l i c e u m o g ó l n o k s z t a ł c ą c e turystyczna

Transkrypt

1 l i c e u m o g ó l n o k s z t a ł c ą c e Paweł Wład turystyczna zadania

2 CZYTAMY MAP POŁO ENIE GEOGRAFICZNE 1. Podaj współrzędne skorowidzowe (np. A3, B1) następujących obiektów zaznaczonych na mapie: a) szczytu góry Żar, b) szczytu Magurki Wilkowickiej, c) stacji kolejowej Wilkowice-Bya, d) centrum miejscowości Czernichów (kościoła, urzędu gminy), e) szczytu góry Czupel. 2. Na mapie, w kwadracie o współrzędnych topograficznych i (opisanych liczbowo w ramce mapy), zaznaczono zabytkowy drewniany kościół. Podaj nazwę najbliższej stacji kolejowej, na której należy wysiąść z pociągu, aby zwiedzić ten kościół. KIERUNKI GEOGRAFICZNE 3. Wyobraź sobie, że stoisz w punkcie widokowym na szczycie Magurki Wilkowickiej (909 m n.p.m.). Określ, w jakim kierunku w stosunku do tego punktu znajduje się: a) schronisko studenckie Chatka na Rogaczu, b) Skała Czarownic, c) grzbiet Nowy Świat, d) kościół w Bielsku-Białej-Straconce. SKALA MAPY 4. Podaj skalę załączonego fragmentu mapy Beskidu Małego w postaci mianowanej. 5. Zmierz na mapie i oblicz: a) odległość w terenie w linii prostej między stacją kolejową Bielsko-Biała-Mikuszowice a szczytem Magurki Wilkowickiej, b) o ile kilometrów i o ile procent dłuższy jest czerwony szlak turystyczny między tymi punktami. 6. Powierzchnia Jeziora Międzybrodzkiego wynosi 370 ha. Podaj tę powierzchnię w kilometrach kwadratowych z dokładnością do 0,1 km². 7. Korzystając z załączonej mapy, podaj największą szerokość Jeziora Międzybrodzkiego z dokładnością do 0,1 km. 8. Powierzchnia Jeziora Międzybrodzkiego wynosi 370 ha. Oblicz powierzchnię, jaką zajmuje to jezioro na załączonej mapie. ZJAWISKA ASTRONOMICZNE 9. Wyobraź sobie, że przebywasz w schronisku PTTK na Magurce Wilkowickiej w dniu 22 czerwca i masz możliwość obserwacji Słońca przez cały dzień. Wykonaj polecenia A i B. A. Określ kierunek, w którym zobaczysz tarczę słoneczną o godzinie: a) 6.00, b) 9.00, c) B. Określ kierunek, w którym pada cień pionowego słupa (gnomonu) o godzinie: a) 9.00, b) 12.00, c) Szczyt Magurki Wilkowickiej znajduje się w punkcie o współrzędnych geograficznych N, E. Oblicz wysokość górowania Słońca nad horyzontem na Magurce Wilkowickiej w dniach (wynik obliczeń podaj z dokładnością do minut kątowych): a) 21 III, b) 22 VI, c) 22 XII. 11. Wyobraź sobie, że stoisz na szczycie Magurki Wilkowickiej (49 47 N, E). Jest południe słoneczne. Oblicz, z dokładnością do minut, o ile: a) wcześniej górowało Słońce na wschodnim skraju Polski (24 08 E), b) później będzie górować Słońce na zachodnim skraju Polski (14 08 E).

3 12. Oblicz, o której godzinie i minucie góruje Słońce na Magurce Wilkowickiej (49 47 N, E): a) według czasu zimowego w Polsce, b) według czasu letniego w Polsce. 13. Wyobraź sobie, że znajdujesz się na szczycie Magurki Wilkowickiej (49 47 N, E) o godzinie czasu letniego w Polsce. Oblicz, za ile minut nastąpi w tym punkcie południe słoneczne. RZEèBA TERENU 14. Zaznacz jedną z wymienionych poniżej metod prezentacji rzeźby terenu, którą zastosowano na załączonej mapie: a) cieniowana, b) poziomicowa, c) poziomicowa cieniowana, d) hipsometryczna, e) hipsometryczna cieniowana. 15. Na mapach topograficznych i turystycznych rozróżnia się trzy rodzaje poziomic: a) główne, zaznaczone pogrubionymi liniami, b) zasadnicze, poprowadzone cienkimi liniami, c) pomocnicze, zaznaczone cienkimi przerywanymi liniami. Odpowiedz na pytanie: które rodzaje poziomic występują na załączonym arkuszu mapy? 16. Odpowiedz na pytanie: co ile metrów wykreślone są na mapie poziomice główne i zasadnicze? 17. Podaj nazwę i wysokość n.p.m. najwyższego szczytu Beskidu Małego, zaznaczonego na załączonym fragmencie mapy. 18. Wskaż nazwę akwenu, którego luo wody leży najniżej: a) Jezioro Żywieckie, b) Jezioro Międzybrodzkie, c) zbiornik wodny na górze Żar. 19. Odczytaj z mapy przedział wysokości, w którym znajduje się luo wody: a) Jeziora Żywieckiego, b) Jeziora Międzybrodzkiego. 20. Oblicz wysokość najwyższego szczytu Beskidu Małego względem poziomu skrzyżowania dróg w centrum Międzybrodzia Bialskiego (obok kościoła). Wynik podaj z dokładnością do 10 m. 21. Wskaż nazwę szczytu górskiego, który nie jest widoczny z wierzchołka góry Żar (761 m n.p.m.). a) Kościelec (736 m n.p.m.), b) Magurka Wilkowicka (909 m n.p.m.), c) Przysłop (629 m n.p.m.), d) Sokołówka (858 m n.p.m.), e) Suchy Wierch (799 m n.p.m.). 22. Odczytaj z mapy (z dokładnością do 10 m), jaką różnicę wysokości pokonuje kolej liniowoterenowa na górę Żar. 23. Odczytaj z mapy: a) różnicę wysokości, jaką musi pokonać turysta pieszy, idący niebieskim szlakiem turystycznym z przełęczy Przegibek na szczyt Magurki Wilkowickiej, b) długość odcinka szlaku niebieskiego z przełęczy Przegibek na szczyt Magurki Wilkowickiej, c) czas wejścia szlakiem niebieskim z przełęczy Przegibek na szczyt Magurki Wilkowickiej, d) czas zejścia szlakiem niebieskim ze szczytu Magurki Wilkowickiej na przełęcz Przegibek. 24. Wykonaj profil terenu wzdłuż zaznaczonej na mapie linii A-B, przecinającej górę Żar i Jezioro Międzybrodzkie. Podpisz na profilu: Międzybrodzie Bialskie, Jezioro Międzybrodzkie, Żar, zbiornik wodny Żar. 25. Oblicz temperaturę powietrza, jaka może panować na szczycie Czupel, jeżeli w Międzybrodziu Bialskim, na wysokości 333 m n.p.m., zanotowano temperaturę powietrza 2,6 C. Jako średni spadek temperatury w miarę wzrostu wysokości przyjmij 0,6 C na 100 m.

4

5

6 SIEå WODNA 26. Sieć wodna obszaru przedstawionego na mapie należy do dorzeczy dwóch rzek dopływów Wisły: Białej i Soły. Wskaż nazwę potoku, który nie znajduje się w dorzeczu Soły. a) Ponikiewka, b) Roztoka, c) Straconka, d) Wieśnik, e) Żarnówka Duża. 27. Wskaż szczyty, które znajdują się na dziale wodnym Soły i Białej. a) Łysa Góra (660 m n.p.m.), b) Magurka Wilkowicka (909 m n.p.m.), c) Suchy Wierch (799 m n.p.m.), d) Sokołówka (858 m n.p.m.), e) Żar (761 m n.p.m.). ÂRODOWISKO PRZYRODNICZE 28. Na podstawie poniższego opisu: a) podaj nazwę skał budujących Beskid Mały, następnie przyporządkuj je do odpowiedniego rodzaju: skały magmowe, skały przeobrażone, skały osadowe pochodzenia chemicznego, skały osadowe pochodzenia organicznego, skały osadowe okruchowe; b) wymień nazwy regionów sąsiadujących z Beskidem Małym; c) podaj nazwę piętra roślinnego, obejmującego większą część Beskidu Małego. BESKID MAŁY pasmo górskie należące do Beskidów Zachodnich oraz Zewnętrznych Karpat Zachodnich, niewielkie pod względem powierzchni (około 400 km 2 ) i wysokości (do 933 m n.p.m.), ale wyraźnie wyodrębniające się z regionów otaczających. Ku północy, w onę Pogórza Śląskiego i Wielickiego, opada wysokim, na około 400 m, progiem, wypreparowanym na brzegu płaszczowiny śląskiej. Od Beskidu Śląskiego oddziela go szeroka Brama Wilkowicka (około 410 m n.p.m.), założona na uskokach tektonicznych. Od południowego zachodu Beskid Mały opada ku Kotlinie Żywieckiej, zaś od południa i wschodu przylega do pasm Beskidu Makowskiego, zwanego też Beskidem Średnim. Zachodnią część Beskidu Małego rozcina głęboki przełom Soły, wschodnią nieco płytszy przełom Skawy. Beskid Mały, podobnie jak pobliski Beskid Śląski, zbudowany jest z gruboławicowych piaskowców godulskich, należących do płaszczowiny śląskiej. Ze względu na duże różnice wysokości i nachylenia stoków, Beskid Mały jest słabiej zaludniony niż otaczające go regiony. Grzbiety górskie należą przeważnie do piętra regla dolnego, w którym naturalną roślinność stanowią lasy jodłowo-bukowe i buczyny. 29. Przedstawiony na mapie odcinek doliny Soły rozcinającej Beskid Mały ma charakter przełomu. Wymień trzy podstawowe cechy przełomu rzecznego. SIEå DROGOWA 30. Wyobraź sobie, że jesteś turystą, który jedzie samochodem szosą z przełęczy Przegibek do Międzybrodzia Bialskiego, i chcesz dotrzeć do dolnej stacji kolei liniowo-terenowej prowadzącej na górę Żar w Międzybrodziu Żywieckim. W tym celu na skrzyżowaniu w centrum Międzybrodzia Bialskiego powinieneś: a) skręcić w prawo, b) skręcić w lewo, c) pojechać prosto, d) zawrócić. 31. Szosa łącząca Bielsko-Białą (drogę krajową nr 69) z Międzybrodziem Bialskim przez przełęcz Przegibek liczy 14 km długości. Aby przejechać nią samochodem bez zatrzymywania się, potrzeba około 20 minut. Oblicz średnią prędkość jazdy samochodem osobowym w kilometrach na godzinę. Wyjaśnij przyczynę małej przeciętnej prędkości jazdy. 32. Podaj argumenty, jakie przemawiają za poprowadzeniem drogi ekspresowej S69 łączącej Katowice z przejściem granicznym w Zwardoniu Bramą Wilkowicką zamiast przełomem Soły przez Beskid Mały.

7 33. W tabeli zamieszczono opis drogi samochodowej z Bielska-Białej do Międzybrodzia Bialskiego. Wykonaj na podstawie danych w tabeli profil podłużny drogi samochodowej z Bielska-Białej do Międzybrodzia Bialskiego. Lp. Miejsca Długość trasy w km Wysokość w metrach n.p.m. 1. Bielsko-Biała-Leszczyny, skrzyżowanie ulicy Żywieckiej (drogi krajowej nr 69) z ulicą Górską 0, Bielsko-Biała-Straconka, kościół MB Pocieszenia 2, Przełęcz Przegibek, parking 7, Międzybrodzie Bialskie, najwyżej położony przystanek autobusowy w dolinie Ponikiewki 10, Międzybrodzie Bialskie centrum, skrzyżowanie z drogą wojewódzką nr , Oblicz średnie pochylenie drogi samochodowej w (w metrach różnicy wysokości na kilometr długości) na odcinku od kościoła w Bielsku-Białej-Straconce do przełęczy Przegibek. TURYSTYKA 35. Wskaż rodzaj turystyki kwalifikowanej, którego nie można uprawiać na obszarze przedstawionym na mapie. a) kolarstwo, b) lotniarstwo, c) narciarstwo biegowe, d) narciarstwo zjazdowe, e) pływanie, f) saneczkarstwo, g) szybownictwo, h) taternictwo, i) turystyka piesza, j) wędkarstwo, k) żeglarstwo. 36. Oceń walory turystyczne obszaru przedstawionego na załączonej mapie, używając skali punktowej od 1 (najniższe) do 6 (najwyższe). Uzasadnij swoją ocenę. 37. Wskaż metodę kartograficzną, którą zastosowano na załączonej mapie do przedstawienia hoteli. a) izarytmy, b) kartodiagram, c) kartogram, d) sygnatura liniowa, e) sygnatura powierzchniowa, f) sygnatura punktowa. ZAGOSPODAROWANIE TERENU 38. Wymień składniki krajobrazu występujące na obszarze przedstawionym na mapie. Uwzględnij podział na składniki: a) naturalne, b) antropogeniczne. 39. Oceń poziom przekształcenia krajobrazu przez człowieka w obrębie Parku Krajobrazowego Beskidu Małego, używając skali punktowej od 1 (najniższe) do 6 (najwyższe). Uzasadnij swoją ocenę. 40. Wyjaśnij, dlaczego większość zabudowy na obszarze przedstawionym na mapie skupia się w dolinach i obniżeniach terenu. 41. Znajdź na mapie dwa kwadraty A i B, o współrzędnych topograficznych (A i ; B i ), a następnie porównaj obszary w ich obrębie według wymienionych cech: a) nachylenia stoków, b) przedział wysokości nad poziomem morza (od do), c) użytkowanie gruntów. 42. Wyjaśnij, dlaczego zapory spiętrzające Jezioro Żywieckie i Jezioro Międzybrodzkie, wybudowano właśnie na odcinku doliny Soły rozcinającym Beskid Mały.

8 43. Wymień trzy czynniki, które zdecydowały o lokalizacji elektrowni szczytowo-pompowej Porąbka-Żar. 44. Wymień korzyści wynikające z budowy kaskady zbiorników wodnych na Sole, obejmującej: Jezioro Żywieckie, Jezioro Międzybrodzkie i Jezioro Czaniec. 45. Zaproponuj najdogodniejsze, według Ciebie, miejsce lokalizacji schroniska górskiego dla turystów pieszych, podobnego do tego, które obecnie stoi na Magurce Wilkowickiej. Uzasadnij wybór. Uwaga: proponując lokalizację nowego schroniska turystycznego w górach należy zwrócić szczególną uwagę na konieczność ochrony przyrody. Na szlakach doprowadzających do schroniska wzmaga się ruch turystyczny, a wraz z nim pojawia się hałas, wzrasta liczba śmieci, rozdeptywane są ścieżki. Użytkowanie schroniska górskiego wymaga rozwiązania problemu doprowadzenia energii, wody, oczyszczania ścieków, budowy dróg dojazdowych, które ingerują w środowisko naturalne. PLANOWANIE WYCIECZEK 46. Zaproponuj dwie trasy wycieczek z Międzybrodzia Bialskiego na szczyt Magurki Wilkowickiej, poprowadzone znakowanymi szlakami turystyki pieszej. Podaj kolory tych szlaków. Przyjmij, że jedną trasą będzie odbywać się wejście na szczyt, a drugą zejście. Którą trasę zaproponujesz jako drogę wejścia na szczyt, a którą jako zejście? Uzasadnij wybór. 47. Korzystając z mapy, zaplanuj wycieczkę pieszą szlakami turystycznymi z przełęczy Przegibek przez Magurkę Wilkowicką, Czupel, Przysłop, miejscowość Bierna do stacji kolejowej Łodygowice. Odczytaj z mapy: a) walory turystyczne występujące na szlaku, b) długość całej wycieczki z dokładnością do 0,1 km, c) czas przejścia pieszego w zadanym kierunku z dokładnością do 5 minut, d) czas przejścia pieszego w przeciwnym kierunku z dokładnością do 5 minut, e) sumę podejść (różnicę wysokości) w zaplanowanym kierunku w metrach, f) sumę podejść (różnicę wysokości) w przeciwnym kierunku w metrach. Dlaczego czas przejścia w przeciwnym kierunku jest dłuższy? 48. Korzystając z załączonego fragmentu mapy, zaplanuj całodobową wycieczkę pieszą na terenie Beskidu Małego, o długości nie większej niż 20 km, uwzględniając dojazd komunikacją publiczną (transportem kolejowym, autobusowym), zwiedzanie co najmniej dwóch obiektów architektury drewnianej, wejście na dwa najwyższe szczyty zachodniej części Beskidu Małego: Czupel i Magurkę Wilkowicką, godzinny pobyt w schronisku PTTK Na Magurce oraz dwa postoje wypoczynkowe na szlaku po 30 minut. Podaj w planie wycieczki: a) trasę wycieczki z punktami początkowymi, końcowymi, kolorami szlaków turystycznych do przejścia oraz miejscami godnymi szczególnej uwagi; b) rodzaj środka transportu, którym należy przejechać między końcowym a początkowym punktem trasy pieszej; c) długość trasy przejścia pieszego z dokładnością do 0,1 km; d) łączny czas przejścia pieszego bez przystanków z dokładnością do 5 minut (jeżeli na mapie nie zaznaczono inaczej, przejście 100 m po terenie płaskim zajmuje około 1,5 minuty); e) sumę podejść na całej trasie w metrach; f) godzinę wyjścia i powrotu, czas zwiedzania poszczególnych obiektów oraz czas pobytu w schronisku turystycznym PTTK.