JĘZYK POLSKI WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA 2

Transkrypt

1 JĘZYK POLSKI WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA 2 ocena dopuszczająca 1. Uczeń przeczytał, zna i rozumie treść oraz problematykę lektury obowiązkowej. Potrafi streścić główne wątki utworów epickich i dramatycznych z listy lektur obowiązkowych. ocena dostateczna -jak na ocenę dopuszczającą, a ponadto: 1.Potrafi scharakteryzować wizję świata i człowieka w poszczególnych epokach, odwołując się do omówionych utworów literackich; 2. Wykazuje orientację w lekturze wybranej, omawianej na lekcjach. 2. Przeczytał, zna i rozumie treść oraz problematykę lektury wybranej omawianej na lekcjach. 3.. Potrafi umiejscowić dzieło literackie na tle epoki. 3. Porządkuje zjawiska literackie według zasady chronologicznej. 4. Zna najważniejsze daty z historii literatury. 4. Wskazuje kontekst biograficzny i historyczny utworów. 5. Zna biografię Adama Mickiewicza. 5. Zna podstawowe fakty dotyczące życia i twórczości pisarzy niezbędne do zrozumienia genezy i treści omawianej lektury. 6. Rozumie pojęcia: epoka, romantyzm, ludowość, historyzm, prometeizm, mesjanizm, wallenrodyzm, winkelriedyzm, improwizacja, miłość romantyczna, utylitaryzm, emancypacja, praca u podstaw, praca organiczna, dekadentyzm, ewolucjonizm, asymilacja, katastrofizm. 6. Umie wyjaśnić pojęcia: prąd literacki, prąd artystyczny, orientalizm, wzniosłość, symbol. 7. Określa cechy gatunków: nowela, opowiadanie, powieść realistyczna, powieść historyczna. 7. Ponadto: ballada, epopeja. 8. Rozumie pojęcia: narrator wszechwiedzący, narracja z punktu widzenia. 8. Rozpoznaje w tekście rodzaj narracji i typ narratora.

2 9. Wymienia cechy wzorców osobowych poznanych epok. 10. Dostrzega obecność powtarzającego się motywu. 9. Charakteryzuje poznane wzorce osobowe i bohaterów literackich poznanych na lekcjach. 10. Dostrzega obecność powtarzającego się motywu; zna pojęcie topos. 11. Rozpoznaje różne style w sztuce (np. secesyjny, impresjonistyczny). 12. Rozpoznaje wartości w dziełach literackich: prawda, dobro, miłość, Bóg, honor ojczyzna, naród, społeczeństwo, piękno, odpowiedzialność, wolność, sprawiedliwość, tolerancja, równość, wiara, nadzieja, braterstwo. 12. Rozpoznaje hierarchię wartości w dziełach literackich. 13. Stosuje zasady komunikacji językowej. 13. Zna zasady etyki i etykiety językowej. 14. Rozpoznaje różne komunikaty: pisane, mówione, oficjalne, nieoficjalne. Rozpoznaje i odróżnia poszczególne style funkcjonalne. 14. Redaguje teksty pełniące określoną funkcję komunikacyjną. Stosuje w wypowiedzi różne style językowe w zależności od sytuacji komunikacyjnej. 15. Rozpoznaje różne teksty publicystyczne: artykuł, felieton, reportaż. 15. Czyta ze zrozumieniem teksty publicystyczne. Sporządza plan wypowiedzi. 16. Aktywnie i krytyczne słucha wystąpień publicznych, odróżnia fakty od opinii. 17. Posługuje się poprawną polszczyzną. Zna zasady ortograficzne. 17. Przestrzega kultury języka i słowa. 18. Rozumie pojęcia: archaizm, neologizm; stylizacja, frazeologizm, język ogólnopolski, dialekt, gwara, styl, archaizm, archaizacja, dialektyzacja, kolokwializm. 18. Wskazuje w tekście archaizmy, neologizmy, stylizację, dialektyzację, kolokwializację, frazeologizmy. 19. Zna sposoby wzbogacania zasobu leksykalnego polszczyzny. 19. Odróżnia znaczenie realne od etymologicznego, słownictwo neutralne od emo-

3 cjonalnego i wartościującego. 20. Posługuje się formami wypowiedzi jak: opis, opowiadanie, streszczenie, plan, charakterystyka. 20.Ponadto: charakterystyka porównawcza, rozprawka. 21. Podejmuje próbę zredagowania w domu planu wypowiedzi na podany temat w oparciu o wskazany materiał. 21. Przygotowuje w domu plan wypowiedzi na podany temat w oparciu o wskazany materiał. 22. Podejmuje próbę prezentacji na lekcji zagadnień wcześniej przygotowanych w domu. 22. Prezentuje na lekcji zagadnienia wcześniej przygotowane w domu. ocena dobra -jak na ocenę dostateczną, a ponadto: ocena bardzo dobra -jak na ocenę dobrą, a ponadto: 1. Charakteryzuje epoki literackie. Wskazuje związki literatury z wydarzeniami historycznymi, kulturą i sztuką oraz filozofią omawianych epok. 1. Określa ich znaczenie dla kultury polskiej i światowej. 2. Porównuje utwory literackie z różnych epok o podobnych motywach (np. miłość dom, rodzina, droga, wędrówka, pielgrzymka, wina i kara, władza, cierpienie, bunt, ojczyzna, natura-cywilizacja, życieteatr, moralność, młodość, samotność, heroizm, patriotyzm, kobieta, artysta, człowiek, religia. Bóg). 2. Dostrzega związki (kontynuacje i nawiązania) między tekstami kultury różnych epok. Posługuje się terminem topos. Potrafi przedstawić ewolucję wybranych gatunków literackich na podstawie omawianych utworów. 3.. Charakteryzuje i ocenia bohaterów literackich w kontekście epoki. 4. Charakteryzuje konwencje artystyczne epok: romantyzm, realizm, naturalizm, modernizm, impresjonizm, symbolizm, dekadentyzm. 3. Potrafi przedstawić ewolucję bohatera literackiego na podstawie omawianych utworów. 4. Charakteryzuje konwencje artystyczne epok: ekspresjonizm, katastrofizm.

4 5. Dostrzega kontekst filozoficzny dzieła. 5. Wskazuje znaczenie kontekstu filozoficznego dzieła. 6. Potrafi porównać wzorce osobowe, kreacje bohaterów oraz wizję świata i człowieka w omawianych epokach, odwołując się do utworów literackich. 6. Ponadto: wskazać dominantę kompozycyjną i myślową oraz dokonać analizy typowego dla epoki i autora utworu literackiego. 7. Potrafi scharakteryzować koncepcję artysty i zadania sztuki w omawianych epokach, odwołując się do utworów literackich. 8. Dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji dzieła literackiego, rozpoznając przenośne znaczenia dzieła (metaforyczne, alegoryczne, paraboliczne). 8. Ponadto: posługując się biegle terminologią historyczno- i teoretycznoliteracką. 9. Umie wyjaśnić pojęcia: gotycyzm, metafizyka, nietzscheanizm, panteizm, hamletyzm. 9. Ponadto: osjanizm, egzotyzm, schopenhaueryzm, panteizm, profetyzm, kreacjonizm, weltschmerz, hamletyzm. Stosuje je w wypowiedzi. 10. Wskazuje konteksty biblijne i antyczne w epokach następnych. 11. Rozpoznaje aluzje i symbole kulturowe: antyczne, judaistyczne, chrześcijańskie, staropolskie. 11. Potrafi wskazać tradycje literackie w literaturze kolejnych epok.. Określa ich funkcję ideową i kompozycyjną. 12. Określa cechy gatunków literackich: powieść poetycka, dramat romantyczny, poemat dygresyjny, dramat symboliczny. 12. Określa cechy gatunków literackich: powieść młodopolska, felieton. 13. Określa funkcję środków stylistycznych. 13. Rozumie funkcje języka w tekstach literackich. 14. Redaguje rozprawkę, recenzję. 14. Dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji dzieła sztuki( w tym tekstu lit.), Podejmuje próbę napisania felietonu.

5 15. Stosuje w analizie utworów literackich pojęcia: porównanie homeryckie, inwokacja, heksametr, wiersz wolny, symbol, inwersja, metafora, morał, peryfraza, archaizm, neologizm, stylizacja, mowa ezopowa. 15. Ponadto: sylabotonizm, rapsod, poezja funeralna, oksymoron, elipsa, paralelizm. 14. Koryguje własne błędy, wykorzystując wiedzę o języku. 15. Posługuje się poprawnym językiem i bogatym słownictwem. 15. Wykazuje się swobodą konwersacji, kulturą dyskusji i piękną polszczyzną 16.. Prezentuje na lekcji zagadnienia opracowane w czasie zajęć, przygotowując ogólny plan wypowiedzi ustnej. Wykorzystuje wskazane teksty kultury. 16. Ponadto: wykazuje się swobodą w zakresie stosowania odpowiedniej terminologii, bezbłędną kompozycją wypowiedzi. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który potrafi: - formułować wnioski dojrzałe, wnikliwe; - stawiać hipotezy badawcze; - polemizować, by obronić własne stanowisko, szukając wciąż nowych argumentów, - odwoływać się do opinii autorytetów ( sądy historyków literatury, myśli filozofów...) dla obrony własnego stanowiska; - dowodzić własnej racji w ocenie dzieł sztuki; - formułować wnioski płynące z porównania kształtu artystycznego tekstów literackich; - samodzielnie gromadzić, porządkować i wykorzystywać w wypowiedziach ustnych ( i pisemnych) materiały z różnych źródeł dotyczące literatury, filmu i innych dziedzin sztuki;