PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII. 1. Kryteria na poszczególne oceny z geografii: 1) w klasie VII: a) stopień celujący otrzyma uczeń, który: - opanował pełen zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania przedmiotu w danej klasie, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia, - biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z programu nauczania danej klasy, proponuje rozwiązania nietypowe, zawsze potrafi zastosować posiadaną wiedzę, samodzielnie korzysta z różnych źródeł informacji, -wymienia i wskazuje na mapie województwa i miasta będące siedzibami władz samorządowych w Polsce, - oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Polski, - charakteryzuje na podstawie map i wykresów budowę geologiczną poszczególnych regionów Polski, - omawia cechy charakterystyczne rzeźby młodo- i staroglacjalnej oraz wskazuje rejony ich występowania w Polsce, - omawia zróżnicowanie występowania skał i złóż surowców mineralnych w Polsce z uwzględnieniem budowy geologicznej, - charakteryzuje klimat Polski na tle klimatów Europy, - charakteryzuje czynniki wpływające na zmienność pogody w Polsce,omawia cechy czarakterystyczne klimatu własnego regionu na tle Polski, - wskazuje różnice między dorzeczami Wisły i Odry na tle innych rzek Europy, - ocenia potrzebę racjonalnej gospodarki leśnej, - porównuje lesistość Polski i Europy, - dokonuje analizy prostego profilu glebowego, - wykazuje czynniki wpływające na degradację środowiska M. Bałtyckiego i przedstawia sposoby poprawy warunków, - opisuje mechanizm powstawania kwaśnych opadów, i ich skutki, - omawia aty prawne na podstawie których przyroda w Polsce podlega ochronie, - dokładnie analizuje piramidę wieku Polski i Europy, - wskazuje analogie i odmienności w procesach osadniczych w Polsce i innych krajach europejskich, - analizuje na przykładach procesy demograficzne w swoim regionie i Polsce oraz Europie, - określa skutki społeczne i gospodarcze niżu i wyżu demograficznego, - ocenia społeczne, kulturowe i gospodarcze znaczenie migracji, - przedstawia wpływ mniejszości narodowych i grup etnicznych na rozwój kultury narodowej oraz zagrożenia z tego wynikające, - wskazuje i ocenia sposoby rozwiązywania problemu bezrobocia w Polsce i Europie, - porównuje strukturę zatrudnienia w regionie, Polsce i Europie, - porównuje i omawia migracje, - analizuje przestrzenny rozwój przykładowego miasta, - porównuje procesy urbanizacyjne zachodzące w Polsce i innych krajach Europy, - wyjaśnia na przykładach dlaczego najszybciej rozwijają się największe miasta, - wyjaśnia na czym polega globalizacja i podaje negatywne i pozytywne jej skutki,

2 -wymienia inne niż PKB wskaźniki poziomu rozwoju gospodarczego państw, - omawia przestrzenne zróżnicowanie gleb o różnej przydatności dla rolnictwa, - wyjaśnia co to jest agroklimat, - omawia wpływ przynależności do UE na funkcjonowanie rolnictwa w Polsce, - wymienia i opisuje działania podejmowane przez społeczność międzynarodową w celu ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów, - wyjaśnia, czym są specjalne strefy ekonomiczneoraz opisuje przyczyny i skutki powstawania SSE w Polsce, - wskazuje na mapie wybrae SSE w Polsce, - ocenia możliwości rozwoju przemysłu zaawasowanych technologii w Polsce, - dokonuje refleksji nad wartością wybranych walorów turystycznych w Polsce, - analizuje pozytywny i negatywny wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze w Polsce, - dokonuje oceny zagrożeń powodziowych w Polsce, - dokonuje oceny warunków przyrodniczych i poza przyrodniczych rowoju energetyki w Polsce i regionie, - dokonuje krytycznej oceny zmian środowiska w strefach podmiejskich dużych miast i migracji wewnętrznych, - prognozuje przyszłe kierunki rozwoju stref podmiejskich, - na podstawie dostępnych informacji dokonuje oceny dowolnego obszaru położonego w Polsce pod kątem warunków lokalizacjinowych inwestycji przemysłowych i usługowych ze względu na dostępność komunikacyjną, - odszukuje informacji dotyczących walorów turystycznych wybranego regionu Polski i projektuje zarys rozwoju tyrystyki w tym regionie, - wykazuje zależności między elementami środowiska geograficznego na podstawie obserwacji terenowych przeprowadzonych w wybranym miejscu własnego regionu, - pełni funkcje przewodnika w czasie wycieczki krajoznawczej, - projektuje na podstawie własnych obserwacji terenowych, działania służące zachowaniu walorów środowiska geograficznego; b) stopień bardzo dobry otrzyma uczeń, który: - wymienia i wskazuje na mapie województwa i ich stolice, - charakteryzuje konsekwencje wynikające z rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski, - wykazuje związki między wydarzeniami geologiczymi a zróżnicowaniem ukształtowania terenu, - wyjaśnia genezę wybranych form polodowcowych, z uwzględnieniem własnego regionu, - określa zasobność Plski w surowce mineralne na tle Europy i omawia zasobność własnego regionu, - określa zmiany pogody wynikające z przemieszczania się frontów atmosferycznych, - charakteryzyje zależność między warunkami klimatycznymi a rolnictwem, turystyką i transportem, - charakteryzuje dorzecza Wisły i Odry, - wyjaśnia zależność między warunkami klimatycznymi a szatą roślinną, - porównuje zbiorowiska leśne w różnych częściach Polski, - omawia genezę wybranych typów gleb i ocenia ich wartość, - wyjaśnia zróżnicowanie zasolenia i termiki wód Bałtyku, - określa znaczenie Bałtyku dla regionu, - omawia przebieg granicy morskiej Polski, - omawia wpływ działalności człowieka na atmosferę, wody i gleby, - opisuje zasady rozwoju zrównoważonego, - omawia przyczyny i tendencja zmian liczby ludności, - prezentuje gęstość zaludnienia własnego regionui porównuje do średniej wartości w

3 Polsce i Europie oraz wskazuje przyczyny zmian, - analizuje zmiany wartości przyrostu naturalnego w Polsce, - wskazuje w Europie kraje o młodym społeczeństwie i starzejącą się populacją oraz określa przyczyny i skutki, - wykonuje uproszczoną piramidę wieku i płci dla Polski, - podaje przyczyny rozmieszczenia mniejszości narodowych w Polsce, - wymienia i wskazuje na mapie kraje o zróżnicowanej strukturze wyznaniowej i narodowościowej i te zamieszkałe przez duże grupy wyznawców islamu, - analizuje i porównuje strukturę zatrudnienia i wskaźniki bezrobocia w Polsce i Europie, - wyjaśnia i omawia rozmieszczenie i konsekwencje migracji, - wymienia przykłady krajów o najwyższym i najniższym poziomie urbanizacji w Europie, - określa, które z warunków przyrodniczych i pozaprzyrodniczych sprzyjały rozwjowi miast, podaje przykłady z Polski i Europy, - formułuje wniski dotyczące związku między strukturą zatrudnienia i PKB a poziomem rozwoju gospodarczego, - wskazuje na mapie politycznej świata kraje o podobnym PKB do Polski w Europie, - wyjaśnia wpływ zmienności pogody a rolnictwo w Polsce, - wymienia typy gleb występujących w Polsce i omawia ich przydatność rolniczą, - sprawnie posługuje się jednostkami miar używanymi w rolnictwie i potrafi je przeliczać, - omawia występowanie chowu zwierząt w Polsce, - opisuje perspektywy rozwoju gospodarki morskiej w podziale na poszczególne obszary działalności gospodarczej, - wymienia i opisuje czynniki lokalizacji zakładów reprezentujących wybrane rodzaje działalności przemysłowej, - opisuje wybrany zakład przemysłowy, jego wpływ na otoczenie, w szczególności negatywne oddziaływanie na środowisko przyrodnicze (zakłady energetyczne), - wymienia zalety i wady koncentracji przemysłu w okręgach przemysłowych, - podaje przykłady deglomeracji przemysłu w Polsce, - wskazuje na mapie lokalizację Krakowskiego Parku Technologicznego i Doliny Lotniczej i omawia ich wpływ na przemysł w Polsce, - wskazuje przykłady sukcesów polskich przedsiębiorstw branży high-tech na arenie międzyarodowej, - wykazuje związek między rozwojem usług a podnoszeniem się poziomu rozwoju gospodarczego kraju i regionu, - uzasadnia konieczność zachowania walorów dziedzictwa przyrodiczego, - argumentuje atrakcyjność turystyczną Polski, - klasyfikuje i wyjaśnia przyczyny naturalne i antropologiczne powstawania powodzi, - określa warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze sprzyjające i ograniczające produkcję energii ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych, - opisuje i wyjaśnia zmiany demograficzne, - wyjaśnia wpływ migracji na strukturę wieku i zmiany w zatrudnieniu, - wykazuje wpływ przemian politycznych i gospodarczych w Polsce po 1989 r. na zmiany struktury zatrudnienia, - wyjaśnia przyczyny i konsekwencje wzrostu znaczenia sektora usługowego w Polsce, - identyfikuje związki między przebiegiem autostrad i dróg ekspresowych a lokalizacją przedsiębiorstw przemysłowych, centrów logistycznych i handlowych, - wyjaśnia a przykładach związek pomiędzy transportem morskim a lokalizacją inwestycji przemysłowych i usługowych, - dokonuje wieloaspektowej analizy walorów turystycznych Małopolski i Pobrzeża Bałtyku.umie korzystać z danych statystycznych i map tematycznych, - projektuje trasę wycieczki krajoznawczej po własnym regionie, - przeprowadza prostą analizę zysków i zagrożeń wynikających z naśladowania rozwiązań spotykanych w regionach zagraniczych,

4 - wyjaśnia przyczyny różnego postrzegania najbliższego otoczenia przez różne osoby; c) stopień dobry otrzyma uczeń, który: - wymienia i wskazuje na mapie województwa i państwa sąsiadujące z Polską, - wymienia kosekwencje rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski, - opisuje na podstawie tabeli stratygraficznej najważniejsze wydarzenia geologiczne na terenie Polski, - omawia uwarunkowaia zlodowaceń w Polsce, - opisuje na podstawue mapy rozmieszczenie surowców mineralnych w Polsce, - klasyfikuje skały występujące w Polsce ze względu na ich genezą, - określa znaczenie gospodarcze surowców mineralnych, - wyjaśnia sposób powstawania frontów atmosferycznych, - omawia cechy klimatu Polski, - opisuje cechy sieci rzecznej w Polsce, - charakteryzuje poszczególne rodzaje lasóe ze względu na ich skład gatunkowy roślin i siedlisko, - charakteryzuje wybrane typy gleb, - omawia cechy fizyczne wód Bałtyku i ich zależność od warunków przyrodniczych, - wskazuje państwa nadbałtyckie ze stolicami, - wyjaśnia znaczenie terminów: segregacja odpadów, recykling, - podaje przykłady rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i pomników przyrody z uwzględnieniem najbliższej okolicy, - wykonuje prosty wykres zmian liczby ludności w Polsce, - oblicza współczynnik przyrostu naturalnego i gęstość zaludnienia, - porównuje mapę gęstości zaludnienia wg powiatów i gminw Polsce oraz ocenia zakres informacji prezentowanych na każdej z nich, - wskazuje okresy występowania w Polsce wyżów i niżów demograficznych, - przedstawia na mapie zróżnicowanie wielkości przyrostu naturalnegow Polsce wg województw, - oblicza współczynnik feminizacji, - analizuje piramidę wieku i płci z uwzględnieniem wieku przedprodukcyjnego i poprodukcujnego, - wymienia i wskazuje na mapie mniejszości narodowe i etniczne oraz główne grupy etnograficzne w Polsce, - definiuje analfabetyzm funkcjonalny, - omawia poziom wykształcenia społeczeństwa w Polsce, - podaje przyczyny bezrobocia i wskazuje na mapie zróżnicowanie jego poziomu, - omawia przyczyny migracji o przedstawia je na mapie, - porównuje poziom urbanizacji Polski z innymi krajami Europy, - wskazuje na mapie największe aglomeracje Polski i Europy, - opisuje sieć miejską i funkcje wybranych miast Polski i Europy, - porównuje strukturę zatrudnieia wg sektorów gospodarki, - potrafi zakwalifikować działalność gospodarczą do poszczególnych sektorów gospodarki narodowej, - omawia fukcję gospodarczą, społeczną i przestrzenna rolnictwa, - charakteryzuje przestrzenne zróżnicowanie długości okresu wegetacyjnego w Polsce, - interpretuje dane statystyczne, - opisuje rozmieszczenie podstawowych roślin uprawnych i zwierząt hodowlanych w Polsce, - ocenia możliwości rozwoju gospodarki morskiej w Polsce, - wymienia wybrane gatunki ryb morskich i słodkowodnych, - opisuje udział przemysłu w strukturze zatrudnieniaoraz wytwarzania PKB, - omawia wpływ przemysłu na gospodarkę, społeczeństwo i przestrzeń, - porównuje strukturę produkcji energii elektrycznej w/g źródeł w Polsce i wybranych krajach Europy oraz wpływ tej produkcji na środowisko, - omawia na wybranych przykładach, na czym polega restrukturyzacja zakładów

5 przemysłowych w Polsce, - wyjaśnia czym różni się przemysł zaawansowanych technologii od tradycyjnych gałęzi przemysłowych, - omawia wpływ rozwoju przemysłu zawansowanych technologii na życie mieszkańców, - omawia na wybranych przykładach rozwój usług w Polsce, - wskazuje na mapie o najlepiej i najgorzej rozwiniętej śieci drogowej i kolejowej, - opisuje zależność między stosowanym rodzajem transportu a rodzajem i masą towaru,dystansem, czasem i kosztami, - uzasadnia konieczność zachowania waloró dziedzictwa przyrodniczego, - opisuje związek między rozwojem turystyki a wzrostem presji na środowisko przyrodnicze, - wykazuje związek między deforestacją a zagrożeniem powodziowym, - określa wpływ sztucznych zbiorników wodnych na występowanie i skutki powodzi, - na wybraych przykładach uzasadnia rozwój energetyki opartej na odnawialnych źródłach energetyki w Polsce, - wujaśnia przyczyny przenoszenia się mieszkańców i działalności gospodarczej do stref podmiejskich, - na podstawie piramidy demograficznej charakteryzuje strukturę płci i wieku ludności, - podaje przykłady skutków społecznych i gospodarczych migracjize wsi do miast, - charakteryzuje zmiany rynku pracy w Polsce po transformacji gospodarczej, - na wybranym przykładzie określa znaczenie portu morskiego dla rozwoju przedsiębiorstw i zakładów przemysłowych, - porównuje atrakcyjność turystyczną wybranych miejscowości i swojego regionu, - rozpoznaje skały występujące w regionie, - prowadzi dokumetację przebiegu wycieczki krajoznawczej i prezentuje uporządkowane materiały, - uzasadnia przesłanki zawiązywania umów partnerskich z innymi partnerami regionalnymi, - rozpoznaje w terenie główne obiekty charakterystyczne i decydujące o atrakcyjności małej ojczyzny ; d) stopień dostateczny otrzyma uczeń, który: - wymienia wszystkie województwa i ich stolice, - podaje przykłady konsekwencji rozciągłości południkowej i równoleżnikowej Polski, - korzystając z atlasu potrafi nazwać ery, w jakich powstały poszczególne struktury, - wskazuje i nazywa struktury geologiczne powstałe w poszczególnych orogenezach, - wymienia formy powstałe w wyniku erozyjnej i akumulacyjej działalności lądolodu, - wymienia i wskazuje rejony występowania poszczególnych surowców mineralnych, - wymienia cechy klimatu Polski, - określa rodzaj pogody związany z poszczególnymi masami powietrza, - omawia na podstawie map klimatycznych zróżnicowanie rozkładu temperatur, opadów, długości trwania okresu wegecyjnego w Polsce, - nazywa i wskazuje na mapie główne dorzecza i zlewiska w Polsce, - wymienia rodzaje lasów, - wskazuje na mapie rejony występowania poszczególnych typów gleb, - opisuje położenie Bałtyku i jego główne cechy, - podaje przykłady działań, które należy podjąć, aby chronić przyrodę Polski, - lokalizuje na mapie wszystkie parki narodowe w Polsce, - porównuje liczbę ludności Polski z innymi krajami Europy, - definiuje współczynnik przyrostu naturalnego i ekumenę,ludność aktywna zawodowo, salda migracjisuburbanizacji, aglomeracji, konurbacji, - odczytuje dane z mapy gęstości zaludnienia Polski i Europy, - wskazuje a wykresach okresy wyżów i niżów demograficznych, - podaje przykłady wojwództw o najwyższym i najniższym przyroście natyralnym i gęstości zaludnienia oraz bezrobociu, - odczytuje piramidę wieku i płci,

6 - wyjaśnia zjawisko nadumieralności mężczezn, - wymienia mniejszości narodowe i etniczne w Polsce, - wskazuje na mapie zasięg głównych religii i wyznań w Europie, - przedstawia na mapie rozmieszczennie Polonii na świecie, - wymienia i wskazuje na mapie główne miasta Polski, - porównuje na podstawie wykresów strukturę PKB w/g sektorów gospodarki w Polsce i wybranym kraju europejskim, - na podstawie map tematyczych opisuje warunki przyrodnicze dla rozwoju rolnictwa w Polsce, - wymienia jednostki miast używanych w rolnictwie (ar, hektar, tona, kwintal), - wodaje przykłady roślin zaliczanych do różnych grup uprawianych w Polsce, - podaje i opisuje przykłady działalności gospodarczej w różnych sektorach gospodarki narodowej, w tym również z gospodarką morską, - wymiennia rodzaje działalności przemysłowej i opisuje strukturę produkcji przemysłowej w/g rodzajów działalności gospodarczej w Polsce, - omawia przy pomocy mapy tematycznej rozmieszczenie surowców mineralnych i energetycznych w Polsce, - wymienia przyczyny koncentracji przemysłu w okręgach, - na podstawie mapy wskazuje rozmieszczenie okręgów przemysłowych w Polsce, - wymienia czynniki lokalizacji przemysłu zaawansowanych technologii, - charakteryzuje różnorodność usług występujących w Polsce, - wyjaśnia znaczenie terminów: komunikacja, transport i łączność, - omawia wady i zalety różnych rodzajów transportu wykorzystywanych w Polsce, - omawia wybrane przyrodnicze i pozaprzerodnicze atrakcje turystyczne w Polsce, - wymienia obiekty wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO, - wskazuje na mapie fizycznej Polski regiony o szczególnych walorach turystycznych, - odróżnia powódź od wezbrania, - na podstawie map, danych liczbowych oraz innych materiałów źródłowychpodaje kosekwencje występowania powodzi, - na podstawie materiałów podaje przykłady związków warunków aturalnych z kierunkami rozwoju energetyki, - wskazuje zmiany w wybranej strefie podmiejskiej, - wyjaśnia pojęcie salda migracji, - na podstawie mapy opisuje zróżnicowanie salda migracji w Polsce, - na podstawie materiałów opisuje zmiany liczby zatrudnionych w różnych gałęziach przemysłu w Polsce, - na podstawie danych statystycznych opisuje zmiany długości sieci dróg szybkiego ruchu w Polsce, - wyjaśnia czym jest centrum logistyczne, - wyjaśnia dlaczego wybrane walory turystyczne przyciągają turystów Kraków, Pobrzeże), - charakteryzuje środowisko przyrodnnicze regionui określa jego główne cechy na podstawie map tematyczych, - dobiera odpowiednią mape do realizacji wycieczki krajoznawczej, - w czasie wycieczki wykorzystuje mapę do orientacji w terenie, - wyjaśnia korzyści płynące ze współpracy międzyregionalnej, - przedstawia w dowolnej formie atrakcyjność małej ojczyzny jako miejsca zamieszkania, pracy, nauki i rozrywki; e) stopień dopuszczający otrzyma uczeń, który, korzystając z pomocy nauczyciela: - wskazuje położenie Polski na mapie Europy, - wymienia sąsiadów Polski, - wymienia cechy położenia Polski, - wymienia skrajne punkty terytorium Polski, - nazywa województwa i ich stolice,

7 - wskazuje struktury geologiczne występujące w Polsce, - wymienia nazwy zlodowaceń i wskazuje ich zasięg na mapie, - wymienia różne typy skał i minerałów występujących w Polsce, - wymienia przykłady wykorzystania skał i surowców mineralnych w działalności człowieka, - wymienia czynniki kształtujące klimat w Polsce, - nazywa masy powietrza wpływające na klimat, - wymienia czynniki wpływające na zróżnicowanie warunkó klimatycznychw Polsce, - wsazuje na mapie wybrane obiekty hydrologiczne w Polsce, - wskazuje na mapie obszry Polski charakteryzujące się największą i najmniejszą lesistością, - wymienia czynniki glebotwórcze, - wyjaśnia znaczenie gospodarcze gleb, - wymienia cechy geograficzne M. Bałtyckiego, - wymienia zmiany, jakie w środowisku naturalnym wywołuje rozwój gospodarczy, - wymienia podstawowe formy ochrony przyrody w Polsce, - lokalizuje na mapie wybrane parki narodowe, - korzystając z danych statystycznych odczytuje liczbę ludnności Polski i innych krajów w różnych okresach, - definiuje przyrost naturalny i rzeczywisty, gęstość zaludnienia, wyż i niż demograficzny, współczynnik feminizacji, przeciętne trwanie życia, - wymienia przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki osadnicze, - odczytuje z wykresów wielkość przyrostu naturalnego, - wskazuje na mapie prezentującej poziom współczynnika aturalnego tewojewództwa, w których jest on najwyższy i najniższy, - odczytuje z piramidu wieki i płci liczebność danej grupy, - określa jakie dane można odczytać z piramidy wieku i płci, -odczytuje z wykresów kołowych strukturę ludności, - definiuje pojęcia: mniejszość narodowa i etniczna, analfabetyzm, bezrobocie i prywatyzacja, migracja, emigrant, imigrant, urbanizacja, aglomeracja, - podaje przykłady grup etnicznych i miejszości narodowych w Polsce, - wymienia religie i wyznania istniejące w Polsce, - odczytuje z wykresów kołowych strukturę zatrudnienia ludności, - podaje przykłady krajów, w których istnieją skupiska Polonii, - wymienia przyczyny migracji ze wsi do miasta, - wymienia główne funkcje miasta, - wymienia przyczyny rozwoju miast, - wymienia 5 największych miast Polski, - wyjaśnia co to jest gospodarka narodowa, - opisuje, czym zajmuje się rolnistwo, przemysł i usługi, - wymienia przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa, - wymienia azwy podstawowych roślin uprawianych w Polsce oraz gatunki zwierząt hodowlanych, - opisuje na prostych przykładach związek między warunkami naturalnymi a rozmieszczeniem upraw roślin i chowu zwierząt, - opisuje położenie Polski względem M. Bałtyckego, - wskazuje kosekwencje admorskiego położenia Polski, - omawia czym zajmuje się przemysł, - wymienia przykłady produktów wytworzonych w przemyśle, - wymieniaodnawialne i nieodnawialne źródła energii elektrycznej, - omawia znaczenie węgla kamiennego i brunatnego w strukturze produkcji energi elektrycznej w Polsce, -wyjaśnia znaczenie terminów: zakład przemysłowy, okręg przemysłowy, koncentracja przemysłu, restrukturyzacja przemysłu, - omawia wpływ przemysłu na środowisko,

8 - wymienia wybrane produkty przemysłu zaawansowanych technologii, - wymienia przykłady działalności gospodarczejzaliczanej do sektora usług, - podaje przykłady różnych rodzajów transportu i omawia ich wady i zalety, - wymienia najważniejsze atrakcje turystyczne w Polsce i i wskazuje ich położenie na mapie, - podaje przykłady polskich obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO, - wymienia ważniejsze regiony turystyczne Polski, - omawia wybrany przez siebie region turystyczny w Polsce, -wyjaśnia czym jest powódź, - podaje przykłady przyczyn i skutków występowania powodzi, -wymienia kilka metod ochrony przeciwpowodziowej, - podaje przykłady surowców energetycznych wykorzystywanych w Polsce, - wymienia wady i zalety węgla jako surowca energetycznego, - podaje cechy środowiska geograficznego i opisuje warunki życia w dużym mieście i strefie podmiejskiej, - wyjaśnia pojęcie migracji ze wsi do miasta i i podaje przykłady, - wujaśnia pojęcie bezrobocia i podaje przyczyny i skutki, - podaje przykłady przedsiębiorstw, których lokalizacja zależy od bliskości szlaków transportowych, -podaje przykłady walorów turystycznych Pobrzeża i Małpolski,- opisuje własne wrażenia z wycieczek turystycznych po Polsce, - wskazuje położenie geograficzne swojego regionu na mapie Polski i opisuje jego sąsiedztwo, - podaje przykładowe formy współpracy między regionami, - określa obszar utożsamiony z własną małą ojczyzną, - docenia własną rolę w kształtowaniu małej ojczyzny. f) jeżeli uczeń nie posiadł umiejętności wymaganych na stopień dopuszczający otrzymuje ocenę niedostateczną. 2. Sposoby oceniania: 1) prace klasowe; 2) sprawdziany 15 minutowe z trzech ostatnich lekcji; 3) testy wielopoziomowe; 4) odpowiedź ustna; 5) aktywność na lekcji, zadania dodatkowe, prace dla chętnych ( trzy plusy ocena bardzo dobra); 6) brak pracy domowej, zeszytu oraz materiałów potrzebnych do lekcji ( trzy minusy ocena niedostateczna. 3. Przewidywane osiągnięcia ucznia kończącego kl. VII: 1) określa na mapie położenie fizyczno-geograficzne i polityczne Polski, Europy i Azji; potrafi czytać mapę i posługiwać się nią (IX.1;IX.2;IX.3); 2) charakteryzuje płytową budowę litosfery (IX.5); 3) określa struktury geologiczne Polski na tle Europy i je omawia (IX.5); 4) charakteryzuje proces powstawania lodowców (IX.5); 5) analizuje proces powstawania lodowców plejstoceńskich. (IX.5); 6) przedstawia wpływ zlodowaceń w Europie na ukształtowaie powierzchni Polski (IX.5); 7) charakteryzuje pasy rzeźby terenu Polski(IX.5); 8) wymienia główne rodzajesurowców mineralnych Polski, wskazuje ich rozmieszczenie na mapie i i omawia ich znaczenie gospodarcze (IX.14); 9) charakteryzuje główne czynniki kształtujące klimat Polski na tle Europy (IX. 7); 10) analizuje mechanizm powstawania wiatrów (IX.6); 11) omawia procesy pogodowe i klimatyczne zachodzące w Polsce i ich wpływ na działalność i życie ludzi (IX. 8); 12) wskazuje na mapie i charakteryzuje główne rzeki oraz jeziora Polski i Europy (IX. 9);

9 13) wskazuje na podstawie mapy obszary zagrożone powodzią w Polsce i omawia ich przyczyny, skutki oraz formy zabezpieczeń (IX.1); 14) określa położenie Morza Bałtyckiego i charakteryzuje jego Srodowisko i linę brzegową (IX.9); 15) wymienia typy genetyczne gleb występujących w Polsce, charakteryzyje je i wskazuje rozmieszczenie ich na mapie Polski (IX. 11); 16) rozróżnia główne rodzaje lasów w Polsceoraz wyjaśnia zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika lesistości Polski (IX.12); 17) omawia najważniejsze zmiany na mapie politycznej Europyw drugiej połowie XX wieku oraz wskazuje na mapie największe i najmniejsze państwa (IX. 1); 18) określa położenie polityczne i podział administracyjny Polski (IX.4); 19) z różnych źródeł odczytuje przyrost naturalny w Polsce i Europie i analizyje dane, rozumie i stosuje odpowiednie terminy geograficze (X.2; X.4); 20) charakteryzuje strukturę płci i wieku ludności Polskia podstawie piramidy płci i wieku, porównuje dane z innymi państwami europejskimi i wyciąga wnioski (X.3); 21) wyjaśnia zróżnicowanie gęstości zaludnienia na obszarze Polski na podstawie map tematycznych oraz zna czynniki wpływające na to zjawisko (X. 1); 22) określa przyczyny i skutki migracji wewnętrznych i zewnętrznych oraz odczytuje z wykresów saldo migracji (XI.4; X.5); 23) porównuje i wyjaśnia zróżicowanie narodowościowe, etniczne i wyznaniowe ludności Polski i wybranych państw europejskich (X.6); 24) omawia podział gospodarki na sektoryi wykazuje ich znaczenie w rozwoju społecznogospodarczym państwa, porównuje zmiany w strukturze zatrudnienia i podaje przyczyny i skutki bezrobocia w Polsce i Europie (X.7; X.8); 25) rozumie i przedstawia procesy urbanizacyjne zachodzące w Polsce oraz podaje przykady różnych aglomeracji i obszarów metropolitalnych, umie korzystać z danych statystycznych i map tematycznych (X.9; XI.3; X.9); 26) omawia funkcje rolnictwa jako sektora gospodarkii zna czynniki wpływające na rozwój rolnictwa oraz szanse i zagrożenia dla polskiego rolnictwa wynikające z członkostwa naszego kraju w UE (X.10); 27) wymienia główne uprawy w Polsce i główne zwierzęta hodowlane, porównuje produkcję roślinną i zwierzęcom w Polsce z prodikcją w innych krajach Europy oraz wymienia główne regiony upraw i hodowli zwierząt (X.11); 28) przedstawia przemysł jako sektor gospodarki, wyjaśnia zmiany zachodzące w tym sektorze i rozróżnia główe działy przemysłu (X.14; XI.5); 29) charakteryzuje strukturę produkcji energii elektrycznejw Polsce w/g rodzajów elektrowni i źródeł na tle wybranych krajów Europy (XI.2); 30) wymienia, wskazuje na mapie i charakteryzuje największe porty morskie w Polsce (X.14); 31) omawia zróżnicowanie usług w Polsce i ich rolę w rozwoju gospodarki oraz rodzaje transportu lądowego i znaczenie gospodarcze (X.13;XI.6); 32) wymienia rodzaje transportu wodnego w Polsce i ocenia jego znaczenie (X.13); 33) wyjaśnia znaczennie turystyki dla gospodarki kraju i wymienia walory turystyczne Polski (X.15; XI.7); 34) charakteryzuje bilans handlu zagranicznego Polski stosując odpowiednią terminologię (X.16); 35) omawia skutki zanieczyszczeń środowiska przyrodniczego i ich wpływ na zachowanie walorów dziedzictwa przyrodniczego w Polsce i we własnym regionie (IX.16); 36) wymienia i omawia formy ochrony przyrody w Polsce (IX.13; IX.14; IX.16); 37) charakteryzuje swój region geograficzny na podstawie map tematycznych, danych statystycznych i innych źródeł (XII.1-8); 38) charakteryzuje swoją małą ojczyznę na podstawie map tematycznych, danych statystycznych i innych źródeł.(xiii.1-5).