PRACA W. Andalucía Aragón Asturias Baleares Canarias Cantabria Castilla-La Mancha Castilla y León Cataluña Extremadura

Transkrypt

1 REGIONY AUTONOMICZNE Andalucía Aragón Asturias Baleares Canarias Cantabria Castilla-La Mancha Castilla y León Cataluña Extremadura Galicia Madrid Murcia Navarra País Vasco La Rioja Valencia Ciudad Autónoma de Ceuta Ciudad Autónoma de Melilla

2 Chociaż niniejsza broszura została opracowana z jak największą uwagą, Państowa Publiczna Służba Zatrudnienia INEM (EURES) nie bierze na siebie odpowiedzialności wynikąjących z użycia zawartej informacji. Esta publicación ha sido realizada con ayuda de los Fondos de la Comisión Europea, edición realizada por el Servicio Público de Empleo Estatal (INEM). Condesa de Venadito, 9 NIPO: Depósito Legal: M Elaboración: Red EURES - ESPAÑA Impresión: Sociedad Anónima de Fotocomposición

3 SPIS SPIS TRES CI 1. Wstęp Swobodny przepływ pracowników Rynek pracy Jak znaleźć pracę w Hiszpanii Ubezpieczenie społeczne, służba zdrowia i świadczenia dla bezrobotnych Podatki Warunki życia Warunki pracy Mieszkanie Szkolnictwo w Hiszpanii Równoważność certyfikatów i dyplomów na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego Kultura Pomoc prawna Przydatne adresy i telefony O czym nie należy zapomnieć

4

5 1 WSTĘP Nowa Unia Europejska, w której żyje prawie 480 milionów mieszkańców, jest największym rynkiem pracy i nauki na świecie. Jest to obszar, na którym stopniowo zanikają bariery uniemożliwiające niekiedy ludziom wykorzystanie całości swojego potencjału. Niektóre z krajów Unii wprowadziły okresy przejściowe o różnym czasie obowiązywania (nigdy ponad siedem lat), ograniczające wolny przepływ pracowników. W Hiszpanii przyjęty został okres 2 lat dla pracowników pochodzących z Rumunii i Bułgarii, ostatnich krajów, które przystąpiły do Unii Europejskiej. W celu umożliwienia wolnego przepływu pracowników na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Unia Europejska utworzyła sieć EURES - Europejskie Służby Zatrudnienia, w której skład wchodzą publiczne służby zatrudnienia Hiszpanii, promujące publikację tego przewodnika informacyjnego. Praca za granicą to zawsze wyzwanie, jedyna w swoim rodzaju okazja do poznania innego kraju i jego mieszkańców, oraz do zdobycia wielu nowych doświadczeń. Niniejszy przewodnik pozwala tym, którzy chcą mieszkać i pracować w Hiszpanii, na wyrobienie sobie pewnego wyobrażenia o życiu w tym kraju. Pragniemy, by zawarte w nim informacje pomogły w podejmowaniu decyzji, a w przypadku przyjazdu do Hiszpanii, przygotowały do pobytu Wybrane wiadomości o kraju Oficjalna nazwa państwa to Królestwo Hiszpanii, zwyczajowo po prostu Hiszpania. Hiszpania położona jest w południowo-zachodniej części Europy, na Półwyspie Iberyjskim o 504,750 km² powierzchni, którą dzieli z Portugalią. Poza półwyspem w skład Hiszpanii wchodzą wyspy Baleary, na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie na Oceanie Atlantyckim i miasta Ceuta y Melilla położone w północnej Afryce. To trzeci kraj europejski pod względem powierzchni i piąty pod względem ludności. 5

6 Hiszpanię uważa się za kraj o łagodnym klimacie z dużym nasłonecznieniem, choć o wielkim zróżnicowaniu klimatycznym. Pierwsza strefa klimatyczna obejmuje północ kraju, to znaczy regiony takie jak Galicja, Asturia, Kantabria i Kraj Basków, gdzie deszcze są obfite, lata łagodne, ale zimy dosyć mroźne. Bardziej na południu, w centralnej części kraju panuje klimat kontynentalny. W pozostałych strefach nadmorskich, a szczególnie w Andaluzji i na Wybrzeżu Lewantyńskim, zimy są zazwyczaj łagodniejsze, a lata gorące. Ludność kraju liczy osób. Obecnie, jest zameldowanych w Hiszpanii milionów obcokrajowców, co stanowi około 9,9% całkowitej liczby mieszkańców. Wynikiem napływu istotnej liczby obcokrajowców i uregulowania ich sytuacji w ciągu ostatnich kilku lat, liczba oficjalnych rezydentów wzrosła czterokrotnie w porównaniu z rokiem Jeśli chodzi o ich rozmieszczenie według regionów, to w Madrycie, Katalonii i Walencji mieszka prawie 60% wszystkich obcokrajowców. Jest to dowód na to, że szukają oni dużych miast, takich jak Madryt, Barcelona czy Walencja w celu osiedlenia się i znalezienia pracy. W Andaluzji, na Balearach i na Wyspach Kanaryjskich liczba ta spada do 22,1%. W regionach północnych i zachodnich półwyspu zameldowanych jest najmniej obcokrajowców. Ustrojem panującym w państwie hiszpańskim jest monarchia parlamentarna. Podstawą władzy ustawodawczej jest Parlament (tzw. Kortezy), podzielony na dwie izby: Kongres Deputowanych i Senat. Na czele rządu stoi Premier, a głową państwa jest Król. Hiszpania to kraj składający się z 17 autonomicznych regionów: Andaluzji, Aragonii, Asturii, Wysp Kanaryjskich, Kantabrii, Kastylii - La Manchy, Kastylii - Leon, Katalonii, Walencji, Estremadury, Galicji, Balearów, La Rioja, Madrytu, Murcji, Nawarry i Kraju Basków, z których każda posiada własny parlament i Prezydenta. Możemy więc powiedzieć, iż charakterystyczną cechą Hiszpanii jest jej decentralizacja. Język Hiszpania odznacza się ogromną różnorodnością kulturową, którą podkreśla ilość języków będących w użyciu. Językiem oficjalnym dla całego terytorium jest hiszpański, zwany też kastylijskim, jednak w wielu regionach współistnieje on z innymi oficjalnymi językami takimi jak baskijski, kataloński, galicyjski czy walencjański, odpowiednio do regionu geograficznego. Chociaż nie są uznane za oficjalne, istnieją także języki miejscowe o mniejszym zasięgu: asturyjski, zwany też bable, leoński, aragoński i aranés. Mówiąc wyłącznie po angielsku, niemiecku czy francusku jest bardzo trudno znaleźć pracę w Hiszpanii, za wyjątkiem niektórych miejscowości turystycznych na wyspach lub wybrzeżu. 6

7 Waluta Obowiązującą jednostką walutową w Hiszpanii jest Euro. Import i eksport lokalnej waluty podlega zgłoszeniu w przypadku, gdy suma przekracza wartość Euro (suma wywożona nie może przekroczyć sumy zgłoszonej przy wjeździe do kraju). Import i eksport obcej waluty nie jest ograniczony, ale należy zgłosić sumę powyżej Euro przypadającą na jedną osobę i jedną podróż, w celu uniknięcia problemów w urzędzie celnym przy wyjeździe z Hiszpanii. Strefa czasowa Półwysep i Baleary: GMT +1 Wyspy Kanaryjskie: GMT. Międzynarodowe rozmowy telefoniczne Żeby zadzwonić do Hiszpanii z zagranicy, należy wkręcić numer wyjściowy danego kraju, następnie 34 (numer kierunkowy Hiszpanii) oraz numer składający się z 9 cyfr. Aby zadzwonić z Hiszpanii do innego kraju, należy wykręcić 00, a następnie numer kierunkowy danego kraju i numer telefonu. Można też dzwonić z kabin telefonicznych, które działają na monety lub karty. W przypadku rozmowy telefonicznej w obrębie Hiszpanii należy wykręcić numer bez żadnego dodatkowego numeru kierunkowego. Zawsze składa się on z 9 cyfr, bez względu na to, czy jest to numer telefonu stacjonarnego czy komórkowego. Technologią komórkową Hiszpanii jest GSM (niezgodna z rozwiązaniami w niektórych, krajach, takich jak Stany Zjednoczone lub Japonia). Jeśli telefon komórkowy działa w zgodzie z technologią GSM należy skontaktować się z operatorem sieci w danym kraju w celu upewnienia się, czy telefon może być używany w Hiszpanii (niektórzy operatorzy muszą aktywować usługę międzynarodową). Po dokonaniu niezbędnych czynności w kraju pochodzenia, telefon komórkowy może być używany tak, jakby jego terminal znajdował się w Hiszpanii, to znaczy, wybierając numer 00, a następnie numer kierunkowy kraju, do którego się dzwoni, w celu wykonania rozmowy międzynarodowej. Telefony alarmowe jest ogólnym, tzw. Jedynym Numerem Alarmowym. W niektórych regionach rozmowy mogą być przeprowadzone w innych językach. Wszędzie jednak ta usługa jest dostępna 24 godziny na dobę, 365 dni w roku. 7

8 Inne ważne numery telefonów: Policja: 091 Policja lokalna: 092 Pogotowie: 061 Straż pożarna: 080 8

9 2 SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW Obywatele Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą bez ograniczeń podróżować, mieszkać i pracować w każdym z krajów członkowskich, korzystając z tych samych praw, co mieszkańcy wybranego kraju. To prawo swobodnego przepływu ludności dotyczy również ich rodzin, niezależnie od narodowości, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów. Dlatego też, będąc obywatelem kraju członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, można ubiegać się w Hiszpanii o pracę każdego rodzaju, jako pracownik zatrudniony lub pracując na własny rachunek, bez potrzeby ubiegania się o pozwolenie na pracę i być w posiadaniu tych samych praw, co obywatele danego kraju odnośnie wynagrodzenia, warunków pracy, dostępu do mieszkania, kształcenia zawodowego, ubezpieczenia społecznego lub przynależności do związków zawodowych, poza pewnymi wyjątkami wymienionymi w Traktacie Unii Europejskiej, dotyczącymi ubiegania się o pracę w administracji publicznej. Przy wjeździe do Hiszpanii należy okazać jedynie dowód osobisty lub ważny paszport. Można pozostać w kraju trzy miesiące w celu znalezienia zatrudnienia lub rozpoczęcia pracy na własny rachunek. Jeśli po upływie trzech miesięcy nie znajdzie się zatrudnienia, można pozostać dłużej szukając pracy, pod warunkiem, że istnieją realne szanse na jej znalezienie. Niezbędne dokumenty W ciągu trzech miesięcy od dnia przybycia do Hiszpanii należy złożyć w Biurze do spraw Obcokrajowców (Oficina de Extranjeros) lub na policji wniosek o wpisanie do ewidencji cudzoziemców (Registro Central de Extranjeros). W tym celu należy przedstawić ważny paszport lub dowód osobisty oraz uiścić odpowiednią opłatę. Biuro wystawia certyfikat o wpisie do listy ewidencji, na którym figuruje tak zwany numer NIE (numer identyfikacji cudzoziemca). Procedura ta zastąpiła wydawaną dawniej unijną kartę pobytową. 9

10 Więcej informacji i wydruk formularza wniosku o wpisanie do ewidencji, na stronie internetowej: Obcokrajowiec, który z racji ekonomicznych, zawodowych lub społecznych zwiąże się z Hiszpanią, musi identyfikować się numerem osobistym, jedynym i wyłącznym dla każdego, zwanym NIE (numer identyfikacji cudzoziemca). Numer ten otrzymuje się automatycznie po złożeniu wniosku o wpis do ewidencji cudzoziemców (Registro de Extranjeros), ale można o niego wystąpić również oddzielnie. Więcej informacji na stronie internetowej: Inne zalecane procedury Wszystkie osoby zamieszkujące na terenie Hiszpanii mają obowiązek zameldowania się w okręgu miejskim, w którym mieszkają. W tym celu należy udać się do Zarządu Miasta ( Ayuntamiento). Meldunek może być wymagany dla wielu postępowań administracyjnych: zapisy dzieci w szkołach, ubieganie się o Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, zarejestrowanie w Urzędzie Zatrudnienia i oddanie głosu w wyborach lokalnych. Innym niezbędnym dokumentem w przypadku decyzji o zamieszkaniu w Hiszpanii jest N.I.F (numer identyfikacji podatkowej), który można uzyskać w Urzędzie Podatkowym (Agencia Tributaria), (więcej informacji na ten temat w odpowiednim rozdziale). Zapraszamy również do przeczytania odpowiedniego rozdziału odnośnie numeru rejestru Ubezpieczeń Społecznych i uzyskania Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Rodziny obywateli unijnych: karta pobytowa Członkowie rodziny obywatela Unii Europejskiej, nie posiadający obywatelstwa żadnego z krajów członkowskich, mogą przebywać na terenie Hiszpanii dłużej niż trzy miesiące. W tym celu muszą uzyskać w Biurze do spraw Cudzoziemców kartę pobytu członka rodziny obywatela Unii Europejskiej, w ciągu trzech miesięcy od daty wjazdu do Hiszpanii. Biuro to niezwłocznie wydaje takiej osobie poświadczenie, które jest wystarczającym dowodem legalnego pobytu, ważnym do momentu wydania karty. 10

11 3 RYNEK PRACY Rok 2006 charakteryzował się zrównoważonym rozwojem gospodarczym, gdzie wzrost PKB wyniósł 3,9%. Zwiększonej aktywności towarzyszyło utworzenie znacznej liczby miejsc pracy, choć przeważnie sezonowej. Głównym czynnikiem wzrostu zanotowanego w ciągu ostatnich lat jest większy udział obcokrajowców oraz kobiet w hiszpańskim rynku pracy. Dane statystyczne udostępnione przez EPA (badanie populacji aktywnej zawodowo) wykazują dalszy wzrost zatrudnienia i spadek bezrobocia. Stopa bezrobocia w pierwszym kwartale 2007 roku wyniosła 8,47%, gdzie w przypadku mężczyzn było to 6,32%, a kobiet 11,39%. Aktywność zawodowa wzrosła aż do 58,58 %. Jeśli chodzi o regiony Hiszpanii, to najniższą stopą bezrobocia odznaczają się: Nawarra, Aragonia, Madryt i Katalonia, a najwyższą, Andaluzja, Baleary i Wyspy Kanaryjskie. Biorąc pod uwagę różne sektory ekonomiczne warto zaznaczyć, że w BUDOWNICTWIE odnotowuje się coraz powolniejszy wzrost. Sektor PIERWSZY (rolnictwo i rybołówstwo) odnotował spadek w wyniku wzrostu ceny paliwa i niesprzyjającej pogody. Niemniej jednak działalność PRZEMYSŁOWA wzrosła nieznacznie, pomimo tego, że podsektor samochodowy i tekstylny odczuły wzrost zagranicznej konkurencji. Natomiast sektor USŁUG rozwija się pozytywnie dzięki sprzyjającej sytuacji w telekomunikacji i turystyce. Jednakże hiszpański rynek pracy wykazuje pewne braki równowagi, takie jak wysoki odsetek tymczasowych umów o pracę, dużą liczbę wypadków zawodowych, znaczny procent pracowników niewykwalifikowanych oraz niekorzystną sytuację kobiet, osób młodych oraz imigrantów. 11

12 Zatrudnienie wymagające kwalifikacji Raport Infoempleo 2006, który analizuje stan oferty pracy wymagającej kwalifikacji wykazał, że koncentruje się ona w Madrycie i Katalonii (39%), chociaż to skupienie powoli zmniejsza się na korzyść innych regionów. Jest to dowód dużego zróżnicowania hiszpańskiej działalności gospodarczej. Jeśli chodzi o oferty, w których wymaga się odpowiedniego przygotowania akademickiego, istnieje stałe zapotrzebowanie na osoby z dyplomami technicznymi (na Architektów, Inżynierów, Magistrów Inżynierów) sięgające 47,6%. Na drugim miejscu znajduje się wykształcenie w zakresie prawno-społecznym. Jeśli chodzi o zapotrzebowanie na specjalistów w sektorach naukowo-medycznych, zanotowano wzrost zapotrzebowania w dziedzinach medycyny i farmacji. Warto podkreślić, że zapotrzebowanie na wykształconych pracowników dotyczy największej liczby branż. Możliwości zatrudnienia Według danych wydzialu badań rynku pracy Publicznej Służby Zatrudnienia, największą możliwość znalezienia pracy mają: Niewykwalifikowani robotnicy rolni Wykwalifikowani robotnicy budowlani Mechanicy i spawacze Piekarze i cukiernicy Kierowcy ciężarówek Sprzedawcy Kucharze i kelnerzy Pomoce domowe Stanowiska oferowane poprzez sieć Eures w Hiszpanii przeznaczone są głównie dla: Lekarzy specjalistów i pielęgniarek/pielęgniarzy Animatorów turystycznych i ogólnie w hotelarstwie i gastronomii Wykwalifikowanych pracowników budowlanych Wykwalifikowanych pracowników przemysłu metalurgicznego, zmechanizowanej produkcji i w zakresie sprzętu elektronicznego 12

13 4 JAK ZNALEŹĆ PRACĘ W Pomimo nieprzerwanego spadku stopy bezrobocia w Hiszpanii w ciągu ostatnich kilku lat, nie jest łatwo znaleźć pracę. Dlatego też, należy wykorzystać wszystkie dostępne środki (znajomi, rodzina, prasa, ośrodki informacji, organizacje zawodowe...), jak też EURES i niemałą dawkę własnej wyobraźni i pomysłowości. Należy również wziąć pod uwagę, że znajomość języka hiszpańskiego jest podstawą znalezienia pracy w Hiszpanii. Głównymi systemami pośredniczącymi w poszukiwaniu pracy są: Publiczne służby zatrudnienia Publiczne Służby Zatrudnienia (INEM), krajowe i regionalne dysponują siecią biur, do których mają dostęp wszyscy obywatele. Można zarejestrować się w Urzędzie Pracy w wieku powyżej 16 lat, okazując ważny paszport lub dowód tożsamości, tylko wtedy, gdy posiada się aktualny adres zamieszkania. Żeby móc przedstawić swoją kandydaturę na stanowisko, które wymaga konkretnego wykształcenia, należy udowodnić, że spełnia się wymagania dla uprawiania zawodu w Hiszpanii. Usługi oferowane przez Urzędy Zatrudnienia obejmują: oferty pracy, orientację zawodową, szkolenie zawodowe przez pracę, pośrednictwo w uzyskaniu świadczeń dla bezrobotnych, udzielanie informacji o podejmowanych środkach w celu zwiększenia zatrudnienia. Adresy Służb Zatrudnienia znajdują się w książkach telefonicznych i na stronie internetowej INEM, na której umieszczone są linki do innych służb publicznych w każdym z regionów. Niektóre z nich zamieszczają oferty pracy na własnej stronie i wiele posiada użyteczne informacje i adresy pomocne w znalezieniu pracy, a także poradniki dla poszukujących pracy. Adresy stron internetowych Publicznych Służb 13

14 Zatrudnienia wszystkich regionów znajdują się w ustępie z ważnymi adresami w tym przewodniku. W ostatnim czasie, Publiczne Służby Zatrudnienia uruchomiły stronę internetową o zasięgu krajowym, na której można przejrzeć oferty pracy w całej Hiszpanii: EURES (Europejskie Służby Zatrudnienia) EURES (Europejskie Służby Zatrudnienia), jest siecią współpracy powołaną przez Komisję Europejską, Krajowe Służby Zatrudnienia krajów członkowskich, Norwegii, Szwajcarii, Księstwa Lichtenstein i Islandii, a w przypadku stref granicznych, organizacje reprezentujące partnerów społecznych. Wskazane jest skontaktowanie się z siecią EURES we własnym kraju. Tam otrzymać można informacje o Publicznych Służbach Zatrudnienia, ofertach pracy w Hiszpanii i inne, pomocne w podjęciu decyzji i/lub rozwoju własnych planów związanych z mobilnością. Na stronie internetowej EURES można znaleźć informacje związane z mobilnością oraz bazę danych zawierającą oferty pracy w krajach członkowskich. Oferuje ona również możliwość umieszczenia własnego CV (Curriculum vitae/życiorysu) w trybie on-line. Dostęp do tej informacji jest możliwy dzięki stronie: Prywatne agencje pośrednictwa pracy, firmy zajmujące się procesem selekcji i agencje pracy tymczasowej Agencje pośrednictwa pracy to instytucje non-profit, posiadające zezwolenia administracji publicznej do spraw zatrudnienia. Korzystanie z nich jest zazwyczaj bezpłatne, poza zwrotem sumy za poniesione koszty. W służbach zatrudnienia każdego z regionów można uzyskać informacje o tych jednostkach oraz o ich usługach. Istnieją również firmy specjalizujące się w przeprowadzaniu procesu selekcji personelu dla innych firm, które zazwyczaj pozyskują kandydatów poprzez prasę, czy Internet. Agencje pracy tymczasowej zawsze mają w swojej nazwie skrót E.T.T. Zatrudniają one bezpośrednio pracowników, których następnie kierują do innej firmy zgodnie ze specjalną umową o dyspozycyjności dla firmy, która przenosi na nie obowiązek zarządzania i kontroli wykonywanej pracy. Są one wyjątkowo pomocne w znalezieniu pracy tymczasowej. 14

15 Środki masowego przekazu We wszystkich hiszpańskich gazetach ogólnokrajowych, regionalnych i lokalnych znajdują się strony zawierające oferty pracy, choć najwięcej ofert ukazuje się w wydaniach niedzielnych. Również telewizje publiczne oferują szereg programów dotyczących zatrudnienia, przykładem czego jest znany program Aquí hay trabajo ( Tu jest praca ) emitowany od poniedziałku do piątku o 9 rano w programie 2 (RTVE). Coraz częściej firmy umieszczają oferty pracy w Internecie. Własne strony internetowe dają możliwość lepszego przedstawienia się i zazwyczaj znajduje się na nich odpowiedni dział dotyczący Zasobów Ludzkich. Na stronach firm należy szukać linku zwanego trabaja con nosotros ("pracuj z nami ") lub empleo ("zatrudnienie"). Istnieją również portale wyspecjalizowane w zakresie zatrudnienia. Najważniejsze codzienne gazety ogólnokrajowe to EI País, ABC, EI Mundo, La Razón w Madrycie i EI Periódico oraz La Vanguardia w Barcelonie. Każda z nich do wydania niedzielnego dołącza suplement z ofertami pracy. Gazety w języku niemieckim, angielskim lub francuskim, które wydawane są w głównych ośrodkach turystycznych, również zawierają oferty pracy i zazwyczaj istotnym warunkiem tych ofert jest znajomość języków obcych. Prasa międzynarodowa także oferuje zatrudnienie w Hiszpanii, jednak głównie są to stanowiska kierownicze, specjalistyczne i wolne zawody. Gazety i czasopisma specjalistyczne dostępne na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogą również stanowić źródło informacji na temat pracy w Hiszpanii, szczególnie gdy zawierają dział specjalizujący się w ofertach pracy. Oczywiście istnieją również publikacje hiszpańskie zajmujące się rynkiem pracy i zawierające oferty zatrudnienia. El Mundo El País ABC La Razón El Periódico La Vanguardia Busca medios

16 Izby Gospodarcze / Cámaras de Comercio Izby Gospodarcze kraju rodzimego, jak i w Hiszpanii, są również możliwym źródłem informacji o gospodarce i firmach. Szczególnie ważna jest pomoc, jaką oferują w założeniu własnej działalności gospodarczej. (informacje o firmach) do spraw przedsiębiorstw (Ventanilla empresarial única). Pomoc w założeniu własnej firmy. Stowarzyszenia zawodowe i Organizacje pracownicze Innym źródłem informacji są stowarzyszenia i związki zawodowe. Niektóre grupy zawodowe w Hiszpanii mają swoją izbę (Colegio Oficial), do której trzeba się zapisać, by móc wykonywać zawód. Spontaniczne zaproponowanie własnej kandydatury i osobiste znajomości Inną możliwą drogą jest zgłoszenie własnej kandydatury, wysyłając list motywacyjny oraz CV (życiorys) do firm, które ze względu na profil działalności mogą być zainteresowane naszą osobą, chociaż w danym momencie nie prowadzą żadnego procesu selekcji. Znajomi i rodzina są również pomocni w znalezieniu zatrudnienia i, jeśli mieszkają w Hiszpanii, to warto im wspomnieć, że szukamy pracy. Wiele wakatów pokrywa się dzięki tego rodzaju kontaktom i referencjom. CV (Curriculum Vitae) i list motywacyjny Niektóre firmy udostępniają własne formularze, ale najpopularniejszą praktyką jest wysyłanie CV wraz z listem motywacyjnym. Dotyczy to odpowiedzi na ofertę lub ogłoszenie w prasie lub spontanicznego zaproponowania własnej kandydatury. List motywacyjny: Nie jest to zwykła formalność, ale karta prezentacyjna i pierwsze wrażenie, jakie przekazujemy firmie. List oraz CV powinny być napisane po hiszpańsku chyba, że w ofercie wskazany jest inny język. List motywacyjny redaguje się na komputerze, w formacie A4 i na jednej stronie, zwięźle i w formalnym stylu. Powinien on być bezpośrednio powiązany ze stanowiskiem pracy, o które się ubiegamy. Należy unikać standardowych listów. CV: Nie istnieją ścisłe reguły dotyczące układu CV, choć podajemy pewne rady. Powinno ono mieć konkretną strukturę, być jasne, zwięzłe i napisane na komputerze. Zaleca się format A4 i nie więcej niż dwie strony. Zdjęcie nie jest potrzebne, chociaż może być stosowne przy ubieganiu się o niektóre stanowiska. Nie dołącza się 16

17 dyplomów ani certyfikatów, jeśli nie jest to wymagane, gdyż przedstawia się je podczas rozmowy o prace. Należy unikać symboli i skrótów. Struktura: Dane osobiste: imię i nazwisko, obywatelstwo, dokładny adres, numer telefonu (zaznaczając numer kierunkowy kraju), , itp. Wykształcenie: Należy umieścić informacje o wykształceniu akademickim i uzupełniającym. W przypadku stanowisk, gdzie istotną rolę odgrywają języki obce lub znajomość obsługi komputera, warto zamieścić te informacje w osobnym ustępie. Jeśli chodzi o wykształcenie akademickie, należy jedynie podać najwyższy uzyskany tytuł, nazwę instytucji, miasto oraz datę zakończenia nauki. Doświadczenie zawodowe: Można wymienić miejsca pracy w normalnym lub odwrotnym porządku chronologicznym, od ostatniego do najdawniejszego, albo też według branż. Należy podać nazwę firmy, stanowisko, okres pracy i wykonywane czynności. Pozostałe dane: Ta część jest opcjonalna i nie objęta regułami. Służy do podania informacji, które mogą być użyteczne na stanowisku, o które się ubiegamy, jak na przykład fakt posiadania prawa jazdy czy dyspozycyjności do odbywania wyjazdów służbowych, itp. Zazwyczaj nie załącza się referencji, choć można zaznaczyć, iż mogą być one przedstawione na życzenie. Modele CV i rady dotyczące ich redagowania można znaleźć na większości stron publicznych służb zatrudnienia w Hiszpanii. 17

18 5 UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE, SŁUŻBA ZDROWIA I ZASIŁKI DLA BEZROBOTNYCH Ubezpieczenie Społeczne Administracja Ubezpieczeń Społecznych (la Seguridad Social) w Hiszpanii składa się z wielu organów administracyjnych i urzędów publicznych mających na celu zagwarantowanie obywatelom hiszpańskim, a w tym przypadku, cudzoziemcom mieszkającym w naszym kraju, zestawu świadczeń w zakresie pomocy, opieki zdrowotnej i finansowych. Zarządzanie hiszpańskim Systemem Ubezpieczeń Społecznych należy, między innymi, do trzech instytucji publicznych podległych Ministerstwu Pracy i Spraw Społecznych: do Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (el Instituto Nacional de la Seguridad Social - INSS), Głównego Działu Księgowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (la Tesorería General de la Seguridad Social - TGSS) oraz Społecznego Instytutu Marynarki (Instituto Social de la Marina - ISM). W kwestiach Ubezpieczeń Społecznych stosuje się Rozporządzenia Unijne wobec obywateli krajów członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy pracują na zasadzie zatrudnienia lub samozatrudnienia i podlegają, lub podlegali ustawodawstwu jednego lub kilku tychże krajów członkowskich, uczniów i studentów, urzędników i bezpaństwowców lub uchodźców przebywających na terenie któregoś z krajów członkowskich, jak również ich rodzin, także po ich zgonie. Przez zastosowanie Układu pomiędzy Unią Europejską a Szwajcarią o wolnym przepływie osób, stosuje się je również w stosunku do obywateli szwajcarskich. Rozporządzenia te mają zastosowanie w odniesieniu do następujących świadczeń ze strony Ubezpieczeń Społecznych: choroba i macierzyństwo (opieka lekarska, czasowa niezdolność do pracy i macierzyństwo), inwalidztwo, emerytury i renty rodzinne, renty spowodowane wypadkiem w pracy i choroba zawodową, zapomogi z tytułu śmierci, zapomogi dla bezrobotnych i świadczenia rodzinne. 18

19 Opieka lekarska Jakość opieki lekarskiej w Hiszpanii jest dosyć dobra. Istnieją zarówno szpitale publiczne (należące do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) jak i prywatne. Sieć podstawowej, uspołecznionej opieki lekarskiej w Hiszpanii stanowią poradnie, czyli tak zwane Ośrodki Zdrowia (Centros de Salud), poradnie i szpitale. Hiszpania podpisała dwustronne umowy o opiece medycznej z wieloma państwami (w tym z wszystkimi krajami członkowskimi Unii Europejskiej). Obywatele tych państw muszą złożyć wniosek w swoich krajach o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EHIC), aby mieć dostęp do publicznej opieki zdrowotnej w Hiszpanii. Rządy Regionów Autonomicznych zarządzają poprzez własne, publiczne służby sanitarne opieką zdrowotną, jako częścią Krajowego Systemu Zdrowia. W lokalnych urzędach można uzyskać listy szpitali i ośrodków zdrowia. W systemie publicznych ubezpieczeń zdrowotnych leczenie jest nieodpłatne, a kiedy wymagana jest opieka specjalistyczna, lekarz odsyła pacjenta do specjalistów z oficjalnym drukiem. Lekarstwa zapisywane są przez lekarza na oficjalnych druczkach recept i pacjent opłaca 40% ich ceny. Niektóre leki nie są objęte dofinansowaniem przez społeczną służbę zdrowia. Leczenie szpitalne jest nieodpłatne w ramach systemu społecznej służby zdrowia i pacjenci mają prawo otrzymać, również nieodpłatnie, określone świadczenia, kiedy są one konieczne, takie jak protezy, aparaty ortopedyczne, transfuzje, itp. Wszyscy pracownicy zatrudnieni przez osoby trzecie muszą być zapisani w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i opłacać miesięczne składki za pośrednictwem pracodawcy. Osoby samozatrudniające się opłacają składki osobiście. Wszyscy oni dostają kartę ubezpieczenia zdrowotnego, która uprawnia do korzystania z nieodpłatnej opieki szpitalnej i lekarskiej. Można również podpisać prywatne ubezpieczenie zdrowotne z jedną z wielu prywatnych organizacji medycznych istniejących w Hiszpanii, a które figurują w książkach telefonicznych jako "Sociedades Médicas". W tym przypadku nie ma zwrotu kosztów leczenia, za wyjątkiem niektórych nagłych przypadków. Użyteczne adresy Strona Web (Web site): Ministerstwo Zdrowia i Spożycia (Ministerio de Sanidad y Consumo) Biuro Informacji Administracyjnej i Obsługi Obywatela (Información Administrativa y Atención al Ciudadano). Można wystąpić o uzyskanie informacji osobiście, na piśmie lub telefonicznie w: aleja Pº del Prado (planta baja) 28014, Madrid. Telefony: / 90 / 91-Fax:

20 Linki do Urzędów Zdrowia Regionów Autonomicznych Region Autonomiczny/miejscowość/departament/wydział regionalny. Kraj Basków Departamento de Sanidad Katalonia Servei Català de la Salud Galicja Consejera de Sanidad Andaluzja Consejera de Salud Asturia Consejera de Salud y Servicios Sanitarios Kantabria Consejera de Sanidad, Consumo y Bienestar Social: La Rioja Consejera de Salud y Servicios Sociales: Murcja Consejera de Sanidad y Consumo: Walencja Consejera de Sanidad: Aragon Departamento de Sanidad, Consumo y Bienestar Social: Kastylia La Mancha Consejera de Sanidad: Wyspy Kanaryjskie (Canarias) Consejera de Sanidad y Consumo: Nawarra Departamento de Salud: Estremadura Consejera de Sanidad y Consumo: Baleary Consejera de Sanidad y Consumo: http//:web2.caib.es 20

21 Madryt Consejera de Sanidad: Kastylia i León Consejera de Sanidad y Bienestar Social: Miasto Ceuta Consejera de Sanidad y Consumo: Świadczenia z tytułu bezrobocia Pracownicy zatrudnieni w Hiszpanii przez osoby trzecie (z wyjątkiem urzędników publicznych i osób nie płacących składek, jak np. pomoce domowe) są obowiązkowo ubezpieczeni na wypadek utraty zatrudnienia. Składki pokrywające te świadczenia są wpłacane przez pracodawców, pracowników i przez Państwo. Hiszpański system świadczeń z tytułu bezrobocia pokrywa dwa różne zakresy wypłat: Zasiłek dla bezrobotnych Mają prawo do otrzymania świadczeń z tytułu bezrobocia w zakresie opodatkowania wszyscy ci pracownicy, którzy wpłacali składki w ogólnym systemie Ubezpieczeń Społecznych przez okres powyżej 360 dni, a którzy utracili pracę, częściowo lub całkowicie, z przyczyn od nich niezależnych. Świadczenia w zakresie pomocy i zapomóg Pracownicy zarejestrowani oficjalnie jako bezrobotni w biurach Publicznych Służb Zatrudnienia, którzy nie mają prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub, których prawa do jego otrzymania już wygasły, mogą wystąpić o świadczenia pomocowe dla bezrobotnych, jeśli spełniają jeden z warunków przewidzianych dla pewnych szczególnych grup społecznych (niskie dochody, obciążenia rodzinne, osoby powyżej 52 lat, itp.). Hiszpański system świadczeń z tytułu bezrobocia zarządzany jest przez SPEE- INEM. Jeśli ktoś zostanie bez pracy w czasie pobytu w Hiszpanii, winien zgłosić się do miejscowego biura SPEE, gdzie udzielona zostanie mu informacja o prawach do pobierania świadczeń z tytułu bezrobocia i sposobu wystąpienia o nie. Przenoszenie świadczeń z tytułu bezrobocia Osoba otrzymująca świadczenia lub zapomogę z tytułu bezrobocia we własnym kraju lub jakimkolwiek kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) może przenieść je do Hiszpanii, lub do innego kraju członkowskiego w celu poszukiwania pracy przez okres do 3 miesięcy. W tym celu: 21