Rodzina jako środowisko wspierające decyzje edukacyjne oraz zawodowe młodzieży niepełnosprawnej
|
|
- Katarzyna Nowacka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Rodzina jako środowisko wspierające decyzje edukacyjne oraz zawodowe młodzieży niepełnosprawnej Każdy z nas, kiedy ma jakiś problem zwraca się o pomoc i wsparcie do kogoś z najbliższego otoczenia. Dopiero, kiedy pomoc otrzymana od takiej osoby jest niewystarczająca, zwracamy się do specjalisty. Sytuacja ta ma również miejsce w kontekście uczniów i szukania przez nich rozwiązania dotyczącego podjęcia właściwej ścieżki edukacyjno zawodowej. Badania przeprowadzone przez Wojtasik 1 wskazują, że młodzież najczęściej przy wyborze szkoły czy zawodu wybiera jako doradcę swoich rodziców. Około 80% respondentów było zdania, że rodzice są najlepszymi doradcami w wyborze szkoły. Najczęstsze wskazania padały na matkę, potem ojca, w dalszej kolejności zaś na wychowawcę klasy i kolegów. Profesjonalny doradca zawodowy był wymieniany dopiero za rodziną, kolegami i nauczycielami. Badania te pokazują, jak wielką rolę odgrywają rodzice jako nieformalni doradcy, dlatego warto dostarczać im wiedzę z zakresu doradztwa zawodowego. Ponadto rodzice kształtują preferencje zawodowe dzieci także przez wychowywanie. Relacje rodzice dziecko mają silny wpływ na charakter, rozwój, postawy i zdrowie, a także na podejmowane przez dziecko decyzje. Stosunki między dzieckiem i rodzicami determinują u dziecka rozwój samooceny, kreatywności, pewności siebie, kształtują sposób budowania relacji z innymi ludźmi 2. Są to więc cechy, umiejętności, które będą determinowały zachowanie młodego człowieka, również w kontekście przyszłej pracy. Należy również zwrócić uwagę, że dom rodzinny dla osoby niepełnosprawnej stanowi często jedyne środowisko wychowawcze, w którym kształtowana jest osobowość dziecka oraz następuje jego rozwój psychofizyczny. Zadaniem rodziny jest zaspokajanie nie tylko potrzeb biologicznych dziecka, lecz również psychicznych, do których można zaliczyć: potrzebę miłości, życzliwości, bezpieczeństwa, bezpośredniego kontaktu z rodzicami, kontaktu psychicznego, szacunku, uznania. W kontekście dzieci niepełnosprawnych należy zwrócić szczególną uwagę na potrzebę akceptacji i samourzeczywistnienia, przejawiają się one w takim zachowaniu rodziców jak: zachęcanie dziecka do aktywności czy dawanie mu swobody. 1 B. Wojtasik, Wybór doradcy zawodu przez młodzież, rodziców i nauczycieli, Wrocławska Oficyna Wydawnicza, Wrocław 1993, s A. Paszkowska Rogacz, Moje dziecko wybiera karierę zawodową. Projekt pilotażowy Lonardo da Vinci PL/06/B/F/PP/174020, Warszawa 2008, s.55.
2 Rozpatrując czynniki rodzinne, które mają wpływ na strukturę potrzeb, a przez to również na wybór zawodu Anna Roe skoncentrowała się na relacjach pomiędzy rodzicami i dziećmi we wczesnym dzieciństwie 3. Podstawowym wymiarem w koncepcji Roe jest wymiar emocjonalny, który jest rozpostarty między chłodnymi a ciepłymi stosunkami. Chłodne stosunki wyrażają się przede wszystkim przez postawę unikania, ciepłe zaś przejawiają się przez akceptację, w postawie kochającej. Powyższe stosunki rodzic dziecko kształtują trzy rodzaje relacji. Zostaną one opisane w kontekście klasyfikacji stosunków rodziców wobec osób niepełnosprawnych stworzoną przez Borzyszkowską 4, co wydaje się istotne z perspektywy tematyki artykułu. Do trzech rodzajów relacji rodzic dziecko należy zaliczyć: emocjonalną koncentrację na dziecku może przyjmować jedną z dwóch form: postawę ochronną bądź nadopiekuńczą (w przypadku stosunków ciepłych) lub postawę przejawiającą się w stawianiu wymagań (w przypadku stosunków chłodnych). Nadmierne ochranianie dziecka polega na wyręczaniu go, nakłanianiu do uległości i zależności. Taka postawa towarzyszy często rodzicom dzieci niepełnosprawnych, którzy za wszelką cenę próbują wynagrodzić swoim dzieciom ich problemy zdrowotne. Nie stawiają swoim dzieciom żadnych wymagań. Wyręczają je i przez to całkowicie uzależniają na całe życie od dorosłych. W odniesieniu do rodzajów stosunków rodziców do osób niepełnosprawnych według Borzyszkowskiej byłby to odpowiednik stosunku za łagodnego. Z kolei stawianie nadmiernych wymagań wobec dzieci może wynikać z braku akceptacji niepełnosprawności przez rodzica. Taki stosunek określany jest jako za surowy. Rodzice traktują swoje dziecko tak, jak normalne i stawiają wymagania przewyższające jego możliwości psychofizyczne. Taka sytuacja jest bardzo niebezpieczna, ponieważ może ona powodować zaniżenie samooceny u dziecka. Rodzice zaś nie potrafiąc ocenić realnych możliwości psychofizycznych dziecka, starają się za wszelką cenę dopasować dziecko do swoich wyobrażeń, nie zaś jego predyspozycji i możliwości. unikanie dziecka które może przybrać formę zaniedbania lub odrzucenia dziecka. Zaniedbanie przejawia się w minimalnym zaspokajaniu potrzeb dziecka oraz pozostawieniu go samego sobie. Odrzucenie zaś związane jest z brakiem wysiłków w zaspokajanie potrzeb dziecka. W odniesieniu do klasyfikacji Borzyszkowskiej byłby to 3 A. Roe, M. Siegelman, A Parent-Child Relations Questionnaire, Children Development, 1963, Vol. 34 (2), p H. Borzyszkowska, Oligofrenopedagogika, Wyd. PWN, Łódź s
3 stosunek obojętny. Rodzice nie wykazują zainteresowania dzieckiem niepełnosprawnym, ponieważ sądzą, że jakiekolwiek starania nie przyniosą żadnych efektów i skutków. Taka postawa rodziców jeszcze bardziej zaniża u dziecka samoocenę, a przede wszystkim prowadzi do deficytów emocjonalnych dziecko czuje się niekochane i odrzucone. akceptację może ona mieć charakter: przypadkowy, doraźny lub kochający. W koncepcji Borzyszkowskiej odpowiada ona stosunkowi właściwemu. Jest to sytuacja, w której rodzice są świadomi niepełnosprawności dziecka, uczą je pokonywania trudności, samodzielności, stawiają wymagania odpowiednie do rozwoju psychofizycznego. Ponadto wśród wymienionych postaw Roe wskazała na te, które mogą sprzyjać kształtowaniu się u dziecka przyszłych preferencji na pracę z ludźmi (zachowania kochające, nadopiekuńcze, wymagające) bądź z rzeczami (zachowania oparte na unikaniu dziecka, bądź na doraźnej, przypadkowej akceptacji 5. Środowisko, w którym dziecko zostałoby w pełni zaakceptowane, jest optymalnym dla jego rozwoju. Z wielu doświadczeń wynika jednak, że rodzice mają dużo trudności z akceptacją niepełnosprawności dziecka. Z procesem akceptacji często związane są liczne opory wewnętrzne. Pierwszemu zetknięciu się z diagnozą lekarską towarzyszy również szok, zaprzeczanie, poczucie winy, wiara w wyleczenie czy nawet negacja opinii lekarskiej. Są to więc silne emocje, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Rodzicom dzieci niepełnosprawnych towarzyszy również lęk o przyszłość ich dzieci, który jest dodatkowo wzmacniany brakiem wiedzy na temat choroby i jej rozwoju 6. W zależności od stopnia akceptacji niepełnosprawności dziecka, różnego rodzaju lęków rodzice swoim zachowaniem mogą reprezentować różne postawy rodzicielskie (dominacji, dystansu, odtrącenia, nadmiernej uległości, unikania, nadmiernego wymagania, lub nadmiernego chronienia) 7. Wymienione postawy będą determinować rozwój psychofizyczny dziecka, jego funkcjonowanie w szkole, w środowisku społecznym i wreszcie zawodowym. 5 A. Paszkowska-Rogacz, Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych, KOWEZiU, Warszawa 2003, s J. Berska, R. Pietrzak, Wpływ rodziny na aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych, w: D. Kukla, Ł. Bednarczyk (red.) Edukacja Wsparcie Praca w życiu osób niepełnosprawnych. Wybrane aspekty., Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Warszawa Częstochowa 2008, s por. M. Ziemska, Postawy rodzicielskie, Wyd. WP, Warszawa, 1973.
4 Ponadto rodzice są odpowiedzialni za kształtowanie się u dzieci kluczowych kompetencji i umiejętności, które warunkują właściwe, efektywne funkcjonowanie w życiu (w tym również zawodowym). Do umiejętności tych należy zaliczyć 8 : umiejętność nawiązywania kontaktów międzyludzkich, zdolność komunikowania się z otoczeniem, umiejętność pracy w zespole, zdolność podejmowania decyzji, umiejętność stawiania sobie celów i ich realizowania, zdolność rozwiązywania problemów, świadomość swoich możliwości i ograniczeń, umiejętności organizacyjne, zdolność wprowadzania innowacji, odporność na stres. Na zaspokajanie potrzeb i wychowywanie dziecka ma również wpływ status zawodowo finansowy. Sytuacja finansowa może również ograniczać bądź poszerzać możliwości edukacyjne dzieci 9. Zasoby finansowe rodziców są również ważne dla procesu rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych, który z kolei determinuje ich sprawność, samodzielność i aktywność w dorosłym życiu zawodowym. Ponadto dziecko poprzez obserwację najbliższego otoczenia, ma możliwość poznania zawodów, jak również różnego rodzaju historii poszczególnych członków rodziny (np. sukcesów i porażek zawodowych, usamodzielnienia, niedostatku, zmian życiowych) 10. Ukazywane wzorce, oczekiwania wobec dziecka w rodzinie mogą mieć charakter zarówno pozytywny, jak i negatywny. Z pozytywnymi skutkami mamy do czynienia, kiedy świadomi rodzice wskazują dziecku różne możliwości rozwoju zawodowego, wyboru ścieżek edukacyjnych, zaś ich własne życie może posłużyć jako dobry przykład dokonywania trafnych wyborów edukacyjno zawodowych. Negatywny wpływ jest związany z ograniczaniem ambicji dziecka. Sytuacja taka może mieć miejsce zarówno w rodzinach o wysokim statusie materialnym (np. kiedy ojciec lekarz namawia swoje dziecko, do pójścia w jego ślady, chociaż ono nie wykazuje 8 W. Duda, D. Kukla, Rodzice jako podstawowy determinant wyborów edukacyjno zawodowych dzieci, Doradca zawodowy, kwartalnik 1(14)/2011, s D. Pisuła, Poradnictwo kariery przez całe życie, KOWEZiU, Warszawa 2009, s A. Paszkowska Rogacz, Moje dziecko wybiera karierę zawodową. Projekt pilotażowy Lonardo da Vinci PL/06/B/F/PP/174020, Warszawa 2008, s.53.
5 predyspozycji do wykonywania tego zawodu), jak i o niskim statusie materialnym (np. kiedy rodzice pragną za wszelką cenę jak najszybszego uniezależnienia się finansowego dziecka, uniemożliwiając tym samym wydłużenie nauki) 11. Z kolei według E.B. Hurlock 12, pozytywny wpływ rodziców polega na udzielaniu porad czy sugestii dotyczących wyboru zawodu. Rodzice poprzez życzliwość i motywowanie, mogą wzmacniać dziecko w podjętej decyzji. Negatywny wpływ polega zaś na zniechęcaniu, nakłanianiu dziecka do unikania pewnych zawodów. Rodzice w swoich radach i opiniach często są nieobiektywni. Patrzą na decyzje edukacyjno zawodowe dzieci przez pryzmat własnych doświadczeń z rynkiem pracy, które mogą znacznie odbiegać od aktualnej sytuacji społeczno ekonomicznej. Często nierealnie oceniają możliwości dzieci lub wreszcie nakłaniają je do wyboru zawodu, który był niezrealizowanym marzeniem rodzica. Ponadto według E. Podoskiej Filipowicz 13, pozytywny wpływ rodzice wywierają poprzez ukazywanie blasków i cieni wykonywanych zawodów. Do negatywnego wpływu dochodzi wówczas, gdy rodzice nakłaniają dziecko do unikania wyboru pewnych zawodów, na przykład ze względu na ich niską atrakcyjność społeczną, niskie zarobki, długie przygotowanie edukacyjnego. Rodziców udzielających różnego rodzaju wsparcia dzieciom w wyborze dalszej ścieżki kształcenia oraz zawodu można podzielić na trzy grupy 14 : rodzice dyrektywni sądzą, że wiedzą najlepiej, który z zawodów powinno wybrać ich dziecko, a więc wybierają zawód za nie. rodzice partnerzy nawiązują z dzieckiem dialog. Dziecko jest traktowane jako jednostka kreatywna, samodzielna, potrafiąca pokierować własnym życiem, ale potrzebująca pomocy w pewnych sytuacjach. rodzice liberalni pozostawiają dziecku całkowitą swobodę w wyborze zawodu. Nie wtrącają się w jego decyzje, nie kontrolują, nie pouczają i nie oceniają. W tej grupie rodziców mieszczą się dwie podgrupy. Pierwszą z nich stanowią rodzice, którzy uważają, że nie posiadają odpowiednich kompetencji i wiedzy, aby udzielać dziecku rad, dlatego nie mogą mu pomóc. Do drugiej podgrupy zaś należą te osoby, które mają przekonanie, 11 Metody pracy z młodzieżą w nowoczesnym poradnictwie kariery, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Warszawa 2005, s E.B. Hurlock, Rozwój młodzieży, PWN Warszawa 1965, s E. Podoska Filipowicz, Zarys zawodoznawstwa, orientacji i poradnictwa zawodowego, Wyd. WSHiT w Częstochowie, Częstochowa 2008, s B. Wojtasik, Wybór doradcy zawodu przez młodzież, rodziców i nauczycieli, Wrocławska Oficyna Wydawnicza, Wrocław 1993, s
6 że ich dzieci najlepiej poradzą sobie same. Ich rola sprowadza się do aktywnego motywowania, słuchania, zapewniania atmosfery bezpieczeństwa i zaufania do decyzji podejmowanych przez własne dzieci. Istotne jest zatem, w jaki sposób rodzice spostrzegają swój udział w kształtowaniu kariery zawodowej swoich dzieci. W jakim stopniu pragną aktywnie uczestniczyć w wyborach dokonywanych przez swoje dziecko. Wielu rodziców ceduje odpowiedzialność za pomoc młodemu człowiekowi na szkołę, państwo. Wynika to m.in. z braku wiedzy z zakresu planowania kariery, panujących trendów na rynku pracy, zależności społeczno gospodarczych. Ważne jest zatem, aby w jak największym stopniu aktywizować rodziców do włączania się w proces orientacji edukacyjno zawodowej (na przykład poprzez przekazywanie opiekunom informacji na temat oferty edukacyjnej, wymagań rekrutacyjnych, sytuacji na rynku pracy, zawodów, w których będą mogły pracować ich dzieci po ukończeniu danej szkoły). Kolejnym zagadnieniem związanym z rolą rodziny w dokonywanych wyborach edukacyjno zawodowych dzieci jest tzw. dziedziczenie zawodów. Zjawisko to może przybrać formę pozytywną, jednak jedynie wtedy, kiedy dziecko samodzielnie i świadomie decyduje się na kontynuowanie pracy rodzica. Niestety w części przypadków dziedziczenie zawodów jest efektem presji rodziców 15. Warto również zwrócić uwagę na zmieniającą się sytuację społeczno gospodarcza, która ma swój niewątpliwy wpływ na ewoluujący model rodziny 16. Po pierwsze możemy zaobserwować różne wzorce, znacznie odbiegające od tradycyjnego modelu (np. rodzic samotnie wychowujący dziecko czy rodziny patchworkowe). Po drugie zmieniają się role pełnione przez rodziców w rodzinie. Do niedawna tylko mężczyzna pracował i utrzymywał rodzinę, kobieta zaś zajmowała się domem oraz wychowywaniem dzieci. Obecnie najczęściej oboje rodziców pracuje, a niekiedy nawet tradycyjne role zostają zamienione. Coraz częściej możemy spotkać się z sytuacją, w której to kobieta zajmuje się zarabianiem pieniędzy, mężczyzna zaś opieką nad domem i dziećmi. Trzecim aspektem jest coraz bardziej postępująca globalizacja i co za tym idzie otwarcie się rynków pracy. Bardzo często zdarza się, że cała rodzina (bądź jeden z jej członków) na pewien okres czasu lub na stałe osiedla się w innym kraju. Tak 15 B. Krzeszowska, Współpraca szkoły z rodzicami w przygotowaniu uczniów do wyboru zawodu, WSiP, Warszawa 1989, s W. Duda, D. Kukla, Rodzice jako podstawowy determinant wyborów edukacyjno zawodowych dzieci, Doradca Zawodowy, kwartalnik 1(14)/2011, s. 36.
7 wielkie zmiany, jakie zachodzą w tak ważnej grupie odniesienia dla młodego człowieka, nie mogą pozostać bez znaczenia w procesie planowania i realizacji kariery. Reasumując rozważania na temat roli rodziców w procesie podejmowania przez młodzież decyzji edukacyjno zawodowych można stwierdzić, że rodzina ma bardzo duży wpływ na wychowanie i podejmowane przez dziecko decyzje. Rodzice dzieci niepełnosprawnych muszą jednak włożyć wysiłek nie tylko w wychowywanie, zaspokajanie potrzeb dziecka czy rehabilitację, lecz przede wszystkim w zaakceptowanie go. Istotne jest, by rodzice uczyli dziecko samodzielności, pozwalali na zdobycie doświadczenia tak, aby na miarę swoich możliwości psychofizycznych mogło stanowić samo o sobie. Rodzice, jako okazjonalni doradcy, powinni prowadzić rozmowy z dzieckiem na temat pracy, zawodów, sytuacji społeczno gospodarczej (w tym tendencji na rynku pracy, bezrobociu itd.) 17. Niestety wiedza posiadana przez opiekunów, nie zawsze jest wystarczająca. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice współpracowali z innymi instytucjami, które mogą wesprzeć młodego człowieka w podjęciu trafnej decyzji, co do dalszego kierunku kształcenia, a także wyboru zawodu. Doradca zawodowy może doskonale wykorzystać w pracy z uczniem wiedzę rodziców o ich dziecku. Należy jednak zwrócić uwagę, że rodzic nie jest głównym adresatem działań doradczych, a jedynie uczestnikiem procesu. W centrum uwagi powinien zawsze znajdować się młody człowiek, zwracający się o poradę. W określonych przypadkach doradca zawodowy może stać się również arbitrem między rodzicem i dzieckiem. Szczególnie w sytuacji, kiedy rodzic dyrektywny próbuje narzucić dziecku jakiś zawód, zaś dziecko w swoich zainteresowaniach, predyspozycjach wykazuje chęć do wyboru innego. Ponadto doradca zawodowy powinien być świadomy wpływu postaw rodzicielskich na kształtowanie się specyficznych cech dziecka oraz potrafić ocenić ich wpływ na podejmowane przez klienta decyzje. Autor: Anna Nitka Habasińska (psycholog, doradca zawodowy) 17 D. Kukla, Preorientacja i orientacja zawodowa w edukacji, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2010, s. 127.
Współpraca doradcy zawodowego z rodzicami. Elwira Zadęcka Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego
Współpraca doradcy zawodowego z rodzicami Elwira Zadęcka Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego Wybór zawodu wyznacza kierunek kształcenia wyznacza kierunek i stopień rozwoju osobowości umożliwia przynależność
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 143 im. St. Starzyńskiego w Warszawie ul. Al. St. Zjednoczonych 27. Szkolny program doradztwa zawodowego.
Szkoła Podstawowa nr 143 im. St. Starzyńskiego w Warszawie ul. Al. St. Zjednoczonych 27 Szkolny program doradztwa zawodowego. Współczesny rynek edukacji i pracy charakteryzuje się ciągłymi zmianami. Globalizacja
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku w wyborze szkoły i zawodu? Zamość, 1 kwietnia 2019 r.
Jak pomóc dziecku w wyborze szkoły i zawodu? Zamość, 1 kwietnia 2019 r. 1 ul. Okrzei 24 22-400 Zamość 84 639 56 99; 84 639 07 09 http://pppnr1zamosc.pl e-mail:pppnr1@pppnr1.enetia.pl 2 Pomoc uczniowi w
Bardziej szczegółowoWEWNTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM NR 8 IM. STANISŁAWA LIGONIA W RUDZIE ŚLĄSKIEJ Aktywizacja uczniów do samopoznania i samooceny. Modyfikacja samooceny, gdy odbiega ona od realnych możliwości
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM W NOWYM GAJU
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM W NOWYM GAJU 1 WSTĘP Zmiany na rynku pracy, pojawienie się nowych zawodów oraz istniejące bezrobocie wymaga od dzisiejszych absolwentów szkół umiejętnego
Bardziej szczegółowoz zakresu doradztwa zawodowego
Program do zajęć z zakresu doradztwa zawodowego w szkole podstawowej (klasy VII i VIII) opracowany przez doradcę zawodowego Szkoły Podstawowej nr 45 im. Janusza Korczaka w Sosnowcu Ewę Musiał 1 Współczesny
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W PISZU PRZY ZESPOLE SZKOLNO PRZEDSZKOLNY NR 1 W PISZU Wstęp Program Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego stanowi integralną
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W GIMNAZJUM IM. POLSKICH OLIMPIJCZYKÓW W BACZYNIE
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W GIMNAZJUM IM. POLSKICH OLIMPIJCZYKÓW W BACZYNIE 1. ZALOŻENIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego (WSDZ)
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO. w GIMNAZJUM MIEJSKIM IM. JANA PAWŁA II W GŁOWNIE. w roku szkolnym 2015/2016
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO w GIMNAZJUM MIEJSKIM IM. JANA PAWŁA II W GŁOWNIE w roku szkolnym 2015/2016 Podstawa prawna Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.
Bardziej szczegółowoPRZYSZŁOŚĆ TWOJEGO DZIECKA NIE MUSI BYĆ ZAGADKĄ PROGRAM DORADZTWA EDUKACYJNO-ZAWODOWEGO DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I LICEALNYCH
PRZYSZŁOŚĆ TWOJEGO DZIECKA NIE MUSI BYĆ ZAGADKĄ PROGRAM DORADZTWA EDUKACYJNO-ZAWODOWEGO DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I LICEALNYCH Każdy z nas pamięta zapewne siebie sprzed kilkunastu, kilkudziesięciu
Bardziej szczegółowoCzynniki wpływające na wybór szkoły i zawodu. oprac. Mateusz Wisełka
Czynniki wpływające na wybór szkoły i zawodu oprac. Mateusz Wisełka W ciągu życia młodzi ludzie są bardzo często stawiani w sytuacji wyboru lub konieczności podejmowania wielu różnorodnych decyzji, które
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 118 im. Przyjaciół Mazowsza w Warszawie na rok szkolny 2014/2015
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 118 im. Przyjaciół Mazowsza w Warszawie na rok szkolny 2014/2015 1. Ocena zapotrzebowania na WSDZ w Szkole Podstawowej nr 118 Wewnątrzszkolny
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO na lata
SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO na lata 2016-2019 Gimnazjum w Piotrowicach I. GŁÓWNE CELE PROGRAMU : a) wyposażenie uczniów w umiejętności służące podejmowaniu właściwych decyzji życiowych, określeniu
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w Szkole Podstawowej nr 119 w Warszawie
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w Szkole Podstawowej nr 119 w Warszawie Program opracowała Iwona Wiśniewska Szkolny doradca zawodowy Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM NR 1 W BRANIEWIE
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM NR 1 W BRANIEWIE Na lata: 2014/2015, 2015/2016, 2016/2017 1 Wstęp Wybór zawodu jest jedną z najważniejszych życiowych decyzji. W klasie trzeciej gimnazjum
Bardziej szczegółowoBezpośrednio po zgłoszeniu / w ramach konsultacji lub innym ustalonym terminie
Porady indywidualne bez badań dla dzieci i młodzieży Poradnictwo dla rodziców (opiekunów prawnych) dzieci i młodzieży Konsultacje dla rodziców, nauczycieli, wychowawców, pedagogów szkolnych, dyrektorów
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Załącznik nr 14 Szkoła Podstawowa nr 50 z Oddziałami Integracyjnymi im. Świętej Jadwigi Królowej Polski w Białymstoku SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Białystok 2017 r. Program realizacji zajęć z zakresu
Bardziej szczegółowoDoradca zawodowy Beata Kapinos
Program realizacji Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego w Szkole Podstawowej nr 36 im. Narodów Zjednoczonej Europy w Tychach na rok szkolny 2018/2019 Doradca zawodowy Beata Kapinos 1 Podstawy
Bardziej szczegółowoPlan działań preorientacji i orientacji zawodowej na III poziomie edukacyjnym w ZSiP w Krośnicach
Plan działań preorientacji i orientacji zawodowej na III poziomie edukacyjnym w ZSiP w Krośnicach 1. Cel działań Celem orientacji zawodowej w gimnazjum jest przygotowanie uczniów do podjęcia trafnej decyzji
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Gimnazjum Nr 38 im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie
Wewnątrz System Doradztwa Zawodowego Gimnazjum Nr 38 im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 15, poz. 142) 2. Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO CLVII LO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO CLVII LO 1 Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 15, poz. 142) 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 30 kwietnia
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 289 im. Henryka Sienkiewicza w Warszawie
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 289 im. Henryka Sienkiewicza w Warszawie Spis treści: 1. Podstawy prawne 2. Wstęp ( założenia ) 3. Cele ogólne i szczegółowe 4. Adresaci
Bardziej szczegółowoGimnazjum nr 1 im. Polskich Noblistów w Ostródzie
Gimnazjum nr 1 im. Polskich Noblistów w Ostródzie WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną dnia 23.05.2012r Opracowanie: mgr Anna Kuźniar 1 PODSTAWA PRAWNA Rezolucja
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO ZESPÓŁ SZKÓŁ SPORTOWYCH W RYBNIKU
SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO ZESPÓŁ SZKÓŁ SPORTOWYCH W RYBNIKU rok szkolny 2018/2019 Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze zawodu i kierunku kształcenia: 1. Ustawa
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Publicznego Gimnazjum im. Marii Konopnickiej w Strykowicach Górnych rok szkolny 2015/2016
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Publicznego Gimnazjum im. Marii Konopnickiej w Strykowicach Górnych rok szkolny 2015/2016 Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA UCZNIÓW KL. VII SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 307 W WARSZAWIE W ROKU SZKOLNYM 2017/2018
PROGRAM ZAJĘĆ DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA UCZNIÓW KL. VII SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 307 W 1. Podstawa prawna: - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania
Bardziej szczegółowoSZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 14. im. STANISŁAWA STASZICA W PABIANICACH
Załącznik nr 4 do Uchwały Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej nr 14 w Pabianicach Nr 3/2017/2018 z dnia 25 stycznia 2018 r. WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 14 im. STANISŁAWA
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA 9 /2014 /2015
UCHWAŁA 9 /2014 /2015 Rady Pedagogicznej Gimnazjum nr 8 Sportowego w Bydgoszczy z dnia 10.02.2015r. w sprawie wprowadzenia zmian do Statutu Gimnazjum nr 8 Sportowego w Bydgoszczy Na podstawie art. 50 ust.
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 9. im. DĘBICKICH SAPERÓW W DĘBICY
SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 9 im. DĘBICKICH SAPERÓW W DĘBICY ROK SZKOLNY 2017/2018 1 I. WSTĘP: Zmiany zachodzące we współczesnym rynku pracy, globalizacja gospodarki,
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 7 W OLSZTYNIE
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 7 W OLSZTYNIE Opracowanie: Ewa Cichocka Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych
Bardziej szczegółowoPOSTAWY RODZICIELSKIE
POSTAWY RODZICIELSKIE Wychowanie bez błędów jest mitem. Nic takiego nie istnieje. I nie tylko nie istnieje, ale wręcz nie powinno istnieć. Rodzice są ludźmi. Popełniają więc błędy i nie wiedzą wszystkiego.
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 298 im. Jana Kasprowicza w Warszawie SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Szkoła Podstawowa nr 298 im. Jana Kasprowicza w Warszawie SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO 1 Współczesny rynek edukacji i pracy charakteryzuje się ciągłymi zmianami. Globalizacja gospodarki, postęp
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Załącznik do zarządzenia dyrektora Nr 6/2016 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie doradztwa zawodowego w Zespole Szkół Poligraficznych im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa im. Św. Jadwigi Królowej w Sieteszy WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO ROK SZKOLNY 2017/2018
Szkoła Podstawowa im. Św. Jadwigi Królowej w Sieteszy WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO ROK SZKOLNY 2017/2018 Szczegóły 1. Założenia Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego. Wewnątrzszkolny
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 4 w Grodzisku Mazowieckim na rok szkolny 2017/2018 i 2018/2019
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 4 w Grodzisku Mazowieckim na rok szkolny 2017/2018 i 2018/2019 Ocena zapotrzebowania na WSDZ Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego realizowany w Liceum Ogólnokształcącym im. Bohaterów Powstania Styczniowego w Małogoszczu
Zał. Nr 1 do zarządzenia Nr 9/2016/2017 z dnia 11 stycznia 2017r. Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego realizowany w Liceum Ogólnokształcącym im. Bohaterów Powstania Styczniowego w Małogoszczu 1.
Bardziej szczegółowoPLAN DORADZTWA ZAWODOWEGO Gimnazjum im. Biskupa Michała Kozala w Białośliwiu
PLAN DORADZTWA ZAWODOWEGO Gimnazjum im. Biskupa Michała Kozala w Białośliwiu Przedstawiony Radzie Pedagogicznej w dniu 15 września 2015 r. 1 1. Organizacją wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zajmują się
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Zespołu Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Służewie
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Zespołu Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Służewie Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO III LO im S. ŻEROMSKIEGO Z ODDZIAŁAMI DWUJĘZYCZNYMI W BIELSKU - BIAŁEJ Bielsko Biała; sierpień 2015 Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Gimnazjum Nr 38 im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie
Wewnątrz System Doradztwa Zawodowego Gimnazjum Nr 38 im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 15, poz. 142) 2. Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoGimnazjum nr 44 im gen. Mariusza Zaruskiego nr 44 w Poznaniu Program doradztwa edukacyjnego i orientacji zawodowej dla uczniów. Rok szkolny 2016/2017.
1 Gimnazjum nr 44 im gen. Mariusza Zaruskiego nr 44 w Poznaniu Program doradztwa edukacyjnego i orientacji zawodowej dla uczniów. Rok szkolny 2016/2017. 1. Program obejmuje ogół działań podejmowanych przez
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Załącznik do Zarządzenia nr 29 Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 343 im. Matki Teresy z Kalkuty w Warszawie WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO 2015 Rozdział I. Podstawa prawna 1
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO XL Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Żeromskiego w Warszawie 1 AKTY PRAWNE: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO. GIMNAZJUM MISTRZOSTWA SPORTOWEGO NR 2 w Rybniku
SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM MISTRZOSTWA SPORTOWEGO NR 2 w Rybniku rok szkolny 2015/2016 Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze zawodu i kierunku kształcenia:
Bardziej szczegółowoJAK POMÓC DZIECKU WYBRAĆ SZKOŁĘ I ZAWÓD?
JAK POMÓC DZIECKU WYBRAĆ SZKOŁĘ I ZAWÓD? Szanowni Państwo! Za parę miesięcy Państwa dzieci będą składać dokumenty do szkół ponadgimnazjalnych. Najbliższy czas warto więc wykorzystać na zbieranie informacji,
Bardziej szczegółowoProgram doradztwa edukacyjnego i orientacji zawodowej
1 Program doradztwa edukacyjnego i orientacji zawodowej dla uczniów Gimnazjum nr 44 im. gen. Mariusza Zaruskiego w Poznaniu w roku szkolnym: 2015/2016. 1. Program obejmuje ogół działań podejmowanych przez
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Kartuzach
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Kartuzach Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 1 im. gen. Józefa Bema w Dobrym Mieście Opracowała: koordynator doradztwa zawodowego Dorota Mandera 1 PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoNauczyciel, który potrafi być doradcą dla swoich uczniów, staje się wychowawcą na miarę czasów, w których żyje. Szanowni Rodzice! Drodzy Uczniowie!
Nauczyciel, który potrafi być doradcą dla swoich uczniów, staje się wychowawcą na miarę czasów, w których żyje. Szanowni Rodzice! Drodzy Uczniowie! Znaczenie gimnazjum dla rozwoju człowieka jest szczególne.
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WYBORU DROGI EDUKACYJNO-ZAWODOWEJ
CZYNNIKI WYBORU DROGI EDUKACYJNO-ZAWODOWEJ Cieszyn, 18.10.2012r. Od 01.09.2012 Zespół Poradni Psychologiczno- Pedagogicznych w Cieszynie Na mocy uchwały nr XXII/177/12 Rady Powiatu Cieszyńskiego ZDANIA
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkół Ponadpodstawowych nr 5 im. Króla Bolesława Chrobrego w Łodzi wraz z harmonogramem na rok szkolny 2019/2020 Podstawa prawna realizacji programu:
Bardziej szczegółowoRodzic jako pierwszy doradca zawodowy swego dziecka
PZS Oborniki Śląskie 2014-2016 Rodzic jako pierwszy doradca zawodowy swego dziecka https://encryptedtbn1.gstatic.com/images?q=tbn:and9gcqgwwobexasyfhhs5hnb2biuzl3k_mpqxletqvzaayboi-nvct8rg DLACZEGO RODZIC?
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w Technikum nr 4 im. ks.józefa Sieradzana w Kaliszu WPROWADZENIE
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w Technikum nr 4 im. ks.józefa Sieradzana w Kaliszu WPROWADZENIE Każdy człowiek ma w życiu jakieś cele, dążenia i plany, które chciałby w przyszłości osiągnąć
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Opracowała: Monika Grobelna pedagog, doradca zawodowy 1 ZAŁOŻENIA Zmiany na rynku pracy, pojawianie się nowych zawodów oraz istniejące bezrobocie wymaga od dzisiejszych
Bardziej szczegółowoWebinar wspierany przez: Osobowość w pracy doradcy kariery
Webinar wspierany przez: Osobowość w pracy doradcy kariery Partnerzy Ogólnopolskiego Badania Doradców Kariery Harmonogram Problemy, które poruszymy Czym jest i na co wpływa osobowość? 1. Jak osobowość
Bardziej szczegółowoPROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO SZKOŁA PODSTAWOWA NR 80 IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W POZNANIU
PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO SZKOŁA PODSTAWOWA NR 80 IM. KORNELA MAKUSZYŃSKIEGO W POZNANIU Rok szkolny 2017/2018 Program Doradztwa Zawodowego w szkole podstawowej obejmuje ogół działań podejmowanych przez
Bardziej szczegółowoPROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ DLA KLAS 7-8 W SOCHACZEWIE
PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ DLA KLAS 7-8 W SOCHACZEWIE SPIS TREŚCI str. 1. Cele doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej... 3 2. Zadania doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej...
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Gimnazjum Nr 1 w Jaworzu
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Gimnazjum Nr 1 w Jaworzu Ilekroć w dokumencie pojawi się zapis: rodzice należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów ucznia, orientacja zawodowa należy
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 15 we Wrocławiu - Szkoła Podstawowa nr 25
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 15 we Wrocławiu - Szkoła Podstawowa nr 25 WSTĘP Zespół Szkolno-Przedszkolny realizuje doradztwo zawodowe przez prowadzenie
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO. Realizowany w Szkole Podstawowej nr 222 im. Jana Brzechwy w Warszawie
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Realizowany w Szkole Podstawowej nr 222 im. Jana Brzechwy w Warszawie Przepisy prawne dotyczące realizacji WSDZ zawarte są w następujących dokumentach: Ustawa
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ IM. JANUSZA KORCZAKA W SZYDŁOWIE
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ IM. JANUSZA KORCZAKA W SZYDŁOWIE SPIS TREŚCI: I. Cele II. Podstawa prawna III. Podstawowe pojęcia związane z doradztwem zawodowym IV. Zadania
Bardziej szczegółowoPubliczne Gimnazjum nr 5 im. Aleksandra Kamińskiego w Opolu ul. Ozimska 48a, Opole. Szkolny System Doradztwa Zawodowego
Publiczne Gimnazjum nr 5 im. Aleksandra Kamińskiego w Opolu ul. Ozimska 48a, 45-368 Opole Szkolny System Doradztwa Zawodowego Opole 2015 Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze
Bardziej szczegółowoOpracowanie: mgr Ewa Jagiełłowicz (psycholog) mgr Anna Konopka (pedagog)
DORADZTWO ZAWODOWE W PRZEKROJU ŻYCIOWYM Opracowanie: mgr Ewa Jagiełłowicz (psycholog) mgr Anna Konopka (pedagog) AKTY PRAWNE Konstytucja RP z dnia 2.04.1997 r. (art.65), Ustawa z dnia 7.09.1991 r. o systemie
Bardziej szczegółowoGimnazjum Nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Namysłowie WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Namysłowie WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO ROK SZKOLNY 2015/2016 W myśl obowiązujących przepisów jednym z podstawowych i ważnych zadań wychowawczych
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Jana Pawła II w Złotowie na rok szkolny 2019/2020
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Jana Pawła II w Złotowie na rok szkolny 2019/2020 1. Podstawa prawna programu. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo oświatowe
Bardziej szczegółowoPLAN DORADZTWA EDUKACYJNO ZAWODOWEGO w Publicznym Gimnazjum w Wolborzu rok szkolny 2016/2017
Publiczne Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Wolborzu ul. Modrzewskiego 105, 97 320 Wolbórz Tel. 44 6164880 PLAN DORADZTWA EDUKACYJNO ZAWODOWEGO w Publicznym Gimnazjum w Wolborzu rok szkolny Opracował: pedagog
Bardziej szczegółowoPLAN DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO NA ROK SZKOLNY 2016/2017
PLAN DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO NA ROK SZKOLNY 2016/2017 W LXV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI IM. GEN. JÓZEFA BEMA W WARSZAWIE WSTĘP W procesie edukacji doradztwo i orientacja
Bardziej szczegółowoDoradztwo zawodowe w Gimnazjum
Doradztwo zawodowe w Gimnazjum W ramach pomocy psychologiczno-icznej dla uczniów, w naszym Gimnazjum prowadzone są zajęcia z doradztwa zawodowego. Celem tych zajęd jest pomoc uczniom w rozpoznaniu swoich
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA NR 85 IM. ZRZESZENIA KASZUBSKO POMORSKIEGO W GDAŃSKU WEWNĄTRZSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 85 IM. ZRZESZENIA KASZUBSKO POMORSKIEGO W GDAŃSKU WEWNĄTRZSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO WEWNĄTRZSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO SZKOŁA PODSTAWOWA IM. ZRZESZENIA KASZUBSKO
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w Publicznej Szkole Podstawowej nr 5 im. Adama Mickiewicza w Kędzierzynie-Koźlu,,Wybierz sobie zawód, który lubisz, a całe życie nie będziesz musiał pracować
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej w Siedlcach. Program Doradztwa Zawodowego w Szkole Podstawowej nr 1 w Siedlcach
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej w Siedlcach Program Doradztwa Zawodowego w Szkole Podstawowej nr 1 w Siedlcach Rok szkolny 2018 / 2019 Podstawy prawne Programu Doradztwa Zawodowego:
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Załącznik Nr 11 do Statutu ZS Nr 1 w Wągrowcu WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego obejmuje działania podejmowane przez szkołę w celu przygotowania uczniów
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO NA ROK SZKOLNY 2017/2018
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 16 /2017/2018 Rady Pedagogicznej z dnia 11.09.2017 r. SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO NA ROK SZKOLNY 2017/2018 Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 im. Króla
Bardziej szczegółowoWstęp. Wewnątrzszkolny system doradztwa - jest to ogół działań podejmowanych szkołę w celu przygotowania
Wstęp Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1996r. Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami), zobowiązuje placówki oświatowe do przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia
Bardziej szczegółowoProgram doradztwa zawodowego w Gimnazjum im. Ks. Zdzisława Peszkowskiego w Krążkowach
Program doradztwa zawodowego w Gimnazjum im. Ks. Zdzisława Peszkowskiego w Krążkowach Opracowały: Edyta Szczerbuk Ilona Pelc ZAŁOŻENIA PROGRAMU Program został opracowany jako potrzeba pomocy, usytuowana
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Szkoła Podstawowa nr 5 im. Janusza Kusocińskiego
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Szkoła Podstawowa nr 5 im. Janusza Kusocińskiego Celem działań w zakresie doradztwa zawodowego jest udzielenie uczniom pomocy w osiągnięciu umiejętności świadomego
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego. Gimnazjum nr1 im. Jana Pawła II w Świdniku
GIMNAZJUM NR 1 im. Jana Pawła II ul. M. Kopernika 9 21-040 Świdnik 081 468 77 00 fax: 081 468 77 02 e-mail: sekretariat.gimnazju m1 @swidnik.edu.pl www.gimn azju m1.swidnik.edu.pl Wewnątrzszkolny System
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 4 W WARSZAWIE Rok szkolny 2018/2019 WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Opracowała: Anna Redzimska 1 1. Założenia programu: Za realizację programu doradztwa zawodowego odpowiedzialni
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ. im. JANA PAWŁA II W KROCZEWIE
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ im. JANA PAWŁA II W KROCZEWIE UWAGI WSTĘPNE Jednym z priorytetów reformowanej szkoły podstawowej jest wprowadzenie do programów nauczania
Bardziej szczegółowoPLAN DORADZTWA EDUKACYJNO ZAWODOWEGO w Publicznym Gimnazjum w Wolborzu rok szkolny 2014/2015
Publiczne Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Wolborzu ul. Modrzewskiego 105, 97 320 Wolbórz Tel. 44 6164880 PLAN DORADZTWA EDUKACYJNO ZAWODOWEGO w Publicznym Gimnazjum w Wolborzu rok szkolny Opracował: pedagog
Bardziej szczegółowoSZKOLNE ZASADY DORADZTWA ZAWODOWEGO W GIMNAZJUM NR 70 W ZSS NR 3 W KRAKOWIE
SZKOLNE ZASADY DORADZTWA ZAWODOWEGO W GIMNAZJUM NR 70 W ZSS NR 3 W KRAKOWIE Opracowały: Katarzyna ZIĘTARA Halina KLISZ 1. str. 1 / 7 I. PODSTAWY PRAWNE: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
Bardziej szczegółowoPROGRAM ORIENTACJI I DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM NR 14 W KATOWICACH. Rok Szkolny 2013/2014
PROGRAM ORIENTACJI I DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM NR 14 W KATOWICACH Rok Szkolny 2013/2014 WSTĘP Z chwilą ukończenia szkoły gimnazjalnej uczniowie musza dokonać bardzo ważnego wyboru życiowego - wybrać
Bardziej szczegółowoPROGRAM ORIENTACJI I DORADZTWA ZAWODOWEGO SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 40 W KATOWICACH. z oddziałami gimnazjalnymi
PROGRAM ORIENTACJI I DORADZTWA ZAWODOWEGO SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 40 W KATOWICACH z oddziałami gimnazjalnymi Rok Szkolny 2017/2018 1 WSTĘP Z chwilą ukończenia szkoły gimnazjalnej uczniowie musza dokonać
Bardziej szczegółowoWewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego. 3. Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia 1982 r. z późniejszymi zmianami.
Podstawa prawna: Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego 1. Konstytucja RP z dnia 17 października 1997 r. 2. Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 7 września 1991 r. 3. Karta Nauczyciela z dnia 26 stycznia
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w ZESPOLE SZKÓŁ NR 36 im. MARCINA KASPRZAKA w WARSZAWIE
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w ZESPOLE SZKÓŁ NR 36 im. MARCINA KASPRZAKA w WARSZAWIE Uzasadnienia programu akty prawne: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity:
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Zespołu Szkół nr 60 w Warszawie
SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Zespołu Szkół nr 60 w Warszawie Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze zawodu i kierunku kształcenia: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r.
Bardziej szczegółowoDORADZTWO EDUKACYJNO ZAWODOWEGO DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I LICEALNYCH
DORADZTWO EDUKACYJNO ZAWODOWEGO DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I LICEALNYCH Warszawa, 2012 GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU (1) We współczesnym świecie najwyższe kwalifikacje oraz poziom zaangażowania w coraz
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Zespół Szkół Zawodowych Nr 1 w Krakowie im. ks. kard. Adama Stefana Sapiehy WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO I. Podstawowe akty prawne regulujące funkcjonowanie Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa
Bardziej szczegółowoPlanowanie ścieżki rozwoju zawodowego ucznia Ku przyszłości
Planowanie ścieżki rozwoju zawodowego ucznia Ku przyszłości Wobec wielu problemów młodzieży związanych z wyborami edukacyjnozawodowymi oraz przejmowaniem odpowiedzialności za kształt własnych decyzji zawodowych
Bardziej szczegółowoROLA DORADCY ZAWODOWEGO W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY
ROLA DORADCY ZAWODOWEGO W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY Czym jest poradnictwo zawodowe i jakie są jego formy? Poradnictwo zawodowe jest usługą rynku pracy, realizowaną przez powiatowe urzędy pracy i centra
Bardziej szczegółowoORGANIZACJA WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ORAZ ZAJĘĆ ZWIĄZANYCH Z WYBOREM KIERUNKU KSZTAŁCENIA I ZAWODU.
ORGANIZACJA WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ORAZ ZAJĘĆ ZWIĄZANYCH Z WYBOREM KIERUNKU KSZTAŁCENIA I ZAWODU. I. WPROWADZENIE Orientacja szkolna i zawodowa stanowi integralną część szkolnego programu
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo oświatowe (Dz. U. 2017, poz. 59) zwłaszcza art. 47, art. 109. Ustawa z dn. 14 grudnia 2016 r. Przepisy
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO REALIZOWANY W PUBLICZNYM GIMNAZJUM IM. KSIĘDZA JERZEGO POPIEŁUSZKI W WIELOPOLU SKRZYŃSKIM W ROKU SZKOLNYM
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO REALIZOWANY W PUBLICZNYM GIMNAZJUM IM. KSIĘDZA JERZEGO POPIEŁUSZKI W WIELOPOLU SKRZYŃSKIM W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 209 IM. HANKI ORDONÓWNY W WARSZAWIE
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 209 im. Hanki Ordonówny w Warszawie ul. Reymonta 25, 01-840 Warszawa. tel./fax. 22 663 55 69; e -mail: sp209@edu.um.warszawa.pl WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ OGRODNICZYCH W BIELSKU-BIAŁEJ
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W ZESPOLE SZKÓŁ OGRODNICZYCH W BIELSKU-BIAŁEJ Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego to ogół działań podejmowanych przez szkołę tj. w Technikum Nr 6 oraz
Bardziej szczegółowoGimnazjum Nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Namysłowie WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Namysłowie WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO ROK SZKOLNY 2014/2015 W myśl obowiązujących przepisów jednym z podstawowych i ważnych zadań wychowawczych
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO ZESPOŁU SZKÓŁ NR 55 IM. GEN. ST. MACZKAW WARSZAWIE
PROGRAM SZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO ZESPOŁU SZKÓŁ NR 55 IM. GEN. ST. MACZKAW WARSZAWIE 1. Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w ramach pracy z nauczycielami (Radą Pedagogiczną) obejmuje:
Bardziej szczegółowoZespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 w Dąbrowie Górniczej SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO
Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 w Dąbrowie Górniczej SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Podstawa prawna - Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59) art. 47 ust. 1 pkt 3 lit.
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209
PROGRAM ZAJĘĆ ROZWIJAJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE DLA DZIECI W WIEKU 8-12 LAT: RAZEM LEPIEJ - realizowany w SP 209 Szkoła, obok rodziny, jest jednym z najważniejszych środowisk społecznych dziecka. Jej
Bardziej szczegółowoROLA OTOCZENIA W AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
ROLA OTOCZENIA W AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Osoba z niepełnosprawnością w życiu społecznym Postawy otoczenia społecznego wobec osób niepełnosprawnych i ich wpływ na funkcjonowanie osoby
Bardziej szczegółowo