VI edycja konkursu o Ekolaury Polskiej Izby Ekologii rozstrzygnięta!

Transkrypt

1

2 Pod patronatem ER-P VI edycja konkursu o Ekolaury Polskiej Izby Ekologii rozstrzygnięta! Zakończyła się kolejna już, VI edycja Konkursu o Ekolaury PIE, pod patronatem honorowym Ministra Środowiska. Ideą Konkursu jest promowanie postaw proekologicznych oraz wdrażanie przyjaznych środowisku technologii. Ocenione zostały zarówno innowacyjne projekty dotyczące rozwiązań technicznych i inwestycji w dziedzinie ochrony środowiska. Celem Konkursu jest popularyzacja nowatorskich rozwiązań mających istotny wpływ na poprawę stanu środowiska. Kapituła Konkursu podkreśla wysoki poziom zgłoszonych rozwiązań. Każde z nich przyniosło poprawę stanu środowiska. Wszystkie wdrożenia są sukcesem przedsiębiorstw i środowiska. Uroczysta Gala rozstrzygnięcia konkursu odbyła się 20 czerwca br. w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. LAUREACI KONKURSU: Kategoria : GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA Ekolaur PIE dla: INFRA Sp. z o.o. Wysogotowo k/ Poznania za: Modernizację kanalizacji przemysłowej z zastosowaniem metody BEROLINA LINER w Zakładach Azotowych ANWIL we Włocławku Wyróżnienie dla: Miejskiej Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Oleśnicy za: Modyfikację bloku biologicznego na oczyszczalni ścieków w Oleśnicy. Wyróżnienie dla: Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. za kompleks rozwiązań pod tytułem : Poprawa gospodarki wodno ściekowej w KWK Mysłowice Wesoła Rejon Mysłowice, KWK Wieczorek, KWK Staszic i KWK Kazimierz-Juliusz. Kategoria OCHRONA POWIETRZA, OCHRONA PRZED HAŁASEM Ekolaur PIE dla: Miejskiego Zakładu Komunikacji Sp. z o.o. w Zamościu za: Ograniczenie emisji spalin poprzez zastosowanie sprężonego gazu ziemnego (CNG) jako paliwa do napędu autobusów komunikacji miejskiej z jednoczesnym zmniejszeniem o ok. 40% poziomu hałasu. Wyróżnienie dla: Miejskiej Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Pile za: Działania proekologiczne zrealizowane w Spółce w latach Kategoria: GOSPODARKA ODPADAMI I REKULTYWA- CJA TERENÓW ZDEGRADOWANYCH Kapituła zdecydowała przyznać nagrodę w dwóch dziedzinach: Gospodarka odpadami i rekultywacja terenów zdegradowanych: Gospodarka odpadami: Ekolaur PIE dla: Spółki Wodno-Ściekowej PROSNA w Kaliszu za: Zintegrowany program zagospodarowania osadów ściekowych z produkcją wierzby energetycznej. Wyróżnienie dla: Baterpol Sp. z o.o. w Katowicach za: Recykling akumulatorów. Gospodarcze wykorzystanie składników zużytych akumulatorów kwasowo-ołowiowych zawierających siarkę. Rekultywacja terenów zdegradowanych: Ekolaur PIE dla: Rewital Sp. z o.o. w Katowicach za: Rewitalizację terenu I Kompleksu Huty Metali Nieżelaznych Szopienice S.A. nitka cynku Wyróżnienie dla: BOT Kopalnii Węgla Brunatnego Turów S.A. w Bogatyni za: Rekultywację zwałowiska zewnętrznego Kategoria: OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII I NIEKONWENCJONALNE ŹRÓDŁA ENERGII Ekolaur dla: Regionalnego Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej S.A. w Tychach za: Bioelektrociepłownię na oczyszczalni ścieków w Tychach Urbanowicach Wyróżnienie dla: NEON S.C. Wojciech Norberciak & Przemysław Bednarek Kolonia Borek, Poczesna za: Kolektor słoneczny neosol 250 Wyróżnienie dla: AQUA S.A. w Bielsku-Białej za: Modernizację kotłowni oraz systemu grzewczego na oczyszczalni ścieków Komorowice w Bielsku-Białej Kategoria EKOPRODUKT Ze względu na różnorodność zgłoszonych produktów do konkursu, Kapituła zdecydowała przyznać nagrodę w dwóch podkategoriach: I ekoprodukt dla przemysłu i budownictwa II ekoprodukt dla mieszkalnictwa i gospodarki komunalnej I Ekoprodukt dla przemysłu i budownictwa: Ekolaur PIE dla : Przedsiębiorstwa Produkcyjno Usługowego UTEX Sp. z o.o. w Rybniku za: Mineralne Spoiwo Górnicze UTEX Wyróżnienie dla: MEWA Textil Service Sp. z o.o. w Sosnowcu za: Czyściwo tekstylne wielokrotnego użytku MEWA- TEX II Ekoprodukt dla mieszkalnictwa i gospodarki komunalnej : Ekolaur dla : Varmo Sp. z o.o. w Pleszewie za: vitoret VRG-RS 25 wodny, stalowy kocioł grzewczy na paliwa stałe węglowo-biomasowe z ruchomym, sekwencyjnym palnikiem retortowym, automatycznym systemem podawania paliwa oraz regulatorem mikroprocesorowym umożliwiającym kontrolę i regulację ilości paliwa i powietrza. Wzorem lat ubiegłych Zarząd i Rada Polskiej Izby Ekologii postanowiły w 2007 roku wyróżnić 4 Gminy za Działalność na rzecz ochrony środowiska : 1. Gmina Koniusza woj. małopolskie 2. Gmina Pawłowice woj. śląskie 3. Gmina Pysznica woj. podkarpackie 4. Gmina Dębica woj. podkarpackie Zwycięzcy Konkursu o Ekolaury Polskiej Izby Ekologii otrzymali statuetkę Ekolaura, autorstwa znanego rzeźbiarza prof. Jacka Sarapty. Nagrody i wyróżnienia trafi ły do przedsiębiorstw na terenie całego kraju. Cieszy fakt, że jest tak wiele osób, instytucji, z całej Polski, które starają się działać na rzecz ochrony środowiska w bardzo szerokim tego słowa znaczeniu. Polska Izba Ekologii nie traktuje instytucji zajmujących się ochroną środowiska jako konkurencji. Wręcz przeciwnie wspólny cel jakim jest poprawa stanu środowiska naturalnego łączy wszystkich, którzy nie pozwalają na rynkowy wyścig, bez maksymalnej ochrony ziemi powietrza i wody.

3 OD REDAKCJI Dobry Amerykanin kocha swój kraj i jest podejrzliwy w stosunku do własnego rządu - mówi jeden z marines powracający do domu z wojny w Iraku. Czy trzeba być na wojnie, by wyznawać tę bardzo racjonalną zasadę? Tym bardziej, że klimat dla podejrzliwości wyraźnie się ocieplił. W przeciwieństwie do zjawisk meteorologicznych, które niepokoją co bardziej cywilizowany świat, w Polsce aura nieufności wzajemnej jest taka, że co bardziej wrażliwi zaczynają bać się już mówić o swoich lękach. Państwo staje się cenzorem wydarzeń kulturalnych niezgodnych z oficjalną ideologią i sięga po broń, na razie w postaci gróźb wymówień najmu lokali, którymi dysponuje. Najświeższy przykład to działania Izby Morskiej w Szczecinie, podległej branżowemu, LPRowskiemu ministerstwu. W pomieszczeniach Izby działa off-owy klub, który ponoć szerzy pornografię. Dyrektor administracyjny Izby nie był, co prawda, na spektaklach tam dawanych, ale grozi, że jeśli heppening nie zejdzie z afisza, to klubowiczów wywali na zbity pysk. Nad głowami krąży lista Kurtyki, na której znajduje się ponoć 500 nazwisk największych autorytetów życia publicznego splamionych współpracą z esbecją. Przeciek zapowiedział premier. Teraz w kraju ludzie zgadują kto zalicza się do grona autorytetów. To trudne zadanie, bo kryteria IPN-u w tej sprawie są tajne. Zagrożony śmiercią cywilną może więc czuć się każdy, kto choć raz wychylił się jego kariera wyszła poza zacisze gabinetów lub miał odwagę coś napisać do gazet. Dla amerykańskiego rządu jest czymś zupełnie oczywistym, że amerykański żołnierz walcząc na rozkaz waszyngtońskiej administracji żywi do niej podejrzliwość. W Polsce jest odwrotnie. To rząd tryska nieufnością do własnych obywateli i sprawia wrażenie, jakby chciał fizycznie pozbyć się wszelkich oponentów. Szczytne idee oczyszczenia życia publicznego z ludzi skompromitowanych leżą w gruzach, bo w łonie rządu eksponowane stanowiska zajmują podsądni z wyrokami. W rządzie są osoby z pezetpeerowską przeszłością, więc trudno pozbyć się refleksji, że to wszystko nie trzyma się kupy, a wywlekanie trupów z szaf ma za zadanie odwracać uwagę od kwestii naprawdę pierwszoplanowych. Zastanawiam się, po co rządzącej koalicji takie cykliczne przedstawienia? Myślę, że powodów jest kilka. Pierwszy wynika z poczucia komfortu, jaki daje rozpędzona gospodarka, malejące bezrobocie, większe finansowe możliwości gaszenia strajków. Poza tym przekonanie, że łże-elity i wykształciuchy nie wyjdą na ulice z powodu takiej czy innej lustracji jest jak najbardziej usprawiedliwione, tym bardziej, że zawsze można im przeciwstawić zdrowy trzon narodu, czyli może już nie klasę robotniczą, ale tę część, która ma dość zawężony kontakt (sklep, seriale tv, msza) z realiami tę metodę zresztą nie raz skutecznie sprawdzono w poprzednim ustroju. W czasach totalnej pop-kultury i dyktatury mediów taki efekt jest łatwy do osiągnięcia. Poczucie pewności siebie daje rządzącym wiarę, zresztą nie pozbawioną podstaw, że twardy elektorat pozostanie niewzruszony, a cykliczne hucpy osłabią przeciwników politycznych. W ten sposób rodzi się stabilizacja na scenie politycznej i ostre podziały opinii publicznej, z tym, że na jednym biegunie jest niewzruszona 30 procentowa baza rządzących, a po drugiej stronie zatomizowana, niepewna jutra, coraz mniej zdolna do samoorganizacji i określenia sensownej alternatywy programowej, reszta. I o to właśnie chodzi. To jest właśnie polityka, nieustanna gra, nieoczekiwane zwroty akcji gwarantowane przez takie operacje jak pierwiastek, lista 500 itp. Są to posunięcia z najwyższej półki politycznego arsenału. Jeśli wyłączyć emocje i uczucia nawet przyjemnie się to wygrywanie jednych przeciwko drugim ogląda. Jest w tym jakaś myśl i cel. A metody? Do diabła z nimi. To przecież polityka, liczy się skuteczność. Uważam więc, że spośród wszystkich ekip po roku 1989 ta obecna jest najbardziej przedsiębiorcza. W każdym wymiarze: zdolności do osiągania maksymalnych zysków przy minimalnym zaangażowaniu kapitału, wygrywania starć konkurencyjnych i poruszania się po rynkach politycznych. Dysponuje potężnym narzędziem: determinacją graniczącą z fanatyzmem. To dlatego miażdży przeciwników, pokazuje siłę - a to wystarczy, by urzec 1/3 społeczeństwa, kolejną 1/3 zdezorientować i wywołać niechęć do polityki, a w ostatniej 1/3 posiać zamęt i obezwładnić ją. Układ jest więc trwały i raczej nic nie jest w stanie go zmienić. Chapeaux bas! Jacek Broszkiewicz redaktor naczelny Spis treści: Państwo wzmacnia samorządy...4 Europejska wartość dodana...4 Teraz czas na zejście w dół...6 O sile państwa decyduje gospodarka...7 Z pozycji światowego lidera...9 Polska kraj atrakcyjny?...11 Chcesz dotacji nie pękaj! (2)...11 Pod rękę z duchem czasów...12 Nie na miarę oczekiwań...16 Za chlebem (2)...14 Jak budować się, to w Jaworzu...15 Ścigamy się z czasem...16 Bez Unii ani rusz...19 Będzińskie przyspieszenie...20 Koła zamachowe...22 Redaktor naczelny: Jacek Broszkiewicz tel , , redakcja@euroregiony.pl z-ca red. naczelnego: Hanka Jarosz-Jałowiecka tel./fax , Zespół: Grażyna Brochwicz, Kornelia Brochel-Fojcik, Iwona Dragon (Londyn), Anna Kobylec, Krzysztof Kozik (Bielsko-Biała, Kopenhaga), Małgorzata Piętka, Gabriel Piotrowski, Piotr Ptak, Tomasz Rzeszutek rysownik, Hanna Smolańska, Antoni Szczęsny, Witold Szwajkowski, Ewa Wanacka, Urszula Węgrzyk,Ewa Zasada (Wiedeń) Agnieszka Żuk (Paryż). Stali felietoniści: Ryszard Tadeusiewicz, Piotr Wrzecioniarz, Ewa Wanacka. Stale współpracują: Danuta Kiera, Marek Starczewski, Ewa Szabelska, Bożena Wróblewska. Rada Redakcyjna: Honorowa Przewodnicząca Danuta Hübner Komisarz Unii Europejskiej ds. polityki regionalnej prof. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), prof. dr hab. Andrzej Limański (rektor Wyższej Szkoły Zarządzania Marketingowego i Jezyków Obcych w Katowicach), Piotr Uszok (prezes Unii Metropolii Polskich), prof. dr hab. Tadeusz Sporek (Akademia Ekonomiczna w Katowicach), prof. Piotr Wrzecioniarz (Politechnika Wrocławska) Redakcja: Katowice ul. Ferdynanda Adamczyka 9c tel./fax , redakcja@euroregiony.pl, DTP: Tomasz Koźmin Dział Promocji i Marketingu: Jolanta Pieczka Wydawca: Euro-Regional Press Sp. z o.o. Prezes Zarządu: Rita Czupryńska ul. Ferdynanda Adamczyka 9c tel./fax: Druk: Drukarnia Infomax, Katowice, ul. Porcelanowa 11c Nie tylko hektary i złotówki...24 Niespokojne oczekiwanie...25 Nieznana Rosja...27 Robotnicy czy terroryści?...29 Nikt nie czyta własnej klepsydry nr 62 3

4 nr 62 4 Z PERSPEKTYWY RZĄDU Państwo wzmacnia samorządy Z WOJCIECHEM JASIŃSKIM Ministrem Skarbu Państwa rozmawia Jacek Broszkiewicz WIDZIANE Z BRUKSELI C z y ostatnia decyzja przekazania samorządom państwowej firmy Tramwaje Śląskie S.A. otwiera dawno oczekiwany proces komunalizacji mienia będącego w posiadaniu skarbu państwa? Uważam, że to, co może należeć do samorządów należy im oddać. Zaczęliśmy od razu od wysokiego c, bo operacja przekazania 17 miastom tworzącym Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego dużej spółki, jaką są Tramwaje Śląskie była bardzo skomplikowana, ale nie na tyle, by z niej zrezygnować. Przez 15 lat czyniono w kraju niewiele, by proces komunalizacji realnie rozpocząć, dopiero rząd, który reprezentuję, poważnie zajął się tym problemem. To pierwsza taka komunalizacja majątku państwowego w oparciu o znowelizowaną ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw. Prace nad przekazaniem Tramwajów zajęły ministerstwu zaledwie dwa miesiące. Ten akt uruchomi, jak myślę, strumień podobnych działań w całym kraju. Samorządy biorą na siebie odpowiedzialność za rozwój miast i gmin i jest dla mnie oczywiste, że aby mogły to robić jak najbardziej efektywnie, muszą posiadać w garści kompetencje pozwalające właściwie im działać. Najważniejszą jest własność, dająca władzę i możliwości sprawcze. Dzięki posiadaniu obiektów, firm, terenów do tej pory należących do państwa samorządy znacznie zwiększą swój wpływ, ale i odpowiedzialność za losy i poziom życia lokalnych społeczności. Sam byłem działaczem samorządowym i doskonale rozumiem potrzeby i ambicje tych środowisk. Jak te działania korespondują z polityką budowy silnego państwa? Samorządność jest sposobem na funkcjonowanie państwa w naszym kręgu kulturowym. Od początków realnego działania tej reguły, czyli od roku 1990 obowiązuje jednak w życiu publicznym nieroztropny stereotyp przeciwstawiania sobie administracji państwowej i samorządowej. To jest totalne nieporozumienia. Rząd i samorządy wspólnie tworzą władzę publiczną. Właśnie dlatego wolałbym mówić o władzy publicznej zamiast o władzy rządowej. Oba elementy tej władzy powinny sprawnie pełnić swoje zadania, współdziałać ze sobą. Rolą rządu jest prowadzenie polityki w skali całego państwa, natomiast samorządu kreowanie jej na szczeblu gminy, powiatu, województwa. Zarówno doktryna prawa, jak i praktyka znają różnego rodzaju możliwości umiejscawiania środka ciężkości, czyli określania kompetencji dla tych elementów, a co za tym ich możliwości finansowych. Moim zdaniem te proporcje jeśli mierzyć uprawnienia ilością pieniędzy pozostających w dyspozycji - powinny kształtować się na poziomie 60 do 40 Europejska wartość dodana Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia to podstawowy dokument otwierający drzwi do realnego napływu unijnych funduszy, na które w polskich regionach czeka się jak kania deszczu. O ile sukcesy negocjacyjne na najwyższych szczeblach mogą być powodem do zadowolenia, to sygnały docierające do naszej redakcji przede wszystkim z instytucji pośredniczących w finansowaniu programów unijnych lub je realizujące są bardzo niepokojące. W niektórych agencjach rozwoju lokalnego i regionalnego już teraz brakuje środków na wypłaty dla pracowników, bo przyznane miliony euro są pieniędzmi wirtualnymi. Nie każda instytucja otoczenia biznesowego dysponuje wystarczającymi źródłami własnych dochodów, mogących zaspokoić bieżące potrzeby. Ale machina zaczęła się toczyć. Teraz gra idzie o to, by wynegocjowane pieniądze szybko trafiły do miejsc przeznaczenia. Zanim jednak to nastąpi warto spróbować nakreślić ogólne tło dla okresu, w jakim decydują się praktyczne formy i kształt ścieżek łączących Polskę nie tylko z budżetem UE, ale i przyszłość Wspólnoty. Te kwestie poruszyliśmy w rozmowie z Komisarz ds. Polityki Regionalnej Danutą Hübner. Jak polskie Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia są oceniane w Brukseli? Wysoko. Zaplanowane przez Polskę wydatki aż w 64 proc. przyczynią się do realizacji Odnowionej Strategii Lizbońskiej. Jednak w związku ze znacznie większymi środkami unijnymi, jakie trafią do Polski w najbliższych latach, konieczna jest poprawa jakości administracji. Trzeba zainwestować w administrację na wszystkich szczeblach. Służyć temu powinna nowelizacja ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, dzięki czemu stanie się ona zgodna z prawem wspólnotowym. Można jednak odnieść wrażenie, że tej wysokiej ocenie merytorycznej polskich projektów towarzyszy przekonanie, że Polska jest kłopotliwym członkiem Unii Europejskiej, ciągle zgłasza jakieś sprzeciwy, chce zmieniać system liczenia głosów, wyłamuje się ze wspólnotowego frontu w relacjach z Rosją. Niektórzy, jak ów hiszpański parlamentarzysta walczący w obronie kochających inaczej, wręcz nawołują do wyrzucenia Polski z Unii... Sądzę, że wszyscy czekają w Unii na to, by Polska stała się jej bardzo konstruktywnym członkiem, budującym jej siłę, ma takie pomysły na jej przyszłość, które wszyscy są w stanie zaakceptować. Nie powinniśmy sprawiać wrażenia, że na Unii zależy nam tylko dlatego, że korzystamy finansowo na przynależności do niej. Taka postawa nigdy nie będzie się spotykała ze zrozumieniem. Nasi partnerzy stanęli murem za Polską w sprawie weta związanego z zakazem importowania przez Rosję mięsa z naszego kraju, ale są pewne granice tej skomplikowanej gry, jaką jest europejska układanka interesów. Znaczenie Rosji dla rozwoju kontynentu zmienia się, rośnie, bo Europa jest silnie uzależniona od dostaw ropy i innych surowców z tego kraju. Istnieje w związku z tym wiele obszarów, w których interesy Rosji i Unii Europejskiej przecinają się, nakładają na siebie, są wspólne. To bardzo komplikuje sytuację i wymaga nie lada umiejętności dyplomatycznych. Realia są takie, że

5 Z PERSPEKTYWY RZĄDU procent na korzyść samorządów. Innymi słowy o 2/5 zadań powinien decydować rząd poprzez swoją administrację, a o reszcie samorządy. Obecnie proporcje układają się w stosunku pół na pół. Mamy więc przed sobą jeszcze wiele do zrobienia, by wzmocnić pozycję samorządów. Rząd zamiast epatować opinię publiczną deklaracjami bez pokrycia, co czyniły poprzednie ekipy, zaczął po prostu wprowadzać w życie ten cel. I to wydaje się szokujące dla tych, którzy w zbyt uproszczony sposób pojmują ideę silnego państwa utożsamiając ją z ograniczaniem demokracji i samorządności. Jak widać dzieje się coś zupełnie odwrotnego. Rząd ma duże osiągnięcia w polityce budżetowej. W ubiegłym roku dochody budżetowe wzrosły o 2 miliardy złotych, wydatki zmalały o 3 miliardy, co stwarza bardzo dobrą sytuację. Samorządy mają wyniki jeszcze lepsze. (patrz informacja w ramce przyp. red.). Oczywiście zdaję sobie sprawę, że czytając moje słowa wielu wójtów, burmistrzów, prezydentów i marszałków może się żachnąć, bo przed nimi piętrzy się ogrom zadań, na które brakuje pieniędzy, ale postęp w dziedzinie możliwości finansowych władzy publicznej jest bezspornym faktem. Czy ministerstwo skarbu policzyło już jakiej wartości majątek WIDZIANE Z BRUKSELI państwa może przejść we władanie samorządów w skali kraju? W tej skali nie. Wiadomo za to o jakich obiektach można mówić. Chcąc znać już teraz ich wartość trzeba by przeprowadzić ogromną operację wyceniania majątku, bądź zliczać wartości księgowe. To byłaby, może z punktu widzenia medialnego, ciekawa robota, bo dająca jakieś pojęcie o skali, ale, moim zdaniem, bezsensowna z gatunku sztuka dla sztuki. Jeśli wiemy, co mamy oddać samorządom, to może się to odbywać wyłącznie na podstawie wartości księgowej, szkoda pieniędzy na wyceny. Majątek pozostaje przecież w sferze własności publicznej, nie wchodzi do obrotu prywatnego, więc nie może być podejrzeń o jakąkolwiek niegospodarność. Rzecz jasna samorządy będą mogły z nim zrobić co zechcą na przykład sprzedać, choć nie jestem zwolennikiem tego typu operacji. W takim wypadku konieczna będzie rzetelna wycena. Wszystkim nam powinno zależeć na tym, by majątek przekazywany samorządom przez państwo był właściwie wykorzystywany i zarządzany ku pożytkowi społecznemu. Jestem przekonany, że samorządy podołają temu zadaniu, tym bardziej, że otwierają się przed nimi duże możliwości sięgania po unijne funcd. na str. 6 Rosja bardzo zręcznie wykorzystuje to surowcowe uzależnienie, co powoduje, że co bardziej krewcy politycy szukają w naszym kraju przyczyn napięć na linii Unia Rosja. Czy Europa jest już zmęczona rozszerzeniem? Przecież z tego, co Pani mówi można wysnuć wniosek, że proces ten przysparza Unii samych kłopotów. Najpierw trzeba zdefiniować pojęcie Europy, by móc odpowiedzieć na to pytanie. Różni politycy rozumieją je rozmaicie. Są społeczeństwa, z którymi trzeba więcej rozmawiać na temat rozszerzenia, które nie do końca czują swoją odpowiedzialność za przyszłość Kontynentu. Nie czują, bo nie było dialogu a politycy za mało tłumaczyli korzyści płynące dla wszystkich z procesu rozszerzania się Unii Europejskiej. Może te społeczeństwa nie chcą już brać na swoje barki finansowego obciążenia, jakie się z tym wiąże? Polakom łatwo mówić: rozszerzajmy się o kraje bałkańskie, Ukrainę, bo więcej z Unii bierzemy, niż na nią łożymy. Wszystkie rozszerzenia Unii, poza tymi dotyczącymi Austrii, Finlandii i Szwecji oznaczały wejście do tych struktur państw biedniejszych. Następne także takimi będą. W związku z tym ciężar wyrównywania poziomów rozwoju jest na pewno obciążeniem dla bogatych społeczeństw i rzecz w tym, by przestały one liczyć tylko wydawane na ten cel przez siebie pieniądze, ale zaczęły sumować korzyści, jakie odnoszą. To jest właśnie ów obszar niedoinformowania, powstały w wyniku braku dialogu i zaniedbań polityków. Podstawową korzyścią płynącą z rozszerzania się Unii Europejskiej, także dla najwyżej rozwiniętych krajów europejskich jest powstawanie coraz większego wspólnego rynku, na czym korzystają wszyscy, zwłaszcza ci, którzy dużo handlują i produkują, a zwłaszcza inwestują. Nie jest tajemnicą, że ten nowy duży rynek jest ogromną szansą dla rozwiniętych gospodarek państw starej Unii. Tak więc operowanie argumentami o rzekomym zbyt dużym obciążeniu zamożnych społeczeństw kosztami rozszerzenia jest mocno demagogiczne, bowiem na rozszerzeniu to one korzystają najbardziej, chociażby poprzez ratowanie swojego deficytu rak do pracy i ze struktury demograficznej zatrudnianiem między innymi naszych obywateli, pomnażających tam przecież wysoki poziom dobrobytu. Kiedy więc ważymy koszty i korzyści powinniśmy przestać mówić wyłącznie o transferach finansowych. Jakie są, według Pani, granice rozszerzenia Unii Europejskiej? Byłam i jestem przeciwna stawianiu pytań o granice. Jeśli bowiem popatrzeć na Kontynent od strony lingwistycznej, etnicznej, geograficznej, religijnej to granice Europy są bardzo płynne. Myślę, że jest ona wszędzie tam, gdzie ludzie czują się Europejczykami i zgłaszają chęć bliższej współpracy, integracji. Powinniśmy być na to otwarci. Wszystkie dotychczasowe rozszerzenia, także to ostatnie, które wielu ludziom wydawało się nieprawdopodobne, potwierdzają popularność w UE tego cd. na str. 6 nr 62 5

6 nr 62 6 cd. ze str. 5 WIDZIANE Z BRUKSELI cd. ze str. 5 Europejska wartość dodana poglądu. Unia będzie się rozszerzać, bo jej siła wynika także z jej rozmiaru. Europa to tylko 7 procent ludności świata będzie nas, proporcjonalnie do reszty ziemskiej populacji, coraz mniej i tylko poprzez rozszerzanie UE możemy budować swą pozycję i skutecznie konkurować, ale także współpracować z innymi krajami z pozostałych kontynentów. Czy tylko tą drogą można tę pozycję osiągnąć? Nie. Nie mniej istotne jest reformowanie samej Unii, likwidacja barier hamujących rozwój, integracja wspólnego rynku, ale także zdolności do adaptacji nowych krajów. Sądzę, że zamiast pytania o granice rozszerzania się Unii Europejskiej, które było aktualne 10 lat temu, czy nawet w 2004 roku, dziś powinniśmy się zastanawiać nad zdolnością Unii do absorpcji nowych członków i integracji. W jakim kierunku będzie zmierzać Unia? Jeśli spekulować w jakiejś sensownej perspektywie, czyli realnej dla żyjącego pokolenia, to sądzę, że Unia nadal będzie tym bezprecedensowym związkiem suwerennych państw, które część swej suwerenności wkładają do jednego kosza, bo wiedzą, że jeżeli ją wspólnie dobrze wykorzystają, to ta im pozostała będzie silniejsza. A sfer, w których wspólne decyzje są wręcz obowiązkiem jest wiele: obok polityki międzynarodowej to walka z terroryzmem, ochrona środowiska i klimatu. Dzielenie się suwerennością paradoksalnie więc wzmacnia każde z państw członkowskich, jest europejską wartością dodaną, która na pewno w UE istnieje. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał: Antoni Szczęsny Z PERSPEKTYWY RZĄDU Samorządy na plusie Po raz kolejny okazuje się, że najlepsze wyniki w gospodarowaniu groszem publicznym mają demokratycznie wybrane samorządy terytorialne. Decydowanie o tym, co dzieje się na terenie ich działania, o wyborze celów inwestycyjnych i priorytetach rozwoju pod kontrolą przedstawicieli lokalnych społeczności zasiadających w radach różnych szczebli, po prostu sprawdza się w praktyce. Samorządy są gospodarne. Samorządy w I kwartale osiągnęły nadwyżkę budżetową. W I kwartale 2007 roku osiągnęły nadwyżkę budżetową w wysokości tys. zł, przy planowanym deficycie na ten rok w wysokości tys. zł - podał resort finansów w komunikacie. Jednostki samorządu terytorialnego w I kwartale 2007 r. osiągnęły dochody w łącznej kwocie tys. zł, co stanowiło 27,6 proc. zaplanowanej kwoty dochodów tych jednostek podało w specjalnym komunikacie ministerstwo finansów. W stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, wykonane dochody ogółem jednostek samorządu terytorialnego były wyższe o 14,5 proc. Łączna kwota wydatków jednostek samorządu terytorialnego wyniosła tys. zł, co stanowiło 19,3 proc. kwoty wydatków planowanych. (pap) dusze na dofinansowanie projektów inwestycyjnych zwiększających nie tylko wartość tych firm i obiektów, ale i ich efektywność i społeczną użyteczność. Muszę zaznaczyć, że wbrew powszechnej opinii zarządzanie firmami rozsianymi po całym kraju z Warszawy nie jest ani łatwe ani przyjemne i błędne jest przekonanie, że rząd pragnie trzymać wszystko w garści, bo ma w ten sposób więcej władzy. Tych firm działających w infrastrukturze technicznej nie jest zresztą aż tak dużo na przykład nieco przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Niedługo spodziewana jest komunalizacja Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. i Wodociągów w Zawierciu. Podzielam przekonanie samorządowców, którzy twierdzą, że najlepiej wiedzą w co i jak inwestować. To dlatego rozpoczęliśmy jako pierwsi proces realnej komunalizacji majątku państwowego zrobiliśmy to my, a nie ci wszyscy, którzy przez ostatnie 15 lat deklarowali miłość do samorządów. Skoro jest taka determinacja rządu w tej sferze, to co Pan może obiecać w dziedzinie partnerstwa publiczno-prywatnego, które praktycznie nie istnieje? Ustawę o partnerstwie publicznoprywatnym trzeba wprowadzić w życie i duże nadzieje wiążę z wciąganiem do współpracy prywatnego biznesu przy realizacji zadań inwestycyjnych związanych z organizacją Euro Dziękuję za rozmowę. POLSKA UE: Komisja Europejska zaakceptowała polskie Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia. Fakt ten został ogłoszony podczas konferencji Silne regiony budowanie mostów dla Europy, która odbyła się w dniach 9-10 maja w Hof (Bawaria). Tym samym Polska znalazła się w grupie 10 państw członkowskich UE, które osiągnęły już porozumienie z KE w sprawie NSRO. Teraz czas na zejście w dół Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia to podstawowy dokument przygotowywany przez każdy kraj członkowski UE, określający krajowe priorytety, na które będą przeznaczone unijne fundusze w okresie programowania Zatwierdzenie NSRO przez KE stanowi wymóg prawny przyjęcia programów operacyjnych na lata Wszystkie państwa członkowskie przesłały już Komisji Europejskiej swoje NSRO. Polska przekazała ten dokument w formie elektronicznej 7 grudnia 2006 r., jako ósmy z dwudziestu siedmiu krajów członkowskich. Warto jednak zaznaczyć, że wyprzedzające nas kraje należą do najmniejszych w Europie, mają do dyspozycji najmniej środków unijnych, więc i ich Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia są dokumentami znacznie mniejszymi. Na tempo przygotowania NSRO duży wpływ miały też konsultacje społeczne, na które w tak dużym kraju jak Polska należało poświęcić kilka miesięcy. Pierwszymi krajami, których NSRO zostało zaakcep-

7 Trwają prace nad od dawna oczekiwaną ustawą o swobodzie działalności gospodarczej. Mówi się o projekcie Kluski, pakiecie Szejnfelda, o wysiłkach posłów koalicji rządzącej, opiniach środowiska pracodawców. Jakie są oczekiwania Krajowej Izby Gospodarczej co do tego fundamentalnego aktu prawnego? Jakie są najważniejsze postulaty w tym względzie artykułowane przez największą w Polsce organizację skupiającą przedsiębiorców i czy opinia KIG jest wystarczająco brana pod uwagę? Zaproponowane przez Pana Prezesa Romana Kluskę oraz Pana Posła Adama Szejnfelda rozwiązania są w wielu punktach spójne, a ich wejście w życie od dłuższego czasu oczekiwane przez wszystkich przedsiębiorców. Oba Pakiety zakładają likwidację wielu utrudnień administracyjnych, podatkowych i biurokratycznych, które stanowią poważne ograniczenie w swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, obniżając konkurencyjność polskich przedsiębiorstw i negatywnie wpływając na rozwój polskiej gospodarki w okresie długoterminowym. ROZMOWY ER-P: KRAJOWA IZBA GOSPODARCZA O sile państwa decyduje gospodarka Z ANDRZEJEM ARENDARSKIM Prezesem Zarządu Krajowej Izby Gospodarczej rozmawia Jacek Broszkiewicz NA SZCZEBLU CENTRALNYM SUKCESY Zdaniem Krajowej Izby Gospodarczej, za szczególnie pozytywne i warte podkreślenia, w projekcie nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, należy uznać propozycje wprowadzenia instytucji zawieszania działalności gospodarczej, rozszerzenia wiążących interpretacji na wszystkie przepisy dotyczące obowiązków firm to jest dołączenie do obecnych interpretacji podatkowych interpretacji związanych z ZUS i PIP. Naszym zdaniem należy dążyć do ograniczenia samowoli instytucji kontrolujących przedsiębiorców oraz do wprowadzenia obowiązku stosowania przepisów ustawy o swobodzie w przypadku kontroli przedsiębiorcy przez każdy organ. Z przykrością należy jednak zauważyć, że zwłaszcza pakiet Kluski istnieje na razie w sferze koncepcji legislacyjnych, a nie gotowych projektów ustaw. Środowisko przedsiębiorców oczekuje, że zapowiadane w pakietach projekty ustaw, a szczególnie oczekiwana z niecierpliwością nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jeszcze przed wakacjami trafi na posiedzenie Rady Ministrów, a następnie zostanie skierowana do Sejmu. cd. na str. 8 nr 62 towane przez Komisję Europejską były: Malta ( ), Grecja ( ), Austria ( ), Dania ( ) i Litwa ( ). Podczas konferencji w Hof dołączyło do nich pięć kolejnych państw członkowskich: Niemcy, Polska, Hiszpania, Cypr oraz Węgry. Tak więc już dziesięć krajów członkowskich uzgodniło z Komisją Europejską swoje NSRO. Łączna wartość środków wspólnotowych dla tych państw wynosi ok. 160 mld euro, co stanowi blisko połowę środków unijnych przeznaczonych na realizację polityki spójności w latach W najbliższym czasie zakończona zostanie procedura zatwierdzania przez Komisję Europejską NSRO pozostałych siedemnastu państw członkowskich. W okresie programowania Polska będzie największym beneficjentem unijnej polityki spójności. Spośród 347 mld euro przeznaczonych na ten cel, ponad 67 mld euro zostało przyznane Polsce. Łącznie z współfinansowaniem krajowym, kwota ta wynosi 85,6 mld euro. To dla mnie najważniejsze i najprzyjemniejsze wydarzenie, odkąd jestem Ministrem Rozwoju Regionalnego powiedziała minister rozwoju regionalnego Grażyna Gęsicka o zaakceptowaniu przez Komisję Europejską Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. To ukoronowanie dwuletnich prac rządu, samorządów i partnerów społecznych, wysiłku kilkunastu tysięcy ludzi dodała minister podczas konferencji prasowej, która odbyła się 13 maja br. w Warszawie. - Dziękuję także mediom za rzetelne informowanie opinii publicznej o pracach nad dokumentem, a także Komisji Europejskiej za ciągłą współpracę formalną i nieformalną. Pamiętajmy, że do Komisji wpłynęły NSRO, a także ponad 400 projektów programów operacyjnych z pozostałych 26 państw członkowskich. Ich przeanalizowanie to olbrzymi wysiłek organizacyjny podkreśliła w rozmowie z wysłannikiem ER-P Grażyna Gęsicka, która odniosła się także do oczekiwań związanych z realizacją Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Wyższy wzrost PKB, wzrost PKB na mieszkańca do poziomu dwóch trzecich średniej unijnej w 2015 r. (obecnie połowa), 3 mln nowych miejsc pracy, rozbudowa sieci dróg ekspresowych i autostrad, edukacja bardziej dostosowana do potrzeb rynku pracy, więcej innowacyjnych firm między innymi takie realne korzyści będziemy mieli z realizacji tego ogromnego planu inwestycyjnego dla Polski, jakim są NSRO zaznaczyła minister. Antoni Szczęsny 7

8 nr 62 ROZMOWY ER-P: KRAJOWA IZBA GOSPODARCZA 8 cd. ze str. 7 O sile państwa decyduje gospodarka Z najnowszego raportu NBP dotyczącego kondycji sektora przedsiębiorstw wynika, że w I kwartale stan koniunktury oceniany był bardzo dobrze. Szereg wskaźników osiągnęło wartości rekordowe w historii badań bądź utrzymało się blisko swoich maksymalnych wskazań. Prognozy i plany ankietowanych przedsiębiorstw sugerują utrzymanie się bardzo dobrej koniunktury również w II kwartale. Zaczyna jednak brakować rąk do pracy, zwłaszcza wyspecjalizowanych kadr, które wydrenowała emigracja zarobkowa. Tymczasem jeszcze w tym roku do polskich fabryk mają trafić tysiące robotników z Azji, a w następnych latach dziesiątki tysięcy. Co należy uczynić, by rozwiązać ten coraz bardziej palący problem? Jeśli tę kwestię w ogóle uznać za problem w gospodarce wolnorynkowej. Problem braku kadry mogłoby ograniczyć obniżenie pozapłacowych kosztów pracy, np. składki rentowej. Odpowiedni projekt ustawy zakładający stopniowe obniżanie składki rentowej z 13% do 7%, przygotowany przez Ministerstwo Finansów, trafił już do Sejmu. Środowisko przedsiębiorców niepokoją jednak ostatnie sygnały, mówiące o odejściu od koncepcji obniżenia składki rentowej płaconej przez pracodawców (środki przeznaczone w budżecie na ten cel byłyby wykorzystane na świadczenia społeczne). Takie rozwiązanie uważamy za niedopuszczalne. Szybkie uchwalenie ustawy obniżającej składkę rentową wpłynie bezpośrednio na wzrost wynagrodzeń netto, co powinno obniżyć migrację zarobkową. Zwiększenie dynamiki tworzenia nowych miejsc pracy zależy również od wprowadzania ułatwień dla tych przedsiębiorców, którzy zatrudniają nieposiadających doświadczenia absolwentów. Brak rąk do pracy wynika również z niedostosowania systemu edukacji do potrzeb rynku. Wspomniane problemy mogłaby zmniejszyć ścisła współpraca przedsiębiorców i Rządu w zakresie ustalenia kierunków szkolnictwa, zwłaszcza zawodowego. Brak specjalistów w niektórych dziedzinach może być również rozwiązany poprzez inwestycje w nowe technologie oraz wzrost wydajności pracy. Naszym zdaniem należy również otworzyć granicę na pracowników spoza Unii Europejskiej (np. Ukrainy bądź Azji). Przykłady Anglii i Irlandii jednoznacznie wskazują na to, że otwarcie rynku pracy wzmacnia gospodarkę. W kontekście rynku pracy ważne są również działania ukierunkowane na zmianę podejścia pracodawców do rozwoju pracowników i do tworzenia dobrych warunków pracy. Działania w tej dziedzinie mogą przynieść podobne efekty jak zwiększanie wynagrodzeń. Pracownicy chcą nie tylko dobrze zarabiać, ale mieć również odpowiednie warunki rozwoju. W latach Unia Europejska za cel priorytetowy uznała tworzenie silnej gospodarki innowacyjnej, co przekłada się również na tendencje odnoszące się do polskiej gospodarki, która w tym kontekście jawi się mocno zapóźniona. Jak można ocenić perspektywy polskich przedsiębiorstw w zakresie zdolności absorpcyjnych najnowocześniejszych technologii przy w dalszym ciągu niskim poziomie kapitału oraz możliwości skutecznego sięgania przez polską gospodarkę po unijne fundusze przeznaczone na pobudzenie trendów innowacyjnych? Słowem: jakie argumenty przemawiają za i przeciw powtórzeniem się casusu gospodarki Irlandii? Także Polska w nowej perspektywie finansowej stawia na tworzenie warunków dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. Podstawowy program skierowany do przedsiębiorców Innowacyjna Gospodarka, ma za zadanie zwiększenie innowacyjności firm. Zdolności absorpcyjne nie są takie złe. Pokazuje to przykład Kredytu Technologicznego, ukierunkowanego na wspieranie wdrożeń nowych technologii. Przedsiębiorcy bardzo szybko wykorzystali środki publiczne przeznaczone na ten cel. Napłynęło znacznie więcej projektów niż można było sfinansować. Dlatego w nowej perspektywie znacznie zwiększono finansowanie Kredytu Technologicznego. Osobnym zagadnieniem jest brak kapitału. Zbudowanie innowacyjnej gospodarki z prawdziwego zdarzenia wymaga zmian w tym zakresie i środki publiczne przeznaczone na wspomniany cel powinny być uzupełniane montażem finansowym, na który złożą się kredyty, środki Unii Europejskiej i własne kapitały przedsiębiorstw. Będzie to wymagało większej innowacyjności banków w zakresie montażu finansowania dla innowacyjnych projektów. Do osiągnięcia sukcesu porównywalnego z Irlandią brakuje nam jednak, poza kapitałem, także dobrej współpracy na styku gospodarki i nauki. To również jedno z ważniejszych zadań w nowej perspektywie finansowej. Jeśli skutecznie pokonamy wspomniane bariery, sukces jest bardzo prawdopodobny. Warto też dodać, że budowa podstaw nowoczesnej gospodarki Irlandzkiej następowała przy konsensusie najważniejszych sił politycznych i bliskiej współpracy z organizacjami samorządowymi, w tym samorządem gospodarczym. Tego w Polsce wciąż nie ma. Konieczność rozwijania partnerstwa publiczno-prywatnego jest artykułowana coraz mocniej zwłaszcza w odniesieniu do zadań realizowanych przez polskie samorządy terytorialne z udziałem funduszy strukturalnych UE. W obecnej atmosferze nieustannych podejrzeń o niejasne związki sektora publicznego z biznesem niełatwo będzie osiągnąć ten cel jako narzędzie przyspieszania wzrostu gospodarczego i poziomu cywilizacyjnego. Co zamierza uczynić polski samorząd gospodarczy, by przeciwstawić się krzywdzącym przedsiębiorców opiniom, by także włączyć się w zwalczanie przyczyn korupcji? cd. na str. 10

9 POLSKA FIRMA W UNII EUROPEJSKIEJ: POLSKI KOKS S.A. Z pozycji światowego lidera Z WŁODZIMIERZEM HEREŹNIAKIEM Prezesem Zarządu Polskiego Koksu S.A. rozmawia Jacek Broszkiewicz Polska jest jednym z największych światowych eksporterów koksu nośnika energii, ale i surowca niezbędnego do produkcji stali. Jak ocenia Pan naszą obecną pozycję na światowym rynku? Koks jest nośnikiem energii o tyle, że przy jego wytwarzaniu produktem pochodnym jest gaz zużywany dla celów energetycznych. To bardzo ważny element procesu technologicznego, poprawiający rentowność koksowni. Koks jednak jest podstawowym surowcem dla hutnictwa. Polska produkuje go około 10 milionów ton rocznie. Obecnie krajowy przemysł stalowy potrzebuje połowy tej ilości. Rachunek jest prosty 5 milionów ton trzeba umieć sprzedać partnerom zagranicznym. Ta sytuacja jest dość stabilna, ale jeśli wziąć pod uwagę aktualny boom budowlany, spodziewane inwestycje w drogownictwie i pozostałej infrastrukturze związanej m.in. z Euro 2012 to należy się spodziewać większej produkcji wyrobów stalowych, co z kolei oznacza większe zużycie koksu w stalowniach działających w Polsce. Wiodący producent tej branży Mittal Steeel już zwiększa swoje moce. Jedyną barierą ograniczającą produkcję koksu jest ograniczona podaż węgla koksującego. Do wyprodukowania 1 tony koksu potrzeba średnio1400 kilogramów węgla. Koks jest surowcem poszukiwanym w świecie i dużą sztuką będzie zapewnienie dostaw stali dla potrzeb rozpędzonej gospodarki narodowej, a jednocześnie co najmniej utrzymanie naszej wiodącej pozycji na rynku międzynarodowym. W swoim pytaniu użył pan sformułowania jednym z największych. Otóż przedsiębiorstwo Polski Koks S.A. jest największą firmą na świecie zajmującą się eksportem tego surowcem. To prawda, że Chiny eksportują go rocznie około milionów ton - produkują aż 280 milionów ton! ale czynią to przez sieć rozproszonych firm lub pośredników. Nasza uwaga skupia się przede wszystkim na handlu z partnerami europejskimi: Czechami, Austrią, Niemcami, Francją, Finlandią. Perspektywy eksportowe na najbliższe lata oceniam jako obiecujące, bo jest szansa na wzrosty cenowe i chętnych do kupowania koksu przybywa. Polski Koks S.A. jest samodzielnym przedsiębiorstwem powiązanym kapitałowo zarówno z sektorem wydobywczym jak i z koksowniami. Z jednej strony jest to Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., z drugiej koksownie Zdzieszowice i Przyjaźń należące do koncernu Mittal Steel Poland. To, jak sądzę, najbardziej racjonalny układ, bo na rynku musi działać wyspecjalizowana firma skupiająca się wyłącznie na jak najkorzystniejszym sprzedaniu przetworzonego surowca i produktów pochodnych. Handel dziś kosztuje towar sam się nie sprzeda. My to potrafimy robić skutecznie i z zyskiem, nawet stosując najniższe marże. Właściciele Polskiego Koksu S.A. ponoszą zatem najniższe z możliwych koszty związane z obrotem tymi produktami. Powołanie do życia Polskiego Koksu S.A, w czym uczestniczyłem 10 lat temu, miało na celu wygaszenie wyniszczającej konkurencji pomiędzy koksowniami Zdzieszowice i Przyjaźń na rynkach zewnętrznych. W ten sposób skonsolidowano ten sektor i uczyniono go bardzo dochodowym a także niełatwo poddającym się wahaniom koniunktury, czyli stabilnym. Umiejętność poruszania się po rynkach międzynarodowych jest warunkiem sukcesu handlowego. Czy są z tym problemy? Polski Koks S.A. osiąga roczne przychody w wysokości 4 miliardów 700 milionów złotych. Stawia to przedsiębiorstwo, w którym pracuje 70 wybitnych i często młodych specjalistów od handlu międzynarodowego, na pierwszym miejscu w Polsce pod względem generowania przychodów na jednego pracownika. Te fakty to chyba wystarczająca odpowiedź na pańskie pytanie. Mamy świetną kadrę, znakomicie przygotowaną pod względem zawodowym i językowym. Ci ludzie w połowie to kobiety zajmujące nierzadko bardzo wysokie stanowiska potrafią niezwykle skutecznie negocjować z bardzo trudnymi i wymagającymi partnerami. Budują profesjonalizm firmy i jej markę, która w branży jest natychmiast rozpoznawalna i dobrze kojarzona na całym świecie. W jaki sposób poradzić sobie z problemem niewystarczającego wydobycia węgla koksującego? Kopalnie Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. głównego udziałowcy Polskiego Koksu S.A. wydobywają go rocznie około 10,5 miliona ton, zatem łatwo policzyć, że już dziś jest to ilość niewystarczająca. To dlatego moce przerobowe naszych koksowni są wykorzystywane na poziomie 80 procent. Zaczęły one już sprowadzać węgiel z kopalń czeskich i zamorskich, ale jest to przedsięwzięcie bardzo skomplikowane, bo nowy węgiel, to surowiec z reguły o innych parametrach chemicznych, wymagający modyfikacji procesów technologicznych. Wzrost importu będzie jednak nieunikniony, ponieważ wydobycie w Jastrzębskiej Spółce Węglowej ma tendencję spadkową do pewnej stabilnej wielkości ze względu na trudną dostępność złóż, a co za tym idzie ich niską rentowność. Sprowadzać węgiel możemy z rosyjskiego zagłębia w Workucie, ale to wiąże się z dużą niepewnością dostaw, więc najprawdopodobniej największe zakupy będziemy czynić w RPA, Australii, Kanadzie, USA krajach wydobywających tanio, bo metodą odkrywkową, olbrzymie ilości węgla koksującego. To, ile go sprowadzimy, będzie wynikało z bilansu, jakiego muszą dokonać polskie koksownie i kopalnie. Wynika z tego oczywisty wniosek, że nie ma sensu eksportować polskiego węgla koksującego. Trzeba go przerabiać i kierować do wykorzystania w naszych koksowniach, a następnie hutach. Zasadą powinno być dążenie do handlowania produktami najwyżej przetworzonymi, bo to najbardziej się opłaca i koresponduje z jednym z nadrzędnych celów, jakim jest podnoszenie poziomu technologicznego przemysłu. Dziękuję za rozmowę. nr 62 9

10 nr 62 ROZMOWY ER-P: KRAJOWA IZBA GOSPODARCZA 10 cd. ze str. 8 O sile państwa decyduje gospodarka Przede wszystkim trzeba gruntownie znowelizować lub zmienić ustawę o partnerstwie publiczno-prywatnym (PPP). Na gruncie obowiązującej od 2005 r. ustawy nie rozpoczęto, co potwierdza Ministerstwo Gospodarki, żadnej inwestycji w ramach PPP. Jest to całkowita porażka obowiązującej koncepcji partnerstwa publiczno-prywatnego, czego w obliczu przyznania Polsce EURO 2012 nie dostrzega zupełnie rząd. Trudno mówić o jakiejkolwiek korupcji, jej przyczynach i walce z nią skoro faktyczne partnerstwo publiczno-prywatne w Polsce nie istnieje. Uchwalenie w dniu 28 lipca 2005 r. ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym miało skutkować przyspieszeniem rozwoju regionalnego z wykorzystaniem potencjału przedsiębiorstw prywatnych, w tym zwłaszcza sektora małych i średnich firm. Niestety, stworzenie w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2006 r. rygorystycznego i kosztownego, sprzecznego z ideą partnerstwa publiczno-prywatnego, systemu podejmowania decyzji przez podmiot publiczny, stało się przyczyną faktycznego załamania idei ppp. Podobnie jest z przygotowanym i przedstawionym w maju br. przez Ministerstwo Gospodarki projektem nowej ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. W projekcie nadal utrzymuje się nadmierne obciążenia biurokratyczne i skomplikowane procedury blokujące rzeczywiste wykorzystywanie partnerstwa publiczno-prywatnego w rozwoju gospodarki. To już drugi, po projekcie z poprzedniej kadencji Sejmu, rządowy projekt ustawy o PPP, którego zapisy rodzą negatywne konsekwencje dla idei partnerstwa publiczno-prywatnego. Krajowa Izba Gospodarcza, uważa, że zasada partnerstwa publiczno-prywatnego powinna być jednym z podstawowych elementów współpracy pomiędzy podmiotami publicznymi i prywatnymi. Nie można dopuścić do sytuacji gdy partnerstwo będzie rzadkością w sferze stosunków pomiędzy podmiotami publicznymi i prywatnymi. Istotną korzyścią uchwalenia nowej ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym powinno być zmniejszenie kosztów inwestycji publicznych, a co za tym idzie zwiększenie aktywności sektora publicznego, który jest inicjatorem partnerstwa publiczno-prywatnego. Jaki jest realny wpływ polskich środowisk gospodarczych, w tym KIG, na takie przewartościowanie warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, by nasz kraj stał się atrakcyjnym miejscem lokowania kapitału i inwestycji? Obecnie znajdujemy się pod tym względem dopiero w ósmej dziesiątce krajów świata. Krajowa Izba Gospodarcza prowadzi szereg działań mających na celu poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i zwiększenie konkurencyjności naszej gospodarki. Reprezentujemy interesy polskich przedsiębiorców w stosunkach z Prezydentem RP, parlamentem, rządem i samorządami lokalnymi, m.in. opiniując projekty ak- tów prawnych dotyczących gospodarki. Wspieramy przedsiębiorczość opartą na wysokich standardach etycznych i uczciwej konkurencji, promujemy produkty markowe, a także organizujemy kursy i szkolenia. Jednym z ważniejszych naszych zadań jest reprezentowanie polskich przedsiębiorstw za granicą. Ścisła współpraca dwustronna łączy nas z wieloma izbami samorządu gospodarczego z całego świata. Organizujemy misje handlowe w kraju i na świecie, wystawy, targi, sympozja, seminaria oraz inne formy promocji przedsiębiorczości i handlu zagranicznego. Reprezentowaliśmy stanowisko polskiego biznesu w negocjacjach w sprawie uczestnictwa Polski w strukturach Unii Europejskiej. Kolejną z istotnych inicjatyw KIG, mających na celu wzmocnienie konkurencyjności polskich firm jest realizacja projektu KIGNET izbowego systemu wsparcia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Jest to projekt, w ramach którego tworzone są nowe wysokiej jakości usługi dla polskich małych i średnich przedsiębiorstw. Działalność sieci jest oparta na instytucjach wspierania przedsiębiorczości głównie izbach gospodarczych. Głównym celem Projektu, który zakończy się 30 września 2007 jest: zwiększenie zasięgu, zakresu i jakości świadczonych przez izby usług dla przedsiębiorstw i społeczności lokalnych, uzyskanie trwałości tych usług w długim okresie czasu przez stworzenie mechanizmu ich samoistnego rozwoju. Ważne też będzie opracowywanie kompleksowych strategii, co zapewni polskim przedsiębiorstwom usługi doradcze i szkoleniowe na najwyższym poziomie oraz wyrównanie negatywnych różnic w rozwoju przedsiębiorstw z różnych regionów oraz zwiększenie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Mniej państwa w gospodarce to jeden z głównych celów polskiego samorządu gospodarczego. Jakie są szanse na jego realizację w odniesieniu do aktualnych trendów politycznych, tezy o budowaniu silnego państwa? Co stanowi o sile państwa w pierwszym rzędzie? O sile państwa w obecnym układzie geopolitycznym decyduje przede wszystkim jego potencjał gospodarczy. Polska jest krajem, który posiada ograniczone zasoby naturalne, stąd główną siła napędową naszej gospodarki powinny być rodzime przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe oraz inwestycje zagraniczne. Rozwój przedsiębiorczości nie jest możliwy bez silnej reprezentacji samorządowej, która posiada możliwość precyzyjnego przeanalizowania i syntetyzowania problemów jakie pojawiają się przy prowadzenia działalności gospodarczej. Samorząd gospodarczy, powinien być partnerem zarówno dla władz wykonawczych jak i ustawodawczych, którym powinno zależeć na tworzeniu prawa i stosowaniu go tak, aby wspierać firmy i wzmacniać ich rozwój. Tworzenie norm prawnych sprzyjających przedsiębiorcom stanowi bardzo ważny element budowy silnego ekonomicznie i politycznie państwa. Zwiększanie udziału środowisk gospodarczych pozytywnie wpływa również na tworzenie społeczeństwa obywatelskiego, które także wzmacnia pozycję państwa na arenie międzynarodowej. Dziękuję za rozmowę.

11 Kraj cierpi na duże nierówności w poziomie zamożności regionów. PKB na mieszkańca na Mazowszu przewyższa już 75 proc. średniej dla UE-27, natomiast w województwach ściany wschodniej nie przekracza 40 proc. średniej unijnej. Pogłębiają się także nierówności wewnątrz regionów. PKB na mieszkańca w Warszawie stanowi ok. 140 proc. PKB unijnego, podczas gdy na Mazowszu są takie podregiony, gdzie wskaźnik ten wynosi poniżej 35 proc. Zapobieganie pogłębiającym się nierównościom międzyregionalnym, a także wewnątrzregionalnym, to duże wyzwanie dla polityki rozwoju w najbliższych latach. Jednak pomimo tych słabości, Polska jest bardzo atrakcyjnym krajem dla inwestorów. Jesteśmy obecnie najszybciej rozwijającym się krajem spośród dużych państw Unii Europejskiej. Naszą bardzo mocną stroną jest młode, dobrze wykształcone społeczeństwo. Jeśli chodzi o zasoby pracy, jesteśmy bardzo konkurencyjni. Polska odnosi także wymierne korzyści z członkostwa w UE. Polskie firmy korzystają z Jednolitego Rynku Europejskiego, pomimo JAK NAS WIDZĄ Polska kraj atrakcyjny? Obok Słowacji mamy najwyższy w Europie poziom bezrobocia, nawet pomimo jego dynamicznego spadku w ostatnich miesiącach. Największym problemem polskiego rynku pracy jest jednak niski poziom zatrudnienia nieco powyżej 50 proc. Oznacza to, że nie wykorzystujemy w pełni naszych zasobów pracy, co hamuje rozwój kraju. Słabą stroną polskiej gospodarki jest niski poziom innowacyjności, a jest ona kluczem do rozwoju, dlatego w najbliższych latach władze zamierzają wspierać sferę B+R oraz rozwój współpracy między światem nauki a biznesem. Po złożeniu kompletnego wniosku nadchodzi kilka miesięcy nerwowego oczekiwania. Wreszcie jest decyzja o przyznaniu dotacji. Warto się cieszyć z tego sukcesu, ale nie dać zwieść, że to koniec drogi przez mękę. Prawdziwy wysiłek dopiero przed przedsiębiorcą. Po podpisaniu umowy o dofinansowanie będzie musiał składać kwartalne, roczne i wreszcie końcowe sprawozdania z wykorzystania unijnych środków. Szybko okaże się, że kolejne przesyłane przez niego wersje tychże sprawozdań będą wymagały korekty z najbłahszych powodów, choćby braku kreski w polu, gdzie miało być zero. Jeszcze trudniejsze będzie prawidłowe przygotowanie wniosków o płatność. Każdy przedstawiony dokument zapłaty musi być opisany zgodnie z fakturą, a faktura z kolei zgodnie z umową. Gdy np. przedsiębiorca umówi się z wykonawcą na zatrzymanie kaucji na poczet potencjalnych wad obiektu budowlanego, wtedy okaże się, że suma dokonanych przez niego płatności nie zgadza się z całkowitą wartością tego obiektu. Będzie musiał to dokładnie wyjaśniać, aby wniosek o płatność nie został zakwestionowany. Kolejne problemy wynikną z tego, że we wniosku przedsiębiorca przedstawiał de facto wizję przyszłego przedsięwzięcia. Jak to w życiu bywa, rzeczywistość różni się często od oczekiwań. Pozwolenie na budowę przewidziane na pierwszy kwartał otrzyma więc dopiero w kwartale trzecim, WYBOJE NA DRODZE PO UNIJNĄ KASĘ rosnącej wartości złotego, rośnie eksport polskich towarów, rośnie napływ inwestycji zagranicznych w ubiegłym roku ich wartość była rekordowa, wyniosła prawie 15 mld dolarów. Zagraniczne firmy zainwestowały w minionym roku w Polsce rekordowe kwoty, jednak po przeliczeniu ich na głowę mieszkańca wciąż wypadamy blado na tle innych krajów naszego regionu, np. Czech i Węgier. Polska przyciąga coraz więcej inwestycji zagranicznych. Powoli stajemy się potentatem w produkcji elektroniki, m.in. ekranów LCD. Swoje fabryki stawiają u nas takie światowe koncerny, jak: Toshiba, Funai, Sharp, LG Philips czy Dell. Do tego dochodzą nowe inwestycje w branży samochodowej, paliwowej czy spożywczej, (m.in. Toyota, Bridgestone, Shell czy Carlsberg). Firmy te tworzą tysiące miejsc pracy i wpływają na transfer do Polski nowych technologii. Dzięki nim gospodarka szybciej się rozwija Zagraniczne koncerny zainwestowały u nas do końca 2006 r. około 108 mld USD. To ponad 2,8 tys. USD na głowę mieszkańca. Na przeciętnego Czecha przypada jednak ponad 6,3 tys. USD, a na Węgra - ponad 6,7 tys. USD. Rosną też inwestycje bezpośrednie polskich firm za granicą. W 2006 r. osiągnęły one rekordową wartość 4,3 mld USD. Dużą w tym zasługę miał zakup litewskiej rafinerii w Możejkach przez PKN Orlen za 2,34 mld USD. Zagraniczne firmy przyciąga do Polski wzrost wydajności pracy w przemyśle, duży rynek zbytu oraz cały czas tania siła robocza jak na warunki europejskie. Inwestycje zagraniczne wpływają nie tylko na unowocześnianie gospodarki, kształtują też handel zagraniczny Polski. Firmy z kapitałem zagranicznym mają ponad 60-proc. udział w eksporcie i imporcie do Polski. To głównie dzięki nim handel tak szybko rośnie. Według NBP w zeszłym roku firmy działające w Polsce wyeksportowały towary za 93 mld euro (wzrost o 19,8 proc. w stosunku do 2005 r.). Import w tym czasie wyniósł prawie 97 mld euro, czyli o 21,5 proc. więcej niż rok wcześniej. Członkostwo w UE to także bezpieczeństwo polityczne i gospodarcze, co z punktu widzenia atrakcyjności inwestycyjnej kraju jest bardzo ważne. Korzystamy także z napływu kapitału w postaci środków unijnych na inwestycje prorozwojowe. W latach Polska otrzymała ponad 12 mld euro na realizację polityki spójności. W latach na realizację tej polityki UE przeznaczyła ponad 67 mld euro. Łącznie ze środkami unijnymi na realizację pozostałych polityk wspólnotowych będziemy mieli do dyspozycji ok. 108 mld euro. AS Chcesz dotacji nie pękaj! (2) a prace budowlane zaplanowane na luty może opóźnić długa i mroźna zima. Niestety, wniosek o dotację po podpisaniu umowy z Ministerstwem Gospodarki staje się częścią tejże umowy, a wtedy wszelkie w nim zmiany wymagają zgody ministerstwa i podpisania stosownego aneksu. Z praktyki wynika, że trudno znaleźć umowy, które nie byłyby zmieniane, czasami nawet wielokrotnie. A każda taka zmiana zabiera mnóstwo czasu. Ten krótki opis zmagań, na jakie narażony jest przedsiębiorca ubiegający się o dotacje unijne, może przerazić, ale należy pamiętać, że bijemy się o unijne pieniądze, bez których do pewnych inwestycji w ogóle by nie doszło. Czy zatem warto się tak męczyć i pracowicie wypełniać kratki, stawiać kreski we wnioskach? Oczywiście. Pytanie tylko, czy ta droga do unijnych funduszy musi być aż tak zniechęcająca i wyboista? A może sami sobie utrudniliśmy dostęp do tych pieniędzy poprzez nieżyciowe przepisy i skrajny formalizm w ich interpretacji? Unia daje nam tylko pieniądze i pewne wytyczne, ale nie ingeruje tak daleko, by określić, czy wnioskodawca może poprawić błędy formalne w świetnym wniosku na dużą i pożyteczną inwestycję. To my, Polacy, ustaliliśmy, że nie. Opr. Na podstawie Violetta Filipowicz (Ernst & Young) nr 62 11

12 nr 62 AKADEMIA EUROPEJSKA: ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA Pod rękę z duchem czasów 12 Prawie 70 miliardów euro do roku 2013 na roz wój regionalny, to kwota gigantyczna, chociaż nie powalająca na kolana w porównaniu z polskim rocznym PKB. Pieniądze to jednak spore, ale sztuką nie lada jest umiejętne po nie sięganie. Jakie widzi Pan Profesor w tym kontekście zadania stojące przed polskim szkolnictwem wyższym? Wszystko wskazuje na to, że popyt na dobrych, wykształconych fachowców, zwłaszcza w dziedzinach technicznych będzie wzrastał z dwóch powodów. Po pierwsze bardziej złożone będą zadania, co widać już z praktyki sięgania po fundusze strukturalne, jakim sprostać będą musieli ludzie zarówno w samorządach, jak i w sferze gospodarki oraz instytucji jej otoczenia. Po drugie co oceniam pozytywnie daje się odczuć oczekiwanie państw starej Unii na to, że Polska będzie dostarczycielem kadr. To się już zresztą dzieje i w żadnym wypadku nie można powiedzieć, że Zachód oczekuje od nas tylko sprzątaczy ulic. Czy stać nas na luksus kształcenia specjalistów, którzy będą mnożyć bogactwo innych krajów, a przez to powiększać dystans, jaki nas do nich dzieli? Sądzę, że to pytanie jest odzwierciedleniem nieco uproszczonej wizji funkcjonowania współczesnego świata. Jeżeli sami nie będziemy wchłaniać kadr, które się u nas masowo i na niezłym poziomie kształci, to te nadwyżki, i to najlepsze, wyemigrują na Zachód. Takie są realia, a z faktami trudno dyskutować. Jeszcze przed wejściem Polski do UE twierdziłem, że nacisk na pensje będzie u nas wzrastał i teraz mamy z tym zjawiskiem do czynienia. Ludzie po prostu na własne oczy przekonali się, że za tę samą pracę mogą zarobić kilka razy więcej w Irlandii, czy Wielkiej Brytanii. Ta wiedza jest fundamentem obecnych roszczeń, by przywołać obecny strajk lekarzy. Przeciętnego człowieka nie interesuje poziom naszego PKB i dochodu przypadającego na głowę statystycznego Polaka. Jego interesuje porównanie stanowisk pracy i płac. A to wypada bardzo blado. Stąd frustracja i niezadowolenie, Z Prof. zw. dr hab. inż. ROMAN NEY EM Rektorem Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania im. gen. Jerzego Ziętka w Katowicach rozmawia Jacek Broszkiewicz a w konsekwencji bardzo często decyzja o emigracji. Myślę jednak, że skoro tak się dzieje, to nie należy rwać włosów z głowy. Bo w dalekiej perspektywie efekt emigracji zarobkowej może być bardzo pozytywny. Dlaczego? Większość naszych rodaków tam zarabia, ale tutaj wydaje pieniądze. Poza tym masa ludzi uczy się jak w rozwiniętym kapitalizmie prowadzić działalność gospodarczą na własny rachunek. Ma więc Pan odpowiedź na to, czy opłaca się kształcić ludzi, po to, by ich chcieli za granicą. Mało kto zdaje sobie w Polsce sprawę z dość oczywistego faktu, że Zachód przyjmując emigrantów kształci kadry dla nas i to w wymiarze najbardziej poszukiwanym, bo praktycznym. W ten dość oryginalny sposób zrywamy z dotychczasową praktyką uczenia biznesu w Polsce, polegającą na tym, że wykładowcami byli i są naukowcy, którzy nie mieli za sobą biznesowych doświadczeń. Oczywiście, nie wszyscy, którzy emigrują powrócą, ale większość tak. Wrócą i założą własne firmy, będą je prowadzić według najwyższych standardów, bo tego się na Zachodzie nauczą. I o to właśnie chodzi. Uważam więc, że rachunek strat i zysków będzie dla Polski dodatni. Nie tylko ci, których wykształcimy i zostaną w kraju, ale także ludzie powracający i uzbrojeni w wiedzę oraz kapitał będą mam nadzieję wzmacniać pozycję Polski i jej siłę gospodarczą, także skutecznie zagospodarowując fundusze przyznane nam przez UE na rozwój regionalny, innowacyjną gospodarkę, wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw. Popyt na dobre kadry w Polsce i za granicą jest olbrzymi. Czy polskie uczelnie wyższe mu sprostają? Z pewnością. Zwiedziłem spory kawałek świata, odwiedziłem dziesiątki zachodnich uczelni i wszędzie spotykałem polskich naukowców tutaj z tytułem adiunkta, tam profesora. A tam nie zatrudnia się na piękne oczy. Mamy znakomitych naukowców, polscy studenci wygrywają światowe olimpiady informatyczne, młodzież garnie się do nauki z entuzjazmem typowym dla pionierów zdobywających Dziki Zachód, jest przedsiębiorcza, pełna pomysłów. Mam okazję obserwować te postawy, bo one się materializują w Akademickim Inkubatorze Przedsiębiorczości działającym od 2004 roku przy uczelni, którą kieruję. Gonimy światową czołówkę technologiczną. Czy nie widzi Pan żadnych barier hamujących ten pościg? Zasadniczo kształcimy dobra kadrę, ale owszem w dziedzinach technologicznych, na poziomie kształcenia inżynierów, jest spora przeszkoda. Chodzi o brak związku programów kształcenia z praktyką w przemyśle. Bierze się to stąd, że profesorowie uczący procesów technologicznych w większości sami w swych karierach nie mieli bliskich kontaktów w praktyką przemysłową, nie pracowali w przedsiębiorstwach produkcyjnych. Ta skaza może mieć negatywny wpływ na zdolności adaptacji w firmach świeżych absolwentów. Na szczęście coraz powszechniej w środowiskach szkolnic-

13 AKADEMIA EUROPEJSKA: ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA nr 62 twa wyższego dostrzega się ten mankament, ale moim zdaniem zawiązywanie bliskich relacji nauki z gospodarką idzie zbyt wolno, także z tego powodu, że spora jej część jest w rękach obcego kapitału, którego placówki naukowo-badawcze mają siedziby poza granicami naszego kraju. Jestem jednak przekonany, że w globalnej gospodarce procesy wyrównywania poziomów cywilizacyjnych, a co za tym idzie transfer wiedzy i technologii, to zjawiska nieuchronne. Tylko kwestią czasu jest to, kiedy i u nas te normalne relacje na styku nauka kształcenie gospodarka staną się takie, jak w najwyżej rozwiniętych krajach. Wspomniałem o inkubatorze przedsiębiorczości, ale przecież w Śląskiej Wyższej Szkole Zarządzania uruchomiliśmy kierunki takie jak ochrona środowiska, gdzie mają się kształcić ludzie mający obok poczucia troski o środowisko naturalne biznesowe podejście do problematyki ekologii. Sektor gospodarki działający na potrzeby ochrony środowiska stale raczkuje, ale z czasem stanie się potężnym kołem zamachowym. Chcemy przygotowywać ludzi skutecznie poruszających się w tej materii, potrafiących zakładać firmy specjalistyczne, starać się o fundusze z rozmaitych, nie tylko unijnych źródeł, umiejących penetrować środowiska naukowe, wdrażać rodzime wynalazki i pomysły, bo na tym polu panuje ogromne marnotrawstwo. Nie chodzi bynajmniej o poruszanie się na poziomie, gdzie przyznawane są nagrody Nobla. Proszę spróbować zezłomować stary samochód lub oddać firmie wyspecjalizowanej w utylizacji zużytych urządzeń starą pralkę. Ile z tym mitręgi, poszukiwań! Jakie to pole do popisu dla młodych przedsiębiorców! Jeszcze szersze jawi się w ochronie wody, czy handlu emisjami. Menadżerowie naszego przemysłu muszą się tego sami nauczyć co będzie trudne lub zacząć zatrudniać kształconych przez naszą uczelnię specjalistów. Czy Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania ma całkowitą swobodę w tworzeniu autorskich programów kształcenia dostosowanych do dostrzeżonych np. w regionie potrzeb? Niestety. Na szczeblu komisji akredytacyjnej o programach decyduje skład zespołu oceniającego. Jeśli przeważają w nim specjaliści od rolnictwa, to jasne jest, że preferują oni te dziedziny, które są im bliskie. Wprowadzamy więc na własną odpowiedzialność takie treści, które stwarzają naszym absolwentom szanse zatrudnienia na Śląsku. Dotyczy do zwłaszcza sfery absorpcji funduszy europejskich, bo stale brakuje specjalistów potrafiących napisać merytorycznie dobry projekt i doprowadzić do przyznania środków na jego realizację. Duży nacisk kładziemy na kształcenie przyszłych przedsiębiorców specjalizujących się w recyclingu zużytych materiałów i urządzeń, ale także fachowców od efektywnego zarządzania środowiskiem, w tym między innymi od prawidłowej gospodarki leśnej. Takiej, która zapewni pozyskiwanie drewna dla wciąż rozwijających się przemysłów bazujących na tym surowcu, bez negatywnych skutków dla środowiska przyrodniczego. Staramy się szybko reagować na sytuację rynkową boom budowlany jest faktem i naciski na zwiększoną wycinkę lasów są ogromne. Inną, niemniej ważną płaszczyzną, na której nasi absolwenci powinni znaleźć dla siebie zajęcie jest ekologiczne przygotowywanie uwarunkowań inwestycyjnych. A inwestycji, zwłaszcza w drogownictwie i pozostałej infrastrukturze, ingerujących w środowisko naturalne jest masa, a będzie jeszcze więcej. Chcemy przygotowywać kadry, których praca pozwoli unikać konfliktów społecznych na tym tle. Jak widać, szukamy nisz w gospodarce i kształcimy ludzi potrafiących się w nich dobrze poruszać. W szerszym rozumieniu naszym zamiarem jest edukacja fachowców, których praca będzie prowadzić do racjonalnego, zrównoważonego rozwoju regionu i kraju. Typowym przykładem braku kompetencji i słabości rozwiązań prawno-organizacyjnych jest problem inwestycji drogowych w Dolinie Rospudy. Nasi absolwenci te kompetencje od strony ekologii będą posiadać. Znajdą więc zatrudnienie w......samorządach, biznesie, instytucjach otoczenia opiniujących projekty infrastrukturalne, jednostkach zajmujących się planowaniem przestrzennym. W naszej rozmowie cały czas przewija się wątek przedsiębiorczości. Czy takie nastawienie do życia można zaszczepić studentom, czy jest to w ogóle wykonalne? Staramy się, aby prace dyplomowe w maksymalnym zakresie były oparte o rzeczywiste problemy, były po prostu użyteczne, ale i wykonywane przede wszystkim poza uczelnią. Jeśli student otrzymuje na przykład zadanie przeanalizowania wpływu na środowisko pracy elektrowni Jaworzno III, to on musi wręcz nocować w tym przedsiębiorstwie, zagłębić się w stos danych, przeanalizować je, przeprowadzić dziesiątki rozmów i obserwacji, a potem wyciągnąć wnioski, a nawet sformułować zalecenia. Czy kierownictwo firmy skorzysta z tych badań, to już inna sprawa. Chodzi o to, by nauczyć studenta praktycznego podejścia do problemów, wpoić mentalny przymus rozwiązywania ich i sądzę, że nam się to udaje. Zadał Pan Profesor pytanie retoryczne: czy firma skorzysta z tych badań? Właśnie, czy przedsiębiorstwa wykazują zainteresowanie Uczelnią, jako instytucją mogącą im pomóc, mieć pozytywny wpływ na ich rozwój? To się dopiero zaczyna kształtować. Sytuacja jest bardzo złożona. Już wcześniej wspomniałem o części sprywatyzowanego przemysłu korzystającego z myśli menedżerskiej i technologicznej zlokalizowanej w zagranicznych placówkach opłacanych przez kapitał obcy, który wykupił nasze firmy. To jest okoliczność obiektywna. Ale jeśli uczelnia wyższa idzie z duchem czasu, w swoich programach stosuje najnowocześniejsze zdobycze informatyki, potrafi kreatywnie wychodzić do środowisk gospodarczych, to zainteresowanie się pojawia i to bez względu na rodowód kapitału. On nie ma narodowości, liczą się rezultaty ekonomiczne. W tym upatruję naszej szansy. Warunek jest jeden nie można pozostawać w tyle. Tym bardziej, że na topie jest trend budowania innowacyjnej gospodarki... Do programów kształcenia inżynierów wprowadzamy treści akcentujące potrzebę otwarcia się na innowacje, zachęcamy do odwagi i podejmowania wykalkulowanego ryzyka w tej sferze. Dużo uwagi poświęcamy problematyce związanej z ochroną własności intelektualnej, bo to są zagadnienia nierozerwalnie związane z innowacjami. Chodzi o to, by nie tylko umieć ochronić własne pomysły, ale i posiąść umiejętność legalnego wykorzystywania dorobku intelektualnego innych ludzi. W dobie totalnego dostępu do informacji ma to kardynalne znaczenie w prowadzeniu biznesu. Dziękuję za rozmowę. 13

14 nr PERSPEKTYWY ROZWOJU GOSPODARKI Czego spodziewa się Pan po ostatecznym kształcie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, nad którą obecnie trwa dyskusja? Niestety, to czego się spodziewam nie pokrywa się z tym, czego oczekuję. Oczekuję ułatwień w prowadzeniu działalności gospodarczej, przyjęcia zasady domniemania dobrych intencji osób prowadzących taką działalność oraz otworzenia furtki do odpowiednich zmian legislacyjnych w szeregu innych ustaw, zwłaszcza podatkowych. Tymczasem monitorowany przez BCC przebieg prac nad nowelizacją tej ustawy pokazuje niestety, że rząd nie rozumie problemów przedsiębiorców, albo brak mu rzeczywistej woli wprowadzania ułatwień. Dowiedzieliśmy się ostatnio na przykład, że z projektu wchodzącego w skład tzw. Pakietu Kluski usunięto przepisy ograniczające ilość i dokuczliwość Nie na miarę oczekiwań Z MARKIEM GOLISZEWSKIM Prezesem Zarządu Business Centre Club rozmawia Kornelia Blochel-Fojcik kontroli w przedsiębiorstwach. To pokazuje podejście, po którym trudno się spodziewać czegoś pozytywnego. Jakie konsekwencje dla biznesu, swobód gospodarczych, poczucia bezpieczeństwa majątkowego może mieć proces budowy IV RP jako silnego państwa? To zale- ży, w jakim sensie tzw. IV RP ma być silnym p a ń s t w e m. Nikt uczciwy nie może powie- dzieć, że sprawne służby ści- gania i wymiar sprawiedliwo- ści są czymś niep o ż ą d a n y m, także z punktu widzenia biz- nesu. Również sprawne za- rządzanie, w tym szybko podej- mowane, dobre decyzje nale- żałoby oceniać p o z y t y w n i e. Natomiast jeżeli silne państwo ma oznaczać skupienie energii na wykańczaniu przeciwników politycznych, na ciągłej podejrzliwości wobec osób, które coś w życiu osiągnęły oraz na braku dialogu ze społeczeństwem to takie państwo nie służy aktywności społecznej, w tym także przedsiębiorczości. Czy w atmosferze kreowanych przez władze państwowe podejrzeń o niejasne związki biznesu z sektorem publicznym jest możliwe tworzenie w Polsce partnerstwa publiczno-prywatnego, jakie warunki powinny zostać spełnione by ta forma współpracy, jako narzędzie realizowania ważnych zadań gospodarczych mogło w ogóle funkcjonować? Idea jest bardzo dobra, wykonanie złe. Obowiązująca od ponad roku ustawa o PPP powoduje, że ani strona publiczna, ani przedsiębiorcy nie są zainteresowani realizacją wspólnych projektów. Stopień skomplikowania procedur, ilość wymaganych analiz i luki prawne w ustawie spowodowały, że nie zrealizowano w jej ramach ani jednego projektu! Niestety, przygotowywana przez rząd nowelizacja niczego nie zmienia na lepsze, co także stawia pod dużym znakiem zapytania perspektywę naszych przygotowań do finałów EURO Trzeba natomiast wprowadzić rzeczywiste uproszczenie procedur i przeszkolić w zakresie takich przedsięwzięć odpowiednie organy administracji publicznej, w tym zwłaszcza samorządy. Dziękuję za rozmowę. ROZMOWY O PRACY: Za chlebem (2) Z JACKIEM KWIATKOWSKIM Prezesem Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Katowicach rozmawia Jacek Broszkiewicz Miarą koniunktury zaczyna być dotkliwy brak rąk do pracy. Nasza gospodarka jest mało konkurencyjna płacowo dla wielu zawodów, zwłaszcza związanych z produkcją. Jakie widzi Pan wyjście z tego impasu? O skutkach emigracji zarobkowej mówiłem w poprzednim wydaniu ER-P. Drenaż specjalistów przemysłowych jest już tak duży, że polskie przedsiębiorstwa, które jeszcze nie tak dawno borykały się z kłopotem nadmiaru pracowników dziś podejmują działania, o jakich im się wówczas nawet nie śniło. Gorączkowo szukają kontaktów z segmentem edukacyjnym Oto niedawno w imieniu ZDZ w Katowicach podpisałem umowę z Katowickim Holdingiem Węglowym S.A. na kształcenie fachowców od mechanicznej przeróbki węgla. Tę umowę poprzedziła typowa dla naszego kraju mitręga biurokratyczna, bo najpierw ZDZ musiał złożyć wniosek do ministerstwa gospodarki, aby ono z kolei poprosiło ministerstwo edukacji o wprowadzenie tej specjalności do wykazu zawodów. Wspólnie z krakowską AGH przygotowaliśmy program, który musiał być pozytywnie zaopiniowany przez Konfederację Pracodawców Polskich. W końcu ludzie mogli zacząć się uczyć. Ale podobny deficyt występuje w firmach branży mechanicznej, konstrukcji stalowych. Brakuje pracowników obróbki, obsługi maszyn sterowanych numerycznie, spawaczy. Uczymy tych zawodów, ale na przykład, kiedy wydajemy książeczkę spawacza, potwierdzającą jego uprawnienia, to są dokumentem międzynarodowym tekst jest w języku polskim i angielskim. Z takimi papierami człowiek znajdzie pracę w całej Europie. I zapomni skąd pochodzi? Dużym pocieszeniem jest to, że nie mamy w naszym kraju do czynienia z emigracją zarobkową o charakterze stałym, pieniądze zarobione tam trafiają do Polski do pozostawionych dzieci, żon, są wydawane w weekendy w naszych sklepach, wreszcie inwestowane w remonty, budowy, nieruchomości, w edukację dzieci a coraz częściej w przedsięwzięcia biznesowe. Nie wiadomo dzisiaj jaki ostatecznie charakter będzie miała emigracja za chlebem. Zachodnie społeczeństwa ze względu na strukturę demograficzną będą zasysać nasze kadry, ale o złym interesie dla polskiego podatnika, który łoży na edukację wyjeżdżających, będzie można mówić dopiero wówczas, kiedy większość z nich nie powróci do kraju. Czy zgodzi się Pan z twierdzeniem, że prawie wszyscy wyjeżdżający nie mają świadomości, że pierwsze pokolenie emigrantów może na obczyźnie jedynie dojść do pewnego pułapu, którego ze względów kulturowych, mentalnych, językowych, nie będzie w stanie przeskoczyć? Ta szansa zrobienia kariery, wtopienia się w tamtejsze realia pojawia się w zasadzie dopiero w drugim pokoleniu emigracji... Zasadniczo zgadzam się z tą tezą, ale też coraz częściej zdarza się, że wybitni specjaliści: lekarze, wykładowcy wyższych uczelni, inżynierowie robią błyskawiczne kariery i te bariery, o których Pan mówi, nie mają większego znaczenia. Ale kiedy pojawia się pytanie; ilu z nich tam zostanie to owszem, każdy z tych ludzi musi sobie odpowie-

15 ZDZ W KATOWICACH dzieć na nie indywidualnie, a to jest niezmiernie trudne. Myślę, że trzeba tych ludzi z tymi decyzjami zostawić, a skupić się na tym, co trzeba zrobić w kraju. Co na poziomie kształcenia jest obecnie priorytetem? Najważniejsze to maksymalnie dostosowywać ofertę edukacyjną do potrzeb gospodarki. A to się dzieje stosunkowo wolno. Zakłady Doskonalenia Zawodowego są instytucjami bardzo elastycznymi w tej materii, o wiele bardziej niż szkolnictwo publiczne. Katowicki ZDZ jest w stanie w ciągu paru tygodni przygotować programy i zacząć uczyć praktycznie każdego zawodu. Mamy na to środki, trzeba tylko zdiagnozować potrzeby, znaleźć chętnych. Jeśli dziś mówi się o 2 milionach bezrobotnych, to tak naprawdę klasycznymi bezrobotnymi jest połowa. To, ci którzy nie pracują w szarej strefie, a nie radzą sobie w codziennym życiu. Są słabi mentalnie, nie posiadają predyspozycji do rozpychania się łokciami, nie mają kwalifikacji zawodowych. Spora ich część to bezrobotni z wyboru. Po prostu tak im lepiej się żyje. Tak więc dużą sztuką staje się przekonanie ludzi, że warto się przeorientować, nauczyć czegoś nowego, odważniej wejść w wymagającą poczucia odpowiedzialności rzeczywistość, że warto brać sprawy w swoje ręce. Katowicki ZDZ prowadzi ponad 50 szkół zawodowych i doprawdy trzeba się nieźle nagimnastykować organizacyjnie i intelektualnie, by przedstawić atrakcyjną ofertę. Udaje się nam to, o czym świadczy na przykład fakt, że w tak małej miejscowości, jaką są Żarki w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej koło Myszkowa do prowadzonej przez nas szkoły policealnej na kierunek technik informatyk zgłosiło się w lutym kilkadziesiąt osób. W Suchej Beskidzkiej zawodu uczy się 50 przyszłych ratowników medycznych. Przygotowujemy nowe pakiety propozycji co ciekawe we współpracy z samorządami, które zaczynają w ZDZ dostrzegać partnera, który może wydatnie pomóc w walce z bezrobociem. Takie kontakty zawiązaliśmy już ze wspomnianym Myszkowem, Chorzowem, Piekarami Śląskimi. W Tychach chcemy uruchomić wyższą uczelnię kształcącą pielęgniarki wniosek trafił już do Państwowej Komisji Akredytacyjnej. Jedno jest pewne: Jeśli napotykamy trudności i problemy, to trzeba je mądrze, szybko pokonywać i rozwiązywać. Ten, kto stoi w miejscu i oczekuje na mannę z nieba lub na to, że ktoś w Warszawie wyręczy go w podjęciu decyzji, albo podsunie pomysły na rozwiązywanie regionalnych spraw wypadnie z gry. My z niej wypaść zamiaru nie mamy. Dziękuję za tę rozmowę. W kolejnym wydaniu poruszymy kwestie przyszłości Aglomeracji Katowickiej jej mocne i słabe strony oraz porozmawiamy o oczekiwaniach związanych z Metropolią Silesia. POLSKIE SAMORZĄDY W UE: JAWORZE Jak budować się, to w Jaworzu Ze ZDZISŁAWEM BYLOKIEM wójtem gminy Jaworze rozmawia Hanka Jarosz-Jałowiecka Przyjmuje Pan wszystkich interesantów, którzy do Pana przychodzą? Kiedy wygrałem wybory, postanowiłem stworzyć urząd gminy otwarty dla ludzi. Przecież to my jesteśmy dla mieszkańców, nie odwrotnie. Kiedy tylko mam czas, przyjmuję każdego interesanta, każdego mieszkańca Jaworza, który ma jakąś sprawę do wójta. Dla jaworzan podstawowymi sprawami są Przede wszystkim drogi. Tylko część to drogi gminne, większość to prywatne. Nie możemy w nie inwestować. Żeby to czynić na pożytek wszystkich mieszkańców, najpierw powinniśmy stać się ich właścicielami. Nie wszyscy to rozumieją, stąd sprawy ciągną się i latami, ale systematycznie udaje się nam rozwiązywać problemy. Ochrona środowiska to drugi istotny problem gminy. W tej chwili robimy projekt skanalizowania całego Jaworza. Dokończenie kanalizacji wymaga około 20 milionów złotych. Przy naszym 12-milionów budżecie nie jest to do zrobienia przez samą gminę, dlatego jesienią będziemy chcieli to zadanie wprowadzić do Regionalnego Programu Operacyjnego, z nadzieją, że otrzymamy wsparcie z funduszów unijnych. To rzecz niezmiernie ważna. Bardzo dobrze układa nam się współpraca z bielską AQUĄ ścieki kierujemy do jej oczyszczalni, a ona sporo inwestuje w nasze wodociągi. Wielka to dla nas sprawa, bo robi to bez naszego finansowego udziału. Mogę pochwalić w Pana imieniu prezesa AQUY, Piotra Dudka? Obowiązkowo! Bardzo dobrze układa się nasza współpraca, choć długo negocjowaliśmy, na przykład cenę z 4,20 na 2,60 zł. Udało nam się przekonać Zarząd AQUY, że mniejsza cena za odprowadzanie ścieków wznieci większe zużycie wody i chęć podłączenia się do kanalizacji. Mamy zamiar wybudować w Nałężu zbiornik retencyjny, przeciwpowodziowy a zarazem pozwalający nam pozyskiwać doskonałą wodę pitną. Jeśli porozumiemy się, inwestorem będzie AQUA. Chcemy też wybudować zespół basenów, wykorzystujących ciepłe wody solankowe; staramy się o przejęcie odwiertów, mamy rozeznanie, co posiadamy pod ziemią. W zakresie ochrony środowiska naturalnego sporym zadaniem jest również zmniejszenie niskiej emisji pyłów poprzez wymianę kotłów starego typu na ekologiczne z dopłatą 50-procentową ze strony gminy. Nic tylko mieszkać w Jaworzu! Szkoda, że Katowice nie biorą z was przykładu. Gmina ma o wiele mniej środków, a potrafiła zdobyć się na taki gest wobec ludzi. Jaworze ilu ma mieszkańców? Dokładnie 6240, w zeszłym roku urodziło się u nas 39 dzieci. Wielu ludzi buduje u nas domy, mam zatem nadzieję, że unikniemy problemów demograficznych z nadmiarem przedszkoli czy szkół. Żyjemy na powierzchni prawie 22 kilometrów kwadratowych, ale połowa z tego to obszary leśne Lasów Państwowych. Zapewne dlatego ludzie chętnie budują tu domy, zwłaszcza, że Jaworze dobrze skomunikowane jest z Katowicami czy Bielskiem. Wszędzie jest blisko, do Bielska 9 km, z Katowic dojedzie się w ciągu 40 minut. Żyje u nas kilka znanych osób, zawodowo cd. na str. 18 nr 62 15

16 nr 62 POLSKA FIRMA W UNII EU Ścigamy się z czasem 16 Jest w województwie śląskim ktoś bardziej uhonorowany od Pana? Ostatnio na AQUĘ i jej prezesa znów spadł deszcz nagród. To podsumowanie czteroletniej pracy nad udoskonaleniem i gruntownymi zmianami w firmie, które maja służyć przede wszystkim naszym klientom. Naszą misją jest harmonijne i łączne osiąganie zadowolenia jej klientów, akcjonariuszy i załogi. Proces ten musi być połączony z dbałością o zachowanie środowiska naturalnego a nawet przywracaniu mu kształtu najbardziej zbliżonego do wyjściowego. Te cele wydają się być sprzeczne klienci oczekują jak najlepszej wody i najskuteczniejszego procesu oczyszczania ścieków przy jak najniższych cenach; akcjonariusze zaś zainteresowani są, by z zakupionych naszych akcji osiągnąć jak największe przychody. Bielsko-Biała i inne gminy, spółdzielnie mieszkaniowe czyli nasi akcjonariusze są nimi jeszcze brytyjska firma United Utilities i osoby prywatne też chcą się cieszyć z jak największych wpływów do budżetu, ale zarazem jako samorządy zobowiązane są do dbania o interesy swoich mieszkańców, których najbardziej zadawalają niskie ceny. Żeby osiągać i godzić te odmienne cele musi być załoga przekonana o słuszności realizacji tych antagonistycznych dążeń i podstawowych celów firmy, jakimi jest dostarczanie produktu dobrej jakości za akceptowalną cenę. Dlatego ogromnie ważnym jest każdy dowód, że nasze wysiłki są zauważalne. W ostatnim okresie takich satysfakcji mieliśmy sporo. AQUA zdobyła złota statuetkę Lidera Polskiego Biznesu w konkursie urządzanym przez Business Centre Club, co stawia nas w rzędzie najlepszych firm w Polsce. Niedawno zdobyliśmy też Śląską Nagrodę Jakości, która jest ukoronowaniem naszych kilkuletnich wysiłków nad stworzeniem systemu jakości według normy ISO 9001 oraz bezpieczeństwa zdrowotnego żywności HACCP. Ten ostatni AQUA zdobyła jako pierwsza i jak dotąd jedyna firma wodociągowa w Polsce. Także w tym roku uzyskaliśmy w dziedzinie bezpieczeństwa środowiskowego certyfikat ISO oraz ISO : A Śląską Nagrodę Jakości zdobyliśmy po bardzo wnikliwym badaniu przedsiębiorstwa, ostrzejszym od tego, jakiemu poddawani byliśmy, sięgając po owe certyfikaty. Jest więc ona powodem naszej szczególnej satysfakcji. Pana też uhonorowano Złotym Laurem Jakości i Kompetencji. Gratuluję. Dziękuję, jestem przekonany że dostałem go za osiągnięcia AQUY. To zapewne także dostrzeżenie wysiłków i osiągnięć z wcześniejszego okresu mojej kariery zawodowej. Cieszą nas takie wyróżnienia, ale mam nadzieje, że jeszcze więcej satysfakcji przynoszą one naszym klientom, mogą być bowiem potwierdzeniem, że nasze starania dla nich zmierzają we właściwym kierunku. Bardzo ważnym dla nas stało się wyróżnienie w konkursie Przedsiębiorstwo Fair Play, opierające się na badaniu klientów poza naszą wiedzą. Otrzymany drugi raz z rzędu tytuł Przedsiębiorstwa Fair Play to powód szczególnej satysfakcji a zarazem zobowiązanie utrzymania naszych produktów i usług przynajmniej na osiągniętym poziomie, a tam gdzie to możliwe do jego podwyższenia. Poza satysfakcją te nagrody i wyróżnienia mają jeszcze szersze znaczenie? Parę lat temu AQUA nie cieszyła się dobrą opinią jako przedsiębiorstwo. Te wyróżnienia są ważnym potwierdzeniem Z PIOTREM DUDKIEM prezesem zarządu AQUA S.A rozmawia Hanka Jarosz-Jałowiecka jakości pracy obecnej załogi i słuszności strategii kierownictwa. W ostatnich czterech latach z ogromnym wysiłkiem, ale zainwestowaliśmy 250 milionów złotych. Gmina Bielsko-Biała uhonorowała nas w roku minionym Statuetką kobuza w kategorii inwestor roku. Przy zeszłorocznej sprzedaży naszych usług na kwotę 96 milionów złotych, zainwestowaliśmy 77 mln zł. W rankingu Rzeczypospolitej wśród 2000 polskich przedsiębiorstw znaleźliśmy się na 10 miejscu jako przedsiębiorstwo o najwyższym procentowo EBIDTA i także na 10 miejscu wśród przedsiębiorstw o najwyższym stosunku inwestycji do sprzedaży. Były to najlepsze wyniki w branży wodociągowo-kanalizacyjnej. Woda nie jest w Polsce droga i niech tak będzie, ale z tego względu wśród 2 tysięcy przedsiębiorstw zbadanych przez Rzeczypospolitą pod względem sprzedaży byliśmy dopiero na 1644 miejscu; dwa dziesiąte miejsca w wymienionych wcześniej kategoriach mają tym większą wartość i wymowę. Pokazują prężność firmy i jej bardzo dobre wyniki ekonomiczne. W tym roku skończymy program kanalizacji dwóch wielkich, peryferyjnych dzielnic Bielska-Białej Lipnika i Hałcnowa. Obejmuje budowę ponad 70 km kanalizacji i jest bardzo istotny dla czystości środowiska, bo zbliża Bielsko-Białą do całkowitego skanalizowania. To będzie jeszcze jeden element pozytywnie wyróżniający Bielsko-Białą wśród polskich miast. Oprócz budowy nowych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, remontujemy, wymieniamy zniszczone odcinki i elementy starych, a mamy 2000 km sieci wodociągowych i prawie tysiąc km kanalizacyjnych. Pochodzą z różnych okresów naszej 112-letniej historii. W zeszłym roku wymieniliśmy 50 km wodociągów, czyli jak z Bielska do Katowic. W tym roku wymienimy podobną długość, ale w kolejnych latach będziemy chcieli ten proces przyspieszyć. Unowocześniamy naszą oczyszczalnię ścieków.

17 ROPEJSKIEJ: AQUA S.A. Wysokość 77 milionowych nakładów inwestycyjnych brzmi imponująco. Pana poprzednicy też aż tyle inwestowali? Plany mieli ambitne na papierze, ale inwestowali 5-6 razy mniej. Ścigamy się z czasem. Warto. Bielsku-Białej po 2010 roku nie będą grozić kary za niewykonywanie postanowień Unii Europejskiej, które mówią o konieczności skanalizowania miast powyżej 100 tys. mieszkańców. Z kolei wymiana sieci wodociągowej sprzyja zapewnieniu wysokiej jakości wody u jej odbiorcy, przez unikanie zanieczyszczeń wynikających z korozji. Zmniejszamy też straty wody, wynikające z korozji. Docelowo chcemy wymieniać około 100 km wodociągów rocznie. Nawet przy tak wysokim tempie, całkowite odnowienie sieci potrwa 5-7 lat. Jak liczna załoga wykonuje te zadania? Obecnie w AQUIE pracuje mniej niż 400 osób dla ok. 40 tys. klientów. Spółdzielnie mieszkaniowe liczymy jako jednego odbiorcę, ale właściwie w każdej jest kilkanaście tysięcy ludzi. Dostarczamy zatem wodę prawie ćwierci miliona mieszkańców Podbeskidzia, powiatu bielskiego. W zeszłym roku sprzedaliśmy 16 milionów metrów sześciennych wody i odebraliśmy 11 milionów metrów sześciennych ścieków, które oczyszczamy we własnych oczyszczalniach w Komorowicach i Wapienicy. Z naszej wody korzystają mieszkańcy Bielska-Białej, Buczkowic, Jasienicy, Jaworza, Kóz, Pisarzowic, Porąbki, Szczyrku, Wilkowic a także, choć w mniejszym stopniu, Bestwiny, Chybia, Czechowic-Dziedzic, Kęt i Skoczowa. Hurtowo sprzedajemy wodę przedsiębiorstwom wodno-kanalizacyjnym w Tychach, Czechowicach-Dziedzicach, Kętach, Andrychowie i Bestwinie. Nasi pracownicy uczestniczą jako prelegenci w wielu sympozjach i konferencjach, ale też sami nieustannie wzbogacają swoją wiedzę w zeszłym roku łączna liczba dni szkoleniowych wyniosła Część zarobionych przez nas pieniędzy wraca do społeczeństwa regionu. Jako firma staramy się wspierać instytucje charytatywne (Polska Akademia Filantropii wyróżniła nas w konkursie Dobroczyńca Roku), kulturalne, sportowe. Odtwarzamy fragmenty historii Bielska-Białej takim elementem odtworzonym sumptem AQUY jest fontanna przed Teatrem Polskim. W tym roku odrestaurowaliśmy dwa zabytkowe obiekty z końca XIX wieku, związane ściśle z pierwszym wodociągiem w Bielsku: budynki mieszczące dwie studnie zbiorcze Stary zbiornik i Studnię Luschki. Dużym powodzeniem cieszy się nasze Centrum Rekreacji kryta pływalnia AQUA i połączony z nią ośrodek AQUA Fitness, które wybudowaliśmy, wykorzystując nasz nieczynny obiekt. Cieszymy się, że istotnie wzbogaciliśmy infrastrukturę sportowo-rekreacyjną miasta, bo nie tylko bielszczanie licznie centrum odwiedzają. Nie jest ono czynne jedynie w dwa dni w roku! Poza 1 listopada i pierwszym dniem Bożego Narodzenia można tam się wybrać przez 18 godzin każdego dnia, od poniedziałku do niedzieli. Od dostarczania niezbędnej do życia wody, po rekreację. Nawet za pływalnię za wysokiej jakości usługi na niej świadczone dostaliście Medal Europejski dla Usług. Giganci! Są firmy wodociągowe większe od naszej, w Warszawie, Poznaniu, czy Gdańsku, które muszą obsłużyć znaczniejszą liczbę mieszkańców, niż my. AQUA nie jest więc gigantem w zakresie sprzedaży, ale na pewno uważana jest za jednego z liderów w branży wodociągowo-kanalizacyjnej. O tym decydują stosowane przez nas rozwiązania techniczne, organizacyjne, informatyczne, czy marketingowe. Potwierdzeniem tego, co o nas myślą inni, w pewnym sensie są przyznawane AQUIE nagrody i wyróżnienia. Nie zamierzamy spocząć na laurach. Siłą napędową pracowników naszej firmy jest ich twórcze niezadowolenie. Zawsze jest coś, co można udoskonalić, robić lepiej, niż dotąd. Zadowolenie klientów przekłada się zaś na wyniki ekonomiczne firmy, jej akcjonariuszy i samych pracowników. Spoglądając na wyniki ekonomiczne firmy, można pokusić się o stwierdzenie, że chyba zdecydowana większość naszych klientów jest zadowolona z tego, co i jak AQUA robi. Co zaś Panu daje największe zadowolenie? Moją satysfakcją jest to, że mogę robić rzeczy, które dobrze służą ludziom. i, oczywiście to, że moja działalność jest dobrze odbierana. Mam chyba prawo do satysfakcji z faktu, że w stosunkowo krótkim czasie udało się zrealizować olbrzymi program inwestycyjny na miarę siedmiomilowego, nawet nie kroku a skoku, stabilizując jednocześnie ceny. Cieszy mnie, że nie tylko udało się zahamować spadek konsumpcji wody co jest tendencja ogólnopolską ale wręcz pobudzić, niewielki jeszcze, wzrost sprzedaży. Wszystko to udało się zrealizować, wypracowując co roku zysk i wypłacając akcjonariuszom dywidendę. Misję naszej firmy udaje się realizować, choć wyrażone w niej zadania jak już mówiłem są ze sobą sprzeczne. To wymaga od nas nieustannego poszukiwania złotego środka, jednoczesnego pamiętania o każdym z celów i o nich wszystkich łącznie; nie można skupić się na jednym, zaniedbując inne. Tylko jednoczesne myślenie o nich wszystkich pozwala nam na spełnienie wszystkich naszych zadań, zapisanych w misji. To nam się udaje i to jest wystarczający powód mojej satysfakcji. I niech tak będzie nadal. Dziękuje za rozmowę. nr 62 17

18 nr 62 POLSKIE SAMORZĄDY W UNII EUROPEJSKIEJ: JAWORZE 18 cd. ze str. 15 Jak budować się, to w Jaworzu czy społecznie aktywnych na ogólnopolskiej arenie. A wielu przyjeżdża do waszego sanatorium... Założonego 145 lat temu, w 1862 roku i do 1906 roku oficjalnie zwanego: Jaworze-Zdrój. W okresie międzywojennym u nas wypoczywali: Maria Dąbrowska, Wincenty Pol i wiele innych sławnych osób, a wcześniej m.in. Maria Konopnicka. Jaworze ma bardzo ciekawy klimat, czyste powietrze. Dodatkowo przez prawie połowę roku, a zwłaszcza jesienią przemieszczają się u nas fronty atmosferyczne oraz wiatry halne osiągające prędkość ponad 15 m/s. Choć halny nie kojarzy się najlepiej, nasz bioklimat charakteryzuje się korzystnymi cechami, które mogą uzupełniać i wzbogacać lecznictwo balneologiczne. Niemcy uważali, że Jaworze ma szczególnie korzystny klimat dla panów i ich potencji. Pewnie owe halniaki, ruchy ciśnienia atmosferycznego działają na nich pobudzająco... Tak? Ja z kolei wiem, że do Jaworza przyjeżdżały przed wojną panie nie tyle dla zdroju, czy klimatu, co przede wszystkim dla dyrektora sanatorium, doktora Czopa... Wcale to nie przeczy, a raczej potwierdza ustalenia niemieckie. Jest pan stąd, z Jaworza. Był Pan radnym, ale wcześniej Pańska zawodowa działalność powodowała, że w rodzinnym mieście bywał Pan gościem. Co Pana raziło, gdy wracał pan w rodzinne strony ze świata? Na przykład tragiczny stan chodników; chodzenie po nich groziło wypadkiem, ale sporo już udało nam się zmienić. Przykro było mi patrzeć na zaśmiecone ulice Jaworza. Męczyło mnie, że degradacja środowiska zniweczy zdrojowe walory Jaworza. Czułem, że dla ochrony środowiska trzeba pomóc biedniejszym, bo bogatych stać na urządzenia droższe, uwzględniające normy ekologiczne. Żadnym nakazem niczego się nie zrobi wobec emerytów, którzy pozostali sami w swoich dużych domach. Ich trzeba wesprzeć w ochronie tego, co jest dobrem nie tylko nas wszystkich, ale i przyszłych pokoleń. To dla Pana tak ważne? Tak! Nie tylko dla mnie. Uporanie się z tymi problemami umożliwi nam ubieganie się o przywrócenie całemu Jaworzu charakteru uzdrowiska, do powrotu do oficjalnej i adekwatnej nazwy Jaworze-Zdrój. Musimy przejść skomplikowany audyt porządku w mieście, czystości wody i powietrza. Poprzednicy o to nie dbali, skoro 99 lat temu Jaworze zdrojem być przestało? Właściciel był utracjuszem, nie dbał o sanatorium, więc Urząd Krajowy w Opawie cofnął stosowne certyfikaty. Na stulecie tego faktu zdołacie go odzyskać? Nie o to chodzi, o jakieś rocznicowe fasady; zresztą to rocznica, której nie ma powodu upamiętniać. Sądzę, że gotowi będziemy do niezbędnego sprawdzianu w 2012 roku. To dążenie wynika ze Strategii rozwoju gminy Jaworze, która zostało opracowana i przyjęta uchwałą Rady Gminy w 2003 roku. Ja nic innego nie robię, tylko tę strategię realizuję. To jeden z najlepszych dokumentów tego typu. Jaworze kiedyś kojarzyło się z Jaworem i ośrodkiem Zygmunt. Te dwa obiekty zostały zakupione przez prywatnych inwestorów i dziś Jawor jest wzorcowym hotelem czterogwiazdkowym, z pełnym SPA, z basenem. Zygmunt to dziś trzygwiazdkowa willa Barbara, w której leczy się z otyłości. Takich ośrodków powstanie zapewne więcej, bo widzę u nas zainteresowanie rozwojem hotelarstwa, ale my niestety nie mamy dla nich lokalizacji. Gmina nie jest właścicielem takowych gruntów budowlanych, pozostają one w rękach prywatnych. Nie możecie kupić? Zaczynamy to robić. Kupiliśmy prawie 8 ha gruntów od Zootechnicznego Zakładu Doświadczalnego, zaczniemy inwestować; m.in. pod centrum balneologiczno-rekreacyjne kupiliśmy teren prawie 5-hektarowy. Idzie to dość długo, bo najpierw musimy przejść administracyjną mitręgę, związaną z przekształceniem charakteru gruntów pod określone inwestycje. Takie administracyjne sprawy za długo się wleką. Chcemy na przykład dla bezpieczeństwa zbudować przy szosie zatoczkę autobusową, ale droga nie jest nasza. Przygotowaliśmy odpowiednia umowę z powiatem, usiadł nad nią ich prawnik, okazało się, że i po nim coś jeszcze trzeba poprawić. Projekt jest gotowy, wykonawca przygotowany, jesień praktycznie już za pasem, a my ciągle nie mamy porozumienia wyjściowego i wymaganych prawem zezwoleń. Inwestorzy nie mają czasu na takie przedłużane procedury. Pieniądz nie poczeka, musi być w szybkim i sprawnym obiegu. Ale jest Pan optymistą? Z natury jestem optymistą. Byłem marynarzem w rybołówstwie dalekomorskim, uczestniczyłem w kilku naukowo-badawczych wyprawach antarktycznych. Nie potrafiłbym być urzędnikiem i nie jestem nim jako wójt. Kieruję urzędem, urzędnikami, ale chyba w jakiś inny, nie typowo biurowy, sposób. Skala wyzwań wobec mojej poprzedniej pracy jest inna, ale tu, na urzędzie wójta jest co robić! To nie jest tak, że coś naobiecywałem ludziom w kampanii wyborczej i teraz mam powinność obietnice spełnić; w miarę możliwości, a jak możliwości nie będzie, trudno nie dało się. Ja swój program wyborczy budowałem na sprzeciwie wobec tego, co w rodzinnym Jaworzu mnie złościło, irytowało, dokuczało, gdym do niego wracał. Chciałbym moją pracą to zmienić. Życząc powodzenia, dziękuję za rozmowę.

19 POLSKIE SAMORZĄDY W UNII EUROPEJSKIEJ: JELEŚNIA nr 62 Bez Unii ani rusz... Z WŁADYSŁAWEM MIZIĄ wójtem gminy Jeleśnia rozmawia Hanka Jarosz-Jałowiecka Ależ Jeleśnia rozległa. Jedzie się przez nią i jedzie Na obszarze 170 km kw żyje stałych mieszkańców a spora grupa ze Śląska, z Małopolski, tych, którzy tu pobudowali domy letniskowe, jest zameldowana czasowo. Gminę tworzy 9 miejscowości: Jeleśnia, Mutne, Pewel Wielka, Sopotnie Mała i Wielka, Korbielów, Krzyżowa, Przyborów i Krzyżówki. Doskonałe położenie przy granicy ze Słowacją czyni z gminy ważny punkt tranzytowy z przejściami granicznymi: Korbielów-Oravska Polhora dla ruchu pieszego i samochodowego oraz piesze Słuchaczki-Przełęcz Jałowiecka i Pilsko-Pilsko. Z roku na rok odwiedza nas coraz więcej turystów. Mamy dla nich bogatą całoroczną ofertę kulturalną: Gody Jeleśniańskie z grupami kolędniczymi i zespołami jasełkowymi, Wiosenny Redyk, przypominający obrzędy pasterskie, lipcowe Dni Jeleśni, potem Hołdymas Gazdowski turniej naszych wsi. W ofercie sportowej są m.in.: w slalomie gigancie Puchar Korbielowa podczas ferii i marcowy Puchar Pilska, majowy Turniej miast i wsi, czerwcowe Mistrzostwa Polski seniorów w biegu górskim na dystansie 10 km, lipcowe MTB Beskidy w rowerach górskich, czy bieg na 10 km, towarzyszący Dniom Jeleśni. Jakie są plany wobec Korbielowa? Gestorem tutejszych wyciągów narciarskich jest Gliwicka Agencja Turystyczna. W 2005 roku wybudowano krzesełkowy wyciąg z Polany Strugi na Halę Szczawiny, ale we wrześniu ubr. zepsuł się i do dzisiaj nie został naprawiony. Odstąpiono od budowy wyciągu ze Szczawin na Halę Miziową. Jestem umówiony z zarządem GAT, który ma przedstawić ewentualne plany inwestycyjne na Pilsku. Polityka przydała kiedyś tej firmie miano późny Gierek ; mam nadzieję, że GAT zechce poprawić swoją reputację. GAT przecież jedynie administruje tą narciarską infrastrukturą, będącą bodaj własnością Skarbu Państwa. Nie możecie tego przejąć? Bylibyśmy tym zainteresowani, ale decyzje nie od nas zależą. Jest ustawa o przekształceniach i komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych i gdyby minister skarbu wydzielił ośrodek w Korbielowie, jak i w Szczyrku, byłaby możliwość przejęcia. Wtedy przez 5 lat gminy musiałaby posiadać 51% udziałów a resztę mogliby wykupić np. posiadacze gruntów na stokach, czy dysponenci środków inwestycyjnych. Na pewno wtedy wszystko byłoby lepiej zarządzane. Korbielów robi wrażenie zabiedzonego... Jest skanalizowany, ma własną oczyszczalnię ścieków. Uczestnicy rozmaitych obozów są zadowoleni z pełnowymiarowej hali sportowej. Gmina wykupiła 2,5 ha ziemi. Mają tam powstać boiska. Przygotowujemy dokumentację geologiczną na wiercenia geotermalne. Skoro po drugiej stronie granicy są wody termalne, warto je znaleźć i u nas. Był u nas wiceminister ochrony środowiska, znany z zainteresowania niekonwencjonalnymi źródłami energii, zaś na spotkaniu w Świerklańcu mamy zastanowić się nad pozyskaniem środków z Unii Europejskiej na wiercenia do głębokości m, których koszt wynosi 7-8 mln zł. Sama gmina nie byłaby w stanie tego sfinansować. Korbielów posiada doskonałe warunki do uprawiania nie tylko narciarstwa. Panorama, która roztacza się z Pilska na Beskidy i Tatry jest jedną z najpiękniejszych. Cała gmina ma atrakcyjne walory wypoczynkowe i specjalistyczne. W Korbielowie jest 19 wyciągów, w tym dwa krzesełkowe. Łącznie cała gmina ma ok. 25 km tras narciarskich. Korbielów zaś ma jeden z najlepszych w Polsce snowparków. Do dyspozycji małych dzieci jest narciarskie przedszkole DIM- BO. Dwa prywatne hotele z basenami mają 80 i 60 miejsc. Powstało wiele wygodnych pensjonatów z 3,5 tys. miejsc noclegowych, zapewniających także wyżywienie. Władysław Wrzeszcz wybudował Drewnianą karczmę, miała być otwarta na święta, ale ktoś ją podpalił. Wyznaczyłem nagrodę za wskazanie podpalacza, ale otwarcie oddaliło się. Jaki jest budżet gminy? Prawie 30 mln. zł. Głównym bogactwem są lasy. Czy działają u Was zagraniczni inwestorzy, współpracujecie z gminami w innych krajach? W trzech, na Słowacji, Węgrzech i w Niemczech. Z zagranicznych inwestycji największą jest zakład amerykańskiej firmy Delphi, która na całym świecie zatrudnia ponad 200 tys. pracowników. W Polsce ma 7 zakładów. Nasz w Jeleśni jest największy, zatrudnia 2000 osób, wśród których 85% to kobiety. Produkują wiązki kabelków do wszystkich typów samochodów. Tak więc nie ma kłopotów z bezrobociem? Kto chce, pracę znajdzie. Stopa bezrobocia w gminie wynosi tylko 6%. Brakuje nam budowlańców. Mając 3 hale gimnastyczne, w zeszłym roku rozpoczęliśmy budowę kolejnych 3 w sołectwach Korbielów, Krzyżowa i Przyborów o szacunkowej wartości 5 mln. zł. To z myślą o młodych. W 11 szkołach i w 7 przedszkolach mamy 1800 dzieci. W latach zakończyliśmy budowę szkoły podstawowej w Krzyżowej oraz rozbudowy podstawówek w Sopotni Wielkiej i w Jeleśni. Zakres prac o łącznej wartości ok. 8,4 mln. zł obejmował po 6-9 klas lekcyjnych i nowoczesne zaplecza kuchenne. Z jakimi problemami boryka się gmina Jeleśnia? Pierwszy to kompleksowe uregulowanie gospodarki wodno-ściekowej. Sołectwo Korbielów jest skanalizowane w 95% i posiada własną oczyszczalnię ścieków. W zeszłym roku zakończono I etap budowy sieci kanalizacji sanitarnej w Jeleśni. Wartość zadania wyniosła ok. 3 mln. zł i w połowie została sfinansowana ze środków programu SAPARD; pozostałą część stanowiły środki z własne oraz z WFOŚiGW. Kolejne etapy będzie realizować Związek Międzygminny ds. Ekologii w Żywcu w ramach projektu Oczyszczanie ścieków na Żywiecczyźnie. W lipcu ogłosi przetargi na wybudowanie kolejnych odcinków sieci w: Jeleśni, Przyborowie i Sopotni Wielkiej. Projektowana jest sieć w pozostałych sołectwach. Do końca 2008 r. będzie dłuższa o ok. 75 km. Całą gminę winniśmy skanalizować w ciągu 4-5 lat. Jednym z głównych naszych problemów są też drogi, a w szczególności droga wojewódzka. W 2005 roku zrobiono za 13,5 mln. zł 5-km odcinek w Korbielowie i częściowo w Krzyżowej, dalej jest łata na łacie. Nie tak powinna wyglądać droga wojewódzka od przejścia granicznego. Powiatowe też nie wyglądają najlepiej, ale w porozumieniu ze starostwem powiatowym i z pomocą środków unijnych uporamy się z tym w ciągu 2 lat. Przygotowane już wnioski o unijne środki składać będziemy jesienią. Wójtem jest Pan długo? Czy Pana nazwisko coś łączy z Halą Miziową? Należała do rodziny z nadania króla Kazimierza, a wójtem jestem od 1994 r. Wcześniej 10 lat byłem naczelnikiem gminy, przez 4 lata przewodniczącym Gromadzkiej Rady Narodowej. Trzeba będzie już się zbierać. Z takim doświadczeniem nie wyobrażam sobie tego. Dziękuję z spotkanie. 19

20 nr 62 POLSKIE SAMORZĄDY W UNII EUROPEJSKIEJ: BĘDZIN Będzińskie przyspieszenie Będzin to jedno z najstarszych miast Zagłębia Dąbrowskiego w woj. śląskim charakteryzujące się bogatymi tradycjami. Posiada rozbudowany system kanalizacji sanitarnej, deszczowej i ogólnospławnej nie obejmujący jednak całego terenu miasta. Głównym problemem w transporcie ścieków stanowią szkody górnicze w wyniku, których znaczna część sieci kanalizacyjnej uległa zniszczeniu. Powstające załamania oraz zmiany spadków kolektorów kanalizacyjnych doprowadziły w konsekwencji do zamulenia niektórych odcinków kolektorów, obniżenia ich przepustowości, bądź przerwania prawidłowego funkcjonowania. 20 Wejście naszego kraju w struktury Unii Europejskiej dało nowe możliwości pozyskiwania środków finansowych na realizację przedsięwzięć z różnych dziedzin m.in. w sektorze gospodarki wodno-ściekowej. Na uwagę zasługuje tutaj Fundusz Spójności, który daje możliwości realizacji poważnych, strategicznych projektów wpływających na poprawę standardu życia i funkcjonowania społeczeństwa lokalnego. By zdobyć dodatkowe środki trzeba było wykazać się sporym zasobem wiedzy i umiejętności, bowiem chętnych do ograniczonej puli unijnych pieniędzy jest bardzo wielu. Gmina Będzin reprezentowana przez prezydenta miasta Będzina udowodniła, że w wyścigu o unijne pieniądze zalicza się do ścisłej czołówki. Sukces Będzina jest tym większy, że wysokość przyznanego dofinansowania w stosunku do wielkości gminy i wysokości jej budżetu, jest ogromny i stanowi ewenement w skali ogólnopolskiej. Przykładem tego jest realizowany Projekt Funduszu Spójności pn. Gospodarka wodno-ściekowa w Będzinie z przyznanym dofinansowaniem przez Komisję Europejską w kwocie euro, co stanowi 75% wartości całej inwestycji. W rezultacie podjętych działań zostały podpisane już trzy umowy z wykonawcami. I tak w czerwcu 2006 r. została podpisana umowa o świadczenie usługi Inżyniera Kontraktu tj. Nadzór nad robotami w Będzinie dla projektu Funduszu Spójności pn. Gospodarka wodno-ściekowa w Będzinie z wykonawcą tj. Konsorcjum w skład którego wchodzą firmy: - Inwestycje, Budownictwo, Handel INWEST-COMPLEX Sp. z o. o z Gliwic (LIDER). - Rejonowe Przedsiębiorstwo Inwestycji Sp. z o. o. z Bytomia (PARTNER). Ze względu na fakt, iż będzińska inwestycja została podzielona na kilka etapów w grudniu 2006 r. została zawarta umowa z wykonawcą III etapu będzińskiego projektu firmą Energopol Południe S. A. z Sosnowca, o wartości robót na kwotę ,76 euro brutto z terminem realizacji do końca grudnia 2008 r. W ramach podpisanego kontraktu na roboty zostanie wykonana kanalizacja sanitarna o łącznej długości 7839 mb, kanalizacja deszczowa o łącznej długości 8220 mb, wymiana sieci wodociągowej, jedna przepompownia ścieków sanitarnych oraz dwa urządzenia podczyszczające wody deszczowe odprowadzane do istniejących rzek na terenie miasta. W styczniu tego roku w obecności przedstawicieli Urzędu Miejskiego w Będzinie i Inżyniera Kontraktu został przekazany plac budowy sosnowieckiej firmie. Na pamiątkę tego ważnego wydarzenia zostały złożone w obecności przedstawicieli przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego, stosowne wpisy do księgi pamiątkowej MPWiK Sp. z o. o. w Będzinie.