ANNA LASSMANN SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ Dysleksja - Syndrom zaburzeń wyższych czynności psychicznych, które przejawiają
Bardziej szczegółowoAby zapobiec niepowodzeniom szkolnym już na starcie, musimy zadbać o to, aby dziecko przekraczając próg szkoły osiągnęło dojrzałość szkolną.
Gdy dziecko idzie po raz pierwszy do szkoły, zarówno ono, jak i rodzice bardzo przeżywają ten moment. Wszyscy są pełni nadziei, ale także obaw. Aby nieco ostudzić emocje, dowiedz się czy Twoje dziecko
Bardziej szczegółowoPomoc logopedyczna dzieciom w wieku przedszkolnym jako profilaktyka niepowodzeń szkolnych. Autor: mgr Grażyna Wrzaszczak
Pomoc logopedyczna dzieciom w wieku przedszkolnym jako profilaktyka niepowodzeń szkolnych Autor: mgr Grażyna Wrzaszczak [...] przyszłość dziecka kształtuje się w przedszkolu. D.Elsenbroich, Co siedmiolatek
Bardziej szczegółowoWielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.
O GOTOWOŚCI SZKOLNEJ Rozpoczęcie nauki szkolnej to bardzo ważny moment w życiu każdego dziecka. Pójście do szkoły poprzedzone jest rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, któremu podlegają wszystkie
Bardziej szczegółowoTERESA TRYPUĆ NIEZBĘDNIK O DYSLEKSJI I TERAPII
1 TERESA TRYPUĆ NIEZBĘDNIK O DYSLEKSJI I TERAPII 2 Copyright by Teresa Trypuć Wydawca: self-publishing ISBN 978-83-7859-311-9 Wszelkie prawa zastrzeżone Wydanie II 2014 3 Spis treści CZĘŚĆ I WSTĘP... 7
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRACY Z UCZNIEM/UCZENNICĄ ZAJĘĆ KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH
PROGRAM PRACY Z UCZNIEM/UCZENNICĄ ZAJĘĆ KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH REALIZOWANY W RAMACH PROJEKTU: WYRÓWNYWANIA SZANS EDUKACYJNYCH UCZNIÓW Z GRUP O UTRUDNIONYM DOSTĘPIE
Bardziej szczegółowoFormy pomocy psychologiczno pedagogicznej oferowanej na terenie poradni:
Formy pomocy psychologiczno pedagogicznej oferowanej na terenie poradni: Diagnozowanie poziomu rozwoju, potrzeb i możliwości oraz zaburzeń rozwojowych i zachowań dysfunkcyjnych dzieci młodzieży: Badanie
Bardziej szczegółowoDojrzałość intelektualna dzieci 7-letnich;diagnoza wstępna.
Gradzik Grażyna Jurecka Jolanta Szczepanowice Dojrzałość intelektualna dzieci 7-letnich;diagnoza wstępna. Badania diagnostyczne rozwoju ucznia powinny być prowadzone na początku roku szkolnego (początek
Bardziej szczegółowoDzieci ryzyka dysleksji
Literka.pl Dzieci ryzyka dysleksji Data dodania: 2013-03-05 21:29:28 Autor: Marzena Zych Pierwsze objawy dysleksji u uczniów w klasach I III szkoły podstawowej Dzieci ryzyka dysleksji 1. Objawy dysleksji
Bardziej szczegółowoEksperta porady. Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042)
Eksperta porady Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042) Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania to opracowanie, które jest kontynuacją pozycji pt. Diagnoza ucznia w ramach
Bardziej szczegółowodziecka + gotowość owocne spotkanie
Gotowość szkolna: gotowość dziecka + gotowość szkoły y = owocne spotkanie dr Karolina Appelt Instytut Psychologii UAM tematyka wykładu: -co to znaczy być gotowym, co to jest gotowość szkolna, jakie są
Bardziej szczegółowoKaja Kasprzak. Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji
Kaja Kasprzak Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji Kaja Kasprzak pedagog w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Rogoźnie Analiza problemu: I. Informacje o dziecku Oskar, uczeń klasy II szkoły podstawowej.
Bardziej szczegółowoPERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH.
PERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH. Spostrzeganie wzrokowe- to zdolność do rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz ich interpretowania w oparciu o dotychczasowe doświadczenia.
Bardziej szczegółowoCo to jest dysleksja? Wskazówki dla rodziców
Co to jest dysleksja? Wskazówki dla rodziców Co to jest dysleksja rozwojowa? To termin określający zespół specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania. Trudności w czytaniu i pisaniu objęte
Bardziej szczegółowoSŁOWNIK POJĘĆ UŻYWANYCH W OPINIACH WYDAWANYCH PRZEZ PORADNIE PSYCHOLOGCZNO-PEDAGOGICZNE
SŁOWNIK POJĘĆ UŻYWANYCH W OPINIACH WYDAWANYCH PRZEZ PORADNIE PSYCHOLOGCZNO-PEDAGOGICZNE DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA Obejmuje charakterystykę szerokiego zakresu funkcji psychicznych: rozwój poznawczy (myślenie,
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PAWŁA ROMAŃCZUKA UCZNIA KLASY I NA LATA SZKOLNE
PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PAWŁA ROMAŃCZUKA UCZNIA KLASY I NA LATA SZKOLNE 2010-2012 OPRACOWAŁA mgr Elżbieta Chmiel strona 1 /6 Program opracowany na podstawie arkusza badania psychologicznego.
Bardziej szczegółowoGotowość dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna).
GOTOWOŚĆ DZIECI 5-6 LETNICH DO PODJĘCIA NAUKI W SZKOLE Opracowała mgr Sylwia Wojnarowska Gotowość dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna). Zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie podstawy
Bardziej szczegółowoDysleksja rozwojowa CO WARTO WIEDZIEĆ O DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ?
Dysleksja rozwojowa CO WARTO WIEDZIEĆ O DYSLEKSJI ROZWOJOWEJ? TERMINOLOGIA 1. Szersze znaczenie terminu dysleksja rozwojowa - specyficzne trudności w czytaniu, pisaniu, liczeniu u dzieci o prawidłowym
Bardziej szczegółowoZastosowanie ćwiczeń metafonologicznych w terapii dziecka z trudnościami w czytaniu
mgr Wioletta Konopka-Różanowska Zastosowanie ćwiczeń metafonologicznych w terapii dziecka z trudnościami w czytaniu Wprowadzenie Podstawowym zadaniem szkoły w okresie nauczania początkowego jest doprowadzenie
Bardziej szczegółowoSPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA
SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA DEFINICJA DYSKALKULII Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mającym swe źródło w genetycznych lub wrodzonych
Bardziej szczegółowoKarta indywidualnych potrzeb ucznia (propozycja)
Karta indywidualnych potrzeb ucznia (propozycja) 1) imię (imiona) i nazwisko ucznia: 2) nazwa szkoły oraz oznaczenie oddziału, do którego uczeń uczęszcza:.. 3) podstawa załoŝenia Karty: 1 orzeczenie o
Bardziej szczegółowoZabawy i ćwiczenia rozwijające percepcje słuchową
Zabawy i ćwiczenia rozwijające percepcje słuchową Percepcja słuchowa jest to zdolność do odbioru dźwięków, ich rozpoznawania i różnicowania, jak również interpretowania przez odniesienie do poprzednich
Bardziej szczegółowo(materiał wykorzystany na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji )
(materiał wykorzystany na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji ) Propozycja arkusza do analizy zebranego materiału diagnostycznego jako podstawy do planowania działań wspomagających
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK nr 5 do STATUTU ORGANIZACJA POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU I SZKOLE ROZDZIAŁ I PODSTAWY PRAWNE 1 ROZPORZĄDZENIE
ZAŁĄCZNIK nr 5 do STATUTU ORGANIZACJA POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ W PRZEDSZKOLU I SZKOLE ROZDZIAŁ I PODSTAWY PRAWNE 1 ROZPORZĄDZENIE Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ Opracowanie: Mgr Anna Borek Mgr Barbara Jakubiec Mgr Tomasz Padyjasek Spis treści: 1. Termin dysleksja. 2. Trudności
Bardziej szczegółowoCZY NASZE DZIECKO MOŻE
CZY NASZE DZIECKO MOŻE JUŻ IŚĆ DO SZKOŁY? Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 im. ks. dra S. Wilczewskiego w Katowicach OBOWIĄZEK SZKOLNY W KRAJACH EUROPEJSKICH GOTOWOŚĆ SZKOLNA Osiągnięcie przez
Bardziej szczegółowoTematyka i terminy realizacji:
OPZ załącznik nr 1 Przygotowanie i przeprowadzenie wykładów oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych w ramach Kursu kwalifikacyjnego z zakresu zajęć edukacyjnych Terapia pedagogiczna - 3 zadania. Tematyka
Bardziej szczegółowoKarta indywidualnych potrzeb ucznia
Karta indywidualnych potrzeb ucznia 1) Imię (imiona) i nazwisko ucznia:... 2) nazwa szkoły oraz oznaczenie oddziału, do którego uczeń uczęszcza:... 3) podstawowe założenia Karty: 1 orzeczenie o potrzebie
Bardziej szczegółowoGŁĘBOKA DYSLEKSJA ROZWOJOWA
Termin ogólny DYSLEKSJA ROZWOJOWA oznacza; specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu rozpoznawane u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym, spowodowane zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych (wzrokowych,
Bardziej szczegółowoZajęcia korekcyjno-kompensacyjne. Celem tych zajęć było usprawnianie pamięci słuchowej i koordynacji słuchowowzrokowej. Na zdjęciu uczeń układa
Podsumowanie realizacji projektu pn. Wiedzą zdobędę świat współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowanego w Szkole Podstawowej w Antoniowie Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne
Bardziej szczegółowowww.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku w nauce czytania i pisania. ( artykuł dla rodziców dzieci kl. O )
Jak pomóc dziecku w nauce czytania i pisania. ( artykuł dla rodziców dzieci kl. O ) Rodzice posyłając dziecko do szkoły oczekują od niego dobrych wyników w nauce. Wielu dzieciom nauka nie sprawia trudności,
Bardziej szczegółowoCO WARTO WIEDZIEĆ O DYSLEKSJI?
CO WARTO WIEDZIEĆ O DYSLEKSJI? Termin ogólny DYSLEKSJA ROZWOJOWA oznacza; specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu rozpoznawane u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym, spowodowane zaburzeniami niektórych
Bardziej szczegółowoEdyta Antoniuk. Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji
Edyta Antoniuk Strategia postępowania wobec uczennicy przejawiającej symptomy ryzyka dysleksji Edyta Antoniuk - nauczyciel w Prywatnej Szkole Podstawowej nr 69 w Warszawie Obserwacja ucznia/uczennicy -
Bardziej szczegółowoEWA DŻYGAŁA SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 W GŁUSZYCY Nauczanie ortografii w klasach I - III W teorii i praktyce pedagogicznej spotykamy się z różnymi
EWA DŻYGAŁA SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 W GŁUSZYCY Nauczanie ortografii w klasach I - III W teorii i praktyce pedagogicznej spotykamy się z różnymi określeniami terminu ortografia. Kierując się różnymi kryteriami,
Bardziej szczegółowoPlanowanie zajęć dodatkowych
Planowanie zajęć dodatkowych do projektu systemowego Indywidualizacja nauczania i wychowania w klasach I III wrocławskich szkół podstawowych Wrocław 31 sierpnia 2011 rok O czy należy pamiętać planując
Bardziej szczegółowoMAGICZNY DYWAN A DIAGNOZOWANIE POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH DZIECKA. Andrzej Peć FUNTRONIC
MAGICZNY DYWAN A DIAGNOZOWANIE POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH DZIECKA Andrzej Peć FUNTRONIC SŁOWA KLUCZE Potrzeby Rozwój dziecka Diagnoza Obserwacja Potrzeby rozwojowe i edukacyjne Specjalne potrzeby
Bardziej szczegółowoDOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA I OBJAWY NIEDOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ U DZIECKA 6 LETNIEGO
DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA I OBJAWY NIEDOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ U DZIECKA 6 LETNIEGO DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA to gotowość do podjęcia przez dziecko zadań i obowiązków jakie stawia przed nim szkoła. Dojrzałość obejmuje:
Bardziej szczegółowokształcenie świadomości fonologicznej u dzieci 6-letnich; podnoszenie sprawności artykulacyjnej;
I. Wstęp Jednym z podstawowych zadań oddziaływania dydaktycznego wobec uczniów klasy 0 jest przygotowanie ich do opanowania umiejętności czytania i pisania. Istota tych procesów związana jest z przetwarzaniem
Bardziej szczegółowoS Y L A B U S. Druk DNiSS nr 11D
S Y L A B U S Druk DNiSS nr 11D NAZWA PRZEDMIOTU: Teoretyczne i metodyczne podstawy pedagogiki wczesnoszkolnej Kod przedmiotu: Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Wydział: Wydział Humanistyczno - Społeczny
Bardziej szczegółowoPORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA NR 22
Strona 1 z 5.. (pieczątka szkoły). (data) INFORMACJA SZKOŁY O DZIECKU Informacje na potrzeby diagnozy w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 22 w Warszawie. Udzielenie rzetelnych informacji ułatwi postawienie
Bardziej szczegółowoProgram Logopedia. - opis szczegółowy. Szereg ciszący.
Program Logopedia - opis szczegółowy Pakiet LOGOPEDIA daje możliwość ciągłego monitorowania terapii, pozwala na bieżącą analizę stopnia zaburzenia płynności mowy i zindywidualizowanie procesu terapeutycznego.
Bardziej szczegółowoMetoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową.
Metoda Krakowska Metoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową. Jest to metoda sylabowa oparta na wspomaganiu
Bardziej szczegółowoOpracowała : mgr Elżbieta Książkiewicz-Mroczka
PROGRAM TERAPII LOGOPEDYCZNEJ DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W GŁOJSCACH NA ROK SZKOLNY 2015/2016 W RAMACH POMOCY PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ Opracowała : mgr Elżbieta Książkiewicz-Mroczka
Bardziej szczegółowoOrzecznictwo w procesie diagnozy FASD
Orzecznictwo w procesie diagnozy FASD Barbara Woszczyna Tomaszowice 2015r. Według brytyjskiego raportu Warnocka, około 20% populacji uczniów to dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (Children with
Bardziej szczegółowoDokumenty elektroniczne CD-ROM
Dokumenty elektroniczne CD-ROM Sygnatura: Płk 116 Opracowany materiał zawiera 260 ćwiczeń z wyrazami oraz 70 fabularyzowanych ćwiczeń ze zdaniami. Jedna sesja ćwiczeń przewidziana jest na 20 minut pracy,
Bardziej szczegółowoPercepcja wzrokowa i orientacja przestrzenna
Percepcja wzrokowa i orientacja przestrzenna dr Marta Herzberg Instytut Nauk Społecznych WSG Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych, a także do ich interpretacji
Bardziej szczegółowoWYBRANE METODY I FORMY PRACY Z DZIEĆMI O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Lubartowie
WYBRANE METODY I FORMY PRACY Z DZIEĆMI O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Lubartowie odnoszą się zarówno do grupy uczniów którzy nie mogą podołać wymaganiom powszechnie
Bardziej szczegółowoPlan terapii logopedycznej. Cele terapii logopedycznej
Plan terapii logopedycznej Cele terapii logopedycznej 1. Usuwanie wad i zaburzeń mowy. 2. Kształtowanie prawidłowej mowy pod względem gramatycznym, fonetycznym, leksykalnym. Zadania w zakresie terapii
Bardziej szczegółowoSPOTKANIE Z RODZICAMI
SPOTKANIE Z RODZICAMI Temat: Dysleksja rozwojowa wprowadzenie w problematykę Treści programowe 1. ZałoŜenia wojewódzkie programu Profilaktyka dysleksji rozwojowej 2. Terminologia związana z w/w tematem
Bardziej szczegółowoMOJA SZKOŁA MOJE OKNO NA ŚWIAT
Łapsze Niżne, 25 VI 2010 r. Wczesne wspomaganie Prowadząca: Krystyna Butas SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH W RAMACH PROJEKTU MOJA SZKOŁA MOJE OKNO NA ŚWIAT W SZKOLE PODSTAWOWEJ W ŁAPSZACH
Bardziej szczegółowoPrzedszkolak u progu szkoły. Informacja dla rodziców
Przedszkolak u progu szkoły Informacja dla rodziców Dobry start w szkole jest niezwykle ważny dla rozwoju dziecka. Jeśli jest ono psychicznie i fizycznie gotowe do podjęcia nauki, bez trudu i z radością
Bardziej szczegółowoJak rozumieć opinię Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej?
Jak rozumieć opinię Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej? W opiniach wydawanych przez poradnię znajdują się określenia, które czasem mogą być niezrozumiałe. Poniżej przedstawiam definicje oraz wyjaśnienia
Bardziej szczegółowoANKIETA REKRUTACYJNA
ANKIETA REKRUTACYJNA Prosimy o wypełnienie poniższej ankiety rekrutacyjnej, której celem jest zebranie informacji niezbędnych do przeprowadzenia rekrutacji uczestników projektu Wszyscy razem. 1. Imię i
Bardziej szczegółowopedagog dla rodzica Wpisany przez Jolanta Osadczuk, Monika Ilnicka Szanowni Rodzice
Szanowni Rodzice DYSLEKSJA Dysleksja to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. Są to zaburzenia niektórych funkcji poznawczych, motorycznych, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni, pamięci, lateralizacji
Bardziej szczegółowoKonstruowanie programów wspomagania rozwoju dzieci w świetle przeprowadzonej diagnozy przedszkolnej
Konstruowanie programów wspomagania rozwoju dzieci w świetle przeprowadzonej diagnozy przedszkolnej Danuta Mroczyk Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Zielonej Górze I co dalej z diagnozą przedszkolną?
Bardziej szczegółowoRAPORT Z EWAULUACJI WEWNĘTRZNEJ PROWADZONEJ W PRZEDSZKOLU W ROKU SZKOLNYM 2011 / 2012
Przedszkole Miejskie nr 32 Im. Króla Maciusia I W Gorzowie Wlkp. RAPORT Z EWAULUACJI WEWNĘTRZNEJ PROWADZONEJ W PRZEDSZKOLU W ROKU SZKOLNYM 2011 / 2012 DIAGNOZA GOTOWOŚCI DZIECI SZEŚCIOLETNICH DO PODJĘCIA
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRACY KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNEJ DLA DZIECKA Z ZABURZONĄ FUNKCJĄ ANALIZATORA WZROKOWEGO
PROGRAM PRACY KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNEJ DLA DZIECKA Z ZABURZONĄ FUNKCJĄ ANALIZATORA WZROKOWEGO 1. Wstęp 2. Diagnoza problemu 3. Program pracy opracowały: mgr Małgorzata Janusz mgr Teresa Jabłońska I. Istotne
Bardziej szczegółowoMetody diagnozowania rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym
Metody diagnozowania rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym Jadwiga Mielczarek j.mielczarek@womczest.edu.pl Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2017/2018 Wdrażanie
Bardziej szczegółowoProgram zajęć rewalidacyjnych dla ucznia klasy V z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
Program zajęć rewalidacyjnych dla ucznia klasy V z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim Indywidualny program rewalidacji został opracowany dla ucznia klasy piątej szkoły podstawowej na podstawie
Bardziej szczegółowoJak dysleksja może wpływać na naukę dzieci. Pisanie
Jak dysleksja może wpływać na naukę dzieci. W zależności od głębokości i rodzaju zaburzonych funkcji percepcyjno motorycznych, trudności z nauką dzieci dyslektycznych mogą przybierać różne formy. Pisanie
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRACY Z UCZNIEM/UCZENNICĄ NA ZAJĘCIACH Z TERAPII LOGOPEDYCZNEJ NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH REALIZOWANY W RAMACH PROJEKTU:
PROGRAM PRACY a1 Z UCZNIEM/UCZENNICĄ NA ZAJĘCIACH Z TERAPII LOGOPEDYCZNEJ NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH REALIZOWANY W RAMACH PROJEKTU: WYRÓWNYWANIA SZANS EDUKACYJNYCH UCZNIÓW Z GRUP O UTRUDNIONYM
Bardziej szczegółowoAutor: Kamila Kwiecień logopeda przedszkola
Autor: Kamila Kwiecień logopeda przedszkola ROZWÓJ MOWY A DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA Wielkim osiągnięciem człowieka jest umiejętność porozumiewania się za pomocą języka werbalnego. Znakami tego języka są słowa
Bardziej szczegółowoDziałalność diagnostyczna
OFERTA PORADNI PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ W MAKOWIE MAZOWIECKIM dla Przedszkoli, Szkół i Placówek z terenu działania Poradni na rok szkolny 2017/2018 Niniejsza oferta zawiera propozycje działań Poradni
Bardziej szczegółowoKompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju
Kompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju Może to autyzm? Kiedy rozwój dziecka budzi niepokój rodziców zwłaszcza w zakresie mowy i komunikacji, rozwoju ruchowego oraz/lub w sferze emocjonalno
Bardziej szczegółowoCzy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się
NOWA RZECZYWISTOŚĆ Czy mój sześciolatek/siedmiolatek jest gotowy by przekroczyć próg szkoły, by stawić czoła nowym wyzwaniom? Czy będzie potrafił podporządkować się szkolnej dyscyplinie? Czy wejdzie w
Bardziej szczegółowoInformacje dla rodziców i nauczycieli. Co to jest dysleksja? Czy moje dziecko jest dyslektykiem?
Informacje dla rodziców i nauczycieli Czy moje dziecko jest dyslektykiem? W swojej pracy w gimnazjum spotkałam się niejednokrotnie z uczniami, którzy mimo poważnych trudności w nauce doszli do kolejnego
Bardziej szczegółowoWSPOMAGANIE DZIECKA W ROZWOJU INTELEKTUALNYM. A mowa B percepcja wzrokowa C percepcja słuchowa D myślenie E pamięć F uwaga G lateralizacja H wiedza
WSPOMAGANIE DZIECKA W ROZWOJU INTELEKTUALNYM A mowa B percepcja wzrokowa C percepcja słuchowa D myślenie E pamięć F uwaga G lateralizacja H wiedza PLANOWANE DZIAŁANIA A B - Ćwiczenia oddechowe mające na
Bardziej szczegółowoElżbieta Chodorowska. Strategia działań wobec uczennicy z symptomami ryzyka dysleksji
Elżbieta Chodorowska Strategia działań wobec uczennicy z symptomami ryzyka dysleksji Elżbieta Chodorowska- nauczyciel wspomagający w Szkole Podstawowej nr 1 im. T. Kościuszki w Kutnie Obserwacja uczennicy
Bardziej szczegółowoPREZENTACJA ZDJĘCIOWA I OPIS DZIAŁAŃ DO ZAJĘĆ DLA DZIECI Z TRUDNOŚCIAMI W PISANIU I CZYTANIU
PREZENTACJA ZDJĘCIOWA I OPIS DZIAŁAŃ DO ZAJĘĆ DLA DZIECI Z TRUDNOŚCIAMI W PISANIU I CZYTANIU Każde dziecko na początku szkolnej edukacji powinno nauczyć się czytać i pisać. Jest to warunek niezbędny do
Bardziej szczegółowoPrzyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji
Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Dr Teresa Opolska Polskie Towarzystwo Dysleksji Fakty i kontrowersje wokół dysleksji
Bardziej szczegółowoINTERWENCJA TERAPEUTYCZNA W PRZYPADKU OPÓŹNIONEGO ROZWOJU MOWY U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
INTERWENCJA TERAPEUTYCZNA W PRZYPADKU OPÓŹNIONEGO ROZWOJU MOWY U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM OPÓŹNIONY ROZWÓJ MOWY zjawisko dotyczące wolniejszego wykształcenia się zdolności percepcyjnych lub/i ekspresyjnych
Bardziej szczegółowoDostosowanie wymagań edukacyjnych w praktyce. Barbara Górecka Atkinson
Dostosowanie wymagań edukacyjnych w praktyce Barbara Górecka Atkinson Sulechów, luty 2016 Cele szkolenia: - przekazanie wiedzy na temat kategorii dzieci z trudnościami w nauce oraz aktów prawnych regulujących
Bardziej szczegółowoPOMOC PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ im. BRONISŁAWA MALINOWSKIEGO w MAŁYCH ŁUNAWACH
POMOC PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ im. BRONISŁAWA MALINOWSKIEGO w MAŁYCH ŁUNAWACH SYSTEM POMOCY PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNEJ ORAZ WSPIERANIA UCZNIÓW W naszej szkole funkcjonuje System
Bardziej szczegółowoJAK ROZUMIEĆ OPINIĘ PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ?
JAK ROZUMIEĆ OPINIĘ PORADNI PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ? SŁOWNICZEK POJĘĆ: DYSLEKSJA ROZWOJOWA nazwa całego zespołu zaburzeń specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Określenie rozwojowa oznacza,
Bardziej szczegółowoWczesne rozpoznawanie trudności w nauce czytania i pisania ryzyko dysleksji. Przyczyny i skutki dysleksji rozwojowej.
Działania edukacyjno profilaktyczne na rzecz rodziców, nauczycieli i uczniów. Oferta Zespołu Poradni Psychologiczno Pedagogicznych Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 na rok szkolny 2016/2017 Dla
Bardziej szczegółowoMetodyka diagnozy i terapii pedagogicznej Kod przedmiotu
Metodyka diagnozy i terapii pedagogicznej - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Metodyka diagnozy i terapii pedagogicznej Kod przedmiotu 05.6-WP-TPiPZ-MDiTP Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki,
Bardziej szczegółowoDojrzałość szkolna. Przygotowanie dziecka 6-letniego do roli ucznia.
Dojrzałość szkolna. Przygotowanie dziecka 6-letniego do roli ucznia. O powodzeniu dziecka w początkowym okresie nauki decyduje jego prawidłowy rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny, społeczny, a
Bardziej szczegółowo? będąca synonimem oceny codziennego funkcjonowania dziecka
Diagnoza funkcjonalna, czyli...? będąca synonimem oceny codziennego funkcjonowania dziecka? - diagnoza wielospecjalistyczna odnosząca się do możliwie szerokiej gamy aspektów rozwojowych, czyli pogłębiona
Bardziej szczegółowoDziałania Poradni Psychologiczno Pedagogicznej na rzecz przedszkoli i szkół w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego
Działania Poradni Psychologiczno Pedagogicznej na rzecz przedszkoli i szkół w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego Katarzyna Staszczuk DYREKTOR PP P w Ostrołęce Publiczna placówka
Bardziej szczegółowoZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR
ZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR WSTĘP Widzenie to proces zachodzący w mózgu dzięki pracy skomplikowanego układu wzrokowego. Tylko prawidłowy rozwój tego układu pozwala nam w pełni korzystać
Bardziej szczegółowoPOSZUKIWANIA AUTONOMICZNYCH ROZWIĄZAŃ W BUDOWANIU SUKCESU SZKOŁY
POSZUKIWANIA AUTONOMICZNYCH ROZWIĄZAŃ W BUDOWANIU SUKCESU SZKOŁY I. Ogólna charakterystyka Szkoły Podstawowej Nr 2 w Ustce. II. Opis ważniejszych przedsięwzięć. 1. Projekty unijne: a) Twój rozwój, twoja
Bardziej szczegółowo-wdraża wnioski z analizy testów osiągnięć, a wdrożone wnioski przyczyniają się do poprawy wyników w nauce
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ w Szkole Podstawowej w Karpicku rok szkolny 2011/2012 Badane obszary i wymagania Obszar 1: EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI
Bardziej szczegółowo