Szukając nazwy pola zaczynamy od litery strzałki pionowe potem dopisujemy cyfry strzałki poziome

Transkrypt

1

2 Figura stojąca na szachownicy zajmuje pole a1 Każde pole na szachownicy posiada własną NAZWĘ pochodzącą od litery i cyfry Szukając nazwy pola zaczynamy od litery strzałki pionowe potem dopisujemy cyfry strzałki poziome Znajdź nazwy pól,które są zaznaczone strzałkami na szachownicy i wpisz je w miejsce kropek

3 Znajdź i pokoloruj pola: f 5, d 3, g 8 i a 3 ( pola białe jasnym kolorem, pola czarne ciemnym kolorem)

4 Pola,które mają w nazwie taką samą literę lub cyfrę nazywamy liniami Linia a Linia 5 Linie pionowe oznaczone są literami Linie poziome oznaczone są cyframi Pokoloruj odpowiednio linie 4

5 pola, które sąsiadują ze sobą skośnie w jednej linii nazywamy diagonalami Nazwy Diagonali pochodzą od ich końcowych pól kolejność ich w nazwie Diagonali jest dowolna Diagonala h1-a8 lub a8-a1 Dwie Diagonale ciemna strzałka biała strzałka f1-a6 lub a6 f1 i e1-h4 lub h4-e1 Pokoloruj odpowiednio najdłuższe diagonale Policz diagonale koloru białego i wpisz ich liczbę w miejsce kropek..., potem policz diagonale składajace się z 4 pól i wpisz ich liczbę w miejsce kropek....

6 Komplet figur złożony jest z 32 bierek w dwóch kolorach białym (jasnym) i czarnym (ciemnym) W każdym z kolorów mamy do gry 8 pionków, 1 Króla, 1 Hetmana, 2 Gońce, 2 Skoczki i 2 Wieże Król jest najważniejszą figurą na szachownicy o jego bezpieczeństwo dbają inne figury i pionki Pokoloruj jasnym kolorem króla na prawo a, ciemnym króla na lewo Króla na szachownicy rozpoznajemy po krzyżyku na czubku Na Diagramach (obrazkach) Król może wyglądać tak kkkk llll

7 Hetman jest najsilniejszą figurą na szachownicy, jest troszkę mniejszy od Króla Pokoloruj jasnym kolorem hetmana na prawo a, ciemnym hetmana na lewo Może poruszać się jak wieża lub goniec Na Diagramach (obrazkach) Hetman może wyglądać tak qqqqq wwwww

8 Na szachownicy każdy gracz ma po dwa Gońce Pokoloruj jasnym kolorem Gońca na prawo, a ciemnym Gońca na lewo Każdy gracz ma po dwa Gońce białopolowego i czarnopolowego Na Diagramach (obrazkach) Goniec może wyglądać tak bbbbbbvvvvv każdy gracz ma po dwa Skoczki Na Diagramach (obrazkach) Skoczek może wyglądać tak nnnn nmmmm m

9 Wieża jest drugą po Hetmanie najsilniejszą figurą na szachownicy każdy gracz ma po dwie Wieże Na Diagramach (obrazkach) Wieża może wyglądać tak rrrrrrtttttt Pionek może zostać Hetmanem i pomóc wygrać całą grę Na szachownicy każdy gracz ma po osiem pionków Na Diagramach (obrazkach) pionek może wyglądać tak ppppppoooooo

10 Siłę figur można określić za pomocą punktów Króla nie liczymy Policz na diagramach punkty u białych i czarnych potem podkreśl, która ze stron ma więcej punktów Punkty białe -... czarne -... więcej punktów mają: białe czarne Punkty białe -... czarne -... więcej punktów mają: białe czarne

11 Ustawiamy figury na szachownicy Zaczynamy od ustawienia białego Króla na polu e1 Dostawiamy czarnego Króla na pole e8 Dostawiamy Hetmany na pola d1 i d8 Dostawiamy Gońce na pola c1, f1 i c8, f8 Dostawiamy Skoczki na pola b1, g1 i b8, g8 Dostawiamy Wieże na pola a1, h1 i a8, h8 Dostawiamy pionki na linii 2 i 7

12 Tak wyglądać powinny prawidłowo ustawione figury i pionki Pamiętajmy, białe zaczynamy ustawiać na linii 1, a czarne na linii 8 Ustaw szachy na szachownicy zgodnie z poniższymi diagramami, potem przekreśl nieprawidłowe diagramy

13 Ogólne zasady wykonywania posunięć Grę zaczynają białe Nie wolno zrezygnować z ruchu W jednym ruchu można przesunąć jedną i tylko jedną bierkę (wyjątkiem jest roszada ) Na jednym polu stoi tylko jedna figura lub pionek Bierka nie może w swoim ruchu opuścić szachownicy Zajęcie przez naszą figurę pola, na którym stała figura, pionek przeciwnika nazywamy biciem i kończy się takie posunięcie zabraniem figury, piona i zdjęciem go z szachownicy W pierwszej kolejności reagujemy na szach dany królowi Za wyjątkiem Skoczka, bicia w przelocie i roszady żadne inne figury i pionki nie mogą przeskakiwać żadnych innych figur i pionków Dotknięta figura powinna być użyta do wykonania posunięcia za wyjątkiem wykonania posunięcia niedozwolonego Grę kończą mat lub pat

14 Jak porusza się Król Król może poruszać się o 1 pole w dowolnym kierunku, jeżeli to pole nie znajduje się w zasięgu działania figury lub pionka przeciwnika Jeden król nie może wejść w zasięg ruchu drugiego Króla Powiązane tematy: Roszada, Szach, Mat

15 Jak porusza się Hetman Hetman porusza się w 8 kierunkach Każde pole, przez które przechodzi strzałka może zająć w swoim następnym posunięciu Jak porusza się Wieża Wieża porusza się w 4 kierunkach, w pionie i poziomie Każde pole, przez które przechodzi strzałka może zająć w swoim następnym posunięciu Powiązane tematy: Roszada

16 Jak porusza się Goniec Po ustawieniu szachów każdy gracz posiada po 2 Gońce, jeden ustawiony jest na białym polu, drugi na czarnym, dlatego rozróżniamy Gońce białopolowe i czarnopolowe. Goniec ustawiony na białym polu do końca gry musi poruszać się po białych polach, a drugi po czarnych Goniec porusza się w 4 kierunkach po skośnych liniach. Każde pole, przez które przechodzi strzałka może zająć w swoim następnym posunięciu

17 Jak porusza się Skoczek Najprościej nauczyć się poruszania skoczkiem licząc do 3 liczymy 1 do góry, w dół, w lewo lub prawo liczymy 2 jeżeli 1 liczymy w lewo to 2 także liczymy w lewo, gdy liczymy 1 do góry to 2 także do góry, przy liczeniu 1 i 2 w kierunkach dół i prawo zasada jest taka sama liczymy 3 (przy kierunkach lewo, prawo mamy wybór góra, dół, przy kierunkach góra dół mamy wybór lewo prawo) na polu, na które wypadło 3 stawiamy Skoczka

18 Rycerz porusza się skokami Skoczka. Zamek położony jest na polach g8 i h8 Przykład Zbijając w drodze do zamku wszystkie Hetmany rycerz pokonuje drogę H - d3, e5, f7, h8 Podaj drogę rycerza gdy zbija tylko Skoczki, Wieże i Gońce S -... W -... G -...

19 Na szachownicy znajdują się trzy skoczki każdy ze skoczków ma cztery skoki. Który skoczek może zebrać największa sumę pieniędzy Skacząc na puste pole skoczek zbiera 0 zł Wpisz najlepsze skoki dla skoczków, zgodnie z przykładem dla skoczka stojącego na polu b3 n Przykład b2 b2 h3 d7 Skok 1 Skok 2 Skok 3 Skok 4 d1 2zł e3 1zł d5 2zł b4 1zł razem 6zł

20 Jak porusza się pionek Pionek porusza się tylko do przodu, gdy stoi na polu początkowym może pojechać o 1 lub 2 pola, potem tylko o jedno pole Białe pionki kierują się do 8 linii, czarne do Pionki mogą pojechać o 1 lub 2 pola Pionki mogą pojechać o 1 pole Pionki zablokowane nie mogą wykonać posunięcia ponieważ na ich drodze stoi inny pionek lub Figura Bicie pionkiem Biały pionek na swoim posunięciu może zbić czarnego Skoczka lub czarnego pionka (skośne strzałki) lub przesunąć się o 1 pole do przodu (strzałka do góry) Pionek bicie wykonuje tylko wtedy gdy figura lub pionek koloru przeciwnego znajdują się o 1 pole na skos przed nim Gdyby posunięcie przypadało na czarnego pionka mógłby on zbić białego

21 Bicie w przelocie Jest to posunięcie, które można wykonać po spełnieniu 2 warunków 1) 2) Białe mogą wykonać takie bicie gdy ich pionek znajduje się na linii 5, a czarne gdy mają pionka na linii 4 Pionek przeciwnika wykonał posunięcie o 2 pola do przodu i stanął obok naszego pionka bicie w przelocie - białe Pozycja wyjściowa dla białych a) Czarny pionek wykonał posunięcie a7-a5 i stanął obok białego pionka stojącego na linii 5 b) Czarny pionek wykonał posunięcie c7-c5 i stanął obok białego pionka stojącego na linii 5 Przy posunięciach a) i b) 2 warunek dla bicia w przelocie jest spełniony Bicie polega na zdjęciu pionka przeciwnika i postawienie naszego na polu za zbitym pionkiem pozycja a) na polu a6 pozycja b) na polu c6

22 bicie w przelocie - czarne Pozycja wyjściowa dla czarnych a) Biały pionek wykonał posunięcie a1-a4 i stanął obok białego pionka stojącego na linii 4 b) Biały pionek wykonał posunięcie c1-c4 i stanął obok białego pionka stojącego na linii 4 Przy posunięciach a) i b) 2 warunek dla bicia w przelocie jest spełniony Bicie polega na zdjęciu pionka przeciwnika i postawienie naszego na polu za zbitym pionkiem pozycja a) na polu a3 pozycja b) na polu c Promocja pionka Biały pionek podczas gry wykonuje posunięcia w kierunku linii 8, czarny pionek podczas gry wykonuje posunięcia w kierunku linii 1 jeżeli biały pionek ma możliwość wkroczenia na linię 8, a czarny na line 1, to takie posuniecie nazywamy Promocją pionka - wtedy możemy wymienić go na dowolną figurę poza Królem i pionkiem, np. na drugiego Hetmana Ważne przy wykonaniu posunięcia jest wyraźne powiedzenie stawiam Hetmana, Wieże, Gońca lub Skoczka Do wybory mamy Do wybory mamy qbnr wvmt

23 Roszada Zabezpiecza Króla przed atakami przeciwnika Starajmy się ją wykonać najszybciej jak to możliwe Roszada jest jedynym posunięciem, w którym udział biorą dwie figury Król i jedna z 2 Wież, można wykonać ją tylko 1 raz podczas całej gry W zależności od odległości wieży od króla wyróżniamy roszadę krótką i długą Posunięcie zaczynamy od przestawienia Króla, następnie po postawieniu go!!! tą samą ręką przestawiamy!!! Wieże Roszada krótka białymi Przed posunięciem Po posunięciu Król stoi na e1, Wieża na h1 Król przeskoczył na g1, Wieża na f1 Roszada krótka czarnymi Król stoi na e8, Wieża na h8 Król przeskoczył na g8, Wieża na f8

24 Roszada długa białymi Przed posunięciem Król stoi na e1, Wieża na a1 Po posunięciu Król przeskoczył na c1, Wieża na d1 Roszada długa czarnymi Przed posunięciem Król stoi na e8, Wieża na a8 Po posunięciu Król przeskoczył na c8, Wieża na d8 warunki ograniczające możliwość wykonania roszady 1) Gdy zostało wcześniej wykonane posunięcie Królem lub Wieżą 2) Gdy pole, które Król przeskakuje podczas roszady lub pole na którym kończy posunięcie jest atakowane przez figurę przeciwnika 3) Gdy Król stoi na szachu - może zostać zbity przez figurę lub pionka przeciwnika 4) Gdy pomiędzy Wieżą, a Królem znajdują się jakiekolwiek inne figury

25 szach mat pat SZACH Jeżeli król znajdzie się w zasięgu działania figury przeciwnika, ma miejsce sytuacja nazywana szachem. Obrona przed szachem zbicie figury atakującej własną figurą lub pionem zasłona króla inna figurą lub pionem odejście królem na nieatakowane pole zbicie królem figury szachującej, gdy stoi w jego zasięgu i jest niebroniona Przykładowy Diagram 1) 2) 3) 4) Czarny goniec dał szacha białemu królowi Możemy gońca zbić wieżą lub pionem lub Zasłonić króla gońcem lub pionem lub Odejść królem MAT Gdy szachowany król nie ma możliwości odejścia na pole nie będące w zasięgu figur przeciwnika lub nie można go zasłonić inną figurą przed szachem (atakiem figury przeciwnika) następuje mat gra kończy się przegraną strony, której król dostał mata PAT Jeżeli król znajdzie się na polu nieatakowanym i gracz nie może wykonać nim posunięcia i w takiej pozycji towarzyszą następujące okoliczności - gracz oprócz Króla posiada tylko pionki które są zablokowane - nie posiada innej figury, która może wykonać posunięcie - posiada figurę ale nie może ona wykonać posunięcia np. z uwagi, że osłoni króla przed szachem Taką pozycję nazywamy patem gra kończy się remisem Czarny Król może wykonać posunięcie na dowolne pole i stoi na polu bezpiecznym nie ma PATA ani MATA - PAT Hetman zabrał czarnemu Królowi wszystkie pola, ale Król stoi na polu bezpiecznym -MATHetman zabrał czarnemu Królowi wszystkie pola także te na którym stoi, czarny Król nie może zbić Hetmana, gdyż pilnuje go biały Król We wszystkich pozycjach czarne mają posunięcie

26

27 Ustaw figury na szachownicy zgodnie z diagramami i Daj szacha w 1 posunięciu We wszystkich pozycjach białe zaczynają 1!""""""""# ç % æ+ + + L % å % ä % ã % â % á % à+ + +r+ % /èéêëìíîï) 2!""""""""# ç % æ+ + B + % å % äl % ã % â % á % à % /èéêëìíîï) 3!""""""""# ç % æ % å % ä+l+ +n+ % ã % â % á % à % /èéêëìíîï 4!""""""""# ç % æ+ L + + % å % ä % ã + Q + +% â % á % à % /èéêëìíîï) 5!""""""""# ç % æ % å % ä+l+ +b+ % ã % â % á % à % /èéêëìíîï) 6!""""""""# ç % æ+ +p+ + % å % äl % ã % â % á % à % /èéêëìíîï) 7!""""""""# ç +v+ + +% æ+ T + + % å % ä+ + N + % ã % â+ + L +k% á Q% à % /èéêëìíîï) 8!""""""""# ç L +mv +% æ % å % ä % ã % â+ + + Q % á % à % /èéêëìíîï) 9!""""""""# ç L + + +% æ w% å % ä % ã % â % á +r+ + B% à % /èéêëìíîï)

28 Ustaw figury na szachownicy zgodnie z diagramami i Daj mata w 1 posunięciu We wszystkich pozycjach białe zaczynają

29 zapis szachowy Nazwy poszczególnych figur służą do nauki podstaw zapisu oznaczenia figur pochodzą od pierwszych liter ich nazw: Król K, Hetman H, Goniec- G, Skoczek S, Wieża -W, jedynie pionek nie posiada oznaczenia literowego Aby zapisać posunięcie : 1) zapisujemy jej symbol literowy, w wypadku posunięcia pionkiem nie wpisujemy żadnej litery tylko stosujemy punkt punkt 2, 3 i 4 od razu 2) wpisujemy oznaczenie pola początkowego 3) wpisujemy znak - (myślnik) przy posunięciu bez bicia, przy posunięciu bicia wpisujemy x lub : 4) wpisujemy oznaczenie pola końcowego posunięcia Wykonanie roszady krótkiej oznaczamy o-o Wykonanie roszady długiej oznaczamy o-o-o Promocja piona a7-a8 i dopisujemy oznaczenie figury, która została postawiona na szachownicy Przykłady Wb1-b3 wieża z pola b1 Wb1xb3 lub Wb1:b3 - wieża z pola pojechała na pole b3 b1 zbiła (figurę,pionka) na b3 Jeżeli posunięcie kończy się szachem na końcu dopisujemy + np. Wb1-b3+ - wieża z pola b1 pojechała na pole b3 i dała szacha królowi przeciwnika Analogicznie jeżeli posunięcie kończy się matem na końcu dopisujemy x np. Wb1-b3X - wieża z pola b1 pojechała na pole b3 i dała mata królowi przeciwnika Dodatkowe oznaczenia umieszczane za zapisem posunięcia!- dobre posunięcie Wb1-b3!,!! - bardzo dobre posunięcie?-słabe posunięcie,?? - bardzo złe posunięcie

30 Zapis partii wykonujemy na blankietach szachowych. Ponizej przykładowy blankiet

31 Na diagramach figury są na posunięciu, gdzie mają pojechać pokazują strzałki Wpisz ich posunięcie korzystając z zapisu szachowego w miejsce kropek znajdujących się pod diagramami

32 Na szachownicy znajdują się liczby, znajdź nazwę pola i wpisz w w miejsce kropek liczby oraz symbole działań matematycznych, Po skompletowaniu wszystkich liczb i symboli działań wykonaj obliczenia i ich wynik wpisz za znakiem =. Na polu b1 znajdujemy Wieże, ma ona wartość 5 punktów dlatego nad kropkami wpisujemy liczbę 5, na f5 znajduje się znak odejmowania, nad f5 wpisujemy -, na polu d3 znajdujemy Skoczka ma on wartość 3 punktów, nad d3 wpisujemy liczbę 3, na polu d4 znajdujemy znak = wpisujemy go nad c4. Mamy gotowe działanie odejmowania 5 3 =?. Wynik 2 wpisujemy w miejsce ostatnich kropek. 1) a2 b3 e7 c4 2) f3 f5 e2 c4 3) b1 b3 a6 c4.. 5) 4)... c7 g6 c4 g2 d3 c4 b3 c7 b3 e8 c4 7)... a2 g2 f3 c4 e3 b7. 6) g6 e7 b3

33 Na szachownicy znajdują się litery, znajdź nazwę pola i wpisz w miejsce kropek literę, Gdy nożyczki są na początku wyrazu nie wpisuj nic, natomiast wykreśl literę przed nimi gdy znajdują się w środku lub na końcu wyrazu Przykład zd ame k b2 d7 a3... h4 szukane słowo to 1) a8 2 3) zamek b1.. b2... e8 e4..f3 c4... h1 f4 f7...f3.e4.d5 b5...f2 0.b2.. f8..e4..d3...h7 b6.. e6...b2...b1...c2...g7...g6...e3 4) f3..a5...c1...g8...a6...g6...d2...g4 5) b2...e5...e2.. h5...a2...a3...g6..c6 6) f5. d7...f7... f2...c3...c8..g6...h8 7) f5. d7...f7... f2...c3...c8..g6...h8 8) d7.e4...f4... b2...g4...b7..g5...f8

34