Opole, dnia 1 sierpnia 2014 r. Poz UCHWAŁA NR XLIV/505/2014 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO. z dnia 22 lipca 2014 r.

Transkrypt

1 DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO Opole, dnia 1 sierpnia 2014 r. Poz UCHWAŁA NR XLIV/505/2014 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO z dnia 22 lipca 2014 r. w sprawie przyjęcia Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Województwa Opolskiego Na podstawie art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2013 r. poz. 596 z późn. zm.), w związku z art. 9 ust. 1 pkt 5, ust. 3 oraz art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13 z późn. zm.), Sejmik Województwa Opolskiego uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Województwa Opolskiego, w zakresie sieci komunikacyjnej w wojewódzkich i międzywojewódzkich przewozach pasażerskich, który stanowi załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Województwa Opolskiego. 3. Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego i wchodzi w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia. Przewodniczący Sejmiku Bogusław Wierdak

2 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 2 Poz Załącznik do Uchwały Nr XLIV/505/2014 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 22 lipca 2014 r. MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO PLAN ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO DLA WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO przygotowany przez BLUE OCEAN BUSINESS CONSULTING SP. Z O.O.

3 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 3 Poz Spis treści CZĘŚĆ I. WSTĘP 1. Cele opracowania planu transportowego i jego podstawy prawne 2. Obowiązek opracowania Planu Transportowego 3. Słownik pojęć używanych w dokumencie 4. Weryfikacja i aktualizacja Planu Transportowego CZĘŚĆ II. OCENA I RPOGNOZY POTRZEB PRZEWOZOWYCH 5. Generatory ruchu pasażerskiego w Województwie Opolskim 6. Czynniki demograficzne i społeczno-ekonomiczne w perspektywie Planu 6.1. Gęstość zaludnienia 6.2. Czynniki demograficzne 6.3. Program Specjalnej Strefy Demograficznej w Województwie Opolskim do 2020 r Czynniki społeczno-ekonomiczne 6.5. Rozwój gospodarki na terenie Województwa Opolskiego 6.6. Specjalne Strefy Ekonomiczne na terenie Województwa Opolskiego 6.7. Inne formy rozwoju gospodarczego regionu CZĘŚĆ III. SIEĆ KOMUNIKACYJNA W WOJEWÓDZKTWIE OPOLSKIM 7. Sieć komunikacyjna w Województwie Opolskim 8. Dostępność komunikacyjna na obszarze Województwa Opolskiego 9. Analiza SWOT 10. Publiczny transport zbiorowy Transport autobusowy Transport kolejowy Współpraca z regionalnym przewoźnikiem kolejowym 11. Badania napełnień w pociągach regionalnych uruchamianych w 2013 r. 12. Badania napełnień w autobusach Badania potoków pasażerów w autobusach Obserwacje wybranych kursów na dworcach i przystankach 13. Kluczowe węzły komunikacyjne 14. Sieć użyteczności publicznej Wyznaczenie sieci połączeń komunikacyjnych o charakterze użyteczności publicznej Sieć komunikacyjna, na której planowane jest wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej Zgodność z zapisami Krajowego Planu Transportowego CZĘŚĆ IV. FINANSOWANIE USŁUG PRZEWOZOWYCH 15. Finansowanie transportu zbiorowego w Województwie Opolskim Źródła i formy finansowania transportu zbiorowego Poziom opłat za przejazdy Uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego

4 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 4 Poz CZĘŚĆ V. PREFERENCJE WYBORU ŚRODKA TRANSPORTU 16. Badania ankietowe mieszkańców Województwa Opolskiego 17. Określenie preferencji dotyczących wyboru rodzaju środków transportu CZĘŚĆ VI. ZASADY ORGANIZACJI RYNKU PRZEWOZÓW 18. Transport zrównoważony 19. Integracja różnych rodzajów transportu 20. Tryb wyboru operatora publicznego transportu zbiorowego CZĘŚĆ VII. STANDARD USŁUG PRZEWOZOWYCH 21. Ogólne standardy usług świadczonych w publicznym transporcie zbiorowym 22. Dostępność podróżnych do infrastruktury przystankowej Sieć przystanków na obszarze Województwa 23. Dostęp osób niepełnosprawnych i osób z ograniczoną zdolnością ruchową do publicznego transportu zbiorowego 24. Sposób organizowania systemu informacji dla pasażera 25. Ochrona środowiska naturalnego w Województwie Opolskim Aktualny stan środowiska naturalnego w Województwie Opolskim Formy ochrony środowiska naturalnego w Województwie Opolskim Edukacja ekologiczna Znaczenie Planu Transportowego dla ochrony środowiska CZĘŚĆ VIII. ROZWÓJ PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO Kierunki ogólne Kierunki szczegółowe Spis tabel Spis rysunków Spis map

5 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 5 Poz. 1848

6 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 6 Poz Cele opracowania planu transportowego i jego podstawy prawne Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Województwa Opolskiego powstał w oparciu o przepisy ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U r., Nr 5 poz. 13 z późn. zm.), zwaną dalej Ustawą. Podstawowym celem opracowania planu transportowego jest poprawa jakości systemu transportowego Województwa Opolskiego i jego rozwój zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju. Jakość systemu transportowego będzie bowiem decydującym czynnikiem, warunkującym jakość życia mieszkańców i rozwój gospodarczy obszaru objętego planem transportowym. Tak sformułowany cel nadrzędny planu transportowego powinien być osiągany poprzez realizację następujących celów szczegółowych: Cel 1. Poprawa dostępności transportowej i jakości transportu instrument poprawy warunków życia i usuwania barier rozwojowych. Cel 2. Poprawa efektywności funkcjonowania systemu transportowego instrument zwiększania wydajności systemu z jednoczesnym ograniczaniem kosztów. Cel 3. Integracja systemu transportowego w układzie gałęziowym i terytorialnym. Cel 4. Wspieranie konkurencyjności gospodarki instrument rozwoju gospodarczego. Cel 5. Poprawa bezpieczeństwa radykalna redukcja liczby wypadków i ograniczenie ich skutków (zabici, ranni) oraz poprawa bezpieczeństwa osobistego użytkowników transportu. Cel 6. Ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne i warunki życia. Określone powyżej cele są zgodne z zapisami wskazanymi w Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego do 2020 roku, przyjętej Uchwałą Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 28 grudnia 2012 roku. Jakość systemu transportowego stanowi o dostępności komunikacyjnej obszaru i wpływa na właściwe powiązania gospodarcze całego województwa. Dobrze zorganizowany system transportowy może stymulować rozwój regionu, natomiast brak odpowiedniej infrastruktury transportowej i sieci połączeń może przyczynić się spowolnienia jego rozwoju. Z tego powodu transport jest jedną z najprężniej rozwijających się gałęzi gospodarki. Pomimo tego nie nadąża za zmieniającymi się potrzebami społeczności, co jest przede wszystkim związane z brakiem środków finansowych przeznaczonych na ten cel. Szansą na pozyskanie dodatkowych funduszy jest nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej na lata Jednak, aby środki finansowe zostały dobrze wykorzystane ważne jest perspektywiczne zarządzanie całym systemem oraz dobrze ukształtowana polityka transportowa. Narzędziem pozwalającym na właściwe zorganizowanie rynku transportowego jest opracowywanie planów transportowych przez właściwego organizatora. Zgodnie z art. 7 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, organizatorem publicznego transportu zbiorowego, w zależności od zasięgu przewozów, jest: 1. gmina: na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin, które zawarły porozumienie; 2. związek międzygminny - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin tworzących związek międzygminny; 3. powiat: na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w powiatowych przewozach pasażerskich,

7 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 7 Poz któremu powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między powiatami - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w powiatowych przewozach pasażerskich, na obszarze powiatów, które zawarły porozumienie; 4. związek powiatów - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w powiatowych przewozach pasażerskich, na obszarze powiatów tworzących związek powiatów; 5. województwo: na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w wojewódzkich przewozach pasażerskich oraz w transporcie morskim, właściwe ze względu na najdłuższy odcinek planowanego przebiegu linii komunikacyjnej, w uzgodnieniu z województwami właściwymi ze względu na przebieg tej linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich przewozach pasażerskich, któremu powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między województwami właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w wojewódzkich przewozach pasażerskich, na obszarze województw, które zawarły porozumienie; 6. minister właściwy do spraw transportu - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym. Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym powierza zadania organizatora egzekutywie danej jednostki samorządu terytorialnego. Stosownie do art. 7 ust. 4 zadania te w przypadku województwa wykonuje marszałek województwa. Przedmiotem niniejszego Planu Transportowego są wojewódzkie przewozy pasażerskie. Ustawa w art. 4 ust. 1 pkt 25 definiuje je jako przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego wykonywany w granicach administracyjnych, co najmniej dwóch powiatów i niewykraczający poza granice jednego województwa, a w przypadku linii komunikacyjnych w transporcie kolejowym także przewóz do najbliższej stacji w województwie sąsiednim, umożliwiający przesiadki w celu odbycia dalszej podróży lub techniczne odwrócenie biegu pociągu, oraz przewóz powrotny; inne niż przewozy gminne, powiatowe i międzywojewódzkie. Oznacza to, że zadaniem samorządu województwa jest zapewnienie przewozów na liniach kolejowych i autobusowych, które przebiegają przez obszar przynajmniej dwóch powiatów wchodzących w skład Województwa Opolskiego. Od dnia 1 stycznia 2017 r. ponownie do kompetencji województwa będą należeć linie, na które teraz zezwolenia wydaje Prezydent Opola, a które wykraczają poza granice administracyjne miasta, pod warunkiem, że na daną linię nie zostało podpisane porozumienie między powiatami, ani nie powstał związek powiatów. Wynika to z faktu, że Miasto Opole posiada status miasta na prawach powiatu, w związku z tym, połączenia wykonywane pomiędzy Opolem, a pozostałą częścią województwa stanowią wojewódzkie przewozy pasażerskie. Jeżeli wspomniane linie komunikacyjne nie zostaną objęte przez Marszałka Województwa Opolskiego użytecznością publiczną, ani nie zostaną podpisane dla tych linii porozumienia pomiędzy zainteresowanymi powiatami, takie przewozy będą stanowiły jedynie tzw. przewozy komercyjne, prowadzone na własne ryzyko przewoźników. Organizowanie przez Marszałka przewozów pasażerskich wykraczających poza teren Województwa Opolskiego jest możliwe w dwóch przypadkach wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 5 lit. b oraz c. Pierwszy z nich dotyczy organizowania przez marszałka województwa przewozów międzywojewódzkich, które zostały zdefiniowane jako przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego, wykonywany z przekroczeniem granicy województwa, inny niż przewozy gminne, powiatowe i wojewódzkie (art. 4 ust. 1 pkt 6 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym). Organizatorem takiego połączenia będzie to województwo, przez którego teren przebiega najdłuższy odcinek planowanego przebiegu linii komunikacyjnej, w uzgodnieniu z pozostałymi województwami, właściwymi ze względu na przebieg tej linii. Drugi przypadek dotyczy sytuacji, w której zostało podpisane porozumienie pomiędzy województwami. Będą to nadal przewozy wojewódzkie, a odpowiedzialnym za ich organizowanie będzie marszałek wskazany w porozumieniu. Pozostałe województwa objęte tym porozumieniem mogą partycypować w kosztach utrzymania danego połączenia. Pozostałe przewozy w granicach jednego powiatu lub jednej gminy stanowią odpowiednio przewozy powiatowe lub gminne.

8 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 8 Poz Zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju publiczny transport zbiorowy powinien zapewniać równowagę pomiędzy aspektami społecznymi, gospodarczymi, przestrzennymi oraz ochroną środowiska. W tym miejscu należy podkreślić, że równowaga nie oznacza równości pomiędzy poszczególnymi aspektami. W myśl przepisu art. 4 ust. 1 pkt 27 Ustawy zrównoważony rozwój publicznego transportu zbiorowego jest procesem rozwoju transportu uwzględniającym oczekiwania społeczne dotyczące zapewnienia powszechnej dostępności do usług publicznego transportu zbiorowego, zmierzającym do wykorzystania różnych środków transportu, a także promującym przyjazne dla środowiska i wyposażone w nowoczesne rozwiązania techniczne środki transportu. Zgodnie z tym stwierdzeniem zapisy Planu Transportowego mają przede wszystkim charakter prospołeczny. Najważniejsza jest bowiem realizacja tych założeń, które służą zaspokojeniu potrzeb społecznych, czego wyrazem jest obowiązek wyznaczenia linii komunikacyjnych o charakterze użyteczności publicznej przez poszczególnych organizatorów. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 12 Ustawy przewóz osób o charakterze użyteczności publicznej jest powszechnie dostępną usługą w zakresie publicznego transportu zbiorowego, wykonywaną przez operatora publicznego transportu zbiorowego w celu bieżącego i nieprzerwanego zaspokajania potrzeb przewozowych społeczności na danym obszarze. Wprowadzenie takiego rozwiązania ma ułatwić funkcjonowanie połączeń komunikacyjnych, które są istotne ze społecznego punktu widzenia, a które nie zawsze zapewniają efektywność ekonomiczną. Wszystkie połączenia o charakterze użyteczności publicznej powinny tworzyć spójny system transportowy i odpowiadać w pełni na potrzeby społeczne w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Podstawowym założeniem niniejszego opracowania jest oparcie sieci połączeń o charakterze użyteczności publicznej na połączeniach kolejowych. Pozostałe środki transportu powinny stanowić uzupełnienie dla transportu kolejowego.

9 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 9 Poz Obowiązek opracowania Planu Transportowego Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym powierza organizatorowi do wykonania trzy zadania (art. 8): 1. planowanie rozwoju transportu zbiorowego, 2. organizowanie publicznego transportu zbiorowego, 3. zarządzanie publicznym transportem zbiorowym. W celu skutecznego wykonywania pozostałych funkcji niezbędna jest prawidłowa realizacja zadania planowania rozwoju transportu w formie planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego (zwany dalej planem transportowym). Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym w art. 9 nakłada obowiązek opracowania planu transportowego na niektórych organizatorów. W przypadku planowanego organizowania przewozów o charakterze użyteczności publicznej, obowiązek opracowania planu ma: 1. gmina: licząca co najmniej mieszkańców - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej, w gminnych przewozach pasażerskich, której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami, których obszar liczy łącznie co najmniej mieszkańców - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej na danym obszarze; 2. związek międzygminny obejmujący obszar liczący co najmniej mieszkańców - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej na obszarze gmin tworzących związek międzygminny; 3. powiat: liczący co najmniej mieszkańców - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej, w powiatowych przewozach pasażerskich, któremu powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między powiatami, których obszar liczy łącznie co najmniej mieszkańców - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej na danym obszarze; 4. związek powiatów obejmujący obszar liczący co najmniej mieszkańców - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej na obszarze powiatów tworzących związek powiatów; 5. województwo: w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w wojewódzkich przewozach pasażerskich, któremu powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między województwami właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej na danym obszarze; 6. minister właściwy do spraw transportu - w zakresie linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej; w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym. Jednostki samorządu terytorialnego o mniejszej liczbie mieszkańców, niż podano w przepisie, mogą, ale nie muszą opracowywać planów transportowych. Plan transportowy uchwalony w gminie, powiecie, województwie jest aktem prawa miejscowego, co oznacza, że podlega kontroli w trybie przewidzianym dla tych aktów. Pomiędzy planami transportowymi opracowanymi przez różnych organizatorów zachodzą oczywiste związki, które muszą być uwzględnione w procedurze przygotowywania planów: W pierwszej kolejności plan transportowy powinien opracować minister właściwy do spraw transportu. Marszałek województwa opracowuje plan transportowy dla swojego obszaru uwzględniając ogłoszony plan transportowy ministra. Opracowując plan transportowy dla powiatu (lub związku powiatów) uwzględnia się plan transportowy opracowany i ogłoszony przez marszałka. Wójt, burmistrz, prezydent miasta lub zarząd związku międzygminnego, opracowując plan transportowy dla swojego obszaru, będą zobowiązani do uwzględnienia planu transportowego opracowanego i ogłoszonego przez starostę lub marszałka województwa.

10 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 10 Poz Taka regulacja prawna art. 11 ust. 1 Ustawy ma na celu uporządkowanie działań i zapewnienie kontynuacji rozwiązań w planach transportowych niższego szczebla administracji. W praktyce powoduje jednak, że plan transportowy opracowywany na najniższym poziomie, czyli w gminie, o ile nie zostaną wcześniej opublikowane plany ministra, marszałka województwa i starosty, może wymagać aktualizacji po opublikowaniu planów transportowych administracji wyższego szczebla. Warto podkreślić, że istnieje również możliwość koordynacji działań organizatorów różnych szczebli, tj. równoległego działania w trakcie projektowania planów, które są wykładane do wglądu we właściwych urzędach w wersji wstępnej przez organizatorów (art. 10 ust. 1 Ustawy), zwłaszcza, że projekty planów muszą być uzgadniane z sąsiednimi jednostkami samorządu terytorialnego tego samego szczebla (art. 13 ust. 1-3). Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Województwa Opolskiego uwzględnia następujące akty prawne, dokumenty oraz opracowania: 1. Prawodawstwo unijne, w szczególności: Rozporządzenie (WE) Nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70; Rozporządzenie (WE) Nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym; Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006 z późn. zm.; Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczące praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym. 2. Prawodawstwo krajowe, w szczególności: Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r., Nr 5, poz. 13 z późn. zm.); Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jednolity - Dz. U. z 2013 r., poz z późn. zm.); Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jednolity - Dz. U. z 2007 r., Nr 16, poz. 94 z późn. zm.); Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (tekst jednolity - Dz. U. z 2012 r., poz. 1173); Ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (tekst jednolity - Dz. U. z 2012 r., poz z późn. zm.); Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity - Dz. U. z 2013 r., poz z późn. zm.); Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2011 r., Nr 117, poz. 684); Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 9 października 2012 r. w sprawie planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego w zakresie sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1151); Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (Dz. U. z 2012 r., poz. 451).

11 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 11 Poz Dokumenty krajowe, w szczególności: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030; Strategia Rozwoju Kraju 2020 Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo została przyjęta 25 września 2012 r. przez Radę Ministrów; Polityka Transportowa Państwa na lata , przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 29 czerwca 2005r.; Strategia Rozwoju Transportu do 2020 r. z perspektywą do 2030 r., przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 22 stycznia 2013 r.; Master Plan dla transportu kolejowego w Polsce do 2030 roku; Wieloletni Plan Inwestycji Kolejowych. 4. Dokumenty Województwa Opolskiego, w szczególności: Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego do roku 2020; Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Opolskiego; Program Ochrony Środowiska Województwa Opolskiego na lata z perspektywą do roku 2019; Program Ochrony Powietrza oraz Ochrony Środowiska przed Hałasem dla Województwa Opolskiego. Plan Transportowy zawiera następujące elementy składowe zgodnie z 4 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 maja 2011 roku w sprawie szczegółowego zakresu planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2011 r., Nr 117, poz. 684) w części tekstowej: 1. Określenie sieci komunikacyjnej, na której jest planowane wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, poprzez określenie linii komunikacyjnych. 2. Ocena i prognozy potrzeb przewozowych, z uwzględnieniem w szczególności następujących elementów: lokalizacji obiektów użyteczności publicznej, gęstości zaludnienia, zapewnienia dostępu osobom niepełnosprawnym oraz osobom o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu zbiorowego. 3. Przewidywane finansowanie usług przewozowych w podziale na źródła i formy finansowania. 4. Preferencje dotyczące wyboru rodzaju środków transportu, w szczególności propozycje dotyczące wyboru rodzaju tych środków, z uwzględnieniem dostępnej infrastruktury transportowej na terenie województwa. 5. Preferencje dotyczące wyboru rodzaju środków transportu, w szczególności propozycje dotyczące wyboru rodzaju tych środków z uwzględnieniem dostępnej infrastruktury transportowej na terenie województwa. 6. Pożądany standard usług przewozowych w przewozach o charakterze użyteczności publicznej, poprzez określenie standardu przewozów i jakości usług przewozowych, uwzględniając potrzebę zapewnienia w szczególności: ochrony środowiska naturalnego, dostępu osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu zbiorowego, dostępności podróżnych do infrastruktury przystankowej. 7. Sposób organizowania systemu informacji dla pasażera, w tym uwzględniając potrzeby pasażerów związane z dostępem do informacji w zakresie: godzin przyjazdu lub odjazdu środków transportu, obowiązujących opłat za przejazd, obowiązujących uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego, węzłów przesiadkowych, koordynacji połączeń różnych rodzajów środków transportu, regulaminów przewozu osób.

12 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 12 Poz Kierunki rozwoju publicznego transportu publicznego. Część tekstowa opracowania zawiera uzasadnienie przyjętych rozwiązań. Przy opracowywaniu Planu transportowego, zgodnie z art. 12 ust. 2 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, uwzględniono w szczególności: 1. Stan zagospodarowania przestrzennego oraz ustalenia odpowiednio: koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, planu zagospodarowania przestrzennego województwa, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. 2. Sytuację społeczno-gospodarczą danego obszaru. 3. Wpływ transportu na środowisko. 4. Potrzeby zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w szczególności potrzeby osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej zdolności ruchowej, w zakresie usług przewozowych. 5. Potrzeby wynikające z kierunku polityki państwa, w zakresie linii komunikacyjnych w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich. 6. Rentowność linii komunikacyjnych. 7. W zakresie transportu kolejowego dane dotyczące przepustowości infrastruktury oraz standard jakości dostępu otrzymane od zarządcy infrastruktury kolejowej. W opracowaniu przedstawiono propozycję sieci połączeń komunikacyjnych do objęcia użytecznością publiczną, wraz z uzasadnieniem oraz kosztami, z jakimi może wiązać się uruchomienie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, w zależności od formy wyboru operatora, o której mowa w art. 19 ust. 1 i 2 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Przy opracowywaniu dokumentacji uwzględniono oraz omówiono szczegółowo zapisy Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego w zakresie sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym, opracowanego przez Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w zakresie odnoszącym się do Województwa Opolskiego. Część graficzna Planu transportowego zawiera rysunek przedstawiający sieć komunikacyjną, na której będą odbywać się przewozy o charakterze użyteczności publicznej a także inne rysunki wykonane zgodnie z wymogami określonymi w 5 wspomnianego Rozporządzenia, który brzmi: 1. Rysunek powinien zawierać w szczególności: 1) określenie skali rysunku w formie liczbowej i liniowej; 2) granice administracyjne jednostki samorządu terytorialnego objętej planem transportowym; 3) objaśnienia użytych na rysunku oznaczeń i symboli; 4) oznaczenia zintegrowanych węzłów przesiadkowych znajdujących się na obszarze objętym planem transportowym. 2. Przy sporządzaniu rysunku należy używać oznaczeń i nazewnictwa umożliwiającego jednoznaczne powiązanie części tekstowej planu transportowego z jego częścią graficzną.

13 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 13 Poz Słownik pojęć używanych w dokumencie Tabela 1. Najważniejsze pojęcia używane w dokumencie Lp. Pojęcie Opis 1 Plan Transportowy Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, określający w szczególności: 1. Sieć komunikacyjną, na której jest planowane wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej; 2. Ocenę i prognozy potrzeb przewozowych; 3. Przewidywane finansowanie usług przewozowych; 4. Preferencje dotyczące wyboru rodzaju środków transportu; 5. Zasady organizacji rynku przewozów; 6. Pożądany standard usług przewozowych w przewozach o charakterze użyteczności publicznej, z uwzględnieniem zagadnień ochrony środowiska naturalnego, dostępu osób niepełnosprawnych oraz dostępności podróżnych do infrastruktury przystankowej; 7. Przewidywany sposób organizowania systemu informacji dla pasażera; 8. Kierunku rozwoju publicznego transportu zbiorowego. 2 Organizator publicznego transportu zbiorowego Właściwa jednostka samorządu terytorialnego albo minister właściwy do spraw transportu, zapewniający funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego na danym obszarze. Organizator publicznego transportu zbiorowego jest właściwym organem, o którym mowa w przepisach rozporządzenia (WE) nr 1370/2007. Organizatorem publicznego transportu zbiorowego w Województwie Opolskim w zakresie przewozów wojewódzkich jest Marszałek Województwa. 3 Operator Samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii bądź liniach komunikacyjnych określonych w umowie. 4 Przewoźnik Przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób na podstawie potwierdzenia zgłoszenia przewozu, a w transporcie kolejowym - na podstawie decyzji o przyznaniu otwartego dostępu. 5 Rekompensata Środki pieniężne lub inne korzyści majątkowe przyznane operatorowi publicznego transportu zbiorowego w związku ze świadczeniem usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Przyznawane albo z tytułu utraconych przychodów w związku ze stosowaniem ulg (ustawowych/ wprowadzonych przez organizatora), albo poniesionych kosztów związanych ze świadczeniem usług w zakresie transportu zbiorowego, z uwzględnieniem wysokości tzw. rozsądnego zysku. 6 Refundacja Forma rekompensaty przyznawana z tytułu utraconych przychodów w związku ze stosowaniem ustawowych bądź wprowadzonych przez organizatora uprawnień do (dotacja refundacyjna) ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym. Zwana także dotacją refundacyjną. Dotacja dotyczy zwrotu różnic pomiędzy pełnymi cenami biletów, a cenami biletów ulgowych.

14 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 14 Poz Weryfikacja i aktualizacja Planu Transportowego Marszałek Województwa, jako Organizator publicznego transportu zbiorowego zobowiązany jest do podejmowania działań zmierzających do realizacji istniejącego Planu Transportowego oraz do aktualizacji tego Planu. Zapisy Krajowego Planu Transportowego przewidują weryfikację i aktualizację tego Planu w roku W zakresie dotyczącym obszaru Województwa Opolskiego warto wymienić następujące szczegółowe zapisy: uzyskanie dla wszystkich pasażerskich pociągów międzywojewódzkich objętych Planem w rjp 2015/2016 na trasie stacja początkowa stacja końcowa średniej (ważonej liczbą dni kursowania) prędkości handlowej 62,5 km/h, wobec obecnie uzyskiwanej 60,4 km/h; uzyskanie dla wszystkich pasażerskich pociągów międzywojewódzkich objętych Planem w rjp 2015/2016 na trasie Warszawa Centralna miasta wojewódzkie średniej prędkości handlowej 80 km/h, wobec obecnie uzyskiwanej 71,73 km/h; rozbudowanie przez operatorów elektronicznego kanału dystrybucji biletów wykorzystującego telefonię komórkową; oznaczanie literą U linii komunikacyjnych, na których ma być wykonywany przewóz o charakterze użyteczności publicznej, w podawanym do publicznej wiadomości rjp, począwszy od jego edycji 2013/2014; stworzenie przez ministra warunków ułatwiających zbudowanie informatycznego systemu rozliczeń sprzedaży biletów na przejazd środkami transportu publicznego różnych przewoźników kolejowych, w tym biletu wspólnego; osiągnięcie średnio sieciowego czasu skomunikowania na sieci komunikacyjnej objętej Planem na poziomie 30 minut; zapewnienie przez operatorów pasażerom możliwości samodzielnej rezerwacji wskazanych i wybranych przez nich miejsc, również za pośrednictwem Internetu i telefonii komórkowej. Niezależnie od powyższych zapisów, niniejszy Plan Transportowy zostanie zaktualizowany po opublikowaniu zmian w Krajowym Planie Transportowym. Będzie także podlegał aktualizacji w przypadku zmiany katalogu linii użyteczności publicznej lub zmian trybu wyboru operatora na linii lub sieci komunikacyjnej.

15 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 15 Poz. 1848

16 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 16 Poz Generatory ruchu pasażerskiego w Województwie Opolskim Na kształt sieci komunikacyjnej wpływ wywiera szereg czynników, które Organizator musi wziąć pod uwagę w trakcie planowania sieci połączeń o charakterze użyteczności publicznej. Proces ten wymaga bowiem uwzględnienia potrzeb przewozowych mieszkańców, które wynikają zarówno ze stanu zagospodarowania przestrzennego województwa (w tym istniejącej i planowanej infrastruktury transportowej), jak i sytuacji społeczno- gospodarczej regionu. Potrzeby przewozowe mieszkańców są ściśle związane z lokalizacją zakładów pracy oraz obiektów użyteczności publicznej. Głównym celem codziennych podróży jest bowiem praca i szkoła, a także dojazd do urzędu oraz innych placówek ochrony zdrowia, kultury czy sportu. Poniższa tabela przedstawia najważniejsze miejsca użyteczności publicznej leżące na terenie Województwa Opolskiego. Tabela 2. Najważniejsze obiekty użyteczności publicznej w Województwie Opolskim Lp. Podregion Powiat Miejscowość Nazwa, opis 1 Nyski Brzeski Brzeg Starostwo Powiatu Brzeskiego 2 Urząd Miasta Brzegu 3 Komenda Powiatowa Policji w Brzegu 4 Sąd Rejonowy w Brzegu 5 Prokuratura Rejonowa w Brzegu 6 Brzeskie Centrum Medyczne 7 Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Brzegu 8 Galeria Brzeg w Brzegu 9 Nyski Kluczborski Kluczbork Starostwo Powiatu Kluczborskiego 10 Urząd Miasta Kluczborka 11 Komenda Powiatowa Policji w Kluczborku 12 Sąd Rejonowy w Kluczborku 13 Prokuratura Rejonowa w Kluczborku 14 Powiatowe Centrum Zdrowia SA NZOZ Szpital Powiatowy w Kluczborku 15 Galeria Miodowa w Kluczborku 16 Nyski Namysłowski Namysłów Starostwo Powiatu Namysłowskiego 17 Urząd Miasta Namysłowa 18 Komenda Powiatowa Policji w Namysłowie 19 Prokuratura Rejonowa w Namysłowie 20 Namysłowskie Centrum Zdrowia S.A. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej 21 Ośrodek Leczenia Odwykowego w Woskowicach Małych 22 Nyski Nyski Nysa Starostwo Powiatu Nyskiego 23 Urząd Miasta Nysy 24 Komenda Powiatowa Policji w Nysie 25 Sąd Rejonowy w Nysie 26 Prokuratura Rejonowa w Nysie 27 Szpital Miejski w Nysie 28 Szpital nr 1 w Głuchołazach 29 Szpital nr 2 w Głuchołazach 30 Specjalistyczny Szpital MSWiA w Głuchołazach

17 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 17 Poz Lp. Podregion Powiat Miejscowość Nazwa, opis 31 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie 32 Vendo Park w Nysie 33 Opolskie Centrum Rehabilitacji w Korfantowie 34 Nyski Prudnicki Prudnik Starostwo Powiatu Prudnickiego 35 Urząd Miasta Prudnika 36 Komenda Powiatowa Policji w Prudniku 37 Sąd Rejonowy w Prudniku 38 Prokuratura Rejonowa w Prudniku 39 Prudnickie Centrum Medyczne S.A. w Prudniku 40 Szpital im. Św. Elżbiety w Białej 41 Opolski Głubczycki Głubczyce Starostwo Powiatu Głubczyckiego 42 Urząd Miasta Głubczyce 43 Komenda Powiatowa Policji w Głubczycach 44 Prokuratura Rejonowa w Głubczycach 45 Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Głubczycach Opolski Kędzierzyńsko- Kozielski Kędzierzyn - Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach Starostwo Powiatu Kędzierzyńsko-Kozielskiego 48 Urząd Miasta Kędzierzyna-Koźla 49 Komenda Powiatowa Policji w Kędzierzynie-Koźlu 50 Sąd Rejonowy w Kędzierzynie-Koźlu 51 Prokuratura Rejonowa w Kędzierzynie-Koźlu 52 Szpital Zespolony w Kędzierzynie-Koźlu 53 Galeria Handlowa Odrzańskie Ogrody w Kędzierzynie-Koźlu 54 Opolski Krapkowicki Krapkowice Starostwo Powiatu Krapkowickiego 55 Urząd Miasta Krapkowice 56 Komenda Powiatowa Policji w Krapkowicach 57 Krapkowickie Centrum Zdrowia Sp. z o.o. 58 Moszna-Zamek Centrum Terapii Nerwic w Zielinie 59 Opolski Oleski Olesno Starostwo Powiatu Oleskiego 60 Urząd Miasta Oleśna 61 Komenda Powiatowa Policji w Oleśnie 62 Prokuratura Rejonowa w Oleśnie 63 Szpital Powiatowy w Oleśnie 64 Opolski Strzelecki Strzelce Opolskie Starostwo Powiatu Strzeleckiego 65 Urząd Miasta Strzelce Opolskie 66 Komenda Powiatowa Policji w Strzelcach Opolskich 67 Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich 68 Prokuratura Rejonowa w Strzelcach Opolskich 69 Szpital Powiatowy w Strzelcach Opolskich 70 Opolski Opolski Opole Starostwo Powiatu Opolskiego 71 Szpital św. Rocha w Ozimku

18 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 18 Poz Lp. Podregion Powiat Miejscowość Nazwa, opis 72 Zespół Szpitali Pulmonologiczno-Reumatycznych z siedziba w Kup 73 Centrum Handlowe Turawa Park w Zawadzie 74 Opolski Miasto Opole Opole Urząd Miasta Opola 75 Komenda Wojewódzka Policji w Opolu 76 Komenda Miejska Policji w Opolu 77 Sąd Okręgowy w Opolu 78 Sąd Rejonowy w Opolu 79 Prokuratura Okręgowa w Opolu 80 Prokuratura Rejonowa w Opolu 81 Opolski Urząd Wojewódzki 82 Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego 83 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu 84 Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu 85 Szpital Wojewódzki w Opolu Szpital Wojskowy z Przychodnią w Opolu 87 Szpital Ginekologiczno-Położniczy i Noworodków w Opolu Opolskie Centrum Onkologii Uniwersytet Opolski 92 Politechnika Opolska Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA w Opolu Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Zespół Neuropsychiatryczny w Opolu 93 Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu 94 Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego 95 Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu Wydział Ekonomiczny w Opolu 96 Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu 97 Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Opolu 98 Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Opolu 99 Centrum Handlowe Karolinka w Opolu Źródło: Opracowanie własne. Wśród miejsc użyteczności publicznej należy również wymienić szkoły, ponieważ uczniowie stanowią znaczny procent pasażerów korzystających codziennie ze środków komunikacji publicznej. W Województwie Opolskim znajduje się łącznie placówek związanych z działalnością edukacyjną: Tabela 3. Placówki związane z edukacją w Województwie Opolskim w 2012 roku Rodzaj Typ szkoły/placówki Liczba szkół/placówek Przedszkole 479 Zespół wychowania przedszkolnego 8 Oświata do etapu Punkt przedszkolny 78 gimnazjalnego Szkoła podstawowa 1126 Gimnazjum 576 Szkoły Zasadnicza szkoła zawodowa 101 ponadgimnazjalne Liceum ogólnokształcące 190

19 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 19 Poz Rodzaj Szkoły artystyczne Placówki opiekuńczowychowawcze Źródło: Opracowanie własne. Typ szkoły/placówki Liczba szkół/placówek Liceum profilowane 30 Technikum 122 Liceum ogólnokształcące uzupełniające dla absolwentów 85 Technikum uzupełniające dla absolwentów zasadniczych 51 Szkoła policealna (ponadgimnazjalna) 139 Szkoła specjalna przysposabiająca do pracy dla uczniów 24 Sześcioletnia ogólnokształcąca szkoła muzyczna I 4 Sześcioletnia szkoła muzyczna I stopnia 32 Czteroletnia szkoła muzyczna I stopnia 4 Sześcioletnia ogólnokształcąca szkoła muzyczna II stopnia 3 Sześcioletnia szkoła muzyczna II stopnia 15 Sześcioletnia ogólnokształcąca szkoła sztuk pięknych 2 Czteroletnie liceum plastyczne 4 Czteroletnia szkoła muzyczna II stopnia 1 Młodzieżowy dom kultury 4 Ognisko pracy pozaszkolnej 6 Szkolne schronisko młodzieżowe 43 Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy 1 Bursa 13 Dom wczasów dziecięcych 1 Niepubliczna placówka oświatowo-wychowawcza 18 Specjalny Ośrodek Wychowawczy 3 Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy 20 Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy 11 Liczba uczniów w różnych typach placówek kształtuje się następująco: Tabela 4. Liczba uczniów w roku szkolnym 2011/2012 w Województwie Opolskim Typ szkoły Liczba uczniów Szkoły podstawowe Gimnazja Zasadnicze zawodowe Licea ogólnokształcące Uzupełniające licea ogólnokształcące 103 Licea profilowane 562 Technika Technika uzupełniające 41 Artystyczne ogólnokształcące 215 Policealne Wyższe RAZEM Źródło: Opracowanie własne.

20 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 20 Poz Czynniki demograficzne i społeczno-ekonomiczne w perspektywie Planu Na bazie czynników demograficznych i społecznych warto wskazać tendencje do zmian, które zajdą w strukturze społecznej mieszkańców Województwa Opolskiego w ciągu najbliższych 20 lat, a które będą wpływały na kształt sieci komunikacyjnej obszaru Gęstość zaludnienia Jednym z czynników, jakie należy wziąć pod uwagę przy ustalaniu sieci połączeń jest gęstość zaludnienia województwa, którą pokazano na poniższej mapie. Mapa 1. Gęstość zaludnienia w Województwie Opolskim (wg stanu na dzień r.) Źródło: Urząd Statystyczny w Opolu. Największa średnia gęstość zaludnienia (oprócz miasta Opola) występuje w powiatach: Kędzierzyńsko-Kozielskim, Krapkowickim oraz Nyskim tam też, jak ukazują mapy sieci komunikacyjnej umieszczone w kolejnych rozdziałach, sieć połączeń jest najlepiej rozwinięta.

21 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 21 Poz Tabela 5. Gęstość zaludnienia w powiatach Województwa Opolskiego (wg stanu na dzień r.) Obszar Powierzchnia w km 2 Ludność Gęstość zaludnienia na km 2 Województwo Opolskie Podregion Nyski Powiat Nyski Powiat Brzeski Powiat Prudnicki Powiat Kluczborski Powiat Namysłowski Podregion Opolski Miasto Opole (powiat grodzki) Powiat Kędzierzyńsko-Kozielski Powiat Krapkowicki Powiat Strzelecki Powiat Opolski Powiat Głubczycki Powiat Oleski Źródło: Opracowanie własne Czynniki demograficzne A. Struktura wiekowa Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, opublikowanych na stronie ludność Województwa Opolskiego do roku 2035 będzie kształtowała się tak, jak przedstawiono to w poniższej tabeli. Przyjęto podziały wiekowe odpowiadające w przybliżeniu grupom sprzedaży biletów: normalnych, ulgowych oraz ze zniżkami dla emerytów, innymi słowy: odpowiadające grupom osób w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym oraz poprodukcyjnym. Jako wartości graniczne poszczególnych grup wiekowych wybrano wartości stosowane w statystyce: Uczniowie i studenci: 0-24 lat. Osoby pracujące: lat (kobiety) i lat (mężczyźni). Emeryci: 60+ (kobiety) i 65+ (mężczyźni). Tabela 6. Udział poszczególnych grup wiekowych w strukturze ludności Województwa Opolskiego ROK RAZEM Uczniowie i studenci (wiek przedprodukcyjn y) Uczniowie i studenci (wiek przedprodukcyjny ) (%) Osoby pracujące Osoby pracujące (%) Emeryci (wiek poprodukcyjny) Emeryci (wiek poprodukcyjny) (%) ,30% ,20% ,50% % % % % % % ,00% ,10% ,90% ,70% ,80% ,50% Źródło: Opracowanie własne. W opracowaniu GUS dotyczącym ludności w podziale na grupy wiekowe na dzień r. założono, iż przedział ludności przedprodukcyjny obejmuje wiek 0-17 lat i tym samym wykluczono z niego młodzież studencką zaliczając ją do przedziału ludności w wieku produkcyjnym (kobiety lata i mężczyźni lata). Przedział ludności w wieku poprodukcyjnym obejmuje kobiety w wieku 60 lat i więcej oraz mężczyźni 65 lat i więcej. Poniższa mapa przedstawia przekrój wiekowy ludności zgodnie z powyższym podziałem w poszczególnych powiatach Województwa Opolskiego.

22 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 22 Poz Mapa 2. Ludność w podziale na grupy wiekowe (wg stanu na r.) Źródło: Urząd Statystyczny w Opolu

23 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 23 Poz Rysunek 1. Dane historyczne i prognoza zmian liczby mieszkańców Województwa Opolskiego wg GUS Rysunek 2. Dane historyczne i prognoza zmian liczby mieszkańców Województwa Opolskiego wg GUS udział poszczególnych grup wiekowych Według danych Głównego Urzędu Statystycznego wartość średniego dalszego trwania życia dla osób urodzonych w 2011 roku wynosi dla Województwa Opolskiego ogółem 73,4 lat dla mężczyzn i 81,0 lat dla kobiet (w miastach: 73,9 i 80,9, zaś na wsi: 72,7 oraz 82,0). Wartości te są jednymi z najwyższych w skali całego kraju (szczególnie dla populacji mężczyzn).

24 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 24 Poz Poniższe wykresy pokazują zmiany w strukturze wiekowej mieszkańców Województwa Opolskiego w perspektywie najbliższych 20 lat (społeczeństwo starzejące się). W literaturze światowej piramidy wieku analizuje się zasadniczo w trzech grupach: 0-14 lat (wiek przedprodukcyjny); lat (wiek największej produktywności) i (wiek poprodukcyjny); wiek produkcyjny rozszerza się do jego pełnej szerokości (15-65 lat), analizując procent ludności w danym przedziale. Rysunek 3. Obecna struktura wiekowa mieszkańców Województwa Opolskiego (rok 2013).

25 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 25 Poz Rysunek 4. Prognozowana struktura wiekowa mieszkańców Województwa Opolskiego w roku Rysunek 5. Prognozowana struktura wiekowa mieszkańców Województwa Opolskiego w roku 2035.

26 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 26 Poz B. Współczynniki dzietności Podsumowując powyższe wykresy otrzymujemy obraz społeczeństwa, w którym zwiększa się liczba osób w wieku poprodukcyjnym, zaś maleje liczba dzieci przy niewielkich zmianach w grupie osób w wieku produkcyjnym. Zasadnicze przyczyny tej sytuacji to wydłużający się cały czas średni okres trwania życia ludzi, a także bardzo niska dzietność polskich rodzin. Według Rocznika Demograficznego GUS za rok 2012 Województwo Opolskie ma najwyższą w kraju medianę wieku, zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Wynosi ona dla mężczyzn 38,3 lat (kraj: 36,7) oraz dla kobiet: 41,5 lat (kraj: 40,2). Powyższe dane świadczą o tym, że proces starzenia się społeczeństwa już się de facto rozpoczął. W roku 2011 współczynnik dzietności dla całej Polski wyniósł 1,297 (w miastach: 1,211; na wsi: 1,427). Województwo Opolskie ma te wartości najniższe w całej Polsce, tj. średnio o 20% niższe niż w całej Polsce: 1,102 ogółem, 1,076 w miastach i 1,129 na wsi. Dla porównania warto wspomnieć, że w roku 1950 współczynnik dzietności dla całej Polski wynosił 3,705, w roku ,276, zaś w roku ,991. Obecnie współczynnik dzietności w Polsce jest jednym z najniższych na świecie. Wg bazy danych CIA ( hasło: Total Fertility Rate) Polska zajmuje 211 miejsce w rankingu 224 krajów. W literaturze przedmiotu przyjmuje się zastępowalność pokoleń następuje wówczas, gdy współczynnik dzietności wynosi ok. 2,10 2,15. Ostatni raz wartość ta w Polsce była na tym poziomie w roku Rysunek 6. Współczynnik dzietności w Polsce i na świecie w roku Źródło: Central Intelligence Agency (CIA). World Fact Book. Współczynnik dzietności dla Miasta Opola wynosi obecnie 0,969 i jest najniższy wśród wszystkich miast w Polsce liczących ponad 100 tys. mieszkańców. Pomijając inne aspekty tego tematu i analizując tę sytuację pod kątem komunikacji publicznej, możemy stwierdzić, iż rosnąć będzie liczba osób w wieku poprodukcyjnym. Przykłady z Europy Zachodniej dowodzą, że przedstawiciele tych grup stanowią rosnącą grupę pasażerów komunikacji publicznej. Ta część społeczeństwa, w komunikacji regionalnej nie korzysta z ulg (takie ulgi występują natomiast w komunikacji miejskiej). W efekcie przewozy realizowane z coraz większym udziałem osób w wieku poprodukcyjnym charakteryzuje rosnący udział przewozów na bilety normalne i ulgi handlowe (np. seniora), wzrost przewozów w porze dziennej (kursy międzyszczytowe), rosnące znaczenie dostosowania taboru i przystanków do potrzeb osób o ograniczonej sprawności oraz wzrost roli przejazdów fakultatywnych. Porównując piramidę wieku Polski (która jest podobna do piramidy wieku Województwa Opolskiego) do piramid innych krajów, można zauważyć szybkie upodobnianie się naszego kraju do krajów Europy Zachodniej.

27 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 27 Poz Rysunek 7. Porównanie piramidy wieku krajów młodych i krajów starzejących się Szybki wzrost Wolny wzrost Stagnacja Wzrost ujemny Gwatemala USA Polska Niemcy Nigeria Australia Austria Bułgaria Arabia Saudyjska Kanada Grecja Szwecja Należy podkreślić, że trendy demograficzne nie są samoistne, lecz mogą być regulowane na szczeblu krajowym i regionalnym. W okresie po 2000 r. na podstawie danych Eurostatu widać wyraźnie spadek liczby ludności w krajach z rosnącą motoryzacją i znacznym pogorszeniem dostępności komunikacji publicznej [szybki spadek udziału w Modal Split (podziały intermodalne; udział poszczególnych rodzajów transportu w rynku przewozów) komunikacji autobusowej i kolejowej], jak: Polska, Litwa, Ukraina, Rumunia, Bułgaria i wzrost liczby mieszkańców w krajach rozwijających przyjazny transport jak: Czechy, Austria, Dania, Szwecja, Wielka Brytania, Niemcy. We Włoszech liczba mieszkańców spada w regionach z niekonkurencyjnym transportem publicznym, a rośnie w regionach rozwijających przewozy użyteczności publicznej. Oznacza to, że stworzenie systemu transportowego przyjaznego pasażerom jest jednym z elementów stymulujących wzrost liczby ludności na danym obszarze. C. Współczynniki umieralności Według danych Rocznika Demograficznego GUS w roku 2011 zanotowano w Polsce zgonów ( w miastach i na wsi), co daje współczynnik umieralności na poziomie 974 osób na 100 tys. ludności ogółem. W miastach współczynnik ten wynosi 847, zaś na wsi Z uwagi na bardziej zurbanizowany niż średnio w Polsce charakter Województwa Opolskiego, współczynniki umieralności są bardzo podobne dla miast i dla wsi i wynoszą, odpowiednio: 956 i 961, przy wartości ogółem wynoszącej 959, o 1,5% niższej niż wartość dla całego kraju. W podziale na mężczyzn i kobiety, współczynniki umieralności dla całej Polski mają wartości, odpowiednio: 1072 i 899 osób na 100 tys. mieszkańców. W Województwie Opolskim wartość tego wskaźnika dla mężczyzn jest o 2,2% niższa niż w całym kraju i wynosi 1048, zaś wskaźnik dla kobiet nie odbiega od wartości ogólnokrajowej i wynosi 898. Współczynnik umieralności niemowląt dla całej Polski wynosi 498 na 100 tys. urodzeń żywych. W Województwie Opolskim wartość ta jest wyższa o 5,2% od średniej i wynosi 524. Na podstawie przedstawionych danych można stwierdzić, że w perspektywie 10 i 20 lat (rok 2025 i rok 2035) nastąpią zmiany popytu na podróżowanie publiczną komunikacją zbiorową. Stwierdzenie to wynika z wzięcia pod uwagę kilku czynników: Spadek liczby osób w wieku produkcyjnym o 10% do roku 2025 i o dalsze 10% do roku 2035 (łącznie spadek o 19%). Spadek liczby uczniów i studentów o 18% do roku 2025 i o dalsze 12% do roku 2035 (łącznie spadek o 27%). Wzrost liczby emerytów o 30% do roku 2025 i o dalsze 8% do roku 2035 (łącznie wzrost o 40%). Brak zmian w łącznej liczbie osób w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym. Spadek łącznej liczby mieszkańców o 11,1%.

28 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 28 Poz Program Specjalnej Strefy Demograficznej w Województwie Opolskim do 2020 r. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej województwa opolskiego jednoznacznie wskazuje, że zapobieganie i przeciwdziałanie procesom depopulacji to podstawowe, horyzontalne wyzwanie dla regionu. Tworzenie bezpiecznych miejsc pracy, w połączeniu z edukacją, opieką nad dziećmi i osobami starszymi, może tym tendencjom skutecznie przeciwdziałać. Odpowiedzią Samorządu Województwa Opolskiego w tym zakresie będzie Program Specjalnej Strefy Demograficznej (SSD), jedno z głównych narzędzi realizacji Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego do 2020 roku. SSD to program, który obejmuje szereg działań zmierzających do powstrzymania negatywnych zjawisk demograficznych. Województwo Opolskie jest pierwszym w Polsce samorządem, które opracowało koncepcję utworzenia Programu Specjalnej Strefy Demograficznej. Rozwiązania objęte projektem uzupełniają się nawzajem, dotyczą wszystkich grup społecznych i mają na celu stworzenie nowych miejsc pracy oraz poprawę jakości życia w województwie. Program SSD został podzielony na cztery pakiety. Działania realizowane w ramach poszczególnych pakietów będą dotyczyć: pakiet I Praca to bezpieczna rodzina : rynku pracy, przede wszystkim bezpieczeństwa zatrudnienia, społecznej odpowiedzialności biznesu, zwiększania atrakcyjności i liczby miejsc pracy, a także wzrostu przedsiębiorczości mieszkańców i aktywności inwestycyjnej; pakiet II Edukacja a rynek pracy : dostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy oraz wzrostu umiejętności praktycznych uczniów i studentów; pakiet III Opieka żłobkowo-przedszkolna : zwiększania dostępu do usług żłobkowo-przedszkolnych, rozwoju infrastruktury przyjaznej rodzicom oraz godzenia życia zawodowego i rodzinnego; pakiet IV Złota jesień : zwiększania dostępu do usług dla osób starszych oraz aktywizacji tej grupy społecznej. Integralną częścią Programu będą inicjatywy wspierające realizację pakietów, skierowane bezpośrednio do rodzin i osób starszych. Inicjatywy te będą miały na celu wsparcie i wzmocnienie kondycji rodzin oraz tworzenie pozytywnego nastawienia wobec rodziny. Wsparciem dla Programu będą inicjatywy skierowane do rodzin i osób starszych, w tym m.in. Opolska Karta Rodziny i Seniora. W ramach programu realizowany jest szereg projektów, m. in. Opolska Karta Rodziny i Seniora, które stanowią system ulg i zniżek przysługujących osobom objętym pakietem. Część z nich jest realizowana przez samorządy przystępujące do programu, cześć może być współfinansowana z Funduszy Unii Europejskiej. SSD jest programem dynamicznym, ponieważ sytuacja demograficzna jest stale monitorowana i analizowana i na tej podstawie są podejmowane kolejne rozwiązania Czynniki społeczno-ekonomiczne A. Poziom PKB i dochody ludności Według danych GUS poziom PKB na koniec 2011 r. na jednego mieszkańca Województwa Opolskiego był jednym z niższych w kraju i wynosił zł (czyli 80,1% wartości dla całego kraju, wynoszącej zł na jednego mieszkańca). W podregionach wartości te kształtowały się następująco: Podregion Nyski: zł (59 miejsce na 66 podregionów), Podregion Opolski: zł (21 miejsce na 66 podregionów). Widać tu dużą dysproporcję pomiędzy podregionem nyskim i podregionem opolskim. Dynamika wzrostu Wartości Dodanej Brutto (WDB) na 1 mieszkańca Województwa Opolskiego była zbliżona do wskaźnika dla całego kraju (7,8 %) i w roku 2011 wynosiła 6,6 % w porównaniu z rokiem 2010.

29 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 29 Poz Wartość dodana brutto (WDB) według rodzajów działalności kształtowała się na dzień r. następująco: Tabela 7. Wartość dodana brutto według rodzajów działalności Region Województwo Opolskie Udział w PKB kraju / województwa, w tym: Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Przemysł Budownictwo Handel; naprawa pojazdów samochodowych; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia Działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości Pozostałe 2,1 3,0 2,5 2,1 1,9 1,4 2,1 Podregion Nyski 0,7 1,5 0,7 0,6 0,6 0,5 0,7 Podregion Opolski 2,2 1,5 1,8 1,5 1,3 0,9 2,2 Źródło: Główny Urząd Statystyczny W ciągu ostatnich kilku lat na podstawie danych statystycznych można zaobserwować spadek udziału całego Województwa Opolskiego w PKB kraju we wszystkich obszarach gospodarki. Całościowo udział Województwa w PKB całego kraju w latach 2008, 2009 i 2010 zmniejszał się, odpowiednio od wartości 2,2% do wartości 2,1%. Z zestawienia widać również bardziej przemysłowy charakter Podregionu Opolskiego i bardziej rolniczy Podregionu Nyskiego. W porównaniu z innymi regionami, Województwo Opolskie ma najmniejszy udział przemysłu (w tym przetwórstwa przemysłowego) w PKB kraju (2,5 %). Według danych Eurostat wartość PKB na 1 mieszkańca poniżej 75% średniej UE odnotowano w 2009 roku w 65 regionach poziomu NUTS 2. W grupie tej znalazło się 15 polskich województw, a tylko PKB na 1 mieszkańca województwa mazowieckiego przekroczył tę granicę, osiągając poziom 97% średniej UE. Cztery polskie województwa lubelskie, opolskie, podlaskie i warmińsko-mazurskie zajmowały pozycje na końcu listy regionów o najniższym poziomie PKB na 1 mieszkańca w Unii Europejskiej (do 45% średniej UE). Oprócz polskich województw w grupie tej było również 5 z 6 regionów Bułgarii, 5 z 8 regionów Rumunii oraz 4 z 7 regionów Węgier. Wysokość produktu krajowego brutto według parytetu siły nabywczej na 1 mieszkańca Województwa Opolskiego w roku 2009 wynosiła 50% średniej dla całej UE; zaś wartość ta dla całego kraju to 61%. Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwie domowym w województwie opolskim w 2012 roku wyniósł 1294,26 zł. Przeciętne miesięczne wydatki na 1 osobę w gospodarstwie domowym w Województwie Opolskim w 2012 roku wyniosły 1068,99 zł. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w Województwie Opolskim w 2012 roku: 3358,42 zł. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w relacji do średniej krajowej w 2012 roku to 89,7%. Wartość ta pozostaje stała na przestrzeni ostatnich kilku lat. B. Poziom bezrobocia Na koniec grudnia 2013 roku Województwo Opolskie ze stopą bezrobocia 14,3% znajdowało się na 8 pozycji w kraju pod względem wielkości tego wskaźnika. Stopa bezrobocia obliczona dla całego kraju wyniosła 13,4%, czyli wskaźnik dla naszego regionu był wyższy od wartości obliczonej dla całej Polski o 0,9 punktu procentowego. W poszczególnych powiatach województwa bezrobocie na koniec grudnia 2013 r. kształtowało się następująco:

30 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 30 Poz Tabela 8. Liczba osób bezrobotnych i stopa bezrobocia w Województwie Opolskim. Powiaty Liczba bezrobotnych Stopa bezrobocia (%) Brzeski ,6 Głubczycki ,1 Kędzierzyńsko-Kozielski ,6 Kluczborski ,0 Krapkowicki ,6 Namysłowski ,4 Nyski ,2 Oleski ,4 Opolski ,8 Prudnicki ,8 Strzelecki ,8 Miasto Opole ,9 Województwo ,3 Ogólny wzrost bezrobocia w województwie jest konsekwencją wzrostu liczby bezrobotnych w dziesięciu powiatach. Największy odnotowano w powiatach: prudnickim (o 229 osób) oraz strzeleckim (o 208 osób). Największą dynamikę wzrostu bezrobocia w stosunku do listopada 2013 roku odnotowano w powiecie strzeleckim 9,1%. Największy spadek bezrobocia zaobserwowano w powiatach: nyskim (o 78 osób) oraz kędzierzyńsko-kozielskim (o 16 osób). Najwięcej bezrobotnych osób znajduje się w rejestrach Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu: osób, natomiast najmniej w powiecie oleskim (2 455 zarejestrowanych osób). Urząd Statystyczny w Opolu publikuje dane dotyczące bezrobotnych zarejestrowanych oraz stopy bezrobocia rejestrowanego na dzień r. w następującej formie graficznej;

31 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 31 Poz Mapa 3. Bezrobocie w Województwie Opolskim (według stanu na r.) Źródło: Urząd Statystyczny w Opolu Wysokie bezrobocie jest istotną przyczyną dużych migracji ludności w Województwie Opolskim, która powoduje wspomniane wyżej znaczne zmniejszanie się ogólne liczby mieszkańców. Według danych szacunkowych migracje zarobkowe mają miejsce głównie do Niemiec (43,9 tys.), Wielkiej Brytanii (7,9 tys.), Holandii (6,7 tys.) i Irlandii (2,7 tys.), jednakże istnieje także pewna migracja wewnątrz kraju. Oficjalne saldo migracji ogółem, wg danych Głównego Urzędu Statystycznego za rok 2011 wyniosło (minus) 2258 osób. Dane te nie uwzględniają jednak osób, które nie poinformowały o emigracji swojego urzędu, traktując swoją migrację jako czasową. Najczęstszym kierunkiem migracji międzywojewódzkich w 2011 r. na pobyt stały były województwa: dolnośląskie i śląskie (60% migracji ogółem). Dużym problemem jest emigracja przede wszystkim ludzi młodych, co przyczynia się do szybszego starzenia się społeczeństwa w Województwie Opolskim.

32 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 32 Poz C. Prywatne środki transportu mieszkańców Według Rocznika Statystycznego Województwa Opolskiego, wydanego przez Główny Urząd Statystyczny, w Województwie Opolskim w roku 2011, zarejestrowanych było łącznie prawie 520 tys. samochodów osobowych, co oznacza średnio 507 samochodów na 1000 mieszkańców i jest jednym z najwyższych współczynników w Polsce. Dane o rejestracjach samochodów (tabela nr 9) ukazują dotychczasowy roczny wzrost liczby samochodów na poziomie około 10%, jednakże uwzględniając nasycenie rynku i zakładając wzrost o 3% rocznie, możemy zaprognozować, że w perspektywie 10 lat w Województwie Opolskim będzie około samochodów osobowych. Taka ilość pojazdów przy spadku liczby mieszkańców oznaczałaby najwyższy wskaźnik liczby aut w stosunku do mieszkańców w krajach unijnych. Obecnie w bogatych krajach UE jak Holandia, Wielka Brytania, Francja, Hiszpania, Luksemburg liczba aut na 1000 mieszkańców spada w wyniku poprawy jakości transportu publicznego. Rysunek 8. Dane historyczne i prognoza zmiany liczby samochodów osobowych w Województwie Opolskim Jak pokazuje tabela nr 9, w województwie można zaobserwować większy udział motorowerów i motocykli niż w całym kraju. Podobnie, średnia liczba sztuk samochodów osobowych na 1000 mieszkańców Województwa Opolskiego pozostaje wyższa niż wartość dla całego kraju. Tabela 9. Liczba prywatnych pojazdów samochodowych w latach w kraju i w Województwie Opolskim Polska Motorowery Motocykle Samochody osobowe Rok Ogółem Sztuk na 1000 mieszk. Wzrost rok do roku o: Ogółem Sztuk na 1000 mieszk. Wzrost rok do roku o: Ogółem Sztuk na 1000 mieszk. Wzrost rok do roku o: , , , ,3 107% ,8 21% ,6 30% ,8 19% ,5 7% ,2 3% % ,0 8% ,0 8% Województwo Opolskie Motorowery Motocykle Samochody osobowe Rok Ogółem Sztuk na 1000 mieszk. Wzrost rok do roku o: Ogółem Sztuk na 1000 mieszk. Wzrost rok do roku o: Ogółem Sztuk na 1000 mieszk , , , ,4 90% ,9 24% ,5 24% ,5 16% ,7 10% ,8 2% % ,0 13% ,0 10% Źródło: 1. Urząd Statystyczny w Szczecinie. Transport drogowy w Polsce w latach Warszawa Główny Urząd Statystyczny. Transport. Wyniki działalności w 2011r.. Warszawa Wzrost rok do roku o:

33 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 33 Poz D. Popyt na usługi publicznego transportu zbiorowego Popyt na usługi publicznego transportu zbiorowego można podzielić na: Popyt efektywny zaspokojone potrzeby przemieszczania się komunikacją publiczną mieszkańców określonego obszaru. Popyt potencjalny całość potrzeb przemieszczania się mieszkańców określonego obszaru. Popyt ten może przerodzić się w efektywny przy spełnieniu przez transport publiczny określonych warunków związanych z oczekiwaną ilością i jakością usług. Popyt potencjalny stanowią przede wszystkim ci mieszkańcy, którzy realizują swoje potrzeby przewozowe innymi środkami transportowymi niż publiczne, ale gotowi są korzystać z transportu publicznego pod pewnymi warunkami. Popyt potencjalny przekracza znacznie popyt efektywny, ponieważ tylko część przemieszczających się mieszkańców korzysta z komunikacji publicznej. W perspektywie 20 lat łączna liczba samochodów osobowych wzrośnie o 2 % (zakładamy, że samochodem osobowym podróżuje średnio 1,5 osoby). Źródła popytu potencjalnego tkwią właśnie w tej grupie mieszkańców. Nakłonienie ich do korzystania z transportu publicznego, co jest zgodne ze strategią zrównoważonego transportu, wymaga poprawy jego atrakcyjności (częstotliwość, wspólny bilet, komfort, dostępność przewozów dla głównych generatorów ruchu- stolicy regionu, miast powiatowych i miejsc atrakcyjnych turystycznie) oraz wprowadzenia zmian w organizacji ruchu, zwłaszcza w centrach miast. Badania przeprowadzone w krajach rozwiniętych potwierdzają, że intensywne działania przekształcające część popytu potencjalnego w popyt efektywny mogą spowodować wzrost liczby przewożonych osób publicznym transportem zbiorowym o około od 2 do 4 %. Na zwiększanie popytu efektywnego mają zwykle wpływ następujące działania: zwiększanie atrakcyjności oferty przewozowej, poprawa jakości usług przewozowych, aktywna promocja transportu publicznego, doskonalenie rozwiązań taryfowo biletowych, dostosowanie taboru do przewozów osób o ograniczonej zdolności ruchowej, poprawa systemu informacji pasażerskiej w tym informacji głosowej dla osób niewidomych i niedowidzących Rozwój gospodarki na terenie Województwa Opolskiego Województwo Opolskie posiada korzystne położenie na trasie ważnych linii komunikacyjnych, łączących Polskę z Francją, Niemcami, krajami Beneluksu oraz z Ukrainą, bezpośrednie sąsiedztwo z Republiką Czeską. Umożliwiająca wygodny i szybki transport drogowy autostrada A4, która przebiega przez całe województwo i jest powiązana z dobrze rozwiniętą siecią dróg krajowych i wojewódzkich. Bogactwa naturalne i dobra infrastruktura zapewniają dobre warunki do rozwoju przemysłu. Wśród największych zakładów przemysłowych Województwa Opolskiego można wymienić następujące firmy (niektóre z nich działają w Specjalnych Strefach Ekonomicznych), przedstawionych poniżej. Tabela 10. Największe zakłady przemysłowe Województwa Opolskiego Lp. Firma Branża Miejsce Liczba pracowników 1. Coroplast motoryzacyjna Dylaki/Krapkowice/Prudnik/ Głubczyce/Strzelce Opolskie ZAK Spółka Akcyjna chemiczna Kędzierzyn ArcelorMittal Poland koksownicza Zdzieszowice BIS Multiserwis budowlana Krapkowice BOT Elektrownia Opole energetyczna Brzezie k. Opola Marcegaglia metalowa Kluczbork/Praszka Remak budowlana Opole Neapco motoryzacyjna Praszka Diehl Controls elektroniczna Namysłów ZPC Otmuchów spożywcza Otmuchów Kraft Foods spożywcza Skarbimierz 800

34 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 34 Poz Lp. Firma Branża Miejsce Liczba pracowników 12. Polbau budowlana Opole FAMAK metalowa Kluczbork Górażdże Cement S.A. materiały budowlane Chorula KLER meblowa Dobrodzień Przedsiębiorstwo Wyrobów Cukierniczych ODRA S.A. spożywcza Brzeg Nutricia Grupa Danone spożywcza Opole KEIPER motoryzacyjna Skarbimierz Hart motoryzacyjna Opole ECO energetyczna Opole Perarl Stream elektroniczna i motoryzacyjna Strzelce Opolskie ZOTT spożywcza Opole BESEL GRUPA CANTONI maszynowa Brzeg Intersilesia McBride chemiczna Strzelce Opolskie Velux wyposażenia wnętrz Namysłów Kronospan wyposażenia wnętrz Strzelce Opolskie Animex spożywcza Opole/Grodków Spółdzielnia Pracy Cukry Nyskie spożywcza Nysa Grodkowskie Zakłady Wyrobów Metalowych metalowa Grodków Tower Automotive motoryzacyjna Opole Lhoist Opolwap materiały budowlane Tarnów Opolski MetsaTissue papiernicza Krapkowice Wakmet sp.j metalowa Bodzanów Adamietz budowlana Strzelce Opolskie Głuchołaskie Zakłady Papiernicze Sp. z o.o. papiernicza Głuchołazy Brenntag chemiczna Kędzierzyn Nowa Itaka turystyczna Opole Petrochemia - Blachownia chemiczna Kędzierzyn Schattdecor Sp. z o.o. wyposażenie wnętrz Głuchołazy Malta-Decor wyposażenie wnętrz Bodzanów Fabryka Armatur Głuchołazy S.A metalowa Głuchołazy HALOGEN LIGHT TECH SP. z o.o. Głuchołazy elektryczna Głuchołazy Drobmar Grażyna Żemło spożywcza Głuchołazy Famet metalowa Kędzierzyn Z 35 największych zakładów w Województwie Opolskim pracownicy 11 przedsiębiorstw są obecnie pozbawieni dojazdów do/z pracy w ramach przewozów służby publicznej. Dotyczy to aż 39 % zatrudnionych w tych największych zakładach produkcyjnych, którzy wykonują w dobie ok. 20 tys. podróży, tj. 2/3 dobowych przewozów kolejowych. W przypadku zapewnienia dojazdów środkami służby publicznej tylko ¼ z tych pracowników przychody z przewozów o charakterze użyteczności publicznej wzrosłyby o ok. 6 mln zł rocznie, czyli o 20 % (np. relacje Skarbimierz Brzeg, Dylaki - Ozimek, Dobrodzień Zawadzkie itp.). Linie kolejowe mają duże znaczenie przy organizowaniu dojazdu do wielu zakładów w regionie i dlatego kluczowym zadaniem dla poprawy obsługi transportowej największych zakładów Opolszczyzny będzie objęcie ich zintegrowaną obsługą przewozów użyteczności publicznej. Potencjalnie oferta ta dzięki realizacji planu transportowego może objąć dodatkowo wspomnianych 11 zakładów produkcyjnych Specjalne Strefy Ekonomiczne na terenie Województwa Opolskiego Specjalna Strefa Ekonomiczna (SSE) jest to wyodrębniona administracyjnie część terytorium Polski, przeznaczona do prowadzenia działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach. SSE to miejsce podlegające specjalnemu, ulgowemu traktowaniu podatkowemu, gdzie przedsiębiorca może rozpocząć działalność gospodarczą na specjalnie przygotowanym terenie i prowadzić ją nie płacąc podatku dochodowego. Firma rozpoczynająca działalność w SSE otrzymuje pomoc w procesie inwestycyjnym oraz ma ułatwiony kontakt administracyjny pomiędzy władzami lokalnymi czy też administracją centralną.

35 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 35 Poz Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się na zainwestowanie w jednej ze Specjalnych Stref Ekonomicznych, wówczas dochody, jakie uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej na jej terenie będą zwolnione od podatku dochodowego (CIT - od osób prawnych lub PIT - od osób fizycznych, w zależności od formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej). W SSE przedsiębiorca może otrzymać następujące przywileje: zwolnienie z podatku dochodowego (CIT lub PIT), w przypadku firm dużych 50 %, średnich 60 %, małych i mikro 70 %; działkę w pełni przygotowaną pod inwestycje po konkurencyjnej cenie; darmową pomoc przy załatwianiu formalności związanych z inwestycją; zwolnienie od podatku od nieruchomości (na terenie niektórych gmin). Zwolnienia z podatku dochodowego przyznawane w SSE stanowią tzw. regionalną pomoc publiczną, która służy przyspieszeniu rozwoju najsłabiej rozwiniętych regionów UE poprzez wspieranie nowych inwestycji oraz tworzenie nowych miejsc pracy związanych z tymi inwestycjami. Na terenie Województwa Opolskiego funkcjonują podstrefy Specjalnych Stref Ekonomicznych: Wałbrzyskiej, Katowickiej oraz Starachowickiej SSE. Tabela 11. Specjalne Strefy Ekonomiczne w Województwie Opolskim Lp. Podregion Powiat Miejscowość Wielkość Przynależność Firmy 1 Nyski Brzeski Skarbimierz 131,86 ha Wałbrzyska SSE Kraft (Cadbury), FPS, Johnson Controls (Kelper) 2 Nyski Kluczborski Kluczbork 53,94 ha Wałbrzyska SSE Marcegaglia, Incol Krak 3 Nyski Kluczborski Praszka 6,20 ha Wałbrzyska SSE Marcegaglia 4 Nyski Namysłowski Namysłów 6,31 ha Wałbrzyska SSE 5 Nyski Nyski Nysa 168,86 ha Wałbrzyska SSE Advantech Poland, Alsecco, Vasco Doors 6 Nyski Nyski Głuchołazy 4,63 ha Katowicka SSE Schattdecor 7 Nyski Prudnicki Prudnik 11,29 ha Wałbrzyska SSE TSP, FURNIKA Krzysztof Popyk 8 Opolski Głubczycki Kietrz 6,89 ha Katowicka SSE 9 Opolski Kędzierzyńsko- Kędzierzyn - Kozielski 76,83 ha Katowicka SSE 10 Opolski Krapkowicki Krapkowice 93,78 ha Katowicka SSE Metsa Tissue 11 Opolski Krapkowicki Gogolin 19,29 ha Katowicka SSE Sentrex 12 Opolski Oleski Olesno 4,95 ha Katowicka SSE 13 Opolski Strzelecki Strzelce Opolskie 63 ha Katowicka SSE Kronospan 14 Opolski Strzelecki Ujazd 182,90 ha Katowicka SSE 15 Opolski Opolski Tułowice 16,73 ha Starachowicka Opole Kaye Aluminium, NEo Plus SSE Technology, Grocnagro 16 Opolski Miasto Opole Opole 88,45 ha Wałbrzyska SSE Stegu, Pasta Foods, Stelmach, Art- Odlew, IFM Ekolink, Kamax RAZEM 935,91 ha Obecnie planowane jest rozszerzenie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i przekształcenie jej w strefę opolskowałbrzyską.

36 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 36 Poz Mapa 4. Specjalne Strefy Ekonomiczne na terenie Województwa Opolskiego (2013 r.) Źródło: Centrum Obsługi Inwestorów i Eksporterów (COIE): Adres internetowy: opolskie.coie.gov.pl Rozmieszczenie specjalnych stref ekonomicznych z racji dużej liczby pracujących w nich osób - ma znaczny wpływ na strukturę komunikacji publicznej województwa. Przedsiębiorstwa, których siedziby znajdują się w Specjalnych Strefach Ekonomicznych na terenie Województwa Opolskiego zatrudniają wielu pracowników i mają duże znaczenie dla całego regionu opolskiego.

37 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 37 Poz Inne formy rozwoju gospodarczego regionu Na terenie Województwa Opolskiego funkcjonują też inne formy organizacyjne, mające wpływ na rozwój regionu, a co za tym idzie na preferencje komunikacyjne mieszkańców w nich zatrudnionych. Są to: inkubatory przedsiębiorczości oraz parki technologiczne. A. Inkubatory przedsiębiorczości Inkubatory przedsiębiorczości to zorganizowane kompleksy gospodarcze obejmujące szeroką grupę wyodrębnionych i opartych na nieruchomości ośrodków, posiadających ofertę lokalową oraz ofertę usług wspierających małe i średnie firmy. Funkcjonowanie kompleksów jest ukierunkowane na wspomaganie rozwoju nowo powstałych firm oraz optymalizację warunków dla transferu i komercjalizacji technologii poprzez: dostarczanie odpowiedniej do potrzeb powierzchni na działalność gospodarczą; usługi wspierające biznes, np.: doradztwo ekonomiczne, finansowe, prawne, patentowe, organizacyjne i technologiczne; pomoc w pozyskiwaniu środków finansowych; tworzenie właściwego klimatu dla podejmowania działalności gospodarczej i realizacji przedsięwzięć innowacyjnych, tzw. efekty synergiczne; kontakty z instytucjami naukowymi i ocenę przedsięwzięć innowacyjnych. W praktyce mamy do czynienia z ośrodkami wielofunkcyjnymi podejmującymi działania na rzecz pomocy małym prywatnym firmom. Głównym kryterium wyodrębnienia tej grupy ośrodków innowacji i przedsiębiorczości jest oferta zróżnicowanej powierzchni pod wynajem lub dzierżawę dla MSP. Głównym celem inkubatora przedsiębiorczości jest pomoc nowopowstałej firmie w osiągnięciu dojrzałości i zdolności do samodzielnego funkcjonowania na rynku. Inkubator to propozycja dla nowopowstających firm (nie starszych niż rok), o dużym potencjale wzrostu, tworzących nowe miejsca pracy i istotnych dla właściwego rozwoju lokalnego rynku. Kandydaci powinni spełniać dodatkowo następujące warunki: mieć biznesplan i perspektywy samodzielnego rozwoju, być gotowymi do współpracy z innymi lokatorami, być w stanie generować zysk i odprowadzać podatki, mieć potrzeby możliwe do zaspokojenia przez inkubator, stosować nowe technologie i rozwiązania organizacyjne, dysponować potencjałem sprzyjającym wzmocnieniu i zróżnicowaniu lokalnej gospodarki, zatrudniać nie więcej niż 5 osób i oczekiwać powierzchni nie większej niż 250 m 2, nie szkodzić środowisku naturalnemu i innym lokatorom inkubatora. Kluczowymi elementami sukcesu inkubacji przedsiębiorczości są: zarząd, który organizuje środki i rozwija powiązania biznesowe, marketingowe i menedżerskie odpowiednio do potrzeb przedsiębiorców klientów, stabilność organizacyjna i ekonomiczna przedsięwzięcia, wspólne usługi biurowe, zaplecze techniczne i wyposażenie, usługi wsparcia: szkolenia, doradztwo, mentoring, spotkania, dobór klientów i proces przyspieszonego rozwoju, w wyniku czego przedsiębiorstwa stają się bardziej samodzielne oraz przygotowane do wyjścia z programu, pomoc w uzyskaniu środków finansowych niezbędnych dla rozwoju przedsiębiorstw, budowa ponad lokalnych powiązań.

38 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 38 Poz B. Parki przemysłowe i technologiczne Park Przemysłowy to zespół wyodrębnionych nieruchomości, w którego skład wchodzi co najmniej nieruchomość, na której znajduje się infrastruktura techniczna pozostała po restrukturyzowanym lub likwidowanym przedsiębiorcy, utworzony na podstawie umowy cywilnoprawnej, której jedną ze stron jest jednostka samorządu terytorialnego, stwarzający możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcom, w szczególności małym i średnim. Park Technologiczny to zespół wyodrębnionych nieruchomości wraz z infrastrukturą techniczną, utworzony w celu dokonywania przepływu wiedzy i technologii pomiędzy jednostkami naukowymi w rozumieniu art. 2 pkt 9 Ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz z późn. zm.), a przedsiębiorcami, w którym oferowane są przedsiębiorcom, wykorzystującym nowoczesne technologie, usługi w zakresie doradztwa w tworzeniu i rozwoju przedsiębiorstw, transferu technologii oraz przekształcania wyników badań naukowych i prac rozwojowych w innowacje technologiczne, a także stwarzający tym przedsiębiorcom możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez korzystanie z nieruchomości i infrastruktury technicznej na zasadach umownych. Poniższa tabela podsumowuje omówione wyżej organizacje. Tabela 12. Inne formy organizacyjne sprzyjające rozwojowi gospodarczemu w Województwie Opolskim Lp. Podregion Powiat Miejscowość Nazwa 1 Nyski Kluczborski Kluczbork Kluczborski Inkubator Przedsiębiorczości 2 Nyski Prudnicki Prudnik Regionalny Inkubator Przedsiębiorczości 3 Opolski Kędzierzyńsko- Kędzierzyn - Kozielski Kędzierzyńsko-Kozielski Park Przemysłowy 4 Opolski Strzelecki Ujazd Ujazdowski Inkubator Przedsiębiorczości 5 Opolski Miasto Opole Opole Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości Politechniki Opolskiej 6 Opolski Miasto Opole Opole Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości Uniwersytetu Opolskiego 7 Opolski Miasto Opole Opole Inkubator Przedsiębiorczości SPP 8 Opolski Miasto Opole Opole Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości przy Wydziale Ekonomicznym w Opolu Wyższej Szkoły Bankowej 9 Opolski Miasto Opole Opole Opolski Park Naukowo Technologiczny 10 Opolski Miasto Opole Opole Centrum Kongresowo- Wystawiennicze Źródło: Opolskie Centrum Rozwoju Gospodarki. Adres internetowy: ocrg.opolskie.pl Sieć komunikacyjna i wielkość potoków pasażerskich jest w największym stopniu konsekwencją liczby mieszkańców województwa oraz liczby i wielkości zakładów pracy, szkół ponadgimnazjalnych i wyższych, a także obiektów użyteczności publicznej oraz centrów usługowych. Województwo opolskie ze średnim poziomem dochodu narodowego na głowę mieszkańca charakteryzuje się również średnią mobilnością komunikacyjną jego mieszkańców. Jakkolwiek region posiada infrastrukturę transportową rozwiniętą ponad średni poziom krajowy, to jednak ze względu na przewagę konkurencyjną w tym względzie województw sąsiednich stanowi ona ograniczenie rozwoju gospodarki. Aktywność zawodowa mieszkańców również determinuje wielkość ruchu komunikacyjnego regionu. Wysoka liczba bezrobotnych ( osób w końcu grudnia 2013r.) oraz wysoka stopa bezrobocia (14.3% w końcu grudnia 2013 r.) jest ograniczeniem ruchu w publicznej komunikacji pasażerskiej. Negatywny wpływ na komunikację publiczną ma również niski poziom przedsiębiorczości mieszkańców województwa opolskiego. Procesy depopulacyjne występujące w regionie jako efekt niskiego przyrostu naturalnego a także ruchów migracyjnych za granicę i do sąsiednich obszarów metropolitalnych będą negatywnie oddziaływać na wielkość ruchu pasażerskiego. Odpowiedzią na wspomniane procesy demograficzne jest inicjatywa władz województwa, w zakresie utworzenia tzw. Specjalnej Strefy Demograficznej zawierającej zestaw rozwiązań przeciwdziałających wyludnianiu się obszarów województwa. Natomiast odpowiedzią władz Województwa Opolskiego na problemy związane z wysokim poziomem bezrobocia jest propozycja utworzenia Wałbrzysko-Opolskiej Strefy Ekonomicznej, która dzięki ułatwieniom i ulgom w prowadzeniu przedsiębiorstw, ma zachęcić inwestorów do podejmowania działalności gospodarczej i tym samym do tworzenia nowych miejsc pracy.

39 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 39 Poz. 1848

40 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 40 Poz Sieć komunikacyjna w Województwie Opolskim Województwo Opolskie posiada wszystkie cztery rodzaje transportu, tj. drogowy, kolejowy, lotniczy oraz wodny (choć rozwinięte w bardzo różnym stopniu). Jego klimat i położenie są bardzo atrakcyjne, zaś infrastruktura znajduje się w na tyle dobrym stanie, że województwo to ma przed sobą dobre perspektywy rozwoju. Sieć drogowa Województwo Opolskie posiada jedną z najlepiej rozwiniętych sieci dróg w kraju. Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się, według przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, na następujące kategorie: drogi krajowe, drogi wojewódzkie, drogi powiatowe oraz drogi gminne. Do dróg krajowych zalicza się: autostrady i drogi ekspresowe oraz drogi leżące w ich ciągu do czasu wybudowania autostrad i dróg ekspresowych, drogi międzynarodowe, drogi stanowiące inne połączenia zapewniające spójność sieci dróg krajowych, drogi dojazdowe do ogólnodostępnych przejść granicznych obsługujących ruch międzynarodowy osobowy i towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów (zespołu pojazdów) lub wyłącznie ruch towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów (zespołu pojazdów), drogi alternatywne dla autostrad płatnych, drogi stanowiące ciągi obwodnic dużych aglomeracji miejskich, drogi o znaczeniu obronnym. Zaliczenie do kategorii dróg krajowych następuje w drodze rozporządzenia Ministra właściwego do spraw transportu w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw administracji publicznej, spraw wewnętrznych oraz Ministrem Obrony Narodowej. Do dróg wojewódzkich zalicza się drogi inne niż podano wyżej, stanowiące połączenia między miastami, mające znaczenie dla województwa i drogi o znaczeniu obronnym niezaliczone do dróg krajowych. Zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich następuje w drodze uchwały sejmiku województwa w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw transportu oraz obrony narodowej. Do dróg powiatowych zalicza się drogi inne niż podano wcześniej, stanowiące połączenia miast będących siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin między sobą. Zaliczenie do kategorii dróg powiatowych następuje w drodze uchwały rady powiatu w porozumieniu z zarządem województwa. Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu. Do dróg o nawierzchni twardej zalicza się drogi o nawierzchni twardej ulepszonej (z kostki kamiennej, klinkieru, betonu, z płyt kamienno-betonowych, bitumu) oraz drogi o nawierzchni nieulepszonej (o nawierzchni tłuczniowej i brukowej). Do dróg o nawierzchni gruntowej zalicza się drogi o nawierzchni z gruntu rodzimego oraz utrwalone w wyniku specjalnych zabiegów i preparacji gruntu rodzimego przy pomocy mieszanin wykonanych z gliny, żwiru, żużla, itp.

41 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 41 Poz Charakterystykę sieci drogowej w województwie na tle sieci całego kraju ukazuje poniższa tabela. Tabela 13. Sieć drogowa w Województwie Opolskim i w całej Polsce w roku 2011 Lp. Rodzaj drogi km Kraj Udział rodzajów dróg w sieci dróg krajowych Województwo Opolskie km Udział dróg wojewódzkich w sieci dróg krajowych 1a. Drogi krajowe ,6% 778,4 4,1 % 1b. w tym utwardzone ,4-2a. Drogi wojewódzkie ,9% 984,3 3,5 % 2b. w tym utwardzone ,5-3a. Drogi powiatowe ,0% 3 926,8 3,0 % 3b. w tym utwardzone ,2-4a. Drogi gminne ,5% 5 648,6 2,4 % 4b. w tym utwardzone ,7 - Razem % ,75 % Źródło: Główny Urząd Statystyczny. Raport: Transport wyniki działalności. Warszawa Autostrada A4 przebiegająca przez teren Województwa Opolskiego ma łączną długość 87,7 km. Cechą charakterystyczna dla sieci dróg województwa opolskiego jest duży udział dróg utwardzonych o nawierzchni ulepszonej w kategorii dróg publicznych. Wskaźniki gęstości dróg twardych o nawierzchni ulepszonej (2011 r. 82,3 km/100 km 2 ) oraz wskaźnik gęstości sieci dróg twardych o nawierzchni ulepszonej w stosunku do liczby mieszkańców (2011 r. - 7,64 km/1 tys. mieszk.) klasyfikują województwo opolskie na poziomie średniej krajowej lub wyżej. W latach zaobserwowano wzrost długości dróg o nawierzchni twardej ulepszonej o ok. 3,1%. Podobny wzrost odnotowano w odniesieniu do dróg gminnych. Gęstość dróg w województwie jest zbliżona do średniej dla całego kraju i wynosi: 120,5 km na 100 km 2 powierzchni ogólnej województwa, wobec wartości 131,8 km na 100 km 2 dla całego kraju (dla dróg wszystkich), 90 km na 100 km 2 powierzchni ogólnej województwa, wobec wartości 89,7 km na 100 km 2 dla całego kraju (dla dróg utwardzonych). Drogi województwa stanowią 2,75% dróg w całym kraju oraz 3 % dróg utwardzonych w całym kraju. Drogi krajowe Przez teren Województwa Opolskiego przebiegają następujące drogi krajowe: Tabela 14. Drogi krajowe w Województwie Opolskim Nr drogi Przebieg drogi Długość odcinka [km] Autostrada A4 Granica Państwa (Drezno) - Jędrzychowice - Krzyżowa - Legnica - Wrocław - Opole (Przylesie - Prądy - Dąbrówka - Gogolin - Olszowa - Nogowczyce) - Gliwice - Katowice - Kraków - Tarnów - Rzeszów - Korczowa - Granica Państwa (Lwów) 175,426 (dwie jezdnie) 11 Kołobrzeg - Koszalin - Bobolice - Szczecinek - Podgaje - Piła - Ujście - 55,997 Chodzież - Oborniki - Poznań - Kórnik - Jarocin - Pleszew - Ostrów Wielkopolski - Ostrzeszów - Kępno - Kluczbork - Lubliniec - Twaróg - Bytom 38 Granica Państwa - Pietrowice - Głubczyce - Kędzierzyn - (droga 45) 41, Łagiewniki - Strzelin - Biedrzychów - Owczary - Brzeg -Namysłów - Kępno 51,002

42 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 42 Poz Nr drogi Przebieg drogi Długość odcinka [km] 40 Granica Państwa - Głuchołazy - Prudnik - Kędzierzyn - - Ujazd - 89,923 Pyskowice 41 Nysa - Prudnik - Trzebina - Granica Państwa 36, Namysłów - Kluczbork - Praszka - Rudniki - Działoszyn - Pajęczno - Nowa 73,455 Brzeźnica - Radomsko - Przedbórz - Ruda Maleniecka - Końskie - Skarżysko Kamienna - Rudnik 43 Wieluń (droga 45) - Rudniki - Kłobuck - Częstochowa 7, Granica Państwa - Chałupki - Krzyżanowice - Racibórz - Krapkowice - Opole - 115,837 Bierdzany - Kluczbork - Praszka - Wieluń - Złoczew 46 Kłodzko - Nysa - Pakosławice - Jaczowice - Niemodlin - Karczów - Opole - 127,393 Ozimek - Lubliniec - Blachownia - Częstochowa - Janów - Szczekociny 88 Strzelce Opolskie - Nogowczyce - Gliwice - Bytom 6, Krzywa - Chojnów - Legnica - Prochowice - Wrocław - Brzeg - Opole - Strzelce Opolskie - Toszek - Pyskowice - Bytom - Będzin - Sosnowiec - Dąbrowa Górnicza - Olkusz - Kraków - Radzikowskiego - Balice 76,857 Najważniejszą osią komunikacyjną regionu jest autostrada A4, stanowiąca główny element paneuropejskiego korytarza transportowego Berlin-Kijów, a w przyszłości Bruksela - Rostów nad Donem. Autostrada ta jest elementem układu transportowego, który w południowej Polsce koncentruje przepływ największej masy towarów oraz osób. Jednocześnie zapewnia sprawność komunikacyjną, a tereny położone w jej bezpośrednim sąsiedztwie są bardzo atrakcyjne z punktu widzenia potencjalnych inwestorów. Koncentrują się one przy sześciu węzłach autostradowych: "Przylesie", "Prądy", "Dąbrówka", "Gogolin", "Olszowa", "Nogowczyce". Skomunikowanie z południem Europy poprzez drogi krajowe oraz autostradę A1 (ok. 20 km od granicy regionu). Ponadto w obrębie województwa opolskiego znajdują się odcinki 12 dróg krajowych o łącznej długości 778,4 km z 273 obiektami mostowymi. Najważniejsze prace inwestycyjne w latach przedstawia zestawienie poniżej: budowa 19,2 km dróg krajowych; wykonanie obwodnic miejscowości Otmuchów, Dobrodzień, Lubrza, Poborszów i Kędzierzyn - (wraz z mostem na rzece Odrze), gruntownie przebudowano 51,2 km dróg, remont 74,1 km dróg, budowa wiaduktu w Dobrodzieniu, gruntownie przebudowano 4 obiekty mostowe (Ozimek, Warmątowice, Lubrza, Gorzów Śl.), budowa 1 skrzyżowania (Dobrodzień), przebudowa 4 skrzyżowań (Trzebiszyn, Nysa, Laskowice, Dąbrowa), budowa 6 rond w miejscu dotychczasowych skrzyżowań (Głubczyce, Jaworzno, Prądy, Skarbimierz, Bierdzany, Nysa). Według pomiarów średniodobowego ruchu pojazdowców (SDR) przeprowadzanych w latach na drogach krajowych do najbardziej obciążonych ruchem kołowym zalicza się: DK 40 na odcinku obwodnicy Kędzierzyna - Koźla: SDR, DK 40 na odcinku Większyce Kędzierzyn - : SDR, DK 40 na odcinku ulicy M. Curie - Skłodowskiej: SDR DK 45 na odcinku Opole Zawada: SDR, DK 46 na odcinku Nysa Pakosławice: SDR, DK 46 na odcinku Niemodlin Prądy: SDR, DK 46 na odcinku Prądy Wrzoski: SDR DK 94 na odcinku Karczów Wrzoski: SDR, DK 94 na odcinku Obwodnicy Północnej Opola: SDR.

43 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 43 Poz Mapa 5. Sieć dróg krajowych na terenie Województwa Opolskiego Źródło: Drogi wojewódzkie Łączna długość dróg wojewódzkich w Województwie Opolskim wynosi 984 km. Drogi wojewódzkie były poddane pracom modernizacyjnym i rewitalizacyjnym a także wzbogaciły się o nowe odcinki. Przez obszar województwa opolskiego przebiega 45 dróg wojewódzkich. Gęstość dróg wojewódzkich przewyższająca średnią dla województwa (10,45 km/100 km) występuje w gminach: Krapkowice, Olszanka, Cisek, Dobrzeń Wielki, Komprachcice, Bierawa, Prószków, Kietrz. W latach przeprowadzono na drogach wojewódzkich następujące inwestycje: Budowa 3 obwodnic miejscowości (Bierzów, Biała i Gródków) o łącznej długości 12,7 km, Przebudowa 108,11 km dróg, Przebudowa 4 obiektów mostowych (Borki, Dobra, Piątkowice, Kolonia Popielowska),

44 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 44 Poz Przebudowa skrzyżowania w miejscowości Szczyty oraz budowa 4 rond (Gogolin, Nysa, Lewin Brzeski, Zawadzkie). Wyniki pomiaru ruchu drogowego na drogach wojewódzkich z lat wskazują na wzrost natężenia ruchu (SDR) o 19%. Na następujących odcinkach dróg odnotowano najwyższe wskaźniki średniodobowego ruchu pojazdów: DW 409 na odcinku DK 45 DW 415: SDR, DW 409 na odcinku DW 415 Gogolin: SDR, DW 411 na odcinku Głuchołazy DK 40: 6939 SDR, DW 414 na odcinku Wrzoski Opole: SDR, DW 416 na odcinku Głubczyce DK 38: 8482 SDR, DW 418 na odcinku DK 40: SDR, DW 451 na odcinku Namysłów DK 42: 9146 SDR, DW 426 na odcinku Zawadzkie Strzelce Op.: 6880 SDR, DW 454 na odcinku Opole Borki: SDR, DW 454 na odcinku Borki Dobrzeń Wlk.: 9551 SDR, DW 901 na odcinku Dobrodzień DW 426: 7723 SDR. Poniższa tabela przedstawia zestawienie dróg wojewódzkich. Tabela 15. Sieć dróg wojewódzkich w Województwie Opolskim Lp. Numer drogi Nazwa drogi km Wolibórz - Łagiewniki - Biedrzychów - Grodków 10, Stanowice - Świdnica - Dzierżoniów - Ząbkowice Śl. Paczków Granica Państwa 5, Gr. Państwa - Tłumaczów - Wolibórz - Ząbkowice Śl. - Ziębice - Grodków - Jaczowice 26, Bierutów Oława - Strzelin 8, Brzeg - Grodków Pakosławice 42, Łukowice Brzeskie Młodoszowice 2, Niemodlin Korfantów 18, Nysa - Jasienica Dolna - Włosowa 20, Nysa - Korfantów - Łącznik 33, Kędzierzyn- Gliwice 20, Dębina - Krapkowice - Strzelce Opolskie 42, dr Kobylice Biadaczów - rz. Odra - Brzeźce 6, Nysa - Głuchołazy - (dr.40) - Gr. Państwa 21, Ligota Prószkowska - dr , Wrzoski - Opole - Łącznik - Biała - Lubrza 45, Zimnice (dr. 45) - Rogów Op. - Krapkowice (dr.409) 13, Krapkowice - Głogówek-Głubczyce (dr.38) Kietrz - Racibórz 61, Laskowice Klisino Szonów Szczyty - Racibórz 33, dr. 45 Kędzierzyn - (dr.40) 3, Nowa Cerekwia Nasiedlcie - Niekazanice Branice - Gr. Państwa 16, Kietrz - Dzierżysław - Pilszcz - Gr. Państwa 14, Szczyty- Błażejowice-Nędza 14, Błażejowice(dr.421) - Dzielnica - Przewóz - Dziergowice 9, Opole - Krapkowice - Zdzieszowice - Kędzierzyn - 34, Rogów Op. (Gwoździce) - rz. Odra - Odrowąż - Gogolin (409) 5, Bierawa - Kuźnia Raciborska - Rudy 10, Zawadzkie - Strzelce Op. - Olszowa - Zalesie Śl. Kędzierzyn - 33, Dr. 45 Zakrzów Kochaniec Roszowice - Dzielnica 6, Dąbrówka Górna - Wbłyszczów 0, dr. 435 Wawelno - Komprachcice - Prószków - dr , Opole - Prądy - dr , Oleśnica - Bierutów - Namysłów 11, Opole - Pokój - Namysłów 46, Brzeg - Dobrzeń Wlk. 30, Obórki-Czeska Wieś-Lewin Brz.- Skorogoszcz-Popielów 30,046

45 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 45 Poz Lp. Numer drogi Nazwa drogi km Opole Skorogoszcz 17, (dr.457) - Kościerzyce -rz. Odra - Pawłów -Kopanie (dr.462) 10, Kup Jełowa 14, Stobrawa- Kopanie- Łosiów- Pogorzela-Krzyżowice 17, Bierdzany - Ozimek - Zawadzkie 38, Narok - rz. Odra - Chróścice 4, Żelazna (dr.459) - rz. Odra - Dobrzeń Mały (dr.454) 2, Byczyna - Gorzów Śl. - Olesno 37, Bierdzany - Olesno - Wręczyca Wlk. - Częstochowa 35, Olesno - Dobrodzień - Zawadzkie - Wielowieś - Pyskowice (dr.94) - Gliwice 41,744 Ogółem długość dróg 943,558 Mapa 6. Drogi wojewódzkie na terenie Województwa Opolskiego Źródło: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Opolu. Stan na dzień r.

46 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 46 Poz Sieć połączeń autobusowych Województwo Opolskie posiada rozbudowaną sieć wojewódzkich połączeń autobusowych, działających na sieci drogowej o gęstości nieco mniejszej niż w całej Polsce. Na terenie województwa działa 20 przewoźników, którzy obsługują łącznie 189 tras, w tym wariantowe, wykonując ponad 1200 kursów dziennie, przy dobowej pracy eksploatacyjnej wynoszącej ponad km. Sieć połączeń jest poddawana nieustannej weryfikacji pasażerów, których oczekiwania w warunkach wolnej konkurencji przewoźnicy autobusowi starają się spełniać. Największe liczby kursów autobusowych występują na następujących trasach: Opole Krapkowice, Opole Kluczbork, Opole Namysłów, Opole Strzelce Opolskie, Opole Zębowice, na które zezwolenia wydał Marszałek Województwa Opolskiego oraz na liniach Opole Ozimek i Opole Grodziec, na które zezwolenia wydał Prezydent Miasta Opola, ale dla których od dnia 1 stycznia 2017 r. organizatorem zostanie Marszałek Województwa Opolskiego. Na pierwszej z wyżej wymienionych tras jeździ codziennie kilka tysięcy osób. Pasażerowie podróżują autobusami z powodu braku połączenia kolejowego. W Krapkowicach dworzec kolejowy jest nieczynny, natomiast najbliższa czynna stacja, umożliwiająca odprawę podróżnych, znajduje się w położonym o kilka kilometrów dalej Gogolinie. Porównanie czasów połączeń autobusowych i kolejowych pokazuje możliwość zorganizowania połączenia łączonego: autobusem z Krapkowic do Gogolina i dalej pociągiem do Opola, w którym łączny czas podróży byłby krótszy niż w przypadku bezpośredniego autobusu z Krapkowic do Opola. Za rozwiązaniem tym przemawia ponadto fakt, iż w perspektywie do 2020 roku planuje się modernizację linii kolejowej Opole Kędzierzyn - i podniesienie prędkości do 160 km/h. Na trasach Opole Strzelce Opolskie oraz Opole Kluczbork czas dojazdu koleją oraz autobusami jest bardzo podobny, toteż największym czynnikiem decydującym o wyborze środka transportu jest w tym przypadku liczba połączeń, dostępność środka transportu względem głównych generatorów ruchu i cena biletu. Sytuacja taka pogarsza rentowność dofinansowywanych przez organizatora publicznego przewozów użyteczności publicznej prowadzonych trakcją szynową. Nie mniej jednak linia kolejowa Opole Strzelce Opolskie jest obecnie modernizowana do prędkości 120 km/h, natomiast linia Opole Kluczbork przewidziana jest do remontu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata , co zdecydowanie wpłynie na skrócenie czasu przejazdu i podniesienie konkurencyjności transportu kolejowego. Sieć kolejowa Województwo Opolskie charakteryzuje się dużą gęstością sieci linii kolejowych, wynoszącą 8,7 km linii/100 km 2 powierzchni, co daje trzeci wynik w kraju po Województwie Śląskim i Dolnośląskim (wartość średnia dla całego kraju wynosi 6,4 km na 100 km 2 powierzchni ogólnej). Na kolejach użytku publicznego wyróżnia się następujące kategorie linii: 1. linie znaczenia ogólnego, w których wyróżniamy: linie magistralne (0) są to linie łączące stolicę państwa z głównymi ośrodkami gospodarczymi kraju oraz ośrodki przemysłowo-handlowe między sobą. Są to linie o natężeniu przewozów T 25 mln Mg brutto rocznie, przystosowane do prędkości pociągów pasażerskich w zakresie km/h, a pociągów towarowych w zakresie km/h. Dopuszczalne naciski osi taboru na liniach magistralnych przewyższają poziom 221 kn; linie pierwszorzędne (1) - są to linie łączące linie magistralne, a także główne regiony przemysłowe i ośrodki handlowe. Linie te przystosowane są również do masowych przewozów osób i ładunków. Są to linie o natężeniu przewozów 10 T < 25 mln Mg/rok, przystosowane do prędkości pociągów pasażerskich w przedziale km/h, a pociągów towarowych w przedziale km/h, natomiast dopuszczalne naciski powinny się zawierać w przedziale kn/oś; linie drugorzędne (2) - są to linie o mniejszych przewozach osób i ładunków, łączące oddzielne punkty różnych linii pierwszorzędnych lub stanowiące ich odgałęzienia. Natężenie przewozów na tych liniach wynosi 3-10 mln Mg brutto rocznie. Linie drugorzędne przystosowane są do prędkości pociągów pasażerskich km/h, towarowych natomiast do prędkości km/h, dopuszczalne naciski osi powinny się zawierać w granicach kn/oś;

47 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 47 Poz linie znaczenia miejscowego (3) - obsługują przewozy osób i ładunków na niewielkim obszarze. Są to linie o natężeniu do 3 mln Mg/rok, przystosowane do prędkości pociągów w przedziale do 60 km/h w przypadku pociągów pasażerskich oraz do 50 km/h w przypadku pociągów towarowych. Nacisk osi taboru na liniach tej kategorii nie powinien przekraczać 200 kn. Do kolei znaczenia miejscowego zaliczane są również koleje wąskotorowe. Tabela 16. Czynne linie kolejowe w kraju i w Województwie Opolskim. Polska Długość czynnych linii kolejowych [km] W tym Wszystkich zelektryfikowane Wszystkich Województwo Opolskie W tym zelektryfikowane ROK Źródło: Główny Urząd Statystyczny. Raport: Transport wyniki działalności. Warszawa Infrastruktura kolejowa na terenie województwa jest mieszana: występują zarówno linie dwutorowe, jak i jednotorowe oraz zelektryfikowane i niezelektryfikowane. W większości te linie mają średni stopień wykorzystania przepustowości. W tabeli nr 17 przedstawiono sumaryczne informacje dotyczące linii kolejowych przebiegających przez teren Województwa Opolskiego. Tabela 17. Linie kolejowe przebiegające przez teren Województwa Opolskiego, na których prowadzony jest ruch pasażerski. Odcinek linii w Odcinek linii w Długość na Nr linii Linia Linia obrębie obrębie terenie Lp. kolejowej od do kolejowa - kolejowa - Informacje dodatkowe województwa - województwa - województwa od do opolskiego Linia zelektryfikowana jednotorowa na 1 61 Kielce Fosowskie Pludry Fosowskie 9,740 km odcinku Lubliniec - Fosowskie Bytom Opole Groszowice Wrocław Główny Kędzierzyn - Błotnica Strzelecka Opole Groszowice Lipki Kędzierzyn - 90,765 km 37,511 km Katowice Legnica Sławięcice Paczków 112,049 km Kalety Opole Kędzierzyn - Wrocław Mikołajów Tarnowskie Góry Chałupki Herby Nowe Oleśnica Sowczyce Wilków Namysłowski 80,380 km Opole Kielcza 52,962 km Kędzierzyn - Jaworzno k. Wielunia Dziergowice 14,651 km Kluczbork Poznań Kluczbork Kostów 24,255 km /300 / Opole Groszowice Opole Zachodnie Wrocław Brochów Nysa Opole Groszowice Opole Zachodnie Zelektryfikowana dwutorowa (od granicy z woj. śląskim do Opola Groszowic trwa modernizacja Opole Groszowice Opole Zachodnie planowana modernizacja do 2020r., Opole Zachodnie granica z woj. dolnośląskim zmodernizowana). Zelektryfikowana dwutorowa - planowana modernizacja do 2020r. Zelektryfikowana dwutorowa na odc. od granicy z woj. śląskim do Kędzierzyna- Koźla i niezelektryfikowana dwutorowa na odc. Kędzierzyn- granica z województwem dolnośląskim. Zelektryfikowana dwutorowa (trwająca rewitalizacja linii na odc. granica woj. śląskiego - Kluczbork, planowana rewitalizacja na odc. Kluczbork granica województwa dolnośląskiego do 2020r.). Zelektryfikowana jednotorowa na odc. Opole Zawadzkie (trwa rewitalizacja na odc. Opole Fosowskie), Zawadzkie granica z woj. śląskim linia zelektryfikowana dwutorowa. Zelektryfikowana, dwutorowa -planowana modernizacja do 2020r. Janinów 10,250 km Zelektryfikowana jednotorowa. Borucice Nysa 52,033 km 48,400 km Nysa Brzeg Nysa Brzeg 47,403 km Zelektryfikowana, dwutorowa trwająca rewitalizacja na odc. Kluczbork granica województwa wielkopolskiego. Zelektryfikowane na odc. linii 300 i 301 Opole Główne Opole Wschodnie jednotorowa, Opole Wschodnie granica województwa dolnośląskiego dwutorowa. Częściowo zmodernizowana i planowana dalsza modernizacja do 2020r. Linia niezelektryfikowana, jednotorowa - planowana rewitalizacja ze środków RPO WO na lata Linia niezelektryfikowana, jednotorowa - planowana rewitalizacja ze środków RPO WO na lata

48 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 48 Poz Lp. Nr linii kolejowej Linia kolejowa - od Linia kolejowa - do Odcinek linii w obrębie województwa - od Odcinek linii w obrębie województwa - do Długość na terenie województwa opolskiego /301 Opole Kluczbork Opole Kluczbork 44,782 km Linia tranzytowa Głuchołazy Linia tranzytowa Głuchołazy Pokrzywna, Granica Państwa Granica Państwa Informacje dodatkowe Linie niezelektryfikowane, jednotorowe - planowana rewitalizacja ze środków RPO WO na lata ,225 km Linia niezelektryfikowana, jednotorowa. 5,650 km Linia niezelektryfikowana, jednotorowa. W kolejnej tabeli opisano pozostałe linie kolejowe, na których odbywa się głównie ruch towarowy, linie o mniejszym znaczeniu transportowym lub linie z zawieszonym ruchem pociągów na obszarze Województwa Opolskiego. W tabelach opisujących poszczególne linie kolejowe zastosowano następujące skróty: LPO ładownia publiczna i przystanek osobowy PO przystanek osobowy publiczny PODG posterunek odgałęźny ST stacja STHP stacja handlowa i przystanek osobowy Tabela 18. Pozostałe linie kolejowe przebiegające przez obszar Województwa Opolskiego Nr Rodzaj Długość Lp. Nazwa odcinka Nazwa Punktu Km osi linii punktu* odcinka [km] Informacje dodatkowe Opole Groszowice - Opole Główne ST Opole Groszowice 0 Linia towarowa Opole Groszowice - Opole Główne ST Opole Główne 4,154 4,154 Linia towarowa Nowy Świętów - Głuchołazy Zdrój ST Nowy Świętów 0 Linia towarowa Nowy Świętów - Głuchołazy Zdrój ST Głuchołazy 5,952 5,952 Linia towarowa Nowy Świętów - Głuchołazy Zdrój PO Głuchołazy Miasto 7,561 1,609 Odcinek zawieszony Nowy Świętów - Głuchołazy Zdrój PO Głuchołazy Zdrój 8,579 1,018 Odcinek zawieszony Opole Główne - Opole Wschód ST Opole Główne 0,451 Linia towarowa Opole Główne - Opole Wschód PODG Bolko 2,173 1,722 Linia towarowa Opole Główne - Opole Wschód ST Opole Wschodnie 4,959 2,786 Ruch pasażerski i towarowy na odcinku Bolko- Opole Wsch Kędzierzyn - - Stare ST Kędzierzyn - Ruch pasażerski 0 (łącznik do linii 151) Kędzierzyn - - Stare PODG Stare Ruch pasażerski 4,062 4,062 (łącznik do linii 151) Strzelce Opolskie - Kluczbork ST Strzelce Opolskie 30,078 Ruch pasażerski Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Rozmierka 35,802 5,724 zawieszony Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Kadłub 40,728 4, Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Sporok 43,903 3, Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Staniszcze Wielkie 48,458 4, Strzelce Opolskie - Kluczbork ST Fosowskie 51,726 3, Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Myślina Lublinie 58,105 6, Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Zębowice 65,074 6, Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Szumirad 75,477 10, Strzelce Opolskie - Kluczbork PO Lasowice Małe Ol 81,635 6, Strzelce Opolskie - Kluczbork PODG Kuniów 85,78 4, Strzelce Opolskie - Kluczbork ST Kluczbork 89,006 3, Racibórz - Głubczyce PO Tłustomosty 16,845 4,503 Ruch pasażerski Racibórz - Głubczyce ST Baborów 24,372 7,527 zawieszony Racibórz - Głubczyce PO Bernacice 31,402 7, Racibórz - Głubczyce LPO Głubczyce 37,7 6, Polska Cerekiew - Baborów STHP Polska Cerekiew 16,809 Ruch pasażerski Polska Cerekiew - Baborów PO Grzędzin Kozieł. 20,724 3,915 zawieszony Polska Cerekiew - Baborów LPO Pawłowiczki 27,839 7, Polska Cerekiew - Baborów LPO Maciowakrze 32,527 4, Polska Cerekiew - Baborów ST Baborów 39,14 6, Rudziniec Gliwicki Kędzierzyn - Rudziniec Gl. Linia towarowa ST 49,056 Kka Rudziniec Gliwicki Kędzierzyn - Sławięcice ST Kka 55,702 6, Rudziniec Gliwicki Kędzierzyn - PODG Nowa Wieś 61,623 5,921

49 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 49 Poz Lp. Nr linii Nazwa odcinka Rodzaj punktu* Nazwa Punktu Km osi Długość odcinka [km] Informacje dodatkowe Kka Rudziniec Gliwicki Kędzierzyn - Kędzierzyn - ST Kka 64,135 2, Głubczyce - Racławice Śląskie LPO Głubczyce 0 Ruch pasażerski Głubczyce - Racławice Śląskie PO Głubczyce Las 5,27 5,27 zawieszony Głubczyce - Racławice Śląskie PO Ściborzyce Małe 9,569 4, Głubczyce - Racławice Śląskie ST Racławice Śląskie 15,354 5, Szydłów - Gracze ST Szydłów 0 Ruch pasażerski Szydłów - Gracze PO Grodziec Niemod. 1,928 1,928 zawieszony Szydłów - Gracze PO Sady 4,443 2, Szydłów - Gracze PO Szydłowiec Śląski 11,106 6, Kędzierzyn - Kkd - Kłodnica ST Kędzierzyn - 0 Linia towarowa Kędzierzyn - Kkd - Kłodnica PODG Żabieniec 1,381 1, Kędzierzyn - Kkd - Kłodnica PODG Kłodnica 2,268 0, Nowa Wieś - Stare PODG Nowa Wieś 0,103 Linia towarowa Nowa Wieś - Stare ST Kędzierzyn - 1,4 1, Nowa Wieś - Stare PODG Stare 3,386 1, Nowa Wieś Kędzierzyn - Kkb PODG Nowa Wieś 0,103 Linia towarowa Nowa Wieś Kędzierzyn - Kkb ST Kędzierzyn - 2,519 2,416 Sieć kolejowa na terenie Województwa Opolskiego łączy wiele istotnych ośrodków miejskich. W ostatnich latach włożono duży wysiłek, by sieć ta mogła jak najlepiej służyć mieszkańcom województwa i turystom. Jedną z najważniejszych inwestycji w ostatnich latach była modernizacja odcinka Opole - Wrocław. W województwie istnieje potrzeba poprawy parametrów technicznych niektórych linii kolejowych w celu podwyższenia i ujednolicenia prędkości przejazdu pociągów, zapewnienia konkurencyjnego czasu przejazdu względem komunikacji indywidualnej, możliwości prowadzenia ruchu cyklicznego, skomunikowania z autobusami na stacjach węzłowych, realizacji kluczowych podróży do stolicy regionu w czasie do 60 minut. Samorząd Województwa Opolskiego jako cel postawił sobie realizację kilku, następujących zadań: podniesienie standardu obsługi podróżnych poprzez modernizację i zakup taboru kolejowego, skrócenie czasu przejazdu pociągów, wyrównanie szans ludności wiejskiej oraz osób niepełnosprawnych w aspekcie mobilności, poprawę bezpieczeństwa i komfortu podróżowania, zwiększenie dostępności kolejowej o miejscowości turystyczne tj. Głuchołazy, Otmuchów i Paczków. W latach Województwo Opolskie w ramach zadania własnego dokonało zakupu 4 szt. pojazdów szynowych z napędem spalinowym (popularnie określanych jako autobusy szynowe ). Łączna kwota jaka została przekazana na ten cel wyniosła 20,5 mln zł. W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata zrealizowano zakup 5 sztuk dwuczłonowych pojazdów szynowych z napędem spalinowym do obsługi kolejowych połączeń regionalnych na łączną kwotę 42 mln zł. Dodatkowo zrealizowano ze środków Funduszu Kolejowego i rezerwy celowej budżetu państwa zakup 2 sztuk dwuczłonowych pojazdów szynowych z napędem spalinowym oraz zakup 4 używanych elektrycznych zespołów trakcyjnych (EN57), z które zostały zmodernizowane i wprowadzone po modernizacji do ruchu w 2014 r. Największe potoki pasażerskie występują kolejno na liniach: Opole Wrocław przez Brzeg, Opole Kędzierzyn-, Opole - Nysa oraz Opole - Strzelce Opolskie, a więc w układzie promienistym, łączącym stolicę województwa z najważniejszymi miastami powiatowymi, wskazanymi jako kluczowe węzły komunikacyjne. Szczegółowe informacje na temat infrastruktury kolejowej Województwa Opolskiego zamieszczono w Załączniku G Infrastruktura kolejowa Województwa Opolskiego.

50 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 50 Poz Transport śródlądowy Rzeka Odra jest żeglownym naturalnym ciągiem komunikacyjnym, który biegnie przez Województwo Opolskie równoległe do autostrady A4 od portu w Koźlu, na południu regionu, po Lipki na granicy z województwem dolnośląskim. Istotną rolę w komunikacji wodnej odgrywa Kanał Kędzierzyński i Kanał Gliwicki. Port rzeczny w Koźlu wybudowano w latach Był to wówczas największy port na rzece Odrze. Dokonywano w nim przeładunku węgla i rudy przywożonej Kanałem Kłodnickim z Górnego Śląska. Statki z załadowanym towarem odpływały dalej Odrą do portów w środkowych i północnych Niemczech. Obecnie port to teren nieużytkowany, który składa się z trzech basenów portowych o łącznej powierzchni 11,30 ha. Możliwości przeładunkowe kozielskiego portu wynoszą do 1 mln ton, zaś możliwości składowania do 300 tys. ton (głównie węgla, także materiałów budowlanych i konstrukcji stalowych). Port zabudowany jest byłymi pomieszczeniami biurowymi i magazynowymi, torami kolejowymi, nabrzeżami, pirsami i innymi obiektami portu rzecznego. Gmina Kędzierzyn- dysponuje szczegółową dokumentacją inwentaryzacyjną, wynikami badań geotechnicznych terenu oraz koncepcjami zagospodarowania terenu wraz ze studium wykonalności przedsięwzięcia. Dokumentacja powstała w ramach projektu Rozwój portu kozielskiego w Kędzierzynie- Koźlu prace analityczno-studialne ze środków UE. Port śródlądowy w Choruli położony jest najbliżej autostrady (węzeł Gogolin) i skomunikowany z nią za pomocą drogi wojewódzkiej DW423. Ten odcinek drogi jest przystosowany do transportu ładunków ponadgabarytowych Innym portem zbudowanym na rzece Odrze jest port Opole-Metalchem. Transport lotniczy Najbliższymi Opolu portami lotniczymi, skąd startują rejsowe samoloty krajowe i zagraniczne, są lotniska we Wrocławiu (101 km), Pyrzowicach koło Katowic (102 km) i Krakowie (150 km). W samym województwie funkcjonują dwa lotniska lokalne: w Kamieniu Śląskim i Polskiej Nowej Wsi, przy czym to drugie posiada pas trawiasty przeznaczony głównie na potrzeby sportowe. Lotnisko w Kamieniu Śląskim jest lotniskiem prywatnym, które posiada pas startowy o nawierzchni asfaltobetonowej o długości m

51 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 51 Poz Dostępność komunikacyjna na obszarze Województwa Opolskiego Na terenie Województwa Opolskiego można wskazać kilka obszarów znajdujących się w odległości ponad 30 km od jakiegokolwiek ośrodka miejskiego pełniącego funkcję subregionalną oraz obszary o niekorzystnej dostępności do 2 lub 3 miast. Obszary te znajdują się w większości na obrzeżach województwa i obejmują: dużą część powiatu głubczyckiego (gminy Branice, Kietrz, większa część gmin Baborów i Głubczyce), północno-zachodnią część powiatu namysłowskiego (gmina Namysłów, Wilków, Domaszowice), wschodnią część powiatu oleskiego (gmina Rudniki, Radłów), część powiatu strzeleckiego (gmina Jemielnica, Zawadzkie, Kolonowskie). Analizując poniższą mapę zwraca uwagę fakt, że o ile zachodnia część powiatu głubczyckiego ma rzeczywiście niską dostępność komunikacyjną, o tyle część wschodnia ciąży ku Raciborzowi na przykład na trasie z Kietrza do Raciborza kursują autobusy PKS w Raciborzu. Podobnie, wschodnie krańce powiatu oleskiego ciążą komunikacyjnie w podobnym stopniu w kierunku Opola, Częstochowy i Wielunia (np. trasy autobusowe: Praszka - Wieluń czy Rudniki - Częstochowa). Z kolei wschodnie krańce powiatu strzeleckiego ciążą dodatkowo w kierunku Gliwic, głównie za sprawą istniejącej linii kolejowej. Północna i zachodnia część powiatu namysłowskiego znajdują się bliżej Oleśnicy i Wrocławia niż Opola i w tamtych kierunkach można obserwować ciążenie komunikacyjne mieszkańców (np. połączenie kolejowe Namysłów Wrocław ). Załącznik F. Charakterystyka komunikacyjna podregionów i powiatów Województwa Opolskiego zawiera szczegółowy opis charakterystyki komunikacyjnej wszystkich podregionów i powiatów województwa. Poniższa mapa pokazuje opisane wyżej tereny niskiej dostępności komunikacyjnej w województwie.

52 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 52 Poz Mapa 7. Obszary o niskiej dostępności drogowej w Województwie Opolskim Źródło: Opracowanie Dostępność komunikacyjna głównych miast województwa opolskiego, Departament Polityki Regionalnej i Przestrzennej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2012 r.

53 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 53 Poz Analiza SWOT Analiza SWOT to diagnoza stanu systemu ze wskazaniem silnych i słabych stron, zagrożeń i kierunków zmian. Jest ona jedną z najpopularniejszych i najczęściej stosowanych technik analitycznych, służących do porządkowania informacji o badanej organizacji i wpływie na nią jej otoczenia. Powszechnie stosowana jest do oceny organizacji przy planowaniu strategii jej rozwoju. Analiza SWOT polega na pogrupowaniu posiadanych istotnych informacji o danej sytuacji bądź analizowanym przedmiocie na cztery następujące grupy (informacje mało istotne są tutaj pomijane): STRENGTHS mocne strony: zalety, atuty, przewagi analizowanej sytuacji / przedmiotu WEAKNESSES słabe strony: wady, bariery analizowanej sytuacji / przedmiotu OPPORTUNITIES szanse korzystnej zmiany analizowanej sytuacji / przedmiotu THREATS zagrożenia niekorzystnej zmiany analizowanej sytuacji / przedmiotu Niekiedy mocne strony i słabe strony określa się jako czynniki wewnętrzne lub cechy stanu obecnego, zaś szanse i zagrożenia jako czynniki zewnętrzne lub spodziewane zjawiska przyszłe. Można powiedzieć, że mocne strony i słabe strony to czynniki zależne od nas, a szanse i zagrożenia, to czynniki obiektywne, na które nie mamy bezpośredniego wpływu. Podczas analizy SWOT odpowiada się na szereg następujących pytań: 1. Czy szansa wzmacnia konkretną silną stronę? 2. Czy mocna strona pozwala na wykorzystanie szansy? 3. Czy szansa pozwala zniwelować konkretną słabą stronę? 4. Czy mocna strona pozwala na zniwelowanie zagrożenia? 5. Czy słaba strona ogranicza możliwość wykorzystania szansy? 6. Czy zagrożenie niweluje konkretną silną stronę? 7. Czy słaba strona potęguje ryzyko związane z zagrożeniem? 8. Czy dane zagrożenie uwypukla konkretną słabość? Wyniki analizy powinny ukazać sposoby wykorzystania mocnych stron organizacji i unikania słabych jej stron lub ich przezwyciężania, szczególnie w tych obszarach, w których mogą pojawić się możliwości rozwoju. Powinny ukazać sposoby wykorzystania atutów oraz unikania zagrożeń. Powinny, więc pozwolić określić najkorzystniejsze kierunki przyszłych działań ukierunkowanych na rozwój organizacji. Transport publiczny jest organizacją, którą również poddaje się analizie SWOT. Wyodrębnia się następujące czynniki, mające wpływ na transport publiczny wynikające z jego wewnętrznego zorganizowania oraz będące efektem wpływu otoczenia: Tabela 19. Analiza SWOT Mocne strony Słabe strony Szanse Zagrożenia Czynniki wewnętrzne Atuty wewnętrzne źródła aktywne rozwoju transportu publicznego lub źródła nieaktywne, lecz możliwe do zaktywizowania. Problemy czynniki wewnętrzne będące hamulcami lub barierami rozwoju transportu publicznego. Szanse wewnętrzne spodziewane możliwości wykreowania nowych atutów, zdyskontowania istniejących problemów lub ich rozwiązania, wyeliminowania zagrożeń lub zabezpieczenia przed nimi. Zagrożenia wewnętrzne czynniki, które są nieaktywnymi, lecz możliwymi do zaktywizowania hamulcami lub barierami rozwoju transportu publicznego, a także czynniki mogące przyczynić się do utraty lub istotnego ograniczenia atutu. Czynniki zewnętrzne Stymulanty zewnętrzne źródła przyczyniające się do rozwoju transportu publicznego. Destymulanty czynniki zewnętrzne będące hamulcami lub barierami transportu publicznego. Szanse zewnętrzne spodziewane pozytywne czynniki zewnętrzne mogące stać się stymulantami istniejące lub których zaistnienie jest wysoce prawdopodobne. Zagrożenia zewnętrzne czynniki, których zaistnienie jest wysoce prawdopodobne, mogące stać się destymulantami, lub sytuacje wysokiego prawdopodobieństwa utraty istniejącej stymulanty.

54 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 54 Poz Czynniki wewnętrzne (atuty): Mocne strony transportu publicznego koncentracja przewozów w kilku korytarzach o znacznym potencjale przewozowym mierzona całkowitym wolumenem ruchu pasażerów komunikacji indywidualnej i zbiorowej, położenie regionu w III Paneuropejskim Korytarzu Transportowym na sieci TEN-T, pomiędzy dwoma gęsto zaludnionymi regionami o wysokich potrzebach transportowych, wewnętrzna dostępność komunikacyjna regionu, gęsta sieć linii kolejowych. Czynniki zewnętrzne (stymulanty): stolica województwa duży ośrodek akademicki, wysoki poziom edukacji, wysoki poziom integracji potrzeb mieszkańców z regionem, samowystarczalność regionu w zakresie zaspokajania odmiennych potrzeb mieszkańców w zakresie edukacji, rozrywki, kultury, pracy itp., atrakcyjne oferty biletowe przy wyborze komunikacji publicznej jako środka codziennego transportu, możliwość dostępności celów podróży w okresie do 1 godziny umożliwiająca dywersyfikację potrzeb mieszkańców i ich zaspokojenie mimo odmiennego miejsca zamieszkania, integracja taryfowo-informacyjno-rozkładowa przewozów użyteczności publicznej, dostępność terenów pod rozwój funkcji gospodarczych i pod budownictwo mieszkaniowe, węzły komunikacyjne, rozwój funkcji ponadregionalnych, powołanie aglomeracji opolskiej, wysoka mobilność mieszkańców do zagospodarowania przez atrakcyjne przewozy użyteczności publicznej, zablokowanie w zgodzie z prawem wspólnotowym wejścia nowych przewoźników kolejowych na rynek wewnętrzny konkurencyjny z przewozami regionalnymi kolejowymi i autobusowymi, dość duże zainteresowanie mieszkańców ofertą biletu zintegrowanego, starzenie się społeczeństwa tworzy zapotrzebowania na wysokiej jakości przewozy użyteczności publicznej dostosowane do potrzeb tej grupy pasażerów pod względem komfortu podróży i standardu osób o ograniczonej sprawności (likwidacja barier np. w wyniku dostosowania peronów do wysokości taboru, więcej miejsca na nogi niż w aucie etc.), Powołanie Aglomeracji Opolskiej oraz Kędzierzyńsko-Kozielskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego (KKSOF). Czynniki wewnętrzne (problemy): Słabe strony transportu publicznego brak integracji taryfowej różnych środków komunikacji publicznej, brak skomunikowania transportu autobusowego z kolejowym, niska częstotliwość kursowania autobusów i pociągów na niektórych liniach, brak rozkładowej osi komunikacyjnej regionu północ-południe, połączenie z Warszawą (rozwiązanie po 2015 r.), stan i parametry techniczne infrastruktury kolejowej, połączenie stolicy regionu z autostradą A4 w kontekście wykorzystania trasy dla potrzeb użyteczności publicznej, transport publiczny w defensywie w wyniku spadku przewozów związanych z przejmowaniem potoków przez transport indywidualny, integracja systemów transportu na poziomie podstawowym, przestarzały, nie ekonomiczny i nie ekologiczny tabor autobusowy o niskich parametrach użytkowych, miejscowości w regionie na poziomie planowania powiatowego, które stanowią białe plamy, gdzie nie dociera transport publiczny,

55 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 55 Poz brak jednolitej informacji dla pasażerów w transporcie publicznym, trudna sytuacja ekonomiczna wielu przewoźników w transporcie publicznym w wyniku braku organizacji rynku na wzór innych krajów unijnych. Czynniki zewnętrzne (destymulanty): Czynniki wewnętrzne: spadek udziału komunikacji publicznej w modal split w Polsce w latach , rolnicza specyfika części Województwa o niskiej gęstości zaludnienia, prognozowany brak wzrostu liczby mieszkańców w wieku produkcyjnym, niewielka liczba dużych podmiotów gospodarczych, duża emigracja wewnętrzna i zewnętrzna, łatwość wejścia nowych przewoźników na rynek połączeń autobusowych. Szanse transportu publicznego rozwój gospodarczy i wzrost liczby miejsc pracy, dzięki wykorzystaniu dużej liczby terenów inwestycyjnych w województwie opolskim, dobra struktura przestrzenna w regionie ze skupionymi i powiązanymi z siecią kolejową centrami miast, wysoki poziom identyfikacji potrzeb pasażerów z funkcjonującą siecią przewozów użyteczności publicznej (wysoka, porównywalna do takich krajów jak Węgry, Włochy popularność kolei regionalnej mierzonej liczbą przejazdów w roku na mieszkańca), realizacja szeroko zakrojonego programu inwestycji na sieci kolejowej i w perspektywie do 2020 r. objęcie efektami tych prac 90% sieci kolejowej z wykonywaną służbą publiczną, wprowadzenie po 2015 r. taryfy regionalnej przewozów użyteczności publicznej dostosowanej do potrzeb i możliwości mieszkańców na wzór systemów funkcjonujących w regionach sąsiadujących z Opolszczyzną w Czechach, funkcjonowanie rezerw do wykorzystania w zakresie efektywności posiadanych zasobów kadrowotechnicznych przewozów kolejowych służby publicznej, potencjał rozwoju sieci kolejowej wynikający z oferowania lepszych parametrów sieci kolejowej od drogowej pod względem prędkości komunikacyjnych, zastosowanie nowego taboru autobusowego na liniach użyteczności publicznej o charakterze niskopodłogowym, z silnikami Euro6 i lepszymi, wprowadzanie do eksploatacji taboru na 120 km/h na sieci kolejowej o wysokich parametrach technicznoeksploatacyjnych (przyspieszenie, komfort jazdy etc.), możliwość lepszego dopasowania usług przewozowych do oczekiwań pasażerów w oparciu o prowadzenie badań jakości tych usług, budowa i modernizacja dróg wojewódzkich w przypadku realizacji na nich konkurencyjnych przewozów użyteczności publicznej, rozwój systemu informacji pasażerskiej oraz nowe formy zakupu biletów komunikacji publicznej, remonty dworców kolejowych i autobusowych, zakup nowego i zmodernizowanego taboru, dostosowanie taboru i infrastruktury sieciowej do potrzeb osób o ograniczonej sprawności ruchowej, efekt synergii w przypadku integracji taryfowo-rozkładowej przewozów użyteczności publicznej, integracja przewozów użyteczności publicznej na węzłach przesiadkowych, tworzenie systemu Parkuj& Jedź, Bike&Ride, niewielkie odległości dla podstawowych celów podróży (do ok. 50 km) umożliwiające krótkie czasy jazdy pomiędzy głównymi generatorami ruchu na poziomie minut z wykorzystaniem podstawowej sieci kolejowej.

56 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 56 Poz Czynniki zewnętrzne: zintensyfikowanie programu inwestycyjnego na sieci kolejowej i objęcie nim sąsiadujących ze sobą odcinków o podstawowym charakterze szkieletowym dla funkcjonowania przewozów użyteczności publicznej, możliwość wykorzystania doświadczeń regionów europejskich i państw w zakresie kreowania zrównoważonego rozwoju, możliwość pozyskiwania środków unijnych na rozwój infrastruktury i taboru, wzrost atrakcyjności regionu w kontekście zmian klimatycznych, atrakcje turystyczne, duże walory przyrodnicze regionu, przebieg przez województwo III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego na sieci TEN-T. Zagrożenia transportu publicznego Czynniki wewnętrzne: Czynniki zewnętrzne: oferta przewozów użyteczności publicznej niedostosowana do popytu w zakresie częstotliwości kursowania, dostępności sieci komunikacyjnej i generatorów podróży, podaży miejsc, zbyt wysokiego poziomu cenowego w stosunku do komunikacji indywidualnej, brak zintegrowanej taryfy transportu kolejowego i autobusowego, brak jednolitego systemu informacji pasażerskiej na poziomie regionalnym powiatowym miejskogminnym i na poziomie międzygałęziowym, niskie prędkości komunikacyjne w stosunku do komunikacji indywidualnej, trudna sytuacja finansowa przewoźników na rynku lokalnym, niedostateczne skomunikowanie rożnych rodzajów środków transportu, duży spadek przewozów w okresie wakacyjnym, wzrost bezrobocia, wzrost kosztów pracy, niewystarczająca infrastruktura drogowa pod kątem potrzeb przewozów użyteczności publicznej, osłabienie możliwości realizacji programu inwestycyjnego w zakresie infrastruktury drogowej i kolejowej, wyludnianie się i struktura wieku ludności, brak wystarczających środków finansowych przeznaczanych na transport publiczny, ograniczanie oferty przewozowej przez przewoźników autobusowych funkcjonujących poza obszarem Rozporządzenia (WE) 1370/2007. spowolnienie rozwoju gospodarczego oraz możliwość kryzysu, rozwój motoryzacji indywidualnej, system prawny niedostosowany do współczesnych potrzeb transportu publicznego, brak wspólnego systemu taryfowego dla komunikacji międzyregionalnej (ICC) i regionalnej, brak centralnych środków finansowych na poprawę transportu publicznego jednostek samorządu terytorialnego, znaczna dowolność kształtowania polityki krajowej w kontekście krajowego planu transportowego, niespójność dokumentów krajowych (Strategia Rozwoju Transportu) ze wspólnotowymi (Biała Księga UE), rosnąca nieuczciwa konkurencja na rynku przewoźników w transporcie autobusowym, która powoduje obniżenie jakości świadczonych usług, zły stan sieci kolejowej pod względem przepustowości, maksymalnych prędkości komunikacyjnych i przepisów wewnętrznych powodujący zejście transportu kolejowego na wybranych relacjach do niekonkurencyjnego poziomu, przeciążenie szlaków komunikacji drogowej szczebla powiatowego i wojewódzkiego na stykach z siecią dróg ekspresowych i autostrad,

57 Liczba przewoźników Liczba zezwoleń/uzgodnień Liczba kursów w ciągu doby Średnia długość jednego kursu [km] Łączna długość kursów w ciągu doby [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Najmniejsza dobowa liczba kursów na linii Największa dobowa liczba kursów na linii Średnia prędkość komunikacyjna [km/h] Średnia prędkość techniczna [km/h] Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 57 Poz niedostosowanie do potrzeb komunikacji publicznej sieci dróg krajowych w celu ich wykorzystania do przewozów użyteczności publicznej (brak węzłów przesiadkowych i sieci przystankowej na autostradach, brak buspasów itd.). 10. Publiczny transport zbiorowy Transport autobusowy Na terenie Województwa Opolskiego działa 20 przewoźników autobusowych, którym zezwolenia na prowadzenie działalności transportowej wydał Marszałek Województwa Opolskiego. Ponadto, obecnych jest kilkunastu innych przewoźników, którym zezwolenia wydały inne organy (Marszałkowie sąsiednich województw, Starostowie Powiatów, Wójtowie Gmin, Burmistrzowie oraz Prezydenci Miast). Zezwolenia wydane przez Marszałka Województwa Opolskiego obejmują przewozy wojewódzkie i międzywojewódzkie. Sieć połączeń autobusowych jest niestabilna w związku ze stosunkowo łatwym dostępem do rynku, przewoźnicy często dokonują zmian w obsługiwanych połączeniach reagując elastycznie, realizują przewozy na bardziej atrakcyjnych z punktu widzenia przychodów obszarach rynku przewozowego, w odpowiedzi na zmieniające się warunki oraz potrzeby podróżnych, a także zachowania konkurencji uruchamiają nowe lub rezygnują z obsługi istniejących połączeń komunikacyjnych. W efekcie następuje niekorzystny proces koncentracji przewozów w kilku korytarzach ponad istniejący popyt, kosztem dostępności obszarów peryferyjnych lub o mniejszej liczbie mieszkańców. Przewoźnicy oferują oddzielne systemy taryfowe, co uniemożliwia bardziej racjonalne kształtowanie oferty przewozowej i zapewnienie jednorodnej oferty dla pasażerów. Na odcinkach wspólnych wokół Opola dochodzi do skomasowania dużej liczby różnych przewoźników, co nie zwiększa konkurencyjności transportu publicznego z uwagi na brak integracji taryfoworozkładowej. Wiele relacji międzypowiatowych ma charakter nieobligatoryjny, gdyż nie pełni funkcji regionalnych, a powiatowe obsługują ośrodki lokalne w sąsiednim powiecie na końcówce trasy. Dane zaprezentowane poniżej pochodzą z przedsiębiorstw prowadzących regularną komunikację autobusową i nie obejmują linii prowadzonych przez przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej. Dane obejmują przewoźników autobusowych, którym zezwoleń udzielił Marszałek Województwa Opolskiego, a także tych, których przebieg został uzgodniony przez Marszałka Województwa Opolskiego. ARRIVA Sp. z o.o. oraz PKS w Lublińcu Sp. z o.o. są jedynymi przewoźnikami, którzy zarówno posiadają linie regularne, na które zezwolenie wydał Marszałek Województwa Opolskiego, jak również linie przebiegające przez teren województwa, które podlegają uzgodnieniu przez Marszałka Województwa Opolskiego. Tabela 20. Podstawowe dane dotyczące sieci przewoźników autobusowych Zezwolenia wydane przez Marszałka , : ,9 43,8 Województwa Opolskiego Zezwolenia opiniowane/ , : ,2 uzgadniane ŁĄCZNIE , Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego Szczegółowe informacje dotyczące przewoźników działających na terenie Województwa Opolskiego, wydanych zezwoleń oraz taboru oferowanego przez przewoźników zawarte zostały w Załączniku H.

58 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 58 Poz Dla potrzeb analizy przyjęto podział autobusowych korytarzy transportowych, według zezwoleń wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego oraz przez Prezydenta Miasta Opola, zgodnie z następującymi kryteriami: Grupa A: powyżej 20 kursów w dobie na danej trasie. Grupa B: od 8 do 20 kursów w dobie. Grupa C: poniżej 8 kursów w dobie. Poniższa tabela ukazuje podział na trzy wymienione wyżej grupy korytarzy transportowych. Tabela 21. Grupy korytarzy transportowych Relacja Liczba kursów na dobę Grupa Relacja Liczba kursów na dobę Krapkowice Opole 102 A Kępno Namysłów 6 C Opole Ozimek 100 A* Namysłów Syców 6 C Opole Grodziec przez Ozimek 85 A* Nysa Tułowice 6 C Kluczbork Opole 77 A Opole Wołczyn 6 C Namysłów Opole 54 A Rzymkowice Włostowa 6 C Opole Strzelce Opolskie 48 A Branice Kędzierzyn - 5 C Opole Zębowice 46 A Głubczyce Prudnik 5 C Głuchołazy Prudnik 43 A Kamień Śląski Strzelce Opolskie 5 C Opole Nysa 33 A Mąkoszyce Opole 5 C Opole Ligota Turawska przez Turawę 32 A* Opole Prudnik 5 C Kędzierzyn - Krapkowice 32 A Pawłowiczki Szczyty 5 C Głuchołazy Opole 31 A Głogówek Krapkowice 4 C Opole Głubczyce 30 A Grodków Skoroszyce 4 C Niemodlin Prudnik 25 A Łambinowice Prudnik 4 C Opole Jaśkowice przez Prószków 24 A* Łódź Opole 4 C Opole Dąbrówka Łubniańska przez Biadacz 22 A* Namysłów Proszów 4 C Olesno Opole 22 A Nysa Paczków 4 C Opole Niemodlin przez Wrzoski 20 A* Branice Racibórz 3 C Opole Niemodlin przez Dąbrowę 20 A* Brzeg Brzeg 3 C Prudnik Strzelce Opolskie 18 B Głogówek Głubczyce 3 C Kamień Śląski Opole 18 B Jarnołtówek Prudnik 3 C Głogówek Kędzierzyn - 18 B Krapkowice Prudnik 3 C Nysa Wrocław 18 B Łambinowice Niemodlin 3 C Racibórz Racławice Śląskie 16 B Kędzierzyn - Sławięcice Żędowice Grupa 3 C Nysa Prudnik 16 B Kędzierzyn - Opole 2 C Opole Skorogoszcz 16 B Baborów Kędzierzyn - 2 C Głubczyce Kędzierzyn - 15 B Brzeg Karpacz 2 C Kępno Kluczbork 15 B Brzeg Przeworno 2 C Izbicko Opole 14 B Brzeg Raciszów 2 C Brzeg Nysa 13 B Brzeg Świerczów 2 C Brzeg Kuźnica 12 B Chorula Strzelce Opolskie 2 C Kędzierzyn - Prudnik 12 B Dobrodzień Opole 2 C Olesno Wędrynia 12 B Głogówek Głogówek 2 C Kędzierzyn - Strzelce Opolskie 11 B Grodków Opole 2 C Mikolin Opole 11 B Grodków Tułowice 2 C Krapkowice Strzelce Opolskie 10 B Katowice Ustrzyki Górne 2 C

59 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 59 Poz Opole Praszka 10 B Kędzierzyn - Kędzierzyn - 2 C Góra Świętej Anny Kędzierzyn - 9 B Kędzierzyn - Leśnica 2 C Kluczbork Olesno 9 B Kędzierzyn - Nysa 2 C Namysłów Oleśnica 9 B Kędzierzyn - Zalesie 2 C Branice Opole 8 B Kępno Opole 2 C Brzeg Popielów 8 B Kluczbork Stare Budkowice 2 C Korfantów Nysa 8 B Kluczbork Tuły 2 C Krośnica Opole 8 B Kluczbork Wieruszów 2 C Kluczbork Uszyce 7 C Kluczbork Wójcin 2 C Bąkowice Brzeg 7 C Kraków Łeba 2 C Brzeg Strzelin 7 C Lasowice Wielkie Olesno 2 C Byczyna Opole 7 C Nysa Ziębice 2 C Kamionek Opole 7 C Opole Stare Budkowice 2 C Kłodzko Opole 7 C Opole Warszawa 2 C Krapkowice Twardawa 7 C Praszka Wrocław 2 C Kietrz Opole 6 C Dzierżkowice Racibórz 1 C Głuchołazy Wrocław 6 C Głogówek Twardawa 1 C Brzeg Wiązów 6 C Kazimierz Kędzierzyn - 1 C Dylaki Kielcza 6 C Korfantów Prudnik 1 C Dylaki Kluczbork 6 C Leśnica Opole 1 C Giełczyce Grodków 6 C Opole Pilszcz 1 C Gliwice Kraków 6 C Prudnik Przechód 1 C Głubczyce Wrocław 6 C Kędzierzyn - Sławięcice Strzelce Opolskie 1 C Kędzierzyn - Niezdrowice 6 C Strzelce Opolskie Zdzieszowice 1 C Źródło: Opracowanie własne. Gwiazdka (*) oznacza zezwolenia wydane przez Prezydenta Miasta Opola. Zamieszczone na końcu niniejszego dokumentu trzy mapy w formacie A3 przedstawiają sieć połączeń wojewódzkich, w sposób obrazowy ukazując pokrycie województwa i sposób zapewnienia mieszkańcom dostępu do publicznego transportu autobusowego. Zobrazowana sieć komunikacyjna jest oczywiście uzupełniana siecią połączeń powiatowych, według zezwoleń wydanych przez Starostów, Burmistrzów i Wójtów.

60 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 60 Poz AUTOBUSOWE KORYTARZE TRANSPORTOWE grupa A Mapa w formacie A3 została zamieszczona na końcu niniejszego dokumentu. Mapa 8. Sieć połączeń autobusowych grupa A

61 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 61 Poz AUTOBUSOWE KORYTARZE TRANSPORTOWE grupy A i B Mapa w formacie A3 została zamieszczona na końcu niniejszego dokumentu. Mapa 9. Sieć połączeń autobusowych grupy A i B

62 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 62 Poz AUTOBUSOWE KORYTARZE TRANSPORTOWE grupy A, B i C Mapa w formacie A3 została zamieszczona na końcu niniejszego dokumentu. Mapa 10. Sieć połączeń autobusowych grupy A, B i C

63 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 63 Poz Transport kolejowy Na teren województwa wjeżdżają pociągi następujących przewoźników kolejowych: 1. Przewozy Regionalne (pociągi Regio, IR oraz RE), 2. PKP Intercity (pociągi EIC oraz TLK). Linie komunikacyjne obsługiwane przez spółkę Przewozy Regionalne, pełniącą dla Województwa Opolskiego rolę przewoźnika regionalnego, kursują zarówno w obrębie województwa, jak i poza jego terenem, w następujących kierunkach: Wrocław, Racibórz, Wieluń, Gliwice, Kępno Ostrów Wielkopolski Poznań, Lubliniec, Herby Nowe (Tarnowskie Góry). W 2013 roku pasażerski ruch kolejowy o znaczeniu regionalnym odbywał się na podstawie Umowy Rocznej nr 4 oraz Porozumienia zawartego pomiędzy Województwem Opolskim i Województwem Śląskim. Spośród wszystkich pociągów osobowych (Regio) kursujących w Województwie Opolskim 234 było objętych Umową z Samorządem Województwa Opolskiego, natomiast 68 Porozumieniem zawartym pomiędzy Samorządem Województwa Opolskiego, a Samorządem Województwa Śląskiego. Obecnie pasażerski ruch kolejowy o znaczeniu regionalnym odbywa się na podstawie Umowy Rocznej nr 5 o świadczenie usług publicznych w zakresie kolejowych przewozów pasażerskich zawartej ze spółką Przewozy Regionalne Sp. z o.o. Podstawową zasadą wynikająca z ww. umowy jest rekompensata oferty przewozowej na obsługiwanych liniach na terenie województwa opolskiego. Mapa nr 11 ukazuje linie kolejowe obejmujące Województwo Opolskie, wraz z najważniejszymi, sąsiadującymi stacjami i liniami obejmującymi województwa ościenne.

64 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 64 Poz Mapa 11. Linie kolejowe obejmujące Województwo Opolskie Źródło: PKP PLK S.A.

65 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 65 Poz Współpraca z regionalnym przewoźnikiem kolejowym Samorząd Województwa Opolskiego, będąc jednocześnie udziałowcem Spółki Przewozy Regionalne Sp. z o.o. która jest regionalnym przewoźnikiem kolejowym zawarł na podstawie wyboru w trybie zamówienia publicznego Umowę Ramową, obowiązującą do roku Na poszczególne rozkłady jazdy pociągów zawierane są każdorazowo umowy roczne. Obecnie obowiązuje Umowa Roczna Nr 5 o świadczenie usług publicznych w zakresie kolejowych przewozów pasażerskich obejmująca rozkład jazdy pociągów 2013/2014 w okresie od 15 grudnia 2013 r. do 13 grudnia 2014 r. Zgodnie z treścią Umowy Spółka Przewozy Regionalne obsługuje łącznie 14 kolejowych linii komunikacyjnych, przebiegających w całości lub w części przez teren województwa. Na liniach tych w ciągu doby kursuje 211 pociągów, w tym 96 pociągów regionalnych i 115 pociągów międzywojewódzkich. Przewoźnik został zobowiązany do wyznaczenia w wagonach miejsc dla podróżnych z małymi dziećmi, kobiet z widoczną ciążą oraz dla osób niepełnosprawnych. Wśród pojazdów kolejowych wszystkie pojazdy szynowe z napędem spalinowym dostosowane są do osób niepełnosprawnych, w tym osób o ograniczonej sprawności ruchowej poprzez wbudowanie podestów wejściowych zgodnych z poziomem peronów. Również w zmodernizowanych czterech elektrycznych zespołach trakcyjnych, które obsługują ruch regionalny, uwzględniono potrzeby osób z ograniczoną sprawnością ruchową zgodnie z europejskimi wymaganiami TSI PRM zabudowując m.in.: z obu stron wagonu lekkie pomosty umożliwiające m.in. wjazd na wózku inwalidzkim, specjalne pasy bezpieczeństwa oraz przyciski wezwania obsługi pociągu przy miejscach wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych, toaletę dla osób niepełnosprawnych i o ograniczonych zdolnościach ruchowych. Szczegółowa lista taboru kolejowego eksploatowanego na terenie Województwa Opolskiego została zamieszczona w Załączniku A. W ostatnich latach poziom pracy eksploatacyjnej połączeń kolejowych w ruchu regionalnym na terenie Województwa Opolskiego w ciągu poszczególnych rozkładów jazdy pociągów kształtował się na poziomie między 2,9, a 3,5 mln pociągokilometów. Wpływ na taką sytuację mają czynniki gospodarczo-ekonomiczne. Poniższa tabela podsumowuje dane dostępne za lata Tabela 22. Pociągi Spółki Przewozy Regionalne dofinansowywane przez Samorząd Województwa Opolskiego w latach Rok Praca eksploatacyjna w rozkładzie jazdy pociągów na terenie województwa [pockm] Kwota dofinansowania [zł] 2008/ / / / / /2014 (plan) Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego

66 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 66 Poz Wykres 1. Praca eksploatacyjna pociągów w Województwie Opolskim/ kwota dofinansowania Wspomniana Umowa Roczna Nr 5 z dnia 16 grudnia 2013 r. określała pracę eksploatacyjną od r. do r.: w pociągach regionalnych wynoszącą pockm; w pociągach międzywojewódzkich wynoszącą pockm. Łącznie otrzymujemy roczną pracę eksploatacyjną na zaplanowanym poziomie pociągokilometrów w rozkładzie jazdy pociągów 2013/2014. Samorząd Województwa Opolskiego rekompensuje w formie dotacji kolejowe przewozy pasażerskie w obrębie województwa, oraz część przewozów przez nie przebiegających na trasie: Wieluń Dąbrowa Herby Nowe, Wrocław - Lubliniec, Wrocław Racibórz czy Wrocław Gliwice.

67 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 67 Poz Badania napełnień w pociągach regionalnych uruchamianych w 2013 r. Badania napełnień w pociągach przeprowadzono w okresie od 15 sierpnia 2013 r. do 15 października 2013 r. na wszystkich liniach kolejowych przebiegających przez teren Województwa Opolskiego, na których prowadzony jest ruch pasażerski. Taki wybór terminu przeprowadzenia badań był spowodowany potrzebą zbadania ilości pasażerów podróżujących pociągami zarówno w okresie wakacji, jak również w czasie roku szkolnego i akademickiego. Badania obejmowały wyłącznie pociągi spółki Przewozy Regionalne Sp. z o.o. Łącznie przebadano 276 spośród 302 pociągów, co stanowi 91% wszystkich połączeń; badania przeprowadzono na próbie wystarczająco reprezentatywnej, by móc prowadzić dalszą analizę danych i wyciągać wnioski. Trasy części pociągów obejmowały dwie lub trzy linie kolejowe np. nr 137 oraz 288, (połączenia Kędzierzyn Brzeg przez Nysę), nr 132 i 136 (połączenia Wrocław Kędzierzyn ) itp. Poniższa tabela przedstawia łączne sumaryczne liczby napełnień po podsumowaniu dla kolejnych linii kolejowych. W przypadku pomiarów napełnień powtarzanych dwukrotnie dane łączne wzięto z tego miesiąca, w którym w danym pociągu napełnienia były największe (kolumna przedostatnia) lub średnią dla dwóch pomiarów napełnień (kolumna ostatnia). W ten sposób przy sumowaniu uniknięto dwukrotnego sumowania tego samego pociągu. Tabela 23. Łączne wyniki badań napełnień wg linii kolejowych Lp. Nr linii kolejowej Badany odcinek linii Łączna liczba badań Liczba pociągów pojedynczych Liczba pociągów podwójnych Liczba pociągów potrójnych Liczba zbadanych pociągów Potoki podróżnych (pas./dobę) - według potoków maksymalnych Potoki podróżnych (pas./dobę) - według potoków średnich Gliwice Opole W Opole Oława W Opole Główne - Kędzierzyn- Gliwice - Kędzierzyn- Kędzierzyn- - Nysa Lubliniec Kluczbork - Namysłów Oleśnica Kędzierzyn- - Racibórz Krzepice Wieluń Dąbrowa Kluczbork Kępno Opole Główne - Jelcz-Laskowice Opole Główne Nysa Nysa Brzeg Źródło: Opracowanie własne Opole Główne - Kluczbork Opole Główne Zawadzkie RAZEM:

68 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 68 Poz Mapa 12. Potoki podróżnych w ruchu kolejowym na terenie Województwa Opolskiego Źródło: Opracowanie własne Z uwagi na dość silne zmiany zachodzące w strukturze demograficznej mieszkańców Województwa Opolskiego, zarówno negatywne (emigracja za granicę, niski przyrost naturalny), jak i pozytywne (objęcie województwa specjalną strefą demograficzną) rekomendowane jest regularne powtarzanie badań napełnień na liniach kolejowych w odstępach nie mniejszych niż co 2 lata (najlepiej co roku). Uzyskany w ten sposób obraz sytuacji pozwoli na lepsze zarządzanie strukturą tras kolejowych i wskaże kierunki ich zmian.

69 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 69 Poz Napełnienia na poszczególnych liniach i ich odcinkach można pokrótce scharakteryzować następująco: Linia nr 132/135/137 - odcinek: Opole - Gliwice Linia komunikacyjna Gliwice Opole przez Strzelce Opolskie ma długość 70,4 km (w tym 41,7 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 90 min. Przedmiotowa trasa wykorzystywana jest w głównej mierze przez osoby dojeżdżające do pracy oraz szkół, zarówno do Gliwic, jak i do Opola. Zdecydowana większość pasażerów wyrusza z obu stacji początkowych. Ponadto stacją, na której następuje częściowa wymiana pasażerów są Strzelce Opolskie. Warto także zwrócić uwagę na osoby, które korzystają z połączeń kolejowych do przejazdów na krótkich odcinkach np.: Opole Główne Tarnów Opolski oraz Strzelce Opolskie - Błotnica Strzelecka. Linia nr odcinek: Opole Wrocław Linia komunikacyjna Opole Wrocław przez Brzeg ma długość 81,7 km (w tym 49,1 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 76 min. Z otrzymanych danych wynika, że jest to najbardziej obciążona linia kolejowa na terenie Województwa Opolskiego. Największe napełnienia występują w pociągach kursujących w obu kierunkach w godzinach porannego i popołudniowego szczytu komunikacyjnego. Stacje, na których wsiada i wysiada najwięcej pasażerów, oprócz stacji końcowych to również: Brzeg, Lewin Brzeski, Dąbrowa Niemodlińska oraz Opole Zachodnie. Linia nr odcinek: Opole Główne Kędzierzyn- Linia komunikacyjna Opole Kędzierzyn- przez Gogolin ma długość 41,7 km, a średni czas przejazdu to 50 min. Trasą tą podróżują mieszkańcy województwa do pracy i szkół, głównie do Opola i w niewiele mniejszym zakresie do Kędzierzyna-Koźla. Dwie stacje znajdujące się na tej trasie są w pierwszej piątce stacji posiadających największe potoki pasażerskie na terenie Województwa Opolskiego: Kędzierzyn- (miejsce 2) oraz Zdzieszowice (miejsce 5) co dowodzi wysokiego znaczenia tego połączenia dla mieszkańców. Linia nr odcinek: Gliwice Kędzierzyn- Linia komunikacyjna Kędzierzyn - - Gliwice ma długość 37,1 km (w tym 12,8 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 36 min. Pasażerowie podróżują tutaj w znakomitej większości między dwiema stacjami krańcowymi, dojeżdżając do pracy oraz szkół zarówno do Gliwic, jak i do Kędzierzyna-Koźla. Oprócz obu wspomnianych stacji, najwięcej pasażerów wsiada lub wysiada na stacjach poza granicą województwa tj.: Gliwice Łabędy oraz Rudziniec Gliwicki. Linia nr odcinek: Kędzierzyn- Nysa Linia komunikacyjna Kędzierzyn- - Nysa ma długość 74,9 km, a średni czas przejazdu to 96 min. W wielu pociągach można zauważyć dość dużą wymianę pasażerów na stacji w Prudniku oraz (dla pociągów jadących do Brzegu) w Nysie. Mieszkańcy Racławic Śląskich podróżują do pracy w Kędzierzynie-Koźlu, zaś mieszkańcy Prudnika i Głogówka zarówno do Kędzierzyna-Koźla, jak i do Nysy. Linia nr odcinek: Lubliniec Kluczbork Namysłów Wrocław Linia komunikacyjna Lubliniec Wrocław przez Olesno, Kluczbork i Namysłów ma długość 144,38 km (w tym 80,4 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 224 min. Największe napełnienia występują w pociągach jadących z Wrocławia do Kluczborka i z powrotem. Znacznie mniej pasażerów jeździ w kierunku Lublińca. Mieszkańcy województwa jeżdżą do pracy i szkół we Wrocławiu. Rano napełnienia w pociągach w tym kierunku wzrastają z każdą stacją (najwięcej pasażerów wsiada oczywiście w miastach powiatowych: Kluczborku i Namysłowie). Po południu potoki pasażerskie są odwrotne. Wskazać należy na konieczność modernizacji tej linii kolejowej, w celu skrócenia czasu przejazdu. Obecnie pociągi pokonują odcinek od Kluczborka do Wrocławia (niespełna 100 km) w 2,5 godziny. Linia nr odcinek: Opole Fosowskie Zawadzkie Linia komunikacyjna Opole Zawadzkie ma długość 41,4 km, a średni czas przejazdu od 2014 r. to 41 min. Z zebranych danych wynika, że z połączeń kolejowych na trasie Opole Zawadzkie dziennie korzysta 1660 osób. Ponadto, wyniki badań pokazują, że znaczna część pasażerów wsiada i wysiada na stacji Opole Główne i kontynuuje swoją podróż, aż do Zawadzkiego. Dodatkowo jednymi z większych generatorów ruchu na tej linii są stacje Ozimek i Fosowskie.

70 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 70 Poz Linia nr odcinek: Kędzierzyn- Racibórz Linia komunikacyjna Kędzierzyn- Racibórz ma długość 32,2 km (w tym 14,7 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 44 min. Na trasie tej większość pasażerów podróżuje między obiema stacjami krańcowymi. Trzecią stacją, na której występują zwiększone potoki pasażerskie jest Kuźnia Raciborska. Z danych przedstawionych w poniższej tabeli i na mapach napełnień wynika, że podróżni jeżdżą do pracy i szkół do Raciborza oraz w mniejszym stopniu do Kędzierzyna-Koźla. Znaczącą grupą podróżnych są osoby podróżujące w kierunku Opola i Wrocławia. Linia nr odcinek: : Herby Nowe Wieluń Dąbrowa Linia komunikacyjna Herby Nowe Wieluń Dąbrowa ma długość 63 km (w tym 10,2 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 60 min. Trasa ta przebiega tranzytem przez Gminę Rudniki na terenie województwa opolskiego, obsługując stacje Janinów i Jaworzno koło Wielunia. Napełnienia w pociągach w ciągu dnia są niewielkie, a w godzinach szczytu porannego i popołudniowego/ wieczornego podróżni przemieszczają się w podobnej liczbie w obu kierunkach. Układ połączeń jak również potoki podróżnych w zdecydowanej większości świadczy o realizowaniu głównego dojazdu do pracy i szkół w kierunku Śląska np. do Tarnowskich Gór. Linia nr odcinek: Kluczbork Kępno Linia komunikacyjna Kluczbork Kępno ma długość 40,9 km (w tym 24,3 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 53 min. Na trasie tej przebadano pociągi, które jeżdżą nie tylko do Kępna, ale również dalej w głąb Województwa Wielkopolskiego: do Ostrowa Wielkopolskiego i Poznania (wówczas w Kępnie występuje w pewnym stopniu wymiana pasażerów zarówno dla pociągów do Poznania, jak i z Poznania). W godzinach rannych większe potoki pasażerskie przemieszczają się w kierunku Kluczborka; minimalnie większe napełnienia występują wtedy na odcinkach trasy położonych bliżej tego miasta. Po południu potoki pasażerskie następują w odwrotnych kierunkach. Linia nr odcinek: Opole Główne Jelcz-Laskowice (Wrocław) Linia komunikacyjna Opole Jelcz-Laskowice ma długość 66,2 km (w tym 52 km na terenie województwa opolskiego), a średni czas przejazdu to 97 min. Na trasie tej przebadano wszystkie pociągi kursujące w ciągu doby do Opola, każdy dwukrotnie. Do i z samego Jelcza Laskowic potoki podróżnych są znikome. Największe potoki pasażerskie istnieją natomiast na odcinku Opole Wschodnie Karłowice. Mieszkańcy korzystają również z pociągów na krótkiej trasie Opole Główne Opole Wschodnie. Linia nr odcinek: Opole Nysa Linia komunikacyjna Opole Nysa ma długość 50,8 km, a średni czas przejazdu to 85 min. Trasa obsługuje typowe dojazdy do pracy i szkół, głównie do Opola i w mniejszym zakresie do Nysy z następujących miejscowości: Tułowice Niemodlińskie (zdecydowanie najwięcej pasażerów), Łambinowice, Budziszowice, Jasienica Dolna, Komprachcice oraz Sowin. Na linii tej zaobserwowano, że część mieszkańców podjeżdża tylko na odcinku Opole Główne Opole Zachodnie. Ogólnie na tej trasie nie występuje wyraźny spadek napełnień w ciągu dnia praktycznie przez cały czas pociągi są napełnione pasażerami. Linia nr odcinek: Nysa Brzeg Linia komunikacyjna Nysa - Brzeg ma długość 47,4 km, a średni czas przejazdu to 60 min. Niektóre z pociągów badanych na tej trasie kursują tylko na badanym odcinku, inne zaś, aż do Kędzierzyna-Koźla. Przeważają dojazdy do pracy do Brzegu, a do szkół i pracy do Nysy. Natomiast w samej Nysie następuje wymiana pasażerów w pociągach jadących do i z Kędzierzyna-Koźla. Oprócz stacji krańcowych, stacją o największych potokach pasażerskich jest Grodków Śląski. Część pasażerów podróżuje również w dłuższej relacji, z przesiadką w Brzegu do Opola lub Wrocławia. Linia nr 293/301 - odcinek: Opole Jełowa Kluczbork Linia komunikacyjna Opole - Kluczbork ma długość 44,8 km, a średni czas przejazdu to 53 min. Trasa ta jest typową linią dojazdową do pracy i szkół. Poranne potoki pasażerskie w kierunku Opola są dwu-trzykrotnie większe, niż w kierunku Kluczborka. Po południu mieszkańcy wracają z pracy i szkoły do Kluczborka i miejscowości położonych przy tej trasie kolejowej. Oprócz stacji krańcowych, najwięcej pasażerów wsiada rano do pociągów

71 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 71 Poz w kierunku Opola na stacji Laskowice Oleskie. W przypadku pociągów kursujących do Nysy, na stacji Opole Główne następuje wymiana zdecydowanej większości pasażerów. Tabele nr 24 i 25 zawierają zestawienie dobowych potoków pasażerskich na najważniejszych stacjach kolejowych w Województwie Opolskim oraz na stacjach położonych poza jego granicami. Tabela 24. Dobowe potoki pasażerskie na stacjach kolejowych na terenie Województwa Opolskiego Stacja Potok Stacja Potok Opole Główne Zawadzkie 423 Kędzierzyn Łambinowice 381 Kluczbork Dąbrowa Niemodlińska 344 Brzeg Olesno Śląskie 312 Zdzieszowice Prudnik 302 Nysa Dziergowice 249 Namysłów Grodków Śląski 236 Strzelce Opolskie Łosiów 224 Lewin Brzeski Fosowskie 221 Opole Zachodnie 873 Ozimek 217 Gogolin 866 Głogówek 213 Tułowice Niemodlińskie 577 Domaszowice 210 Wołczyn 472 Górażdże 204 Tarnów Opolski 458 Opole Groszowice 196 Źródło: Opracowanie własne Tabela 25. Dobowe potoki pasażerskie na stacjach kolejowych położonych poza terenem Województwa Opolskiego, związane z ruchem kolejowym przechodzącym przez teren Województwa Opolskiego Stacja Potok Stacja Potok Gliwice Rudziniec Gliwicki 372 Oleśnica Toszek 340 Bierutów 860 Kępno 296 Racibórz 786 Paczyna 260 Oława 735 Nędza 245 Krzepice 543 Kuźnia Raciborska 216 Lubliniec 397 Gliwice Łabędy 211 Źródło: Opracowanie własne

72 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 72 Poz Badania napełnień w autobusach Badania napełnień przeprowadzono w autobusowej komunikacji publicznej na terenie całego Województwa Opolskiego, na wybranych trasach w okresie od 15 sierpnia do 15 października 2013 r. Taki wybór terminu przeprowadzenia badań był spowodowany potrzebą zbadania ilości pasażerów podróżujących autobusami zarówno w okresie wakacji, jak również w czasie roku szkolnego i akademickiego. Badania napełnień w autobusach przeprowadzono w dwojaki sposób: 1. Poprzez bezpośrednie badania na całej trasie, na 15 wybranych liniach autobusowych oraz na wybranych kursach, w ramach poszczególnych linii. Poszczególne kursy wybierano tak, aby przejazd odbywał się w obu kierunkach oraz aby zbadać ilość pasażerów w następujących przedziałach czasowych od godz. 6 do 10 rano od godz. 10 do 14 oraz od godz. 14 do 18. Taki dobór kursów pozwolił na zapoznanie się z różnicami w zakresie potoków pasażerskich, w zależności od pory dnia. 2. Poprzez obserwacje napełnień wybranych kursów na przystankach początkowych i końcowych, zaś w przypadku Opola także na przystankach położonych na kordonie miasta. Badania napełnień przeprowadzono na następujących trasach: Opole Głubczyce, Opole Krapkowice, Opole Namysłów, Opole Nysa, Opole Olesno, Opole Prudnik, Opole Strzelce Opolskie, Kędzierzyn- Głubczyce, Kędzierzyn- Krapkowice, Kędzierzyn- Prudnik, Nysa Brzeg, Nysa Głubczyce, Nysa Prudnik, Strzelce Opolskie Kędzierzyn-, Strzelce Opolskie Krapkowice. Powyższe linie autobusowe zapewniają połączenia między Opolem, a stolicami powiatów lub pomiędzy dwiema stolicami powiatów. Ponieważ badaniami nie były objęte wszystkie autobusy kursujące na wyżej wymienionych trasach, ponadto badania napełnień w autobusach na terenie Województwa Opolskiego prowadzone były po raz pierwszy, dlatego też nie jest możliwe podanie w sposób odpowiedzialny wartości dobowych potoków pasażerskich na tych liniach. Prowadzone badania miały na celu uzyskanie ogólnych informacji dotyczących potoków pasażerskich na głównych liniach publicznej komunikacji autobusowej. Z uwagi na dość silne zmiany zachodzące w strukturze demograficznej mieszkańców Województwa Opolskiego, zarówno negatywne (emigracja za granicę, niski przyrost naturalny), jak i pozytywne (objęcie województwa specjalną strefą demograficzną) rekomendowane jest regularne prowadzenie badań napełnień na liniach autobusowych w cyklicznych odstępach czasu (najlepiej co 2 lata). Badania powinny być regularnie powtarzane i rozszerzane w celu uzyskania informacji pozwalających na bardzo szczegółową analizę zmian zachodzących w czasie w sieci komunikacji autobusowej. Uzyskany w ten sposób obraz sytuacji pozwoli na lepsze zarządzanie strukturą tras autobusowych i wskaże kierunki ich zmian. Zgodnie z wynikami przeprowadzonych badań, średnie, przybliżone napełnienia autobusów na poszczególnych trasach kształtują się następująco (po uszeregowaniu wg malejących napełnień):

73 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 73 Poz Tabela 26. Przybliżone, średnie wartości napełnień na poszczególnych trasach Lp. Trasa Średnie napełnienie 1 Opole Głubczyce 27 2 Opole Nysa 25 3 Nysa Prudnik 21 4 Strzelce Opolskie Kędzierzyn Nysa Brzeg 18 6 Opole Namysłów 17 7 Opole Olesno 17 8 Opole Krapkowice 16 9 Opole Prudnik Opole Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Krapkowice Kędzierzyn- Głubczyce Nysa Głubczyce 9 14 Kędzierzyn- Krapkowice 7 15 Kędzierzyn- Prudnik 6 Źródło: Opracowanie własne Badania potoków pasażerów w autobusach. Poniżej zostanie przedstawiona krótka analiza wyników przeprowadzonych badan na poszczególnych liniach: Opole Głubczyce Linia z Opola do Głubczyc liczy 64 km i jest to jedna z najdłuższych linii komunikacyjnych w województwie opolskim. Czas przejazdu to 1 h 40 minut. W trakcie badań największe natężenie pasażerów na linii ok. 50 pasażerów zaobserwowano na kursie w kierunku Głubczyc, o godz. 15:00 oraz w kierunku Opola o godz. 8:00. Nawet jednak na kursach w godz , w autobusach jechało przynajmniej kilkunastu pasażerów. Średnia liczba pasażerów na tej linii wyniosła 27 osób i jest to największa średnia liczba osób na wszystkich przebadanych liniach autobusowych w województwie. Taka sytuacja jest spowodowana dojazdami mieszkańców powiatu głubczyckiego i krapkowickiego do pracy szkoły w Opolu. Niewątpliwie wpływ na dużą liczbę pasażerów na tej linii ma również fakt, że nie istnieje połączenie kolejowe, a więc transport autobusowy jest jedyną formą transportu publicznego. Wiele osób podróżuje na całej trasie, a najważniejszym punktem wymiany pasażerów, w obydwu kierunkach są Krapkowice i Głogówek. Opole Krapkowice Linia z Opola do Krapkowic jest specyficzną trasą, ponieważ przejazd odbywa się dwoma trasami przez Rogów Opolski oraz przez Kąty Opolskie. Pierwsza wersja trasy ma długość 30 km, a przejazd trwa ok minut. Drugi wariant trasy ma 25 km i czas przejazdu wynosi minut. Na linii Opole Krapkowice istnieje najwięcej w województwie, bo ponad 100 kursów autobusowych, licząc kursy wyłącznie na trasie Opole Krapkowice. Na tej trasie kursują dodatkowo także autobusy relacji Głubczyce Opole. Niewątpliwie wpływ na dużą liczbę połączeń ma fakt, że nie istnieje połączenie kolejowe Krapkowic z Opolem, a więc transport autobusowy jest jedyną formą transportu publicznego. Największe natężenie podróżnych można zaobserwować w kursach porannych do miasta Opola, które przyjeżdżają do stolicy regionu przed godz oraz na kursach po godz. 15 do Krapkowic. Na tych kursach podróżuje ok pasażerów. Taka ilość pasażerów jest spowodowana przez osoby dojeżdżające do szkoły i pracy w stolicy województwa. Trzeba jednak wspomnieć, że przy tak dużej ilości połączeń zdarzają się kursy, w których na całej trasie jedzie tylko kilku pasażerów. Średnia liczba pasażerów wyniosła 16 osób. Na podstawie obserwacji nie można jednoznacznie wskazać miejsc w których występuje największa wymiana pasażerów, ich przepływ jest rozłożony równomiernie na całej trasie. Można jednak zaobserwować, że na kursach do Opola prawie wszyscy pasażerowie wyłącznie wsiadają i jadą do Opola, a w przypadku kursów w kierunku Krapkowic wielu pasażerów wysiada na pośrednich przystankach.

74 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 74 Poz Opole Namysłów Linia Opole Namysłów ma długość ok. 57 km, a czas przejazdu wynosi ok 1 h 20 minut. Także na tej linii nie ma konkurencyjnego połączenia kolejowego. Największa liczba pasażerów na linii kursuje w godzinach porannych do Opola i w godzinach popołudniowych do Namysłowa. Jest to spowodowane dojazdami do szkoły i pracy. W trakcie badań zaobserwowano, że liczba podróżnych w porannym szczycie rozkłada się równomiernie na kilka połączeń, podczas gdy w szczycie popołudniowym skupia się przede wszystkim na kursie o godz Warto zaznaczyć, że średnia liczba pasażerów na kursie wyniosła 17 osób, a więc na wielu kursach liczba osób korzystających z komunikacji publicznej oscyluje w okolicach 10 pasażerów. Większość pasażerów jeździ na całej trasie, a główne miejsca wymiany pasażerów stanowią miejscowości Dobrzeń Wielki i Pokój. Opole Nysa Linia Opole Nysa ma długość ok. 58 km, a czas przejazdu wynosi ok 1 h 15 minut. Trasa autobusu przebiega przez Niemodlin, podczas gdy linia kolejowa z Opola do Nysy przebiega przez Tułowice. Natężenie pasażerów jest największe na trasie z Opola do Nysy w godzinach porannych jak i popołudniowych ok osób. Mniej pasażerów (ok. 30 osób) jeździło na przebadanych kursach z Opola do Nysy w godzinach szczytowych. Jest to spowodowane dojazdami do zakładów pracy położonych na terenie Nysy i Opola jak i powrotami ze szkoły i pracy w Opolu. Na podstawie obserwacji stwierdzono, ze na tej trasie największa wymiana pasażerów następuje w Niemodlinie. Średnia liczba pasażerów na tej linii wynosi 25 osób i jest to druga najbardziej popularna linia autobusowa, z wszystkich przebadanych połączeń. Opole Olesno Na linii Opole Olesno przejazd odbywa się dwoma trasami przez: Ozimek oraz przez Bierdzany. Pierwsza wersja trasy ma długość 58 km, a przejazd trwa ok. 1 h 20 minut. Drugi wariant trasy ma 50 km i czas przejazdu wynosi 1 h 5 minut. Także na tej trasie nie istnieje bezpośrednie połączenie kolejowe Olesna z Opolem. Możliwa jest podróż koleją przez Kluczbork. Pomimo tego faktu nie ma zbyt wielu połączeń autobusowych na tej linii. Z powodu niewielkiej liczby przebadanych kursów na tej linii nie można sformułować jednoznacznych wniosków co do ilości pasażerów podróżujących na tej trasie. Jednak na przebadanych kursach niezależnie od wariantu trasy oraz czasu przejazdu zawsze podróżowało około osób. Średnia liczba pasażerów wyniosła 17, a więc nie odbiegała od przeciętnej liczby pasażerów na innych przebadanych trasach. Nie zaobserwowano również żadnej kluczowej miejscowości, w której następuje duża wymiana pasażerów. Rozkład wsiadania i wysiadania pasażerów jest dość równomierny na całej trasie. Opole Prudnik Linia Opole Prudnik ma długość ok. 60 km, a czas przejazdu wynosi ok 1 h 25 minut. Również na tej linii nie ma połączenia kolejowego. Największa liczba pasażerów podróżuje kursami porannymi z Opola do Prudnika i z Prudnika do Opola. Taka sytuacja jest wynikiem dojazdów do szkoły i pracy. Średnia liczba pasażerów na tej linii wyniosła w czasie badań 15 osób. Na podstawie obserwacji nie można jednoznacznie wskazać miejsc w których występuje największa wymiana pasażerów, ich przepływ jest rozłożony równomiernie na całej trasie. Można jednak stwierdzić, że większość pasażerów podróżuje na tej linii na całej trasie. Opole Strzelce Opolskie Linia Opole Strzelce Opolskie ma długość 35 km, a czas przejazdu wynosi 45 minut. Autobusy jadą trasą przez Izbicko, podczas gdy linia kolejowa biegnie przez Tarnów Opolski. Najwięcej pasażerów na tej trasie jeździ w czasie porannego szczytu komunikacyjnego do Opola i wraca w godzinach popołudniowych w kierunku Strzelec Opolskich. Liczba podróżnych na kursach porannych do Opola jest rozłożona równomiernie. W godzinach popołudniowych największa liczba podróżnych kursuje z Opola o godzinie 16:12. Taki obraz

75 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 75 Poz jest wynikiem dojazdów do szkoły i pracy. Pomimo faktu, że w czasie badania napełnień średnia liczba pasażerów w autobusie wyniosła 13 osób, należy zwrócić uwagę na dużą liczbę połączeń na tej trasie. Na podstawie obserwacji można stwierdzić, że większość pasażerów na tej linii jedzie z Opola do Strzelec Opolskich na całej trasie. Największa wymiana pasażerów następuje w Nakle i Izbicku. Kędzierzyn- Głubczyce Linia Kędzierzyn- Głubczyce ma długość 44 km, a czas przejazdu wynosi 1h 10 minut. Na tej linii nie istnieje połączenie kolejowe. Pomimo tego faktu na powyższej linii nie jeździ zbyt wielu pasażerów. W czasie badań napełnień średnia liczba podróżnych wyniosła 11 osób. Zarówno w kursach porannych jak i popołudniowych liczba podróżnych na trasie w obydwu kierunkach jest rozłożona równomiernie. Taki obraz napełnień jest wynikiem dojazdów do pracy. Na podstawie obserwacji nie można jednoznacznie wskazać miejsc, w których występuje największa wymiana pasażerów, ich przepływ jest rozłożony równomiernie na całej trasie. Kędzierzyn- Krapkowice Na linii Kędzierzyn- Krapkowice występują dwa warianty przebiegu trasy. Pierwsza przez Reńską Wieś ma długość 27 km i przejazd trwa 45 minut, a na tej trasie nie ma konkurencji ze strony kolei. Z kolei drugi wariant przebiega przez Zdzieszowice i liczy 35 km, a czas przejazdu to 1h. Tu na odcinku Kędzierzyn- Gogolin istnieje konkurencyjne połączenie kolejowe. Średnie napełnienie na jednym z badanych kursów wyniosło 7 pasażerów. Jest to drugi najniższy wynik z wszystkich przebadanych tras. Napełnienia na całej trasie w obie strony zarówno w godzinach porannych, jak i popołudniowych są rozłożone dość równomiernie. Na podstawie obserwacji można stwierdzić, ze większość pasażerów jeździ do przystanku końcowego, a jedynie w Zdzieszowicach i Gogolinie zdarza się większa wymiana pasażerów. Poza tymi miejscowościami przepływ pasażerów jest rozłożony równomiernie na całej trasie. Z przeprowadzonych badań wynika, że dana linia nie charakteryzuje się dużą liczbą podróżnych. Kędzierzyn- Prudnik Na linii Kędzierzyn- Prudnik o długości 50 km przejazd autobusem trwa ok. 1 h 20 minut. Istnieje konkurencyjne połączenie kolejowe, w większości przebiegające równolegle do trasy autobusu. Taka sytuacja powoduje, że w badaniach średnia liczba pasażerów wyniosła 6 osób i była najmniejsza ze wszystkich przebadanych tras. Zarówno na kursach porannych jak i popołudniowych podróżuje niewielka liczba pasażerów. Z powodu niewielkiej ilości kursów, na których przeprowadzono badania napełnień trudno wyciągnąć jednoznaczne wnioski. Na podstawie obserwacji można tylko stwierdzić, że najważniejszym punktem przesiadkowym jest Głogówek. Nysa Brzeg Linia z Nysy do Brzegu ma długość 55 km, a czas przejazdu wynosi 1 h 20 minut. Na tej trasie istnieje konkurencyjne połączenie kolejowe. Średnia liczba pasażerów na przebadanych kursach wyniosła 18 osób. Na podstawie przeprowadzonych badań wynika, że linia charakteryzuje się dość dużym napełnieniem niezależnie od godzin kursowania. Większość osób jedzie do przystanku końcowego. Niewątpliwie ważnym miejscem wymiany pasażerów jest Grodków. Na pozostałym odcinku tej linii można stwierdzić, że wymiana pasażerów jest rozłożona równomiernie na całej trasie. Nysa Głubczyce Jest to linia stanowiąca obecnie część trasy Głubczyce Wrocław. Odcinek Głubczyce Nysa liczy 74 km, a czas przejazdu to 1 h 25 minut. Autobus zatrzymuje się tylko w kilku większych miejscowościach na tej trasie. Na odcinku Głubczyce Prudnik nie ma połączenia kolejowego, ale od Prudnika do Nysy kursuje pociąg, inną trasą niż autobus.

76 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 76 Poz Z uwagi na przebadanie bardzo małej ilości kursów na tej linii trudno wyciągnąć jednoznaczne wnioski. Średnia liczba pasażerów wyniosła 9 osób. Na podstawie obserwacji nie można jednoznacznie wskazać miejsc, w których występuje największa wymiana pasażerów, ich przepływ jest rozłożony równomiernie na całej trasie. Nysa Prudnik Linia z Nysy do Prudnika ma długość ok. 32 km, a czas przejazdu to 50 minut. Na tej linii funkcjonuje połączenie kolejowe, ale przebiega inną trasą niż połączenie autobusowe. Największa liczba podróżnych kursuje z Nysy do Prudnika w godzinach szczytów porannych i popołudniowych. Zwraca uwagę fakt, że liczba pasażerów na kursach z Prudnika do Nysy była trochę niższa. W wyniku obserwacji napełnień można wskazać, że najwięcej osób na kursie porannym wsiada w miejscowości Rudziczka i Niemysłowice. Średnia liczba pasażerów wyniosła 21 osób co stanowi trzecią największa liczbę, spośród wszystkich przebadanych tras. Strzelce Opolskie Krapkowice Na linii Strzelce Opolskie Krapkowice funkcjonują dwa warianty trasy autobusowej. Pierwsza, krótsza przez Niwki o długości 26 km i czasie przejazdu 40 minut. Druga trasa przez Zdzieszowice jest dłuższa i ma długość 44 km, a czas przejazdu wynosi 1 h 25 minut. Średnia liczba pasażerów wynosi 12 osób. W wyniku badań napełnień stwierdzono, że występują spore różnice w ilości pasażerów w zależności od czasu przejazdu kursu. Największe potoki pasażerów są w godzinach szczytów porannego i popołudniowego, a na pozostałych kursach liczba pasażerów jest znacznie mniejsza. Jest to spowodowane niewątpliwie dojazdami uczniów do szkół. Najważniejszym punktem wymiany pasażerów na tej trasie jest Gogolin. Strzelce Opolskie Kędzierzyn- Na linii Strzelce Opolskie Kędzierzyn- występują dwa warianty przebiegu trasy. Pierwsza przez Zdzieszowice o długości 39 km i czasie przejazdu 1 h 5 minut. Druga trasa przez Ujazd jest krótsza i ma długość 35 km, a czas przejazdu wynosi 1 h. Średnia liczba pasażerów wynosi 21 osób, ale znacznie została zawyżona przez jeden kurs z Kędzierzyna-Koźla o godz. 7.30, na którym grupa 40 uczniów jechała na trasie z dworca autobusowego w Kędzierzynie-Koźlu na przystanek przy szkole w Sławięcicach. Na pozostałych przebadanych kursach liczba pasażerów nie przekroczyła 20 osób. Największe natężenie podróżnych na trasie do Strzelec Opolskich występuje na obszarze miasta Kędzierzyn-. Jest to widoczne szczególnie na kursie porannym o godzinie 7:30. Na podstawie obserwacji na badanych kursach można stwierdzić, że przepływ pasażerów na całej trasie jest rozłożony stosunkowo równomiernie Obserwacje wybranych kursów na dworcach i przystankach Obserwacje napełnień dla wybranych kursów przeprowadzano na przystankach początkowych i końcowych, zaś w przypadku Opola również na przystankach położonych na kordonie miasta: Lp. Droga > kierunek Nazwa przystanku 1. Dworzec Autobusowy Dworzec Autobusowy 2. Dworzec Autobusowy Opole ul. Kołłątaja 3. Droga 45 (494) > Kluczbork, Olesno Opole Oleska/Okrąglak 4. Droga 46 > Ozimek Opole Częstochowska-Pętla 5. Droga 45 > Krapkowice, Prószków, Prudnik Opole Niemodlińska/Koszyka 6. Droga 46 (414/94) > Nysa, Niemodlin, Brzeg Opole Wrocławska / Cmentarz

77 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 77 Poz Poza Opolem badania przeprowadzono w następujących miejscach: Lp. Miejscowość Nazwa przystanku 7. Kluczbork Dworzec Kolejowy 8. Prószków Rynek 9. Niemodlin Dworzec Autobusowy Ankieterzy w wybranych dniach stali na powyższych przystankach i z zewnątrz obserwowali przejeżdżające autobusy przewoźników na wybranych liniach, zapisując ilość pasażerów, którzy wsiadali lub wysiadali na tym przystanku, a w przypadku, gdy autobus nie zatrzymywał się na tym przystanku, liczyli ilość pasażerów w autobusie. Poniżej zostanie przedstawione krótkie podsumowanie przeprowadzonych obserwacji. Opole Kluczbork Linia z Opola do Kluczborka ma kilka wariantów tras. Pierwsza najkrótsza i najbardziej uczęszczana przez Bierdzany ma długość 45 km, a czas przejazdu wynosi około 1 h. Druga trasa przez Pokój liczy aż 85 km, a podróż trwa 2 h 15 minut. Trzeci, pośredni wariant przez Murów ma długość 70 km i czas przejazdu 1 h 40 minut. Obserwacje objęły kursy na pierwszym z opisanych wariantów. Na linii Opole Kluczbork funkcjonuje połączenie kolejowe, ale pociąg jedzie w większości inną trasą niż autobus. W Kluczborku dworzec autobusowy i kolejowy są zlokalizowane w różnych miejscach. Z obserwacji wynika, że podróżni na tej trasie przemieszczają się przede wszystkim do szkoły i pracy. Największe natężenie pasażerów przypada na godziny poranne oraz na czas popołudniowego szczytu komunikacyjnego. W tym czasie autobusy są w większości mocno zapełnione pasażerami. W pozostałych częściach dnia liczba pasażerów jest mniejsza. Opole Ozimek Linia z Opola do Ozimka ma dwa warianty trasy. Pierwsza przez Dębską Kuźnię ma długość 25 km i czas przejazdu 35 minut. Drugi wariant przebiega przez Turawę, ma długość 30 km, a czas przejazdu to 45 minut. W trakcie obserwacji badano oba warianty przebiegu tej linii. Ponadto na tej linii jeżdżą autobusy na trasach z Opola do Grodźca i Olesna. Na tej linii obecnie nie ma połączeń kolejowych, ze względu na remont linii kolejowej Opole Zawadzkie. Na trasie tej występują duże potoki pasażerskie, szczególnie w godzinach szczytów porannych i popołudniowych. Jest to spowodowane przede wszystkim dojazdami do pracy i szkoły. W pozostałych godzinach ilość pasażerów jest mniejsza. Opole Prószków Linia z Opola do Prószkowa ma długość 14 km, a czas przejazdu to 27 minut. Jest to linia o charakterze lokalnym, podmiejskim. Trasa Opole Prószków to trasa dojazdów do pracy oraz do szkoły przede wszystkim z Prószkowa do Opola. W autobusach zaobserwować można wzmożony ruch poranny do Opola i wzmożony popołudniowy w kierunku przeciwnym. Opole Niemodlin Linia Opole Niemodlin ma dwa warianty trasy. Pierwsza przez Wrzoski i Dąbrowę ma 25 km i czas przejazdu 41 minut. Druga trasa przez Chróścinę Opolską ma również 25 km, a czas przejazdu to 45 minut. Trasa ta stanowi również część linii z Opola do Nysy. Z Opola do Niemodlina nie funkcjonuje regionalne połączenie kolejowe. Trasa Opole Niemodlin służy głównie celom dojazdów do pracy i szkoły. W autobusach zaobserwować można wzmożony ruch poranny do Opola oraz dużą liczbę pasażerów w popołudniowym szczycie komunikacyjnym, którzy podróżują w kierunku przeciwnym.

78 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 78 Poz Analizując przedstawione powyżej charakterystyki badań ilości pasażerów na wszystkich ww. liniach nasuwają się następujące wnioski: 1. Największa liczba połączeń autobusowych oraz największe potoki pasażerskie występują na trasach, gdzie nie ma alternatywnego połączenia kolejowego. 2. Największa liczba podróżnych na większości linii autobusowych występuje w godzinach szczytu porannego i popołudniowego, czyli w godzinach od 6-9 i od lub 17. W pozostałych porach dnia liczba pasażerów jest zauważalnie mniejsza. 3. Najważniejszymi grupami podróżnych są uczniowie i studenci dojeżdżający do szkół oraz osoby jadące do pracy. Kolejną zauważalną grupę pasażerów stanowią osoby starsze, niepełnosprawne lub osoby o ograniczonych zdolnościach ruchowych. Takie osoby często podróżują do lekarza, urzędu lub na zakupy. 4. Warto zwrócić uwagę na dość długi czas przejazdu na większości ww. linii komunikacyjnych. Jest to spowodowane trzema czynnikami starym i dość przestarzałym taborem autobusowym, nie najlepszym stanem dróg, szczególnie na drogach lokalnych i powiatowych oraz zjeżdżaniem z najkrótszej trasy przejazdu w celu zabrania pasażerów z miejscowości oddalonych od głównej drogi. 13. Kluczowe węzły komunikacyjne Z analizy zaprezentowanej powyżej siatki połączeń oraz korytarzy transportowych wynika jednoznacznie, że największym węzłem komunikacyjnym w całym województwie jest jego stolica Opole. Patrząc na układ komunikacyjny województwa, można łatwo wyodrębnić inne miasta, które pełnią równie ważną rolę: Na północy: Kluczbork i Namysłów. Na południowym wschodzie: Kędzierzyn - i Strzelce Opolskie. Na zachodzie: Brzeg oraz Nysa. Na wschodzie: Olesno. Z punktu widzenia pasażera korzystającego z punktu/węzła przesiadkowego ważny jest czas oczekiwania na przyjazd drugiego środka transportu lub wysiłek potrzebny, aby przemieścić się z jednego przystanku na drugi. Dlatego też podstawową funkcją węzła przesiadkowego jest zintegrowanie funkcji dworca kolejowego z dworcem autobusowym poprzez skorelowanie rozkładu jazdy pociągów z przyjazdami i odjazdami autobusów przede wszystkim w godzinach porannego i popołudniowego szczytu komunikacyjnego, związanego z pracą w zakładach pracy i nauką w szkołach. Drugim warunkiem dobrze pełniącego swoją rolę węzła przesiadkowego jest usunięcie wszelkich barier architektonicznych utrudniających lub wręcz uniemożliwiających poruszanie się pomiędzy przystankami w obrębie węzła przesiadkowego. Analizując układ przestrzenny dworców kolejowych i autobusowych w różnych miastach województwa opolskiego pod względem urządzeń regulujących ruch pieszy osób przesiadających się, a w szczególności: lokalizacja urządzeń infrastruktury przystankowej, schody, przejścia dla pieszych, słupy trakcyjne, oświetleniowe, wygrodzenia, w szczególności barierki i słupki, można stwierdzić, że dobrze zintegrowane punkty przesiadkowe istnieją w Namysłowie oraz w miejscowości Zawadzkie. Trzecim zadaniem węzła przesiadkowego jest możliwość przesiadki z transportu indywidualnego na transport publiczny. Dotyczy to komunikacji zarówno samochodowej (Parkuj & Jedź), motocyklowej/motorowerowej i rowerowej (Bike & Ride). I tutaj mamy kilka istniejących węzłów przesiadkowych w regionie na stacji Opole Główne, Kędzierzyn-, Brzeg, Kluczbork, po mniejsze punkty jak Gogolin, Jasiona, Przecza, Zdzieszowice, czyli przystanki na liniach o największej liczbie pociągów.

79 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 79 Poz Koniecznym warunkiem przyjaznego zorganizowania węzła przesiadkowego jest informacja pasażerska, która powinna informować o: odjazdach kolejnych autobusów i pociągów (w kolejności chronologicznej), opóźnieniach w ruchu, awariach objętych systemem przewozów oraz możliwościach alternatywnych kontynuacji podróży, odjazdach pociągów regionalnych i dalekobieżnych. W ten sposób System Informacji Pasażerskiej spełniłby swoją rzeczywistą rolę, integrując różnych dostawców usług oraz służąc całemu obszarowi. Optymalna realizacja takiego systemu wymaga dobrego wybrania miejsc do wyświetlania informacji oraz dobrego zaprojektowania całego systemu. Możliwe są dwa warianty realizacji: oparcie danych wyświetlanych na panelach tylko o dostępne i przekazywane przez komputer rozkłady jazdy poszczególnych środków transportu; oparcie danych wyświetlanych na panelach zarówno o rozkłady jazdy, jak i o bieżące położenia autobusów, które wraz z informacją o czasach dojazdu i utrudnieniach w ruchu pozwolą na wyświetlanie realnych informacji o odjazdach i opóźnieniach. Działanie takiej formy informacji pasażerskiej oparte może być na systemie GPS zainstalowanym w każdym autobusie lub poprzez dyspozytorów (dyżurnych ruchu), którzy mogą na bieżąco ustalać dokładny przyjazd na dany przystanek. Do listy wspomnianych miast należy dopisać stację Opole Zachodnie, Gogolin i Prudnik, gdzie należałoby spełnić wymogi dobrze zintegrowanego węzła przesiadkowego przede wszystkim, by w każdym z nich infrastruktura dworcowa umożliwiała skomunikowanie w jednym miejscu pociągu i autobusu, a także odzwierciedlała potrzeby komunikacyjne mieszkańców województwa. Wszystkie te miasta ważne są zarówno z punktu widzenia komunikacji autobusowej, jak i kolejowej i stanowią istotne węzły przesiadkowe w Województwie Opolskim. Poniższa tabela opisuje stan infrastruktury we wspomnianych miastach. Widać stąd, jakie powinny zostać podjęte prace, mające na celu polepszenie warunków podróżowania mieszkańców w tych kluczowych dla Województwa Opolskiego węzłach komunikacyjnych. Tabela 27. Infrastruktura w kluczowych węzłach komunikacyjnych. L.p. Miasto Dworzec kolejowy Dworzec autobusowy Uwagi 1. Opole Dworzec częściowo w remoncie. Niewygodne dojście do peronów położonych dość daleko od siebie. Parking dla osób niepełnosprawnych. Przejścia na perony dla osób niepełnosprawnych. Kasy zarówno IC jak i PR. Dwa biletomaty. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe oraz w komunikacji międzynarodowej. 2. Kluczbork Dworzec zmodernizowany. Kasa biletowa połączona z informacją. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe. Elektroniczny system informacji pasażerskiej w holu dworca. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchomej. Tablice rozkładu jazdy przy każdym stanowisku odjazdu. Punkt informacji. Kasy biletowe. Budowa nowego budynku dworca. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchomej. Istnieje kasa biletów miesięcznych. Płatny parking przy dworcu kolejowym. Budynki dworców blisko siebie, w centrum miasta. Na obu dworcach poczekalnie i kasy. Na terenie dworca kolejowego możliwość pozostawienia bagażu w schowku. Toalety na obu dworcach. Dworce oddalone są od siebie o ok. 1 km powodując konieczność przejścia miedzy nimi. Dużo osób korzysta z rowerów. Przebudowany parking przed dworcem kolejowym nie przystosowany do obsługi autobusów.

80 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 80 Poz L.p. Miasto Dworzec kolejowy Dworzec autobusowy Uwagi 3. Namysłów Budynek dworca po gruntownym remoncie. Kasy biletowe połączone z informacją. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe. 4. Kędzierzyn - 5. Strzelce Opolskie Miejsca parkingowe dla osób niepełnosprawnych. Kasy biletowe połączone z informacją. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe. Biletomat. Elektroniczny system informacji pasażerskiej. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. Kasy biletowe połączone z informacją. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe. 6. Brzeg Zmodernizowany budynek dworca kolejowego. Windy i toalety dostosowane do osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe. Obiekt dworca monitorowany. Biletomat. Bezpłatne toalety. Elektroniczny system informacji pasażerskiej. 7. Nysa Możliwość przejścia dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej pod nadzorem pracownika kolei. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe. Na dworcu czynna poczekalnia połączona z bufetem. 8. Olesno Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. Jedna kasa biletowa połączona z informacją. Możliwość zakupu biletów na wszystkie pociągi krajowe. Bezpłatne toalety. Istnieje kasa biletów miesięcznych. Brak wiaty przy stanowiskach autobusowych. Znaczne natężenie ruchu komunikacyjnego. Dworzec autobusowy wyposażony w wiatę oraz pomieszczenie poczekalnią oraz płatnymi toaletami. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchomej. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. Kasa biletów miesięcznych. Dworzec wyposażony w jedną, dużą wiatę. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. Tylko jedna wiata przystankowa. W weekend budynek dworca autobusowego nieczynny. W budynku dworca tylko poczekalnia. Bardzo mała poczekalnia dworcowa. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. Punkt informacyjny. Dwie kasy biletowe. Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. W weekendy dworzec zamknięty. Na dworcu autobusowym brak wiat przystankowych. Stacja dokowania rowerów. Oba dworce połączone ze sobą, co stwarza dla podróżnych bardzo dogodny układ komunikacyjny. Dworzec autobusowo-kolejowy monitorowany. Elektroniczny system informacji pasażerskiej w holu dworca. Sąsiedztwo rynku, urzędu miejskiego, historycznego budynku Poczty Polskiej. Stacja dokowania rowerów. Dworce oddalone są od siebie o ok. 6 km powodując trudności komunikacyjne. W pobliżu parking. Dworce oddalone od siebie o 300 metrów. Przy obu dworcach parkingi. Na obu dworcach płatne toalety. Dworce położone naprzeciwko siebie. Stacja dokowania rowerów. Dworce położone blisko siebie w centrum miasta. Bezpłatny parking. Postój taxi. Dworce położone blisko siebie na uboczu śródmieścia. Na ulicy obok dworca autobusowego i na wprost dworca kolejowego jest zlokalizowany przystanek, z którego korzystają prywatni przewoźnicy. Brak oznaczeń dla kierowców i pieszych gdzie znajdują się dworce.

81 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 81 Poz Węzły przesiadkowe zgodnie z zapisami Krajowego Planu Transportowego winny gwarantować takie skomunikowanie rozkładów jazdy pociągów regionalnych i międzywojewódzkich, aby czas oczekiwania przesiadającego się pasażera na drugi pociąg mieścił się w przedziale od 5 do 30 minut. Z kolei integracja w czasie połączeń autobusowych z kolejowymi powinna polegać na zapewnieniu przyjazdu autobusu przed pociągiem, w zależności od stacji, od 5 do 15 minut. Jednocześnie odjazd pociągu, do którego dokonano przesiadki powinien się odbyć w ciągu 5-10 minut od jego zatrzymania. Aby węzeł przesiadkowy pełnił ważną rolę w łańcuchu podróży niezbędne jest powiązanie miejsca odjazdów i przyjazdów autobusów z wejściem do dworca kolejowego. W ramach wdrożenia planu transportowego remarszrutyzacja komunikacji miejskiej musi objąć podjazdy pod budynek dworcowy linii obecnie przebiegających lub kończących/zaczynających bieg w sąsiedztwie dworca. Dokonanie remarszrutyzacji tras komunikacji miejskiej w Opolu będzie możliwe dopiero po wybudowaniu intermodalnego węzła przesiadkowego Opole Główne oraz po przebudowie istniejącego układu komunikacyjnego w rejonie dworców autobusowego i kolejowego. Dopiero wówczas możliwa będzie integracja komunikacji kolejowej, autobusowej pozamiejskiej oraz miejskiej, a autobusy komunikacji miejskiej oprócz przystanków na ulicach 1-Maja i Kołłątaja wjeżdżałyby również na teren nowego węzła. Podobny proces integracji na węźle przesiadkowym należy uzyskać dla linii miejskich w Kędzierzynie-Koźlu, Brzegu i Nysie, a w odniesieniu do komunikacji powiatowej w Prudniku, Kluczborku, Namysłowie, Gogolinie, Strzelcach Opolskich, Zawadzkiem, Racławicach Śląskich, Ozimku, Oleśnie.

82 Regio czas przejazdu (godz:min) Regio koszt przejazdu Odległość [km] Łączna liczba kursów w ciągu doby (Regio + InterRegio) Czas przejazdu (godz:min) Koszt przejazdu Odległość [km] Liczba kursów w ciągu doby Cena kolei jako % ceny autobusu Czas kolei jako % czasu autobusu Liczba kursów na kolei jako % liczby kursów autobusowych Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 82 Poz Sieć użyteczności publicznej Wyznaczając w Planie transportowym dla Województwa Opolskiego sieć połączeń komunikacyjnych o charakterze użyteczności publicznej dla połączeń drogowych i kolejowych, wzięto pod uwagę następujące czynniki, pozwalające na zapewnienie spójnej sieci transportowej umożliwiającej: Wykorzystanie istniejącego potencjału pasażerskiego transportu kolejowego. Prowadzenie obsługi jak największych potoków podróżnych oraz obsługi obszarów mających uzasadnienie społeczne, o charakterze wojewódzkich przewozów pasażerskich, z uwzględnieniem dostępu osobom niepełnosprawnym oraz osobom o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu zbiorowego. Zapewnienie korzystnej oferty z punktu widzenia trasy i czasu transportu. Skomunikowanie połączeń drogowych i kolejowych. Przy wyznaczaniu tej sieci zostały uwzględnione następujące czynniki: Lokalizacje obiektów użyteczności publicznej (szkoły, uczelnie wyższe, szpitale i ośrodki opieki zdrowotnej, siedziby urzędów administracji publicznej). Rozmieszczenie specjalnych stref ekonomicznych w województwie, lokalizacji przedsiębiorstw o dużym znaczeniu lokalnym i wojewódzkim. Gęstość zaludnienia obszaru objętego planem transportowym. W analizie sieci użyteczności publicznej istotne jest porównanie tych tras, na których połączenia autobusowe oraz kolejowe konkurują ze sobą. Porównanie najważniejszych z tych tras, wyznaczonych między miastami powiatowymi ukazano w poniższej tabeli. Tabela 28. Porównanie oferty kolejowej i autobusowej na wybranych trasach TRASA POŁĄCZENIA KOLEJOWE POŁĄCZENIA AUTOBUSOWE PORÓWNANIE Lp. Od Do 1 Opole Brzeg 00:35 8,50 zł brak poł Nysa Brzeg 00:55 7,50 zł :20 15,00 zł % 69% 31% 3 Prudnik 4 Nysa 5 Gogolin /Krapkowice 6 Opole Kędzierzyn - Kędzierzyn - Kędzierzyn - Kędzierzyn - 01:02 11,10 zł :20 12,50 zł % 78% 83% 01:27 17,10 zł :30 17,00 zł 79, % 97% 83% 00:27 7,60 zł :00 7,00 zł % 45% 116% 00:51 11,70 zł :20 10,00 zł 56, % 64% 308% 7 Olesno Kluczbork 00:26 6,50 zł :30 6,00 zł % 87% 178% 8 Opole Gogolin /Krapkowice 00:30 6,50 zł :45 5,00 zł % 67% 36% 9 Opole Kluczbork 00:56 7,00 zł :00 7,30 zł % 93% 29% 10 Opole Nysa 01:20 13,50 zł :20 9,80 zł % 100% 48% 11 Opole Strzelce Opolskie 00:41 9,80 zł :45 7,00 zł % 91% 98% 12 Opole Prudnik 01:56 18,60 zł :25 14,00 zł % 136% 200% 13 Opole Olesno 01:38 15,60 zł :05 8,60 zł % 151% 127% 14 Opole Namysłów 01:59 18,60 zł :25 10,10 zł 59, % 71% 69%

83 Regio czas przejazdu (godz:min) Regio koszt przejazdu Odległość [km] Łączna liczba kursów w ciągu doby (Regio + InterRegio) Czas przejazdu (godz:min) Koszt przejazdu Odległość [km] Liczba kursów w ciągu doby Cena kolei jako % ceny autobusu Czas kolei jako % czasu autobusu Liczba kursów na kolei jako % liczby kursów autobusowych Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 83 Poz TRASA POŁĄCZENIA KOLEJOWE POŁĄCZENIA AUTOBUSOWE PORÓWNANIE Lp. Od Do 15 Opole Zawadzkie 00:41 11,70 zł Źródło: Opracowanie własne Uwaga: W poz.13, 14 wymagana jest przesiadka: Regio+Regio lub IR+Regio. Na poszczególnych trasach sytuacja konkurencyjności kolei i autobusów kształtuje się następująco: A. Trasy korzystne dla kolei: Opole Kędzierzyn - : przy bardzo korzystnym dla kolei czasie przejazdu i porównywalnych cenach, kolej oferuje trzykrotnie więcej bezpośrednich kursów w ciągu doby (choć możliwe są także kursy autobusowe z przesiadką w Krapkowicach). Opole Nysa: niezbyt duża liczba kolejowych kursów w ciągu doby; cena i czas przejazdu są porównywalne. Opole Brzeg: nie ma połączeń autobusowych na tej linii. Nysa Brzeg: kolej oferuje przejazdy taniej niż autobusem i podróż koleją zabiera zdecydowanie mniej czasu. Opole Kluczbork: kolej zapewnia tutaj nieznacznie krótszy czas podróży i jest nieco tańsza, jednakże oferuje codziennie jedną trzecią liczby kursów autobusowych. Opole Zawadzkie: regularne połączenia autobusowe funkcjonują na tej trasie wyłącznie na odcinku Opole Ozimek, dlatego dla mieszkańców miejscowości położonych poza Ozimkiem linia kolejowa ma duże znaczenie w zapewnieniu dostępności komunikacyjnej. Prudnik Kędzierzyn - : wszystkie wskaźniki posiadają jedynie nieco niższe wartości dla kolei niż dla autobusów. Nysa Kędzierzyn - : wszystkie wskaźniki posiadają jedynie nieco niższe wartości dla kolei niż dla autobusów. B. Trasy niekorzystne dla kolei z możliwością zmiany sytuacji: Opole Strzelce Opolskie: najmniej korzystny stosunek ceny i czasu, pomimo porównywalnej bardzo dużej liczby kursów w ciągu doby. Obecnie na linii trwa rewitalizacja i po jej zakończeniu czas przejazdu ulegnie znaczącemu skróceniu. Olesno Kluczbork: niekorzystna cena, choć większa liczba połączeń, minimalnie lepszy czas przejazdu. Obecnie na linii trwa rewitalizacja i po jej zakończeniu czas przejazdu ulegnie znaczącemu skróceniu. C. Trasy niekorzystne dla kolei wymagające nakładów inwestycyjnych: Opole Gogolin/Krapkowice: korzystny czas przejazdu, minimalnie wyższa cena oraz dobra, dobowa liczba połączeń na kolei wskazują na możliwość większego wykorzystania tej linii pod warunkiem uruchomienia autobusów na trasie Krapkowice-Gogolin, których rozkład jazdy będzie dokładnie dopasowany do odjazdów i przyjazdów pociągów w celu ich skomunikowania. Kędzierzyn - Gogolin/Krapkowice: sytuacja zdecydowanie korzystniejsza niż w przypadku połączenia Opole Gogolin/Krapkowice. Możliwość zwiększenia obciążenia na tej linii. Opole Olesno: na trasie tej nie ma bezpośrednich połączeń kolejowych. Jest możliwa podróż koleją przez Kluczbork, ale to połączenie jest dłuższe i obecnie znacznie droższe od konkurencyjnych połączeń autobusowych. Po modernizacji odcinka linii nr 143 Kluczbork Olesno (2014 r.) czas jazdy ulegnie skróceniu do 15 minut dla taboru na 120 km/h. oraz po rewitalizacji linii nr z RPO czas jazdy

84 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 84 Poz pociągu relacji Kluczbork Opole będzie krótszy od autobusu i wyniesie około 45 minut, co zapewni poprawę konkurencyjności kolei w relacji Opole Olesno przez Kluczbork przy taryfie specjalnej podobnej do Kluczbork Opole i bezpośrednich kursach, dzięki czemu zwiększy znaczenie tej relacji. D. Trasy niekorzystne dla kolei bez możliwości szybkiej zmiany sytuacji: Opole Namysłów: na tej trasie potoki pasażerskie w autobusach są dość duże przy niskiej prędkości komunikacyjnej niekonkurencyjnej względem komunikacji indywidualnej, obecnie w perspektywie do roku 2020 nie jest planowane odtworzenie ruchu pociągów na odcinku linii kolejowej nr 301 pomiędzy Jełową a Namysłowem. Ewentualna rewitalizacja tej linii kolejowej, może być uwzględniona w następnym okresie planowania UE. Za uruchomieniem w przyszłości powyższej linii przemawiają następujące przesłanki: 1) rozbudowa Elektrowni Opole, 2) rozbudowa tartaku w Murowie, 3) utworzenie Stobrawskiej Strefy Rehabilitacji i Rekreacji.

85 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 85 Poz Wyznaczenie sieci połączeń komunikacyjnych o charakterze użyteczności publicznej Na podstawie obecnej sieci połączeń komunikacyjnych można określić różne możliwe warianty sieci transportu kolejowego i autobusowego do objęcia użytecznością publiczną. Podstawowymi kryteriami, którymi należy kierować się przy określaniu tej sieci są: 1. Preferowanie transportu kolejowego, na liniach gdzie jest to możliwe. Na takich liniach transport autobusowy może jedynie pełnić rolę pomocniczą względem pociągów. 2. Wielkość obecnych potoków pasażerskich. Należy przyjąć zasadę, że obecne połączenia odzwierciedlają rzeczywiste potrzeby komunikacje mieszkańców województwa opolskiego. Nie objęcie ich użytecznością publiczną może spowodować wycofanie się przewoźników/operatorów z nierentownych połączeń. Należy zatem linie komunikacyjne o niskiej rentowności objąć siecią o charakterze użyteczności publicznej. 3. Zapewnienie połączeń na poziomie wojewódzkim, tj. między stolicą województwa i miastami powiatowymi (tam, gdzie połączenia te obecnie istnieją). Jest to postulat minimum, zapewnienie bezpośrednich połączeń ze stolicą województwa. Zadaniem niższych szczebli samorządu jest natomiast włączenie pozostałych generatorów ruchu do systemu regionalnego organizowanego przez Województwo Opolskie opartego na jednolitym systemie taryfoworozkładowym. 4. Zapewnienie wzajemnych połączeń pomiędzy poszczególnymi miastami powiatowymi województwa (tam, gdzie połączenia te obecnie istnieją). Inne linie będą uruchamiane, jeśli przemawiają za tym ważne względy społeczne - gospodarczo - turystyczne, efektywność systemu transportowego i funkcja regionalna lub międzyregionalna. 5. Połączenia regionalne w celu zapewnienia pokrycia docelowo przychodami minimum ich 50% kosztów w komunikacji kolejowej muszą uwzględniać pozyskanie pasażerów z komunikacji indywidualnej na podstawie danych z natężenia ruchu drogowego w danym korytarzu komunikacyjnym. Poniżej omówiono koncepcję rozwoju sieci komunikacyjnej w oparciu o prognozowane zmiany gospodarcze oraz społeczne, które będą generować w najbliższych latach popyt na przewóz pasażerów siecią transportu publicznego. Województwo Opolskie posiada dobre warunki, sprzyjające rozwojowi wojewódzkiego transportu publicznego w zakresie transportu kolejowego, autobusowego oraz lotniczego. Posiadając jedną z najgęstszych w skali kraju sieć połączeń kolejowych, Województwo Opolskie poprzez wybranego przewoźnika regionalnego zapewnia możliwość przewozu około 30 mln pasażerokilometrów rocznie, co również stanowi jeden z najwyższych współczynników przewozowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Przez obszar Województwa Opolskiego przebiega wiele linii znaczenia państwowego, według listy tych linii zawartej w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Około 80 km od granicy regionu znajduje się Euroterminal Sławków oferujący usługi logistyczne w oparciu o linię kolei szerokotorowej nr 65. Pomimo dużego znaczenia tych linii kolejowych, przebiegających zarówno w kierunku północ-południe, jak i wschód-zachód i łączących Górny Śląsk z Opolszczyzną, Dolnym Śląskiem i Wielkopolską, modernizacja niektórych linii przebiega w tempie niezadowalającym, przez co czas podróży na wielu odcinkach linii kolejowych jest bardzo długi (np. odcinek niespełna 100 km od Kluczborka do Wrocławia pociągi pokonują aż w 2,5 godziny). Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego do 2020 r. (zwana dalej Strategią), przyjęta uchwałą Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia r., stwierdza, że kluczową rolę dla rozwoju procesów integracyjnych i powiązań funkcjonalnych wewnątrz regionu, ale także ważnych powiązań zewnętrznych, w szczególności między aglomeracją opolską a węzłami sieci krajowej, pełni system transportowy. Strategia zwraca uwagę na fakt, że usprawnienie systemu transportowego zapewni możliwość wzrostu wymiany między kluczowymi obszarami regionu takimi, jak Wrocław, Górny Śląsk czy region Ostrawy w Czechach powodując jednocześnie zwiększenie możliwości inwestycyjnych oraz wykształcenie nowych funkcji gospodarczych, edukacyjnych, turystycznych i kulturalnych. W dokumencie podkreśla się także konieczność uaktywnienia południowej, przygranicznej części województwa, która nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości rozwojowych; podnoszona jest w tym kontekście istotność zwiększenia dostępności komunikacyjnej obszaru w układzie północ-południe. Postulat ten zgodny jest z wnioskami zawartymi w niniejszym dokumencie i stanowi dodatkowy argument za realizacją polityki inwestycyjnej. Kwestii dobrej dostępności rynków pracy, dóbr i usług dotyczą następujące zapisy Strategii istotną barierą rozwojową jest brak efektywnych rozwiązań w zakresie transportu zbiorowego, co ogranicza mobilność zasobów pracy, wywołuje

86 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 86 Poz zwiększenie obciążenia niewydolnego układu komunikacyjnego środkami transportu indywidualnego, powoduje wzrost ilości zanieczyszczeń komunikacyjnych, ale także sprzyja niekontrolowanemu rozlewaniu się zabudowy. Budowa zintegrowanego systemu komunikacji zbiorowej wymagać będzie inwestycji w infrastrukturę oraz tabor drogowy i kolejowy do pasażerskiego przewozu zbiorowego, zarówno miejskiego, jak i wykraczającego poza granice miast. Powinien on spełniać m.in. nowoczesne standardy w zakresie emisji spalin, a także zapewniać podróżnym wysoki komfort podróżowania, z wykorzystaniem systemów audio-wizualnej informacji pasażerskiej. W celach operacyjnych 6.2 i 6.3 zapisano m.in. następujące cele szczegółowe: Organizacja na obszarze aglomeracji opolskiej zintegrowanego systemu transportu zbiorowego oraz ścieżek rowerowych. Tworzenie nowoczesnych rozwiązań i technik zarządzania i monitorowania ruchu, w tym Inteligentnych Systemów Transportowych. Budowa zintegrowanego systemu komunikacji zbiorowej, na który składają się nowoczesne i ekologiczne pojazdy, przyjazna infrastruktura przystankowa i parkingowa (typu parkuj i jedź), sprawna organizacja ruchu, zintegrowany system dróg rowerowych oraz kompleksowa informacja pasażerska, opracowanie i wdrożenie rozwiązań zachęcających do korzystania z komunikacji zbiorowej i zwiększenia mobilności pracowników, młodzieży szkolnej, rodzin z dziećmi i niepełnosprawnych. Ponadto, Strategia zwraca uwagę na konieczność poprawy dostępności czasowej do Opola, która odbije się korzystnie na ogóle mieszkańców województwa. W obszarze aglomeracji opolskiej wskazano w szczególności na następujące postulaty, które wpłyną pozytywnie nie tylko na transport prywatny, ale również na transport publiczny: Właściwe skomunikowanie aglomeracji opolskiej z autostradą A4 poprzez budowę drugiej jezdni od obwodnicy północnej Opola do węzła Prądy oraz poprawę połączenia Opola z autostradą od strony południowej. Realizacja pełnego pierścienia obwodowego wokół miasta Opola budowa obwodnicy południowej miasta. Budowa dodatkowego węzła autostradowego w rejonie Prószków Ochodze. Działania usprawniające powiązanie aglomeracji opolskiej z Namysłowem i Kluczborkiem oraz dalej w kierunku Kępna lub Sycowa (droga S8). Stworzenie w centrum Opola węzła komunikacyjnego, w którym krzyżują się linie transportowe różnych rodzajów komunikacji. Organizacja na obszarze aglomeracji opolskiej zintegrowanego systemu transportu zbiorowego oraz ścieżek rowerowych. Intensyfikacja działań na drogach łączących centrum regionu z zewnętrznymi obszarami województwa, w szczególności z ośrodkami powiatowymi, pogranicza polsko-czeskiego oraz północnej części województwa opolskiego. Budowa nowych drogowych przepraw mostowych w celu likwidacji wąskich gardeł i zatorów w skomunikowaniach wewnętrznych i zewnętrznych aglomeracji opolskiej. Tworzenie nowoczesnych rozwiązań i technik zarządzania i monitorowania ruchu, w tym Inteligentnych Systemów Transportowych. W zakresie rozwoju powiązań transportowych na obszarze całego Województwa Opolskiego Strategia wymienia następujące zadania szczegółowe w ramach Celu Operacyjnego 6.1: 1. Usprawnienie powiązań, likwidacja barier i ujednolicenie parametrów transportowych z autostradą A4 elementem III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego poprzez: powiązanie węzłów autostradowych z układem dróg krajowych i wojewódzkich, kontynuacja zadań inwestycyjnych na drogach wojewódzkich, rozwój korytarza transportowego na osi północ-południe (Kępno-Namysłów-Opole-Prószków-Prudnik- Trzebina-Bartultovice), powiązanego z siecią TEN-T, rozwój korytarza transportowego na osi wschód-zachód (Kudowa Słone-Kłodzko-Nysa-Niemodlin-Opole- Dobrodzień-Częstochowa).

87 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 87 Poz Poprawa powiązań transportowych między miastami oraz obszarami funkcjonalnymi regionu: poprawa parametrów technicznych dróg wojewódzkich, budowa i modernizacja dróg lokalnych prowadzących do centrów miast i miejscowości, a także dróg wyższego rzędu, poprawa dostępności komunikacyjnej do istniejących i projektowanych terenów inwestycyjnych. 3. Likwidacja wąskich gardeł na drodze alternatywnej do A4. 4. Usuwanie niedoborów przepustowości infrastruktury kolejowej. 5. Wspieranie wykorzystania potencjału transportowego rzeki Odry, w tym infrastruktury portowej. 6. Budowa nowych drogowych przepraw mostowych. Podsumowując zapisy Strategii w zakresie dostępności komunikacyjnej należy podkreślić, że istotne jest stworzenie zintegrowanego systemu komunikacji zbiorowej wraz z układem wzajemnych skomunikowań, infrastrukturą przystankową, systemem parkingów Parkuj i Jedź oraz dobrą informacją pasażerską. Budowa przyjaznego systemu transportu publicznego wpłynie pozytywnie na zwiększenie ruchliwości komunikacyjnej wszystkich mieszkańców województwa. Cele podane w Strategii zbieżne są z postulatami zgłaszanymi przez mieszkańców w przeprowadzonych ankietach dotyczących preferencji komunikacyjnych oraz oceny publicznego transportu zbiorowego, a zatem ich realizacja spotka się z całą pewnością z pozytywnym odbiorem ze strony mieszkańców Województwa Opolskiego. Wyznaczenie sieci o charakterze użyteczności publicznej jest istotne z punktu widzenia dalszego finansowania transportu publicznego w województwie. Refundacje z tytułu stosowania ulg ustawowych realizowane są ze środków budżetu Państwa. Obecnie refundacje te stosowane są na wszystkich liniach, zgodnie z wydanymi zezwoleniami na przewóz osób w krajowym transporcie drogowym. Począwszy od 1 stycznia 2017 r. refundacje z tytułu stosowania ulg ustawowych realizowane będą wyłącznie na liniach, które uzyskają status linii użyteczności publicznej. Przewoźnicy realizujący przewozy na tych liniach określani będą jako Operatorzy tych linii. Pozostali przewoźnicy na obsługiwanych przez siebie liniach będą mogli, ale nie będą zobowiązani do stosowania ulg ustawowych.

88 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 88 Poz Sieć komunikacyjna, na której planowane jest wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej. Celem zaproponowanych w Planie transportowym rozwiązań jest osiągniecie wzrostu popytu na przewozy o charakterze użyteczności publicznej. Chodzi więc nie tylko o zahamowanie obecnych, niekorzystnych tendencji, lecz także o przeciwdziałanie stagnacji. W związku z tym, w niniejszym dokumencie przyjęto optymistyczny wariant prognostyczny, w którym przedstawiono przewidywany stopniowy wzrost popytu na przewozy. Projektując sieć linii użyteczności publicznej założono następujące zmiany ogólne (w porównaniu z rokiem 2013): 1. Nastąpi istotny rozwój gospodarczy Polski. 2. Negatywne tendencje demograficzne i gospodarcze w województwie zostaną zahamowane. 3. Zmiany demograficzne, w tym proces starzenia się społeczeństwa będą miały neutralny wpływ na transport publiczny w przypadku zapewnienia oferty przewozowej uwzględniającej grupę pasażerów dedykowaną dla środków transportu dostosowanych do osób o obniżonej sprawności. 4. Nastąpi poprawa jakości sieci komunikacji publicznej transportu szynowego w wyniku rewitalizacji i modernizacji linii kolejowych Opolszczyzny do 2020 roku. W 2015 roku przewiduje się, że liczba uczniów i studentów będzie utrzymywała się na stałym poziomie procentowym w porównaniu z rokiem Taka sytuacja demograficzna nie będzie skutkowała koniecznością zmian w obecnej sieci komunikacji publicznej. Liczba osób pracujących również nie ulegnie istotnym zmianom. Nie wpłynie to na zapotrzebowanie na transport publiczny. Tak samo będzie w przypadku emerytów, nieznaczny wzrost ich liczby nie wpłynie na konieczność modyfikacji istniejącej sieci połączeń transportu publicznego. W 2020 roku sieć komunikacyjna nie ulegnie znaczącym zmianom, ale oferta przewozowa będzie dostosowywana do zmian demograficznych i rynku pracy, w tym większej liczby emerytów i wzrostu liczby osób zatrudnionych w usługach dla ludności. Starzenie się społeczeństwa będzie sprzyjało wyborowi transportu zbiorowego, o ile będzie on dostosowany do potrzeb osób o mniejszej sprawności, dostępny i bezpieczny. Objęcie siecią zintegrowanej komunikacji publicznej obszaru regionu będzie sprzyjało pozyskaniu pracujących w różnych sektorach do korzystania z przewozów o charakterze użyteczności publicznej z racji na ich uniwersalność, dostępność cenową i czasowo-przestrzenną. W 2025 roku prognozuje się, że dobra sytuacja regionu spowoduje wzrost współczynnika dzietności w województwie. Prognozowany wzrost PKB oraz wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wpłynie na zmniejszanie się liczby osób emigrujących z województwa i jednocześnie przyczyni się do wzrostu ruchliwości. Dzięki poprawie oferty przewozowej oraz zwiększeniu dostępności systemu transportowego opartego na przewozach o charakterze użyteczności publicznej zmniejszy się zapotrzebowanie na transport indywidualny, co przełoży się na wzrost liczby osób korzystających z pełnopłatnych przejazdów (bez ulg ustawowych). Zmiany demograficzne nie będą miały wpływu na spadek wykorzystania komunikacji publicznej, ponieważ starzenie się społeczeństwa będzie umacniało konkurencyjność tego rodzaju transportu. Powyższe założenia przełożą się w następujący sposób na zmiany popytu na przewozy w drogowych i kolejowych przewozach pasażerskich: 2015 r: 0%; 2020 r.: +3%; 2025 r: +9%. Prognoza popytu na usługi komunikacji pasażerskiej jest sumą średniej ważonej prognoz populacji w stosunku do roku 2013 dla każdej z grup wiekowych. Zmiany te są mniejsze niż zmiany przewidywane w wariancie maksymalnym, zawartym w Krajowym Planie Transportowym. (wartości są niższe z uwagi na występujące w Województwie Opolskim silniejsze w porównaniu z innymi województwami niekorzystne tendencje demograficzne). Liczebność poszczególnych grup wiekowych mieszkańców Województwa Opolskiego według danych GUS (białe tło) oraz według prognozy (tło zielone) można przedstawić syntetycznie w poniższej tabeli. Dla zwiększenia czytelności, zmiany liczbowe ukazano w zaokrągleniu do setek (drugie miejsce po przecinku).

89 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 89 Poz Tabela 29. Udział poszczególnych grup wiekowych w strukturze ludności Województwa Opolskiego dane GUS Liczba ludności razem Uczniowie i studenci (wiek przedprodukcyjny) Osoby pracujące (wiek produkcyjny) Emeryci (wiek poprodukcyjny) Liczebność Zmiana liczbowa do okresu poprzedniego Zmiana liczbowa w stosunku do 2013 r. Zmiana % do okresu poprzedniego Zmiana % w stosunku do 2013 r % -2% -2% 0% 3% 4% -1% -3% -5% 0% 3% 7% Liczebność Zmiana liczbowa do okresu poprzedniego Zmiana liczbowa w stosunku do 2013 r Udział procentowy 25% 24% 22% 21% 25% 25% 25% 26% Zmiana % do okresu poprzedniego Zmiana % w stosunku do 2013 r. -5% -8% -6% -2% -2% 4% -5% -13% -18% -2% -4% 0% Liczebność Zmiana liczbowa do okresu poprzedniego Zmiana liczbowa w stosunku do 2013 r Udział procentowy 57% 57% 55% 52% 57% 57% 58% 61% Zmiana % do okresu poprzedniego Zmiana % w stosunku do 2013 r. -1% -4% -5% -1% 2% 4% -1% -5% -10% -1% 1% 5% Liczebność Zmiana liczbowa do okresu poprzedniego Zmiana liczbowa w stosunku do 2013 r Udział procentowy 18% 19% 21% 23% 18% 19% 21% 22% Zmiana % do okresu poprzedniego Zmiana % w stosunku do 2013 r. 5% 13% 9% 5% 12% 6% 5% 18% 29% 5% 18% 25% Linie kolejowe Przyjęcie tych założeń prowadzi do sytuacji, w której w perspektywie do 2025 roku nastąpią pozytywne zmiany w dochodach własnych Samorządu Województwa, większej alokacji środków krajowych oraz wpływie prawa unijnego i krajowego na sytuację gospodarczą, co spowoduje: utrzymanie obecnych linii kolejowych, wraz z dokończeniem planowanych remontów, podniesienie standardu obsługi podróżnych poprzez modernizację i zakup taboru kolejowego, skrócenie czasu przejazdu pociągów, wyrównanie szans ludności wiejskiej oraz osób niepełnosprawnych w aspekcie mobilności, poprawa bezpieczeństwa i komfortu podróżowania, wprowadzenie zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego, zwiększenie liczby pasażerów na obecnie eksploatowanych liniach kolejowych, integracja kolei z innymi środkami transportu. Zakłada się stały wzrost liczby mieszkańców Województwa Opolskiego oraz wzrost PKB w kraju na średnim poziomie 3% rocznie.

90 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 90 Poz Linie autobusowe W zakresie linii autobusowych sieć połączeń użyteczności publicznej obejmować będzie połączenia autobusowe, zgodnie z zezwoleniami wydanymi przez Marszałka Województwa Opolskiego i Prezydenta Miasta Opola, wymienione w poniższej tabeli. Sieć połączeń w niej opisana spełnia definicję przewozów wojewódzkich i międzywojewódzkich, które powinny obejmować połączenia pomiędzy stolicami powiatów lub innymi miejscowościami oraz połączenia między województwami. Połączenia poniższe nie obejmują połączeń lokalnych, odbywających się na obszarze jednej gminy lub powiatu. Powyższe szacunki oparto na kwotach całkowitych, których nie da się obecnie rozdzielić na indywidualne linie autobusowe. Z danych finansowych wynika, że za lata średnia kwota refundacji z tytułu stosowania przez przewoźników autobusowych ulg ustawowych wyniosła 21,5 mln zł. Od dnia 1 stycznia 2017 r. dopłaty będą przysługiwać tylko Operatorom działającym na poszczególnych liniach komunikacyjnych o charakterze użyteczności publicznej, co spowoduje zmniejszenie liczby firm przewozowych uprawnionych do otrzymywania dopłat oraz prawdopodobnie również obniżenie nominalnych kwot dotacji z tego tytułu. Dopłaty te będą obowiązywały dla przewozów użyteczności publicznej szczebli wojewódzkiego, powiatowego i gminnego. Tabela 30. Połączenia do objęcia siecią użyteczności publicznej. 1. Linie obsługiwane wyłącznie przez transport kolejowy Lp. Skąd Dokąd Lp. Skąd Dokąd 1 OPOLE BRZEG 8 LUBLINIEC OLESNO 2 OPOLE KĘDZIERZYN-KOŹLE 9 KLUCZBORK NAMYSŁÓW 3 KĘDZIERZYN-KOŹLE NYSA przez Prudnik 10 OZIMEK 4 (OPOLE) FOSOWSKIE LUBLINIEC (CZĘSTOCHOWA) 5 GLIWICE STRZELCE OPOLSKIE 12 ZAWADZKIE przez Fosowskie 11 KĘDZIERZYN-KOŹLE RACIBÓRZ HERBY NOWE (TARNOWSKIE GÓRY) 6 OPOLE WROCŁAW 13 (OPOLE) NYSA 7 GLIWICE KĘDZIERZYN-KOŹLE 14 NYSA Charakterystyka linii: WIELUŃ DĄBROWA przez JANINÓW GŁUCHOŁAZY (granica państwa)/głuchołazy MIASTO KAMIENIEC ZĄBKOWICKI (KŁODZKO / LEGNICA) Powyższe linie wybrano do obsługi wyłącznie transportem kolejowym przede wszystkim ze względu na istniejące i wykorzystywane w transporcie pasażerskim oraz odpowiednio duże potoki podróżnych. Nie bez znaczenia jest fakt, że już obecnie na tych liniach dominują przejazdy koleją. Linie Opole (Nysa) Głuchołazy Miasto (granica państwa) oraz Nysa Kamieniec Ząbkowicki (Kłodzko/Legnica) mogą zostać uruchomione w późniejszych latach realizacji Planu Transportowego.

91 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 91 Poz Linie obsługiwane wyłącznie przez transport autobusowy Lp. Skąd Dokąd Lp. Skąd Dokąd 1 OPOLE GŁUBCZYCE 21 BRZEG ŚWIERCZÓW przez Bąkowice 2 OPOLE NAMYSŁÓW 22 DYLAKI KLUCZBORK 3 OPOLE OLESNO 23 BRZEG STRZELIN przez Wiązów 4 OPOLE GŁUCHOŁAZY przez Prudnik 24 KAMIEŃ ŚLĄSKI STRZELCE OPOLSKIE 5 GŁUBCZYCE KĘDZIERZYN-KOŹLE 25 NIEMODLIN PRUDNIK przez Łambinowice 6 GŁUBCZYCE PRUDNIK 26 NAMYSŁÓW PROSZÓW 7 KĘDZIERZYN- KOŹLE STRZELCE OPOLSKIE 27 JARNOŁTÓWEK PRUDNIK 8 OLESNO STRZELCE OPOLSKIE 28 BABORÓW KĘDZIERZYN-KOŹLE 9 KRAPKOWICE PRUDNIK 29 CHORULA STRZELCE OPOLSKIE 10 KRAPKOWICE STRZELCE OPOLSKIE 30 DOBRODZIEŃ OPOLE 11 BRZEG NAMYSŁÓW 31 GRODKÓW OPOLE 12 RACŁAWICE ŚLĄSKIE RACIBÓRZ 32 GRODKÓW TUŁOWICE 13 BRZEG KUŹNICA KATOWSKA przez Karłowice 33 KĘDZIERZYN- KOŹLE LEŚNICA 14 BRZEG POPIELÓW 34 KLUCZBORK STARE BUDKOWICE 15 KĘDZIERZYN- KOŹLE GÓRA ŚWIĘTEJ ANNY 35 LASOWICE WIELKIE OLESNO 16 OPOLE KAMIEŃ ŚLĄSKI 36 NYSA ZIĘBICE 17 OPOLE KROŚNICA 37 STRZELCE OPOLSKIE ZDZIESZOWICE przez Leśnica 18 OPOLE MIKOLIN przez Skorogoszcz 38 OPOLE WOŁCZYN przez Murów 19 USZYCE KLUCZBORK przez Praszka 39 OPOLE PACZKÓW 20 OPOLE ZĘBOWICE 40 OPOLE KORFANTÓW linie od 2017 r. 41 OPOLE JAŚKOWICE przez Prószków 45 OPOLE MURÓW 42 OPOLE DĄBRÓWKA ŁUBNIAŃSKA przez Biadacz 46 OPOLE POPIELÓW 43 OPOLE NIEMODLIN przez Wrzoski i Dąbrowę 47 OPOLE TURAWA 44 OPOLE STARE BUDKOWICE 48 OPOLE GRODZIEC Charakterystyka: Głównym, powodem wybrania tych linii do obsługi transportem autobusowym jest brak linii kolejowej na porównywalnej trasie przejazdu lub odmienny niż trasa autobusu jej przebieg. Ponadto wszystkie ww. linie łączą przynajmniej dwa różne powiaty, w niektórych przypadkach również stolice tych powiatów ze sobą. 3. Linie obsługiwane przez transport kolejowy i przez transport autobusowy Lp. Skąd Dokąd Lp. Skąd Dokąd 1 OPOLE KLUCZBORK 9 NYSA PRUDNIK 2 NYSA WROCŁAW 10 KLUCZBORK OLESNO 3 BRZEG NYSA 11 KLUCZBORK KĘPNO 4 OPOLE NYSA 12 NAMYSŁÓW OLEŚNICA 5 OPOLE KRAPKOWICE 13 MĄKOSZYCE OPOLE 6 OPOLE STRZELCE OPOLSKIE 14 OPOLE 7 KĘDZIERZYN-KOŹLE KRAPKOWICE przez Gogolin 15 OPOLE 8 KĘDZIERZYN-KOŹLE PRUDNIK JELCZ-LASKOWICE przez Mąkoszyce OZIMEK (połączenie autobusowe dopiero od 2017 r) Charakterystyka: Wybór obu środków transportu pociągu i autobusu na ww. liniach jest spowodowany różną trasą przejazdu pociągu i autobusu oraz koniecznością skomunikowania wielu miejscowości leżących z dala od trasy przejazdu pociągu. Ponadto autobus kursuje w porze braku w rozkładzie jazdy pociągu lub ma odjazd na początku relacji z miasta powiatowego

92 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 92 Poz minimum 25 minut przed lub po odjeździe pociągu regionalnego lub ma przyjazd do miasta powiatowego minimum 15 minut lub 30 minut po przyjeździe pociągu regionalnego. Na większości tych linii występują znaczne potoki pasażerów, które uzasadniają potrzebę zastosowania równolegle transportu kolejowego i drogowego. 4. Linie obsługiwane przez transport autobusowy zintegrowany z przewozami kolejowymi Lp. Skąd Dokąd 1 KRAPKOWICE GOGOLIN (Opole/Kędzierzyn-KOŹLE) 2 GŁUBCZYCE KĘDZIERZYN-KOŹLE ( Opole/ Gliwice) 3 NIEMODLIN TUŁOWICE (Opole/Nysa) 4 GŁUCHOŁAZY/POKRZYWNA NOWY ŚWIĘTÓW (Opole/Nysa/Wrocław/Kędzierzyn-) 5 DYLAKI OZIMEK (Opole/Zawadzkie) 6 Strefa Ekonomiczna SKARBIMIERZ Charakterystyka: BRZEG (Opole) Linie obsługiwane przez transport autobusowy zintegrowany z przewozami kolejowymi stanowi połączenie stolic powiatów Krapkowic i Głubczyc z Opolem i innymi miastami powiatowymi w jednym systemie taryfowym lub objęcie biletem zintegrowanym takich miast jak Niemodlin, Głuchołazy i zakładów pracy powyżej 1000 zatrudnionych. W perspektywie po 2020 r. przewiduje się możliwość uruchomienia połączeń regionalnych po modernizacji i przebudowie linii kolejowych skutkujących skróceniem czasu przejazdu umożliwiającym konkurowanie z transportem autobusowym i indywidualnym na linii: Lp. Skąd Dokąd 1 (OPOLE) JEŁOWA NAMYSŁÓW W przypadku linii użyteczności publicznej, które wybiegają poza granice Województwa Opolskiego przed ich uruchomieniem niezbędne będzie zawarcie porozumień z samorządami województw, przez które przebiega dana linia. Powyższy wykaz linii użyteczności publicznej wymaga przeprowadzenia pewnych inwestycji (odtworzenie infrastruktury liniowej i przystankowej, w tym w miejscowości Murów), ale dzięki możliwościom transportowym może zapewnić rozwój regionu oraz poprawę dostępności komunikacyjnej. Prognoza ta jest optymalna do realizacji sieci połączeń o charakterze użyteczności publicznej, z uwagi na: Potrzebę zachowania dobrej sieci komunikacyjnej całego województwa, a więc istnienia wszystkich linii kolejowych oraz dokonania istotnych inwestycji omówionych powyżej. Konieczność obsłużenia i wspierania przez Samorząd Województwa wszystkich linii komunikacyjnych (także autobusowych), spełniających definicję połączeń wojewódzkich, tzn. łączących stolicę województwa ze stolicami powiatów oraz łączących stolice powiatów między sobą o ile takie połączenia uzasadnione są rzeczywistymi potrzebami mieszkańców województwa oraz turystów. Możliwość uruchomienia całej ww. sieci linii użyteczności publicznej wymaga spełnienia warunku wzrostu gospodarczego kraju, który przełoży się na: Spadek bezrobocia - a zatem na zwiększenie ruchliwości komunikacyjnej pasażerów. Wzrost zamożności mieszkańców, a zatem większe przychody Samorządu Województwa, umożliwiające uruchamianie większej liczby pociągów oraz inwestycje w infrastrukturę kolejową. Wybór wygodnej komunikacji publicznej przez osoby w podeszłym wieku, znacząco zwiększający przewozy na bilety jednorazowe. Wzrost liczby osób pracujących, również powodujący zwiększenie potoków pasażerskich. Zwiększenie dostępności transportu publicznego dla podróżnych. Rozwój turystyki.

93 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 93 Poz Zamieszczona w niniejszym dokumencie mapa (skala 1: ) przedstawia sieć połączeń na liniach użyteczności publicznej w wojewódzkich przewozach pasażerskich, w sposób obrazowy ukazując sposób zapewnienia mieszkańcom regionu dostępu do publicznego transportu zbiorowego. Organizator dopuszcza w przyszłości modyfikacje przebiegu poszczególnych linii użyteczności publicznej bez zmiany Planu transportowego np. w celu objęcia komunikacją publiczną miejscowości znajdujących się obok danej linii. Ponadto zobrazowana sieć komunikacyjna będzie uzupełniona o powiatowe i gminne linie użyteczności publicznej.

94 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 94 Poz Mapa 13. Sieć połączeń na liniach użyteczności publicznej w wojewódzkich przewozach pasażerskich w Województwie Opolskim. Mapa w formacie A3 została zamieszczona na końcu niniejszego dokumentu.

95 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 95 Poz Zgodność z zapisami Krajowego Planu Transportowego Plan Transportowy dla Województwa Opolskiego uwzględnia zapisy zawarte w Krajowym Planie Transportowym (KPT). W wielu miejscach są to zapisy o znaczeniu istotnym dla regionu. 1. Sieć kolejowa w województwie Opis Województwo Opolskie posiada dużo wyższą od średniej krajowej gęstość sieci kolejowej, co daje możliwość dobrego wykorzystania transportu kolejowego na terenie województwa. Z uwagi na średnią gęstość zaludnienia i konieczność zapewnienia dobrego dojazdu do pracy oraz do szkół, w Krajowym Planie Transportowym wprowadzono zapis o konieczności zapewnienia sprawnej komunikacji kolejowej w przewozach organizowanych przez ministra. 2. Połączenia międzywojewódzkie Opis Zgodnie z KPT sieć wpisanych do planu, a więc planowanych do finansowania publicznego, połączeń międzywojewódzkich wykonywanych w ramach użyteczności publicznej dla Województwa Opolskiego kształtuje się następująco: Opole Brzeg Wrocław. Opole Kędzierzyn- Racibórz. Opole Lubliniec. Lubliniec Kluczbork Kępno. Kępno < Wieruszów Wieluń > Tarnowskie Góry. Należy podkreślić, że Plan nie uwzględnia linii, na których odbywają się obecnie przewozy wojewódzkie, tzn.: Linia nr 287: Opole Nysa. Linia nr 137: Kędzierzyn- Nysa. Linia nr 288: Brzeg Nysa. Linia nr 277/300/301: Opole Jelcz-Laskowice. Linia nr 293/301: Opole Kluczbork. Linia nr 143: Kluczbork Namysłów Oleśnica. Linia nr 144: Fosowskie Zawadzkie. Linia nr 132/135/137: Opole Gliwice przez Strzelce Opolskie. 3. Połączenia międzynarodowe Opis Zgodnie z KPT sieć wpisanych do planu, a więc planowanych do finansowania publicznego, połączeń międzynarodowych wykonywanych w ramach użyteczności publicznej dla Województwa Opolskiego obejmuje linię kolejową Chałupki Racibórz Kędzierzyn- Opole Brzeg Oława Wrocław Legnica. 4. Dworce strategiczne Opis KPT jako strategiczne wymienia następujące dworce zlokalizowane na terenie województwa Opolskiego: Opole Główne i Kędzierzyn- oraz dworce położone w bezpośrednim sąsiedztwie: Gliwice, Tarnowskie Góry, Wrocław Główny. KPT wskazuje na następujące punkty (oprócz wyżej wymienionych), w których istnieje konieczność zapewnienia skomunikowań pociągów różnych kategorii (punkty położone tuż za granicą Województwa Opolskiego podano w nawiasach): Brzeg, (Kępno), Kluczbork, (Lubliniec), (Oleśnica), (Oława), (Racibórz), (Wieluń).

96 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 96 Poz Potoki pasażerskie Opis W zakresie dotyczącym województw warto wymienić następujące szczegółowe zapisy: Oznaczanie literą U linii komunikacyjnych, na których ma być wykonywany przewóz o charakterze użyteczności publicznej, w podawanym do publicznej wiadomości rjp, począwszy od jego edycji 2013/2014. Osiągnięcie przez operatorów poziomu co najmniej 20% w zakresie udziału pociągów międzywojewódzkich prowadzących przynajmniej jeden wagon z miejscami dostosowanym do przewozu podróżnych poruszających się na wózkach inwalidzkich. Możliwość zgłoszenia przez osoby o ograniczonych możliwościach poruszania się, w tym szczególnie osoby niepełnosprawne, chęci odbycia podróży z wykorzystaniem narzędzi dostępnych dla takich osób (telefon, internet). 6. Połączenia międzywojewódzkie i międzynarodowe Opis KPT wyszczególnił 87 połączeń w przewozach międzywojewódzkich i międzynarodowych, zaplanowanych do obsłużenia w ramach publicznego kolejowego transportu zbiorowego realizowanego w części obejmującej przewozy dofinansowywane przez państwo. Przez teren Województwa Opolskiego przechodzą następujące połączenia: Nr 20: Częstochowa Opole Brzeg Oława Wrocław. Nr 25: Ostrów Wlkp. Wieruszów Wieluń Częstochowa / Katowice. Nr 25a: Ostrów Wlkp. Kluczbork Katowice. Nr 36: Katowice Bytom Strzelce Opolskie Opole Brzeg Oława Wrocław Główny. Nr 58: Opole Gł. Racibórz Chałupki granica Państwa (Bohumin). Nr 59: Wrocław Gł. Oława Brzeg Opole Gł. Zdzieszowice Kędzierzyn - Rybnik Żory Czechowice-Dziedzice Bielsko Biała Gł. 7. Czynniki demograficzne, ekonomiczne i społeczne Opis KPT przeprowadza analizę czynników demograficznych, ekonomicznych oraz społecznych na poziomie całego kraju, wskazując (rys 14) na malejącą od 2007 roku dynamikę zmian przewozów transportem zbiorowym i przewozów kolejowych ogółem oraz pozostającą na ogólnie niezmiennym w tym okresie czasu poziomie dynamikę zmian kolejowych przewozów międzywojewódzkich. 8. Gęstość połączeń Opis KPT pokazuje mapę liczby połączeń międzywojewódzkich na 1000 mieszkańców oraz liczbę pasażerów pociągów międzywojewódzkich na 1000 mieszkańców. Pierwsza z tych wartości dla stacji położonych na terenie Województwa Opolskiego przyjmuje bardzo różne wartości: od 0,41 dla Brzegu i 0,30 dla Opola po 0,12 dla Kędzierzyna-Koźla i 0,04 dla Kluczborka. Druga z tych wartości jest bardzo wysoka dla Opola (27,84), średnia dla Brzegu i Kędzierzyna-Koźla (odpowiednio: 14,01 i 13,02) oraz niska dla Kluczborka (2,99).

97 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 97 Poz Potencjał demograficzny Opis KPT wskazuje w Województwie Opolskim dość dobre wykorzystanie potencjału demograficznego przez transport kolejowy: współczynnik ten jest na bardzo dobrym poziomie dla Kędzierzyna-Koźla i Kluczborka, zaś dla Opola na poziomie dobrym. 10. Transport lotniczy Opis KPT wymienia lotnisko Wrocław - Strachowice (WRO) jako jeden z jedenastu kluczowych portów lotniczych w Polsce, leżący najbliżej Województwa Opolskiego wskazując, że jest to port, który obsługuje od 10 do 12 % ruchu lotniczego kraju. Jedną z cech charakterystycznych krajowego ruchu lotniczego jest stosunkowo mała średnia liczba pasażerów na pokładzie samolotów, jednakże przeciętna liczba pasażerów na pokładzie samolotów systematycznie rośnie, co jest efektem zwiększania dostępności oferty lotniczej dla pasażerów. 11. Transport autobusowy Opis KPT ocenia transport autobusowy zgodnie z obserwacjami i wnioskami autorów niniejszego opracowania: Ocena oferty autobusowej jest niezwykle utrudniona z uwagi na charakterystykę tego rynku przewozów pasażerskich. Przede wszystkim jego kluczową cechą jest rozdrobienie podmiotów wykonujących te przewozy w tym segmencie rynku transportowego przewozy są realizowane przez znaczną liczbę przewoźników ( ). Obecna struktura przewozów pasażerów transportem autobusowym jest zdominowana przez sektor prywatny. ( ) W połączeniach na liniach krajowych wyraźnie dominują przewozy o charakterze podmiejskim, które stanowią ponad 70% całości realizowanych przewozów autobusowych w Polsce. ( ). Dominuje tabor mający lat, przystosowany głównie do przewozu od 16 do 45 pasażerów (.). Chociaż działalność gospodarcza w zakresie wykonywania regularnych przewozów autobusowych jest objęta dwoma formami reglamentacji: licencją na wykonywanie transportu drogowego oraz zezwoleniem na przewozy regularne, to próg wejścia na ten rynek jest znacznie niższy niż w przypadku transportu lotniczego czy kolejowego. Dostępność rynku rzutuje na jego otwartość. Zaletą takiego rynku jest jego elastyczność, rozumiana jako umiejętność szybkiego dostosowywania się do potrzeb pasażerów. Wadą natomiast niski stopień integracji taryfowo- biletowej, a także utrudnienia w dostępie do ujednoliconego rjp, co często zmusza pasażerów do stosunkowo skomplikowanego i czasochłonnego zapoznawania się z wieloma ofertami poszczególnych przewoźników. 12. Prognozy zapotrzebowania na przewozy pasażerskie Opis W zakresie prognoz zapotrzebowania na międzywojewódzkie i międzynarodowe przewozy pasażerskie do roku 2025, zostały w KPT poczynione następujące założenia: Dla wielkości minimalnych prognoz: Rozwój gospodarczy kraju będzie przebiegać przy pewnym osłabieniu tempa rozwojowego. Rozwój infrastruktury kolejowej skupi się przede wszystkim na realizacji przedsięwzięć poprawiających standard na głównych ciągach komunikacyjnych, do roku 2015 w tempie zakładanym w Wieloletnim Programie Inwestycji Kolejowych do roku 2013 z perspektywą do roku 2015, zaś po 2015 r. z uwagi na ograniczenia finansowe (np. zmniejszenie poziomu wsparcia ze strony Komisji Europejskiej), poza finalizacją prac na sieci transeuropejskiej prace modernizacyjne będą ograniczone do rewitalizacji linii bez wyraźnej poprawy charakterystyk jakościowych.

98 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 98 Poz Dotychczasowa oferta jakościowa ze strony przewoźników zmieni się nieznacznie, co będzie oznaczało utrzymanie obecnych trendów w zakresie połączeń międzywojewódzkich, w tym przede wszystkim w odniesieniu do liczby utrzymywanych połączeń i obsługujących je pociągów. Dla wielkości maksymalnych prognoz: Rozwój gospodarczy kraju będzie ustabilizowany, z tendencjami do dalszego i systematycznego wzrostu. Rozwój infrastruktury kolejowej będzie oparty na realizacji szerokiego programu modernizacji i rewitalizacji linii kolejowych, a także dworców, nie tylko na liniach głównych, lecz także ciągach uzupełniających; realizowane będą przede wszystkim przedsięwzięcia poprawiające standard na głównych ciągach komunikacyjnych, w tempie zakładanym w Wieloletnim Programie Inwestycji Kolejowych do roku 2013 z perspektywą do roku 2015, zaś po 2015 r., poza kontynuacją prac objętych kolejnym programem, podtrzymany zostanie ten sam trend (poziom wsparcia UE zbliżony do obecnego, widoczne wzmocnienie udziału państwa w finansowaniu inwestycji i procesu utrzymaniowego prowadzonego przez PKP PLK). Oferta jakościowa ze strony przewoźników zmieni się nie tylko przez wydłużenie niektórych relacji pociągów międzywojewódzkich, ale także przez zwiększenie liczby połączeń i obsługujących je pociągów; oferta w zakresie połączeń międzynarodowych będzie utrzymana na obecnym poziomie, wraz ze zmianami wynikającymi z aktualnych potrzeb. 13. Prognozy zmian w strukturze transportowej Opis A. Liczba osób w przewozach międzywojewódzkich, w porównaniu z rokiem 2010 ma zmienić się następująco (poziom 2010 r = 100%): Wariant minimalny: 2015: +2%; 2020: - 2%; 2025: - 4% (spadek w porównaniu z rokiem 2020; wartości te zgodne są z przewidywaniami opierającymi się wyłącznie o współczynniki demograficzne, podanymi w wersji A powyżej) Wariant maksymalny: 2015: +2%; 2020: + 9%; 2025: +63%. B. Liczba pociągokilometrów w przewozach międzywojewódzkich, w porównaniu z rokiem 2010 ma zmienić się następująco (poziom 2010 r = 100%): Wariant minimalny: bez zmian Wariant maksymalny: 2015: bez zmian; 2020: + 3%; 2025: +3%. Za wariant najbardziej prawdopodobny uznano dla obu wartości wariant pośredni: dla roku 2020 równy prognozom maksymalnym, zaś dla roku 2025 zbliżony do prognoz minimalnych. C. W podziale według motywacji podróży odpowiadającym naszym analizom zmian liczebności grup osób w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym przewidziano następujące zmiany: Motywacja: Dom Nauka Dom (DND): 2015: - 15%; 2020: -13%; 2025: - 6%. Motywacja: Dom Praca Dom (DPD): 2015: - 1%; 2020: -5%; 2025: - 7%. Motywacja: Dom Inne Dom (DID): 2015: + 1%; 2020: -1%; 2025: - 1%. Jako główny powód takich prognoz podano występujące zjawiska demograficzne, przede wszystkim zaś starzenie się społeczeństwa i zmniejszanie się łącznej liczby osób pracujących. Jest to absolutnie zgodne z przeprowadzonymi przez nas powyżej analizami zmian demograficznych.

99 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 99 Poz Docelowa sieć kolejowych połączeń pasażerskich Opis KPT omawia planowaną docelową sieć kolejowych połączeń pasażerskich: W wariancie minimalnym sieć ta nie ulegnie rozszerzeniu ani zmniejszeniu. W wariancie maksymalnym oraz w wariancie najbardziej prawdopodobnym sieć zostanie rozszerzona o połączenie (przebiegające przez teren województwa): Kraków/Katowice/Wrocław Zielona Góra Berlin. KPT wskazuje następujące minimalne zasady połączeń w przewozach międzywojewódzkich: Nie mniej niż 2 pary pociągów na dobę między Warszawą a pozostałymi miastami wojewódzkimi. Zapewnienie bezpośrednich pociągów pomiędzy miastami wojewódzkimi. Dążenie do zapewnienia bezpośrednich połączeń z miastami uzdrowiskowymi i rekreacyjnymi (szczególnie w sezonie). Dążenie do zapewnienia bezpośrednich połączeń między miastem wojewódzkim, a obszarami o najniższej dostępności transportowej. Ten ostatni punkt w Województwie oznacza dążenie do rozszerzenia sieci połączeń o połączenia wymienione powyżej nie ze względów ekonomicznych, a z uwagi na misję, jaką transport publiczny pełni w każdym państwie, szczególnie w krajach UE. W zakresie przewozów międzynarodowych KPT jako istotne wskazuje: A. Dążenie do zapewnienia bezpośrednich pociągów pomiędzy ważniejszymi polskimi i zagranicznymi ośrodkami gospodarczymi i naukowymi, tj. Kraków / Katowice / Wrocław / Opole / Zielona Góra Berlin. B. Dążenie do zapewnienia połączeń pomiędzy stolicami województw przygranicznych a stolicami państw, z którymi województwa te graniczą: bezpośrednimi pociągami, Wrocław / Katowice Praga poprzez system skomunikowań: Opole Praga (we Wrocławiu lub w Kamieńcu Ząbkowickim pociągi wojewódzkie). 15. Punkty węzłowe Opis KPT wskazuje, że organizatorzy publicznego transportu zbiorowego dla usprawnienia połączeń kolejowych pomiędzy miastami wojewódzkimi, innymi większymi miastami (powyżej 20 tys. mieszkańców) oraz rejonami atrakcyjnymi turystycznie, niezależnie od wariantu prognostycznego powinni zapewnić skomunikowania na następujących stacjach: Kędzierzyn - (kierunki: Racibórz, Nysa) Opole Główne (kierunki: Kędzierzyn -, Nysa, Kluczbork, Lubliniec) 16. Finansowanie przewozów z budżetu państwa Opis KPT omawia wydatki budżetu państwa na finansowanie przewozów. W ciągu ostatnich 6 lat wydatki te wrosły o 23%, zaś udział dotacji z tytułu ulg pozostaje na niezmienionym poziomie ok. 60% całkowitych dotacji; pozostałe 40% stanowi dotacja na dofinansowanie przewozów międzywojewódzkich i międzynarodowych. Zgodnie z KPT, dla przewozów międzywojewódzkich kwoty dotacji przez najbliższe 10 lat będą rosnąć o 4% w układzie rok do roku. KPT podkreśla, że publiczne usługi transportowe odgrywają decydującą rolę w transporcie pasażerskim w UE

100 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 100 Poz zarówno z ekonomicznego, jak również politycznego punktu widzenia. Szacuje się, że prawie 90% krajowych przewozów pasażerskich realizowanych w krajach UE jest objętych formą umowy o świadczenie usług publicznych. W sektorze transportu kolejowego na niemal całym świecie rządy finansują (dotują) krajowy pasażerski rynek kolejowy. 17. Finansowanie modernizacji taboru Opis KPT przewiduje centralne finansowanie modernizacji następujących pociągów przejeżdżających przez teren Województwa Opolskiego: Projekt POIiŚ Odnowa taboru PKP Intercity S.A. dla relacji Przemyśl - Szczecin. Projekt obejmuje: Modernizację 20 przedziałowych wagonów pasażerskich 2 klasy typu 141A; modernizacja bez zmiany typu wagonu. Modernizację 18 przedziałowych wagonów pasażerskich 1 klasy typu 140A; modernizacja bez zmiany typu wagonu. Modernizację 10 przedziałowych wagonów pasażerskich 2 klasy typu 111A; po modernizacji wagony będą wagonami pasażerskimi bezprzedziałowymi 2 klasy typu 111Ainw z przystosowaniem do przewozu osób niepełnosprawnych. Modernizację 10 przedziałowych wagonów pasażerskich 2 klasy typu 111A; po modernizacji wagony będą wagonami pasażerskimi bezprzedziałowymi 2 klasy typu 111Arow z przystosowaniem do przewozu rowerów. Modernizację 10 przedziałowych wagonów pasażerskich 1 klasy typu 112A; po modernizacji wagony będą wagonami bezprzedziałowymi typu 113WRb z przystosowaniem do celów gastronomicznych. Przewidywany okres realizacji projektu: lata Projekt otrzyma dofinansowanie w wysokości ponad 60 mln zł. Dla samorządów województw przewidziano w latach środki z rezerwy celowej budżetu państwa- 700 mln na tabor pasażerski. Ponadto ze środków Funduszu Kolejowego w latach przeznaczono 800 mln zł na zakup, modernizację, remont pasażerskiego taboru kolejowego do wykonywania przewozów regionalnych lub na wkład własny konieczny do realizowania projektów dotyczących taboru pasażerskiego określonych w regionalnych programach operacyjnych. 18. Refundacje z tytułu ulg ustawowych Opis KPT omawia również zmiany w kwotach refundacji z tytułu ulg ustawowych. Kwoty te wzrastają w ciągu najbliższych 5 lat o 2% w układzie rok do roku. KPT formułuje tutaj następujące założenie: Zakładając, iż zakres grup społecznych i zawodowych uprawnionych do korzystania z ustawowych ulg przejazdowych nie będzie już rozszerzany, dotacja począwszy od roku 2013, a skończywszy na roku 2016, który to moment określono jako graniczny w związku z postanowieniami art. 80 ustawy O PUBLICZNYM TRANSPORCIE ZBIOROWYM kształtowana będzie z uwzględnieniem corocznej indeksacji o planowany średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Założenie to nie uwzględnia zachodzących w bardzo szybkim tempie zmian demograficznych, omówionych we wcześniejszych rozdziałach. 19. Informacja pasażerska oraz informacja dla osób niepełnosprawnych i osób posiadających ograniczone zdolności ruchowe Opis W zakresie dotyczącym województw warto wymienić następujące szczegółowe zapisy: Osiągnięcie przez operatorów poziomu, co najmniej 20% w zakresie udziału pociągów międzywojewódzkich prowadzących przynajmniej jeden wagon z miejscami dostosowanym do przewozu podróżnych poruszających się na wózkach inwalidzkich;

101 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 101 Poz Możliwość zgłoszenia przez osoby o ograniczonych możliwościach poruszania się, w tym szczególnie osoby niepełnosprawne, chęci odbycia podróży z wykorzystaniem narzędzi dostępnych dla takich osób (telefon, internet). Krajowy Plan Transportowy podsumowuje planowaną sieć pasażerskich kolejowych połączeń międzynarodowych i międzywojewódzkich wraz z siecią uzupełniającą opartą o skomunikowania. W części dla Województwa Opolskiego załączona mapa wygląda następująco (na zielono zaznaczone linie objęte Krajowym Planem Transportowym, zaś na czerwono uzupełniające linie kolejowe, tworzące sieć skomunikowań):

102 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 102 Poz Mapa 14. Planowana sieć kolejowa w Krajowym Planie Transportowym. Źródło: PKP PLK S.A.

103 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 103 Poz. 1848

104 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 104 Poz Finansowanie transportu zbiorowego w Województwie Opolskim Zgodnie z art. 50 ust. 1 Ustawy finansowanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej polega na: 1. Pobieraniu przez operatora lub organizatora opłat w związku z realizacją usług świadczonych w zakresie publicznego transportu zbiorowego. 2. Przekazaniu operatorowi rekompensaty z tytułu : a. utraconych przychodów w związku ze stosowaniem ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym, b. utraconych przychodów w związku ze stosowaniem ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym ustanowionych na obszarze właściwości danego organizatora, o ile zostały ustanowione, c. poniesionych kosztów w związku ze świadczeniem przez operatora usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego. 3. Udostępnieniu operatorowi przez organizatora środków transportu na realizację przewozów w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Przewiduje się następujące źródła i formy finansowania usług przewozowych: a. W komunikacji kolejowej: Opłaty za przejazdy pochodzące bezpośrednio od użytkowników (pasażerów) transportu publicznego jako wpływy z biletów. Środki z budżetu państwa przekazywane w formie dotacji celowej, polegające na refundacji kosztów sprzedaży biletów ulgowych osobom uprawnionym (na podstawie Ustawy z dn r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz.U. z 2012r. poz. 1138). Środki finansowe z budżetu samorządu Województwa Opolskiego. Środki z budżetu państwa (Fundusz Kolejowy, rezerwa celowa budżetu państwa itp.). Inne środki. b. W komunikacji autobusowej: Opłaty za przejazdy pochodzące bezpośrednio od użytkowników (pasażerów) transportu publicznego jako wpływy z biletów. Środki z budżetu państwa przekazywane w formie dotacji celowej, polegające na refundacji kosztów sprzedaży biletów ulgowych osobom uprawnionym (na podstawie Ustawy z dn r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz.U. z 2012r. poz. 1138) Źródła i formy finansowania transportu zbiorowego Tabela nr 31 przedstawia kwoty refundacji wypłaconych przewoźnikom autobusowym z tytułu udzielonych ulg ustawowych w ostatnich latach. Wielkość refundacji jest oszacowana na podstawie wydatków na krajowe pasażerskie przewozy autobusowe w projekcie wydatków budżetu opolskiego w latach Tabela 31. Kwoty refundacji wypłaconych przewoźnikom autobusowym Rok Kwota dotacji (w tys. PLN) Zmiana w stosunku do roku poprzedniego , , , , , ,4 Źródło: Dane z Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Władze samorządowe województwa opolskiego od trzech lat zwiększają wielkość środków finansowych z przeznaczeniem na refundacje kosztów autobusowego transportu pasażerskiego z tytułu ulg ustawowych. Rok 2012 był rekordowy pod

105 Dopłaty w zł. Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 105 Poz względem wzrostu dotacji w stosunku do roku poprzedniego (8,8%). Kwota dotacji dla przewoźników autobusowych w roku 2013 wyniosła 23,4 mln zł i była wyższa o 2,4% w zestawieniu do wielkości dotacji z 2012 r. Rysunek 9. Dopłaty do biletów ulgowych dla przewoźników autobusowych brutto w zł Dopłaty do biletów ulgowych dla przewoźników autobusowych - brutto w zł Lata Poniższa tabela przedstawia dochody i wydatki Województwa Opolskiego Tabela 32. Dochody i wydatki Województwa Opolskiego [tys. zł] 2014 (Prognoza) Dochody bieżące majątkowe Wydatki Pasażerskie przewozy kolejowe % w wydatkach ogółem 8,9 9,1 9,0 7,3 6,7 Pasażerskie przewozy autobusowe % w wydatkach ogółem 5,3 5,0 5,4 4,7 4,2 Z przedstawionego powyżej zestawienia widać, że dochody województwa od 2010 roku praktycznie utrzymały się na tym samym poziomie. W tym samym czasie wydatki na transport kolejowy w strukturze wydatków wzrosły z 6,7% do poziomu blisko 9%. Udział wydatków na pasażerskie przewozy autobusowe wzrósł o ponad 1 punkt procentowy z 4,2% do 5,3%. Źródłem finansowania wydatków kolejowych jest budżet województwa oraz środki zewnętrzne (Fundusz Kolejowy) natomiast wydatki przeznaczone na refundacje dla przewoźników autobusowych są finansowane środkami budżetu Państwa. Tabela 33. Wydatki materialne budżetu Województwa Opolskiego [tys. zł] 2014 (Prognoza) Krajowe pasażerskie przewozy kolejowe Drogi publiczne wojewódzkie Analiza powyższej tabeli pokazuje znaczący spadek wydatków materialnych z poziomu ok. 18 mln zł. w dwóch latach początku obecnej dekady do poziomu ok. 10 mln zł w dwóch następnych latach. Zaplanowane wydatki na 2014 r. w wysokości 10,7 mln zł. utrzymane są na poziomie ostatnich dwóch lat. Ponieważ publiczny transport zbiorowy pełni istotną funkcję społeczną na rzecz mieszkańców Województwa Opolskiego, dlatego też będą podejmowane starania, by udział wydatków na transport zbiorowy w całym budżecie Województwa nie ulegał zmniejszeniu, lecz by istniejąca i nowa infrastruktura oraz tabor mogły jak najlepiej służyć społeczeństwu.

106 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 106 Poz Poziom opłat za przejazdy Wielkości opłat za przejazdy kolejowe i autobusowe są przedstawione w poniższej tabeli. W celu określenia konkurencyjności cenowej przejazdów dokonano porównania na tych samych liniach cen biletów autobusowych i kolejowych. Różnicę cen podano w złotówkach i procentach celem zilustrowania danej konkurencyjności przewozów. Tabela 34. Porównanie oferty kolejowej i autobusowej na wybranych trasach TRASA Lp. Od Do Cena kolei jako % ceny autobusu PORÓWNANIE Czas kolei jako % czasu autobusu Liczba kursów na kolei jako % liczby kursów autobusowych 1. Nysa Brzeg 47 % 69 % 31 % 2. Prudnik Kędzierzyn - 89 % 78 % 83 % 3. Nysa Kędzierzyn % 97 % 83 % 4. Gogolin/Krapkowice Kędzierzyn % 45 % 116 % 5. Opole Kędzierzyn % 64 % 308 % 6. Olesno Kluczbork 130 % 87 % 178 % 7. Opole Gogolin/Krapkowice 130 % 67 % 36 % 8. Opole Kluczbork 96 % 93 % 29 % Z analizy powyższej tabeli wynika, że w przypadku 3 linii średnia cena jednorazowego biletu kolejowego jest niższa od średniej ceny biletu autobusowego. Dla linii Prudnik Kędzierzyn - cena biletu kolejowego i autobusowego jest na takim samym poziomie. Natomiast dla 4 pozostałych relacji cena biletu autobusowego jest niższa od ceny biletu kolejowego. W relacjach Olesno Kluczbork i Opole Gogolin Krapkowice różnica na korzyść autobusu wynosi 30%. Warto jednak zauważyć, ze powyższe porównania wypadają korzystniej dla przewozów kolejowych w przypadku biletów okresowych. Pod względem czasu podróżowania kolej w stosunku do przewozów autobusowych jest bezkonkurencyjna. W relacji Gogolin Kędzierzyn - czas dojazdu do miejsca przeznaczenia jest o połowę krótszy. Jedynie na liniach Nysa Kędzierzyn -, Nysa Opole i Opole Kluczbork czas przejazdu alternatywnymi drogami jest porównywalny do czasu przejazdu pociągiem. Zestawienie liczby kursów autobusowych do kursów na kolei pokazuje, że na tych liniach, gdzie oferta przewozów kolejowych jest bogatsza niż przewozów autobusowych, co do liczby kursów, przewoźnik może liczyć na wysoką frekwencję pasażerów, mimo relatywnie wysokiej ceny biletu. Sytuacja taka jest jednak niekorzystna z punktu widzenia rentowności przewozów użyteczności publicznej, które są dublowane bez uzasadnionej przyczyny dwoma rodzajami transportu, konkurującymi względem siebie zamiast wspólnie oferującymi zintegrowany produkt usługi publicznej dla pasażera. Organizator powinien podjąć działania w celu obniżenia cen biletów i zwiększenia liczby połączeń na liniach użyteczności publicznej i takie działania są zgodne z oczekiwaniami wyrażonymi przez mieszkańców w badaniach ankietowych, których wyniki zostały przedstawione w niniejszym dokumencie Uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego Ważną kwestią w przewozach publicznych są preferencje w opłatach dla pasażerów wymagających wsparcia. Obecnie w transporcie kolejowym istnieje szerokie spektrum ulg ustawowych refundowanych przez Skarb Państwa. Oprócz osób niepełnosprawnych i o ograniczonych możliwościach ruchowych oraz ich opiekunów, objęci są nimi również uczniowie, studenci do 26 roku życia, nauczyciele, doktoranci, dzieci do 4 lat oraz funkcjonariusze państwa (policjanci, żołnierze, strażnicy graniczni itp.). Na mocy ustawy o publicznym transporcie zbiorowym także organizatorzy, w ramach prowadzonej polityki społecznej mogą przyznać dodatkowe uprawnienia do ulgowych przejazdów komunikacją publiczną również innym grupom społecznym np. rodzinom wielodzietnym, bezrobotnym, pomagając w ten sposób w dojeździe do placówek służby zdrowia lub urzędów, do pracy lub szkół, a następnie w powrocie do domu. W związku ze zmianami struktury ludnościowej liczba osób uprawionych do ulg ustawowych będzie malała, a przychody z przewozów użyteczności publicznej będą zależały w coraz większym stopniu od liczby pasażerów korzystających z biletów normalnych i ulg handlowych (np. bilety weekendowe). Dla przykładu w Kolejach Mazowieckich liczba

107 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 107 Poz pasażerów korzystających z ulg ustawowych często nie przekracza 10%. Taki model jest idealny, gdyż zapewnia stosunkowo wysokie przychody bezpośrednio od pasażerów, którzy niezależnie od sytuacji materialnej decydują się na korzystanie z transportu publicznego. W transporcie kolejowym istnieje możliwość zwiększenia liczby pasażerów kupujących bilety z ulgami ustawowymi, ponieważ jest tam szerszy niż w transporcie autobusowym katalog ulg. W szczególności duże znaczenie mają ulgi na zakup biletów jednorazowych dla uczniów i studentów. Dodatkowe możliwości stwarza wprowadzenie taryfy strefowej, która obejmuje swoim zasięgiem takie lokalizacje jak Głubczyce, czy Krapkowice, czyli miasta generujące stosunkowo duże wielkości przewozów w komunikacji nie spełniającej kryteriów przewozów użyteczności publicznej. Wprowadzenie wspólnego systemu taryfowo-biletowego, skomunikowania różnych środków transportu, większych udogodnień dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową, poprawy stanu Infrastruktury (remonty linii kolejowych, infrastruktury przystankowej i dworcowej) oraz modernizacja i zakup taboru powinien zahamować proces spadku liczby podróżnych, który może wystąpić głównie wśród młodzieży szkolnej i studenckiej. Zaproponowane rozwiązania mogą wpłynąć na pozyskanie nowych grup pasażerów, którzy dotychczas nie korzystali z publicznego transportu zbiorowego. Najważniejsze przepisy odnoszące się do ulg przejazdowych zostały zawarte w ustawie z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. Powyższa ustawa reguluje uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego w regularnych przewozach osób, wykonywanych przez uprawnionych przewoźników kolejowych i autobusowych. Wprowadza różne kategorie wysokości ulg. Dla biletów jednorazowych są to ulgi w wysokości 33%, 37%, 49%, 51%, 78%, 93%, 95%, 100%, a dla biletów miesięcznych odpowiednio 33%, 37%, 49%, 51%, 78%, 93%. Szczegółowy wykaz wszystkich rodzajów ulg znajduje się w przepisach niniejszej ustawy. Warto podkreślić, że od 1 stycznia 2017 r. zwrot z tytułu sprzedaży biletów ulgowych będzie przysługiwał wyłącznie operatorom i tylko na liniach użyteczności publicznej. Zwrot z tego tytułu będzie stanowił część rekompensaty przekazywanej operatorowi przez organizatora. Zgodnie z Rozporządzeniem (WE) 1370/2007 przewoźnicy wykonujący publiczny transport zbiorowy mogą wprowadzić uprawnienia do bezpłatnych albo ulgowych przejazdów dla swoich pracowników, emerytów i rencistów oraz najbliższych członków rodzin. Pozostałe ulgi handlowe muszą być przyjęte uchwałą Sejmiku Województwa Opolskiego. Wprowadzanie ulg handlowych np. w wysokości 50% może być uzasadnione dużą liczbą pasażerów zatrudnionych w jednym zakładzie lub firmie, instytucji, wykupującym uprawnienia do takiej ulgi jako świadczenie socjalne dla swoich pracowników. Obecnie obowiązujące ulgi handlowe w Przewozach Regionalnych premiują podróżowanie w grupie (bilet raz, dwa, trzy) i powodują, że cena przejazdu grupy kilku osób dalej jest niższa niż przejazd samochodem. Inne ulgi handlowe wprowadzane na polskiej sieci kolejowej obejmują bilety (abonamentowe 1 na 5 lub 3 przejazdy na 13 gratis), zniżkę na podróż powrotną premiującą stałego klienta, wykup ulgi dla seniorów powyżej 70 roku życia itp. Wszystkie te ulgi umożliwiają pozyskanie lub utrzymanie dotychczasowych klientów i jako takie służą zwiększeniu wielkości przewozów i uzyskiwanych przychodów dzięki zwiększeniu popularności przewozów kolejowych. Koszty związane z finansowaniem ustawowych uprawnień do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów pokrywane są z budżetu państwa. Zasada ta odnosi się nie tylko do ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów, lecz także do uprawnień określonych innymi ustawami, w szczególności: z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (uwaga: zgodnie z art. 43 ust. 1 tej ustawy poseł i senator ma prawo, na terenie kraju, do bezpłatnego przejazdu środkami publicznego transportu zbiorowego oraz przelotów w krajowym przewozie lotniczym, a także do bezpłatnych przejazdów środkami publicznej komunikacji miejskiej); z dnia 27 lipca 2005 r. o szkolnictwie wyższym; z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty; z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP (i analogiczne postanowienia dotyczące innych kościołów); z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych

108 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 108 Poz i okresu powojennego; z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin; z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa; z dnia 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych. Omówione wyżej ulgi przejazdowe zostały ustalone ustawowo, ponieważ podlegają rekompensacie ze środków budżetu państwa. Organizator może wprowadzać dodatkowe przywileje w zakresie kosztów przejazdu, musi jednak finansować je z innych środków, niż dotacje z budżetu państwa. Uprawnienia do ulgowych przejazdów w komunikacji publicznej będą realizowane na liniach o charakterze użyteczności publicznej zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 20 czerwca 1992 roku o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

109 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 109 Poz. 1848

110 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 110 Poz Badania ankietowe mieszkańców Województwa Opolskiego Badania ankietowe dotyczące zachowań i preferencji komunikacyjnych mieszkańców Województwa Opolskiego zostały przeprowadzone w sierpniu, wrześniu i październiku 2013 r. Badania te miały na celu poruszenie różnorodnych kwestii, takich jak: 1. Zaspokojenie potrzeb przewozowych przez istniejące środki transportu w publicznym transporcie zbiorowym. 2. Konkurencyjność transportu zbiorowego w stosunku do indywidualnych środków transportu (np. czas jazdy, komfort podróży, koszty transportu, dostępność publicznego transportu zbiorowego). 3. Kierunki rozwoju publicznego transportu, których konsekwencją powinien być wzrost liczby osób korzystających z publicznego transportu. 4. Ocena i określanie prognoz potrzeb przewozowych mieszkańców Województwa Opolskiego w zakresie kolejowych i drogowych przewozów pasażerskich z uwzględnieniem w szczególności: demografii stan istniejący i prognozy, gęstości zaludnienia, ruchliwości mieszkańców, struktury podróży w oparciu o motywację, średniej odległości i czasu podróży, alokacji lokalnych i regionalnych ośrodków przemysłowych i specjalnych stref ekonomicznych, zapewnienia dostępu osobom niepełnosprawnym oraz osobom o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu zbiorowego. Badania podaży i popytu na usługi publicznego transportu zbiorowego w Województwie Opolskim zostały przeprowadzone w trzech okresach: od 20 do 31 sierpnia, od 9 do 20 września oraz od 1 do 31 października 2013 roku. Okresy te zostały wybrane celowo w taki sposób, by badaniami objąć wszystkie segmenty ludności, tj.: uczniów i studentów (którzy zaczynają zajęcia z początkiem października), osoby pracujące oraz emerytów. Wszystkie badania ankietowe przeprowadzone zostały metodą PAPI, tzn. jako wywiady bezpośrednie z wykorzystaniem papierowej ankiety/kwestionariusza. Ankiety nie były rozdawane mieszkańcom województwa w celu ich samodzielnego wypełnienia. Badania ankietowe zostały przeprowadzone w oparciu o reprezentatywną próbę mieszkańców województwa. Do przeprowadzenia badań wybrano próbkę zapewniającą margines błędu równy 3%, przy poziomie ufności wynoszącym 0,95. Zgodnie z zasadami statystyki matematycznej (por. Pracownia Badań Społecznych, wielkość takiej próby wynosi 1067 osób. Dobór próby osób ankietowanych przeprowadzono w taki sposób, by wśród uczestników badania odzwierciedlone zostały następujące czynniki: 1. Zapewnienie równomiernego podziału wg płci respondentów (50% : 50%) 2. Powiązana ze strukturą wieku struktura zawodowa: Osoby w wieku szkolnym: uczniowie, studenci, stanowiący obecnie ok. 20% mieszkańców województwa. Osoby w wieku produkcyjnym, stanowiący obecnie ok. 60% mieszkańców województwa. Osoby w wieku poprodukcyjnym (emeryci), stanowiący obecnie ok. 20% mieszkańców województwa. Badania ankietowe prowadzone były równolegle w kilku segmentach: W pociągach Regio uruchamianych w 2013 r. przez Przewozy Regionalne Sp. z o.o. w celu zbudowania kompleksowej bazy informacji o napełnieniach w tych pociągach ankiety A. W wybranych połączeniach autobusowych uruchamianych w 2013 r. na podstawie zezwoleń wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego oraz Prezydenta Miasta Opole w celu zbudowania częściowej bazy informacji o napełnieniach w tych autobusach ankiety A. Poza dworcami kolejowymi i autobusowymi, w celu zbadania preferencji komunikacyjnych i dokonania oceny wojewódzkiego transportu publicznego przez mieszkańców województwa ankiety B.

111 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 111 Poz Badania ankietowe miały za zadanie odpowiedzieć na kilka następujących pytań: 1. W jakim stopniu obecna sieć transportu publicznego zaspokaja potrzeby przewozowe mieszkańców. 2. Czy publiczny transport zbiorowy jest konkurencyjny w stosunku do indywidualnych środków transportu (np. czas przejazdu, komfort, koszty, dostępność). 3. Jakie powinny być kierunki rozwoju publicznego transportu zbiorowego, które spowodowałyby wzrost liczby pasażerów. 4. Jakie są potrzeby przewozowe mieszkańców i jak będą się one zmieniać w perspektywie lat. W odpowiedziach wskazuje się na rzadkie kursowanie zarówno autobusów, jak i pociągów. Ankietowani podkreślają, że autobusy kursują za rzadko, zwłaszcza wieczorami oraz w weekendy, wskazywane jest również ich nadmierne przepełnienie. Ponadto w przypadku połączeń kolejowych pojawiają się zarzuty o częste zmiany w kursowaniu pociągów (głównie wynikające z ograniczonej przepustowości sieci kolejowej związanej z pracami torowymi) oraz o likwidację pociągów, co powoduje ograniczenia w dostępności komunikacyjnej mieszkańców regionu. Odpowiedzi te mogą wskazywać na fakt, że w niektórych przypadkach sieć transportu publicznego na terenie Województwa Opolskiego nie spełnia w pełni oczekiwań mieszkańców. Przekłada się to bezpośrednio na zmniejszenie liczby pasażerów, którzy pomimo zwiększonych kosztów podróży własnym samochodem są w stanie podróżować szybciej, wygodniej i bezpośrednio do celu. W ankietach typu A pojawiły się następujące pytania otwarte: 1. Możliwość wskazania propozycji utworzenia nieistniejących obecnie kolejowych połączeń bezpośrednich. W ankietach odnotowano następujące odpowiedzi (zestawienie posortowano według malejącej liczby odpowiedzi): Lp. Trasa Liczba Lp. Trasa Liczba 1 Nysa - Wrocław 5 odp. 10 Namysłów - Opole 1 odp. 2 Głubczyce - Opole 4 odp. 11 Nysa - Głuchołazy 1 odp. 3 Głubczyce - Racibórz 3 odp. 12 Nysa - Jaworzyna 1 odp. 4 Głubczyce - Kędzierzyn - 2 odp. 13 Nysa - Kluczbork 1 odp. 5 Nysa - Ligota Wielka 2 odp. 14 Nysa - Łódź 1 odp. 6 Racławice Śl. - Racibórz 2 odp. 15 Nysa - Wałbrzych 1 odp. 7 Kędzierzyn - Nysa: poł. po 20:00 1 odp. 16 Nysa - Ząbkowice Śląskie 1 odp. 8 Kędzierzyn - Rybnik 1 odp. 17 Opole - Częstochowa 1 odp. 9 Krapkowice - Opole 1 odp. 2. Możliwość wskazania propozycji utworzenia nieistniejących obecnie autobusowych połączeń bezpośrednich. W ankietach odnotowano następujące odpowiedzi (każda z niżej wymienionych tras wystąpiła 1 raz): Lp. Trasa Lp. Trasa 1 Brzeg - Kotórz Mały 11 Nysa - Warszawa 2 Głubczyce - Stara Wieś 12 Nysa - Włodary 3 Głubczyce - Ściborzyce 13 Nysa - Ząbkowice Śląskie 4 Głubczyce - Bliszczyce 14 Opole - Kolonia Gosławicka 5 Głubczyce - Katowice 15 Prudnik - Warszawa 6 Głubczyce - Kraków 16 Prudnik - Wrocław 7 Nysa - Głuchołazy 17 Sowin - Myśliczyn 8 Nysa - Kluczbork 18 Wiechowice - Głubczyce 9 Nysa - Kraków 19 Wiechowice - Opole 10 Nysa - Paczków

112 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 112 Poz W ankietach typu B pojawiła się możliwość wskazania propozycji utworzenia nieistniejących obecnie połączeń bezpośrednich. W ankietach odnotowano następujące odpowiedzi (każda z niżej wymienionych tras wystąpiła 1 raz): Lp. Trasa Lp. Trasa 1 Baborów - Opole 6 Opole - Kępno 2 Głubczyce - Katowice 7 Opole - Łódź 3 Kędzierzyn- - Wrocław 8 Opole - Racibórz 4 Michałkowice - Racibórz 9 Opole - Zakopane 5 Nysa - Włodary 10 kursy z i do Karłowic W ankietach, wśród odpowiedzi na pytanie o środek lokomocji, w odpowiedzi inny środek pojawiały się wskazania na motor i motorower, co jest spójne zarówno ze wspomnianą wcześniej wzrastającą liczbą tych pojazdów wśród mieszkańców Województwa Opolskiego, jak również z profilem respondentów czyli z uczniami. W zakresie kierunków rozwoju publicznego transportu zbiorowego badania ankietowe wskazują na niewystarczającą liczbę połączeń między niewielkimi miejscowościami i głównymi ośrodkami miejskimi Województwa. Ponieważ według badań większość podróżujących stanowią osoby pracujące oraz studenci i są to jak wynika z metryczki osoby o niskich dochodach, dlatego nie mają innych możliwości przemieszczania się oprócz korzystania z transportu publicznego. Te osoby mają więc w porównaniu z pozostałą częścią populacji zwiększone potrzeby komunikacyjne. Wśród pasażerów kolei największe niezadowolenie budziły następujące aspekty publicznego transportu zbiorowego: liczba połączeń, czas podróży oraz ceny biletów. Odpowiedzi te wskazują na potrzebę zarówno inwestycji infrastrukturalnych, polepszających parametry techniczne linii kolejowych, jak i na zwiększanie częstotliwości kursowania pociągów. Ceny biletów są również problemem wskazywanym przez respondentów, z uwagi na ich niskie dochody miesięczne. Pasażerowie autobusów podnoszą również podobne aspekty, jak w przypadku kolei, oraz wskazują na niski komfort podróży. Autobus jest środkiem transportu wybieranym częściej niż kolej, z uwagi na jego możliwość dotarcia do wielu małych miejscowości (większa elastyczność), ale także, w niektórych przypadkach na większą częstotliwość kursowania oraz niższe ceny biletów. Podobnie jak autobus, również samochód wśród pasażerów pozostaje środkiem transportu wybieranym częściej niż kolej między innymi właśnie z uwagi na długi czas podróży koleją. W przypadku dobrej sieci kolejowej na terenie Województwa Opolskiego świadczy to o jej niepełnym wykorzystaniu i wskazuje na potrzebę otworzenia linii, które dziś pozostają nieczynne w ruchu pasażerskim, w szczególności w kierunku północ-południe. Łącznie na czas przejazdu do 60 minut wskazuje ponad 70% podróżujących koleją, zaś przy podróżach autobusami prawie 85% podróżujących. Ogólna ocena komunikacji publicznej nie jest zbyt wysoka, podróżujący wskazują na dyskomfort związany z codziennymi dojazdami do pracy i do szkoły. Pozytywnym aspektem, który można wykorzystać jest dość duże zainteresowanie biletem zintegrowanym (łącznie 54% ankietowanych), z możliwością wykorzystania go przede wszystkim w komunikacji miejskiej przy połączeniach łączonych z autobusowym bądź kolejowym transportem podmiejskim (dojazdowym do pracy lub do szkoły). Warto to zainteresowanie wykorzystać, tworząc zintegrowany system transportowy oraz projektując i inwestując w tworzenie intermodalnych punktów przesiadkowych. Województwo Opolskie posiada obszary o niskiej gęstości zaludnienia (góry, obszary rolnicze), tam też transport publiczny nie jest bardzo rozwinięty i samochód staje się często najważniejszym środkiem komunikacji mieszkańców, dlatego też w tych rejonach transport zawsze będzie wymagał znacznej rekompensaty w celu zapewnienia dostępności komunikacyjnej tych części regionu. Z drugiej strony istnieją również duże ciągi komunikacyjne, wynikające z rozmieszczenia przemysłu i położenia głównych miast Województwa Opolskiego oraz regionów sąsiednich, do których mieszkańcy województwa udają się do pracy, miejsc nauki i potrzeb fakultatywnych (wizyta u lekarza, rodziny, znajomych, cele kulturalne itp.) takich jak np. Wrocław, Gliwice oraz Racibórz gdzie też napełnienia w badanych pociągach były wysokie.

113 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 113 Poz Samorząd Województwa Opolskiego powinien wspierać dalszy rozwój publicznego transportu zbiorowego, dostosowując gęstość sieci połączeń oraz jej dostępność do charakteru konkretnego fragmentu obszaru województwa pod kątem potrzeb wynikających z komunikacji na szczeblu regionalnym (międzypowiatowym). Jak wskazano w opracowaniu, liczba mieszkańców województwa do roku 2035 ulegnie zmniejszeniu przy braku realizacji aktywnej polityki społecznogospodarczej, ponadto starzenie się społeczeństwa skutkować będzie zwiększeniem udziału osób w wieku poprodukcyjnym w ogólnej strukturze wiekowej ludności. Oznacza to stały wzrost znaczenia relacji fakultatywnych, gdyż osoby w wieku poprodukcyjnym preferują funkcje transportu umożliwiające nie dojazdy do pracy, ale kontakt z rodziną, realizację funkcji kulturalno-turystycznych. W przyszłości konieczne będzie wspieranie takich tras komunikacyjnych, które dodatkowo będą umożliwiać dostęp mieszkańców np. do miejsc podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej. Z drugiej strony, zmniejszenie liczby dzieci i młodzieży spowoduje z pewnością konieczność ograniczenia bądź likwidacji tras szkolnych, co oznacza mniejsze zapotrzebowania na tabor. Wysokie przewozy kolejowe notowane w ruchu regionalnym w woj. Opolskim stanowią dobrą przesłankę do utrzymania dotychczasowych pasażerów korzystających z komunikacji publicznej w przyszłości pod warunkiem dostosowania oferty do zmiany preferencji pasażerów (wzrost znaczenia podróży fakultatywnych, skracanie czasu jazdy, wspólna taryfa biletowa na przejazdy kombinowane kolej-autobus na zasadzie biletu strefowego, dostępność komunikacji publicznej dla osób o ograniczonej sprawności poruszania się obejmującej zarówno osoby niepełnosprawne, jak i osoby starsze, matki z dziećmi, pasażerów z dużym i ciężkim bagażem ręcznym, komunikację z pasażerem obejmującą nowoczesne środki audiowizualne i mobilne).

114 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 114 Poz Określenie preferencji dotyczących wyboru rodzaju środków transportu W zakresie preferencji dotyczących środków transportu, Marszałek Województwa, jako organizator transportu publicznego, podczas dokonywania wyboru operatora działającego na liniach o charakterze użyteczności publicznej, weźmie pod uwagę następujące elementy charakterystyczne taboru: 1. W zakresie taboru kolejowego: Dostosowanie do przewozu osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej o parametrach zgodnych z przebudowywaną infrastrukturą kolejową. Dostosowanie taboru do parametrów technicznych linii kolejowych (np. pozyskiwanie taboru na 120, a po 2015 r. nawet na 160 km/h) umożliwiające skracanie czasów jazdy. Dostosowanie rodzaju środków transportowych do wielkości przewidywanych potoków podróżnych. 2. W zakresie taboru autobusowego: Dostosowanie do przewozu osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej. Dostosowanie pojemności pojazdów do potoków podróżnych przewidywanych na określonej linii komunikacyjnej. Dostosowanie do norm ochrony środowiska, tj. zgodność z europejskimi standardami emisji spalin EURO (co najmniej z normą EURO z 2005 r., która uwzględnia niskie emisje dymu i cząstek PM), jak pokazano w poniższej tabeli. Tabela 35. Europejskie standardy emisji spalin EURO. Norma Od roku Opis EURO r. Dyrektywa 91/441/EC [11] dla samochodów osobowych oraz dla osobowych i lekkich ciężarówek 93/59/EEC. EURO r. Dyrektywa 94/12/EC (& 96/69/EC) dla samochodów osobowych. EURO r. Dyrektywa 98/69/EC [12] dla wszystkich pojazdów. EURO r. Dyrektywa 98/69/EC (& 2002/80/EC) dla wszystkich pojazdów. EURO r. Dyrektywa 2007/715/EC[13] dla lekkich samochodów osobowych i służbowych. EURO 6 Planowana od 2014 r. Dyrektywa 2007/715/EC[13] dla ciężkich pojazdów samochodowych. Nowoczesny tabor autobusowy spełniający wymogi Rozporządzenia (WE) 1370/2007 w zakresie przewozu osób o ograniczonej sprawności poruszania się (tylko niskopodłogowy i o obniżonej podłodze) spełnia wymogi na obecnym etapie minimum Euro 4. W stosunku do taboru kolejowego, który bądź nie emituje punktowo spalin, bądź jest wyposażony w silniki wg norm Euro 5, tabor autobusowy dedykowany do przewozów użyteczności publicznej winien spełniać podobnie wysokie normatywy. Wprowadzenie w planie transportowym regionu zapisów o wymogach dotyczących taboru autobusowego umożliwia potem przewoźnikom autobusowym pozyskanie wkładu unijnego na zakup nowoczesnego taboru do obsługi przewozów użyteczności publicznej np. dla linii uzupełniających sieć kolejową (np. kursy późnowieczorne, wczesnoranne, dowożące na stację, czy realizujące KKZ kolejową komunikację zastępczą). Preferencje dotyczące wyboru środka komunikacji na terenie województwa opolskiego zostały zidentyfikowane poprzez przeprowadzone badania preferencji komunikacyjnych mieszkańców województwa.

115 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 115 Poz Przyczyny wyboru środka transportu jest szybszy 11% 3% 2% 3% 20% jest tańszy jest bardziej komfortowy nie mam innej możliwości 30% 13% 18% umożliwia mi dotarcie na miejsce bez konieczności dokonania przesiadek wybieram ze względu na zdrowie jest bardziej przyjazny środowisku Z powyższego diagramu można wyciągnąć następujące wnioski. Aż 30% badanych wybiera transport publiczny ponieważ nie ma innej możliwości. Jeśli taka możliwość pojawi się np. poprzez zakup samochodu związany z bogaceniem się mieszkańców województwa, to może nastąpić decyzja o zmianie środka komunikacji z publicznej na indywidualną. Co piąty respondent wybiera transport publiczny ponieważ jest szybszy (20% badanych). Z kolei 18% badanych docenia niską cenę komunikacji publicznej. Dlatego te dwie cechy są najistotniejszym elementem, który sprawia, że transport publiczny jest konkurencyjny. Wspieranie rozwoju tego transportu na terenie Województwa Opolskiego powinno taki stan rzeczy utrzymać przynajmniej na obecnym poziomie, działając w kierunku poprawy tych relacji, czyli skracaniu czasu przejazdu i odpowiedniej polityce cenowej przewoźników. Ważna jest również częstotliwość kursów i szybkość dotarcia, z uwzględnieniem ewentualnych przesiadek. Z tego punktu widzenia bardzo istotne są przewozy integrujące transport kolejowy i autobusowy, co w konsekwencji może przyczynić się do skrócenia czasu dotarcia do celu. Ocena komunikacji publicznej w skali od 1 do 5: 1 - bardzo niezadowalająca; 5 - bardzo zadowalająca integracja taryfowa niezawodność jakość infrastruktury przystankowej (wiaty, ławki) punktualność kursowanie zgodnie z rozkładem jazdy możliwość podróży bezpośrednich (brak przesiadek) komfort podróży liczba miejsc, brak zatłoczenia dostępność i czytelność informacji nt. komunikacji miejskiej częstotliwość kursowania pojazdów czas podróży ceny biletów bezpieczeństwo podróży 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 3,0 3,0 3,0 3,1 3,1 3,1 3,0 3,3 3,6 3,7 3,9

116 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 116 Poz Przy ocenie komunikacji publicznej najlepiej oceniane jest bezpieczeństwo podróży oraz możliwość przejazdu bezpośrednio bez przesiadek, co dotyczy przede wszystkim dojazdów do pracy i szkoły. W przypadku podróży z przesiadką, w sytuacji kiedy spóźni się jeden środek komunikacji pasażer może nie zdążyć na drugi, a co za tym idzie spóźni się do pracy czy szkoły. Dlatego bardzo ważne jest budowanie świadomości wartości transportu publicznego poprzez dbanie o jego punktualność. Natomiast najsłabsze oceny zebrały takie cechy transportu publicznego jak: czas podróży, cena biletu, częstotliwość kursowania oraz jakość infrastruktury przystankowej. Średnia arytmetyczna ocena komunikacji publicznej w województwie opolskim wynosi 3,25. Nie jest to poziom zbyt wysoki pokazujący jeszcze duży obszar potrzebnych zmian, aby tą ocenę poprawić. Sugestie dotyczące funkcjonowania transportu publicznego - kolej 30% 25% 25% 21% 21% 20% 16% 15% 11% 10% 5% 5% 1% 0% niższe ceny biletów zintegrowany bilet na różne rodzaje transportu większa liczba połączeń krótszy czas podróży większy komfort podróży nie zamierzam korzystać z transportu publicznego utworzenie nieistniejących obecnie połączeń bezpośrednich W przypadku transportu kolejowego najistotniejszym wskazaniem ( co czwarty ankietowany to zaznaczał) jest potrzeba zwiększenia liczby połączeń. Tuż za nim na równoważnym poziomie znalazły się dwie cechy: krótszy czas przejazdu oraz niższa cena biletu. Na podstawie tych wyników można stwierdzić, że poprawa oferty dla podróżnego korzystającego z kolei jest związana z większą liczbą połączeń i szybszym docieraniem do celu podróży. Warto też zwrócić uwagę na relatywnie wysoki odsetek respondentów (11%), którzy sugerowali poprawę konkurencyjności kolei, co powinno nastąpić poprzez zaoferowanie zintegrowanego biletu na różne środki transportu.

117 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 117 Poz Sugestie dotyczące funkcjonowania transportu publicznego - autobusy 25% 25% 24% 20% 15% 12% 15% 15% 10% 7% 5% 2% 0% niższe ceny biletów zintegrowany bilet na różne rodzaje transportu większa liczba połączeń krótszy czas podróży większy komfort podróży nie zamierzam korzystać z transportu publicznego utworzenie nieistniejących obecnie połączeń bezpośrednich Natomiast w przypadku podróży komunikacją autobusową najistotniejsza cechą dla ankietowanych osób była niższa cena biletów aż 25% badanych zwracało na to uwagę. Taka sytuacja świadczy, że cena biletów na komunikację autobusową, w porównaniu do jakości świadczonych usług jest wyższa, niż w przypadku komunikacji kolejowej. Ponadto widać wyraźnie, że respondenci zwracali uwagę na niedostateczną liczbę połączeń, aż 24% respondentów postulowało ich zwiększenie. Warto również zwrócić uwagę, że tak jak w przypadku komunikacji kolejowej istotną cechą jest integracja biletu na różne rodzaje transportu. Na nią zwracało uwagę 12% badanych.

118 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 118 Poz. 1848

119 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 119 Poz Transport zrównoważony Zasada zrównoważonego rozwoju została wprowadzona do polskiego systemu prawnego w art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: Rzeczpospolita Polska (...) zapewnia ochronę środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju". Zrównoważony rozwój jest więc fundamentem, na którym powinny opierać się dokumenty strategiczne, krajowe i lokalne, w odniesieniu do wszelkich dziedzin, społecznych i gospodarczych, funkcjonowania kraju i jego poszczególnych regionów. Podstawowym determinantem rozwoju transportu publicznego jest zatem konieczność realizacji poprawy jego jakości przez: Prowadzenie polityki zrównoważonego rozwoju, ukierunkowanej na unikanie niepotrzebnego wzrostu mobilności. Prowadzenie polityki transportowej, zmierzającej do uzyskania równowagi między transportem publicznym a transportem indywidualnym. Prowadzenie polityki ekologicznej ukierunkowanej na promowanie transportu publicznego o napędzie nieszkodliwym dla środowiska, dostępnego dla wszystkich użytkowników, również dla osób niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolności ruchowej. Prowadzenie polityki budżetowej i fiskalnej zmierzającej do uwzględnienia w całkowitych kosztach związanych ze świadczeniem usług transportowych wszystkich kosztów zewnętrznych i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury transportowej. Prowadzenie polityki konkurencyjności zapewniającej otwieranie rynku usług przewozowych na konkurencję w ramach prowadzonych postępowań o zamówienie publiczne. Biorąc pod uwagę poziom negatywnego oddziaływania transportu na środowisko, należy kłaść szczególny nacisk na zrównoważony rozwój systemu transportowego. Aktywne wdrażanie zrównoważonego rozwoju opiera się przede wszystkim na ograniczaniu zapotrzebowania na transport przez odpowiednią politykę przestrzenną. Wdrażanie zrównoważonego rozwoju oznacza także kreowanie nowych wzorców zachowań komunikacyjnych oraz rozwijanie i popieranie tańszych, mniej uciążliwych dla środowiska systemów transportu: Kolejowy jego zadaniem jest spełnienie roli podstawowego szkieletu komunikacyjnego i obsługa masowych przewozów pasażerów na liniach o potencjale wynikającym ze zsumowanych potoków na linii komunikacyjnej notowanych w transporcie indywidualnym, kolejowym i autobusowym. W celu wzrostu efektywności korytarzy liniowych niezbędne jest zintegrowanie transportu autobusowego z kolejowym, tak by doprowadzić do elastycznego, efektywnego systemu komunikacji regionalnej o dobrej dostępności usług także na obszarach z silnymi generatorami ruchu pozbawionymi połączeń kolejowych. Autobusowy pełni funkcję uzupełniającą dla podstawowego szkieletu sieci kolejowej w sytuacji konieczności zapewnienia równomiernej dostępności w skali regionu usług użyteczności publicznej i realizacji usług z uwzględnieniem możliwości ich finansowania. Rowerowy - istotny dla zapewnienia bezpieczeństwa wygody poruszania się rowerem. Istotna jest również koordynacja z komunikacją publiczną w postaci możliwości przewozu rowerów w pojazdach transportu publicznego, integracja bike&ride na węzłach przesiadkowych zapewniająca przyjazny dla środowiska łańcuch podróży rower i komunikacja publiczna. Pieszy ma za zadanie poprawić warunki ruchu pieszego poprzez zwiększenie dostępności do środków komunikacji publicznej oraz zwiększenie jego bezpieczeństwa, możliwość realizacji celu podróży z wykorzystaniem transportu publicznego i pieszego bez konieczności korzystania ze zmotoryzowanej komunikacji indywidualnej. Car sharing stosowanie systemów wynajmu aut dla pasażerów tradycyjnie wykorzystujących transport publiczny w celu ograniczenia kongestii drogowej w miastach. Zrównoważony system transportowy wykorzystuje mechanizmy fiskalne do promowania komunikacji publicznej np. opłaty za mandaty karne, płatne parkowanie mogą służyć rozwojowi infrastruktury autobusowej np. przystanków sieci

120 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 120 Poz przewozów służby publicznej, węzłów intermodalnych. W przypadku Opolszczyzny zrównoważony transport polegać będzie na kreowaniu łańcucha podróży z wykorzystaniem jako szkieletu szybkiej komunikacji szynowej o odpowiedniej częstotliwości kursowania dostosowanej do potrzeb pasażerów, uzupełnionej liniami autobusowymi o charakterze rozprowadzającym do generatorów ruchu pozbawionych oferty kolejowej lub gdzie oferta taka nie jest racjonalna ze względów finansowych (czas jazdy jest porównywalny do autobusu i potoki nie uzasadniają pojazdów o pojemności powyżej 70 miejsc siedzących). W celu poprawy rentowności połączeń szkieletowych przebiegających przez obszar Województwa Opolskiego dla wybranych kursów pociągów pożądane jest tworzenie relacji przelotowych. Takie relacje pozwalają spełnić następujące funkcje: Zaspokojenie potrzeb przewozowych mieszkańców województwa w dojazdach do pracy, miejsc nauki, potrzeb fakultatywnych. Bezpośrednie połączenia miast powiatowych np. Namysłowa z Olesnem, Brzegu z Kędzierzynem-, czy Strzelcami Opolskimi, Nysy z Kluczborkiem w celu integracji regionalnej. Wzrost przychodów i ograniczenie deficytu przewozów w wyniku pozyskania pasażerów w relacjach tranzytowych przez Opolszczyznę łączących duże ośrodki aglomeracyjne np. Wrocław Racibórz, Wrocław Gliwice, Wrocław Częstochowa, Wrocław Jesenik, Opole Łódź, Nysa-Wrocław dla połączeń o charakterze nisko kosztowym i akceptowalnym czasie przejazdu prędkości komunikacyjne po modernizacjach linii kolejowych ok km/h np. w 2015 r. takie parametry uzyska relacja Wrocław - Częstochowa przez Opole. W tym wypadku zrównoważony system transportowy spełnia potrzeby przewozowe na równych poziomach, lokalnym np. relacja Dąbrowa Niemodlińska-Opole, regionalnym np. relacja Brzeg-Opole, ponad regionalnym np. Krapkowice-Gliwice, Głubczyce-Wrocław, Kluczbork-Częstochowa. W tym kontekście znaczenia nabiera rozwój sieci przewozów użyteczności publicznej o autobusowe relacje uzupełniające wg jednej taryfy i w ramach skoordynowanego rozkładu jazdy, które pozwalają mieszkańcom różnych (wszystkich, łącznie z Głubczycami i Krapkowicami) powiatów woj. opolskiego realizowanie potrzeb przewozowych w ramach podróży wewnątrz województwa, ale także poza jego granice w kierunku Wrocławia, czy GOP-u. Tylko w takim modelu zrównoważony transport zapewnia porównywalne możliwości podróżowania do komunikacji indywidualnej. System transportowy, realizując zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy, wymusza koordynację (a nawet podporządkowanie) wszelkich działań politycznych, gospodarczych i społecznych z wymogami ochrony środowiska i w tym aspekcie opiera się na następujących zasadach: Polityka przestrzenna zagospodarowanie terenu ukierunkowane na ograniczanie zapotrzebowania na transport, w oparciu o dobrze usytuowaną względem generatorów ruchu sieć komunikacji transportu publicznego. Zadanie do realizacji na poziomie regionalnym. Polityka gospodarcza rozwój poszczególnych gałęzi gospodarki ukierunkowany na zmniejszanie ich transportochłonności (rozwój kolejowego przewozu towarów, wprowadzanie tranzytu kolejowego ograniczającego tranzytowy transport samochodowy, podniesienie prędkości handlowych pociągów towarowych do poziomu średniej unijnej). Możliwość kreowania na poziomie regionalnym dostępności kolei dla tranzytu w celu ograniczenia transportochłonności przez udrożnienie dla ruchu towarowego takich linii jak Kluczbork Opole - Nysa (część korytarza łączącego Dolny Śląsk i Czechy z centralną Polską i Wielkopolską), udrożnienie trzech magistrali wschód zachód tj. Wrocław Kluczbork Lubliniec (Kielce), (Horka) Wrocław Opole - Strzelce Opolskie - Gliwice/Kędzierzyn- Rybnik (Bohumin), (Forst) Legnica Świdnica Nysa Kędzierzyn-. Działania w tym kierunku spowodują w świetle wyroku ETS w przypadku wzrostu ruchu towarowego obniżenie kosztów dostępu do infrastruktury kolejowej dla przewozów służby publicznej i wykorzystanie parametrów modernizowanych linii z udziałem środków unijnych. Polityka społeczna kreowanie nowych zachowań komunikacyjnych (zachęcanie do korzystania z komunikacji publicznej przy jednoczesnym racjonalizowaniu transportu prywatnego) np. przez tworzenie atrakcyjnego systemu taryfowego przewozów służby publicznej (np. ulgi handlowe dla seniorów, bilety rodzinne etc.) uwzględniającego wspólny bilet na różne środki transportu i zapewniającego dostępność

121 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 121 Poz wszystkich powiatów regionu opolskiego na taryfie strefowej lub/i kilometrowej w czasie konkurencyjnym do komunikacji indywidualnej po zakończeniu programu modernizacji sieci kolejowej do 2020 r. Podsumowując, zrównoważony rozwój może zostać osiągnięty poprzez realizację wyżej wymienionych zadań, dzięki czemu uzyskany zostanie coraz wyższy poziom usług transportu publicznego na terenie Województwa Opolskiego, który może wyróżniać in plus warunki życia mieszkańców regionu. Zważywszy na korelację między poprawą jakości transportu publicznego, a wzrostem liczby mieszkańców, działanie takie w perspektywie długoterminowej może przyczynić się do zmiany trendów dotyczących liczby mieszkańców. Spadek liczby mieszkańców dotyka w UE tych krajów, gdzie jakość życia się obniża w wyniku wzrostu stopnia motoryzacji jak na Litwie, Polsce, Rumunii, natomiast zmiana trendu następuje w krajach wspierających zrównoważony rozwój jak Austria, Czechy, Dania, Wielka Brytania. Wychodząc od tej naczelnej zasady w dalszej części opracowania zostają omówione kolejne zasady organizacji rynku przewozów. Do realizacji tych zasad przyczyni się określenie pożądanego standardu usług przewozowych, co zostało dokonane w części VII Planu Transportowego.

122 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 122 Poz Integracja różnych rodzajów transportu Transport publiczny ma za zadanie służyć mieszkańcom Województwa Opolskiego, integrować terytorialnie jego powiaty w jednym wydajnym organizmie, zapewniać dostępność do wszystkich istotnych z punktu widzenia mieszkańców potrzeb jak edukacja, praca, rozrywka, turystyka, instytucje publiczne jak służba zdrowia, urzędy. Województwo Opolskie spełnia w tym zakresie oczekiwania mieszkańców. Poprawy wymaga jednak czas dojazdu przy pomocy komunikacji publicznej. W efekcie rośnie ilość środków transportu indywidualnego, która o nawet 100 środków transportu (aut i motorowerów, motocykli) na 1000 mieszkańców (ok. 540) przekracza w tym zakresie wskaźniki w tak rozwiniętych krajach jak Dania (ok. 390), Holandia (ok. 450), Niemcy (ok. 510), Francja (ok. 500), Hiszpania (ok. 480), Wielka Brytania (ok. 470). Oznacza to, że proces ograniczania liczby połączeń, który miał miejsce w latach na obszarze Województwa Opolskiego głównie w komunikacji autobusowej, dezintegracja taryfowa przewoźników autobusowych, niskie prędkości komunikacyjne transportu publicznego (ok. 40 km/h), słaba dostępność takich ośrodków jak Krapkowice, Nysa, Prudnik, Głubczyce, Namysłów, Olesno z powodu braku integracji taryfowo-rozkładowej stymulują proces zakupu samochodów przez mieszkańców regionu. Transport publiczny powinien stymulować rozwój regionu przez integrację różnych środków transportu, umożliwiać przejazd na jednym bilecie oraz w akceptowalnym czasie zapewniać dostępność wszystkich powiatów regionu. Wówczas system transportu publicznego koncentrując się na podstawowych relacjach będzie wydajny ekonomicznie (docelowo wpływy z biletów powinny pokrywać ponad 50% kosztów), tworząc łańcuchy podróży z wykorzystaniem komunikacji publicznej opartej na sieci kolejowej, ale także autobusach i komunikacji indywidualnej stosowanej nie do pełnych relacji, ale jako uzupełnienie systemu, w celu dojazdu do węzłów przesiadkowych. Obsługa terenów rolniczych, rozległych obszarów atrakcyjnych turystycznie oraz chronionych obszarów przyrodniczych np. Natura 2000 jest dla przewozów służby publicznej utrudniona z uwagi na brak masowości takich przewozów. Dostępność takich przewozów powinna być ułatwiana na etapie tworzenia sieci połączeń powiatowych np. na liniach Głubczyce Kietrz, Prudnik Biała, Zdzieszowice Leśnica, tworzenia węzłów przesiadkowych, w rejonach turystycznych wyposażonych np. w wypożyczalnie rowerów (Zdzieszowice dla turystyki wokół Góry Św. Anny, Prudnik dla turystyki górskiej, Ozimek dla turystyki wokół Jez. Turawskiego i Borów Stobrawskich). Przewozy w sieci użyteczności publicznej na szczeblu wojewódzkim powinny tworzyć szkielet dla takiej integracji, która jednak, aby była efektywna i popularna musi być tworzona również na szczeblu powiatowym oraz gminnym. Szkielet zgodny z planem województwa tworzy sieć komunikacji intermodalnej, która powinna być transportem bardziej ekologicznym, w porównaniu z transportem indywidualnym, wysoce bezpiecznym dla pasażerów, a także umożliwiać szybkie przemieszczanie się. Jednak ostateczna wydajność systemu i włączenie do niego punktów o niższym potencjale przewozowym musi być realizowane na zasadzie dodawanych do bazy regionalnej komunikacji elementów na poziomie lokalnym takich jak: Parking w systemie Park&Ride. Węzeł przesiadkowy kolej i autobus. Sezonowa wypożyczalnia rowerów reklamowana na szczeblu wojewódzkim w ramach podstawowej informacji pasażerskiej. Rozkład jazdy autobusów dostosowany do rozkładu jazdy pociągów. Przybliżanie przystanków autobusowych do peronów kolejowych, w celu zapewnienia przesiadek w systemie drzwi w drzwi. W kontekście potrzeb województwa opolskiego oraz zgodnie z badaniami preferencji mieszkańców ważne jest wprowadzenie zintegrowanego systemu taryfowo-rozkładowego. Taki system powinien opierać się na podstawowym szkielecie połączeń kolejowych, wysoko pojemnym, z adekwatną ilością i częstotliwością połączeń kolejowych, z uwzględnieniem taryfy kolejowej uzupełnianej o połączenia autobusowe użyteczności publicznej, w których są respektowane bilety kolejowe. Integracja systemu informacji pasażerskiej na poziomie regionalnym (system mobilnej informacji w czasie rzeczywistym o położeniu pojazdów) i lokalnym (systemy informacji pasażerskiej jak tabliczki przystankowe, zapowiedzi audiowizualne na stacjach węzłowych, system informacji w czasie rzeczywistym na głównych węzłach intermodalnych). W oparciu o ten podstawowy system należy rozwijać zintegrowane systemy zarządzania ruchem, preferując transport publiczny, a w szczególności integrację wszystkich jego rodzajów (zintegrowane węzły przesiadkowe, wspólny bilet i taryfa).

123 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 123 Poz Wówczas przewóz osób odbywać się będzie w sposób szybki i sprawny, z zachowaniem zasad ochrony środowiska. Na poziomie regionalnym jedynym narzędziem stymulowania popytu na przewozy użyteczności publicznej jest poprawa bezpieczeństwa na drogach w wyniku eliminacji zachowań niebezpiecznych na drodze poprzez egzekwowanie kar za przekraczanie ograniczeń prędkości, co doprowadzi w dalszej perspektywie do ograniczenia hipotetycznej konkurencyjności komunikacji indywidualnej wynikającej z łamania przepisów drogowych. Wymiernym skutkiem finansowym poprawy bezpieczeństwa jest ograniczenie kosztów zewnętrznych transportu, polegających na zmniejszeniu wydatków na rehabilitację w szpitalach wojewódzkich osób rannych w wypadkach, ograniczeniu strat ponoszonych na edukację i kształcenie osób, zmniejszenie liczby zabitych lub wyłączonych z pracy po wypadku, poprawa warunków życia w regionie zachęcająca do wiązania swojej przyszłości z Województwem Opolskim. Sprawny, szybki transport publiczny stanowi wówczas czynnik stymulujący równowagę w transporcie osób w wyniku przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Usprawnienie połączeń komunikacyjnych wpłynie na wzrost atrakcyjności i poprawę wykorzystania potencjału turystycznego oraz na rozwój gospodarczy i społeczny regionu. Dobry transport publiczny stanowi też czynnik stymulujący zmiany ludnościowe. Łatwo dostępny transport publiczny umożliwia przeciwdziałanie emigracji z regionu, w sytuacji zapewnienia dogodnych połączeń w czasie do minut oraz konkurencyjnych cenowo, nawet do sąsiednich ośrodków regionalnych, umożliwia wybór miejsca zamieszkania w województwie opolskim, jako tańszym regionie np. pod względem ceny mieszkania, przy jednoczesnym dojeździe do pracy np. we Wrocławiu lub w województwie śląskim. W dużych ośrodkach metropolitalnych czas dojazdu w granicach miasta na poziomie minut nie jest czymś wyjątkowym np. w przypadku Wrocławia. Stąd przy komunikacji regionalnej podobne czasy dojazdu stanowią o atrakcyjności takiej formy transportu. Na każdym obszarze krzyżują się różne rodzaje transportu: linie kolejowe, linie autobusowe podmiejskie i dalekobieżne, linie miejskie. Wszystkie te linie tworzą na danym obszarze system transportowy, uzupełniając się nawzajem i dając pasażerowi możliwość swobodnego poruszania się. Spójny i wydajny system transportowy o zadowalających wskaźnikach ekonomicznych, zapewniający masowe przewozy osób jest możliwy przy jego integracji na kilku poziomach. Bez niej system komunikacji publicznej ulega marginalizacji przy jednocześnie rosnących kosztach jego utrzymania (np. rosnąca stawka pockm/wozokm). Obecnie Polska, obok Litwy ma najniższy udział komunikacji publicznej w modal split (podziały intermodalne; udział poszczególnych rodzajów transportu w rynku przewozów) z 27 krajów UE, gdy jeszcze 15 lat temu był to wskaźnik 2 razy wyższy. Przejęcie 500 pasażerów, którzy dotychczas podróżowali własnym środkiem transportu na rzecz transportu publicznego oznacza rocznie średnio dodatkowe przychody na poziomie 1,2 mln zł. W przypadku pogorszenia konkurencyjności kolei podobnej wysokości dochody mogą być w ciągu roku utracone. Do 2020 r. ulegnie znacznemu skróceniu czasu podróżowanie dzięki modernizacji i rewitalizacji linii kolejowych o długości ok. 400 km na podstawowej sieci kolejowej regionu tj. linie Kluczbork Namysłów (Wrocław), Kluczbork Byczyna (Poznań), Kluczbork Olesno (Lubliniec), Opole Strzelce Opolskie (Gliwice), Opole Gogolin Kędzierzyn- Racibórz, Nysa Opole, Kluczbork Opole, Nysa Brzeg, co oznacza wyraźną przewagę konkurencyjną dla transportu szynowego. Linia kolejowa zmodernizowana na 120 km/h umożliwia prędkość komunikacyjną pociągu przyspieszonego ok km/h i osobowego ok km/h. Są to prędkości wyższe dla pociągu przyspieszonego o ok. 20 km/h, w stosunku do komunikacji indywidualnej. W przypadku prędkości 100 km/h umożliwia to prędkość komunikacyjną pociągu przyspieszonego ok km/h i osobowego ok km/h. Zwiększenie atrakcyjności transportu publicznego miejskiego i regionalnego można uzyskać poprzez integrację systemu transportu publicznego autobusów i pociągów na następujących poziomach: HARDWARE dostępności w czasie i przestrzeni do punktów węzłowych, wspólnego użytkowania infrastruktury transportowej. SOFTWARE systemów informatycznych, zarządzania przewozami, zarządzania ruchem. ORGWARE koordynacji linii oraz rozkładów jazdy.

124 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 124 Poz FINWARE wspólnego systemu taryfowego i biletowego. W kontekście doświadczeń innych organizatorów przewozów, kluczowe są dwa ostatnie elementy systemu, czyli koordynacja linii oraz rozkładów jazdy, a także wspólny system taryfowo-rozkładowy. Jednolita taryfa np. strefowa (może funkcjonować równolegle do taryfikacji kilometrowej) zapewnia dostępność miejscowości położonych wzdłuż linii kolejowej (np. Gogolin, Prudnik), ale także miejscowości generujących znaczne przewozy w sąsiedztwie (np. Krapkowice, Pokrzywna w sezonie turystycznym). Podobne rozwiązania obecnie funkcjonują np. w woj. kujawsko-pomorskim tzw. bilet BiT City i WiT City zakupiony na pociąg a obowiązujący równolegle w komunikacji miejskiej w Bydgoszczy, Toruniu czy Włocławku. Na gruncie opolskim możliwe jest wprowadzenie prócz biletów strefowych obejmujących swoim zasięgiem takie miasta powiatowe jak Krapkowice (autobusowa linia komunikacyjna Gogolin-Krapkowice powiązana rozkładowo z pociągami), Głubczyce (autobusowa linia komunikacyjna Głubczyce Kędzierzyn - po modernizacji linii Kędzierzyn- - Opole), czy ważne ośrodki turystyczne takie jak: Pokrzywna czy Głuchołazy (autobusowa linia komunikacyjna Nowy Świętów-Pokrzywna powiązana rozkładowo z pociągami). Wówczas zasięg planu transportowego obejmuje systemem przewozów użyteczności publicznej wszystkie miasta powiatowe na jednolitej taryfie biletowej, co stanowi bazę tworzenia konkurencyjnej, atrakcyjnej dla użytkowników komunikacji indywidualnej sieci komunikacji publicznej, dostępnej taryfowo na jednym bilecie i jednolitej pod względem rozkładów jazdy zintegrowanych ze sobą na węzłach intermodalnych. Połączenia autobusowe powinny stanowić uzupełnienie sieci połączeń kolejowych. Na liniach autobusowych, przebiegających po trasach równoległych do przebiegu linii kolejowych, połączenia o charakterze użyteczności publicznej wykonywane będą w godzinach lub w miejscach uzupełniających ofertę kolejową, w sposób nie zagrażający funkcjonowaniu połączeń kolejowych i nie wpływający ujemnie na ich rentowność. Przy zapewnieniu dostępności jednolitych rozkładowo i taryfowo przewozów użyteczności publicznej wszystkich miast powiatowych województwa opolskiego, zadaniem własnym powiatów jest zapewnienie dostępności do innych miejscowości danego powiatu np. ze stolicy powiatu. Plan transportowy województwa określa zatem tylko sieć szkieletową o wysokiej wydajności na szczeblu wojewódzkim i punkty styku tej sieci na szczeblu powiatowych węzłów intermodalnych jak Namysłów, Krapkowice, czy Głubczyce itd. Zgodnie z zapisami Krajowego Planu Transportowego regularna krajowa komunikacja autobusowa (bez przedsiębiorstw komunikacji miejskiej) jest prowadzona na około 20 tys. linii o długości ponad 1 mln km, a komunikacja międzynarodowa na 200 liniach o długości ponad 360 tys. km. W połączeniach na liniach krajowych wyraźnie dominują przewozy o charakterze podmiejskim, które stanowią ponad 70% całości realizowanych przewozów autobusowych w Polsce. Przewozy dalekobieżne mają zatem charakter konkurencyjny do krajowej sieci przewozów użyteczności publicznej i ich rozwój jest skutkiem słabości ponadregionalnych połączeń kolejowych, co na poziomie regionalnym obejmuje brak szybkich połączeń w taryfie regionalnej łączących np. Opole z Wrocławiem lub Opole z obszarem działania KZK GOP. Przy taryfie stosowanej przez PKP Intercity SA przejazdy na biletach jednorazowych pociągami klasy TLK, lub tym bardziej EIC są niekonkurencyjne cenowo do odległości ok. 160 km (np. trasa Opole Katowice ma długość 108 km). Jeśli segment przewozów regionalnych nie uwzględnia tego typu relacji, rentowność przewozów regionalnych ulega obniżeniu. W wielu krajach europejskich rozbudowa sieci połączeń kolejowych polega zwykle na zwiększaniu ilości połączeń w szkieletowych korytarzach transportowych i obejmuje tworzenie połączeń standardu regioekspresu. W ostatnich latach takie działania podejmowano na poziomie regionalnym w Austrii (np. Voralberg, Tyrol), Czechach (nowe połączenia wokół Ostrawy, Pragi, Liberca, Ołomuńca), Węgrzech, Słowacji (połączenia wokół Bratysławy, Zilina-Zwoleń zmienione z połączeń osobowych na pociągi o ograniczonej liczbie postoi), Finlandii. W Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoszech ten typ połączeń stanowi o konkurencyjności oferty regionalnej. Plan transportowy Województwa Opolskiego bierze pod uwagę, że w miarę modernizacji sieci kolejowej będzie możliwe wprowadzenie tego typu połączeń, których czas jazdy będzie konkurencyjny względem komunikacji indywidualnej i będzie obsługiwał tylko te stacje o największej wymianie pasażerów, które mogą być obsługiwane przez rosnący wolumen pasażerów korzystających z relacji łączonej np. z autobusem na wspólnej taryfie, bądź Park&Ride, czy Bike&Ride, położonych blisko głównych generatorów ruchu, które z kolei koncentrują się na funkcjach zaspokajających bieżące potrzeby transportowe określonych społeczności.

125 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 125 Poz W Polsce w związku z deregulacją rynku nastąpił bezprecedensowy spadek udziału transportu publicznego w przewozach np. w latach w komunikacji kolejowej z 11,7 do 5,0% (średnia unijna jest na poziomie 7,1%), a autobusowej z 15% do 6,5%. Problematyczną zaletą takiego rynku w kontekście spadku przewozów komunikacją publiczną jest jego elastyczność, rozumiana jako umiejętność szybkiego dostosowywania się do potrzeb pasażerów, w tym głównie obsługi linii aktualnie przynoszących największy zysk. Wadami natomiast brak integracji taryfowo-biletowej, obniżanie rentowności przewozów służby publicznej, koncentracja na wybranych i często zmienianych segmentach rynku, rozkłady jazdy obarczone zbyt krótkimi czasami jazdy niemożliwymi do realizacji zgodnie z przepisami ruchu drogowego (wysoka wypadkowość), na poziomie lokalnym obsługa przewozów taborem niezgodnym z wymogami Rozporządzenia (WE) 1370/2007, często przebudowanymi pojazdami dostawczymi dla potrzeb przewozu osób. Sytuacja taka zmusza pasażerów do stosunkowo skomplikowanego i czasochłonnego zapoznawania się z wieloma ofertami poszczególnych przewoźników, co prowadzi w konsekwencji do rezygnacji z usług transportu publicznego. Dodatkowo na proces ten nakłada się niestabilna oferta ze strony przewoźników kolejowych, zarówno w zakresie rozkładu jazdy, obowiązujących taryf, czasu przejazdu, a w przypadku linii Opole-Zawadzkie także częstotliwości uruchamianych połączeń, będąca efektem nie tyle ograniczonych środków finansowych, co trwających i nie zakończonych prac modernizacyjnych i remontowo-naprawczych, braku jednolitej i strategicznie uzasadnionej polityki taryfowej. Powoduje to przejmowanie pasażerów przez znacznie bardziej elastyczny indywidualny transport samochodowy. W efekcie w Polsce liczba samochodów na mieszkańca jest na wyższym poziomie niż w krajach z dwukrotnie wyższym PKB. W kontekście powyższego sposobem na zmianę negatywnego trendu spadku udziału komunikacji publicznej sprzecznego z polityką unijną w tym zakresie jest rozwój komunikacji publicznej rozumiany jako zrównoważony, stopniowy rozwój sieci połączeń, integracja różnych środków transportu poprzez skoordynowanie rozkładów jazdy oraz wprowadzenie wspólnego systemu taryfowo-biletowego, zapewnienie dostępności komunikacyjnej regionu na poziomie między powiatowym. Inną formą wzmacniania konkurencyjności i integracji transportu regionalnego z miejskim oraz indywidualnym jest tworzenie zintegrowanych węzłów przesiadkowych. Zgodnie z definicją z ustawy o publicznym transporcie zbiorowym jest to miejsce umożliwiające dogodną zmianę środka transportu wyposażone w niezbędną dla obsługi podróżnych infrastrukturę, w szczególności: miejsca postojowe, przystanki komunikacyjne, punkty sprzedaży biletów, systemy informacyjne umożliwiające zapoznanie się zwłaszcza z rozkładem jazdy, linią komunikacyjną lub siecią komunikacyjną. Zazwyczaj najlepszym miejscem na lokalizację takiego węzła przesiadkowego są okolice dworców kolejowego i autobusowego. Celem integracji transportu publicznego z indywidualnym jest kształtowanie pożądanego podziału zadań przewozowych. Zgodnie z tendencjami zrównoważonego rozwoju obowiązującymi w Unii Europejskiej podział zadań przewozowych w transporcie miejskim powinien kształtować się w proporcji 75 % transport publiczny - 25 % transport indywidualny. Celem Komisji Europejskiej jest w perspektywie 2025 uzyskanie 15% udziału kolei w dowozach do miast o takim charakterze jak Opole. Obecnie ten udział w opolskim nie przekracza 7-10%, mimo to jest znacznie wyższy niż w innych regionach kraju (średnia krajowa 5%). W sytuacji słabości komunikacji publicznej, braku uprzywilejowania tego rodzaju transportu np. przez tworzenie buspasów na poziomie lokalnym przejawia się powszechne dążenie do posiadania samochodów prywatnych ponad ilości występujące w krajach o dużo wyższym PKB. Dla miast wielkości Opola, Kędzierzyna-Koźla udział transportu przyjaznego dla środowiska (autobus, kolej, rower) jako minimalną proporcją przyjmuje się podział 50 % - 50 %. W takich metropoliach jak Warszawa, Poznań, Kraków jest on znacznie wyższy i dochodzi do 70% na korzyść transportu zrównoważonego. Zwiększanie atrakcyjności transportu publicznego, z jednoczesnym zmniejszaniem poziomu korzystania z komunikacji indywidualnej, można uzyskać poprzez usprawnienie komunikacji zbiorowej pod względem dostępności, częstotliwości kursowania, niezawodności, atrakcyjności cenowej, podniesienia poziomu bezpieczeństwa, komfortu i elastyczności. Oprócz usprawnienia komunikacji zbiorowej należy zintegrować transport publiczny z transportem indywidualnym także poprzez tworzenie wspólnych rozwiązań, które mogą się opierać na istniejącej infrastrukturze. Przykładem takich rozwiązań są: Terminale intermodalne (przesiadkowe, węzłowe).

126 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 126 Poz System Parkuj i Jedź (P&R). System informacji i zarządzania ruchem. Transport publiczny zawsze będzie bardziej popularny w przewozach miejskich, jednak w celu zapewnienia zrównoważonego rozwoju niezbędny jest jego rozwój w komunikacji regionalnej kosztem przejęcia z komunikacji indywidualnej pasażerów. W przypadku Województwa Opolskiego terminale przesiadkowe powinny objąć następujące stacje kolejowe w powiązaniu z komunikacją autobusową: Opole Główne (miejska i regionalna), Opole Zachodnie (miejska), Opole Gosławice (miejska i regionalna) w sąsiedztwie stacji kolejowej Opole - Gosławice, Opole Groszowice (miejska i regionalna), Opole Grotowice (miejska i regionalna), Kędzierzyn- (miejska i regionalna), Nysa (miejska i regionalna), Brzeg (miejska i regionalna), Gogolin (powiatowa), Kluczbork (powiatowa), Namysłów (powiatowa), Strzelce Opolskie (powiatowa). Aby węzeł przesiadkowy pełnił swoją funkcję powinna zostać zagwarantowana odpowiednia dostępność w czasie i przestrzeni do tego punktu. Dostępność w czasie oznacza koordynację rozkładów jazdy pociągów regionalnych i międzywojewódzkich w taki sposób, aby czas oczekiwania przesiadającego się pasażera na drugi pociąg mieścił się w przedziale od 5 do 30 minut. Integracja połączeń autobusowych z kolejowymi w zależności od stacji powinna polegać na zapewnieniu przyjazdu autobusu przed pociągiem do 5 minut (np. Gogolin) oraz do minut (Opole Główne) i jego odjazd od 5 do 10 minut po przyjeździe pociągu. Żeby koordynacja rozkładów jazdy była możliwa niezbędne jest zapewnienie dostępności przestrzennej do punktów węzłowych, co oznacza w przypadku połączeń kolejowych, że wjazdy i odjazdy różnych kategorii pociągów powinny odbywać się z tego samego peronu. Niezbędne jest również powiązanie miejsca odjazdów i przyjazdów autobusów z wejściem do dworca kolejowego. W ramach wdrożenia planu transportowego remarszrutyzacja komunikacji miejskiej musi objąć podjazdy pod budynek dworcowy linii obecnie przebiegających lub kończących/zaczynających bieg w sąsiedztwie dworca. Dotyczy to linii miejskich w Kędzierzynie-Koźlu, Brzegu i Nysie, a w odniesieniu do komunikacji powiatowej w Prudniku, Kluczborku, Namysłowie, Gogolinie, Strzelcach Opolskich, Zawadzkiem, Racławicach Śląskich, Ozimku, Oleśnie. Dokonanie remarszrutyzacji tras komunikacji miejskiej w Opolu będzie możliwe dopiero po wybudowaniu intermodalnego węzła przesiadkowego Opole Główne oraz po przebudowie istniejącego układu komunikacyjnego w rejonie dworców autobusowego i kolejowego. Dopiero wówczas możliwa będzie integracja komunikacji kolejowej, autobusowej pozamiejskiej oraz miejskiej, a autobusy komunikacji miejskiej oprócz przystanków na ulicach 1-Maja i Kołłątaja wjeżdżałyby również na teren nowego węzła. System Parkuj i Jedź winien być rozbudowany w pierwszej kolejności na stacjach z zatrzymaniami pociągów przyspieszonych i pospiesznych oraz w terenie o niższej gęstości zaludnienia w celu poprawy dostępności miejscowości położonych do km od danej stacji. Lokalizacja parkingów wyposażonych także w zadaszone parkingi dla rowerów powinna uwzględniać priorytet dostępności stacji lub przystanku dla komunikacji autobusowej. Największe parkingi do miejsc parkingowych dla aut i minimum 30 rowerów powinny być utworzone wokół takich stacji jak: Opole Główne (strona południowa lub wschodnia),

127 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 127 Poz Brzeg (strona wschodnia lub południowa), Kędzierzyn- (strona południowa), Nysa (strona zachodnia lub wschodnia). Mniejsze parkingi, często na bazie uporządkowania obecnych miejsc postojowych dostosowane do samochodów i minimum 10 rowerów powinny objąć takie lokalizacje, jak: Lewin Brzeski (ciążenie Skorogoszcz), Zdzieszowice (ciążenie Leśnica), Gogolin (ciążenie Krapkowice), Prudnik (ciążenie samo miasto, Biała), Olesno (ciążenie samo miasto, Borki), Namysłów (ciążenie samo miasto, Rychtal), Kluczbork (ciążenie samo miasto, Bogacica), Strzelce Opolskie (ciążenie Rozmierka, Jemielnica, Dziewkowice). W przypadku innych miejscowości o mniejszej pojemności parkingów (np. Tułowice, Szydłów, Racławice Śląskie, Grodków, Tarnów Opolski itd.) prace nad uporządkowaniem terenu winny być prowadzone z udziałem zainteresowanych władz szczebla lokalnego. System informacji pasażerskiej dla przewozów użyteczności publicznej powinien być scentralizowany w opolskim centrum zarządzania ruchem. Jego lokalizacja wina być powiązana ze służbami prowadzenia ruchu na sieci PKP PLK, stąd usytuowanie centrum powinno być w Opolu w sąsiedztwie stacji Opole Główne. Centrum powinno monitorować ruch pociągów i autobusów objętych planem w miarę wyposażania ich w systemy GPS lub równoważne w celu dystrybucji informacji na temat ich punktualności kursowania do urządzeń mobilnych, internetu, dynamicznej informacji stacjonarnej o zmiennej treści (wyświetlacze na przystankach, dworcach), przewoźników autobusowych (np. przekazanie informacji o konieczności oczekiwania autobusu na spóźniony kilka minut pociąg). Ważnym elementem polityki transportowej miast jest polityka parkingowa. W ostatnich latach wzrasta znaczenie tej formy zarządzania transportem jako przeciwwagi dla osłabiania konkurencyjności komunikacji zbiorowej. Związane jest to ze zwiększającą się liczbą samochodów osobowych oraz ze wzmożonym ruchem, a co za tym idzie z deficytem miejsc postojowych i z zatłoczeniem ulic w mieście. Odpowiedzią na te problemy powinna być odpowiednio ukształtowana polityka parkingowa. Do jej zadań należy określenie potrzeb parkingowych mieszkańców. Należy pamiętać, że wzrastająca liczba miejsc parkingowych zachęca do korzystania z tego środka transportu przez mieszkańców. Inwestycje takie są niezbędne o ile zapewniają odpowiednie usytuowanie miejsc parkingowych, w taki sposób, aby zachęcić do korzystania z komunikacji publicznej. Najlepszą lokalizacją dla tego typu przedsięwzięć są obrzeża miast lub inne punkty pozwalające na dogodne przesiadki. Właśnie za pomocą tego narzędzia można wpłynąć na integrację transportu indywidualnego z komunikacją publiczną oraz zachęcić do korzystania ze środków publicznego transportu zbiorowego. Integracja transportu publicznego i indywidualnego powinna opierać się także na systemie Parkuj i Jedź (P&R) - czyli na systemie, gdzie pasażer podjeżdża swoim samochodem do danego miejsca położonego w węźle integracyjnym koło np. stacji kolejowej zapewniającej szybkie połączenie do głównych ośrodków regionu komunikacją publiczną. Dobrym miejscem lokalizacji tego typu rozwiązań są okolice dworca kolejowego i autobusowego albo inne ważne węzły przesiadkowe na obszarze województwa.

128 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 128 Poz Tryb wyboru operatora publicznego transportu zbiorowego Marszałek Województwa może zgodnie z art. 19 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym dokonać wyboru operatora w następujący sposób: 1. w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych w wyniku przetargu, 2. w trybie ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi poprzez przydzielenie koncesji, 3. art. 22 ust. 1 Ustawy (bezpośrednie zawarcie umowy) w przypadku, gdy: średnia roczna wartość umowy nie przekracza euro, lub świadczenie nie przekracza usług w wymiarze kilometrów rocznie. W przypadku umowy z małymi i średnimi operatorami dysponującymi mniej niż 23 środkami transportu, podane wartości mogą być podwojone; świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego ma być wykonywane przez podmiot wewnętrzny; świadczenie usług ma być wykonywane w transporcie kolejowym; wystąpi zakłócenie lub ryzyko zakłócenia świadczenia usług, jednak umowa taka nie może być zawierana dłużej niż na dwa lata. Zgodnie z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym organizator może realizować przewozy w ramach publicznego transportu zbiorowego w formie samorządowego zakładu budżetowego. W przyszłości (zapewne po 2020 r.) taki tryb nie będzie możliwy po liberalizacji prawa unijnego w wyniku wprowadzenia w życie IV Pakietu Kolejowego. WADY I ZALETY POSZCZEGÓLNYCH TRYBÓW W przypadku wyboru operatora na podstawie przetargu w trybie Ustawy Prawo zamówień publicznych, jego organizacja oraz wymagania określone przez Organizatora mogą mieć wpływ na liczbę oferentów. W sytuacji, w której przetarg jest organizowany na pojedyncze linie jest szansa, że więcej oferentów spełni określone wymagania, co skutkuje obniżeniem kosztów w zakresie obsługi linii. Nie dotyczy to jednak linii mniej rentownych, na obsługę, których nie przystąpi wielu oferentów z uwagi na wysokie ryzyko kosztów. Inna sytuacja ma miejsce przy organizacji przetargu dla pakietu linii, ponieważ wówczas ryzyko strat jest mniejsze i firmy chętniej przystępują do przetargu oraz aktywniej konkurują między sobą. Wzrost konkurencji powoduje jednak wzrost wymagań wobec podmiotów startujących w przetargu, co skutkuje ich eliminacją. Istotną kwestią jest właściwe określenie specyfikacji istotnych warunków zamówienia, ponieważ organizator może dokonać wyboru operatora, przewidując, że świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na danej linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej, które są nierentowne, będzie wiązało się ze świadczeniem takich usług przez tego samego operatora na innej linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej, które są rentowne, niezależnie od wybranego przez organizatora trybu wyboru operatora, wskazanego w art. 19 ust. 1 Ustawy. Takie rozwiązanie ma na celu zapewnienie zorganizowania przewozów na wszystkich liniach komunikacyjnych przewidzianych w planie transportowym, zarówno tych rentownych, jak i tych, które są lub mogą okazać się nierentowne. To, co również istotne, w przypadku udzielenia zamówienia w trybie przewidzianym w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, operator będzie miał prawo do uzyskania rekompensaty. W przypadku wyboru operatora w trybie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi poprzez przydzielenie koncesji należy wziąć pod uwagę, że podstawową cechą koncesji jest wykonywanie uprawnień z niej wynikających na ryzyko koncesjonariusza, czyli operatora, dlatego uprawnienie do uzyskania rekompensaty nie będzie przysługiwało operatorowi wybranemu w tym trybie, chyba że strata wyniknie z tytułu stosowania ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. Taka część rekompensaty będzie stanowiła płatność organizatora, o której mowa w ww. ustawie.

129 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 129 Poz Kolejny tryb wyboru operatora określa art. 22 ust. 1 Ustawy publicznym transporcie zbiorowym dając możliwość zawarcia przez organizatora umowy bezpośredniej z operatorem w przypadkach wskazanych poniżej. Jedną z możliwości zawarcia umowy bezpośredniej jest świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego przez podmiot wewnętrzny (art. 22 ust. 1 pkt. 2 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym). Podmiotem wewnętrznym w rozumieniu Rozporządzenia (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r., dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) 1107/70 (art. 2 lit. j) jest odrębną prawnie jednostką podlegającą kontroli właściwego organu lokalnego, a w przypadku grupy organów przynajmniej jednego właściwego organu lokalnego, analogicznej do kontroli, jaką sprawują one nad własnymi służbami. Obecnie Województwo Opolskie nie posiada udziałów w firmach transportowych, które mogłyby być uznane za podmioty wewnętrzne, w rozumieniu ww. definicji. Nie mniej jednak ich ewentualne powołanie w przyszłości np. w formie spółek kapitałowych opisanych szczegółowo w Kodeksie spółek handlowych, umożliwi zastosowanie tej formy umowy bezpośredniej przy wyborze operatora. Art. 22 ust. 5 Ustawy wskazuje, że w przypadku podmiotu wewnętrznego, w którym jednostka samorządu terytorialnego samodzielnie lub wspólnie z inną jednostką samorządu terytorialnego nie posiada 100% udziałów lub akcji tego podmiotu wewnętrznego, umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego zawarta bezpośrednio, powinna przyjąć formę koncesji na usługi. Zgodnie z w/w Rozporządzeniem (WE) nr 1370/2007 podmiot wewnętrzny może realizować swoje działania w zakresie pasażerskiego transportu publicznego jedynie na obszarze działania właściwego organu lokalnego, czyli w tym wypadku na obszarze województwa opolskiego. Możliwe jest jednak wychodzenie linii komunikacyjnych na teren sąsiednich właściwych jednostek terytorialnych w przypadku zawarcia właściwych porozumień pomiędzy zainteresowanymi podmiotami samorządowymi w zakresie organizacji transportu na wspólnym obszarze. WNIOSKI Przewozy autobusowe W związku z powyższym, w przypadku autobusowych przewozów pasażerskich na terenie województwa opolskiego na liniach określonych, jako linie o charakterze użyteczności publicznej, preferowanym rozwiązaniem jest wybór operatora w trybie koncesji. Taka rekomendacja wynika z faktu, że w okresie objętym planowaniem nie zakłada się wypłaty rekompensat operatorom na liniach autobusowych, które są określone, jako linie o charakterze użyteczności publicznej. Tryb wyboru operatora w postaci koncesji przenosi wszystkie ryzyka finansowe związane z przewozem na koncesjonariusza. Natomiast udzielenie koncesji na wykonywanie przewozów na liniach objętych użytecznością publiczną następuje w drodze procedury przetargowej, w której kryteriami wyboru operatora mogą być takie warunki, jak: ilość połączeń, liczba autobusów dostosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych czy planowana cena biletu. W sytuacji, w której nie uda się wybrać operatora w drodze koncesji, możliwe jest bezpośrednie zawarcie umowy. Ten tryb może być stosowany jako podstawowy np. dla autobusowych linii uzupełniających, w ramach przewozów użyteczności publicznej takich jak: Głubczyce Kędzierzyn- (po modernizacji linii kolejowej Kędzierzyn- Opole), Krapkowice Gogolin, z racji na wielkość zadania poniżej 300 tys. wozokm rocznie. Tryb ten winien być stosowany także w sytuacji zagrożenia oczekiwaniem nadmiernej rekompensaty ze strony operatora kolejowego dla takich relacji jak np. Wrocław Brzeg/Opole Głuchołazy, czy Nysa Kamieniec Ząbkowicki, połączeń kolejowych w godzinach skrajnych zastępowanych przez autobusy drogowe o niższym koszcie uruchomienia przy niższych potokach i braku priorytetu czasu przejazdu. Tryb wyboru połączeń autobusowych użyteczności publicznej nie musi wiązać się z wysokimi rekompensatami w sytuacji objęcia nim tylko połączeń szkieletowych komunikacji autobusowej między miastami powiatowymi (zadanie organizatora na szczeblu powiatowym). Takimi połączeniami nie mogą być objęte relacje tożsame z połączeniami kolejowymi np. Opole Brzeg, Opole Kędzierzyn-, itd., gdyż wpływa to na obniżenie rentowności innego dofinansowanego środka transportu. Z drugiej strony włączenie większej ilości połączeń do jednolitego systemu taryfowego tworzy synergię

130 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 130 Poz systemu, który się rozwija kosztem połączeń pozostającym poza systemem przewozów służby publicznej i powolnego ograniczenia przejazdów komunikacją indywidualną. Szansą przewozów służby publicznej jest tylko integracja taryfowobiletowa, połączona z zapewnieniem konkurencyjnych czasów jazdy względem komunikacji indywidualnej przy częstotliwości zapewniającej realizację zróżnicowanych potrzeb w zakresie dojazdu do pracy i podróży fakultatywnych (główne ciągi takt godzinny, pozostałe ciągi takt dwugodzinny, w szczycie możliwy mieszany). Komunikacja uzupełniająca dla szkieletu sieci kolejowej powinna być finansowana zbiorczo w ramach przetargu na przewozy kolejowe np. Krapkowice Gogolin jako część relacji Krapkowice Opole Kędzierzyn-, Nowy Świętów Pokrzywna jako część relacji Wrocław/Opole Głuchołazy, Niemodlin Tułowice jako część relacji Niemodlin - Opole. Dla powyższych relacji koszt wozokm winien być pokryty dodatkowymi przychodami uzyskanymi z włączenia do sieci taryfowej takich miast jak: Krapkowice, Głubczyce, Głuchołazy, Niemodlin (po modernizacji linii Nysa-Opole). Należy podkreślić, że włączenie do sieci szkieletowej przewozów użyteczności publicznej kolejowych także komunikacji autobusowej, co zapewnia włączenie do jednolitego systemu taryfowego 2 miast powiatowych, co stanowi łącznie ok. 6% mieszkańców regionu, którzy zyskają bezpośredni dostęp do transportu kolejowego. Obecnie ten wskaźnik wynosi ok. 55%. Dodatkowo można w dłuższej perspektywie (rok ) włączyć do sieci połączeń inne relacje o dużym potencjale przewozowym dostosowane do godzin pracy dużych zakładów pracy np. w Skarbimierzu, Dylakach, Dobrodzieniu itd. Należy podkreślić, że oba ww. tryby wyboru operatora są tylko i wyłącznie rekomendowane, jako najlepsze przy wyborze operatora, ale nie wyklucza to zastosowania wyboru operatora na podstawie jakiegokolwiek innego trybu przewidzianego w Ustawie. Przewozy kolejowe Odrębną kwestię stanowi organizacja wyboru operatora w przewozach kolejowych. W okresie objętym planowaniem preferowanym trybem wyboru operatora w przewozach kolejowych jest tryb przetargowy na podstawie ustawy- Prawo zamówień publicznych. To wynika z faktu, że Województwo Opolskie będzie wypłacało rekompensatę operatorowi za realizację przewozów na trasach przez niego zamówionych. W tym przypadku ryzyko finansowane za realizację tych przewozów ponosi Województwo Opolskie. Takie rozwiązanie nie wyklucza jednak możliwości zastosowania pozostałych trybów określonych w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym. W okresie po roku 2015 należałoby również mieć na uwadze realizowanie kolejowych przewozów pasażerskich na terenie województwa opolskiego wspólnie już z którąś z istniejących kolei samorządowych czy wręcz utworzenie własnej spółki przewozowej, aby zabezpieczyć przewóz osób na terenie województwa. Ponadto sytuacja może się zmienić w kolejnych latach w związku z planami wprowadzenia w Polsce, tzw. IV Pakietu Kolejowego, będącego kompleksowym zbiorem dyrektyw i innych przepisów dotyczących bezpośrednio kolejowego rynku przewozu pasażerów, ale pośrednio także rynku towarowego, który do 2020 roku ma wprowadzić wspólny obszar kolejowy na terenie UE. Projekt ten w Polsce przewiduje między innymi otwarcie rynku krajowych przewozów pasażerskich dla nowych podmiotów i usług od 2019 r., rozdział przewoźników i operatorów trakcji kolejowej oraz wzmocnienie niezależnych zarządców infrastruktury. W momencie wdrożenia IV Pakietu Kolejowego wybór operatora będzie niezbędny nawet w przypadku posiadania podmiotu wewnętrznego realizującego przewozy użyteczności publicznej.

131 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 131 Poz W perspektywie wyboru przewoźnika na lata należy przyjąć następujące wskaźniki eksploatacyjne: 1. Rentowność wariantów zależy nie tylko od demografii, a przede wszystkim od atrakcyjności i spójności systemu przewozów użyteczności publicznej (U). Starzenie się społeczeństwa jest czynnikiem poprawiającym rentowność przewozów kolejowych, o ile oferta kolei jest komplementarna i umożliwia podróże w różnych porach dnia, gdyż dominują podróże fakultatywne. Ta prognoza komunikacyjna przeciwdziała wykluczeniu osób starszych, a także dojeżdżających do pracy w usługach (ok. 6/10 całości zatrudnionych). 2. Uzyskanie pokrycia 50% przychodów w wyniku wzrostu liczby przewożonych pasażerów skutkiem poprawy konkurencyjności przewozów użyteczności publicznej, wzrostu jej dostępności (np. objęcie użytecznością publiczną miast powiatowych Krapkowice i Głubczyce) i stabilizacji kosztów w wyniku racjonalizacji kosztów użytkowania taboru i jego pochodnych oraz dla obsługi mniejszych potoków osób np. w godzinach skrajnych wprowadzanie kolejowej komunikacji autobusowej. 3. Modernizacja linii powoduje spadek liczby taboru potrzebnego do obsługi tras i tak np. w przypadku linii spalinowych modernizowanych z RPO należy oczekiwać spadku dobowego zapotrzebowania na tabor o 1 spalinowy pojazd szynowy. W przypadku linii Opole - Gliwice zapotrzebowanie zmniejszy się o dwa elektryczne zespoły trakcyjne, natomiast po modernizacji linii 143 Wrocław - Kluczbork zapotrzebowanie spada z 6 do 4 elektrycznych zespołów trakcyjnych. Tabela 36. Prognozowane zapotrzebowanie na tabor kolejowy wraz z rezerwą Odcinek linii komunikacyjnej Ilość ezt/sps Czas jazdy Maksymalna częstotliwość Kędzierzyn- Wrocław przez Opole, Brzeg 10 1 h 55 min 1 h a) Kędzierzyn- - Opole +1 ezt (EN71) 38 min w szczycie co 30 min b) Opole Brzeg dolnośląski 36 min w szczycie co 30 min c) Brzeg Wrocław 37 min w szczycie co 30 min Opole Zawadzkie (Tarnowskie Góry) 2 40 min 1 h Opole Częstochowa/Łódź 1 1 h 30 min/ 3 h 30 min 2 razy dziennie Opole Gliwice przez Strzelce Op. 3 1 h 10 min 1 h Kędzierzyn- Racibórz 2 35 min 1 h Kędzierzyn- Gliwice 2 35 min 1 h Kluczbork Wrocław 4 1 h 35 min 1 h Kluczbork Kępno (Poznań) 1 ezt wielkopolski 40 min 2 h Kluczbork Lubliniec 1 45 min 2 h rezerwa 8 32% rezerwy Razem opolskie elektryczne zespoły trakcyjne 33 Opole Nysa (Głuchołazy Miasto) 3 1 h 1 h Kluczbork Opole 2 45 min 1 h Nysa Brzeg (Wrocław) 1 50 min 2 h Kędzierzyn- Nysa (Kłodzko) 2 1 h 25 min 1,5-2 h Opole Jelcz-Laskowice (Wrocław) 1 (ewentualnie ezt) 1 h 10 min 3 razy dziennie rezerwa 4 44% rezerwy Razem opolskie spalinowe pojazdy szynowe 13 Razem opolskie zapotrzebowanie taboru (elektryczne zespoły trakcyjne i spalinowe pojazdy szynowe) 46 Ewentualne reaktywacje Opole Prudnik przez Krapkowice 1 1 h 10 min 3 h Namysłów Opole 1 1 h 10 min 3 h ezt elektryczne zespoły trakcyjne (np. EN57, EN71) sps - spalinowe pojazdy szynowe (np. SA103, SA109, SA134, SA137) Do reaktywacji połączeń kolejowych z Opola do Namysłowa oraz do Prudnika przez Krapkowice konieczne jest przeznaczenie dodatkowego taboru. W związku z planowaną rewitalizacją linii kolejowej Nysa Opole obecnie

132 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 132 Poz planowane jest zakupienie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata dwóch trzyczłonowych spalinowych pojazdów szynowych na przedmiotową linię. W związku z tym do realizacji nowych połączeń będzie można przeznaczyć dotychczasowe pojazdy np. typu SA103. Do obsługi linii z trakcją elektryczną nawet przy zapewnieniu oferty na głównych liniach co godzinę oraz co 30 min. z Opola w kierunku Brzegu i Kędzierzyna-Koźla potrzeba 33 ezt z 8 składami rezerwy. Jednocześnie przy zastosowaniu mniejszej częstotliwości kursowania pociągów nie zachodzi potrzeba większej liczby użytkowanego taboru. 4. Wg danych Eurostatu w Polsce spada w skali niespotykanej w Europie udział modal split (podziały intermodalne; udział poszczególnych rodzajów transportu w rynku przewozów) komunikacji publicznej w przewozach. Do 2025 UE planuje zwiększyć udział kolei do 15% w przewozach o charakterze aglomeracyjnym dotyczy to linii np. Kluczbork Wrocław, Opole Wrocław, Gliwice Kędzierzyn-, ale i linie wokół stolicy regionu Opole Zawadzkie, Opole Strzelce Opolskie, Opole Kędzierzyn-, Opole Tułowice itp. Program modernizacji kolei to umożliwia, gdyż obejmuje do 2020 r. poprawę stanu wszystkich istotnych linii sieci podstawowej kolei w Województwie Opolskim. To założenie daje szansę oparcia przewozów użyteczności publicznej (U) na transporcie szynowym, który będzie zapewniał dobre czasy przejazdu i wysoką pojemność taboru, jego dostosowanie dla potrzeb osób o ograniczonej sprawności ruchowej itp. Już obecnie mimo, że kolej wykonuje ok. 15% pracy eksploatacyjnej w regionie, 85% wykonują autobusy, to zapewnia przy tym większą liczbę podaży miejsc. 5. Warto podkreślić, że rentowność przewozów kolejowych (obecnie ok. 40% przychodów z biletów z pochodnymi) w wariancie rozwojowym (uruchomienie połączeń do Częstochowy, Głuchołaz, Kłodzka przez Otmuchów i Paczków, czy z Nysy do Wrocławia) i integracji publicznego transportu będzie rosła. Przy ograniczaniu dotychczasowej oferty dalej będzie spadała. Aby zapewnić przewozom użyteczności publicznej stabilne finansowanie musi zostać w perspektywie kilku lat uzyskany poziom 50-60% przychodów do kosztów, tak jak ma to miejsce w innych krajach UE. 6. Przewozy na liniach użyteczności publicznej muszą być planowane przez organizatora. Dlatego model oparcia o szkielet kolei jest optymalny, gdyż bazuje na obecnych rozwiązaniach. W celu jednak wzrostu jego efektywności niezbędne jest włączenie potoków realizowanych poza tym systemem w komunikacji autobusowej np. przez relacje na wspólnym bilecie na odc. Gogolin - Krapkowice, Kędzierzyn - /Gogolin - Głubczyce itp. Tabela 37. Relacje autobusowe do uruchomienia w ramach wspólnego biletu Przykładowe relacje autobusowe możliwe do uruchomienia w ramach wspólnego biletu U Gogolin Krapkowice Nowy Świętów Głuchołazy Pokrzywna Głubczyce Kędzierzyn- Niemodlin Tułowice Ilość km 6 km 13 km 38 km 6 km Modernizacja infrastruktury, skutkuje skróceniem czasu jazdy, dodatkowe kursy poprawiają dostępność kolei. W efekcie osoba rezygnuje z podróży autem na rzecz kolei. Na Mazowszu ok % pasażerów korzysta z biletów normalnych i ulg handlowych a nie z ulg ustawowych. Poprawa atrakcyjności przewozów spowoduje wzrost liczby pasażerów nie korzystających z ulg, co poprawi rentowność przewozów. W tym kontekście kluczowe jest zapewnienie wspólnego biletu i dostępności przewozów dla głównych generatorów ruchu (miasta powiatowe, stolica regionu, miejsca atrakcyjne turystycznie w sezonie Góra Św. Anny, Głuchołazy, Otmuchów, Paczków oraz skomunikowanie z Republiką Czeską).

133 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 133 Poz. 1848

134 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 134 Poz Ogólne standardy usług świadczonych w publicznym transporcie zbiorowym Zadaniem publicznego transportu zbiorowego jest spełnianie nie tylko aktualnych potrzeb przewozowych mieszkańców ale również podnoszenie jakości świadczonych usług. Osiągnięcie pożądanego standardu usług w sposób istotny może wpłynąć na wzrost konkurencyjności przewozów o charakterze użyteczności publicznej, dzięki czemu zwiększy się popyt na te usługi, co w konsekwencji przyczyni się również do wzrostu efektywności ekonomicznej. Pożądany standard usług przewozowych w przewozach o charakterze użyteczności publicznej powinien w optymalnym stopniu uwzględniać oczekiwania użytkowników oraz możliwości Organizatora. W wyznaczeniu pożądanego standardu usług przewozowych pomóc może określenie postulatów przewozowych mieszkańców za pomocą badań marketingowych. Wśród kryteriów wpływających na decyzję o wyborze konkretnego środka transportu istotne znaczenie ma ogólny poziom zadowolenia użytkowników z transportu publicznego. Ważne jest, aby wspomniane standardy uwzględniały potrzeby osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonych zdolnościach ruchowych. Z drugiej strony, ważny jest także aktualny stan świadczonych usług, jak i możliwości inwestycyjne, wynikające z wysokości środków dostępnych na finansowanie rozwoju systemu transportu publicznego i czasu przewidzianego na osiągnięcie założonego standardu. W celu uzyskania wskaźników eksploatacyjnych określonych w poprzednim rozdziale niezbędne jest podjęcie następujących kroków: Poprawa dostępności: odpowiedni wskaźnik gęstości przystanków przypadających na 1 km 2 (p/km 2 ): - utrzymanie gęstości sieci przystanków przynajmniej na obecnym poziomie 0,15 p/km 2, - odległość między przystankami nie powinna przekraczać m w rejonach wiejskich i 300 m w obszarach o dużej gęstości zamieszkania, - rozwój sieci przystanków powinien być dostosowywany do zmieniających się potrzeb przewozowych i miejsc generujących ruch; budowa zintegrowanych węzłów przesiadkowych; odpowiednia infrastruktura przystankowa, która dzięki rozwiązaniom przestrzennym i technicznym zagwarantuje dostęp do transportu publicznego osobom niepełnosprawnym oraz osobom o ograniczonych zdolnościach ruchowych (np. poprzez likwidowanie barier architektonicznych); wprowadzenie wspólnej taryfy dla linii użyteczności publicznej (wprowadzenie obok taryfy kilometrowej biletów strefowych np. biletu kolejowego na trasie Gogolin Krapkowice, w tej samej cenie, która obowiązuje w komunikacji autobusowej); wprowadzenie wspólnego systemu informacji pasażerskiej. Skrócenie czasów jazdy w celu zapewnienia konkurencyjności względem komunikacji indywidualnej: połączenia dłuższą trasą mogą być atrakcyjniejsze o ile są realizowane na jednym bilecie i w relacji łączonej kolejowo-autobusowej lub przy bezpośredniości połączenia np. Olesno-Kluczbork-Opole po modernizacji linii kolejowych to ok. 65 minut; wykorzystanie jako szkieletu relacji łączonych połączeń np. PKP Intercity część przychodów w przypadku skanowania biletu w pociągu PKP Intercity idzie do ich kasy np. czas jazdy Opole-Głubczyce w systemie użyteczności publicznej wynosi ok. 1 godziny pociąg Opole-Kędzierzyn 25 minut, przesiadka 5 minut, autobus 30 minut. Zapewnienie niezawodności: liczba kursów zaplanowanych w rozkładzie jazdy kursy a niezrealizowanych nie powinna przekraczać 2 %, dotyczy to również kursów opóźnionych powyżej 60 min, które są traktowane jako niezrealizowane; w momencie przekroczenia dozwolonej liczby kursów niezrealizowanych w ciągu miesiąca/kwartału będą naliczane kary określone w umowie z operatorem;

135 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 135 Poz w sytuacji, w której dojdzie do niezrealizowania kursu niezbędne będzie zapewnienie komunikacji zastępczej. Poprawa punktualności: utrzymanie udziału odjazdów opóźnionych do 5 min na poziomie mniejszym niż 5 % w przypadku połączeń kolejowych oraz mniejszym niż 10 % w przypadku połączeń autobusowych; ograniczenie kursów przyspieszonych powyżej 1 minuty do 1 % wszystkich realizowanych połączeń; w momencie przekroczenia dozwolonej w ciągu miesiąca/kwartału liczby odjazdów opóźnionych bądź przyspieszonych będą naliczane kary określone w umowie z operatorem. Zwiększenie częstotliwości kursowania: w przypadku głównych ciągów komunikacyjnych należy dążyć do utrzymania zasady regularnej (rytmicznej) obsługi. czas pomiędzy poszczególnymi kursami na tych liniach, w godzinach szczytu nie powinien przekraczać 20/30 minut a poza szczytem 60 minut; w przypadku korytarzy podstawowych i uzupełniających w dni robocze w godzinach szczytu czas ten nie powinien przekraczać 60 minut; częstotliwość na danej linii powinna być dostosowana do pory dnia, celu podróży i potoków pasażerskich. Uzyskanie jak najwyższego poziomu prędkości komunikacyjnej: zwiększenie prędkości komunikacyjnej, jest pewnym ogólnym celem, do którego należy dążyć. W komunikacji kolejowej kluczowe znaczenie będą miały prowadzone i planowane remonty linii kolejowych, a w transporcie autobusowym np. nowocześniejszy tabor oraz dodatkowe kanały dystrybucji biletów, które zmniejszą ilość kupowanych biletów u kierowcy; w przypadku transportu autobusowego akceptowalna średnia prędkość pojazdu komunikacji publicznej na trasie położonej w korytarzu głównym powinna wynosić 30 km/h w mieście i km/h poza miastem; w przypadku transportu kolejowego powinno się dążyć do uzyskania średniej prędkości na poziomie 60 km/h. Poprawa komfortu: należy dążyć do zwiększenia przystanków posiadających wiaty przynajmniej do 40 % przy drogach wojewódzkich; pożądany wskaźnik przeciętnego wieku taboru do 10 lat wynosi 50 %; niskopodłogowe pojazdy docelowo powinny stanowić 30 % taboru wykorzystywanego do obsługi połączeń o charakterze użyteczności publicznej. Spełnienie tego wymogu może zostać osiągnięte również poprzez wyposażenie pojazdów w inne urządzenia ułatwiające obsługę osób o ograniczonych zdolnościach ruchowych; pojemność pojazdów dostosowana do potoków podróżnych; należy dążyć do wyposażenia pojazdów m.in. w: wyznaczone miejsca dla podróżnych o ograniczonych zdolnościach ruchowych, system informacji dźwiękowej i wizualnej, klimatyzacje, WiFi bezpłatny bezprzewodowy Internet, wysokie siedzenia umożliwiające oparcie głowy i rąk, małe podręczne kosze na śmieci przy każdej parze siedzeń, miejsce do przewożenia rowerów. Integracja połączeń: należy zapewnić koordynację rozkładów jazdy pociągów regionalnych z międzywojewódzkimi i międzynarodowymi w czasie nie krótszym niż 5 min i nie dłuższym niż 30 min; należy zapewnić przyjazd autobusu przed pociągiem, w zależności od stacji, od 5 do 15 minut; należy zapewnić odpowiednie powiązanie miejsca odjazdów i przyjazdów autobusów z wejściem do dworca kolejowego.

136 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 136 Poz Dostępność podróżnych do infrastruktury przystankowej Organizator transportu publicznego powinien starać się wprowadzać rozwiązania jak najbardziej przyjazne dla pasażerów, co w szczególności oznacza, że sieć przystanków powinna zapewniać: Możliwość wygodnego (najlepiej bezpośredniego) dojazdu z dowolnego punktu całego regionu obsługiwanego komunikacją publiczną do miejsc użyteczności publicznej województwa. Odległość do przystanków, możliwą do przebycia przez każdego z użytkowników komunikacji publicznej w sposób bezpieczny i wygodny. Dążenie do spełnienia powyższych postulatów pociąga za sobą cały szereg konsekwencji dla rozwiązań organizacyjnych i infrastruktury komunikacji publicznej. Dla każdego obszaru niezbędne jest wytyczenie: Głównych korytarzy komunikacyjnych, w których stosowane są priorytety dla komunikacji publicznej, zapewniające bezpośredni dostęp do miejsc użyteczności publicznej ważnych z punktu widzenia pasażerów. Podstawowych korytarzy komunikacyjnych, którymi biegną linie o mniejszej częstotliwości kursowania lub linie dowożące pasażerów do linii kursujących głównymi korytarzami komunikacyjnymi. Dostępność pasażerów do systemu komunikacji publicznej zapewnia sieć przystanków wyznaczonych w podstawowych i w głównych korytarzach komunikacyjnych obsługiwanych przez pojazdy komunikacji publicznej, zgodnie z przyjętym rozkładem jazdy. Bardzo ważnym elementem w transporcie zbiorowym jest bezpieczeństwo pasażerów. Istotną kwestią jest także lokalizacja przystanków i ich otoczenie. Zasady lokalizacji przystanków różnią się nieco w zależności od rodzaju korytarza komunikacyjnego. W przypadku korytarzy podstawowych sieć przystanków powinna być dosyć gęsta, by ułatwić wygodne korzystanie z komunikacji publicznej jak największej liczbie pasażerów. Natomiast w przypadku korytarzy głównych, przystanki powinny być zlokalizowane przede wszystkim z punktu widzenia przejmowania ruchu pasażerskiego z korytarzy podstawowych, obsługi ważnych punktów użyteczności publicznej (z punktu widzenia pasażerów) oraz kluczowych węzłów komunikacji publicznej i węzłów intermodalnych. Optymalne zbudowanie sieci przystanków może być poprzedzone badaniami, mającymi na celu prawidłowe rozpoznanie rzeczywistych potrzeb użytkowników komunikacji publicznej. Ważnym aspektem transportu publicznego jest bezpieczeństwo pasażerów. Jest to również istotna kwestia dla lokalizacji przystanków i ich otoczenia. Ważnym elementem przystanków, zarówno ze względu na bezpieczeństwo jak i na wygodę pasażerów, jest wyposażenie istniejących przystanków, przynajmniej przystanków węzłowych oraz przystanków w punktach ważnych dla większości pasażerów, w wiaty i ławki. Takie wyposażenie przystanków powinno być standardem przy organizowaniu przystanków w nowych lokalizacjach na terenie Województwa Opolskiego. Jak zaznaczono wcześniej, sieć przystanków w korytarzach podstawowych powinna być dosyć gęsta, by ułatwić wygodne korzystanie z komunikacji publicznej jak największej liczbie pasażerów. W praktyce powinno to oznaczać odległość między przystankami nieprzekraczającą 1000 m w rejonach wiejskich i ok. 300 m w rejonach o dużej gęstości zamieszkania lub o dużym natężeniu ruchu pieszego. Dostępność transportu publicznego jest bardzo istotna w kontekście konkurencyjności komunikacji publicznej wobec środków transportu indywidualnego i wpływa na zachowania komunikacyjne mieszkańców. Dostępność definiuje się jako całkowity czas dotarcia do transportu publicznego. Składają się na to dwa elementy: czas dojścia od miejsca zamieszkania, pracy, edukacji, zakupów itd. do najbliższego przystanku transportu publicznego oraz średni czas oczekiwania na przyjazd pojazdu transportu publicznego.

137 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 137 Poz W praktyce, za strefę oddziaływania przystanków transportu publicznego w miastach, zwyczajowo przyjmuje się obszar dostępności pieszej w promieniu do metrów, poza obszarem obsługiwanym przez komunikację miejską od 500 do 1000 m. Odpowiada to czasowi dojścia od 7 do 15 minut, dla średniej prędkości pieszego na poziomie około 5 km/h. W przypadku korzystania z roweru w sytuacji funkcjonowania parkingów rowerowych dostępność wzrasta 3-krtonie bez zmiany czasu dojazdu. W korytarzach głównych przystanki powinny być zlokalizowane przede wszystkim z punktu widzenia przejmowania ruchu pasażerskiego z korytarzy podstawowych, obsługi ważnych punktów miasta (z punktu widzenia pasażerów) oraz kluczowych węzłów komunikacji publicznej i węzłów intermodalnych. W tym przypadku liczba przystanków powinna być możliwie najmniejsza, by uzyskać jak najwyższą prędkość przejazdu dla danej linii. Akceptowalna średnia prędkość pojazdu komunikacji publicznej na trasie położonej w korytarzu głównym powinna wynosić km/h w mieście i km/h poza miastem dla autobusów i km/h dla pociągów o rzadszej sieci przystankowej. Warto zauważyć, że do obsługi tras w korytarzach głównych powinna zostać skierowana taka liczba pojazdów dla każdej linii, by ich częstość kursowania w ruchu regionalnym nie była większa niż 30 min. Ważnym elementem linii w głównym korytarzu komunikacyjnym są przystanki węzłowe dające możliwość wielu przesiadek na inne linie. Rozwiązania lokalizacyjne i infrastrukturalne takich przystanków powinny w optymalny sposób łączyć dążenie do maksymalnej przepustowości i łatwą dostępność dla pasażerów. Do takich szczególnych węzłów przesiadkowych, integrujących różne rodzaje transportu publicznego, na terenie Województwa Opolskiego można zaliczyć przede wszystkim Opole (Główne i Zachodnie), a także w mniejszym zakresie: Kędzierzyn - oraz Kluczbork, Nysa, Brzeg, gdzie dworce PKP powinny być blisko zintegrowane z komunikacją autobusową oraz z przystankami komunikacji miejskiej zlokalizowanymi w sąsiedztwie dworców. Podsumowując, należy stwierdzić, że komunikacja publiczna, dobrze zorganizowana i zarządzana, o optymalnym zasięgu jest w stanie zaspokajać podstawowe potrzeby transportowe społeczeństwa, umożliwiając ruch pasażerów pomiędzy miejscami zamieszkania a centrami miast, szkołami, placówkami służby zdrowia, innymi generatorami ruchu (np. multipleksy, zoo, centra handlowe, Dinopark) i miejscami pracy, a nawet sąsiednimi miejscowościami, wchodzącymi w skład większej aglomeracji. Dobrze funkcjonująca komunikacja publiczna, charakteryzująca się optymalną średnią prędkością przejazdu pomiędzy przystankami i skróceniem czasu podróży na danej trasie, jednocześnie pozwala na zwiększenie udziału transportu publicznego w modal split (co oznacza tym samym zmniejszenie ruchu pojazdów indywidualnych z obecnego poziomu ok. 90% do ok. 80%) oraz pozytywnie wpływa na poprawę ochrony środowiska poprzez zmniejszenie emisji zanieczyszczeń i zmniejszenie poziomu hałasu komunikacyjnego.

138 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 138 Poz Sieć przystanków na obszarze Województwa Przy drogach wojewódzkich na terenie Województwa Opolskiego zlokalizowanych jest 920 przystanków: Taka sieć przystanków ma umożliwić mieszkańcom województwa dotarcie m.in. do: urzędów jednostek użyteczności publicznej zakładów i jednostek opieki zdrowotnej placówek miejskich jednostek pomocy społecznej przedszkoli publicznych szkół i zespołów szkolnych innych placówek oświatowych, szkół wyższych, centrów handlowych, obiektów sportowych Tabele zamieszczone w Załączniku B przedstawiają w postaci sumarycznej oraz uszczegółowionej sieć przystanków zlokalizowanych przy drogach wojewódzkich, zgodnie z Uchwałą NR XXXI/393/2013 Sejmiku Województwa Opolskiego dnia 25 czerwca 2013 r. w sprawie zmiany uchwały Sejmiku Województwa Opolskiego Nr XXV/321/2012 z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Województwo Opolskie, udostępnionych dla operatorów publicznego transportu zbiorowego i przewoźników drogowych oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów. Przy drogach wojewódzkich Województwa Opolskiego zlokalizowanych jest 920 przystanków, zaś przy drogach krajowych na terenie Województwa Opolskiego zlokalizowanych jest 471 przystanków autobusowych. Szczegółowa lista przystanków przy drogach krajowych zawarta jest w Załączniku C do niniejszego dokumentu. Dane o liczbie przystanków na terenie poszczególnych powiatów zostały zamieszczone w tabeli poniżej. Dane te zostały przekazane przez Starostwa Powiatowe. Uwzględniając sieć przystanków zlokalizowanych przy drogach krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych, uzyskujemy gęstość sieci przystanków wynoszącą 0,364 przystanka na 1 km 2 (p/km 2 ). Poniższa tabela przedstawia gęstość zaludnienia w Województwie Opolskim w porównaniu do gęstości sieci przystanków autobusowych zlokalizowanych przy drogach krajowych, wojewódzkich i powiatowych. Najwięcej przystanków znajduje się w powiatach: kluczborskim i kędzierzyńsko-kozielskim, gdzie gęstość sieci przystanków na 1 km 2 przekracza wartość 0,4, przystanka na 1 km2 (p/km 2 ). Najmniejszą gęstość przystanków mają powiaty: Strzelecki i Prudnicki, a w dalszej kolejności: Oleski, Namysłowski i Głubczycki. Tabela 38. Gęstość przystanków w poszczególnych powiatach oraz gęstość ludności powiatów (bez powiatów grodzkich) Obszar Gęstość zaludnienia na 1 km 2 Liczba przystanków przy drogach krajowych Liczba przystanków przy drogach wojewódzkich Liczba przystanków przy drogach powiatowych i gminnych Łączna liczba przystanków Gęstość sieci przystanków p/km 2 Województwo Opolskie ,364 Podregion Nyski ,353 Powiat Kluczborski ,492 Powiat Nyski ,359 Powiat Brzeski ,336 Powiat Namysłowski ,275 Powiat Prudnicki ,259 Podregion Opolski ,373 Miasto Opole (powiat grodzki) ,495 Powiat Kędzierzyńsko-Kozielski ,470 Powiat Krapkowicki ,328 Powiat Opolski ,322 Powiat Głubczycki ,291 Powiat Oleski ,265 Powiat Strzelecki ,235 Źródło: Opracowanie własne, dane: GUS, Uchwała Sejmiku Województwa Opolskiego, Starostwa Powiatowe,.

139 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 139 Poz Dostęp osób niepełnosprawnych i osób z ograniczoną zdolnością ruchową do publicznego transportu zbiorowego Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. gwarantuje prawa osób niepełnosprawnych. Zapewnia ona prawo do niedyskryminacji stanowiąc, że nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 pkt 2.). Konstytucja nakłada też na władze publiczne obowiązek pomocy osobom niepełnosprawnym w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej (art. 69). Karta Praw Osób Niepełnosprawnych z 1 sierpnia 1997 r. zapewnia osobom niepełnosprawnym, m. in.: dostęp do dóbr i usług umożliwiających pełne uczestnictwo w życiu społecznym, a także życia w środowisku wolnym od barier funkcjonalnych, w tym: dostępu do urzędów, punktów wyborczych i obiektów użyteczności publicznej, swobodnego przemieszczania się i powszechnego korzystania ze środków transportu, dostępu do informacji, możliwości komunikacji międzyludzkiej. Organizator transportu publicznego ma więc obowiązek zapewnienia dostępu osobom niepełnosprawnym oraz osobom o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu zbiorowego. System transportu publicznego powinien być otwarty na potrzeby m. in. osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, osób głuchoniemych lub niewidomych, osób starszych, osób z małymi dziećmi w wózkach itp. Dostosowanie transportu publicznego do potrzeb wszystkich użytkowników wymaga działań, za które odpowiadają bądź przewoźnicy wykonujący przewozy użyteczności publicznej, bądź zarządcy infrastruktury dworcowo-przystankowej. Należą do nich: 1. Odpowiednie decyzje dotyczące taboru dla komunikacji publicznej: Eksploatacja autobusów niskopodłogowych lub wyposażonych w platformy, wyrównujące różnicę między poziomem przystanku a podłogą pojazdu do poziomu ok. 10 stopni nachylenia, ułatwiające wjazd do wnętrza pojazdu wózkiem inwalidzkim lub dziecięcym i posiadające miejsce przeznaczone dla wózków i rowerów, w przypadku pociągów stosowania taboru kolejowego z obniżoną podłogą (0,55 m, 0,65 m) dostosowaną do wysokości peronów, która jest wymagana w przepisach rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie, w przypadku modernizowanych EN57 zapewnienia podjazdów dla wózków. Wyposażenie pojazdów komunikacji publicznej w systemy informacji dźwiękowej i wzrokowej. 2. Usuwania barier architektonicznych występujących w infrastrukturze komunikacji publicznej: Zlikwidowanie przeszkód w dostępie do przystanku komunikacji publicznej i w korzystaniu z przystanku (m.in. obniżenie wysokich krawężników na przejściach dla pieszych, zrównanie poziomu peronu przystanku z podłogą pojazdu), wyposażenie przejść podziemnych w windy lub schody ruchome dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych lub ograniczonej zdolności ruchowej np. stacje Opole, Nysa, Kędzierzyn-). Lokalizacja przystanków bliżej pożądanych celów podróży. Dostosowanie długości peronów i ich infrastruktury do wielkości przewidzianych do kursowania pociągów. Zapewnienie bezpiecznego i w odizolowaniu do opadów atmosferycznych oczekiwania na pociąg na peronie. Współpraca pomiędzy Organizatorem i zarządcami infrastruktury przystankowej w celu wypracowania odpowiednich rozwiązań dotyczących infrastruktury. 3. Odpowiedniej organizacji przystanków: Miejsca do siedzenia chronione przed warunkami atmosferycznymi. Czytelna informacja o rozkładzie jazdy komunikacji publicznej, także w porze nocnej w miejscu chronionym przed opadami. Czytelne oznakowanie na zewnątrz pojazdu relacji pociągu, autobusu zgodne z rozporządzeniem w tej sprawie. Zapowiedź (sygnał) przyjazdu/odjazdu pojazdu na przystanek/z przystanku.

140 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 140 Poz Stosowania systemu ulg w opłatach za korzystanie z komunikacji publicznej: Zniżki dla wybranych grup pasażerów o charakterze ustawowym lub handlowym w przypadku wprowadzenia tego przez organizatora przewozów w celu pobudzenia wielkości przewozów bądź po uzgodnieniu tego z organizatorem przewozów w sytuacji uzgodnienia wpływu tego działania na deficyt przewozów. Przejazdy na ulgach handlowych dla wybranych grup pasażerów zaplanowane i sfinansowane przez organizatora przewozów w miarę możliwości ich realizacji. 24. Sposób organizowania systemu informacji dla pasażera Bardzo ważnym elementem dla komunikacji publicznej jest możliwość obsługi pasażera już przed podjęciem podróży. Zanim pasażer skorzysta z usług komunikacji publicznej, powinien mieć możność pozyskania niezbędnych informacji o taryfie biletowej, o układzie linii oraz innych informacjach związanych z korzystaniem ze środków transportu zbiorowego. Powszechnie stosowanym rozwiązaniem na świecie jest udostępnianie takich informacji w internecie, środkach komunikacji mobilnej (smartfony itp.), kioskach w miejscach o dużym ruchu, tablicach stacjonarnych, darmowych drukach ulotnych, elektronicznej informacji dynamicznej, lokalnych i regionalnych środkach audiowizualnych. Innym rozwiązaniem może być stworzenie dogodnego punktu informacyjnego punktu obsługi pasażera np. na takich stacjach jak Opole, Kędzierzyn-, Nysa. Podstawową cechą nowoczesnego systemu informacji pasażerskiej jest jego komplementarność. Nowoczesne narzędzia informatyczne, jednolite standardy przekazu umożliwiają łatwe gromadzenie różnorodnych danych do wykorzystania przez pasażerów na całym obszarze regionu. Do zbiorczego systemu tworzonego na szczeblu regionalnym uwzględniającego komunikację ponadregionalną, regionalną użyteczności publicznej, włącza się zunifikowane z nim systemy lokalne np. w mieście powiatowym komunikacji miejskiej. Dzięki temu pasażer może planować podróż od momentu wyjścia z domu, aż po cel podróży uzyskując dane o czasie przejazdu, środkach transportu, cenie pojedynczej podróży. Takie narzędzie wykorzystujące możliwości obecnych systemów informatycznych dostępne jest w wersji papierowej dla osób korzystających z transportu w sposób tradycyjny lub przez punkty informacji pasażerów. Punkt obsługi pasażera to miejsce, gdzie można: Uzyskać informacje dotyczące funkcjonowania komunikacji zbiorowej. Zapoznać się z możliwościami dotarcia do celu podróży, a przypadku braku połączenia bezpośredniego, także z możliwości dogodnych przesiadek. Zapoznać się z obowiązującą taryfą i dokonać zakupu różnego rodzaju biletów. Dowiedzieć się o aktualnych zmianach w komunikacji. Uzyskać także podstawowe informacje dotyczące miasta oraz regionu. Pozyskać darmowe materiały informacyjne o cenach biletów, taryfie, rozkładach jazdy, warunkach podróżowania, specjalnych wydarzeniach. Złożyć reklamację, wniosek o dokonanie korekt itp. Punkty obsługi pasażera powinny być lokalizowane w kluczowych rejonach województwa przede wszystkim w Opolu, Nysie, Kędzierzynie-Koźlu, Brzegu, Kluczborku i innych punktach w oparciu o istniejące punkty sprzedaży biletów kolejowych. Ich rolą jest zapewnienie informacji osobom pozbawionym aktualnie możliwości pozyskania danych drogą elektroniczną np. starszym, w sytuacji zdarzeń nadzwyczajnych itd. Na obszarze objętym przewozami użyteczności publicznej zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym, pasażer powinien być dobrze poinformowany w każdym miejscu, skąd rozpoczyna i gdzie kończy swoją podróż. Przystanek (słupek przystankowy czy wiata) także powinien służyć, jako punkt informacyjny dla pasażera. Taki przystanek powinien posiadać: Rozkład jazdy linii.

141 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 141 Poz Schemat układu sieci komunikacji publicznej. Informację pasażerską o zmianach, w rozkładzie jazdy. Stosowane taryfy. Informację o warunkach przewozu, poprzez umieszczanie na przystankach numeru telefonu, pod którym podróżny otrzyma informację o wielkości opóźnienia, o odwołaniu jak również zmianie organizacji przewozu itp. w sytuacji dużej roli przystanku automat biletowy lub kasę, jeśli wielkość potoków pasażerskich uzasadnia jego zastosowanie. W głównych punktach sieci elektroniczną informację o liniach, które przez ten przystanek przechodzą i rzeczywistym czasie przyjazdu w sytuacji wyposażenia taboru w systemy GPS. W perspektywie kilkuletniej ww. rozwiązania pozwalają uniknąć problemów braku pełnej informacji dla pasażerów czekających na stacjach i przystankach bez punktów informacyjnych, gdyż zbiorcze dane o wszystkich pociągach i autobusach są równolegle, on-line dostępne w internecie, w dyspozyturze zarządzania transportem czy u dyżurnych ruchu. Wobec faktu, ze instalacja GPS to koszt rzędu 10 tys. zł stworzenie takiego systemu o spójnym regionalnym charakterze to koszt rzędu 2 mln zł dla 200 pojazdów (ok. 50 pociągów, ok. 150 autobusów sieci regionalnej), czyli podstawowej sieci regionalnej kolejowo-autobusowej bez uwzględnienia kosztów implementacji takiego systemu. Czynnikiem mającym wpływ na jakość transportu zbiorowego jest pełny i łatwo dostępny dla pasażerów system informacji o przewoźnikach i realizowanych przez nich połączeniach, przystankach, rozkładach jazdy, czasie przyjazdu najbliższego pojazdu danej linii, możliwościach przesiadek, systemie taryfowym itp. W wielu krajach nie szczędzi się środków na tworzenie i ciągłe unowocześnianie automatycznych systemów informacji, wykorzystujących najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne i informatyczne. Takie systemy informacyjne są częścią systemów sterowania ruchem, znacznie bardziej niezawodnym niż stosowany na sieci kolejowej system punktowej (statycznej) informacji pasażerskiej, który nie uwzględnia sytuacji kryzysowych i uniemożliwia integrację rozkładową różnych środków transportu. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii z zakresu elektroniki i informatyki (inteligentne technologie) można podnieść atrakcyjność transportu zbiorowego. Nowoczesne technologie pozwalają na: Koordynację układu transportowego i synchronizację rozkładów jazdy. Wykrywanie pojazdów zbliżających się do skrzyżowania (detekcja). Planowanie przewozów w oparciu o dane ze sczytywania biletów przez bileterki pociągowe lub autobusowe - pełna informacja o wielkości przewozów poszczególnymi środkami transportu. Lokalizację pojazdów na trasie (GPS) i bezprzewodowe przesyłanie informacji (GPRS). Usprawnienie przejazdu, szczególnie przez skrzyżowania (także: omijanie zatorów). Tworzenie systemów dystrybucji i identyfikacji biletów przejazdowych. Poprawę obsługi podróżnych oraz monitoring bezpieczeństwa podróżowania. Poprzez funkcjonowanie punktów obsługi pasażera komunikacja publiczna staje się bardziej przyjazna dla pasażera, pomaga mu się przemieszczać, udziela niezbędnych informacji oraz kompleksowej obsługi pasażerskiej, pozwala lepiej planować komunikację publiczną przez organizatora dysponującego on-line danymi o punktualności, niezawodności organizowanej przez siebie komunikacji, pozwala gromadzić niezbędne dane statystyczne do rozliczenia rekompensaty np. ilość kursów odwołanych, spóźnionych, przypisanie danych o wielkości przewozów do poszczególnych linii, weryfikacja danych przewoźnika lub zarządcy infrastruktury etc. System Informacji Pasażerskiej (SIP) obejmuje całość informacji pozwalających użytkownikom komunikacji publicznej na swobodne poruszanie się po obszarze objętym usługami transportowymi. W skład tego systemu wchodzą zazwyczaj dwa elementy: informacje stałe (statyczne) oraz informacje zmienne (dynamiczne). Wśród elementów składających się na statyczną informację pasażerską można wyróżnić: Mapę układu linii komunikacyjnych: - dla dni powszednich - dla dni świątecznych.

142 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 142 Poz Rozkłady jazdy konkretnych linii. Rozkłady linii dla poszczególnych przystanków. Dodatkowe informacje przesiadkowe np. taryfowe, zasady zakupu biletów, przysługujące pasażerom prawa, infolinii dla pasażerów etc. Informacje o planowych zmianach w rozkładach (podawane z wyprzedzeniem). Zgodnie z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym rolą organizatora transportu zbiorowego jest między innymi (art. 15 ust. 1 pkt 3) zapewnienie odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczególności w zakresie: Standardów dotyczących przystanków komunikacyjnych oraz dworców. Korzystania z przystanków komunikacyjnych oraz dworców. Funkcjonowania zintegrowanych węzłów przesiadkowych. Funkcjonowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego. Systemu informacji dla pasażera. Zgodnie z 11 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (Dz. U poz. 451) wynika, że za umieszczenie informacji dla pasażera odpowiada zarządca danej drogi. Przewoźnik ma obowiązek przesyłać właścicielowi lub zarządcy przystanku wszelkie informacje o zmianach w rozkładzie jazdy. W przypadku Województwa Opolskiego, do działań związanych z oznakowaniem przystanków, zgodnie Uchwałą Sejmiku Województwa Opolskiego, zobowiązany jest Zarząd Dróg Wojewódzkich w Opolu. Po 2015 r. (koniec obecnej umowy ramowej zawartej przed implementacją do prawa krajowego Rozporządzenia (WE) 1370/2007) za system taryfowo-biletowy o charakterze regionalnym w pociągach regionalnych będzie odpowiadać organizator przewozów. Oznacza to możliwość kreowania polityki regionalnej w zakresie promowania i rozwoju publicznego transportu zbiorowego, objęcia nimi obszarów o obniżonej konkurencyjności (powiat i miasto Głubczyce, zachodni obszar powiatu nyskiego, powiat namysłowski). Identyfikacja systemu powinna uwzględniać różne rodzaje transportu, tak aby SIP był jednorodny, czytelny, powszechnie zrozumiały. Wówczas SIP staje się narzędziem stymulującym wzrost przewozów, eliminującym sytuacje kryzysowe, pomagającym rozwijać system transportowy w kierunku pożądanym przez organizatora przewozów pod względem wielkości przewozów, wykorzystania tras pod kątem podaży miejsc, stymulowania zmiany przyzwyczajeń komunikacyjnych (akceptacja dla korzystania z przesiadek w sytuacji jednorodnej taryfy i dostępnej informacji), co umożliwia koncentrację przewozów na efektywnym (zapewniającym krótki czas przejazdu, dużą podaż miejsc w stosunku do popytu) korytarzu transportowym, przy eliminacji dublowania się połączeń np. pociągu z autobusem, czy autobusów kilku przewoźników. W efekcie dobry SIP umożliwia bezpieczne planowanie przewozów w oparciu o poprawiające się wskaźniki wykorzystania miejsc, wzrost przewozów zgodny z publicznym transportem zbiorowym, poprawę wskaźnika pokrycia przychodów z biletów względem kosztów z obecnego poziomu ok. 42% do 50-60% w perspektywie 2020 r. Dynamiczny system informacji pasażerskiej jest narzędziem stosowanym w przewozach masowych osób, z dużą liczbą środków transportu poruszających się po różnych liniach komunikacyjnych. To rozwiązanie nowoczesne, stosowane zwykle w większych węzłach komunikacyjnych, bądź w obszarach dużego natężenia ruchu komunikacji publicznej. Umożliwia on przedstawianie (wyświetlanie) zmiennej informacji o ruchu taboru w czasie rzeczywistym, tj. z uwzględnieniem faktycznych odchyleń ruchu na trasach spowodowanych różnorodnymi czynnikami zewnętrznymi (pogoda, korki, wypadek itd.). W przypadku Opolszczyzny system taki winien stanowić uzupełnienie informacji dostępnej elektronicznej dla pasażerów dysponujących urządzeniami mobilnymi lub Internetem. Na poziomie regionalnym winny być nim objęte ośrodki miejskie o masowych przewozach jak Opole, czy Kędzierzyn-, Brzeg, Nysa pełniące także funkcje centrów przesiadkowych.

143 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 143 Poz Bardzo dobrym i potrzebnym miejscem do wyświetlania informacji dla pasażera mogą być węzły przesiadkowe. Umieszczone w kilku miejscach wyświetlacze powinny informować o: Przyjazdach i odjazdach kolejnych pociągów i autobusów (w kolejności chronologicznej i z podaniem numeru peronu, czy stanowiska). Opóźnieniach w ruchu, awariach oraz uruchomieniu komunikacji zastępczej. Odjazdach pociągów regionalnych, międzywojewódzkich oraz kwalifikowanych docelowo wyposażonych w GPS w ten sposób System Informacji Pasażerskiej spełniłby swoją rzeczywistą rolę, integrując różnych dostawców usług oraz służąc całemu regionowi. Na tej podstawie możliwe jest integrowanie w ramach tego systemu danych o przewozach autobusów komunikacji miejskiej z komunikacją regionalną, czy nawet krajową. Taki system pozwala pasażerom spoza regionu planowanie podróży w ramach zintegrowanego łańcucha połączeń np. w relacji Wrocław-Pokrzywna (możliwe hipotetycznie najszybsze połączenie w góry z Wrocławia), Warszawa Otmuchów Rynek, Gdańsk Opole ul. Spychalskiego itd. Optymalna realizacja takiego systemu wymaga dobrego wybrania miejsc do wyświetlania informacji oraz dobrego zaprojektowania całego systemu. Możliwe są dwa warianty realizacji: Oparcie podstawowych danych wyświetlanych na panelach tylko o dostępne i przekazywane przez komputer rozkłady jazdy poszczególnych środków transportu. Oparcie danych rzeczywistych wyświetlanych na panelach zarówno o rozkłady jazdy, jak i o bieżące położenia autobusów, które wraz z informacją o czasach dojazdu i utrudnieniach w ruchu pozwolą na wyświetlanie realnych informacji o odjazdach i opóźnieniach. Działanie takiej formy informacji pasażerskiej oparte może być na systemie GPS lub pokrewnym, zainstalowanym w każdym autobusie/pociągu, który może na bieżąco ustalać dokładny przyjazd na dany przystanek, opóźnienie w stosunku do planowanego rozkładu jazdy, pokonywaną trasę w km. System informacji dynamicznej stanowi tylko rozbudowanie podstawowej roli takiego systemu jakim jest kontrola organizatora nad wykonaniem zaplanowanych przewozów, dostępna on-line informacja pasażerska o wykonywanych przewozach. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pasażer powinien zostać także poinformowany o następujących aspektach funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego: a. Rozkładzie jazdy. b. Obowiązujących opłatach za przejazd. c. Obowiązujących uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. d. Regulaminie przewozu osób środkami publicznego transportu zbiorowego. Aby spełnić wymogi zawarte w punktach a-d, stosowne informacje podawane będą pasażerom zarówno na dworcach autobusowych/kolejowych przede wszystkim w głównych miejscach przesiadkowych jak i na stronach internetowych przewoźników oraz Organizatora transportu, ale tylko w zakresie wynikającym z realizacji zadań na niego powierzonych w wyniku ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. W celu zwiększenia poziomu uporządkowania informacji pozyskiwanych od wielu przewoźników (głównie autobusowych) rozważana jest realizacja ogólnowojewódzkiego systemu informacji pasażerskiej, dostępnego poprzez Internet, zarówno na komputerach stacjonarnych, jak i na urządzeniach mobilnych. Możliwość skorzystania z węzłów przesiadkowych z uwzględnieniem różnego rodzaju środków transportu. Struktura i funkcjonalność węzłów przesiadkowych omówiona została w odrębnym rozdziale. Ważnym elementem komunikacji publicznej jest jakość obsługi pasażera jeszcze przed odbyciem podróży. Pasażer ma możliwość pozyskania niezbędnych informacji o taryfie biletowej, o układzie linii oraz innych informacjach związanych

144 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 144 Poz z korzystaniem ze środków transportu zbiorowego. Powszechnie stosowanym rozwiązaniem jest udostępnianie takich informacji w Internecie. Innym rozwiązaniem jest tworzenie punktów obsługi pasażera, w zakresie: Uzyskania informacji dotyczących funkcjonowania komunikacji zbiorowej. Zapoznania się z możliwościami dotarcia do celu podróży, a przypadku braku połączenia bezpośredniego także z możliwości dogodnych przesiadek. Zapoznania się z obowiązującą taryfą i dokonać zakupu różnego rodzaju biletów. Uzyskania informacji o aktualnych zmianach w komunikacji. Uzyskania podstawowych informacji turystycznych dotyczących regionu. Punkty obsługi pasażera lokalizowane będą w kluczowych rejonach województwa w oparciu o istniejące obecnie kasy biletowe lub w ich zastępstwie, przede wszystkim w Opolu, a także w kluczowych węzłach komunikacyjnych województwa: Kluczborku, Namysłowie, Kędzierzyn-Koźlu, Strzelcach Opolskich, Brzegu, Nysie oraz Oleśnie. Nowoczesny system informacji o ofercie, zakupie biletów, winien opierać się na popularnych środkach komunikacji informacji dla nośników mobilnych, internecie, o ile jest to tańsze od tradycyjnej dworcowej kasy biletowej, na systemach równoważnych takich jak punkty sprzedaży w sklepach, biletomaty w pociągach/ autobusach, czy na stacjach lub centrach dużych ośrodków miejskich. O wyborze takiego, a nie innego środka dystrybucji winna decydować analiza ekonomiczna kosztów pozyskania przychodów w procentach całkowitej marży z uwzględnieniem aspektu dostępności, zakupy biletu przez internet, czy zakup biletu bezpośrednio w pociągu lub autobusie. Jak widać w nowoczesnych systemach sprzedażowych w komunikacji publicznej dominują nowe narzędzia sprzedaży niestosowane jeszcze 25 lat temu. Ich różnorodność stanowi o dostępności nowoczesnej komunikacji publicznej i pozwala pozyskiwać stałe grono nowych pasażerów spośród użytkowników komunikacji indywidualnej. Jednak w celu zapewnienia dostępności transportu dla grup zorganizowanych, osób wykluczonych, o ograniczonej sprawności niezbędne jest uzupełnienie tych nowych kanałów sprzedażowych biletów np. poprzez funkcjonowanie punktów obsługi pasażera komunikacja publiczna staje się bardziej przyjazna dla pasażera, pomaga mu się przemieszczać, udziela niezbędnych informacji oraz kompleksowej obsługi pasażerskiej. System Informacji Pasażerskiej obejmuje całość informacji pozwalających użytkownikom komunikacji publicznej na swobodne poruszanie się po obszarze objętym usługami transportowymi. W skład tego systemu wchodzą zazwyczaj dwa elementy: informacje stałe (statyczne) oraz informacje zmienne (dynamiczne).

145 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 145 Poz Ochrona środowiska naturalnego w Województwie Opolskim Aktualny stan środowiska naturalnego w Województwie Opolskim Aktualny stan ekologiczny Województwa Opolskiego oraz jego perspektywy opisane są w następujących dokumentach opracowanych na poziomie wojewódzkim: 1. Stan Środowiska w Województwie Opolskim w roku Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego do roku Program ochrony środowiska województwa opolskiego na lata z perspektywą do roku Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Opolskiego na lata Programy ochrony Powietrza dot. pyłów PM10, PM2,5 oraz benzo(a)piren 6. Strategia działania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu na lata STAN CZYSTOŚCI POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM Analizując dane GUS o wielkościach i źródłach emisji zanieczyszczeń do powietrza związanych z działalnością człowieka, można zauważyć, że największy wpływ na jakość powietrza atmosferycznego mają procesy spalania, których łączny udział w emisji zanieczyszczeń pyłowych stanowi 68%, a w przypadku zanieczyszczeń gazowych 69%. W województwie opolskim w 2012 r. blisko 100 zakładów szczególnie uciążliwych dla środowiska wyemitowało łącznie 62,4 tyś ton zanieczyszczeń przemysłowych tj. 2,1 tys. ton pyłów i 60,3 tys. ton gazów bez dwutlenku węgla, co łącznie stanowi 3,7% emisji krajowej. W skali kraju Opolszczyzna zajęła 11 pozycję pod względem wielkości emisji pyłowej i 8 ze względu na ilość wprowadzanych do powietrza gazów. Porównując natomiast dane otrzymane w roku 2012 z danymi z roku 2002, to dla poszczególnych zanieczyszczeń powietrza nastąpiły zmiany: 1. Zanieczyszczenia pyłowe- spadek emisji o 60,2%. 2. Zanieczyszczenia gazowe- wzrost emisji o 25,1%, z czego: dwutlenek siaki- spadek o 26,9%, tlenki azotu- wzrost o 8,6%, tlenek węgla- wzrost o 84,8%. Analizując rozkład wielkości emisji przemysłowej w skali województwa, niezmiennie można zauważyć dominujący wpływ trzech powiatów: krapkowickiego, opolskiego i kędzierzyńsko-kozielskiego. Natomiast najgorsza jakość powietrza atmosferycznego występuje w mieście Oleśnie. Łączna emisja z zakładów szczególnie uciążliwych dla powietrza w tych powiatach wyniosła w 2012 roku 58,5% całkowitej wojewódzkiej emisji pyłów oraz 85,7% całkowitej emisji gazów. Transport drogowy emituje średnio 20 % wszystkich zanieczyszczeń, zarówno pyłowych, jak i gazowych.

146 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 146 Poz Rysunek 10. Udział emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych wg rodzajów działalności Źródło: GUS, WIOŚ Stężenia dwutlenku siarki z terenu województwa opolskiego, od wielu lat utrzymują się na niskim poziomie, nie wykazując przekroczeń dopuszczalnych wartości. Okresem dominującej emisji dwutlenku siarki w województwie opolskim jest sezon grzewczy, czyli okres październik marzec i właśnie w tym czasie obserwuje się najwyższy poziom jego stężeń, a stężenia występujące w okresie zimowym są zazwyczaj kilkukrotnie wyższe niż w okresie letnim.

147 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 147 Poz Rysunek 11. Rozkład średniorocznych stężeń dwutlenku siarki w województwie opolskim na podstawie pomiarów pasywnych Źródło: WIOŚ Stopień zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem azotu w latach na terenie województwa opolskiego nie wykazuje przekroczeń wartości normatywnych. Rysunek 12. Rozkład średniorocznych stężeń dwutlenku azotu w województwie opolskim na podstawie pomiarów pasywnych Źródło: WIOŚ

148 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 148 Poz Poziom zanieczyszczenia powietrza benzenem ocenia się dla kryterium ochrony zdrowia ludzi w odniesieniu do średniorocznej wartości dopuszczalnej, wynoszącej 5 μg/m3. Rozpatrując pięcioletni okres badawczy ( ) w zakresie stężeń benzenu, można zauważyć, że najwyższe stężenia tego zanieczyszczenia wystąpiły na stacjach pomiarowych w Kędzierzynie-Koźlu i w Zdzieszowicach. Na pozostałych stanowiskach stężenia benzenu osiągnęły niskie wartości. Pył zawieszony PM10, czyli pył o średnicy ziaren poniżej 10 μm jest normowany dla kryterium ochrony zdrowia zgodnie z dwoma rodzajami standardów: wartości 24-godzinnej (50 μg/m3) oraz średniorocznej (40 μg/m3), przy czym dopuszcza się przekroczenie poziomu średnio dobowego maksymalnie 35 razy w roku. W roku 2012 poziom stężeń pyłu zawieszonego PM10 znacząco się obniżył, zbliżając się do poziomu stężeń z lat , nie wykazując już przekroczeń rocznej wartości dopuszczalnej. Wyjątek stanowi wynik otrzymany na stacji pomiarowej w Kędzierzynie- Koźlu, tam średnioroczny poziom stężeń minimalnie wzrósł w stosunku do roku poprzedniego, przekraczając tym samym wartość kryterialną. Rysunek 13. Wyniki klasyfikacji stref uzyskane w ocenie jakości powietrza za rok 2012 dla kryterium ochrony zdrowia Źródło: WIOŚ *Oznaczona na rysunku klasa C wymaga opracowania Programu Ochrony Powietrza mającego na celu zmniejszenie poziomu stężeń substancji zanieczyszczających powietrze. Pył zawieszony PM2,5, czyli pył o średnicy ziaren poniżej 2,5 μm jest normowany dla kryterium ochrony zdrowia ludzi, a jego wartość dopuszczalna wynosi 25 μg/m3. Dla tego zanieczyszczenia ustanowiony został tymczasowy margines tolerancji, a jego wartość jest stopniowo redukowana, poczynając od roku 2010 od wartości4 μg/m3 (tj. 29 μg/m3), aż do roku 2015, kiedy osiągnięta powinna zostać wartość dopuszczalna. Na podstawie uzyskanych w 2012 r. wyników pomiarów pyłu PM2,5, najwyższe poziomy stężeń wystąpiły w Kędzierzynie-Koźlu tam też stwierdzono przekroczenie wartości normatywnej, powiększonej o margines tolerancji, w wyniku czego opracowano naprawczy program ochrony powietrza POP, który został przyjęty przez Sejmik Województwa Opolskiego w dniu r. Na stacji zlokalizowanej w Opolu (z której wyniki równocześnie służą

149 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 149 Poz wyznaczeniu wskaźnika średniego narażenia), wartość stężenia przekroczyła wartość dopuszczalną, lecz nie przekroczyła wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji, natomiast w Kluczborku wartość kryterialna została dotrzymana. Rysunek 14. Wyniki klasyfikacji stref uzyskane w ocenie jakości powietrza za rok 2012 dla kryterium ochrony zdrowia Źródło: WIOŚ *Oznaczona na rysunku klasa C wymaga opracowania Programu Ochrony Powietrza mającego na celu zmniejszenie poziomu stężeń substancji zanieczyszczających powietrze. Klasa B oznacza, że otrzymana wartość stężenia średniorocznego przekroczyła wartość dopuszczalną, lecz nie przekroczyła wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji. Wielkością normowaną dla tlenku węgla jest 8-godzinna wartość średniej kroczącej, zdefiniowana jako maksymalna średnia ośmiogodzinna, spośród średnich kroczących, obliczanych co godzinę z ośmiu średnich jednogodzinnych pomiarów w ciągu doby która wynosi μg/m3. Pomiar stężenia tlenku węgla wykonywany jest na jednej automatycznej stacji w Kędzierzynie-Koźlu, gdzie w 2012 roku, podobnie jak w latach wcześniejszych, nie odnotowano przekroczeń normy 8-godzinnej, a maksymalna wyznaczona wartość 8-godzinna wyniosła μg/m3, co stanowi 32% wartości dopuszczalnej. Poziom zanieczyszczenia powietrza ozonem ocenia się dla kryterium ochrony zdrowia, w odniesieniu do wartości docelowej, którą stanowi 8-godzinna średnia krocząca, wynosząca 120 μg/m3. Kryterium uznaje się za dotrzymane, jeżeli wartość docelowa jest przekraczana maksymalnie w ciągu 25 dni w roku (uśrednionych w ciągu kolejnych 3 lat). Stężenie ozonu jest rejestrowane na jednej automatycznej stacji w Kędzierzynie-Koźlu, która jest stacją reprezentatywną dla obszaru całego województwa. Niestety, w 2012 roku, nie uzyskano wystarczającej kompletności serii pomiarowej, dlatego też przy ocenianiu jakości powietrza pod kątem tego zanieczyszczenia wykorzystano wyniki stężeń ozonu ze stacji województw ościennych (gdyż w przypadku zanieczyszczenia jakim jest ozon stacje te są również reprezentatywne dla obszaru województwa opolskiego). Mimo obserwowanej od kilku lat poprawy i zmniejszającej się liczby dni z przekroczeniami, nadal należy uznać, że przekraczane są standardy jakości powietrza ustalone dla tego zanieczyszczenia.

150 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 150 Poz EMISJA HAŁASU DO ŚRODOWISKA Przez teren Województwa Opolskiego przebiegają drogi krajowe i wojewódzkie mające wpływ na hałas komunikacyjny. Badania hałasu drogowego w Paczkowie przeprowadzono w dwóch punktach pomiarowo-kontrolnych w zakresie poziomów krótkookresowych, przy ulicach Kopernika i Daszyńskiego. Punkty referencyjne zlokalizowano w rejonie zabudowy mieszkaniowej usługowej i zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, przy drodze wojewódzkiej nr 382 i przy drodze powiatowej. W badanych punktach nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu dla wskaźników krótkookresowych L Aeq D i L Aeq N. W punkcie zlokalizowanym przy drodze wojewódzkiej nr 382 przy ulicy Kopernika, wartość dla pory dnia wyniosła 60,2 db a dla pory nocy uzyskano wynik 51,5 db. Zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie wykonanych pomiarów przy ulicy Kopernika, osiągnęło dla pojazdów osobowych wartość 157 poj./h, przy równoczesnym 15% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 20% udziale dla pory nocy w ogólnym strumieniu ruchu pojazdów. Analogicznie w punkcie zlokalizowanym przy ulicy Daszyńskiego, natężenie ruchu dla pojazdów osobowych osiągnęło wartość 65 poj./h, przy równoczesnym 20% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 11% udziale dla pory nocy. Natomiast wartość poziomu krótkookresowego dla pory dnia wyniosła 60,1 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 48,5 db. W punkcie zlokalizowanym przy drodze wojewódzkiej nr 382 przy ulicy Zawadzkiego, wykonano pomiary poziomów dopuszczalnych hałasu dla wskaźników długookresowych L DWN i L N w odniesieniu do roku. Stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła 62,2 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 52,5 db. Wielkości średniorocznych wskaźników oceny hałasu długookresowych poziomów dźwięku L DWN i L N w ustalonym punkcie pomiarowym przy ulicy Zawadzkiego nie wykazały przekroczenia wartości normatywnych hałasu komunikacyjnego drogowego w środowisku i były nieznacznie wyższe od wyników pomiarów poziomów krótkookresowych w punkcie zlokalizowanym przy ulicy Kopernika. Zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie wykonanych pomiarów hałasu przy ulicy Zawadzkiego, osiągnęło wartość 264 poj./h, przy 16% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia, 13% dla pory wieczoru oraz 24% dla pory nocy. Badania hałasu drogowego w Gorzowie Śląskim przeprowadzono w dwóch punktach pomiarowo-kontrolnych w zakresie poziomów krótkookresowych, przy ulicach Chopina i Byczyńskiej. Punkty referencyjne zlokalizowano w pobliżu terenu zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej oraz jednorodzinnej, przy drodze krajowej nr 42 i 45. Przekroczenie dopuszczalnych poziomów hałasu dla wskaźników krótkookresowych L Aeq D i L Aeq N odnotowano w punkcie zlokalizowanym przy drodze krajowej nr 42 i 45 przy ulicy Byczyńskiej, zarówno dla pory dziennej i nocnej. Stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła 66,7 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 63,3 db Zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie wykonanych pomiarów przy ulicy Byczyńskiej, osiągnęło dla pojazdów osobowych wartość 453 poj./h, przy równoczesnym 25% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 35% udziale dla pory nocy w ogólnym strumieniu ruchu pojazdów. Analogicznie w punkcie zlokalizowanym przy ulicy Chopina, natężenie ruchu dla pojazdów osobowych osiągnęło wartość 185 poj./h, przy równoczesnym 16% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 38% udziale dla pory nocy. W punkcie tym, nie odnotowano przekroczenia poziomów dopuszczalnych dla pory dnia i nocy. Stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła 61,0 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 55,2 db. Badania hałasu drogowego w Lewinie Brzeskim przeprowadzono w trzech punktach pomiarowo kontrolnych, przy ulicach Sikorskiego, Kościuszki i Mickiewicza. Punkty referencyjne zlokalizowano w rejonie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej, przy drodze wojewódzkiej nr 458 i przy drodze lokalnej. W badanych punktach pomiarowych nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu dla wskaźników krótkookresowych L Aeq D i L Aeq N. W punkcie zlokalizowanym przy drodze wojewódzkiej nr 458 przy ulicy Sikorskiego, stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła 60,1 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 53,7 db. Zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie wykonanych pomiarów hałasu przy ulicy Sikorskiego, osiągnęło wartość 42 poj./h, przy 31% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 12% udziale dla pory nocy w ogólnym strumieniu ruchu pojazdów. Natomiast przy ulicy Kościuszki zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie pomiarów wyniosło 226 poj./h, przy udziale pojazdów ciężkich nie przekraczających 1% dla pory dnia i 6% dla pory nocy w ogólnym strumieniu ruchu pojazdów, a przy ulicy Mickiewicza natężenie ruchu osiągnęło wartość 90 poj./h, gdzie dla pory dnia udział pojazdów ciężkich wyniósł 12%, a dla pory nocy 10%. W punkcie zlokalizowanym przy drodze wojewódzkiej nr 458 przy ulicy Kościuszki, stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła 58,7 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 50,1 db, natomiast dla punktu przy ulicy Mickiewicza, zlokalizowanego również przy drodze wojewódzkiej nr 458, stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła 59,5 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 46,8 db.

151 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 151 Poz Badania hałasu drogowego w miejscowości Ujazd przeprowadzono w dwóch punktach pomiarowo-kontrolnych, przy ulicach Traugutta i Powstańców Śląskich. Punkty referencyjne zlokalizowano w rejonie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz terenu zabudowy mieszkaniowej zagrodowej, przy drodze krajowej nr 40. Przekroczenie dopuszczalnych poziomów hałasu dla wskaźników krótkookresowych L Aeq D i L Aeq N odnotowano dla pory dziennej w punkcie zlokalizowanym przy drodze krajowej nr 40, przy ulicy Traugutta 64,6 db oraz dla pory nocnej również w tym samym punkcie, gdzie otrzymano wynik 58,3 db. Zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie wykonanych pomiarów hałasu przy ulicy Traugutta, osiągnęło wartość 218 poj./h, przy 18% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 22% udziale dla pory nocy w ogólnym strumieniu ruchu pojazdów Natomiast przy ulicy Powstańców Śląskich, zmierzona wartość wyniosła 108 poj./h, przy udziale pojazdów ciężkich 17% dla pory dnia i 25% dla pory nocy. W badanym punkcie stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła 58,2 db, a dla pory nocy uzyskano wynik 53,6 db. Podsumowując, należy stwierdzić, że w odniesieniu do obowiązujących kryteriów poziomów dopuszczalnych hałasu drogowego, maksymalną wartość średniego poziomu krótkookresowego L Aeq zarówno w porze dnia i nocy w 2012 roku zarejestrowano przy drodze krajowej nr 42 i 45 w Gorzowie Śląskim, w punkcie zlokalizowanym przy ulicy Byczyńskiej: odpowiednio 66,7 db dla pory dziennej i 63,3 db dla pory nocnej. Minimalną wartość średniego poziomu krótkookresowego LAeq dla pory dnia odnotowano w Ujeździe, w punkcie zlokalizowanym przy ulicy Powstańców Śląskich, przy drodze krajowej nr 40, gdzie wyniosła 58,2 db. Natomiast dla pory nocy minimalną wartość zarejestrowano w miejscowości Lewin Brzeski, w punkcie zlokalizowanym przy ulicy Mickiewicza, przy drodze wojewódzkiej nr ,8 db. Porównując wyniki do aktualnych standardów akustycznych, stwierdzono, że zarejestrowane wielkości przekroczeń zawierały się w przedziale od 3,6 db do 5,7 db w porze dziennej i od 2,3 db do 7,3 db w porze nocnej i wystąpiły tylko w dwóch punktach pomiarowych. Pozostałe wyniki nie przekroczyły dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Badania hałasu drogowego w Opolu przeprowadzono w trzech punktach pomiarowo-kontrolnych, przy ulicach Budowlanych Oświęcimskiej i Strzeleckiej. Punkty referencyjne zlokalizowano w rejonie terenów mieszkaniowousługowych oraz zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej przy drogach wojewódzkich nr 454, 423 i 435 miasta Opola. Największe przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu dla wskaźników krótkookresowych L Aeq D i L Aeq N dla pory dziennej odnotowano w punkcie zlokalizowanym przy drodze wojewódzkiej nr 423 przy ulicy Oświęcimskiej. Stwierdzona wartość dla pory dnia wyniosła tam 65,9 db. Natomiast dla pory nocy najwyższy wynik pomiarowy uzyskano w punkcie zlokalizowanym przy ulicy Budowlanych, czyli wartość 61,1 db. Zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie wykonanych pomiarów hałasu przy ulicy Oświęcimskiej, osiągnęło wartość 583 poj./h, przy 9% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 19% udziale dla pory nocy w ogólnym strumieniu ruchu pojazdów. Analogicznie, przy ulicy Budowlanych zmierzone natężenie ruchu pojazdów w czasie pomiarów wyniosło 891 poj./h przy 4% udziale pojazdów ciężkich dla pory dnia i 10% udziale dla pory nocy, a przy ulicy Strzeleckiej natężenie ruchu osiągnęło wartość 722 poj./h, gdzie odpowiednio dla pory dnia udział pojazdów ciężkich wyniósł 7%, a dla pory nocy 14%.

152 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 152 Poz Formy ochrony środowiska naturalnego w Województwie Opolskim Na terenie Województwa Opolskiego znajdują się następujące formy ochrony środowiska: Parki Krajobrazowe Góry Opawskie Park krajobrazowy położony jest w Górach Opawskich, w województwie opolskim, przy granicy z Czechami. Powierzchnia Parku wynosi ha, zaś jego otulina 5033 ha. Znajduje się tu najwyższy szczyt Gór Opawskich Biskupia Kopa (889 m n.p.m.). Wzniesienia zbudowane są głównie ze skał paleozoicznych. Znajduje się tu wiele dolin i wąwozów. Przez park przypływa Biała Głuchołaska oraz Złoty Potok, tworząc liczne odcinki przełomowe. Około 80% powierzchni parku zajmują lasy. Rosną tu głównie lasy górskie i mieszane wyżynne, z przewagą świerka i buka. W parku występują rzadkie zwierzęta chronione, m.in. podkowiec mały, salamandra plamista, zimorodek i pluszcz. Wśród roślin spotykane są wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów, naparstnica purpurowa oraz storczykowate. Góra Świętej Anny Park krajobrazowy obejmujący Grzbiet Chełma, a więc zachodnią część Wyżyny Śląskiej. Został utworzony w 1988 roku, zajmuje obszar 5050 ha (otulina 6374 ha). Położony w środkowo-wschodniej części województwa opolskiego, pomiędzy miastami Gogolin, Strzelce Opolskie, Ujazd, Zdzieszowice. Gatunki grzybów występujące na terenie parku: Czarka szkarłatna, Ucho bzowe, Soplówka gałęzista, Gwiazdosz potrójny, Gwiazdosz frędzelkowany, Sromotnik bezwstydny. Na obszarze Parku Krajobrazowego występuje około 440 gatunków roślin naczyniowych, większość z nich to gatunki rodzime. Przeważają gatunki elementu euroazjatyckiego, lecz urozmaicona rzeźba terenu sprawiła, że występują tu zarówno gatunki kserotermiczne, reglowe, bądź rzadsze ogólnogórskie. Zbiorowiska naturalne występujące na terenie Parku to przede wszystkim lasy bukowe, niektóre zbiorowiska zaroślowe i nieleśne. Liczne są zbiorowiska półnaturalne: murawy kserotermiczne, łąki, pastwiska, ściśle związane z działalnością człowieka na tym terenie. Częściowo na terenie Parku Krajobrazowego powstała ostoja Natura 2000 Góra Świętej Anny o powierzchni 5084,3 ha. Specyficzne warunki glebowe oraz odrębność klimatyczna miały decydujący wpływ na kształtowanie się szaty roślinnej. Lasy, tak powszechne dawniej, dzisiaj zajmują zaledwie 21% ogólnej powierzchni parku. Są one niejednolite i silnie porozcinane polami uprawnymi. Pod względem fitosocjologicznym są jednak nadal urozmaicone i bardzo interesujące. Spotyka się tu drzewostany iglaste, bukowe oraz mieszane. Gatunkami dominującymi są: buk zwyczajny (Fagus silvatica) - 28%, świerk pospolity (Picea excelsa) - 25%, sosna pospolita (Pinus sylvestris) - 19% i brzoza brodawkowata (Betula pendula) - 11%. W domieszce występuje: olsza (Alnus spp.), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior), klon jawor (Acer pseudoplatanus), grab pospolity (Carpinus betulus), lipy (Tilia spp.) i klon zwyczajny (Acer platanoides). Stobrawski Park Krajobrazowy Park krajobrazowy założony 28 września 1999 r. i zajmuje powierzchnię ha. Celem utworzenia Stobrawskiego Parku Krajobrazowego jest ochrona wielu gatunków zwierząt i roślin. Na jego terenie zlokalizowane zostały ostoje ptactwa wodno-błotnego pod nazwą "Dolina Środkowej Odry". Park położony jest na terenie 12 gmin w północnej części województwa opolskiego (Dobrzeń Wielki, Dąbrowa, Kluczbork, Lasowice Wielkie, Lewin Brzeski, Lubsza, Łubniany, Murów, Pokój, Popielów, Świerczów, Wołczyn). Kompleksy leśne stanowią niemal 80% powierzchni parku. Jest to najmłodszy park krajobrazowy województwa opolskiego. Na terenie parku występuje 50 gatunków roślin chronionych oraz około 140 gatunków roślin rzadkich. Występują tu storczyki, długosz królewski, kotewka orzech wodny, lilia złotogłów, wawrzynek wilczełyko, rosiczka okrągłolistna oraz liczne storczyki: kukułka Fuchsa, kukułka szerokolistna, kukułka krwista, kruszczyk siny, kruszczyk szerokolistny, podkolan biały, listera jajowata. W parku żyje ponad 220 gatunków chronionych zwierząt (w tym 140 gatunków ptaków, wśród nich 21 gatunków globalnie zagrożonych) np.: wydra, bóbr, kormoran, bielik i zimorodek. Występuje tu największa ważka europejska husarz władca. Na terenie parku występuje kilka rezerwatów przyrody: Rezerwat przyrody Barucice, Rezerwat przyrody Leśna Woda, Rezerwat przyrody Lubsza, Rezerwat przyrody Rogalice. Obszary Natura 2000

153 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 153 Poz W granicach województwa opolskiego sieć obszarów Natura 2000 obejmuje obecnie 21 obszarów o łącznej powierzchni ,9 ha, co stanowi 4,4% powierzchni województwa. Są to: 4 obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) o łącznej powierzchni ,4 ha: Zbiornik Otmuchowski, Zbiornik Nyski, Zbiornik Turawa Grądy Odrzańskie oraz 17 obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) o łącznej powierzchni ,5 ha: Forty Nyskie, Góra Świętej Anny, Kamień Śląski, Ostoja Sławniowicko- Burgrabicka, Bory Niemodlińskie, Góry Opawskie, Dolina Małej Panwi, Lasy Barucickie, Łąki w okolicach Chrząstowic, Łęg Zdzieszowicki, Łąki w okolicach Karłowic nad Stobrawą, Łąki w okolicach Kluczborka nad Stobrawą, Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej, Przyłęk nad Białą Głuchołaską, Teklusia, Rozumicki Las, Żywocickie Łęgi. Dodatkowo, w niewielkich częściach w granicach Opolszczyzny zlokalizowano OZW Załęczański Łuk Warty oraz OZW Grądy w Dolinie Odry. Mapa 15. Lokalizacja obszarów Natura 2000 na Opolszczyźnie Źródło: RDOŚ

154 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 154 Poz Tabela 39. Rezerwaty przyrody w województwie Opolskim L.p. Rezerwat przyrody L.p. Rezerwat Przyrody 1 Barucice, gmina Lubsza 19 Lesisko, gmina Zdzieszowice 2 Bażany, gmina Kluczbork 20 Leśna Woda, gmina Lubsza 3 Biesiec, gmina Leśnica 21 Ligota Dolna, gmina Strzelce Opolskie 4 Blok, gmina Korfantów 22 Lubsza, gmina Lubsza 5 Boże Oko, gmina Ujazd 23 Nad Białą, gmina Głuchołazy 6 Cicha Dolina, gmina Głuchołazy 24 Olszak, gmina Głuchołazy 7 Dębina, gmina Grodków 25 Płużnica, gmina Strzelce Opolskie 8 Góra Gipsowa, gmina Kietrz 26 Prądy, gmina Dąbrowa 9 Góra Św. Anny, gmina Leśnica 27 Przylesie, gmina Olszanka 10 Grafik, gmina Leśnica 28 Przyłęk, gmina Nysa 11 Jaśkowice, gmina Pruszków 29 Przysiecz, gmina Pruszków 12 Jeleni Dwór, gmina Biała 30 Rogalice, gmina Lubsza 13 Kamieniec, gmina Lasowice Wielkie 31 Rozumice, gmina Kietrz 14 Kamień Śląski, gmina Gogolin 32 Smolnik, gmina Lasowice Wielkie 15 Kokorycz, gmina Grodków 33 Srebrne Źródła, gmina Chrząstowice 16 Komorzno, gmina Wołczyn 34 Staw Nowokuźnicki, gmina Pruszków 17 Krzywiczny, gmina Wołczyn 35 Tęczynów, gmina Strzelce Opolskie 18 Las Bukowy, gmina Głuchołazy 36 Złote Bagna, gmina Tułowice Edukacja ekologiczna Skuteczna ochrona środowiska wymaga udziału wszystkich podmiotów wywierających wpływ na sposób i intensywność korzystania ze środowiska, w tym przede wszystkim udziału społeczeństwa. Najważniejsze znaczenie dla proekologicznej postawy jak najszerszej części społeczeństwa ma edukacja ekologiczna oparta na rzetelnej informacji o stanie środowiska naturalnego i działaniach na rzecz jego ochrony oraz umiejętność komunikowania się z lokalną społecznością. W ramach edukacji ekologicznej niezbędne jest promowanie postawy afiliatywnej i odpowiedzialności za wspólne dobro jakim jest czyste, bezpieczne środowisko, zdrowe społeczeństwo i rozwój gospodarczo-społeczny. W tym kontekście nabiera znaczenia promowanie zachowań takich jak użytkowanie komunikacji publicznej jako generującej niskie koszty zewnętrzne, ograniczanie wykorzystania komunikacji indywidualnej do niezbędnego minimum, zdrowy tryb życia, którego elementem jest korzystanie ze środków transportu wykorzystujących mięśnie, czy chód pieszy. Edukacja ekologiczna powinna obok wiedzy o przyrodzie pokazywać związek między kongestią drogową (zatłoczeniem) dróg, a stratami ponoszonymi przez pasażerów i gospodarkę oraz metody eliminacji negatywnych aspektów transportu na nasze życie (np. bezpieczna jazda zgodnie z przepisami powoduje niższe emisje pyłów zawieszonych i niższe stężenie hałasu), promować kulturę jazdy i znaczenie publicznego transportu. W Województwie Opolskim są podejmowane następujące działania w celu wspomagania i rozpowszechniania edukacji ekologicznej: Projekty i konkursy realizowane przez Zespół Opolskich Parków Krajobrazowych mające na celu pogłębianie świadomości ekologicznej wśród społeczeństwa. Projekt NA RZECZ OCHRONY PRZYRODY ŚLĄSKA. Projekt finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego EDUKACJA EKOLOGICZNA. W roku 2012 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu

155 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 155 Poz zrealizowała projekt,,na rzecz ochrony przyrody Śląska sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, którego wartość wyniosła ,36 zł. W ramach projektu wydano materiały edukacyjne - folder opisujący walory opolskich rezerwatów przyrody, komplet broszur poświęconych wybranym, najcenniejszym elementom opolskiej przyrody (obejmujących pięć różnych zagadnień tematycznych) oraz gadżety : poglądowa mapa województwa opolskiego z naniesioną lokalizacją form ochrony przyrody na Opolszczyźnie, gra Memo, której bazą są chronione gatunki (rośliny, zwierzęta) Śląska, puzzle, dla których podkładem jest rysunek nagrodzony w konkursie Magiczny Świat Natury, karty do gry Piotruś częściowo przeznaczone do kolorowania, wykonane na bazie rysunków chronionych gatunków (rośliny, zwierzęta) Śląska, 50 stronnicowy Notatnik obserwatora przyrody z drewnianym długopisem, drewniana linijka z kolorowym nadrukiem, której tematykę stanowią chronione gatunki (rośliny, zwierzęta) Śląska, drewniany pendrive jako forma albumu ze zdjęciami najcenniejszych przyrodniczo miejsc i elementów przyrody ożywionej i nieożywionej, z wykorzystaniem zdjęć archiwalnych z lat 50-tych XX wieku autorstwa pierwszego Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Opolu. Przygotowane materiały i gadżety zostały pogrupowane i rozdystrybuowane w dwóch rodzajach pakietów (łącznie 5000 pakietów): rodzinnym i podstawowym. Pakiety rozdystrybuowane zostały w ramach punktu edukacyjnego Przyroda Śląska zorganizowanego podczas corocznej edycji Jarmarku Franciszkańskiego organizowanego w dniach września 2012 r. w Opolu oraz do gimnazjów, szkół podstawowych i przedszkoli na terenie województwa opolskiego. Ponadto kampania prowadzona była w prasie o zasięgu regionalnym (woj. opolskie, śląskie i dolnośląskie) poprzez emisję 4 artykułów których tematykę stanowiła przyroda Śląska. Ponadto uruchomiono witrynę internetową gdzie można znaleźć w ciekawy sposób podane treści związane z przedmiotem kampanii (informacje o formach ochrony przyrody regionu, galerię zdjęć przyrodniczych, mapy, itd.): Prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi w szczególności selektywnej zbiórki. Działania związane z prowadzeniem edukacji i informowania społeczności lokalnej w zakresie działań, jakie należy podejmować, aby stan jakości powietrza się poprawił oraz prowadzenie inwentaryzacji źródeł powierzchniowych charakteryzujących się najwyższymi ładunkami emisji pyłów i benzo(a)piranu. Edukacja ekologiczna społeczeństwa zarówno w zakresie szkolnictwa, ale również poprzez akcje informacyjne i promocyjne. Prowadzenie działań promujących ogrzewanie zmniejszające emisję zanieczyszczeń do powietrza i działań edukacyjnych (np. ulotki, imprezy, akcje szkolne, audycje i inne) w celu uświadamiania mieszkańcom wpływu zanieczyszczeń na zdrowie. Organizowanie wśród dzieci i młodzieży olimpiad z wiedzy o ekologii. Z punktu widzenia ekologii istotnym punktem są trasy rowerowe z których mogą korzystać zarówno turyści jak i mieszkańcy. Najbardziej popularne szlaki turystyczne to szlaki w rejonie Góry Św. Anny oraz w okolicach Gór Opawskich, leżących na granicy z Czechami Znaczenie Planu Transportowego dla ochrony środowiska W celu znacznej poprawy ochrony środowiska naturalnego przed emisją zanieczyszczeń i hałasem komunikacyjnym niezbędne jest jednoczesne zrealizowanie kilku zadań: Zwiększenie roli komunikacji publicznej w stosunku do samochodowego (i motocyklowego) transportu indywidualnego, poprzez rozwój i usprawnienie systemu transportu publicznego i jego Infrastruktury. Zwiększenie udziału pojazdów spełniających niskoemisyjne normy spalania oraz eliminacja pojazdów nie spełniających norm emisji spalania. Zwiększenie udziału pojazdów spełniających niskoemisyjne normy hałasu. Usprawnienie systemu komunikacyjnego w celu zapewnienia jego zwiększonej w stosunku do stanu obecnego wydajności zasobów, ograniczenie deficytu w przeliczeniu na 1 paskm, zwiększenia ilości pasażerów w dobie liczonej w paskm. Zwiększenie roli komunikacji publicznej w stosunku do samochodowej (i motocyklowej) poprzez promocję powszechnego wykorzystania transportu publicznego w codziennych dojazdach do miejsca pracy lub nauki, w podróżach fakultatywnych

156 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 156 Poz zamiast samochodami lub motocyklami przyniesie znaczące efekty ekologiczne i gospodarcze. Dla przykładu w skali kraju ograniczenie liczby wypadków o połowę do poziomów występujących w krajach starej UE-12 zmniejszyłoby liczbę zabitych na drogach o ok osób, rannych o 16 tys. osób, co wg wyliczeń inicjatywy Jaspers spowodowałoby roczne oszczędności rocznie o 9,2 mld zł. Przy założeniu generowania w woj. opolskim 3% ruchu krajowego ograniczenie liczby wypadków o ½ spowodowałoby niższe straty tym spowodowane dla regionu opolskiego aż o 275 mln zł rocznie ponoszone głównie na leczenie rannych wypadków, wypłaty ubezpieczeń społecznych i niezdolność do pracy. Dla Województwa Opolskiego ograniczenie kosztów strat w czasie wypadków to kwota ok. 13 mln zł rocznie. Skrócenie czasu dojazdu do pracy z Kędzierzyna-Koźla do Opola z obecnego poziomu 52 minut do 30 minut dla kursu przyspieszonego i 38 minut dla zwykłego osobowego po modernizacji. Wg danych z Niebieskiej Księgi dla inwestycji unijnych koszt czasu wynosi dla pojedynczego dojazdu do pracy w 2014 r. 33,5 zł/godzinę. W przypadku jego skrócenia o 22 lub 14 minut stanowi dla pojedynczego pasażera kolei wartość mierzoną na 12,3 zł dla kursu przyspieszonego, 7,8 zł dla kursu ze wszystkimi postojami dla odcinka Kędzierzyn- Opole. Podobną choć niższą wartość będzie miało na jeden przejazd przejęcie w wyniku skrócenia czasu jazdy pasażera samochodu, który wybierze kolej zamiast auta. Czas jazdy dla relacji Opole Krapkowice z przesiadką na autobus w Gogolinie to czas jazdy w przypadku integracji rozkładowo-taryfowej po modernizacji 23 minuty dla kursu przyspieszonego i 28 minut dla kursu zwykłego wobec 40 minut bezpośrednim autobusem w czasie kursu bez kongestii drogowej. Czas jazdy pociągu z przesiadką na autobus będzie porównywalny do czasu jazdy autem. W sytuacji modernizacji linii Nysa Opole czas jazdy po podniesieniu prędkości z 50 na 80 km/h skróci się z ok. 82 minut do ok minut, czyli dla kursów bez mijanki o 30 minut do poziomu konkurencyjnego w komunikacji indywidualnej (ok. 55 minut jazdy) i bezkonkurencyjnego względem transportu autobusowego (30 minut dłuższy czas jazdy). Podobne wskaźniki zostaną uzyskane dla taboru na 120 km/h dla relacji Opole Strzelce Opolskie po modernizacji linii. Obecny czas 38 minuty zostanie skrócony do 26 minut, czyli czasu bezkonkurencyjnego dla jadącego zgodnie z przepisami ruchu drogowego samochodu. Największy efekt przyniesie planowana w ramach POIiŚ rewitalizacja odcinka Kluczbork Namysłów (Wrocław). Czas jazdy ulegnie skróceniu z 54 minut do 33 minut dla relacji łączącej oba miasta powiatowe Opolszczyzny. Powyższe przykłady pokazują, w jakim stopniu zwiększy się do 2020 r. konkurencyjność kolei w wyniku inwestycji infrastrukturalno-taborowych. Dzięki temu sieć przewozów służby publicznej będzie mogła się opierać na kolei, gdyż prędkości komunikacyjne pociągów będą na poziomie wyższym niż jest prędkość maksymalna autobusów na drogach jednopasmowych (70 km/h) stanowiących prócz A-4 (dotąd nie wykorzystywanej do przewozów innych niż dalekobieżne) podstawę sieci drogowej województwa. Zawsze jednak decyzja o wyborze podróży środkiem prywatnym albo środkiem publicznym należy do osoby podróżującej. Na wybór wpłynie przede wszystkim, jakość warunków podróżowania oraz koszty. Plan transportowy rozwoju komunikacji publicznej tworzy warunki do zmiany preferencji mieszkańców regionu na rzecz atrakcyjnych, dostępnych i zintegrowanych przewozów służby publicznej opartych na szkielecie komunikacji kolejowej i uzupełnionych przez linie autobusowe. Jakość warunków podróżowania samochodem osobowym jest obecnie wyższa niż podróżowania autobusem komunikacji publicznej i koleją. Wynika to przede wszystkim z: większej prędkości podróży, swobody wyboru czasu rozpoczęcia podróży niezależnie od rozkładów jazdy przewoźnika, większego komfortu podróży, większej prywatności i bezpieczeństwa osobistego, przejazdem z miejsca na miejsce, możliwości wygodnego przewiezienia bagażu. Także koszt przejazdu samochodem osobowym w porównaniu z przejazdem środkiem komunikacji publicznego jest często niższy, zwłaszcza w przypadku podróży większej liczby osób.

157 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 157 Poz Zatem dla zapewnienia konkurencyjności transportu publicznego wobec transportu indywidualnego należy położyć nacisk na jakość publicznych usług przewozowych i ich koszt. O jakości transportu publicznego decydują m.in.: Dostępność komunikacyjna stanowiąca połączenie częstotliwości, konkurencyjnej prędkości komunikacyjnej i ceny usługi. Czas przejazdu. Dostępność i zasięg sieci komunikacyjnej transportu publicznego na jednolitej taryfie. Komfort podróżowania. Punktualność, niezawodność mierzona procentem realizacji kursów, bezpieczeństwo podróży. Koszt natomiast zależy od wysokości opłat za korzystanie z komunikacji publicznej. Wysokość tych opłat zależy z kolei m.in. od ekonomiczności środka transportu, jakim wykonywane są usługi publiczne, dlatego dobór taboru dla transportu publicznego powinien być optymalną wypadkową zastosowania kryterium maksymalnej ochrony środowiska i ekonomiczności eksploatacji pojazdu. Plan Transportowy może wspomagać dalsze zmniejszanie poziomu emisji zanieczyszczeń ze źródeł komunikacyjnych poprzez promowanie działań, mających na celu: Przejmowanie przez transport zbiorowy pasażerów korzystających obecnie z komunikacji indywidualnej. Wykorzystanie synergii inwestycji w modernizacje linii kolejowych z modernizacją taboru i poprawą oferty kolei regionalnej realizowane przez Województwo Opolskie, jako uzupełnienie programu centralnego POIiŚ. Ograniczanie transportochłonności komunikacji indywidualnej. Wzrost wydajności komunikacji publicznej (do realizacji zwiększonej pracy przewozowej potrzeba przy jednolitych taryfach mniejszej pracy eksploatacyjnej w wyniku wyeliminowania dublowania się kursów różnych przewoźników). Rozwój istniejącej sieci pomiarowej, jakości powietrza w mieście. Poprawę jakości paliw wykorzystywanych w przewozach publicznych. Popularyzację środków transportu zbiorowego (w tym międzypowiatowego i międzygminnego). Wzrost udziału ruchu rowerowego poprzez rozwój infrastruktury rowerowej i jej promocję na styku z transportem publicznym. Wprowadzenie strefy płatnego parkowania w centrach miast. Stworzenie nowych parkingów w celu wprowadzenia parkingów Parkuj i Jedź w węzłach intermodalnych w celu zwiększenia przewozów użyteczności publicznej. Eliminowanie z ruchu pojazdów niespełniających norm emisji zanieczyszczeń (np. poprzez kontrole drogowe). Działania edukacyjne dla kształtowania proekologicznych zachowań komunikacyjnych (np. dzień bez samochodu). Modernizacje dróg i ulic w celu uspokojenia ruchu oraz rozbudowę obwodnic i wyprowadzenie ruchu tranzytowego z obszarów gęstej zabudowy. Poprawę stanu technicznego pojazdów i autobusów komunikacji publicznej (np. zastąpienie starego taboru pojazdami spełniającymi normy spalania wyższe niż EURO 4 ). Ograniczenie indywidualnego ruchu samochodów na rzecz komunikacji zbiorowej. Poprawę inżynierii ruchu dla uzyskania płynności ruchu miejskiego np. poprzez synchronizację sygnalizacji świetlnej z uwzględnieniem potrzeb komunikacji zbiorowej. Zastosowanie mokrego czyszczenia ulic. Mechanizmy obciążeń dodatkowych fiskalnych dla pojazdów o długim okresie eksploatacji, dużym zużyciu paliwa na pojazd, emitujących duże ilości pyłów. Plan Transportowy omawia charakterystykę ogólną obszaru oraz jego sieć komunikacyjną, a także zasady organizacji rynku przewozów. Dokument wskazuje istotne z punktu widzenia zapewnienia ciągłości wykonywania przewozów o charakterze użyteczności publicznej połączenia pośród istniejącej sieci komunikacyjnej regionu.

158 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 158 Poz Plan Transportowy stanowi więc jedynie ocenę istniejącej sieci komunikacyjnej, ze wskazaniem sposobu efektywnego jej wykorzystania oraz z uwzględnieniem potrzeb zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, jest to więc dokument wtórny wobec wcześniej obowiązujących zamierzeń inwestycyjnych zarówno jednostek samorządu terytorialnego (województw, powiatów, gmin), jak i urzędów administracji centralnej (jak np. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad czy Zarząd Dróg Wojewódzkich w Opolu) i nie ustala ram dla późniejszej realizacji przedsięwzięć, mogących oddziaływać na środowisko.

159 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 159 Poz. 1848

160 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 160 Poz Kierunki rozwoju publicznego transportu zbiorowego Kierunki rozwoju transportu publicznego w Województwie Opolskim winny być definiowane przez organizatorów transportu publicznego w oparciu o zasady jego zrównoważonego rozwoju. Zakłada on poszukiwanie optymalnego podziału zadań pomiędzy transport publiczny i indywidualny. Podstawowym zadaniem organizatora transportu na terenie województwa opolskiego jest zwiększenie dostępności komunikacyjnej mieszkańcom województwa oraz poprawę konkurencyjności transportu publicznego Kierunki ogólne Podstawowym szkieletem komunikacyjnym województwa opolskiego jest sieć kolejowa, wokół której powinna być budowana oferta przewozowa komunikacji autobusowej miejskiej, podmiejskiej i dalekobieżnej. W związku z powyższym autobusowa oferta przewozowa powinna tą nadrzędność uwzględniać oraz łączyć miejsca, w których transport szynowy nie jest realizowany. Integracja transportu publicznego z indywidualnym Celem integracji transportu publicznego z indywidualnym jest kształtowanie pożądanego podziału zadań przewozowych. Zgodnie z tendencjami zrównoważonego rozwoju obowiązującymi w Unii Europejskiej podział zadań przewozowych w transporcie powinien kształtować się w proporcji 75% transport publiczny - 25% transport indywidualny. Jednak biorąc pod uwagę rzeczywistą sytuację ruchu w województwie - powszechne dążenie do posiadania samochodów prywatnych, jako minimalne pożądane w przyszłości proporcje przyjmuje się podział 50% - 50%. W celu integracji tego transportu pożądanym działaniem byłoby: preferowanie komunikacji publicznej szczególnie ważne w Opolu, budowa parkingów przy stacjach kolejowych, budowa parkingów typu parkuj i jedź w węzłach przesiadkowych oraz centrach komunikacyjnych. Taka sytuacja wynika z następujących uwarunkowań: Zapewnienie możliwości przemieszczania wszystkim mieszkańcom, szczególnie tym, którzy nie mogą lub nie chcą korzystać z komunikacji indywidualnej (cel socjalny). Umożliwienie w akceptowalnym tempie przemieszczanie się w tych obszarach, w których korzystanie z samochodu jest z różnych względów niewskazane lub nieefektywne (cel funkcjonalny). Stworzenie alternatywy dla korzystania z samochodu prywatnego (cel ekologiczny, wynikający ze strategii zrównoważonego rozwoju). Zwiększenie atrakcyjności transportu publicznego Bardzo ważnym elementem kierunków rozwoju transportu publicznego są podejmowanie przez jego organizatora wysiłki w celu zwiększania atrakcyjności transportu publicznego, z jednoczesnym zmniejszaniem poziomu korzystania z komunikacji indywidualnej. Cel ten można uzyskać poprzez usprawnienie komunikacji zbiorowej pod względem dostępności, niezawodności, podniesienia poziomu bezpieczeństwa, komfortu i elastyczności. Optymalny dla województwa opolskiego stopień ich realizacji podaje poniższa tabela. O atrakcyjności transportu publicznego decyduje również poprawa możliwości zakupu biletów, poprzez różne kanały dystybucji np. smartfony, internet, biletomaty w autobusach oraz na obszarach z ograniczoną dostępnością do kiosku. Będzie to miało wpływ na podniesienie punktualności.

161 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 161 Poz Tabela 40. Standardy jakości usług w publicznym transporcie zbiorowym Lp. Postulat Opis 1. Punktualność Udział odjazdów opóźnionych do 5 min: mniejszy niż 5%. Udział kursów przyspieszonych powyżej 1 min: mniejszy niż 1%. 2. Wygoda Wskaźnik przeciętnego wieku taboru do 10 lat powyżej 50%. Dodatkowe wyposażenie pojazdów, zapewniające wygodę i bezpieczeństwo podróżowania, np. klimatyzacja. Wyposażenie w niską podłogę, w co najmniej 30% powierzchni pojazdu. 3. Niezawodność Wskaźnik realizacji rozkładu jazdy mierzony liczbą wykonanych kursów: %. 4. Dostępność Udział przystanków wyposażonych w wiaty przystankowe: przynajmniej 40%. Gęstość przystanków/km 2 : Regularność Utrzymanie zasady regularnej (rytmicznej) obsługi głównych ciągów komunikacyjnych, realizowanej wspólnie przez kilka linii, jako nadrzędnej wytycznej do konstrukcji rozkładów jazdy, dążenie do regularnych odjazdów także w ramach każdej z linii. 6. Częstotliwość Standardy częstotliwości obowiązujące na liniach: a. głównych (nawet, co minut), b. pozostałych: w dni robocze w godz. 5-18, co 60/120 min, w pozostałych porach (od 3-5 i 18-23), co 120 min, w soboty co 60/180 min, w niedziele - co 60/180 min, zmniejszona liczba linii. Kursowanie linii pozostałych powinno odbywać się z zachowaniem stałych taktów odjazdów z dopuszczeniem uzasadnionych wyjątków. 7. Prędkość Dążenie do jak najwyższego poziomu prędkości komunikacyjnej. 8. Bezpośredniość połączeń Wprowadzenie statystycznie istotnych połączeń bezpośrednich, zgłaszanych w badaniach preferencji komunikacyjnych mieszkańców. 9. Koszt Utrzymanie relacji ceny biletu miesięcznego do jednorazowego nie więcej niż 30:1. Analiza ekonomiczna wprowadzenia biletów krótkookresowych i dobowych. Wprowadzenie biletów długookresowych o większej opłacalności dla pasażerów. 10. Informacja Informacja dynamiczna w punktach przesiadkowych. Szeroka informacja statyczna na przystankach. Rozkład jazdy w internecie wraz z wyszukiwarką połączeń zintegrowaną z rozkładem jazdy pociągów oraz przewoźników prywatnych. Rozkłady jazdy dostępne w autobusach. Poprawa infrastruktury komunikacyjnej Organizator transportu publicznego powinien starać się wprowadzać rozwiązania dotyczące infrastruktury komunikacyjnej jak najbardziej przyjazne dla pasażerów, co w szczególności oznacza, że sieć przystanków powinna zapewniać: Możliwość wygodnego (najlepiej bezpośredniego) dojazdu z dowolnego punktu całego obszaru obsługiwanego komunikacją publiczną do miast województwa i ważnych jego punktów. Odległość do przystanków, możliwą do przebycia przez każdego z użytkowników komunikacji publicznej w sposób bezpieczny i wygodny. Należy stworzyć sieć o jak największej gęstości, by ułatwić wygodne korzystanie z komunikacji publicznej jak największej liczbie pasażerów. W praktyce powinno to oznaczać odległość między przystankami nieprzekraczającą 1000 m w rejonach wiejskich i ok. 300 m w rejonach o dużej gęstości zamieszkania lub o dużym natężeniu ruchu pieszego.

162 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 162 Poz Kierunki szczegółowe Budowa zintegrowanego intermodalnego centrum komunikacyjnego Opole Główne oraz uzupełniających centrów przesiadkowych Budowa zintegrowanych węzłów przesiadkowych pomiędzy regionalnym transportem kolejowym, lokalnym i regionalnym transportem autobusowym, komunikacją miejską oraz transportem indywidualnym stanowi szansę rozwoju wszystkich systemów transportu publicznego, który podnosi jego konkurencyjność. Zintegrowany intermodalny węzeł przesiadkowy powinien zapewnić, co najmniej jak najkrótsze i bezpośrednie przejście po między różnymi rodzajami środków transportu (najlepiej w systemie od drzwi do drzwi). Konieczne jest również zniwelowanie wszelkich przeszkód dla osób niepełnosprawnych. Aktualnie największym problemem występującym w Opolu jest rozproszenie przystanków komunikacji miejskiej w okolicach Dworca Głównego PKP i brak sprawnej komunikacji pomiędzy nimi a stacją kolejową, pozwalającej na dokonanie wygodnych przesiadek. Propozycję utworzenia zintegrowanego węzła przesiadkowego w Opolu zawarto w krajowym planie transportowym, w którym stwierdzono, iż w Opolu występuje powiązanie krajowych przewozów pasażerskich w transporcie kolejowym z innymi środkami transportu publicznego. W województwie Opolskim możliwe jest zdefiniowanie dwóch typów zintegrowanych węzłów: Węzeł główny (Opole) Intermodalne centrum komunikacyjne, w których zachodziłyby procesy integracji na poziomie wojewódzkim pomiędzy systemami komunikacji kolejowej regionalnej i międzyregionalnej, autobusowej regionalnej i międzyregionalnej oraz komunikacji miejskiej. Zadaniem tego węzła komunikacyjnego jest zbieranie potoków pasażerskich osób dojeżdżających do Opola oraz wyjeżdżającym poza region. Rolę najważniejszego, podstawowego zintegrowanego węzła przesiadkowego z kolei na autobusową komunikację regionalną oraz komunikację miejską spełniać powinien dworzec kolejowy Opole Główne. Należy jednak szczegółowo przeanalizować możliwość zapewnienia odpowiednich warunków dla zatrzymywania się w tym miejscu wszystkich regionalnych połączeń autobusowych oraz linii komunikacji miejskiej możliwie blisko wejścia głównego do budynku dworca kolejowego wraz z budową odpowiedniej ilości parkingów (Parkuj i Jedź) dla transportu indywidualnego. Węzły wspomagające Są to kluczowe na terenie województwa stacje kolejowe zintegrowane z komunikacją autobusową i indywidualną. Zadaniem takiego węzła jest dowożenie do kluczowego węzła komunikacyjnego w Opolu. Węzły wspomagające to: Kluczbork, Namysłów, Kędzierzyn-, Strzelce Opolskie, Brzeg, Nysa, Olesno. Z pewnością konkurencyjność transportu publicznego będzie zwiększana poprzez integracje transportu kolejowego, autobusowego i indywidualnego. W celu realizacji powyższych planów odnośnie węzłów przesiadkowych niezbędne będzie nawiązanie współpracy Samorządu Województwa Opolskiego z innymi samorządami gmin oraz właścicielami istniejących dworców w regionie. Integracja taryfowa i biletowa Szkieletem transportu publicznego w województwie opolskim jest kolej regionalna, która zgodnie z definicją przyjętą przez UITP (Międzynarodowa Unia Transportu Publicznego), to regularne, nieturystyczne przewozy kolejowe, operujące na terytorium większym niż miasto (aglomeracja) i mniejszym niż obszar całego kraju. Określenie to obejmuje, zatem niejako dwa różne segmenty rynku: dojazdy aglomeracyjne, obsługiwane przez kolej typowo miejską, odznaczającą się wysoką częstotliwością kursowania, docierającą do centrum aglomeracji i dysponującą ułatwiającym wymianę pasażerów taborem (podobnym do metra). Typowy przejazd dla tego typu kolei to podróż trwająca ok. 30 minut, na trasie o długości maksimum km. Obok tego rodzaju przejazdów występują podróże w strefie dużo większej niż terytorium aglomeracji, na dystansie ok. 70 km., trwające od ok. 30 do 60 minut, charakteryzujące się większymi odstępami między przystankami oraz niższą częstotliwością kursów. Mimo istotnych różnic, obydwa systemy stają się coraz bardziej

163 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 163 Poz powiązane, szczególnie w ostatnich latach, z uwagi na kierunki rozwoju współczesnych miast. Integracja ma miejsce albo już na poziomie tego samego przewoźnika, bądź ma postać wspólnych systemów taryfowych, wspólnych biletów, skoordynowanych rozkładów, etc. W ostatnich dwóch dekadach można mówić o rozkwicie transportu szynowego w Unii Europejskiej, stał się on najpopularniejszym i nierzadko najbardziej komfortowym środkiem transportu zbiorowego. Dzięki konsekwentnej polityce rewitalizacji i wspierania tego środka transportu, a także w obliczu rozrastających się aglomeracji i zwiększonej kongestii dróg, w szczególności kolej regionalna zanotowała ogromny rozwój, o czym świadczą statystyki: koleje regionalne i podmiejskie przewożą 90% ogólnej liczby pasażerów kolei oraz wypracowują 50% pasażerokilometrów rocznie. Dynamiczny rozwój kolei regionalnych to nie tylko rozbudowa infrastruktury i inwestycje w tabor; nowoczesne systemy transportu regionalnego to, z jednej strony, koordynacja działań wielu operatorów transportu w obrębie aglomeracji i regionu, z drugiej korzystanie z innowacyjnych rozwiązań w zakresie tworzenia wizerunku, informacji, bezpieczeństwa, jak również systemów sprzedaży i dystrybucji biletów. Kluczowym zagadnieniem staje się tutaj integracja, która dokonuje się na bardzo wielu płaszczyznach, podporządkowanych zwykle nadrzędnemu celowi tworzenia spójnego, sprawnego i przyjaznego dla mieszkańców kompleksowego systemu transportu zbiorowego, obejmującego przewozy kolejowe i autobusowe. Ta integracja dotyczy systemów opłat za przejazd. W tym zakresie, w wielu wypadkach koleje regionalne przystępują do wspólnych projektów, których liderami są zarządy transportu poszczególnych aglomeracji. W tym kontekście można rozróżnić: integrację taryfową, integrację systemów biletowych. Potwierdzeniem tych tendencji są również badania ankietowe przeprowadzone na terenie województwa, z których to wynika, że aż 12% respondentów autobusów i 11% respondentów kolei zwracało uwagę na integrację biletową. W związku z powyższym poprawa dostępności komunikacyjnej w najbliższych latach na terenie województwa opolskiego musiałaby się wiązać z po pierwsze integracja taryf, która pozwala pasażerowi zrealizować podróż od punktu startowego do punktu docelowego w zamian za taką samą opłatę, niezależnie od wybranego środka transportu. Po drugie integracja biletowa, gdy istnieje możliwość zapłacenia tym samym biletem w każdym z wybranych środków transportu. Dlaczego integracja, również w zakresie taryf i biletów, jest korzystnym procesem? Dla pasażera, w przypadku podróży różnymi środkami transportu, wymóg kupowania kilku różnych biletów często ma efekt zniechęcający, z uwagi na konieczność straty czasu, stania w kolejkach, itp. Zarówno użytkownicy, jak i przewoźnicy tracą wiele czasu na operacje związane z biletami. Ponadto wielokrotne płacenie sprawia, że pasażer ma większą świadomość kosztu podróży niż w przypadku, gdyby odbył ją własnym samochodem, co może sprawiać wrażenie, że transport publiczny jest droższy niż w rzeczywistości, tym samym odstraszając od korzystania z niego. Harmonizacja taryf wraz z integracją systemów biletowych ułatwia korzystanie z transportu zbiorowego, bowiem efektywny system biletowy posiada istotny wpływ na klientów. System ten powinien być możliwie najprostszy, przejrzysty i wygodny dla pasażera, tak, aby w decydującym momencie podjął on decyzję o skorzystaniu właśnie z tego środka transportu. Dlatego Województwo Opolskie w najbliższych latach powinno traktować integrację taryfowo-biletową, jako jeden z najważniejszych priorytetów. W tym aspekcie bardzo pomocne okazują się nowe technologie, które oferują ogromne możliwości tworzenia sprawnych, wygodnych i atrakcyjnych zarówno dla użytkownika, jak i operatora systemów poboru opłat za przejazd. W związku z powyższym rekomendowanym działaniem byłoby szeroko przeprowadzona integracja taryfowa. Integracją taryfową zgodnie planem w miarę podpisywanych porozumień powinna objąć miejscowości wokół centrów komunikacyjnych, docelowo przez integrację biletów strefowych z biletami komunikacji miejskiej w Opolu, Kędzierzynie-

164 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 164 Poz Koźlu, Nysie, Brzegu. Model musi być wprowadzany etapami, aby każda ze stron (organizator operatorzy pasażerowie) zobaczyła korzyści wynikające z synergii systemów transportowych. Wybór operatora na liniach użyteczności publicznej Wyznaczenie sieci o charakterze użyteczności publicznej jest istotne z punktu widzenia dalszego finansowania transportu publicznego w województwie. Refundacje z tytułu stosowania ulg ustawowych realizowane są z budżetu Państwa. Obecnie refundacje te stosowane są na wszystkich liniach, zgodnie z wydanymi zezwoleniami na przewóz osób w krajowym transporcie drogowym. Począwszy od 1 stycznia 2017 r. refundacje z tytułu stosowania ulg ustawowych realizowane będą wyłącznie na liniach, które uzyskają status linii użyteczności publicznej. Przewoźnicy realizujący przewozy na tych liniach określani będą, jako Operatorzy tych linii. Pozostali przewoźnicy na obsługiwanych przez siebie liniach będą mogli, ale nie będą zobowiązani do stosowania ulg ustawowych. W związku z powyższym w przypadku Województwa Opolskiego wybór operatora w przewozach kolejowych powinien być dokonywany na podstawie przetargu w trybie ustawy -Prawo zamówień publicznych. W przypadku przewozów autobusowych preferowanym trybem wyboru operatora jest tryb koncesyjny. Należy podkreślić, że oba ww. tryby wyboru operatora są tylko i wyłącznie rekomendowane, jako najlepsze przy wyborze operatora, ale nie wyklucza to zastosowania wyboru operatora na podstawie jakiegokolwiek innego trybu przewidzianego w Ustawie. W przypadku przewozów autobusowych najbardziej efektywnym trybem wyboru takiego operatora powinna być koncesja. Gdyby tryb koncesyjny nie doprowadził do wyboru operatora, to dopuszcza się jego wybór w drodze bezpośredniego przyznania linii lub sieci użyteczności publicznej. W przypadku trybu koncesyjnego wybór operatora mógłby się odbywać na poszczególne linie, bądź na pewne grupy tych linii. Jednym z podstawowych kryteriów przetargu na udzielenie koncesji powinna być liczba kursów w dobie na każdej linii. W ten sposób Województwo Opolskie będzie miało aktywne narzędzie w kreowaniu autobusowej polityki przewozowej. Taka sytuacja może poprawić dostępność komunikacyjną mieszkańcom województwa opolskiego. Proponowana pożądana liczba kursów na liniach kolejowych objętych użytecznością publiczną przedstawia się następująco: Tabela 41. Proponowana liczba pociągów na liniach (odcinkach linii) kolejowych objętych użytecznością publiczną Lp. Skąd Dokąd 1 OPOLE BRZEG 2 OPOLE KĘDZIERZYN-KOŹLE 3 KĘDZIERZYN-KOŹLE NYSA przez Prudnik 4 OPOLE ZAWADZKIE 5 OPOLE NYSA (Głuchołazy - Głuchołazy Miasto/ granica państwa) 6 OPOLE KLUCZBORK 7 NYSA BRZEG (WROCŁAW) 8 BRZEG WROCŁAW 9 KLUCZBORK NAMYSŁÓW (Wrocław) 10 OPOLE JELCZ-LASKOWICE (Wrocław) 11 NYSA KAMIENIEC ZĄBKOWICKI (Kłodzko) 12 OPOLE STRZELCE OPOLSKIE 13 STRZELCE OPOLSKIE GLIWICE 14 KĘDZIERZYN-KOŹLE GLIWICE 15 KĘDZIERZYN-KOŹLE RACIBÓRZ 16 KLUCZBORK LUBLINIEC przez Olesno 17 (Tarnowskie Góry) HERBY NOWE WIELUŃ DĄBROWA przez Janinów Liczba dobowych połączeń

165 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 165 Poz OPOLE CZĘSTOCHOWA (Łódź) 19 KLUCZBORK KĘPNO (Poznań) 4 10 Zakres obsługiwanych tras oraz ilości połączeń na liniach wybiegających poza teren województwa opolskiego może być korygowany na mocy porozumień między właściwymi województwami (zgodnie z porozumieniem stron). Poprawa oferty przewozowej poprzez zakup nowego taboru kolejowego Jak już wspominaliśmy podstawowym kręgosłupem komunikacyjnym województwa jest transport szynowy. Sieć kolejowa w województwie opolskim dwukrotnie przewyższa gęstość sieci w innych częściach kraju. Przez region przebiegają linie kolejowe o istotnym znaczeniu dla komunikacji krajowej i zagranicznej (trasy Drezno-Moskwa, Malmo-Chałupki). W planach jest rozbudowa i modernizacja szlaków kolejowych, która pozwoli na przewożenie większej liczby osób i towarów z większą prędkością. W roku 2009 zakończono realizację projektu pn. Zakup pojazdów szynowych w ramach RPO województwa opolskiego na lata na łączną kwotę zł w tym dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości ,30 zł oraz wkład własny w wysokości ,70 zł. W ramach tego projektu zakupiono 5 sztuk spalinowych zespołów trakcyjnych. W związku z dużym wsparciem Unii Europejskiej w finansowanie infrastruktury i taboru kolejowego w perspektywie finansowej gdzie na ten cel będzie zarezerwowane równie dużo środków finansowych jak w poprzedniej perspektywie. W kolejnych latach zaplanowano następne inwestycje w zakup i modernizację taboru oraz dodatkowo na rewitalizację regionalnych linii kolejowych tj. Opole Kluczbork, Opole Nysa i Opole Brzeg. Rozwój komunikacji lotniczej i wodnej Rozwój transportu lotniczego na bazie lotniska w Kamieniu Śląskim mógłby w znaczny sposób zaktywizować region poprzez lepszą i szybszą komunikację szczególnie w układzie międzyregionalnym i międzynarodowym. Dlatego inwestycje w kierunku uruchomienia regularnych połączeń lotniczych byłby rekomendowanym działaniem w okresie następnych kilkunastu kilkudziesięciu lat, w zależności od warunków ekonomicznych, gospodarczych i demograficznych województwa. Rzeka Odra jest naturalnym ciągiem komunikacyjnym, który biegnie równolegle do autostrady A4. Wkrótce powinna stać się międzynarodową trasą żeglugi śródlądowej. Ten pełen możliwości szlak wodny biegnie przez teren województwa opolskiego od portu w Kędzierzynie-Koźlu na południu regionu po Lipki na granicy z województwem dolnośląskim. Istotną rolę w komunikacji wodnej odgrywają też Kanał Kędzierzyński i Kanał Gliwicki. Najważniejsze porty znajdują się w Kędzierzynie-Koźlu oraz Opolu. Pozostałe działania poprawiające konkurencyjność transportu publicznego Oprócz dobrej organizacji zrównoważony transport publiczny potrzebuje również innowacyjnych rozwiązań. Przykładem takiej usługi może być wprowadzenie połączeń na żądanie np. zgłoszenie telefoniczne lub za pośrednictwem poczty elektronicznej. Jest to rodzaj stałej linii z wyznaczonymi na stałe przystankami, ale bez stałego rozkładu jazdy. Takie połączenie uruchamiane jest wyłącznie, gdy pasażer wcześniej poprosi o zapewnienie dojazdu. Rozwiązanie takie mogłoby się sprawdzić na terenach wiejskich i słabo zurbanizowanych. Należy dążyć do wyposażenia pociągów osobowych w modemy, anteny zewnętrzne i wewnętrzne umożliwiające pasażerom dostęp do WiFi poprzez laptopy, tablety czy smartfony. Realizacja Planu Transportowego oraz stan jego wdrażania powinno być poddane stałemu monitorowaniu przez wyspecjalizowane zespoły merytoryczne Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego w następujących zakresach:

166 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 166 Poz Kontrolowanie realizacji umów w zakresie wykonywania przez operatorów przewozów na liniach użyteczności publicznej. Optymalizowanie sieci linii użyteczności publicznej, standardów połączeń oraz taryf i cen biletów. Ewidencjonowanie biletów ulgowych i kwot refundowania operatorom ulg. Badanie popytu na usługi transportu publicznego. Spis tabel Tabela 1. Najważniejsze pojęcia używane w dokumencie Tabela 2. Najważniejsze obiekty użyteczności publicznej w Województwie Opolskim Tabela 3. Placówki związane z edukacją w Województwie Opolskim w 2012 roku Tabela 4. Liczba uczniów w roku szkolnym 2011/2012 w Województwie Opolskim Tabela 5. Gęstość zaludnienia w powiatach Województwa Opolskiego (wg stanu na dzień r.) Tabela 6. Udział poszczególnych grup wiekowych w strukturze ludności Województwa Opolskiego Tabela 7. Wartość dodana brutto według rodzajów działalności Tabela 8. Liczba osób bezrobotnych i stopa bezrobocia w Województwie Opolskim. Tabela 9. Liczba prywatnych pojazdów samochodowych w latach w kraju i w Województwie Opolskim Tabela 10. Największe zakłady przemysłowe Województwa Opolskiego Tabela 11. Specjalne Strefy Ekonomiczne w Województwie Opolskim Tabela 12. Inne formy organizacyjne sprzyjające rozwojowi gospodarczemu w Województwie Opolskim Tabela 13. Sieć drogowa w Województwie Opolskim i w całej Polsce w roku 2011 Tabela 14. Drogi krajowe w Województwie Opolskim Tabela 15. Sieć dróg wojewódzkich w Województwie Opolskim Tabela 16. Czynne linie kolejowe w kraju i w Województwie Opolskim Tabela 17. Linie kolejowe przebiegające przez teren Województwa Opolskiego, na których prowadzony jest ruch pasażerski. Tabela 18. Pozostałe linie kolejowe przebiegające przez obszar Województwa Opolskiego Tabela 19. Analiza SWOT Tabela 20. Podstawowe dane dotyczące sieci przewoźników autobusowych Tabela 21. Grupy korytarzy transportowych Tabela 22. Pociągi Spółki Przewozy Regionalne dofinansowywane przez Samorząd Województwa Opolskiego w latach Tabela 23. Łączne wyniki badań napełnień wg linii kolejowych Tabela 24. Dobowe potoki pasażerskie na stacjach kolejowych na terenie Województwa Opolskiego Tabela 25. Dobowe potoki pasażerskie na stacjach kolejowych położonych poza terenem Województwa Opolskiego, związane z ruchem kolejowym przechodzącym przez teren Województwa Opolskiego Tabela 26. Przybliżone, średnie wartości napełnień na poszczególnych trasach Tabela 27. Infrastruktura w kluczowych węzłach komunikacyjnych. Tabela 28. Porównanie oferty kolejowej i autobusowej na wybranych trasach Tabela 29. Udział poszczególnych grup wiekowych w strukturze ludności Województwa Opolskiego dane GUS Tabela 30. Połączenia do objęcia siecią użyteczności publicznej Tabela 31. Kwoty refundacji wypłaconych przewoźnikom autobusowym Tabela 32. Dochody i wydatki Województwa Opolskiego Tabela 33. Wydatki materialne budżetu Województwa Opolskiego Tabela 34. Porównanie oferty kolejowej i autobusowej na wybranych trasach Tabela 35. Europejskie standardy emisji spalin EURO Tabela 36. Prognozowane zapotrzebowanie na tabor kolejowy wraz z rezerwą Tabela 37. Relacje autobusowe do uruchomienia w ramach wspólnego biletu Tabela 38. Gęstość przystanków w poszczególnych powiatach oraz gęstość ludności powiatów (bez powiatów grodzkich) Tabela 39. Rezerwaty przyrody w województwie Opolskim Tabela 40. Standardy jakości usług w publicznym transporcie zbiorowym Tabela 41. Proponowana liczba pociągów na liniach (odcinkach linii) kolejowych objętych użytecznością publiczną

167 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 167 Poz Spis rysunków Rysunek 1. Dane historyczne i prognoza zmian liczby mieszkańców Województwa Opolskiego wg GUS Rysunek 2. Dane historyczne i prognoza zmian liczby mieszkańców Województwa Opolskiego wg GUS udział poszczególnych grup wiekowych Rysunek 3. Obecna struktura wiekowa mieszkańców Województwa Opolskiego (rok 2013) Rysunek 4. Prognozowana struktura wiekowa mieszkańców Województwa Opolskiego w roku 2025 Rysunek 5. Prognozowana struktura wiekowa mieszkańców Województwa Opolskiego w roku 2035 Rysunek 6. Współczynnik dzietności w Polsce i na świecie w roku 2011 Rysunek 7. Porównanie piramidy wieku krajów młodych i krajów starzejących się Rysunek 8. Dane historyczne i prognoza zmiany liczby samochodów osobowych w Województwie Opolskim Rysunek 9. Dopłaty do biletów ulgowych dla przewoźników autobusowych brutto w zł Rysunek 10. Udział emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych wg rodzajów działalności Rysunek 11. Rozkład średniorocznych stężeń dwutlenku siarki w województwie opolskim na podstawie pomiarów pasywnych Rysunek 12. Rozkład średniorocznych stężeń dwutlenku azotu w województwie opolskim na podstawie pomiarów pasywnych Rysunek 13. Wyniki klasyfikacji stref uzyskane w ocenie jakości powietrza za rok 2012 dla kryterium ochrony zdrowia Rysunek 14. Wyniki klasyfikacji stref uzyskane w ocenie jakości powietrza za rok 2012 dla kryterium ochrony zdrowia

168 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 168 Poz Spis map Mapa 1. Gęstość zaludnienia w Województwie Opolskim (wg stanu na dzień r.) Mapa 2. Ludność w podziale na grupy wiekowe (wg stanu na r.) Mapa 3. Bezrobocie w Województwie Opolskim (według stanu na r.) Mapa 4. Specjalne Strefy Ekonomiczne na terenie Województwa Opolskiego (2013 r.) Mapa 5. Sieć dróg krajowych na terenie Województwa Opolskiego Mapa 6. Drogi wojewódzkie na terenie Województwa Opolskiego Mapa 7. Obszary o niskiej dostępności drogowej w Województwie Opolskim Mapa 8. Sieć połączeń autobusowych grupa A Mapa 9. Sieć połączeń autobusowych grupy A i B Mapa 10. Sieć połączeń autobusowych grupy A, B i C Mapa 11. Linie kolejowe obejmujące Województwo Opolskie Mapa 12. Potoki podróżnych w ruchu kolejowym na terenie Województwa Opolskiego Mapa 13. Sieć połączeń na liniach użyteczności publicznej w wojewódzkich przewozach pasażerskich w Województwie Opolskim Mapa 14. Planowana sieć kolejowa w Krajowym Planie Transportowym Mapa 15. Lokalizacja obszarów Natura 2000 na Opolszczyźnie

169 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 169 Poz MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO PLAN ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO DLA WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO ZAŁĄCZNIKI

170 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 170 Poz Spis treści ZAŁĄCZNIK A. POCIĄGI NA TERENIE WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO 1. Pociągi Spółki Przewozy Regionalne 2. Tabor ekspolatowany na terenie Województwa Opolskiego ZAŁĄCZNIK B. PRZYSTANKI POZOSTAJĄCE W ZARZĄDZIE WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO ZAŁĄCZNIK C. PRZYSTANKI ZLOKALIZOWANE PRZY DROGACH WOJEWÓDZKICH ZAŁĄCZNIK D. TREŚĆ ANKIET ZAŁĄCZNIK E. BADANIA NAPEŁNIEŃ NA LINIACH KOLEJOWYCH ORAZ POTOKI PASAŻERSKIE NA STACJACH KOLEJOWYCH ZAŁĄCZNIK F. CHARAKTERYSTYKA KOMUNIKACYJNA PODREGIONÓW I POWIATÓW WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO 1. Miasto Opole 2. Podregion Opolski 2.1. Powiat Głubczycki 2.2. Powiat Kędzierzyńsko - Kozielski 2.3. Powiat Krapkowicki 2.4. Powiat Oleski 2.5. Powiat Opolski 2.6. Powiat Strzelecki 3. Podregion Nyski 3.1. Powiat Brzeski 3.2. Powiat Kluczborski 3.3. Powiat Namysłowski 3.5. Powiat Prudnicki ZAŁĄCZNIK G. INFRASTRUKTURA KOLEJOWA WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO 1. Linia kolejowa nr 61: Kielce Fosowskie przez Lubliniec 2. Linia kolejowa nr 132: Bytom Wrocław Główny przez Strzelce Opolskie Opole Brzeg 3. Linia kolejowa nr 136: Opole Groszowice Kędzierzyn- 4. Linia kolejowa nr 137: Katowice Legnica przez Kędzierzyn- Nysa 5. Linia kolejowa nr 143: Kalety Wrocław Mikołajów przez Olesno Kluczbork Namysłów 6. Linia kolejowa nr 144: Opole Tarnowskie Góry przez Fosowskie 7. Linia kolejowa nr 151: Kędzierzyn- Chałupki przez Kuźnię Raciborską 8. Linia kolejowa nr 181: Herby Nowe Oleśnica 9. Linia kolejowa nr 272: Kluczbork Poznań przez Kępno 10. Linia kolejowa nr 277: Opole Groszowice Wrocław Brochów przez Jelcz-Laskowice 11. Linia kolejowa nr 287: Opole Zachodnie Nysa 12. Linia kolejowa nr 288: Nysa Brzeg 13. Linie kolejowe nr 293 Jełowa Kluczbork oraz nr 301: Opole Namysłów 14. Pozostałe linie kolejowe na terenie Województwa Opolskiego ZAŁĄCZNIK H. PRZEWOŹNICY AUTOBUSOWI: WYDANE ZEZWOLENIA I OFEROWANY TABOR 1. Przewoźnicy w sieci komunikacji autobusowej 2. Tabor autobusowy Spis tabel Spis map Spis rysunków

171 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 171 Poz. 1848

172 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 172 Poz Pociągi Spółki Przewozy Regionalne W poniższych tabelach przedstawiono zestawienie wszystkich pociągów objętych umową podpisaną pomiędzy spółką Przewozy Regionalne a Samorządem Województwa Opolskiego w okresie od r. do r. W tabelach przyjęto następujące oznaczenia: ezt- elektryczny zespół trakcyjny: EN57 lub EN57AL; sps- spalinowy pojazd szynowy: SA103, SA109, SA134 lub SA137. Tabela 42. Pociągi Spółki Przewozy Regionalne pełniące funkcję regionalną (objęte dofinansowaniem Województwa Opolskiego w rozkładzie jazdy pociągów 2013/2014) Ilość dni Zestawienie Nr Stacja Godzina Stacja Godzina kursowania Lp. Termin kursowania składu pociągu początkowa odjazdu końcowa przyjazdu w rj. pociągu 2013/ Kędzierzyn 17: Gliwice 04: Gliwice 06: Gliwice 07: Gliwice 08: Gliwice 10: Gliwice 14: Gliwice 15: Gliwice 16: Gliwice 17: Gliwice 19: Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn 04:47 05:29 06: Gliwice 05: Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn 07:00 07:30 09:00 09:52 12:29 14:00 15:00 16: Gliwice 19:23 Wrocław Główny Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Wrocław Główny Opole Główne Wrocław Główny Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Wrocław Główny Opole Główne Wrocław Główny 19:08 06:28 07:28 08:37 09:37 11:37 15:37 16:37 17:37 18:37 21:22 05:39 06:21 08:13 07:21 09:18 08:21 09:52 10:42 13:21 16:13 15:52 18:26 17:07 Brzeg 18:35 Wrocław Główny 22:15 do 22.VI w [7] oraz 21.IV oprócz 20.IV, od 7.IX w [7] oraz 11.XI oprócz 9.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII (D), 2.I - 14.II (D), 3.III - 27.VI (D) oprócz 17,18,22.IV, 2.V, 20.VI, od 1.IX (D) oprócz 10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV ezt 42 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 186 ezt 246 sps 246 sps 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362

173 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 173 Poz Lp. Nr pociągu Stacja początkowa Godzina odjazdu Lubliniec 06: Lubliniec 09: Lubliniec 13:38 Stacja końcowa Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Godzina przyjazdu 10:01 13:14 17: Lubliniec 15:48 Kluczbork 16: Lubliniec 17:50 Wrocław Główny 21: Lubliniec 20:04 Kluczbork 20: Kluczbork 21:00 Namysłów 21: Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn 05:56 Brzeg 08:35 08:26 Nysa 10:04 12:36 Brzeg 15:29 15:03 Brzeg 17:42 16:26 Nysa 18:06 18:26 Nysa 20:04 20:56 Nysa 22: Herby Nowe 06:33 Kępno 08: Herby Nowe 07:32 Kępno 09: Opole Główne Opole Główne Strzelce Opolskie 13:12 17:12 13: Brzeg 05: Brzeg 05: Wrocław Główny 05: Brzeg 06: Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny 06:43 08:43 Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne 13:50 17:50 14:43 05:38 06:08 06:58 07:28 07:58 10:07 15:13 Brzeg 15:52 15:45 Opole Główne 16:58 17:49 Brzeg 18:28 Termin kursowania codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 26.IV E, od 27.IV codziennie oprócz (7) oprócz 16.VIII, 1.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV B oprócz 24,25,31.XII.13, 5.I,20.IV,15.VIII do 26.IV E, od 27.IV codziennie oprócz (7) oprócz 16.VIII, dodatkowo 2.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI C oprócz 25.XII.13,20.IV, dodatkowo 24,27.XII.2.V,20.VI,10.X do 20.XII (D), 2.I - 14.II (D), 3.III - 27.VI (D) oprócz 17,18,22.IV, 2.V, 20.VI, od 1.IX (D) oprócz 10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII (D), 2.I - 14.II (D), 3.III - 27.VI (D) oprócz 17,18,22.IV, 2.V, 20.VI, od 1.IX (D) oprócz 10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 oraz od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII.13 D, 1.I - 11.I (2)(3)(4)(5) oprócz 1.I, 12.I - 14.II A, 3.III - 27.VI D oprócz 17,18,22.IV, 2.V,20.VI od 1.IX D oprócz 10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 19.IV (7) kursuje 21.IV, 27.IV - 22.VI (7), 7.IX - 8.XI (7), kursuje 11.XI, od 16.XI kursuje w niedziele i święta Zestawienie składu pociągu Ilość dni kursowania w rj. 2013/2014 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 246 sps 305 sps 362 sps 362 sps 307 sps 307 sps 362 sps 246 ezt 246 ezt 116 ezt 186 ezt 246 ezt 186 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 186 ezt 246 ezt 246 ezt 42

174 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 174 Poz Lp. Nr pociągu Stacja początkowa Opole Główne Godzina odjazdu 04: Brzeg 06: Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Wrocław Główny Jelcz Laskowice Opole Główne 05:57 05:53 10:57 12:57 13:57 Stacja końcowa Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Godzina przyjazdu 06:13 06:41 07:13 07:13 12:13 14:13 15:13 14:23 Brzeg 14:59 15:27 Brzeg 16:03 16:05 20:43 05:03 15: Kluczbork 03: Kluczbork 04: Kluczbork 05: Namysłów 06: Kluczbork 06: Kluczbork 12: Kluczbork 16:53 Wrocław Główny Opole Główne Opole Główne Jelcz Laskowice Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny 17:21 21:58 06:36 17:27 06:16 07:06 08:13 08:13 09:07 14:53 19: Nysa 05:16 Brzeg 06: Nysa 05:16 Brzeg 06: Brzeg 06:29 Nysa 07: Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Zawadzkie 05:41 09:38 Zawadzkie 10:19 12:38 Zawadzkie 13:19 14:38 Zawadzkie 15:25 15:38 Zawadzkie 16:19 16:33 Zawadzkie 17:21 18:38 Zawadzkie 19:19 Opole Główne 06:21 Termin kursowania D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI C oprócz 25.XII.13,20.IV, dodatkowo 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII (D), 2.I - 14.II (D), 3.III - 27.VI (D) oprócz 17,18,22.IV, 2.V, 20.VI, od 1.IX (D) oprócz 10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI C oprócz 25.XII. i 20.IV, dodatkowo 24,27.XII, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII (D), 2.I - 14.II (D), 3.III - 27.VI (D) oprócz 17,18,22.IV, 2.V, 20.VI, od 1.IX (D) oprócz 10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI kursuje w [7] oraz 26.XII, 1,6.I, 21.IV, 16.VIII, oprócz 20.IV i 2.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV Zestawienie składu pociągu Ilość dni kursowania w rj. 2013/2014 ezt 246 ezt 246 ezt 116 ezt 246 ezt 246 ezt 246 ezt 186 ezt 246 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 116 ezt 186 ezt 362 ezt 362 sps 246 sps 55 sps 246 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362

175 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 175 Poz Lp. Nr pociągu Stacja początkowa Godzina odjazdu Zawadzkie 06: Zawadzkie 07: Zawadzkie 16: Opole Główne Stacja końcowa Opole Główne Opole Główne Opole Główne Godzina przyjazdu 07:21 08:21 17:48 05:42 Nysa 07: Kluczbork 07:50 Nysa 10: Opole Główne Opole Główne 12:33 Nysa 13:53 14:42 Nysa 16: Kluczbork 14:40 Nysa 16: Opole Główne Opole Główne Opole Główne 16:41 Nysa 18:07 18:40 Nysa 20:00 21:35 Nysa 22: Nysa 05:16 Kluczbork 07: Nysa 06: Nysa 07: Nysa 10: Nysa 12: Nysa 15: Nysa 16: Nysa 20: Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Kluczbork 05: Kluczbork 10: Kluczbork 16: Kluczbork 18: Brzeg 15: Strzelce Opolskie Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne 07:24 09:02 11:52 14:07 16:28 18:19 21:27 09:39 Kluczbork 10:32 13:39 Kluczbork 14:32 15:39 Kluczbork 16:32 17:49 Kluczbork 18:42 19:49 Kluczbork 20:42 Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Kędzierzyn 06:42 11:32 17:42 19:42 17:11 05:08 Gliwice 06:01 06:06 Gliwice 07:33 07:12 Gliwice 08:44 09:12 Gliwice 10:44 12:12 Gliwice 13:44 Termin kursowania D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XI i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV kursuje do 27.VI w [5] oraz 30.IV i 18.VI oprócz 2.V i 20,VI, od 12.IX w [5] D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV Zestawienie składu pociągu Ilość dni kursowania w rj. 2013/2014 ezt 246 ezt 362 ezt 362 sps 362 sps 362 sps 362 sps 246 sps 362 sps 246 sps 362 sps 362 sps 362 sps 246 sps 362 sps 362 sps 362 sps 246 sps 362 sps 362 sps 362 sps 362 sps 246 sps 362 sps 362 sps 362 sps 362 sps 246 sps 362 ezt 42 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362

176 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 176 Poz Lp. Nr pociągu Stacja początkowa Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne Wrocław Główny Opole Główne Wrocław Główny Wrocław Główny Opole Główne Wrocław Główny Opole Główne Opole Główne Wrocław Główny Wrocław Główny Opole Główne Godzina odjazdu Stacja końcowa Godzina przyjazdu 14:12 Gliwice 15:44 15:12 Gliwice 16:44 16:12 Gliwice 17:43 18:15 Gliwice 19:45 20:12 Gliwice 21:44 05:00 Kędzierzyn 05:47 06:00 Gliwice 07:39 07:06 09:43 12:06 Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn 07:52 11:53 12:53 11:43 Gliwice 14:50 12:43 14:36 13:43 15:36 17:06 16:43 17:49 22:20 Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn 14:53 15:23 15:53 16:23 17:53 18:55 19:53 23: Namysłów 04:51 Kluczbork 05: Kluczbork 05:28 Lubliniec 06: Kluczbork 16:35 Lubliniec 17: Nysa 04: Nysa 05: Nysa 06: Brzeg 08: Nysa 12: Nysa 14: Brzeg 15: Brzeg 17:49 Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn 05:49 06:54 07:45 11:15 13:56 15:54 18:09 20:23 Termin kursowania D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII (D), 2.I - 14.II (D), 3.III - 27.VI (D) oprócz 17,18,22.IV, 2.V, 20.VI, od 1.IX (D) oprócz 10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI C oprócz 25.XII, 20.IV, dodatkowo 24,27.XII, 2.V, 20.VI, 10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV kursuje w [B] oraz 1.XI oprócz 24,25.XI, 5.I, 20.IV, 15.VIII Zestawienie składu pociągu Ilość dni kursowania w rj. 2013/2014 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 362 sps 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 186 ezt 246 sps 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 sps 246 sps 116 sps 246 sps 362 sps 246 sps 362 sps 362 sps 307

177 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 177 Poz Lp. Nr pociągu Stacja początkowa Godzina odjazdu Kluczbork 05: Kluczbork 10: Kluczbork 14: Kluczbork 14: Kluczbork 16:50 Stacja końcowa Poznań Główny Ostrów Wielkopolski Poznań Główny Poznań Główny Ostrów Wielkopolski Godzina przyjazdu 09:40 12:28 18:41 18:41 18: Kluczbork 19:01 Kępno 20: Kępno 15:52 Herby Nowe 17: Kępno 04:39 Kluczbork 05: Kępno 06:55 Kluczbork 07: Poznań Główny Poznań Główny Poznań Główny Poznań Główny Poznań Główny Racibórz 05: Racibórz 06: Racibórz 13:10 06:35 Kluczbork 09:58 10:43 Kluczbork 14:18 10:43 Kluczbork 14:18 14:50 Kluczbork 18:22 14:50 Kluczbork 18:22 Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn 05:52 06:52 13:52 Termin kursowania D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz niedziel oraz 20,24,25.XII, 1,2,6.I, 17,18,21,22.IV, 3,11.XI, dodatkowo kursuje 29.XII, 5.I, 29.VI, 6,13,20,27.VII, 3,10,17,24,31.VIII, 9.XI do 28.XII.13 (7)(2)(5) oprócz 17,27.XII.13, kursuje 1, 2.I, kursuje 6.I, 12.I - 26.IV kursuje w niedziele i święta dodatkowo 17,18,22.IV, 27.IV - 22.VI (7), 7.IX - 8.XI (7) dodatkowo 3.XI, kursuje 11.XI, od 16.XI kursuje w niedziele i święta codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 24.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 19.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 11.I codziennie oprócz 15,20,22,24,25.XII.13,1,2, 6.I, 12.I - 26.IV E oprócz 17,18,22.IV, 27.IV - 28.VI codziennie oprócz (7), 29.VI - 6.IX codziennie od 7.IX codziennie oprócz (7) oprócz 3,11.XI, dodatkowo 9.XI do 28.XII.13 (7)(2)(5) oprócz 17,27.XII.13, kursuje 1, 2.I,kursuje 6.I,12.I - 19.IV kursuje w niedziele i święta dodatkowo 17,18.IVkursuje 21,22.IV,27.IV - 22.VI (7) 7.IX - 8.XI (7) dodatkowo 3.XIkursuje 11.XI,od 16.XI kursuje w niedziele i święta do 11.I (7)(1)(2)(6) oprócz 16,17.XII.13, 7.I, dodatkowo 26,27.XII.13, 1.I od 12.I C oprócz 20.IV, dodatkowo 18.IV, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII.13 D, 1.I - 11.I (2)(3)(4)(5) oprócz 1.I od 12.I D oprócz 18.IV, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV Zestawienie składu pociągu Ilość dni kursowania w rj. 2013/2014 ezt 246 ezt 362 ezt 313 ezt 49 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 313 ezt 49 ezt 120 ezt 242 ezt 362 ezt 246 ezt 362

178 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 178 Poz Lp. Nr pociągu Stacja początkowa Godzina odjazdu Racibórz 14: Racibórz 15: Racibórz 19: Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Wieluń Dąbrowa Wieluń Dąbrowa Wieluń Dąbrowa Wieluń Dąbrowa Herby Nowe 07: Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Herby Nowe 15: Herby Nowe 17: Herby Nowe 20: Gliwice 07: Gliwice 10: Gliwice 12: Gliwice 14: Gliwice 15: Gliwice 16: Gliwice 17: /3 Racibórz 07: /9 Racibórz 10: /1 Racibórz 17:10 Stacja końcowa Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Godzina przyjazdu 14:52 15:52 19:52 06:02 Racibórz 06:48 07:02 Racibórz 07:48 12:02 Racibórz 12:48 14:02 Racibórz 14:48 15:02 Racibórz 15:48 19:02 Racibórz 19:48 03:30 Herby Nowe 04:35 05:30 Herby Nowe 06:30 13:30 Herby Nowe 14:30 17:30 Herby Nowe 18:30 Wieluń Dąbrowa 08:33 05:03 Gliwice 05:39 06:03 Gliwice 06:39 08:13 Gliwice 08:50 11:23 Gliwice 11:59 15:13 Gliwice 15:50 16:13 Gliwice 16:50 19:15 Gliwice 19:51 Wieluń Dąbrowa Wieluń Dąbrowa Wieluń Dąbrowa Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny 16:53 18:44 21:34 07:52 10:52 13:22 14:52 15:52 16:52 17:52 10:13 13:13 Termin kursowania D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII, 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII, 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV Zestawienie składu pociągu Ilość dni kursowania w rj. 2013/2014 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 246 ezt 246 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt :15 codziennie oprócz 25.XII i 20.IV ezt 362

179 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 179 Poz Lp. Nr pociągu Stacja początkowa Godzina odjazdu Stacja końcowa Godzina przyjazdu Termin kursowania Zestawienie składu pociągu Ilość dni kursowania w rj. 2013/ Wrocław Główny 16:23 Brzeg 17:02 D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI ezt / / / / / / / Brzeg 07:01 Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Opole Główne Opole Główne Zawadzkie 08: Zawadzkie 11: Zawadzkie 14: Zawadzkie 19: / / / / / / /0 Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny Wrocław Główny 07:41 06:40 Kluczbork 08:37 11:08 Namysłów 12:29 11:08 Kluczbork 13:05 14:30 Kluczbork 16:31 15:23 Kluczbork 17:20 18:33 Kluczbork 20:31 20:39 Kluczbork 22:37 06:38 Zawadzkie 07:24 20:38 Zawadzkie 21:19 Opole Główne Opole Główne Opole Główne Opole Główne 09:21 12:21 15:21 20:21 07:43 Racibórz 10:48 14:43 Racibórz 17:46 18:43 Racibórz 21:46 05:13 Lubliniec 08:51 08:30 Lubliniec 11:47 12:23 Lubliniec 15:44 16:35 Lubliniec 19:54 D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 20.XII.13 D, 1.I - 11.I (2)(3)(4)(5) oprócz 1.I, 12.I - 14.II A, 3.III - 27.VI D oprócz 17,18,22.IV, 2.V,20.VI od 1.IX D oprócz 10.XI C oprócz 25.XII.13,20.IV, dodatkowo 24,27.XII.132.V,20.VI,10.X D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV codziennie oprócz 25.XII i 20.IV D oprócz 24,27.XII.13, 2.V,20.VI,10.XI codziennie oprócz 25.XI i 20.IV codziennie oprócz 25.XI i 20.IV codziennie oprócz 25.XI i 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV do 28.XII.13 codziennie oprócz 25.XII.13 od 29.XII.13 codziennie oprócz 20.IV ezt 246 ezt 186 ezt 116 ezt 246 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 246 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362 ezt 362

180 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 180 Poz Objaśnienia terminów kursowania: A kursuje od poniedziałku do piątku, B kursuje codziennie oprócz sobót, C - kursuje w dni wolne od pracy, D kursuje w dni robocze, E nie kursuje w niedziele i święta. 1. Tabor eksploatowany na terenie Województwa Opolskiego Tabela 43. Tabor eksploatowany na terenie Województwa Opolskiego Lp. Model Numer Rok budowy Własność Liczba miejsc siedziących Liczba miejsc ogółem A EN57 (Elektryczne Zespoły Trakcyjne) PR B SU42 (lokomotywa spalinowa) 1976 PR - - C SM42 (lokomotywa spalinowa) 1970 PR SA M (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Ma (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Ma (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Ma (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Md (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Md (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Md (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Md (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA Md (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA M (pojazd szynowy z napędem spalinowym) SA M (pojazd szynowy z napędem spalinowym) 12 EN 57 AL (Elektryczne Zespoły Trakcyjne) EN 57 AL (Elektryczne Zespoły Trakcyjne) EN 57 AL (Elektryczne Zespoły Trakcyjne) EN 57 AL. (Elektryczne Zespoły Trakcyjne) WO WO WO WO WO WO WO WO WO WO WO (modernizacja w 2012 r.) 1987 (modernizacja w 2013 r.) 1988 (modernizacja w 2014 r.) 1990 (modernizacja w 2014 r.) WO WO WO WO

181 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 181 Poz. 1848

182 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 182 Poz Poniższa tabela przedstawia w postaci sumarycznej oraz uszczegółowionej sieć przystanków zlokalizowanych przy drogach wojewódzkich, zgodnie z Uchwałą NR XXXI/393/2013 Sejmiku Województwa Opolskiego dnia 25 czerwca 2013 r. w sprawie zmiany uchwały Sejmiku Województwa Opolskiego Nr XXV/321/2012 z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Województwo Opolskie, udostępnionych dla operatorów publicznego transportu zbiorowego i przewoźników drogowych oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów. Tabela 44. Przystanki przy drogach wojewódzkich Województwa Opolskiego Lp. Nr drogi Przebieg drogi Liczba przystanków Biedrzychów Grodków Stanowice Świdnica Dzierżoniów Ząbkowice Śląskie Paczków granica państwa granica państwa Tłumaczów Wolibórz Ząbkowice Śląskie Ziębice Grodków Jaczowice Bierutów Oława Strzelin Brzeg Grodków Pakosławice Łukowice Brzeskie Młodoszowice Niemodlin Korfantów Nysa Jasienica Dolna Włostowa Nysa Korfantów Łącznik Kędzierzyn- Gliwice Dębina Krapkowice Strzelce Opolskie Reńska Wieś Kobylice rzeka Odra Brzeźce Nysa Głuchołazy granica państwa Ligota Prószkowska Wrzoski Opole Łącznik Biała Lubrza Zimnice Rogów Opolski Krapkowice Krapkowice Głogówek Głubczyce Kietrz Racibórz Laskowice Klisino Szonów Szczyty Racibórz Kędzierzyn Nowa Cerekwia Nasiedle Niekazanice Branice granica państwa Kietrz Dzierżysław Pilszcz granica państwa Szczyty Błażejowice Nędza Błażejowice Dzielnica Przewóz Dziergowice Opole Krapkowice Zdzieszowice Kędzierzyn Rogów Opolski rzeka Odra Odrowąż Gogolin Bierawa Kuźnia Raciborska Rudy Zawadzkie Strzelce Opolskie Olszowa Zalesie Śląskie Kędzierzyn Zakrzów Nieznaszyn Roszowice Dzielnica Dąbrówka Górna Prószków Wawelno Komprachcice Prószków Opole Prądy Oleśnica Bierutów Namysłów Opole Pokój Namysłów Brzeg Dobrzeń Wielki Obórki Czeska Wieś Lewin Brzeski Skorogoszcz Popielów Opole Skorogoszcz Kościerzyce rzeka Odra Pawłów Kopanie Kup Jełowa Stobrawa Kopanie Łosiów Pogorzela Krzyżowice Bierdzany Ozimek Zawadzkie Narok rzeka Odra Chróścice Żelazna rzeka Odra Dobrzeń Mały Byczyna Gorzów Śląski Olesno Bierdzany Olesno Wręczyca Wielka Częstochowa Olesno Dobrodzień Zawadzkie Wielowieś Pyskowice Gliwice RAZEM: 920

183 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 183 Poz Tabela 45. Przystanki stanowiące własność lub pozostające w zarządzie Województwa Opolskiego, udostępnione dla operatorów publicznego transportu zbiorowego i przewoźników drogowych Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Zielonkowice Zielonkowice Zielonkowice Zielonkowice Gnojna Gnojna, Szkoła Gnojna Gnojna, Szkoła Gnojna Gnojna, Kolonia Gnojna Gnojna, Kolonia Lubcz Lubcz Lubcz Lubcz Paczków Paczków, ul. Zawadzkiego Paczków Paczków, ul. Zawadzkiego Gierów Gierów Gierów Gierów Wierzbna Wierzbna Wierzbna Wierzbna Wójtowice Wójtowice Wójtowice Wójtowice Kopice Kopice, Orlików Kopice Kopice, Orlików Kopice Kopice, Leśnica Kopice Kopice, Leśnica Kopice Kopice Kopice Kopice Krasna Góra Krasna Góra, Marszów Krasna Góra Krasna Góra, Marszów Przeczów Przeczów Przeczów Przeczów Mikowice Mikowice Mikowice Mikowice Brzozowiec Brzozowiec Brzozowiec Brzozowiec Żłobizna Żłobizna I Żłobizna Żłobizna I Żłobizna Żłobizna, Szkoła Żłobizna Żłobizna, Szkoła Żłobizna Żłobizna, Pętla Żłobizna Żłobizna, Pętla Krzyżowice Krzyżowice I Krzyżowice Krzyżowice I Krzyżowice Krzyżowice, Kościół Obórki Obórki I Obórki Obórki I Obórki Obórki II Obórki Obórki II Przylesie Przylesie I Przylesie Przylesie I Przylesie Przylesie II Przylesie Przylesie II Przylesie Przylesie, Leśniczówka Przylesie Przylesie, Leśniczówka Kolnica Kolnica Kolnica Kolnica Wojsław Wojsław Wojsław Wojsław Nowa Wieś Mała Nowa Wieś Mała Nowa Wieś Mała Nowa Wieś Mała Stary Grodków Stary Grodków I Stary Grodków Stary Grodków I Stary Grodków Stary Grodków II 13

184 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 184 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Stary Grodków Stary Grodków II Chróścina Chróścina, Zacisze Chróścina Chróścina, Zacisze Chróścina Chróścina, Pniewie Chróścina Chróścina, Pniewie Chróścina Chróścina Chróścina Chróścina Skoroszyce Skoroszyce Skoroszyce Skoroszyce Makowice Makowice I Makowice Makowice I Makowice Makowice II Makowice Makowice II Wydrowice Wydrowice Wydrowice Wydrowice Tułowice Tułowice, Tułowice Małe Tułowice Tułowice, Tułowice Małe Tułowice Tułowice I Tułowice Tułowice I Tułowice Tułowice II Tułowice Tułowice II Sowin Sowin Sowin Sowin Korfantów Korfantów, Ulianówka Korfantów Korfantów, Ulianówka Nysa Nysa, ul. Złotogłowicka Nysa Nysa, ul. Złotogłowicka Złotogłowice Złotogłowice Złotogłowice Złotogłowice Rusocin Rusocin Rusocin Rusocin Piątkowice Piątkowice Piątkowice Piątkowice Jasienica Dolna Jasienica Dolna Jasienica Dolna Jasienica Dolna Budzieszowice Budzieszowice Budzieszowice Budzieszowice Nysa Nysa, ul. Jagielońska I Nysa Nysa, ul. Jagielońska I Nysa Nysa, ul. Jagielońska II Nysa Nysa, ul. Jagielońska II Konradowa Konradowa Konradowa Konradowa Wyszków Śląski Wyszków Śląski II Wyszków Śląski Wyszków Śląski II Wyszków Śląski Wyszków Śląski I Wyszków Śląski Wyszków Śląski I Kubice Kubice Kubice Kubice Kubice Kubice, Leśniczówka Kubice Kubice, Leśniczówka Włodary Włodary Włodary Włodary Rynarcice Rynarcice Rynarcice Rynarcice Kuropas Kuropas Kuropas Kuropas Korfantów Korfantów, skrzyżowanie Wielkie Łąki Korfantów Korfantów, skrzyżowanie Wielkie Łąki Stara Jamka Stara Jamka 07

185 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 185 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Stara Jamka Stara Jamka Pogórze Pogórze Pogórze Pogórze Łącznik Łącznik I Łącznik Łącznik I Łącznik Łącznik II Łącznik Łącznik II Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Gliwicka I Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Gliwicka I Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Gliwicka II Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Gliwicka II Brzeźce Brzeźce Brzeźce Brzeźce Stare Stare I Stare Stare I Stare Stare II Stare Stare II Korzonek Korzonek I Korzonek Korzonek I Korzonek Korzonek II Korzonek Korzonek II Ortowice Ortowice Ortowice Ortowice Kotlarnia Kotlarnia Kotlarnia Kotlarnia Goszyce Goszyce Goszyce Goszyce Dębina Dębina I Moszna Moszna Moszna Moszna Zielina Zielina Zielina Zielina Kujawy Kujawy Kujawy Kujawy Strzeleczki Strzeleczki I Strzeleczki Strzeleczki I Strzeleczki Strzeleczki II Strzeleczki Strzeleczki II Strzeleczki Strzeleczki III Strzeleczki Strzeleczki III Dobra Dobra Dobra Dobra Dobra Dobra, skrzyżowanie Nowy Bud Dobra Dobra, skrzyżowanie Nowy Bud Steblów Steblów Steblów Steblów Krapkowice Krapkowice, ul. Prudnicka Krapkowice Krapkowice, ul. Prudnicka Krapkowice Krapkowice, os lecia Krapkowice Krapkowice, os lecia Krapkowice Krapkowice, ul. 1-go Maja Krapkowice Krapkowice, ul. Głowackiego Krapkowice Krapkowice, ul. Głowackiego Krapkowice Krapkowice, ul. Ks. Koziołka I Krapkowice Krapkowice, ul. Ks. Koziołka I Krapkowice (przed wiaduktem nad A-4) Krapkowice, ul. Ks. Koziołka II Krapkowice (przed wiaduktem nad A-4) Krapkowice, ul. Ks. Koziołka II Gogolin Gogolin, ul. Krapkowicka I Gogolin Gogolin, ul. Krapkowicka I Gogolin Gogolin, ul. Krapkowicka II 25

186 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 186 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Gogolin Gogolin, ul. Krapkowicka II Gogolin Gogolin, ul. Strzelecka Gogolin Gogolin, ul. Strzelecka Gogolin Gogolin, Zakrzów Gogolin Gogolin, Zakrzów Zakrzów Zakrzów, SHR Zakrzów Zakrzów, SHR Dąbrówka Dąbrówka Dąbrówka Dąbrówka Ligota Dolna Ligota Dolna Ligota Dolna Ligota Dolna Niwki Niwki Niwki Niwki Kalinowice Kalinowice I Kalinowice Kalinowice I Kalinowice Kalinowice II Kalinowice Kalinowice II Kalinów Kalinów Kalinów Kalinów Rożniątów Rożniątów I Rożniątów Rożniątów I Rożniątów Rożniątów II Rożniątów Rożniątów II Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Raciborska Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Raciborska Kobylice Kobylice I Kobylice Kobylice I Kobylice Kobylice II Kobylice Kobylice II Nysa Nysa, ul. Zwycięstwa I Nysa Nysa, ul. Zwycięstwa I Nysa Nysa, ul. Zwycięstwa II Nysa Nysa, ul. Zwycięstwa II Podkamień Podkamień Podkamień Podkamień Przełęk Przełęk Przełęk Przełęk Polski Świętów Polski Świętów, skrzyżowanie Biskupów Polski Świętów Polski Świętów, skrzyżowanie Biskupów Polski Świętów Polski Świętów Polski Świętów Polski Świętów Nowy Świętów Nowy Świętów, Stacja kolejowa Nowy Świętów Nowy Świętów, Stacja kolejowa Nowy Świętów Nowy Świętów Nowy Świętów Nowy Świętów Bodzanów Bodzanów, Rudawa Bodzanów Bodzanów, Rudawa Bodzanów Bodzanów I Bodzanów Bodzanów I Bodzanów Bodzanów II Bodzanów Bodzanów II Głuchołazy Głuchołazy, ul. Wrocławska Głuchołazy Głuchołazy, ul. Wrocławska Głuchołazy Głuchołazy, ul. Powstańców Śląskich I Głuchołazy Głuchołazy, ul. Powstańców Śląskich I Głuchołazy Głuchołazy, ul. Powstańców Śląskich II Głuchołazy Głuchołazy, ul. Powstańców Śląskich II Konradów Konradów 01

187 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 187 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Konradów Konradów Ligota Prószkowska Ligota Prószkowska II Ligota Prószkowska Ligota Prószkowska II Jaśkowice Jaśkowice Jaśkowice Jaśkowice Wrzoski Wrzoski Kościół Wrzoski Wrzoski Kościół Winów Winów Winów Winów Górki Górki Górki Górki Chrząszczyce Chrząszczyce Chrząszczyce Chrząszczyce Złotniki Złotniki Złotniki Złotniki Prószków Prószków, ul. Pomologia Prószków Prószków, ul. Pomologia Prószków Prószków, Rynek Prószków Prószków, Rynek Prószków Prószków, Urząd Gminy Prószków Prószków, Urząd Gminy Przysiecz Przysiecz Przysiecz Przysiecz Ligota Prószkowska Ligota Prószkowska I Ligota Prószkowska Ligota Prószkowska I Ligota Prószkowska Ligota Prószkowska, Dzików Ligota Prószkowska Ligota Prószkowska, Dzików Smolarnia Smolarnia, skrzyżowanie Smolarnia Smolarnia, skrzyżowanie Smolarnia Smolarnia, Śródlesie Smolarnia Smolarnia, Śródlesie Dębina Dębina Dębina Dębina Mokra Mokra, skrzyżowanie Mokra Mokra, skrzyżowanie Krobusz Krobusz Krobusz Krobusz Radostynia Radostynia, skrzyżowanie Radostynia Radostynia, skrzyżowanie Dobroszewice Dobroszewice Dobroszewice Dobroszewice Lubrza Lubrza Lubrza Lubrza Zimnice Małe Zimnice Małe Zimnice Małe Zimnice Małe Zimnice Wielkie Zimnice Wielkie I Zimnice Wielkie Zimnice Wielkie I Zimnice Wielkie Zimnice Wielkie II Zimnice Wielkie Zimnice Wielkie II Dąbrówka Górna Dąbrówka Górna I Dąbrówka Górna Dąbrówka Górna I Dąbrówka Górna Dąbrówka Górna II Dąbrówka Górna Dąbrówka Górna II Rogów Opolski Rogów Opolski Rogów Opolski Rogów Opolski Gwoździce Gwoździce I Gwoździce Gwoździce I Gwoździce Gwoździce II Gwoździce Gwoździce II Gwoździce Gwoździce III 18

188 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 188 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Gwoździce Gwoździce III Krapkowice Krapkowice, ul. Opolska I Krapkowice Krapkowice, ul. Opolska II Krapkowice Krapkowice, ul. Opolska II Krapkowice Krapkowice, ul. Opolska II Krapkowice Krapkowice, ul. Opolska III Żywocice Żywocice Żywocice Żywocice Pietna Pietna, skrzyżowanie Twardawa Pietna Pietna, skrzyżowanie Twardawa Pietna Pietna, Szkoła Pietna Pietna, Szkoła Pietna Pietna, Borek Pietna Pietna, Borek Ściborowice Ściborowice Ściborowice Ściborowice Kórnica Kórnica Kórnica Kórnica Nowy Dwór Prudnicki Nowy Dwór Prudnicki I Nowy Dwór Prudnicki Nowy Dwór Prudnicki I Nowy Dwór Prudnicki Nowy Dwór Prudnicki II Nowy Dwór Prudnicki Nowy Dwór Prudnicki II Rzepcze Rzepcze Rzepcze Rzepcze Głogówek Głogówek, Winiary Głogówek Głogówek, Winiary Głogówek Głogówek, Oracze Głogówek Głogówek, Oracze Głogówek Głogówek, skrzyżowanie Głogowiec Głogówek Głogówek, skrzyżowanie Głogowiec Tomice Tomice Tomice Tomice Szonów Szonów, skrzyżowanie Szonów Szonów, skrzyżowanie Klisino Klisino II Klisino Klisino II Kietlice Kietlice Kietlice Kietlice Królowe Królowe, skrzyżowanie Królowe Królowe, skrzyżowanie Głubczyce Sady Głubczyce Sady Głubczyce Sady Głubczyce Sady Głubczyce Głubczyce Głubczyce Głubczyce, ul. Raciborska Głubczyce Głubczyce, ul. Raciborska Bernacice Bernacice, skrzyżowanie Bernacice Bernacice, skrzyżowanie Bernacice Górne Bernacice Górne Bernacice Górne Bernacice Górne Boguchwałów Boguchwałów Boguchwałów Boguchwałów Boguchwałów Boguchwałów, Cmentarz Boguchwałów Boguchwałów, Cmentarz Sucha Psina Sucha Psina, skrzyżowanie Baborów Sucha Psina Sucha Psina, skrzyżowanie Baborów Sucha Psina Sucha Psina Sucha Psina Sucha Psina Nowa Cerekwia Nowa Cerekwia I Nowa Cerekwia Nowa Cerekwia I Nowa Cerekwia Nowa Cerekwia, centrum 56

189 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 189 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Nowa Cerekwia Nowa Cerekwia, centrum Nowa Cerekwia Nowa Cerekwia, skrzyżowanie z ul. Kolejową Nowa Cerekwia Nowa Cerekwia, skrzyżowanie z ul. Kolejową Kozłówki Kozłówki Kozłówki Kozłówki Kietrz Kietrz, Osiedle Kietrz Kietrz, Osiedle Kietrz Kietrz, ul. Głubczycka Kietrz Kietrz, ul. Głubczycka Kietrz Kietrz, ul. Raciborska Kietrz Kietrz, ul. Raciborska Racławice Śląskie Racławice Śląskie Racławice Śląskie Racławice Śląskie Racławice Śląskie Racławice Śląskie, Kościół Racławice Śląskie Racławice Śląskie, Kościół Klisino Klisino, Szkoła Klisino Klisino, Szkoła Klisino Klisino I Klisino Klisino I Szonów Szonów Szonów Szonów Biernatów Biernatów, Biernatówek Biernatów Biernatów, Biernatówek Milice Milice Milice Milice Grudynia Mała Grudynia Mała Grudynia Mała Grudynia Mała Dobrosławice Dobrosławice I Dobrosławice Dobrosławice I Dobrosławice Dobrosławice II Dobrosławice Dobrosławice II Maciowakrze Maciowakrze Maciowakrze Maciowakrze Maciowakrze Maciowakrze, Cmentarz Maciowakrze Maciowakrze, Cmentarz Szczyty Szczyty Szczyty Szczyty Reńska Wieś Reńska Wieś Reńska Wieś Reńska Wieś Chróścielów Chróścielów, Gniewkowice Chróścielów Chróścielów, Gniewkowice Nasiedle Nasiedle, skrzyżowanie Chróścielów Nasiedle Nasiedle, skrzyżowanie Chróścielów Nasiedle Nasiedle Nasiedle Nasiedle Nasiedle Nasiedle, Nowy Dwór Nasiedle Nasiedle, Nowy Dwór Niekazanice Niekazanice Niekazanice Niekazanice Niekazanice Niekazanice, Kałduny Niekazanice Niekazanice, Kałduny Branice Branice, ul. Żymierskiego Branice Branice, ul. Żymierskiego Branice Branice Branice Branice Branice Branice, Zamek Branice Branice, Zamek Dzierżysław Dzierżysław Dzierżysław Dzierżysław Rozumice Rozumice 07

190 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 190 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Rozumice Rozumice Ludmierzyce Ludmierzyce Ludmierzyce Ludmierzyce Pilszcz Pilszcz, Osiedle Pilszcz Pilszcz, Osiedle Pilszcz Pilszcz Pilszcz Pilszcz Koza Koza Koza Koza Mierzęcin Mierzęcin Mierzęcin Mierzęcin Wronin Wronin I Wronin Wronin I Wronin Wronin II Wronin Wronin II Dzielawy Dzielawy Dzielawy Dzielawy Witosławice Witosławice Witosławice Witosławice Błażejowice Błażejowice Błażejowice Błażejowice Miejsce Odrzańskie Miejsce Odrzańskie Miejsce Odrzańskie Miejsce Odrzańskie Łany Łany, ul Główna I Łany Łany, ul Główna I Łany Łany, Kościół Łany Łany, Kościół Łany Łany, ul Główna II Łany Łany, ul Główna II Dzielnica Dzielnica I Dzielnica Dzielnica I Dzielnica Dzielnica II Dzielnica Dzielnica II Przewóz Przewóz, skrzyżowanie Miejsce Odrzańskie Przewóz Przewóz, skrzyżowanie Miejsce Odrzańskie Przewóz Przewóz Przewóz Przewóz Przywory Przywory, Pętla Przywory Przywory, ul. Wiejska Przywory Przywory, ul. Wiejska Przywory Przywory, Szkoła Przywory Przywory, Szkoła Kąty Opolskie Kąty Opolskie, skrzyżowanie Kąty Opolskie Kąty Opolskie, skrzyżowanie Chorula Chorula Chorula Chorula Malnia Malnia I Malnia Malnia I Malnia Malnia II Malnia Malnia II Obrowiec Obrowiec Obrowiec Obrowiec Obrowiec Obrowiec, Kościół Obrowiec Obrowiec, Kościół Krępna Krępna I Krępna Krępna I Krępna Krępna II Krępna Krępna II Rozwadza Rozwadza Rozwadza Rozwadza 22

191 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 191 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Zdzieszowice Zdzieszowice Zdzieszowice Zdzieszowice Januszkowice Januszkowice, Wielmierzowice Januszkowice Januszkowice, Wielmierzowice Januszkowice Januszkowice Januszkowice Januszkowice Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Kłodnicka I Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Kłodnicka I Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Kłodnicka II Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Kłodnicka II Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Kłodnicka -Kościół Kędzierzyn- Kędzierzyn-, ul. Kłodnicka -Kościół Bierawa Bierawa Bierawa Bierawa Bierawa Bierawa, Nowe Osiedle Bierawa Bierawa, Nowe Osiedle Lubieszów Lubieszów I Lubieszów Lubieszów I Lubieszów Lubieszów II Lubieszów Lubieszów II Dziergowice Dziergowice, Cmentarz Dziergowice Dziergowice, Cmentarz Dziergowice Dziergowice Dziergowice Dziergowice Solarnia Solarnia Solarnia Solarnia Solarnia Solarnia, Centrum Solarnia Solarnia, Centrum Zawadzkie Zawadzkie, Nadleśnictwo Zawadzkie Zawadzkie, Nadleśnictwo Redwina Redwina Redwina Redwina Wierchlesie Wierchlesie, Las Wierchlesie Wierchlesie, Las Wierchlesie Wierchlesie Wierchlesie Wierchlesie Piotrówka Piotrówka Piotrówka Piotrówka Jemielnica Jemielnica, Urząd Gminy Jemielnica Jemielnica, Urząd Gminy Jemielnica Jemielnica I Jemielnica Jemielnica I Jemielnica Jemielnica II Jemielnica Jemielnica II Szczepanek Szczepanek I Szczepanek Szczepanek I Szczepanek Szczepanek II Szczepanek Szczepanek III Szczepanek Szczepanek III Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie, ul. Parkowa Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie, Hala sportowa Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie, Hala sportowa Księży Las Księży Las Księży Las Księży Las Olszowa Olszowa Olszowa Olszowa Olszowa Olszowa, Czarny Las Olszowa Olszowa, Czarny Las Klucz Klucz Klucz Klucz 34

192 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 192 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Zalesie Śląskie Zalesie Śląskie, os. Popice Zalesie Śląskie Zalesie Śląskie, os. Popice Zalesie Śląskie Zalesie Śląskie Zalesie Śląskie Zalesie Śląskie Kędzierzyn- Kędzierzyn-, Sławięcice Kędzierzyn- Kędzierzyn-, Sławięcice Zakrzów Zakrzów Zakrzów Zakrzów Zakrzów Zakrzów, ul. Dworcowa Zakrzów Zakrzów, ul. Dworcowa Nieznaszyn Nieznaszyn Nieznaszyn Nieznaszyn Roszowice Roszowice, Szkoła Roszowice Roszowice, Szkoła Roszowice Roszowice, ul. Wiejska Roszowice Roszowice, ul. Wiejska Roszowice Roszowice, skrzyżowanie Roszowice Roszowice, skrzyżowanie Wawelno Wawelno Wawelno Wawelno Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, skrzyżowanie ul. Młyńska Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, skrzyżowanie ul. Młyńska Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, Centrum Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, Centrum Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, ul. Rynkowa Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, ul. Rynkowa Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, Cmentarz Polska Nowa Wieś Polska Nowa Wieś, Cmentarz Komprachcice Komprachcice, ul. Niemodlińska Komprachcice Komprachcice, ul. Niemodlińska Komprachcice Komprachcice, ul. Kolejowa Komprachcice Komprachcice, ul. Kolejowa Komprachcice Komprachcice, ul. Kolejowa / ul. Krótka Komprachcice Komprachcice, ul. Kolejowa / ul. Krótka Komprachcice Komprachcice, ul. Ochodzka Komprachcice Komprachcice, ul. Ochodzka Ochodze Ochodze Ochodze Ochodze Żerkowice Żerkowice I Żerkowice Żerkowice I Żerkowice Żerkowice II Żerkowice Żerkowice II Mechnice Mechnice, Kolonia Mechnice Mechnice, Kolonia Mechnice Mechnice Mechnice Mechnice Mechnice Mechnice, Przedszkole Mechnice Mechnice, Przedszkole Chróścina Chróścina, Szkoła Chróścina Chróścina, Szkoła Chróścina Chróścina, Centrum Chróścina Chróścina, Centrum Chróścina Chróścina, skrzyżowanie ul. Dąbrowska Chróścina Chróścina, skrzyżowanie ul. Dąbrowska Wawelno Wawelno, skrzyżowanie ul. Łącząca Wawelno Wawelno, skrzyżowanie ul. Łącząca Wawelno Wawelno, ul. Opolska / ul. Nowowiejska Wawelno Wawelno, ul. Opolska / ul. Nowowiejska Siedliska Siedliska Siedliska Siedliska 22

193 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 193 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Prądy Prądy, Kościół Prądy Prądy, Kościół Prądy Prądy Prądy Prądy Pielgrzymowice Pielgrzymowice Pielgrzymowice Pielgrzymowice Wilków Wilków Wilków Wilków Namysłów Namysłów, ul. Oleśnicka Namysłów Namysłów, ul. Oleśnicka Czarnowąsy Czarnowąsy, Szkoła Czarnowąsy Czarnowąsy, Kościół Czarnowąsy Czarnowąsy, ul. Jagiełły/ ul. Wolności Czarnowąsy Czarnowąsy, ul. Jagiełły/ ul. Wolności Czarnowąsy Czarnowąsy, ul. Jagiełły/ ul. Leśna Czarnowąsy Czarnowąsy, ul. Jagiełły/ ul. Leśna Borki Borki Borki Borki Dobrzeń Mały Dobrzeń Mały, OSP Dobrzeń Mały Dobrzeń Mały, OSP Dobrzeń Mały Dobrzeń Mały, Stocznia Dobrzeń Mały Dobrzeń Mały, Stocznia Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, ul. Namysłowska/ ul. Kościelna Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, ul. Namysłowska/ ul. Kościelna Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, Urząd Gminy Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, Urząd Gminy Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, skrzyżowanie z ul. Św. Rocha Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, skrzyżowanie z ul. Św. Rocha Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, pod lasem Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, pod lasem Kup Kup, Szpital Kup Kup, Szpital Kup Kup, Centrum Kup Kup, Centrum Kup Kup, ul. 1-go Maja/ ul. Polna Kup Kup, ul. 1-go Maja/ ul. Polna Ładza Ładza Ładza Ładza Pokój Pokój, Winna Góra Pokój Pokój, Winna Góra Pokój Pokój, Rondo Pokój Pokój, Rondo Pokój Pokój, skrzyżowanie Wołczyn Pokój Pokój, skrzyżowanie Wołczyn Zieleniec Zieleniec Zieleniec Zieleniec Zieleniec Zieleniec, Szkoła Zieleniec Zieleniec, Szkoła Krogulna Krogulna Krogulna Krogulna Miejsce Miejsce Miejsce Miejsce Świerczów Świerczów Świerczów Świerczów Biestrzykowice Biestrzykowice Biestrzykowice Biestrzykowice Jastrzębie Jastrzębie, Szkoła Jastrzębie Jastrzębie, Szkoła Jastrzębie Jastrzębie, Kościół Jastrzębie Jastrzębie, Kościół 50

194 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 194 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Ziemiełowice Ziemiełowice Ziemiełowice Ziemiełowice Namysłów Namysłów, Apostoły Namysłów Namysłów, Apostoły Pisarzowice Pisarzowice Pisarzowice Pisarzowice Kościerzyce Kościerzyce I Kościerzyce Kościerzyce I Kościerzyce Kościerzyce, Szkoła Kościerzyce Kościerzyce, Szkoła Kościerzyce Kościerzyce II Kościerzyce Kościerzyce II Kościerzyce Kościerzyce III Kościerzyce Kościerzyce III Kościerzyce Kościerzyce IV Kościerzyce Kościerzyce IV Kościerzyce Kościerzyce V Kościerzyce Kościerzyce V Nowe Kolnie Nowe Kolnie Nowe Kolnie Nowe Kolnie Stobrawa Stobrawa, Odłogi Stobrawa Stobrawa, Odłogi Stobrawa Stobrawa Stobrawa Stobrawa Stare Kolnie Stare Kolnie I Stare Kolnie Stare Kolnie I Stare Kolnie Stare Kolnie II Stare Kolnie Stare Kolnie II Stare Kolnie Stare Kolnie, Lewandówka Stare Kolnie Stare Kolnie, Lewandówka Popielów Popielów, Kabachy Popielów Popielów, Kabachy Popielów Popielów, ul. Brzeska Popielów Popielów, ul. Brzeska Stare Siołkowice Stare Siołkowice, Hospicjum Stare Siołkowice Stare Siołkowice, Hospicjum Stare Siołkowice Stare Siołkowice, ul. Powstańców Śląskich Stare Siołkowice Stare Siołkowice, ul. Powstańców Śląskich Chróścice Chróścice, ul. Dąbrowa Chróścice Chróścice, ul. Dąbrowa Chróścice Chróścice, Centrum Chróścice Chróścice, Centrum Chróścice Chróścice, Wiatraki Chróścice Chróścice, Wiatraki Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, ul. Wrocławska Dobrzeń Wielki Dobrzeń Wielki, ul. Wrocławska Obórki Obórki Obórki Obórki Jankowice Wielkie Jankowice Wielkie I Jankowice Wielkie Jankowice Wielkie I Jankowice Wielkie Jankowice Wielkie, Kościół Jankowice Wielkie Jankowice Wielkie, Kościół Czeska Wieś Czeska Wieś, Dworzec kolejowy Czeska Wieś Czeska Wieś, Dworzec kolejowy Czeska Wieś Czeska Wieś Czeska Wieś Czeska Wieś Michałów Michałów I Michałów Michałów I Michałów Michałów II Michałów Michałów II 14

195 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 195 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Ptakowice Ptakowice Ptakowice Ptakowice Ptakowice Ptakowice, Kolonia Ptakowice Ptakowice, Kolonia Nowa Wieś Mała Nowa Wieś Mała, skrzyżowanie Nowa Wieś Mała Nowa Wieś Mała, skrzyżowanie Kantorowice Kantorowice Kantorowice Kantorowice Lewin Brzeski Lewin Brzeski, Rondo Lewin Brzeski Lewin Brzeski, Rondo Lewin Brzeski Lewin Brzeski, Chorzelin Lewin Brzeski Lewin Brzeski, Chorzelin Sławice Sławice, Rondo Sławice Sławice I Sławice Sławice I Sławice Sławice II Sławice Sławice II Żelazna Żelazna I Żelazna Żelazna I Żelazna Żelazna, Szkoła Żelazna Żelazna, Szkoła Żelazna Żelazna II Żelazna Żelazna II Niewodniki Niewodniki Niewodniki Niewodniki Narok Narok, Osiedle Narok Narok, Osiedle Narok Narok Narok Narok Narok Narok, skrzyżowanie ul. Odrzańska Narok Narok, skrzyżowanie ul. Odrzańska Golczowice Golczowice I Golczowice Golczowice I Chróścina Chróścina Chróścina Chróścina Pawłów Pawłów, ul. Czereśniowa Pawłów Pawłów, ul. Czereśniowa Kruszyna Kruszyna Kruszyna Kruszyna Zwanowice Zwanowice Zwanowice Zwanowice Kup Kup, ul. Brynicka Brynica Brynica, ul. Młyńska Brynica Brynica, ul. Młyńska Brynica Brynica, Centrum Brynica Brynica, Centrum Brynica Brynica, ul. Łubniańska Brynica Brynica, ul. Łubniańska Łubniany Łubniany Łubniany Łubniany Dąbrówka Łubniańska Dąbrówka Łubniańska I Dąbrówka Łubniańska Dąbrówka Łubniańska I Dąbrówka Łubniańska Dąbrówka Łubniańska II Dąbrówka Łubniańska Dąbrówka Łubniańska II Kopanie Kopanie Kopanie Kopanie Łosiów Łosiów, ul. Słowackiego Łosiów Łosiów, ul. Słowackiego Łosiów Łosiów, ul. Kolejowa Łosiów Łosiów, ul. Kolejowa 06

196 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 196 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Janów Janów Janów Janów Pogorzela Pogorzela Pogorzela Pogorzela Olszanka Olszanka, Urząd Gminy Olszanka Olszanka, Urząd Gminy Olszanka Olszanka, Dworzec kolejowy Olszanka Olszanka, Dworzec kolejowy Krzyżowice Krzyżowice Krzyżowice Krzyżowice Bierdzany Bierdzany, Kościół Bierdzany Bierdzany, Kościół Ligota Turawska Ligota Turawska Ligota Turawska Ligota Turawska Kadłub Turawski Kadłub Turawski, Kościół Kadłub Turawski Kadłub Turawski, Kościół Kadłub Turawski Kadłub Turawski Kadłub Turawski Kadłub Turawski Dylaki Dylaki, Michalanka Dylaki Dylaki, Michalanka Dylaki Dylaki, Kościół Dylaki Dylaki, Kościół Dylaki Dylaki, Osiedle Dylaki Dylaki, Osiedle Antoniów Antoniów Antoniów Antoniów Antoniów Antoniów, OSP Antoniów Antoniów, OSP Ozimek Ozimek, ul. Powstańców Śląskich Ozimek Ozimek, ul. Powstańców Śląskich Krasiejów Krasiejów Krasiejów Krasiejów Krasiejów Krasiejów, skrzyżowanie ul. Spóracka Krasiejów Krasiejów, skrzyżowanie ul. Spóracka Krasiejów Krasiejów, Las Krasiejów Krasiejów, Las Kolonowskie Kolonowskie Kolonowskie Kolonowskie Byczyna Byczyna, ul. Wałowa Byczyna Byczyna, ul. Wałowa Roszkowice Roszkowice Roszkowice Roszkowice Roszkowice Roszkowice, OSP Roszkowice Roszkowice, OSP Roszkowice Roszkowice, Młyn Roszkowice Roszkowice, Młyn Sierosławice Sierosławice Sierosławice Sierosławice Uszyce Uszyce Uszyce Uszyce Zdziechowice Zdziechowice I Zdziechowice Zdziechowice I Zdziechowice Zdziechowice II Zdziechowice Zdziechowice II Goła Goła Goła Goła Nowa Wieś Nowa Wieś Nowa Wieś Nowa Wieś Gorzów Śląski Gorzów Śląski, Nowe Więckowice Gorzów Śląski Gorzów Śląski, Nowe Więckowice 22

197 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 197 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Jastrzygowice Jastrzygowice Jastrzygowice Jastrzygowice Skrońsko Skrońsko Skrońsko Skrońsko Boroszów Boroszów Boroszów Boroszów Olesno Olesno, ul. Gorzowska Olesno Olesno, ul. Gorzowska Szumirad Szumirad Szumirad Szumirad Chudoba Chudoba Chudoba Chudoba Wędrynia Wędrynia I Wędrynia Wędrynia I Wędrynia Wędrynia II Wędrynia Wędrynia II Łowoszów Łowoszów, Szkoła Łowoszów Łowoszów, Szkoła Łowoszów Łowoszów Łowoszów Łowoszów Olesno Olesno, ul. Opolska Olesno Olesno, ul. Opolska Olesno Olesno, ul. Częstochowska Olesno Olesno, ul. Częstochowska Świercze Świercze Świercze Świercze Borki Małe Borki Małe, Kamień Borki Małe Borki Małe, Kamień Borki Małe Borki Małe Borki Małe Borki Małe Broniec Broniec Broniec Broniec Nowe Karmonki Nowe Karmonki Nowe Karmonki Nowe Karmonki Bodzanowice Bodzanowice, Obłąki I Bodzanowice Bodzanowice, Obłąki II Bodzanowice Bodzanowice, Obłąki II Bodzanowice Bodzanowice Bodzanowice Bodzanowice Bodzanowice Bodzanowice, Piaski Bodzanowice Bodzanowice, Piaski Wachowice Wachowice Wachowice Wachowice Wachów Wachów Wachów Wachów Nowy Wachów Nowy Wachów Nowy Wachów Nowy Wachów Kocury Kocury Kocury Kocury Warłów Warłów, Malichów Warłów Warłów, Malichów Rzędowice Rzędowice, Bzionków Rzędowice Rzędowice, Bzionków Dobrodzień Dobrodzień, ul. Piastowska Dobrodzień Dobrodzień, ul. Piastowska Dobrodzień Dobrodzień, Osiedle Dobrodzień Dobrodzień, Osiedle Bzinica Nowa Bzinica Nowa Bzinica Nowa Bzinica Nowa Bzinica Stara Bzinica Stara 18

198 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 198 Poz Lp. Nr drogi Miejscowość Nazwa przystanku Numer przystanku Bzinica Stara Bzinica Stara Pludry Pludry, Cmentarz Pludry Pludry, Cmentarz Pludry Pludry, Dworzec kolejowy Pludry Pludry, Dworzec kolejowy Pietraszów Pietraszów Pietraszów Pietraszów Pietraszów Pieraszów, Liszczok Pietraszów Pieraszów, Liszczok Zawadzkie Zawadzkie, ul. Nowe Osiedle Zawadzkie Zawadzkie, ul. Nowe Osiedle Zawadzkie Zawadzkie, ul. Opolska/ ul. Dzierżyńskiego Zawadzkie Zawadzkie, ul. Opolska/ ul. Dzierżyńskiego Zawadzkie Zawadzkie, ul. Opolska/ ul. Graniczna Żędowice Żędowice, ul. Opolska Żędowice Żędowice, ul. Opolska Żędowice Żędowice, Tartak Żędowice Żędowice, Tartak Kielcza Kielcza Kielcza Kielcza Kielcza Kielcza, Nowe Osiedle Kielcza Kielcza, Nowe Osiedle 01

199 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 199 Poz. 1848

200 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 200 Poz Lista przystanków zlokalizowanych przy drogach krajowych na terenie Województwa Opolskiego znajduje się na stronach internetowych Opolskiego Oddziału Głównej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad pod adresem: Tabela 46. Lista przystanków zlokalizowanych przy drogach krajowych Numer Kilometraż Strona Lp. Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku drogi drogi drogi Gołkowice Gołkowice Gołkowice Gołkowice Biskupice Biskupice Biskupice Biskupice Sarnów Sarnów Sarnów Sarnów Krzywizna Krzywizna Krzywizna Krzywizna Gotartów Gotartów Gotartów Gotartów Gotartów Gotartów Gotartów Gotartów Dobrzeń Dobrzeń Dobrzeń Dobrzeń Bąków Baków ,96 P Stare Olesno Stare 0lesno-ll ,91 P Stare Olesno ,249 L Wojciechów ,38 P Wojciechów ,227 L Wojciechów ,38 P Wojciechów Stare Olesno Wojciechów Wojciechów Wojciechów Wojciechów ,065 L Olesno ul. Lubliniecka Olesno ,17 P Olesno ul. Lubliniecka Olesno ,455 P Grodzisko Grodzisko ,215 P Łomnica Łomnica ,5 L Łomnica Łomnica ,28 P Łomnica Łomnica Pietrowice Pietrowice Pietrowice Pietrowice Pietrowice Pietrowice Mokre Kolonia Mokre Kolonia Zarządzający przystankami Uwagi Oczekuje na zawarcie porozumienia ws. Przekazania zarządzania przystankami z Gminą Olesno jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw.

201 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 201 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Mokre Kolonia Mokre Kolonia Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Mokre Kolonia Mokre Kolonia Zopowy Zopowy Zopowy Zopowy Nowe Gołuszowice Nowe Gołuszowice Nowe Gołuszowice Nowe Gołuszowice Głubczyce ul. Oświęcimska Głubczyce L Głubczyce ul. I Armii Wojska Głubczyce Grobniki Grobniki Grobniki Grobniki Grobniki Grobniki Grobniki Grobniki Debrzvca skrzyżowanie Debrzyca L Debrzvca skrzyżowanie Debrzyca Widok Widok Widok Widok Uczieszków skrzyżowanie Ucieszków Uczieszków Ucieszków Pawłowiczki Pawłowiczki Doczta Pawłowiczki ooczta Pawłowiczki skrzyżowanie P Pawłowiczki P Pawłowiczki Pawłowiczki Pawłowiczki Pawłowiczki Pawłowiczki Pawłowiczki Pawłowiczki Pawłowiczki Pa włowiczki Brzeg ul. Chocimska Brzeq Brzeg ul. Chocimska Brzeq Brzeg ul. A. Kraiowej Brzeq Brzeg ul. A. Kraiowej Brzeq Brzeg ul. Jagiełły Brzeq Brzeg ul. Krakusa Brzeq P Pisarzowice L Pisarzowice P Michałowice L Michałowice Pisarzowice Pisarzowice Pisarzowice Pisarzowice Zarządzający przystankami Gmina Pawłowiczki Uwagi umowa nr Z-l-4252/43-14/2012 z terminem

202 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 202 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Michałowice L Michałowice Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Pisarzowice Pisarzowice P Lubsza Lubsza Zarządzający przystankami L Lubsza Lubsza Gmina Lubsza P Lubsza Lubsza L Lubsza Lubsza Uwagi L Lubsza Lubsza P Lubsza Lubsza L Rogalice Roqalice L Książkowice umowa Z-l /2012 z terminem obowiązywania od r. Ksiażkowice L Raciszów Raciszów P Raciszów Raciszów L Krzemieniec Krzemieniec P Zaba Zaba L Zaba Zaba P Nowe Smarchowice L Nowe Smarchowice L Nowe Smarchowice P Nowe Smarchowice L P L P L Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie Nowe Smarchowice Nowe Smarchowice Nowe Smarchowice Nowe Smarchowice Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie Smarchowice Wielkie L Namysłów ul. Jana Pawła II Namvsłów P Namysłów ul. Jana Pawła II Namysłów L Namysłów ul. Boh. Warszawy Namysłów Namysłów ul. Boh. Warszawy Namysłów L Namysłów ul. Boh. Warszawy Namysłów P Namysłów ul. Boh. Warszawy Namysłów L Kamienna Kamienna P Kamienna Kamienna P Kamienna szkoła Kamienna Bukowa SI P Bukowa SI. Bukowa Slgska Bukowa Sląska

203 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 203 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku ,W/ L Iałowice Iqłowice Głuchołazy Kol. Jag. Głuchołazy Głuchołazy Oś. Koszyka Głuchołazy Głuchołazy Oś. Pionierów Głuchołazy Charbielin skrzyżowanie Charbielin Zarządzający przystankami Gmina Głuchołazy Uwagi umowa Z-l-4252/43-20/2012 z terminem obowiązywania od 1 marca 2013r Charbielin Charbielin Wierzbiec Wierzbiec Łąka Prudnicka Łąka Prudnicka Łąka Prudnicka Łąka Prudnicka Łaka Prudnicka Łaka Prudnicka Łaka Prudnicka Łaka Prudnicka Prudnik ul. Kościuszki Prudnik ,887 L Prudnik ,892 P Prudnik ul. Kościuszki (obok Sądu) ul. Kościuszki (obok Sądu) Prudnik Prudnik ,388 L Dytmarów Dytmarów Gmina Lubrza Dytmarów Dytmarów umowa Z-l-4252/43-12/2012 z terminem obowiązywania od 1 marca 2013r Olszynka Olszvnka Olszynka Olszynka Laskowice Laskowice Laskowice Laskowice Mochów Mochów Mochów Mochów Stare Kotkowice Stare Kotkowice Biedrzychowice Biedrzychowice Biedrzychowice Zwiastowice Zwiastowice Stare Kotkowice Stare Kotkowice Biedrzychowice Biedrzychowice Biedrzychowice Zwiastowice Zwiastowice Twardawa Twardawa Marianków Marianków Pokrzywnica Pokrzywnica Nadleśnictwo Pokrzywnica Pokrzywnica Pokrzywnica Pokrzywnica Pokrzywnica Pokrzywnica Gmina Głogówek umowa Z-l-4252/43-12/2012 z terminem obowiązywania od 1 marca 2013r.

204 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 204 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Większyce Wiekszyce Kędzierzyn Kędzierzyn- Al. Jana Pawła II Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn ,582 P Kędzierzyn ,582 L Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn- ul. Strzelecka (Cewe-Color) ul. Strzelecka (Cewe-Color) Sławęcice ('Hermes) Kędzierzyn- Sławecice Kędzierzyn- Detla Kędzierzyn- Sławęcice szkoła Kędzierzyn- Sławęcice młyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kędzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kedzierzyn Kedzierzyn Kędzierzyn Kedzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kedzierzyn Kędzierzyn Nysa Nysa Nysa Nysa Nysa ul. Jagiellońska Nysa Nysa ul. Piłsudskiego Nysa Nysa ul. Piłsudskiego Nysa Nysa ul. Piłsudskiego Nvsa Nysa ul. Piłsudskiego Nysa Nysa Nysa Nysa ul. Piłsudskiego Nysa Niwnica nz Niwnica Zarządzający przystankami Uwagi

205 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 205 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Niwnica nz Niwnica Niwnica Niwnica Niwnica Niwnica Wierzbięcice Wierzbiecice Wierzbięcice Wierzbięcice L Węża Węża Węża Węża Piorunkowice Piorunkowice Piorunkowice Piorunkowice Rudziczka Rudziczka Rudziczka Rudziczka L Rudziczka Rudziczka Rudziczka Rudziczka L Rudziczka Włókno Rudziczka P Rudziczka Włókno Rudziczka P Niemysłowice Niemysłowice Niemysłowice Niemysłowice Prudnik Prudnik Prudnik Prudnik ,005 L Trzebina Trzebina ,033 P Trzebina Trzebina Kamienna Kamienna Gręboszów Gręboszów Gręboszów Gręboszów Zalesie Zalesie Domaszowice Domaszowice Duczów Mały Duczów Wielki Duczów Wielki L Wierzbica Górna Wierzbica Górna P Ligota Wołczvńska Domaszowice Domaszowice Duczów Mały Duczów Wielki Duczów Wielki Wierzbica Górna Wierzbica Górna Ligota Wołczyńska Wołczyn ul. Powstańców Wołczyn Zarządzający przystankami Uwagi oczekuje na zawarcie porozumienia ws przekazania zarządzania przystankami z Gminą Lubrza jw.

206 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 206 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Gierałcice Gierałcice Markotów Małv Markotów Mały Markotów Mały Markotów Mały Nowa Wieś Nowa Wieś Nowa Wieś Nowa Wieś Czaple Stare Czaple Wolne Czaple Wolne Czaple Stare Czaple Wolne Czaple Wolne L Kluczbork ul. Wołczyńska Kluczbork Kluczbork ul. Wołczyńska Kluczbork Kluczbork ul. Byczyńska Kluczbork Kluczbork ul. Byczyńska Kluczbork Kluczbork Kluczbork Kluczbork ul. Byczyńska Kluczbork Kluczbork ul. Byczyńska Kluczbork Kluczbork ul. Byczyńska Kluczbork Bogdańczowice Bogdańczowice Bogdańczowice Bogdańczowice Bogdańczowice Bogdańczowice Wrzosy Wrzosy Wrzosy Wrzosy Biadacz Biadacz Biadacz Biadacz ,992 P Przybkowice ,022 L Przybkowice ,314 L Kamienisko ,37 P Kamienisko Przybkowice Przybkowice Kamienisko Kamienisko ,735 L Dębina Dębina ,904 P Dębina Dębina ,013 L Karłów Karłów ,252 P Karłów Karłów ,466 L Gorzów Śląski ul. 15 Grudnia ,96 L Gorzów Śląski Szkoła Gorzów Śląski Gorzów Śląski ,224 L Nowa Wieś Nowa Wieś Zarządzający przystankami GDDKIA Uwagi oczekuje na zawarcie porozumienia ws przekazania zarządzania przystankami z Gminą Gorzów Śląski jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw.

207 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 207 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku ,278 P Nowa Wieś Nowa Wieś Praszka Praszka Praszka Praszka Praszka Praszka Strojec Strojec Strojec Strojec ,669 Strojec Strojc Strojec Strojec Faustianka Faustianka Faustianka Faustianka Faustianka Faustianka Faustianka Faustianka ,918 Porąbki Porąbki Jaworek Jaworek Jaworek Jaworek ,3 Jaworzno Jaworzno Zarządzający przystankami Uwagi jw Jaworzno Jaworzno Dalachów Dalachów Dalachów Dalachów Dalachów Dalachów Janinów Janinów Janinów Janinów Młyny Młyny Młyny Młyny Jaworzno Jaworzno Jaworzno Jaworzno Julianpol Julianpol Julianpol Julianpol Długie Pole skrzyżowanie Długie Pole Gmina Polska Cerekiew Ciężkowice Ciężkowice Polska Cerekiew Polska Cerekiew Długomiłowice Długomiłowice Pierzchowice Pierzchowice Polska Cerekiew Polska Cerekiew Długomiłowice Długomiłowice Pierzchowice Pierzchowice

208 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 208 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Reńska Wieś boisko Reńska Wieś Większyce Większyce Komorno Komorno Komorno Komorno Komorno Komorno Mechnica Mechnica Zarządzający przystankami ,359 P Stradunia Stradunia Gmina Walce ,717 L Stradunia Stradunia ,291 L Bąków Bąków P Baków Baków L Ligota Krapkowicka Ligota Krapkowicka Ligota Krapkowicka Ligota Krapkowicka ,348 Zlinice Zlinice Zlinice Zlinice Boguszyce Boguszyce Boguszyce Boguszyce Chrzowice Chrzowice Chrzowice Chrzowice Folwark Folwark Folwark Folwark ,312 Winów Winów Winów Winów Zawada Zawada Zawada Zawada Osowiec Osowiec Gmina Krapkowice Uwagi umowa nr Z-l /7/2012 z terminem obowiązywania od r. umowa nr Z-l /7/2012 z terminem obowiązywania od r L Jełowa Jełowa Gmina Łubniany P Jełowa Jełowa L Jełowa Jełowa P Jełowa Jełowa L Bierdzany Bierdzany ,45 Bierdzany Bierdzany Trzebiszyn T rzebiszyn ,484 L Trzebiszvn Trzebiszyn ,316 Trzebiszvn Trzebiszyn

209 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 209 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Trzebiszyn Trzebiszyn L Lasowice Wielkie Lasowice Wielkie Lasowice Wielkie Lasowice Wielkie Lipiny Lipiny ,48 L Lipiny Lipiny L Jasienie Jasienie P Jasienie Jasienie P Jasienie Kolonia Jasienie ,086 L Jasienie Kolonia Jasienie ,378 L Kluczbork ul. Opolska Kluczbork ,605 P Kluczbork ul. Opolska Kluczbork ,867 P Kluczbork ul. Opolska Kluczbork L Kluczbork ul. Opolska Kluczbork ,483 Kluczbork ul. M. Curie Skłodowskiej Kluczbork L Kluczbork ul. Katowicka Kluczbork ,236 L Ligota Zamecka P Ligota Zamecka ,89 L Praszka PI. Grunwaldzki (str.zachodnia') Ligota Zamecka Ligota Zamecka Praszka a_. L Praszka ul. Kaliska Praszka P Praszka ul. Kaliska Praszka P Kowale Kolonia Kowale L Kowale Kolonia Kowale P Kowale Kowale L Kowale Kowale P Kowale Kowale L Kowale Kowale L Sołtysy las Sołtysy ,3 P Sołtysy las Sołtysy L Sołtysy Sołtysy P Sołtysy Sołtysy L Wierzbie Wierzbie P Wierzbie Wierzbie P Wierzbie Wierzbie L Wierzbie Wierzbie Wierzbie Wierzbie Zarządzający przystankami Uwagi

210 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 210 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Wierzbie Wierzbie ,07 P Kamienica (wieś) Kamienica ,943 L Kamienica (wieś) Kamienica ,482 L Stary Paczków ,569 P Stary Paczków Stary Paczków Stary Paczków ,857 L Wilamowa Wilamowa P Wilamowa Wiła mowa ,16 P Ścibórz Ścibórz ,22 L Ścibórz Ścibórz ,436 P Frydrychów ,53 L Frydrychów ,084 P Frydrychów Frydrychów Frydrychów Frydrychów Wójcice Wójcice Zarządzający przystankami Gmina Otmuchów Uwagi oczekuje na zawarcie porozumienia ws przekazania zarządzania przystankami z Gminą Paczków jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw. jw ,6 Wójcice Wójcice L Głebinów Głębinów Głebinów Głębinów ,992 P Nvsa ul. Otmuchowska Nysa ?,3 )7i P Nysa ul. Ujejskiego Nysa Nysa ul. Ujejskiego Nysa Nysa ul. Ujejskiego Nysa Nysa ul. Ujejskiego Nysa Nysa ul. Szlak Chrobrego Nysa Nysa Nysa Nysa Nysa ul. Bramy Grodkowskiej ul. Bramy Grodkowskiej Nysa Nysa Nysa ul. Grodkowska Nysa Nysa ul. Grodkowska Nysa Nysa ul. Grodkowska Nysa Nysa Nysa Hanuszów Hanuszów Hanuszów Hanuszów Strobice Strobice Strobice Strobice Pakosławice Pakosławice

211 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 211 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Pakosławice Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Pakosławice Sidzina Sidzina Sidzina Sidzina Jakubowice Jakubowice Jakubowice Jakubowice Jaczowice Jaczowice Jaczowice Jaczowice Brzęczkowice Brzęczkowice Brzęczkowice Brzęczkowice Niemodlin ul.boh.powstań Śl. Niemodlin Niemodlin Niemodlin Niemodlin Niemodlin Niemodlin ul. Opolska Niemodlin Niemodlin Niemodlin Michałówek Michałówek Michałówek Michałówek Sosnówka Sosnówka Sosnówka Sosnówka Dąbrowa Dąbrowa Dąbrowa Dąbrowa Lędziny Lędziny Lędziny Lędziny Lędziny Lędziny Lędziny Lędziny Chrząstowice Chrząstowice Dębska Kuźnia Dębska Kuźnia Dębska Kuźnia Dębska Kuźnia Chrząstowice Chrząstowice Dębska Kuźnia Dębska Kuźnia Dębska Kuźnia Dębska Kuźnia ,94 Schodnia Schodnia ,12 Schodnia Schodnia Grodziec Grodziec ,32 Grodziec Grodziec Grodziec Grodziec Zarządzający przystankami Uwagi

212 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 212 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku Grodziec Grodziec Grodziec Grodziec Dąbrowica Dąbrowica Dąbrowica Dąbrowica Turza Turza Turza Turza Myślina Myślina Myślina Myślina L Błachów Błachów Gosławice Gosławice Gosławice Gosławice L Wystrzyca Wystrzyca Wystrzyca Wystrzyca L Brzezina Brzezina Brzezina Brzezina ,037 L Grzeboszowice ,184 P Grzeboszowice Grzeboszowice Grzeboszowice L Łosiów Łosiów P Łosiów Łosiów L Łosiów Łosiów P Łosiów Łosiów L Leśniczówka Leśniczówka Lesniczówka Lesniczówka L Buszyce Buszyce Buszyce Buszyce L Skarbiszów Skarbiszów Skarbiszów Skarbiszów L Karczów Karczów Karczów Karczów L Falmirowice P Falmirowice Falmirowice Falmirowice L Walidrogi Walidrogi P Walidrogi Wa 1 id rogi L Walidrogi Wal id rogi Zarządzający przystankami Gmina Ujazd Uwagi umowa nr Z-l /23/2012 z terminem obowiązywania od r.

213 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 213 Poz Lp. Numer drogi Kilometraż drogi Strona drogi Miejscowość Ulica / miejsce Nazwa przystanku ,428 Walidrogi Walidrogi Tarnów Opolski Tarnów Opolski Tarnów Opolski Tarnów Opolski Nakło Nakło L Nakło Nakło P Nakło Nakło L Nakło Nakło P Nakło Nakło ,282 L ,437 P Ligota Czamborowa Ligota Czamborowa ,27 P Suchodaniec ,322 L Suchodaniec Ligota Czamborowa Ligota Czamborowa Suchodaniec Suchodaniec L Sucha Sucha P Sucha Sucha P Strzelce Opolskie L Strzelce Opolskie P Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie L Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie L Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Ol P Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie P Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie kino ul. Krakowska L Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Ol L Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Ol P Dziewkowice Dziewkowice P Warmatowice Warmątowice L Warmatowice Warmątowice L Błotnica Błotnica P Błotnica Błotnica P Błotnica Błotnica L Płużnica Płużnica P Płużnica Płużnica Zarządzający przystankami Uwagi oczekuje na zawarcie porozumienia ws przekazania zarządzania przystankami z Gminą Izbicko jw. jw. jw. Uwaga: Lokalizacje przystanków odpowiadają stanie po zakończeniu przebudowy dróg w 2013r.

214 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 214 Poz. 1848

215 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 215 Poz Dobór próby osób ankietowanych przeprowadzono w taki sposób, by wśród uczestników badania odzwierciedlone zostały następujące czynniki: 1. Zapewnienie równomiernego podziału wg płci respondentów (50% : 50%) 2. Powiązana ze strukturą wieku struktura zawodowa: a. Osoby w wieku szkolnym: uczniowie, studenci, stanowiący obecnie ok. 20% mieszkańców województwa b. Osoby w wieku produkcyjnym, stanowiący obecnie ok. 60% mieszkańców województwa c. Osoby w wieku poprodukcyjnym (emeryci), stanowiący obecnie ok. 20% mieszkańców województwa Badania ankietowe prowadzone były równolegle w kilku segmentach: 1. W pociągach uruchamianych w 2013 r. na podstawie umowy między Województwem Opolskim a spółką Przewozy Regionalne Sp. z o.o. w celu zbudowania kompleksowej bazy informacji o napełnieniach w tych pociągach ankiety A. 2. W wybranych połączeniach autobusowych uruchamianych w 2013 r. na podstawie zezwoleń wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego oraz Prezydenta Miasta Opole w celu zbudowania częściowej bazy informacji o napełnieniach w tych autobusach ankiety A. 3. Poza dworcami kolejowymi i autobusowymi, w celu zbadania preferencji komunikacyjnych i dokonania oceny wojewódzkiego transportu publicznego przez mieszkańców województwa ankiety B.

216 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 216 Poz Pełną treść obu rodzajów ankiet zamieszczono poniżej. Ankieta A. Badanie zachowań komunikacyjnych mieszkańców Województwa Opolskiego w 2013 r. Ankieta przeznaczona do badania pasażerów komunikacji publicznej, wykorzystywana do badań w autobusach i pociągach. Miejsce Data: Godzina: Ankieter 1. Charakterystyka podróży do badania typu źródło-cel 1.1. Podróż dzisiaj: a) skąd (nazwa stacji kolejowej / przystanku autobusowego): b) dokąd: (nazwa stacji kolejowej / przystanku autobusowego): Powód podróży 2.1. Jaki jest powód Pana/Pani podróży? a) praca b) szkoła/uczelnia c) zakupy d) lekarz e) turystyka f) sprawa w urzędzie g) kultura/sport h) inne 3. TYLKO Jeśli praca / szkoła 3.1. Iloma środkami komunikacji publicznej musi Pan/Pani dojeżdżać z domu do pracy/szkoły? Ile czasu zajmuje Panu/Pani podróż z domu do pracy/szkoły? (min.). 4. Co Pana/Pani zdaniem powinno ulec zmianie w funkcjonowaniu transportu publicznego: (maksymalnie 4 odpowiedzi) 4.1. Kolej a) niższe ceny biletów b) zintegrowany bilet na różne rodzaje transportu c) większa liczba połączeń d) krótszy czas podróży e) większy komfort podróży f) nie zamierzam korzystać z transportu publicznego g) utworzenie nieistniejących obecnie połączeń bezpośrednich (jakich: ) 4.2. Autobusy a) niższe ceny biletów b) zintegrowany bilet na różne rodzaje transportu c) większa liczba połączeń d) krótszy czas podróży e) większy komfort podróży f) nie zamierzam korzystać z transportu publicznego g) utworzenie nieistniejących obecnie połączeń bezpośrednich (jakich: ) 9. Metryczka 9.1. Płeć: a) mężczyzna b) kobieta 9.2. Przedział wiekowy: a) lat b) lata c) lat d) 35-65/60 lat e) 66/61 lat i więcej 9.3. Status zawodowy: a) osoba pracująca b) przedsiębiorca c) emeryt/rencista d) uczeń szkoły podstawowej / gimnazjum f) uczeń szkoły średniej g) student h) osoba bezrobotna 9.4. Wykształcenie: a) podstawowe / gimnazjalne b) zawodowe c) średnie d) wyższe 9.5. Miejsce zamieszkania: gmina. powiat Poziom dochodów (miesięcznie, netto, tzn. na rękę, na jedną osobę w gospodarstwie domowym): a) do zł b) do zł c) powyżej zł d) odmowa odpowiedzi

217 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 217 Poz Ankieta B. Badanie preferencji komunikacyjnych mieszkańców Województwa Opolskiego w 2013 r. Ankieta skierowana do osób, które korzystają, jak i nie korzystają z komunikacji publicznej, wykorzystywana do badań wykonywanych poza autobusami i pociągami Miejsce Data: Godzina: Ankieter 1. Zwyczaje dotyczące codziennych podróży 1.1. Jak często podróżuje Pan/Pani komunikacją zbiorową (czyli autobusem, pociągiem)? a) 5 7 dni w tygodniu b) 2 4 dni w tygodniu d) 1 dzień w tygodniu e) rzadziej niż raz w tygodniu f) rzadziej niż raz w miesiącu g) nigdy 1.2. Jakimi środkami transportu najczęściej Pan/Pani podróżuje? Maksymalnie 2 odpowiedzi. Zaznaczyć kolejność wymienienia poprzez wpisanie liczby: 1,2. a) samochodem (służbowym lub prywatnym jako pasażer lub jako kierowca) b) autobusem, c) pociągiem, d) rowerem, e) pieszo, f) innym (jakim?.) 1.3. Dlaczego najczęściej wybiera Pan/Pani ten środek transportu do podróży? (maksymalnie 2 odpowiedzi) a) jest szybszy b) jest tańszy c) jest bardziej komfortowy d) nie mam innej możliwości e) umożliwia mi dotarcie na miejsce bez konieczności dokonania przesiadek f) wybieram ze względu na zdrowie g) jest bardziej przyjazny środowisku h) jest niezależny od warunków ruchu drogowego (nie stoi w korkach) 1.4. Jaki jest najczęstszy cel Pana/Pani podróży komunikacją zbiorową (czyli autobusem, pociągiem)? a) praca b) szkoła/uczelnia c) zakupy d) lekarz e) turystyka f) sprawa w urzędzie g) kultura/sport h) inne UWAGA: Tylko jeśli w 1.1. odpowiedź f) lub g) 1.5. Jakie czynnik są w stanie przekonać Pana/Panią do korzystania z komunikacji publicznej: (maksymalnie 3 odpowiedzi) a) niższe ceny biletów b) zintegrowany bilet na różne rodzaje transportu c) większa liczba połączeń d) krótszy czas podróży e) większy komfort podróży f) nie zamierzam korzystać z transp. publicznego g) utworzenie nieistniejących obecnie połączeń bezpośrednich (jakich: ) h) interesowałyby mnie bardziej podróże koleją i) interesowałyby mnie bardziej podróże autobusami 2. Ocena ogólna 2.1. Proszę powiedzieć, w jakim stopniu jest Pan/Pani zadowolony(a) lub niezadowolony(a) z poszczególnych aspektów funkcjonowania komunikacji publicznej? Proszę ocenić w skali od 1 do 5, gdzie 1 bardzo niezadowolony, 5 bardzo zadowolony a) bezpieczeństwo podróży b) ceny biletów c) czas podróży d) częstotliwość kursowania pojazdów e) dostępność i czytelność informacji nt. komunikacji miejskiej (rozkłady, trasy, bilety itp.) f) komfort podróży liczba miejsc, brak zatłoczenia g) możliwość podróży bezpośrednich (brak przesiadek) h) punktualność kursowanie zgodnie z rozkładem jazdy i) jakość infrastruktury przystankowej (wiaty, ławki) j) niezawodność k) integracja taryfowa 2.2. Czy jest Pan/Pani zainteresowany posiadaniem jednego biletu okresowego (np. miesięcznego) na różne środki komunikacji (autobus miejski, autobus podmiejski, pociąg) a) tak, za cenę biletów obecnie wykorzystywanych b) tak i jestem gotów zapłacić za taki bilet więcej c) nie 2.3. Z których środków komunikacji korzystałby Pan/Pani posiadając taki bilet regularnie (co najmniej 4 razy w tygodniu): (można podać więcej niż jedną odpowiedź) a) autobus miejski b) autobus podmiejski c) pociąg podmiejski (regionalny) d) pociąg dalekobieżny (IC, TLK, IR)

218 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 218 Poz Dzisiejsza podróż (dla osób podróżujących) 3.1. Podróż dzisiaj: Środek transportu: a) pociąg b) autobus c) Podróż skąd (nazwa stacji kolejowej / przystanku autobusowego): d) Podróż dokąd: (nazwa stacji kolejowej / przystanku autobusowego): Bilet: a) jednorazowy b) okresowy (np. miesięczny) 3.3. Bilet: a) normalny b) ulgowy szkolny c) ulgowy studencki d) ulgowy kolejowy e) inny 3.4. Jaki jest cel Pana/Pani podróży komunikacją zbiorową (czyli autobusem, pociągiem)? a) praca b) szkoła/uczelnia c) zakupy d) lekarz e) turystyka f) sprawa w urzędzie g) kultura/sport h) inne 3.5. Czy dzisiejsza trasa jest Pana/Pani regularną trasą z domu do pracy/szkoły lub z pracy/szkoły do domu? a) tak b) nie 3.6. Jeśli tak, to iloma środkami komunikacji publicznej musi Pan/Pani dojeżdżać z domu do pracy/szkoły? Ile czasu zajmuje Panu/Pani podróż z domu do pracy/szkoły? (min). 9. Metryczka 9.1. Płeć: a) mężczyzna b) kobieta 9.2. Przedział wiekowy: a) lat b) lata c) lat d) 35-65/60 lat e) 66/61 lat i więcej 9.3. Status zawodowy a) osoba pracująca b) przedsiębiorca c) emeryt/rencista d) uczeń szkoły podstawowej / gimnazjum f) uczeń szkoły średniej g) student h) osoba bezrobotna 9.4. Wykształcenie? a) podstawowe / gimnazjalne b) zawodowe c) średnie d) wyższe 9.5. Miejsce zamieszkania: gmina powiat 9.6. Poziom dochodów (miesięcznie, netto, tzn. na rękę, na jedną osobę w gospodarstwie domowym) a) do zł b) do zł c) powyżej zł d) odmowa odpowiedzi

219 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 219 Poz. 1848

220 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 220 Poz Poniższa tabela zawiera wyniki badań napełnień pociągów badanych jednokrotnie oraz uśrednione wyniki badań pociągów badanych dwu lub trzykrotnie. Zachodni odcinek linii 132 (tj. Opole Oława) oznaczono jako 132W, zaś zachodni odcinek linii 137 (tj. Kędzierzyn- Nysa) jako 137W. Typ badania 1 oznacza badanie jednokrotne, zaś typ badania W badanie wielokrotne. Dla badań wielokrotnych nie podano miesiąca badania, daty badania ani dnia tygodnia (zostały one podane w rozdziale omawiającym porównawcze badania napełnień). Tabela 47. Badania pociągów po uśrednieniu. Linia Obieg Miesiąc Data Dzień tygodnia Nr pociągu Badany pociąg Typ badania wrzesień czwartek Gliwice 16:05 Strzelce Opolskie 17: Gliwice 4:45- Opole 6:26 W wrzesień poniedziałek Gliwice 5:53- Opole 7: sierpień poniedziałek Gliwice 6:50 Opole 8: wrzesień wtorek Gliwice 8:01 Opole 9: Gliwice 9:31- Opole 11:16 W Gliwice 10:40 Opole 12:23 W wrzesień poniedziałek Gliwice 12:52/13:08- Opole 14: wrzesień wtorek Gliwice 14:07- Opole 15: Gliwice 14:55- Opole 17:01 W Gliwice 16:41- Opole 18:49 W Gliwice 18:48 Opole 20:38 W Gliwice 21:10- Opole 23:04 W Opole 17:42- Strzelce Op. 18:28 W wrzesień wtorek Strzelce Op. 12:05 Gliwice 12: wrzesień wtorek Strzelce Op. 6:05 Gliwice 7: sierpień poniedziałek Opole 4:33 Gliwice 6: wrzesień czwartek Opole 13:19 Gliwice 15: Opole 6:24 Gliwice 8:28 W wrzesień poniedziałek Opole 7:50- Gliwice 9: Opole 9:02 Gliwice 10:37 W Opole 12:54 Gliwice 14:18 W Opole 14:04- Gliwice 15:56 W wrzesień poniedziałek Opole 15:38 Gliwice 17: Opole 16:42- Gliwice 18:16 W Opole 18:43 Gliwice 20:31 W październik czwartek Opole 20:37- Gliwice 22:18/22: W 49 październik niedziela 4621 Opole 6:58- Oława 7: W 48 październik piątek 4625 Opole 12:07- Oława 12: W 47 październik niedziela 4629 Opole 17:02- Oława 17: W 49 październik niedziela 4631 Kędzierzyn 17:08- Oława 18: W 49 październik niedziela 4635 Opole 21:05- Oława 21: W 47 październik niedziela 6021 Opole 4:58- Oława 5: W 48 październik piątek 6022 Oława 7:06- Opole 8: W 48 październik piątek 6023 Opole 5:55- Oława 6: Nap. na odcinku

221 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 221 Poz Linia Obieg Miesiąc Data Dzień tygodnia Nr pociągu Badany pociąg Typ badania 132W 48 październik piątek 6026 Oława 13:10- Opole 13: W 50 październik czwartek 6028 Oława 14:05- Opole 14: W 47 październik niedziela 6029 Opole 13:15- Oława 14: W 47 październik niedziela 6032 Oława 18:11- Opole 19: W 35 wrzesień poniedziałek 6033 Opole 15:58- Oława 16: W 30 wrzesień wtorek 6034 Oława 21:06- Opole 22: W 48 październik piątek 6040 Brzeg 4:53- Opole 5: W 48 październik piątek 6041 Opole 14:15- Brzeg 14: W 49 październik niedziela 6042 Brzeg 5:43- Opole 6: W 50 październik czwartek 6043 Opole 15:36 Brzeg 16: W Brzeg 6:53- Opole 7:30 W W Opole 18:05- Brzeg 18:41 W W 49 październik niedziela 6420 Oława 8:06- Opole 8: W 48 październik piątek 6422 Oława 10:08- Opole 10: W 47 październik niedziela 6424 Oława 12:06- Opole 13: W 47 październik niedziela 6426 Oława 15:09- Opole 16: W 35 wrzesień wtorek 6428 Oława 17:10 Opole 18: W 47 październik niedziela 6430 Brzeg 19:12 Opole 19: W 49 październik niedziela 6430 Oława 19:05- Opole 19: W Oława 16:06 Opole 17:00 W W 48 październik piątek 6440 Brzeg 15:54- Kędzierzyn 17:19/17: W 48 październik piątek Opole 9:00- Oława 9: W 51 październik poniedziałek Opole 14:57- Oława 15: W 50 październik czwartek Brzeg 5:57- Oława 6: W 47 październik niedziela Oława 18:11- Brzeg 18:25 kursuje 6,13.X W 30 wrzesień wtorek 4633 Kędzierzyn 17:58- Oława 19:46/20: wrzesień wtorek 4621 Kędzierzyn 5:46/5:58- Opole 6:52/6:54 Nap. na odcinku Kędzierzyn 10:50 Opole 11:46 W Kędzierzyn 15:51- Opole 16:50 W Kędzierzyn 17:52- Opole 18:52 W wrzesień wtorek 4635 Kędzierzyn 19:57/20:02- Opole 21: Opole 9:04- Kędzierzyn 9:55 W Opole 10:59 Kędzierzyn 11:50 W Opole 13:10- Kędzierzyn 14:00 W wrzesień wtorek 6426 Opole 16:20 Kędzierzyn 17: wrzesień wtorek 6428 Opole 18:03- Kędzierzyn 18: wrzesień czwartek 6430 Opole 19:55- Kędzierzyn 20: Opole 17:03 Kędzierzyn 18:05 W wrzesień czwartek Kędzierzyn 8:00/8:10- Opole 8:59/9: Kędzierzyn 13:48- Opole 14:48 W wrzesień czwartek Kędzierzyn 4:36/4:49- Opole 5:42/5: Kędzierzyn 4:49- Opole 5:47 W 64

222 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 222 Poz Linia Obieg Miesiąc Data Dzień tygodnia Nr pociągu Badany pociąg Typ badania Kędzierzyn 6:21- Opole 7:20 W Kędzierzyn 6:51- Opole 7:48 W wrzesień piątek Kędzierzyn 7:14/7:23- Opole 8:15/8:20 Nap. na odcinku wrzesień poniedziałek Kędzierzyn 8:58- Opole 10: wrzesień czwartek Kędzierzyn 9:56- Opole 10: Kędzierzyn 11:43/11:58- Opole 12:56 W Kędzierzyn 15:09- Opole 16:10 W Kędzierzyn 17:00- Opole 18:00 W Opole 4:58- Kędzierzyn 5:51 W Opole 6:00- Kędzierzyn 6:53 W wrzesień poniedziałek Opole 7:01/7:05- Kędzierzyn 7: sierpień poniedziałek Opole 12:08- Kędzierzyn 13: wrzesień piątek Opole 13:47/14:12-Kędzierzyn K 14:37/15:02 Opole 14:17/14:31-Kędzierzyn K 15:08/15:22 W wrzesień czwartek Opole 14:58- Kędzierzyn 15: Opole 15:33- Kędzierzyn 16:25 W wrzesień poniedziałek wrzesień wtorek Opole 19:07/19:13- Kędzierzyn 19:58/20:03 Opole 22:20/22:30-Kędzierzyn 23:11/23: Lubliniec 6:44- Oleśnica 9:18 W Lubliniec 7:32- Kluczbork 8:39 W Lubliniec 13:31 Oleśnica 16:31 W Lubliniec 15:34- Kluczbork 16:35 W wrzesień wtorek Lubliniec 19:31- Kluczbork 20: sierpień wtorek Lubliniec 21:31- Kluczbork 22: Namysłów 5:00- Kluczbork 5:36 W wrzesień wtorek Oleśnica 7:32- Kluczbork 8: wrzesień wtorek Oleśnica 15:19 Kluczbork 16: wrzesień poniedziałek Solniki Wlk. 16:37 Kluczbork 17: Oleśnica 19:17- Kluczbork 20:27 W wrzesień wtorek Kluczbork 3:43- Oleśnica 5: wrzesień poniedziałek Kluczbork 6:55- Oleśnica 8: poniedziałek Kluczbork 12:49- Oleśnica 14:18 W wtorek Kluczbork 16:49 Oleśnica 18:36 W wtorek Kluczbork 4:57 Lubliniec 6:06 W wtorek Kluczbork 6:00- Lubliniec 7:14 W poniedziałek Oleśnica 9:11 Kluczbork 10:37 W wtorek Kluczbork 12:52- Lubliniec 14:02 W wrzesień wtorek Kluczbork 16:37 Lubliniec 17: sierpień wtorek Kluczbork 18:46- Lubliniec 19: środa Oleśnica 17:23- Kluczbork 18:35 W sierpień środa Kluczbork 20:48- Namysłów 21:

223 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 223 Poz Linia Obieg Miesiąc Data Dzień tygodnia Nr pociągu Badany pociąg środa 60121/ /60155 Oleśnica 11:21 Namysłów 11:55/Kluczbork 12:47 Kluczbork 5:45/Namysłów 6:37- Oleśnica 7:19 Typ badania Nap. na odcinku W 75 W Kędzierzyn 17:02 Racibórz 17:47 W Racibórz 13:09 Kędzierzyn 13:47 W wrzesień piątek Kędzierzyn 8:05 Racibórz 8: Kędzierzyn 5:02 Racibórz 5:46 W wrzesień piątek Kędzierzyn 6:02 Racibórz 6: Racibórz 15:09 Kędzierzyn 15:46 W Kędzierzyn 14:02 Racibórz 14:46 W wrzesień piątek Racibórz 16:12 Kędzierzyn 16: wrzesień piątek Racibórz 5:12 Kędzierzyn 5: Racibórz 6:12 Kędzierzyn 6:50 W wrzesień poniedziałek Racibórz 10:06 Kędzierzyn 10: wrzesień piątek Racibórz 14:12 Kędzierzyn 14: /44302 Racibórz 18:07 Kędzierzyn 18:45 W Kędzierzyn 11:15 Racibórz 11:59 W wrzesień piątek Racibórz 20:12 Kędzierzyn 20: wrzesień piątek Kędzierzyn 13:04 Racibórz 13: Racibórz 8:20 Kędzierzyn 8:58 W wrzesień piątek Kędzierzyn 15:02 Racibórz 15: wrzesień piątek Kędzierzyn 18:05 Racibórz 18: Kędzierzyn 7:10 Racibórz 7:56 W wrzesień piątek Racibórz 7:19 Kędzierzyn 7: Wieluń Dąbrowa 3:12- Krzepice 3:51 W Krzepice 4:35 Wieluń Dabrowa 5:13 W Krzepice 13:52 Wieluń Dabrowa 14:30 W Wieluń Dąbrowa 5:22- Krzepice 6:01 W Wieluń Dąbrowa 14:39 Krzepice 15:18 W Krzepice 15:51 Wieluń Dabrowa 16:36 W Wieluń Dąbrowa 17:11- Krzepice 17:50 W Krzepice 20:03 Wieluń Dabrowa 20:41 W Krzepice 7:50 Wieluń Dabrowa 8:29 W Wieluń Dąbrowa 12:35- Krzepice 13:19 W Kluczbork 10:59 Kępno 12:05 W Kluczbork 5:55 Kępno 6:44 W Kluczbork 15:03- Kępno 15:53 W Kluczbork 16:45- Kępno 17:35 W Kluczbork 19:05 Kępno 20:07 W Kępno 13:58 Kluczbork 14:39 W Kępno 17:58 Kluczbork 18:40 W Kępno 6:52 Kluczbork 7:34 W październik czwartek Kępno 9:52- Kluczbork 10:

224 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 224 Poz Linia Obieg Miesiąc Data Dzień tygodnia Nr pociągu Badany pociąg Typ badania Kępno 4:55- Kluczbork 5:36 W /76234 Kępno 17:58 Kluczbork 18:40 W Jelcz Laskowice 5:00 Opole 6:38 W Opole 15:45 Jelcz Laskowice 17:26 W Opole 5:52 Nysa 7:23 W 35 Nap. na odcinku wrzesień piątek Nysa 6:15- Opole 7: Nysa 7:35- Opole 8:55 W Opole 12:40 Nysa 14:00 W Nysa 10:45- Opole 12:05 W wrzesień piątek Opole 14:36 Nysa 15: wrzesień wtorek Opole 15:26 Nysa 16: Nysa 14:47- Opole 16:17 W październik poniedziałek Opole 16:36 Nysa 18: wrzesień wtorek Nysa 16:52 Opole 18: wrzesień wtorek Opole 18:20 Nysa 19: wrzesień wtorek Nysa 19:55- Opole 21: wrzesień wtorek Opole 21:44 Nysa 23: wrzesień wtorek Nysa 5:24- Opole 6: Opole 9:03 Nysa 10:23 W październik czwartek Opole Główne 06:50 - Kluczbork 07: październik czwartek Kluczbork 07:50 - Opole Główne 08: październik czwartek Kluczbork 05:50 - Opole Główne 06: październik czwartek Opole Główne 09:37 - Kluczbork 10: październik czwartek Kluczbork 10:51 - Opole Główne 11: Opole Główne 13:37 - Kluczbork 14:33 W październik czwartek Kluczbork 14:40 - Opole Główne 15: październik czwartek Opole Główne 15:37 - Kluczbork 16: październik czwartek Kluczbork 16:45 - Opole Główne 17: Opole Główne 17:42 - Kluczbork 18:38 W październik czwartek Kluczbork 18:50 - Opole Główne 19: październik czwartek Opole Główne 19:47 - Kluczbork 20: Kędzierzyn 5:50- Gliwice 6:32 W wrzesień poniedziałek Gliwice 5:44 Kędzierzyn 6: wrzesień poniedziałek Gliwice 12:14 Kędzierzyn 12: Gliwice Łabędy 15:32 Kędzierzyn 16:03 W wrzesień poniedziałek Gliwice 16:18 Kędzierzyn 16: Gliwice 18:11 Kędzierzyn 18:49 W Gliwice 20:15 Kędzierzyn 20:53 W Kędzierzyn 14:42- Gliwice Łabędy 15:16 W Kędzierzyn 16:17- Gliwice 16:59 W 31

225 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 225 Poz Linia Obieg Miesiąc Data Dzień tygodnia Nr pociągu Badany pociąg Typ badania Kędzierzyn 19:03- Gliwice 19:45 W sierpień wtorek Kędzierzyn 21:17- Gliwice 22: wrzesień poniedziałek Kędzierzyn 4:50- Gliwice 5: Gliwice 6:42 Kędzierzyn 7:20 W wrzesień poniedziałek Kędzierzyn 7:03- Gliwice 7: wrzesień poniedziałek Gliwice 8:03 Kędzierzyn 8: Kędzierzyn 8:15- Gliwice 8:59 W Gliwice 10:07 Kędzierzyn 10:46 W wrzesień poniedziałek Kędzierzyn 11:17- Gliwice 12: wrzesień poniedziałek Kędzierzyn 12:58- Gliwice 13: wrzesień poniedziałek Gliwice 14:11 Kędzierzyn 14: W 19 wrzesień poniedziałek Kędzierzyn 9:02 Nysa 10: W 20 wrzesień czwartek Kędzierzyn 11:00 Nysa 12: W 19 wrzesień poniedziałek Kędzierzyn 14:58 Nysa 16: W 20 wrzesień czwartek Kędzierzyn 16:32 Nysa 18: W Kędzierzyn 19:02 Nysa 20:40 W W 7 sierpień środa Nysa 4:10 Kędzierzyn 5: W 19 wrzesień poniedziałek Nysa 6:15 Kędzierzyn 7: W 19 wrzesień poniedziałek Nysa 12:42 Kędzierzyn 14: W 20 wrzesień czwartek Nysa 14:39- Kędzierzyn 16: W 44 październik poniedziałek Nysa 19:40 Kędzierzyn 21: W Kędzierzyn 5:58 Brzeg 8:39 W W Kędzierzyn 12:58 Brzeg 15:32 W W Brzeg 8:39 Kędzierzyn 11:11 W W Brzeg 15:39 Kędzierzyn 18:35 W Kędzierzyn 5:58 Brzeg 8:39 W Kędzierzyn 12:58 Brzeg 15:32 W Brzeg 8:39 Kędzierzyn 11:11 W Brzeg 15:39 Kędzierzyn 18:35 W 70 Nap. na odcinku Brzeg 6:29 Nysa W Nysa 5:19 Brzeg 6:17 W wrzesień poniedziałek Brzeg 18:39 Nysa 19: wrzesień poniedziałek Nysa 17:19 Brzeg 18:

226 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 226 Poz Na podstawie badań napełnień została przygotowana tabela zawierająca zestawienie dobowych potoków pasażerskich, z przyporządkowaniem poszczególnych stacji do dwóch grup: stacje o znaczeniu ponadregionalnym i regionalnym (A) oraz stacje o znaczeniu lokalnym (B). W kolejnej tabeli ujęto stacje położone poza terenem Województwa Opolskiego, gdzie ukazano potoki pasażerskie związane tylko z pociągami łączącymi te stacje z Województwem Opolskim. Tabela 48. Dobowe potoki pasażerskie na stacjach kolejowych na terenie Województwa Opolskiego Stacja Potok Grupa Stacja Potok Grupa Opole Główne A Kędzierzyn- Kluczbork A A Brzeg A Zdzieszowice A Nysa A Namysłów A Strzelce Opolskie A Lewin Brzeski A Opole Zachodnie 873 A Gogolin 866 A Tułowice Niemodlińskie 577 B Wołczyn 472 B Tarnów Opolski 458 B Łambinowice 381 B Dąbrowa Niemodlińska 344 B Olesno Śląskie 312 B Prudnik 302 B Dziergowice 249 B Grodków Śląski 236 B Łosiów 224 B Głogówek 213 B Domaszowice 210 B Górażdże 204 B Opole Groszowice 196 B Przecza 189 B Szymiszów 189 B Racławice Śląskie 180 B Błotnica Strzelecka Raszowa B B Chróścina Opolska 171 B Wierzbica Górna 162 B Kamień Śląski 142 B Opole Grotowice 138 B Wilków Namysłowski 137 B Szydłów 131 B Opole Wschodnie Jasienica Dolna B B Janinów 111 B Przywory Opolskie 109 B Sowin 106 B Byczyna Kluczborska 97 B Jasiona 93 B Kostów 92 B Jaworzno k. Wielunia 90 B Chróścina Nyska Kędzierzyn- Zachodnie B B Komprachcice 80 B Sowczyce 78 B Mańkowice 74 B Bierawa 70 B Gręboszów 70 B Laskowice Oleskie 69 B Bąków 67 B Budziszowice 66 B Skoroszyce 59 B Pakosławice 56 B Chmielowice 55 B Karłowice 55 B Twardawa 52 B Smardy 51 B Kubice 50 B Lipki 49 B Opole Gosławice 45 B Olszanka 42 B Nowy Świętów 40 B Borkowice 38 B Bukowo 38 B Sławięcice 37 B Kotórz Mały 36 B Osowiec Przystanek 32 B Stare Olesno 31 B Szybowice 31 B Mąkoszyce 30 B Czeska Wieś 29 B Lipowa Śląska 26 B Biskupice k. Kluczborka 25 B Kędzierzyn- Azoty 25 B Krzywizna 24 B Kały 22 B Tuły 21 B Dobrzeń Wielki 19 B Dytmarów 18 B Kędzierzyn- Przystanek 18 B Myśliczyn 17 B Popielów 14 B Rogalice 14 B Tarnowiec Brzeski 14 B Chróścice 13 B Nowy Las 11 B Pokrzywnica 11 B Jełowa 10 B Stary Grodków 9 B Borki Opolskie 8 B Borucice 1 B Czarnowąsy 0 B Źródło: Opracowanie własne

227 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 227 Poz Tabela 49. Dobowe potoki pasażerskie na stacjach kolejowych położonych poza terenem Województwa Opolskiego związane z ruchem kolejowym przechodzącym przez teren Województwa Opolskiego Stacja Potok Grupa Stacja Potok Grupa Gliwice A Oleśnica A Bierutów 860 A Racibórz 786 A Oława 735 A Krzepice 543 A Lubliniec 397 A Rudziniec Gliwicki 372 B Toszek 340 B Kępno 296 B Paczyna 260 B Nędza 245 B Kuźnia Raciborska 216 B Gliwice Łabędy 211 B Pyskowice 194 B Kotulin 190 B Wieluń 147 B Sieraków 143 B Pątnów Wieluński 110 B Rzeczyce Śląskie 109 B Ciasna 100 B Gliwice Kuźnica 90 B Dzietrzniki 86 B Łęka Opatowska 74 B Ligota Toszecka 71 B Taciszów 62 B Wieluń Dąbrowa 60 B Solniki Wielkie 45 B Racibórz Markowice 38 B Słupia 38 B Biskupice Oławskie 10 B Jelcz Laskowice 2 B Kopalina 1 B Minkowice Oławskie 1 B Źródło: Opracowanie własne

228 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 228 Poz. 1848

229 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 229 Poz Miasto Opole Miasto Opole jest nie tylko stolicą Województwa Opolskiego, lecz także miastem na prawach powiatu oraz stolicą powiatu opolskiego ziemskiego. Miasto posiada ponad mieszkańców. Przez Opole przepływa druga co do wielkości rzeka Polski, Odra. Dzięki zróżnicowanemu krajobrazowi, na terenie Opola spotkać można wiele gatunków zwierząt. Nazwa miasta Opole pochodzi od nazwy jednej z najstarszych jednostek terytorialnych Słowian w środkowej Europie tzw. opola. Były one tworzone jeszcze w czasach przedpaństwowych, od połowy 1. tysiąclecia n.e. Termin ten określał nazwę lokalnego terytorium, na którym mieszkała wspólnota sąsiedzka wspólnie broniąca się przed wrogiem. W mieście działa 31 przedszkoli, 21 szkół podstawowych, 11 gimnazjów, 7 liceów ogólnokształcących, 8 liceów profilowanych, 7 techników, 5 zasadniczych szkół zawodowych oraz Liceum Plastyczne i Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych. Ponadto funkcjonuje kilkanaście szkół ponadgimnazjalnych dla osób dorosłych, zaś poza placówkami publicznymi działa kilka zespołów szkół społecznych i niepublicznych. W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 50. Powierzchnia i ludność miasta Opola Powierzchnia w km2 % województwa % podregionu Ludność % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km2 97 1% 2% % 20 % 1268 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie miasta Opola. Tabela 51. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie miasta Opola Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 41 1% 164,7 7% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 1,5% wyższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 519,7 zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 45, 46, 94 Wojewódzkie: 414, 423, 435, 454, 459 Zgodnie z opracowaniem pt. DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA GŁÓWNYCH MIAST WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO, przygotowanym przez Urząd Marszałkowski w 2012 roku, Opole posiada następującą dostępność komunikacyjną dla ruchu drogowego oraz kolejowego.

230 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 230 Poz Mapa 16. Dostępność drogowa do miasta Opole Źródło: Opracowanie Dostępność komunikacyjna głównych miast województwa opolskiego, Departament Polityki Regionalnej i Przestrzennej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2012 r.

231 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 231 Poz Mapa 17. Dostępność kolejowa miasta Opole Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego.

232 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 232 Poz Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez miasto Opole przebiega 55 tras, obsługiwanych przez 15 przewoźników. Tabela 52. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Miasta Opole Przybliżona Liczba Przybliżona Czy wybiega Średni czas Nr długość kursów prędkość poza teren Od Do Przez przejazdu zezw jednego w ciągu techniczna województwa [godz:min] kursu [km] doby [km/h] (T/N) Przewoźnik 552 Opole Warszawa Częstochowa :20 T Biuro Podróży i Przewozów Riviera 988 Opole Kluczbork Bierdzany :53 56,3 N FART Andrzej Dąbrowski 853 Namysłów Opole Kup :10 N GINTRANS Piotr Nowakowski 850 Praszka Opole Olesno :20 N Lucyna Garncarek Przewóz Osób 616 Opole Kamień LUZ Komerycjne Linie Tarnów Opolski :30 N Śląski Autobusowe Sp. z o.o. 815 Opole Kamionek Tarnów Opolski :35 N LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. 886 Opole Zębowice Zakrzów Turawski :05 N LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. 935 Opole Krośnica Dębie-Daniec :35 N LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. 949 Opole Krapkowice Przywory :35 N LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. 958 Opole Strzelce LUZ Komerycjne Linie Izbicko :45 N Opolskie Autobusowe Sp. z o.o. 972 Krapkowice Opole Rogów Opolski :45 N LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. 602 Opole Dobrodzień Ozimek-Myślina :00 52 N Opolskie PKS SA 617 Opole Łódź Olesno :10 51,1 T Opolskie PKS SA 618 Opole Krapkowice Kąty Opolskie :40 37,5 N Opolskie PKS SA 619 Krapkowice Opole Rogów Opolski :52 N Opolskie PKS SA 630 Opole Mikolin Narok :45 N Opolskie PKS SA 631 Opole Skorogoszcz Karczów :35 42,9 N Opolskie PKS SA 770 Opole Nysa Dąbrowa-Sidzina :20 54 N Opolskie PKS SA 801 Opole Mąkoszyce Chróścice-Lubienie :20 N Opolskie PKS SA 829 Opole Mąkoszyce Chróścice- Karłowice :06 40,6 N Opolskie PKS SA 835 Opole Łódź Wieluń-Sieradz- Zduńska Wola :05 50,6 T Opolskie PKS SA 960 Opole Wołczyn Grabczok :24 N Opolskie PKS SA 987 Opole Zębowice Turawa :00 40 N Opolskie PKS SA 989 Opole Stare Budkowice :12 35,8 N Opolskie PKS SA 984 Grodków Opole Gracze-Niemodlin :28 43,4 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 787 Opole Kietrz Wojnowice :00 46 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 788 Branice Opole Kietlice :40 45,4 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 789 Pilszcz Opole Lisięcice :50 44,8 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 790 Kietrz Opole Baborów-Lisięcice :25 45,4 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 809 Uszyce Opole Praszka-Gorzów Śląski-Kluczbork :00 40 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. Bierdzany 810 Olesno Opole :05 54 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 811 Kluczbork Opole Wąsice-Pokój :30 40 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 812 Kluczbork Opole Markotów Mały :20 41 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 813 Byczyna Opole Wołczyn-Murów :45 54 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 814 Kluczbork Opole Tuły-Bierdzany :20 39 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 817 Byczyna Opole Biskupice- Kluczbork :15 46 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. Bierdzany 818 Olesno Opole Lasowice Wielkie- Bierdzany :10 53,6 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 895 Kluczbork Opole Markotów Duży- Wołczyn-Murów :40 55,7 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 624 Namysłów Opole Kup-Brzezie :20 N PKS w Namysłowie Sp. z o.o.

233 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 233 Poz Kępno Opole Świerczów :10 50 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. 694 Namysłów Opole Fałkowice-Pokój :00 47 N PKS w Namysłowie Sp. z o.o. 735 Opole Kłodzko Niemodlin :00 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Strzelce Strzelce Opolskie- PKS w Strzelcach Opolskich 722 Opole :40 58 N Opolskie Sucha-Izbicko SA Zalesie-Strzelce PKS w Strzelcach Opolskich 724 Leśnica Opole :20 51 N Opolskie-Izbicko SA Kamień Śląski- PKS w Strzelcach Opolskich 727 Krapkowice Opole :50 57,6 N Tarnów Opolski SA 614 Opole Izbicko Walidrogi-Nakło :27 N PW LUZ Agnieszka Domagała 826 Olesno Opole 827 Olesno Opole Żytniów- Rudniki- Krzepice- Starokrzepice Zęboiwce- Grodziec :30 54 N :20 52,7 N Przez miasto przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: 132: Wrocław Brzeg Opole Strzelce Opolskie Gliwice Bytom, 136: Opole Groszowice Kędzierzyn-, 144: Opole Fosowskie Tarnowskie Góry, 277: Opole Groszowice Wrocław Brochów, 287: Opole Nysa, 293/301: Opole Kluczbork. Omówienie pociągów zawarto w rozdziale poświęconym sieci komunikacji kolejowej. UT Beata Aleksandra Jeziorowska UT Beata Aleksandra Jeziorowska Twardawa-Walce- 695 Kędzierzyn- Brożec- Opole Krapkowice :00 39 N Veolia Transport Sp. z o.o. Rogów Opolski 759 Głuchołazy Pokrzywna- Opole /Prudnik Prudnik-Dębina :40 41 N Veolia Transport Sp. z o.o. 760 Głuchołazy Pokrzywna- Opole /Prudnik Prudnik-Moszna :40 42 N Veolia Transport Sp. z o.o. 761 Głuchołazy / Pokrzywna- Opole Prudnik-Górka Prudnik Prudnicka :40 42 N Veolia Transport Sp. z o.o. 762 Głuchołazy / Wierzbiec- Opole Prudnik-Krobusz- Prudnik Dębina :40 44 N Veolia Transport Sp. z o.o. Ligota Bialska- 764 Prudnik Opole Otoki Wieś :45 38 N Veolia Transport Sp. z o.o. Grabina-Łącznik 896 Prudnik Opole Moszna-Scigów- Prószków :45 39,5 N Veolia Transport Sp. z o.o. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu

234 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 234 Poz Podregion Opolski Podregion Opolski obejmuje 7 powiatów położonych w środkowej i wschodniej części Województwa Opolskiego: 1. Powiat Głubczycki 2. Powiat Kędzierzyński 3. Powiat Krapkowicki 4. Powiat Oleski 5. Miasto Opole (powiat grodzki) 6. Powiat Opolski 7. Powiat Strzelecki Tabela 53. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Podregionu Opolskiego Drogi Długość (km) % Województwa Drogi powiatowe 1 883,7 52 % Drogi gminne 1 681,5 71 % Źródło: Główny Urząd Statystyczny Powierzchnia Podregionu Opolskiego obejmuje 55% Województwa Opolskiego, zaś ludność tego podregionu stanowi 60% ludności całego województwa, co obrazuje, iż jest on nieco gęściej zaludniony niż Podregion Nyski. Mapa 18. Podregion Opolski na tle Województwa i powiaty wchodzące w jego skład

235 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 235 Poz Powiat Głubczycki Powiat głubczycki został utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Głubczyce. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Baborów, Głubczyce oraz Kietrz; gmina wiejska: Branice oraz miasta: Baborów, Głubczyce i Kietrz. Powiat graniczy z powiatami: prudnickim, kędzierzyńsko-kozielskim, raciborskim (Województwo Śląskie) oraz z Czechami (Kraj Morawsko-Śląski). Teren powiatu głubczyckiego to historyczny szlak handlowy, prowadzący z północy kraju na południe Europy, przez Bramę Morawską. Brak uciążliwego przemysłu oraz dbałość o czystość środowiska naturalnego sprawiły, że powiat należy do najczystszych pod tym względem w regionie. Bogactwo naturalne powiatu to wysokiej jakości woda pitna oraz kopaliny surowców drogowych. Dominującą dziedziną gospodarki jest rolnictwo. Na terenie powiatu rozlokowane są dwa gospodarstwa wielkopowierzchniowe do 10 tys. ha oraz kilkanaście gospodarstw przekraczających wielkością 100 ha, a średnia wielkość gospodarstwa rolnego wynosi ok. 20 ha. Na użytkach rolnych z przewagą 2 i 3 klasy uprawiane są głównie: pszenica, buraki, rzepak i kukurydza, prowadzone są także hodowle krów mlecznych i trzody chlewnej. Przemysł jest związany w dużej części z przetwórstwem rolnospożywczym (mleczarnie, olejarnie, przetwórstwo mięsne piekarnie, wytwórnie napoi, browar ) oraz w mniejszej z elektromechaniką, ceramiką, budownictwem i przetwórstwem drewna. Uwzględniając typowo rolniczy charakter powiatu prosperuje on bardzo dobrze. Na terenie powiatu dobrze zorganizowane jest szkolnictwo podstawowe, gimnazjalne i ponadpodstawowe; ogólnokształcące i techniczne. Turystów zwiedzających powiat mogą zainteresować jego pamiątki historyczne ze zbiorami Powiatowego Muzeum, walory przyrodnicze oraz liczne trasy rowerowe.

236 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 236 Poz Poniższa mapa ukazuje Powiat Głubczycki. Mapa 19. Powiat Głubczycki W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 54. Powierzchnia i ludność Powiatu Głubczyckiego Powierzchnia % województwa % podregionu Ludność % województwa % podregionu w km2 Gęstość zaludnienia na 1 km2 63 7% 13% % 8 % 72 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 55. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Głubczyckiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 328,4 9% 184,2 8% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest aż o 15% wyższa niż w całym Województwie Opolskimm i wynosi 588,3, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi

237 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 237 Poz Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 38 Wojewódzkie: 416, 417, 419, 420, 421 Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 20 tras, obsługiwanych przez 2 przewoźników. Tabela 56. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Głubczyckiego Przybliżona Średni Czy Przybliżona Liczba czas wybiega Nr długość kursów prędkość Od Do Przez przejazdu poza teren Przewoźnik zezw. jednego w ciągu techniczna [godz: województwa (T/N) kursu [km] doby min] [km/h] 787 Opole Kietrz /Głubczyce Wojnowice Branice Opole Kietlice :00 1:40 46 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 45,4 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 789 Pilszcz Opole Lisięcice Kietrz Opole Baborów-Lisięcice Głubczyce Głogówek Kietlice Racławice Śląskie 793 Racibórz Racibórz Głubczyce-Baborów 36 7 Dzierżkowic e Żerdziny-Pilszcz Racibórz Branice Kietrz Głubczyce Kędzierzyn- Milice Racibórz Branice Kietrz- Ściborzyce Wielkie Głubczyce Wrocław Grodków Głubczyce Głogówek Lisięcice-Kazimierz Głubczyce Kędzierzyn- 890 Głubczyce Kędzierzyn- Lisięcice 31 3 Grobniki Głubczyce Prudnik Kietlice Kędzierzyn- Baborów Cisek Spółdzielnia-Zakrzów- Polska Cerekiew-Wronin Pawłowiczki Szczyty Maciowakrze :50 2:25 1:00 1:00 1:15 1:10 1:00 1:10 3:10 0:50 0:45 0:50 0:45 1:00 0:25 44,8 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 45,4 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 38 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 41 T PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 41,5 T PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 36 T PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 42 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 49 T PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 51 T PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 40,5 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 44 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 43,4 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 48 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. 38,3 N Veolia Transport Sp. z o.o. 35 N Veolia Transport Sp. z o.o. 644 Kędzierzyn- 657 Kędzierzyn- Głubczyce Branice Naczysławki-Pawłowiczki- Miliczki Zdzieszowice- Żyrowa- Gogolin :05 1:50 39 N Veolia Transport Sp. z o.o. 39 N Veolia Transport Sp. z o.o. 843 Kędzierzyn- Naczysławki- Ostrożnica- 1:10 Baborów N Veolia Transport Sp. z o.o. Polska Cerekiew-Wronin Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat nie przechodzą obecnie żadne linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie.

238 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 238 Poz Powiat Kędzierzyńsko-Kozielski Powiat kędzierzyńsko-kozielski został utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Kędzierzyn-, który jest drugim po Opolu miastem województwa i ważnym ośrodkiem komunikacyjnym. W skład powiatu wchodzą: gmina miejska: Kędzierzyn-; gminy wiejskie: Bierawa, Cisek, Pawłowiczki, Polska Cerekiew oraz Reńska Wieś; miasto Kędzierzyn-. Powiat graniczy od zachodu z Powiatem Głubczyckim i Powiatem Prudnickim od północy z Powiatem Krapkowickim i Powiatem Strzeleckim zaś od wschodu i południa z Województwem Śląskim. Powiat kędzierzyńsko-kozielski posiada duży potencjał gospodarczy, infrastrukturalny, społeczny i intelektualny. Gospodarka opiera się o dobrze rozwinięty przemysł chemiczny, duży węzeł kolejowy, stocznię i port rzeczny na Odrze, kopalnię piasku oraz liczne zakłady usługowe i remontowo-budowlane. Powiat jest jednym z czterech rejonów przemysłowych Województwa Opolskiego, a miasto Kędzierzyn - jest drugim po Opolu miastem węzłowym strefy uprzemysłowienia i urbanizacji Opolszczyzny. Korzystne położenie związane jest przede wszystkim z bliskością autostrady A-4 Berlin - Kijów, z przebiegającą przez Kędzierzyn - międzynarodową magistralą kolejową wschód - zachód, która przewidziana jest do włączenia do Europejskiego Systemu Transportu Kolejowego oraz modernizowaną zgodnie z "Programem dla Odry " drogą wodną na rzece Odrze. Użytki rolne w powiecie zajmują 60% jego powierzchni. Na dobrych glebach uprawia się głównie pszenicę, jęczmień, rzepak oraz buraki cukrowe. Powiat jest specyficznie ukształtowanym obszarem. W otoczeniu terenów rolniczych funkcjonuje silnie uprzemysłowiona aglomeracja kędzierzyńsko-kozielska. Powiat należy do bardziej uprzemysłowionych w województwie. Funkcjonujące w powiecie przedsiębiorstwa mają strategiczne znaczenie dla regionu. Dominującą branżę w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim stanowią działy: chemiczny produkcyjny oraz dystrybucyjny, oprócz tego obecna jest branża maszynowa, mechaniczna oraz tekstylna.

239 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 239 Poz Poniższa mapa ukazuje powiat Kędzierzyńsko - Kozielski. Mapa 20. Powiat Kędzierzyńsko-Kozielski W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 57. Powierzchnia i ludność Powiatu Kędzierzyńsko-Kozielskiego Powierzchnia % województwa % podregionu Ludność % województwa % podregionu w km2 Gęstość zaludnienia na 1 km % 12% % 16 % 157 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 58. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Kędzierzyńsko- Kozielskiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 248,3 7% 263,7 11% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest aż o 11% niższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 458,8, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 38, 40, 45 Wojewódzkie: 408, 410, 417, 418, 421, 422, 423, 425, 426, 427. Zgodnie z opracowaniem pt. DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA GŁÓWNYCH MIAST WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO, przygotowanym przez Urząd Marszałkowski w 2012 roku, Kędzierzyn- posiada następującą obecną dostępność komunikacyjną dla ruchu drogowego.

240 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 240 Poz Mapa 21. Dostępność drogowa Kędzierzyna - Koźla Źródło: Opracowanie Dostępność komunikacyjna głównych miast województwa opolskiego, Departament Polityki Regionalnej i Przestrzennej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2012 r.

241 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 241 Poz Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 39 tras, obsługiwanych przez 3 przewoźników. Tabela 59. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Kędzierzyńsko- Kozielskiego Przybliżona Liczba Przybliżona Czy wybiega Średni czas Nr długość kursów prędkość poza teren Od Do Przez przejazdu zezw jednego w ciągu techniczna województwa [godz: min] kursu [km] doby [km/h] (T/N) Przewoźnik 796 Głubczyce Kędzierzyn- PKS w Głubczycach Milice :00 42 N Sp. z o.o. 889 Głubczyce Kędzierzyn- PKS w Głubczycach Lisięcice :45 44 N Sp. z o.o. 890 Głubczyce Kędzierzyn- PKS w Głubczycach Grobniki :50 43,4 N Sp. z o.o. 701 Strzelce Kędzierzyn- PKS w Strzelcach Zalesie-Leśnica :00 43 N Opolskie Opolskich SA 702 Strzelce Kędzierzyn- PKS w Strzelcach Zimna Wódka- Ujazd :00 43,5 N Opolskie Opolskich SA 703 Strzelce PKS w Strzelcach Sławięcice Ujazd- Niezdrowice :50 40 N Opolskie Opolskich SA 704 Żędowice Sławięcice Strzelce Opolskie- PKS w Strzelcach :00 39 N Ujazd Opolskich SA 705 Strzelce Kędzierzyn- Góra św. Anny- PKS w Strzelcach :55 44 N Opolskie Leśnica Opolskich SA 592 Bytków-Kózki- Kędzierzyn- Wróblin- Prudnik Biedrzychowice :15 39 N Veolia Transport Sp. z o.o. Głogówek 636 Kędzierzyn- Góra Świętej Kędzierzyn- -Łąki Anny Kozielskie :45 37 N Veolia Transport Sp. z o.o. Góra Świętej Kędzierzyn- 637 Anny Raszowa :30 36,3 N Veolia Transport Sp. z o.o. 638 Kędzierzyn- Kędzierzyn- Raszowa-Zalesie- Kędzierzyn :50 40 N Veolia Transport Sp. z o.o. 639 Kędzierzyn- Kędzierzyn-- Niezdrowice Blachownia Osiedle :40 32 N Veolia Transport Sp. z o.o. 640 Kędzierzyn-- Kędzierzyn- Strzelce Blachownia Osiedle- Opolskie Ujazd- Jaryszów :10 34,5 N Veolia Transport Sp. z o.o. 641 Kędzierzyn- Krapkowice Mechnica-Żużela :40 38 N Veolia Transport Sp. z o.o. 642 Kędzierzyn- Baborów Cisek Spółdzielnia- Zakrzów-Polska Cerekiew- Wronin :00 38,3 N Veolia Transport Sp. z o.o. 643 Pawłowiczki Szczyty Maciowakrze :25 35 N Veolia Transport Sp. z o.o. 644 Kędzierzyn- Naczysławki- Głubczyce Pawłowiczki- Miliczki :05 39 N Veolia Transport Sp. z o.o. 645 Kędzierzyn- Gościęcin- Głogówek Biedrzychowice :40 40 N Veolia Transport Sp. z o.o. 646 Kędzierzyn- Gościęcin-Wróblin- Nysa Głogówek- Prudnik :15 39,8 N Veolia Transport Sp. z o.o. 647 Kędzierzyn- Bytków- Gąścięcin- Głogówek Wróblin :55 41,6 N Veolia Transport Sp. z o.o. 648 Kędzierzyn- Głogówek Gąścięcin-Wróblin :50 40 N Veolia Transport Sp. z o.o. 649 Twrdawa-Głogówek- Kędzierzyn- Prudnik Nowy Browiniec- Lubrza :50 41 N Veolia Transport Sp. z o.o. 652 Kędzierzyn- Krapkowice Twardawa-Walce :50 43 N Veolia Transport Sp. z o.o. 653 Kędzierzyn- Reńska Wieś- Krapkowice Mechnica-Żużela :45 40 N Veolia Transport Sp. z o.o. 654 Kędzierzyn- Zdzieszowice- Krapkowice Obrowiec :50 37 N Veolia Transport Sp. z o.o. 655 Kędzierzyn- Krapkowice Rzokochów-Brożec :10 34 N Veolia Transport Sp. z o.o. 656 Kędzierzyn- Zdzieszowice- Krapkowice Obrowiec-Gogolin :00 35 N Veolia Transport Sp. z o.o. 657 Kędzierzyn- Branice Zdzieszowice-Żyrowa- Gogolin :50 39 N Veolia Transport Sp. z o.o.

242 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 242 Poz Nr zezw Od Do Przez Kędzierzyn- Kędzierzyn- 857 Kędzierzyn- 884 Kędzierzyn- Opole Baborów Kazimierz Twardawa- Walce- Brożec- Krapkowice- Rogów Opolski Naczysławki- Ostrożnica- Polska Cerekiew- Wronin Gościęcin- Głubczyce- Dzbańce Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursów w ciągu doby Średni czas przejazdu [godz: min] Przybliżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) Przewoźnik :00 39 N Veolia Transport Sp. z o.o :10 39 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 41,7 N Veolia Transport Sp. z o.o. Zalesie Gościęcin :50 34,4 N Veolia Transport Sp. z o.o. 902 Głogówek Głogówek Trawniki-Wroblin :40 38,8 N Veolia Transport Sp. z o.o. 906 Kędzierzyn- Kędzierzyn-- Leśnica Sławięcice :00 37 N Veolia Transport Sp. z o.o. 941 Prudnik Lubrza- Dytmarów- Kędzierzyn- Nowy Browiniec- Głogówek- Twardawa :15 41,7 N Veolia Transport Sp. z o.o. 942 Prudnik Jesiona-Racławice- Kędzierzyn- Dzierżysławice- Głogówek- Twardawa :05 39,4 N Veolia Transport Sp. z o.o. 945 Prudnik Kędzierzyn- Skrzypiec- Wierzch- Głogówek- Twardawa :20 42 N Veolia Transport Sp. z o.o. 946 Twradawa-Głogówek- Kędzierzyn- Prudnik Nowy Browiniec- Jasiona :20 40,6 N Veolia Transport Sp. z o.o. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: 136: Kędzierzyn- Opole Groszowice, 137: Katowice Legnica przez Kędzierzyn-, Prudnik, Nysę. Linia kolejowa nr 136 stanowi część europejskiej linii E-59, łączącej w najdogodniejszy i najkrótszy sposób Skandynawię (np. Malmö oraz Ystad w Szwecji) z Europą Środkowo-Wschodnią (Wiedeń, Budapeszt, Praga) i z Bałkanami. Na odcinku Polskim linia ta biegnie od Świnoujścia poprzez Szczecin, Poznań i Wrocław aż do przejścia granicznego w Chałupkach w Województwie Śląskim. Linia E 59 jest objęta Umową Europejską o Głównych Międzynarodowych Liniach Kolejowych (AGC), a także stanowi element Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) w skład, której wchodzą drogi i linie kolejowe, porty lotnicze, morskie, rzeczne, drogi wodne oraz terminale przeładunkowe. Linia E 59 jest objęta Umową Europejską o Głównych Międzynarodowych Liniach Kolejowych (AGC), a także stanowi element Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) w skład, której wchodzą drogi i linie kolejowe, porty lotnicze, morskie, rzeczne, drogi wodne oraz terminale przeładunkowe. Linia kolejowa nr 137 jest częścią linii europejskiej E-30, leżącą w III Paneuropejskim Korytarzu Transportowym, łączącym Niemcy, Polskę i Ukrainę. Polski odcinek tej linii o długości 677 km łączy najważniejsze centra i regiony ekonomiczne południowej Polski: Dolny Śląsk, Górny Śląsk, Małopolskę i Podkarpacie. Przez Polskę linia przebiega na trasie od granicy państwa z Niemcami przez Zgorzelec Bolesławiec- Legnicę Wrocław Opole - Kędzierzyn- - Zabrze - Katowice - Jaworzno - Trzebinię - Kraków - Tarnów - Rzeszów - Przemyśl do granicy z Ukrainą w Medyce. Modernizacja linii E 30 realizowana jest przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. etapami od 2000 roku. Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawarto w rozdziale poświęconym sieci komunikacji kolejowej.

243 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 243 Poz Powiat Krapkowicki Powiat krapkowicki usytuowany jest w górnym biegu rzeki Odry u podnóża Góry Św. Anny (Góry Chełmskiej). Położony jest na wysokości 170 m. n.p.m. i rozciąga się na powierzchni ok. 442 km2. Na jego obszarze krzyżowały się niegdyś szlaki handlowe: ze wschodu na zachód i z północy na południe (ze Skandynawii na Bałkany przez Bramę Morawską). Mimo istnienia tradycyjnych, silnych więzi gospodarczych między trzema leżącymi w pobliżu siebie miejscowościami: Krapkowicami, Otmętem i Gogolinem, aż do roku 1956 należały one do różnych powiatów: opolskiego i strzeleckiego. Jako jednostka administracyjna powiat krapkowicki powstał 1 stycznia 1956 r. Obejmował wtedy trzy gminy miejskie: Krapkowice, Gogolin i Zdzieszowice oraz dwie wiejskie: Strzeleczki i Walce. W tym kształcie funkcjonował do lipca 1975 r. Z początkiem stycznia 1999 r. w wyniku nowego podziału administracyjnego kraju reaktywowano powiat krapkowicki, który w swoim kształcie powiela poprzedni, powiększony o sołectwo Januszkowice. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Gogolin, Krapkowice, Zdzieszowice gminy wiejskie: Strzeleczki, Walce miasta: Gogolin, Krapkowice, Zdzieszowice. Powiat Krapkowicki graniczy od północy z Powiatem Opolskim, od wschodu z Powiatem Strzeleckim, od południa z Powiatem Kędzierzyńsko-Kozielskim, zaś od zachodu z Powiatem Prudnickim. Powiat Krapkowicki leży na ważnym szlaku komunikacyjnym, łączącym Górny Śląsk z Opolem i dalej z Dolnym Śląskiem. Przez teren powiatu przechodzi zarówno autostrada A4, jak i linia kolejowa Katowice Gliwice Opole Wrocław. Przez powiat przechodzi również najszerszy korytarz transportowy w komunikacji autobusowej województwa: Krapkowice-Opole. Same Krapkowice nie mają linii kolejowej, jednakże linia kolejowa przechodzi przez oddalony od nich o niecałe 5 km Gogolin. Czas dojazdu bezpośrednim pociągiem spółki Przewozy Regionalne z Gogolina do Opola Głównego wynosi 31 minut, zaś czas dojazdu autobusem z Krapkowic do Opola od 40 do 50 minut.

244 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 244 Poz Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 22. Powiat Krapkowicki W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 60. Powierzchnia i ludność Powiatu Krapkowickiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 9% % 11 % 149 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 61. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Krapkowickiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 142,7 4% 231,1 10% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 6,5% niższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 478,2, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: A4, 45 Wojewódzkie: 409, 414, 415, 416, 423, 424, 428 Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 35 tras, obsługiwanych przez 5 przewoźników.

245 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 245 Poz Tabela 62. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Krapkowickiego Przybliżona czas żona wybiega Średni Przybli- Czy Liczba kursó Nr długość przeja prędkość poza teren Od Do Przez w w Przewoźnik zezw jednego -zdu techniczndztwa wojewó- ciągu kursu [godz: doby [km] min] [km/h] (T/N) 949 Opole Krapkowice Przywory :35 N 972 Krapkowice Opole 616 Opole Kamień Śląski 618 Opole Krapkowice 619 Krapkowice Opole 787 Opole Kietrz /Głubczyce Rogów Opolski Tarnów Opolski Kąty Opolskie Rogów Opolski :45 N :30 N LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o :40 37,5 N Opolskie PKS SA :52 N Opolskie PKS SA Wojnowice :00 46 N 788 Branice Opole Kietlice :40 45,4 N 789 Pilszcz Opole Lisięcice :50 44,8 N 790 Kietrz Opole Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Kędzierzyn- Kędzierzyn- Baborów- Lisięcice Zalesie- Leśnica Góra św. Anny- Leśnica :25 45,4 N :00 43 N :55 44 N Krapkowice Leśnica :25 41 N Prudnik Krapkowice Krapkowice Krapkowice Zdzieszowice Kamień Śląski 727 Krapkowice Opole Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Kędzierzyn- Kędzierzyn- Kędzierzyn- Kędzierzyn- Kędzierzyn- Niwki- Krapkowice Kalinowice- Niwki Góra św. Anny- Obrowiec Góra św. Anny- Obrowiec- Gogolin Dolna- Leśnica :10 50 N :45 47 N :10 41,7 N :15 43,3 N :35 40,7 N Poznowice :40 44,1 N Chorula Ligota Dolna :45 57,3 N Krapkowice Kamień Śląski Krapkowice Krapkowice Krapkowice Krapkowice Krapkowice 650 Twardawa Głogówek Kamień Śląski- Tarnów Opolski Dolna-Góra św.anny Szymiszów- Poznowice Mechnica- Żużela Twardawa- Walce Reńska Wieś- Mechnica- Żużela Zdzieszowice -Obrowiec Rzokochów- Brożec Walce- Zabierzów :50 57,6 N :30 41 N :50 42,4 N :40 38 N :50 43 N :45 40 N :50 37 N :10 34 N :20 43 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o.

246 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 246 Poz Nr zezw Od Do Przez Kędzierzyn- Kędzierzyn- Krapkowice Krapkowice 758 Prudnik Krapkowice 778 Prudnik Krapkowice 896 Prudnik Opole Zdzieszowice - Obrowiec- Gogolin Twardawa- Walce- Brożec- Krapkowice- Rogów Opolski Prężyna- Krobusz- Moszna- Dobra Krobusz- Moszna- Dobra Moszna- Scigów- Prószków Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursó w w ciągu doby Średni czas przeja -zdu [godz: min] Przybliżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) :00 35 N :00 39 N :00 45,1 N :00 37,2 N :45 39,5 N 907 Głogówek Krapkowice Walce-Brożec :30 41 N 908 Krapkowice Twardawa Mechnica- Grocholub- Walce :50 40 N Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przewoźnik Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Przez powiat przebiega jedna linia kolejowa, po której kursują pociągi pasażerskie: 136: Opole Groszowice Gogolin k. Krapkowic Kędzierzyn-. Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawiera rozdział poświęcony sieci komunikacji kolejowej.

247 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 247 Poz Powiat Oleski Powiat oleski położony jest w północno-wschodniej części województwa opolskiego, na skrzyżowaniu historycznych szlaków handlowych: bursztynowego z Bałtyku przez Morawy na południe Europy i solnego z Krakowa przez Wrocław na zachód Europy. Tutaj też krzyżują się obecnie drogi krajowe Katowice Poznań oraz drogi wiodące w kierunku Opola i Gliwic. Istnieje też wiele kilometrów dróg powiatowych i gminnych gwarantujących dobre połączenia ze wszystkimi miejscowościami powiatu, województwa i kraju. Pod względem rzeźby terenu powierzchnia powiatu stanowi płaszczyznę lekko pofałdowanych nizin wznoszących się na m n.p.m. Najwyższe wzniesienie znajduje się w okolicy Kościelisk (280,2 m n.p.m.) i nosi nazwę Wzgórza Biskupickiego. Prawie trzecią część powierzchni zajmują lasy, skupione w dużych kompleksach. Są to przeważnie bory sosnowe bogate w urodzajne w runo leśne. Bogactwa naturalne występujące na terenie powiatu to: glinki ceramiczne, żwirki i piaski budowlane. Powiat Oleski graniczy od północy z Województwem Łódzkim, od wschodu z Województwem Śląskim, od południa z Powiatem Strzeleckim, zaś od zachodu z Powiatem Opolskim i Powiatem Kluczborskim. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Dobrodzień, Gorzów Śląski, Olesno, Praszka gminy wiejskie: Radłów, Rudniki, Zębowice miasta: Dobrodzień, Gorzów Śląski, Olesno, Praszka.

248 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 248 Poz Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 23. Powiat Oleski

249 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 249 Poz W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 63. Powierzchnia i ludność Powiatu Oleskiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 19% % 11 % 68 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 64. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Oleskiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 294,5 8% 253,5 11% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest aż o 18% wyższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 603,1, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 11, 42, 43, 45, 46 Wojewódzkie: 487, 494, 901. Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 17 tras, obsługiwanych przez 7 przewoźników. Tabela 65. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Oleskiego Przybliżona Liczba Przybliżona Czy wybiega Średni czas Nr długość kursów prędkość poza teren Od Do Przez przejazdu zezw. jednego w ciągu techniczna województwa [godz: min] kursu [km] doby [km/h] (T/N) Przewoźnik 850 Praszka Opole Olesno :20 N Lucyna Garncarek Przewóz Osób 552 Opole Warszawa Częstochowa :20 T Biuro Podróży i Przewozów Riviera 886 Opole Zębowice Zakrzów Turawski :05 N LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. 602 Opole Dobrodzień Ozimek-Myślina :00 52 N Opolskie PKS SA 617 Opole Łódź Olesno :10 51,1 T Opolskie PKS SA 835 Opole Łódź Wieluń-Sieradz-Zduńska Wola :05 50,6 T Opolskie PKS SA 987 Opole Zębowice Turawa :00 40 N Opolskie PKS SA 809 Uszyce Opole Praszka-Gorzów Śląski- Kluczbork-Bierdzany :00 40 N 810 Olesno Opole :05 54 N 816 Praszka Wrocław 818 Olesno Opole 821 Kluczbork Olesno 965 Lasowice Wielkie Olesno Gorzów Śląski-Kluczbork- Wołczyn- Oleśnica Lasowice Wielkie- Bierdzany Chocianowice-Ciarka-Stare Olesno Laskowice Wielkie- Chudoba :35 53 T :10 53,6 N :45 40 N :30 46 N 995 Olesno Wędrynia Łowoszów :25 49 N 826 Olesno Opole Żytniów-Rudniki- Krzepice- Starokrzepice :30 54 N 827 Olesno Opole Zęboiwce-Grodziec :20 52,7 N 863 Olesno Olesno :30 55 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Lubińcu Sp. z o.o. UT Beata Aleksandra Jeziorowska UT Beata Aleksandra Jeziorowska UT Beata Aleksandra Jeziorowska

250 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 250 Poz Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe: 143: Kalety Wrocław Mikołajów, 181: Herby Nowe Oleśnica. Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawarto w rozdziale poświęconym sieci komunikacji kolejowej. 1.5 Powiat Opolski Powiat opolski reaktywowano na mocy reformy terytorialnej w roku Powiat charakteryzuje się dużą lesistością terenu (70,4 tys. to ponad 44%), najwięcej użytków leśnych odnotowuje się w gminach Murów, Tułowice, Ozimek, Turawa. Lasy te są dość znacznie zróżnicowane, dominującymi siedliskami są siedliska borowe, lasy mieszane, występują również siedliska olsowe. Według danych GUS za 2006 rok obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, prawnie chronione, obejmują na terenie powiatu powierzchnię 88170,7 ha (55,57% powierzchni powiatu). Zdecydowaną większość tych obszarów zajmują obszary chronionego krajobrazu (ponad 67%) i parki krajobrazowe (32%). Drewniane kościółki powiatu opolskiego są świadectwem wysokiej kultury technicznej, świadczą o umiejętnościach ciekawych rozwiązań plastyczno przestrzennych. Na terenie powiatu w dużych ilościach występują: kruszywo naturalne, surowce ceramiki budowlanej, piaski, piaski ze żwirem. Pokłady wapienia muszlowego stanowią podstawową bazę surowcową dla potrzeb przemysłu wapienniczego i cementowego, który rozwinął się w okolicach Tarnowa Opolskiego. W pobliżu Graczy, Rutek i Tułowic występują złoża bazaltów eksploatowane przez kopalnie odkrywkowe surowców drogowych i surowców skalnych. Złoża margla, iłów i wapienia, pozwoliły na utworzenie kopalń i kamieniołomów, np. w Krasiejowie i Folwarku. Zasoby leśne i spora ilość drewna dała podstawę do powstania dużych zakładów przemysłu drzewnego w Murowie i mniejszych w gminach Popielów i Dobrzeń Wielki, Komprachcice. Przez teren Powiat Opolskiego przechodzi fragment jednej z najsłynniejszych na świecie już w czasach Średniowiecza dróg pielgrzymich Drogi św. Jakuba Via Regia (El Camino) prowadzącej do sanktuarium św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii, blisko wybrzeży Atlantyku, oznaczanej na szlaku charakterystycznym symbolem żółtej muszli. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Niemodlin, Ozimek, Prószków gminy wiejskie: Chrząstowice, Dąbrowa, Dobrzeń Wielki, Komprachcice, Łubniany, Murów, Popielów, Tarnów Opolski, Tułowice, Turawa miasta: Niemodlin, Ozimek, Prószków. Powiat Opolski otacza miasto Opole, samo zaś graniczy z innymi, otaczającymi go powiatami, kolejno od północy: Kluczborskim, Oleskim, Strzeleckim, Krapkowickim, Prudnickim, Nyskim, Brzeskim oraz Namysłowskim.

251 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 251 Poz Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 24. Powiat Opolski W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 66. Powierzchnia i ludność Powiatu Opolskiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 31% % 22 % 84 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 67. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Opolskiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 519,0 14% 328,5 14% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 3,5% wyższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 529,9, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: A4, 45, 46, 94 Wojewódzkie: 385, 405, 413, 414, 423, 428, 429, 435, 454, 455, 457, 458, 459, 461, 463, 464.

252 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 252 Poz Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 71 tras, obsługiwanych przez 15 przewoźników. Tabela 68. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Opolskiego Przybliżona Liczba Przyblżona Czy wybiega Średni czas Nr długość kursów prędkość poza teren Od Do Przez przejazdu Przewoźnik zezw jednego w ciągu techniczna województwa [godz: min] kursu [km] doby [km/h] (T/N) Biuro Podróży i Przewozów 552 Opole Warszawa Częstochowa :20 T Riviera 988 Opole Kluczbork Bierdzany :53 56,3 N FART Andrzej Dąbrowski 853 Namysłów Opole Kup :10 N 850 Praszka Opole Olesno :20 N 616 Opole Kamień Śląski Tarnów Opolski :30 N 815 Opole Kamionek Tarnów Opolski :35 N 886 Opole Zębowice Zakrzów Turawski :05 N 935 Opole Krośnica Dębie-Daniec :35 N 949 Opole Krapkowice Przywory :35 N 958 Opole Strzelce Opolskie Izbicko :45 N 972 Krapkowice Opole Rogów Opolski :45 N GINTRANS Piotr Nowakowski Lucyna Garncarek Przewóz Osób LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. LUZ Komerycjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. 602 Opole Dobrodzień Ozimek-Myślina :00 52 N Opolskie PKS SA 618 Opole Krapkowice Kąty Opolskie :40 37,5 N Opolskie PKS SA 619 Krapkowice Opole Rogów Opolski :52 N Opolskie PKS SA 630 Opole Mikolin Narok :45 N Opolskie PKS SA 631 Opole Skorogoszcz Karczów :35 42,9 N Opolskie PKS SA 770 Opole Nysa Dąbrowa-Sidzina :20 54 N Opolskie PKS SA 801 Opole Mąkoszyce Chróścice-Lubienie :20 N Opolskie PKS SA 829 Opole Mąkoszyce Chróścice-Karłowice :06 40,6 N Opolskie PKS SA 960 Opole Wołczyn Grabczok :24 N Opolskie PKS SA 987 Opole Zębowice Turawa :00 40 N Opolskie PKS SA 989 Opole Stare Budkowice :12 35,8 N Opolskie PKS SA 682 Brzeg Popielów Czepielowice- Rybna :50 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 687 Brzeg Popielów Stobrawa :40 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 690 Brzeg Kuźnica Śmiechowice :40 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 981 Grodków Tułowice Tarnica-Niemodlin :50 40,7 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 983 Brzeg Świerczów Śmiechowice- Mąkoszyce- Bąkowice :55 41,1 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 984 Grodków Opole Gracze-Niemodlin :28 43,4 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 787 Opole Kietrz Wojnowice :00 46 N 788 Branice Opole Kietlice :40 45,4 N 789 Pilszcz Opole Lisięcice :50 44,8 N 790 Kietrz Opole Baborów-Lisięcice :25 45,4 N 808 Kluczbork Tuły Ligota Dolna-Stare Budkowice :30 54 N 807 Kluczbork Dylaki Kuniów-Bierdzany :45 55,1 N PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp.z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o.

253 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 253 Poz Nr zezw Od Do Przez Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursów w ciągu doby Średni czas przejazdu [godz: min] Przyblżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) 810 Olesno Opole :05 54 N 809 Uszyce Opole Praszka-GorzówŚląski- Kluczbork- Bierdzany :00 40 N 811 Kluczbork Opole Wąsice-Pokój :30 40 N 812 Kluczbork Opole Markotów Mały- Wołczyn-Murów :20 41 N 813 Byczyna Opole Wołczyn-Murów :45 54 N 814 Kluczbork Opole Tuły-Bierdzany :20 39 N 817 Byczyna Opole 818 Olesno Opole 819 Kluczbork Stare Budkowice 895 Kluczbork Opole Biskupice- Kluczbork- Bierdzany Lasowice Wielkie- Bierdzany Ligota Dolna-Bażany- Tuły Markotów Duży- Wołczyn-Murów :15 46 N :10 53,6 N :05 57,5 N :40 55,7 N 624 Namysłów Opole Kup-Brzezie :20 N 678 Kępno Opole Świerczów :10 50 T 694 Namysłów Opole Fałkowice-Pokój :00 47 N Przewoźnik PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Namysłowie Sp. z o.o. PKS w Namysłowie Sp. z o.o. PKS w Namysłowie Sp. z o.o. 735 Opole Kłodzko Niemodlin :00 T PKS w Nysie Sp. z o.o. 957 Nysa Tułowice 700 Kielcza Dylaki 722 Strzelce Opolskie Opole 724 Leśnica Opole 727 Krapkowice Opole Jasienica Dolna- Łambinowice Kielcza- Zawadzkie- Dylaki Strzelce Opolskie- Sucha-Izbicko Zalesie- StrzelceOpolskie- Izbicko Kamień Śląski-Tarnów Opolski :45 53,9 N PKS w Nysie Sp. z o.o :00 45 N :40 58 N :20 51 N :50 57,6 N 614 Opole Izbicko Walidrogi-Nakło :27 N 826 Olesno Opole Żytniów-Rudniki- Krzepice-Starokrzepice :30 54 N 827 Olesno Opole Zęboiwce- Grodziec :20 52,7 N 635 Prudnik Niemodlin 695 Kędzierzyn- 759 Głuchołazy /Prudnik 760 Głuchołazy /Prudnik 761 Głuchołazy / Prudnik 762 Głuchołazy / Prudnik Opole Opole Opole Opole Opole 764 Prudnik Opole 766 Prudnik Niemodlin 767 Prudnik Niemodlin Ścinawa Mała- Korfantów- Rzymkowice Twardawa-Walce- Brożec-Krapkowice- Rogów Opolski Pokrzywna-Prudnik- Dębina Pokrzywna-Prudnik- Moszna Pokrzywna-Prudnik- Górka Prudnicka Wierzbiec- Prudnik- Krobusz- Dębina Ligota Bialska-Otoki Wieś-Grabina-Łącznik Rudziczka- ŚcinawaMała- Jagielnica- Rączka- Korfantów LigotaBialska-Grabina- Korfantów PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PW LUZ Agnieszka Domagała UT Beata Aleksandra Jeziorowska UT Beata Aleksandra Jeziorowska :40 46,8 N Veolia Transport Sp. z o.o :00 39 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 41 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 44 N Veolia Transport Sp. z o.o :45 38 N Veolia Transport Sp. z o.o :50 38 N Veolia Transport Sp. z o.o ,6 N Veolia Transport Sp. z o.o.

254 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 254 Poz Nr zezw Od Do Przez 780 Prudnik Niemodlin 782 Prudnik Niemodlin 783 Łambinowi ce Niemodlin 784 Prudnik Niemodlin 834 Łambinowi ce Niemodlin 896 Prudnik Opole Ligota Bialska- Puszyna- Korfantów- Rzymkowice Biała-Grabina- Korfantów- Przechód- Sowin Sowin- Goszczowice- Tułowice Ligota Bialska- Pogórze-Rzymkowice- Borek-Sowin Korfantów- Rzymkowice-Borek- Tułowice Moszna-Scigów- Prószków Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursów w ciągu doby Średni czas przejazdu [godz: min] Przyblżona prędkość techniczna [km/h] Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Czy wybiega poza teren województwa (T/N) Przewoźnik :05 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :35 55 N Veolia Transport Sp. z o.o :35 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :20 43,6 N Veolia Transport Sp. z o.o :00 47,3 N Veolia Transport Sp. z o.o :45 39,5 N Veolia Transport Sp. z o.o. Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: 132: Bytom Wrocław Główny 136: Opole Groszowice Kędzierzyn- 144: Opole Główne Tarnowskie Góry 277: Opole Groszowice Wrocław Brochów 287: Opole Zachodnie Nysa 293/301: Opole Główne Kluczbork. Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawiera rozdział poświęcony sieci komunikacji kolejowej.

255 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 255 Poz Powiat Strzelecki Powiat Strzelecki podobnie jak Krapkowicki leży zarówno na drogowym, jak i na kolejowym szlaku komunikacyjnym, łączącym Górny i Dolny Śląsk. W gospodarce powiatu najważniejsze miejsce pod względem generowanych miejsc pracy, jak i ilości podmiotów, zajmuje handel i usługi. Rolnictwo i przemysł zajmują zbliżone do siebie pozycje. Przemysł dominuje w rejonie Strzelec Opolskich i Zawadzkiego, z kolei tereny południowe i zachodnie powiatu mają charakter rolniczy. Nie należy zapominać jednak o trendzie spadku zatrudnienia w rolnictwie i gromadzenia ziemi uprawnej przez silniejsze ekonomicznie gospodarstwa rolne. Można więc powiedzieć, iż gospodarka powiatu strzeleckiego ma charakter zrównoważony. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Kolonowskie, Leśnica, Strzelce Opolskie, Ujazd, Zawadzkie gminy wiejskie: Izbicko, Jemielnica miasta: Kolonowskie, Leśnica, Strzelce Opolskie, Ujazd, Zawadzkie. Powiat Strzelecki graniczy od północy z Powiatem Oleskim, od wschodu z Województwem Śląskim, od południa z Powiatem Kędzierzyńskim zaś od zachodu z Powiatem Krapkowickim i Powiatem Opolskim.

256 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 256 Poz Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 25. Powiat Strzelecki W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 69. Powierzchnia i ludność Powiatu Strzeleckiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 14% % 13 % 103 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 70. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchnia na terenie Powiatu Strzeleckiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 309,8 9% 255,8 11% Źródło: Główny Urząd Statystyczny

257 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 257 Poz Na terenie powiatu znajdują się dwa węzły autostrady Olszowa, Nogawczyce skąd w przeciągu godziny można dotrzeć do Wrocławia (130 km) i dalej, aż do zachodniej granicy. Droga międzynarodowa E-40 jest głównym połączeniem południowej i południowo zachodniej części kraju ze wschodnią granicą. Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: A4, 40, 88, 94 Wojewódzkie: 409, 426, 463, 901 Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest aż o 11% niższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 454,1, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Sieć komunikacyjną uzupełniają drogi powiatowe i gminne. Obok transportu kołowego występuje dobrze rozwinięta sieć kolejowa. W skład jej wchodzą cztery linie przechodzące przez powiat (Opole - Częstochowa, Opole - Gliwice, Fosowskie - Tarnowskie Góry). Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 28 tras, obsługiwanych przez 4 przewoźników. Tabela 71. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Strzeleckiego Przybliżona czas żona wybiega Średni Przybli- Czy Liczba kursó Nr długość przejazdu techni- wojewó- prędkość poza teren Od Do Przez w w Przewoźnik zezw jednego ciągu kursu [godz: czna dztwa doby [km] min] [km/h] (T/N) LUZ Komercyjne Linie 935 Opole Krośnica Dębie-Daniec :35 N Autobusowe Sp. z o.o. 958 Opole Strzelce Opolskie 700 Kielcza Dylaki Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Kędzierzyn- Kędzierzyn- Sławięcice 704 Żędowice Sławięcice Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Ujazd- Niezdrowice Strzelce Opolskie- Ujazd Góra św. Anny- Leśnica Kędzierzyn- Izbicko :45 N Kielcza- Zawadzkie-Dylaki LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o :00 45 N PKS w Strzelcach Opolskich SA Zalesie-Leśnica :00 43 N PKS w Strzelcach Opolskich SA Zimna Wódka :00 43,5 N PKS w Strzelcach Opolskich SA :50 40 N PKS w Strzelcach Opolskich SA :00 39 N PKS w Strzelcach Opolskich SA :55 44 N PKS w Strzelcach Opolskich SA Krapkowice Leśnica :25 41 N PKS w Strzelcach Opolskich SA Prudnik Niwki-Krapkowice :10 50 N PKS w Strzelcach Opolskich SA Krapkowice Kalinowice-Niwki :45 47 N PKS w Strzelcach Opolskich SA Krapkowice Góra św. Anny- Obrowiec :10 41,7 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 713 Strzelce Góra św. Anny- Krapkowice Opolskie Obrowiec- Gogolin :15 43,3 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 714 Strzelce Opolskie Zdzieszowice Dolna-Leśnica :35 40,7 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 715 Strzelce Opolskie Kamień Śląski Poznowice :40 44,1 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 717 Strzelce Opolskie Chorula Ligota Dolna :45 57,3 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 722 Strzelce Strzelce Opolskie- Opole Opolskie Sucha- Izbicko :40 58 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 724 Leśnica Opole Zalesie-Strzelce Opolskie- Izbicko :20 51 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 924 Strzelce Dolna-Góra Krapkowice Opolskie św.anny :30 41 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 950 Strzelce Szymiszów- Kamień Śląski Opolskie Poznowice :50 42,4 N PKS w Strzelcach Opolskich SA 614 Opole Izbicko Walidrogi-Nakło :27 N PW LUZ Agnieszka Domagała 636 Kędzierzyn- Góra Świętej Kędzierzyn-- Anny Łąki Kozielskie :45 37 N Veolia Transport Sp. z o.o.

258 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 258 Poz Nr zezw Od Do Przez Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursó w w ciągu doby Średni czas przejazdu [godz: min] Przybliżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) Przewoźnik 637 Góra Świętej Kędzierzyn- Anny Raszowa :30 36,3 N Veolia Transport Sp. z o.o. 638 Kędzierzyn- Kędzierzyn- Raszowa- Zalesie- Kędzierzyn :50 40 N Veolia Transport Sp. z o.o. 639 Kędzierzyn- Kędzierzyn- Niezdrowice Blachownia Osiedle :40 32 N Veolia Transport Sp. z o.o. 640 Kędzierzyn- Kędzierzyn- Strzelce Blachownia Opolskie Osiedle-Ujazd :10 34,5 N Veolia Transport Sp. z o.o. Jaryszów 884 Kędzierzyn- Zalesie Gościęcin :50 34,4 N Veolia Transport Sp. z o.o. 906 Kędzierzyn- Kędzierzyn- - Leśnica Sławięcice :00 37 N Veolia Transport Sp. z o.o. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: 61: Kielce Fosowskie, 132: Bytom Wrocław Główny, 144: Opole Główne Tarnowskie Góry. Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawarto w rozdziale poświęconym sieci komunikacji kolejowej.

259 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 259 Poz Podregion Nyski Podregion Nyski obejmuje 5 powiatów położonych w zachodniej części Województwa Opolskiego: 1. Powiat Brzeski 2. Powiat Kluczborski 3. Powiat Namysłowski 4. Powiat Nyski 5. Powiat Prudnicki W Podregionie Nyskim znajdują się trzy ważne dla województwa miasta: Brzeg, Kluczbork oraz Nysa. Tabela 72. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Podregionu Nyskiego Drogi Długość (km) % województwa Drogi powiatowe 1 751,20 48% Drogi gminne 672, 3 29% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Powierzchnia Podregionu Nyskiego obejmuje 45% Województwa Opolskiego, zaś ludność tego podregionu stanowi 40% ludności całego województwa. Mapa 26. Podregion Nyski na tle Województwa i powiaty wchodzące w jego skład

260 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 260 Poz Powiat Brzeski Powiat brzeski położony jest w województwie opolskim. Jego obecny kształt powstał w 1999 roku. Siedzibą powiatu jest miasto Brzeg. Powiat brzeski składa się z ziemi Brzeskiej, fragmentu ziemi grodkowskiej oraz fragmentu ziemi niemodlińskiej. Ziemia Brzeska i Grodkowska są historycznymi częściami Dolnego Śląska natomiast Ziemia Niemodlińska znajduje się w granicach Górnego Śląska. Ziemia Brzeska to urozmaicony teren - niziny, góry, pola, lasy, czysta woda i wiele zabytków reprezentujących różne style i epoki. Dobre warunki komunikacyjne, w tym rozbudowana sieć dróg umożliwiają szybkie dotarcie do gmin i malowniczych miejscowości, które z pewnością warto odwiedzić. Główną atrakcją turystyczną jest zamek średniowieczny w Dębnie, XIX-wieczny dwór szlachecki w Dołędze, ruiny średniowiecznego zamku z XIV w. w Czchowie oraz wiele zabytkowych obiektów sakralnych. W skład powiatu wchodzą następujące jednostki administracyjne: gminy miejskie: Brzeg gminy miejsko-wiejskie: Grodków, Lewin Brzeski gminy wiejskie: Lubsza, Olszanka, Skarbimierz miasta: Brzeg, Grodków, Lewin Brzeski. Powiat brzeski sąsiaduje z powiatami: nyskim od południa, opolskim od wschodu, namysłowskim od północy oraz z oławskim i strzelińskim od zachodu. Brzeg jest czwartym co do wielkości miastem Województwa Opolskiego. Przez Powiat ten przebiega największy korytarz kolejowy województwa, tj. Opole Brzeg Wrocław.

261 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 261 Poz Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 27. Powiat Brzeski W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Mapa 28. Powierzchnia i ludność Powiatu Brzeskiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 21% % 23 % 106 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 73. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Brzeskiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 282,4 8% 144,2 6% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 2% wyższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 520,7, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: A4, 39, 94 Wojewódzkie: 378, 385, 401, 403, 457, 458, 459, 460, 462 Zgodnie z opracowaniem pt. DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA GŁÓWNYCH MIAST WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO, przygotowanym przez Urząd Marszałkowski w 2012 roku, Brzeg posiada następującą obecną dostępność komunikacyjną dla ruchu drogowego.

262 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 262 Poz Mapa 29. Dostępność drogowa Brzegu Źródło: Opracowanie Dostępność komunikacyjna głównych miast województwa opolskiego, Departament Polityki Regionalnej i Przestrzennej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2012 r.

263 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 263 Poz Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiegają 34 trasy, obsługiwane przez 5 przewoźników. Tabela 74. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Brzeskiego Przybliżona Liczba Przybliżon Czy wybiega Średni czas Nr długość kursów a prędkość poza teren Od Do Przez przejazdu zezw jednego w ciągu techniczna województwa [godz: min] kursu [km] doby [km/h] (T/N) Przewoźnik 630 Opole Mikolin Narok :45 N Opolskie PKS SA 631 Opole Skorogoszcz Karczów :35 42,9 N Opolskie PKS SA 801 Opole Mąkoszyce Chróścice- Lubienie :20 N Opolskie PKS SA 829 Opole Mąkoszyce Chróścice- Karłowice :06 40,6 N Opolskie PKS SA 598 Brzeg Bąkowice Mąkoszyce :40 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 626 Brzeg Brzeg Leśna Woda- Bystrzyca :00 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 628 Brzeg Nysa Lipowa- Skoroszyce :20 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 663 Brzeg Nysa Bąków- Grodków- PKS Sp. z o.o :45 N Biechów w Brzegu 664 Brzeg Nysa Kolnica-Skoroszyce :25 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 665 Brzeg Strzelin Lipowa-Grodków- PKS Sp. z o.o :30 T Wawrzyszów w Brzegu 667 Brzeg Strzelin Baryłówek-Wiązów- PKS Sp. z o.o :05 T Głęboka w Brzegu 668 Brzeg Strzelin Bierzów-Bryłówek- PKS Sp. z o.o :05 T Wiązów-Gułów w Brzegu 669 Brzeg Wiązów Owczary :37 T PKS Sp. z o.o. w Brzegu 670 Brzeg Wiązów Bierzów :42 T PKS Sp. z o.o. w Brzegu 671 Brzeg Wiązów Skarbimierz :40 T PKS Sp. z o.o. w Brzegu 673 Brzeg Przeworno Przylesie Dolne- PKS Sp. z o.o :22 T Grodków-Gałązczyce w Brzegu 675 Grodków Giełczyce Kopice-Brzeziny- PKS Sp. z o.o :36 N Skoroszyce w Brzegu 682 Brzeg Popielów Czepielowice-Rybna :50 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 686 Brzeg Karpacz Wrocław-Jelenia Góra :15 T PKS Sp. z o.o. w Brzegu 687 Brzeg Popielów Stobrawa :40 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 690 Brzeg Kuźnica Śmiechowice :40 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 888 Brzeg Bąkowice Roszkowice :59 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 975 Grodków Skoroszyce Chróścina :22 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 978 Brzeg Świerczów Mąkoszyce-Bąkowice :45 40,5 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 981 Grodków Tułowice Tarnica-Niemodlin :50 40,7 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 982 Brzeg Raciszów Wójcice-Borucice :50 41,7 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 983 Brzeg Świerczów Śmiechowice- PKS Sp. z o.o :55 41,1 N Mąkoszyce- Bąkowice w Brzegu 984 Grodków Opole Gracze- Niemodlin :28 43,4 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 994 Grodków Skoroszyce Chróścina :16 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 980 Nysa Wrocław Grodków :40 T Przewóz Osób Euro-Bus 991 Nysa Wrocław :30 T Auto-Fan Zbigniew Dąbrowski 730 Nysa Brzeg Grodków- Młodoszowice :00 46 N PKS w Nysie Sp. z o.o. 731 Nysa Brzeg Biechów :05 N PKS w Nysie Sp. z o.o. 733 Głuchołazy Wrocław Nysa-Grodków-Oława :00 50 T PKS w Nysie Sp. z o.o. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu

264 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 264 Poz Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: 132: Bytom Wrocław Główny 277: Opole Groszowice Wrocław Brochów 288: Nysa Brzeg Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawarto w rozdziale poświęconym sieci komunikacji kolejowej.

265 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 265 Poz Powiat Kluczborski Powiat kluczborski został utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Kluczbork. Ziemia Kluczborska położona w północno-wschodniej części Opolszczyzny, bogata w lasy, łąki, rzeczki i stawy jest jednym z najpiękniejszych jej zakątków i doskonałym miejscem do uprawiania turystyki. Niezwykłą przyjemnością dla turysty uciekającego od zgiełku wielkich miast mogą być wędrówki po trasach wiodących przez liczne rezerwaty przyrody. Pełne zwierząt łownych lasy przyciągają myśliwych, a bogactwo leśnego runa kusi grzybiarzy oraz zbieraczy jagód i borówek. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Byczyna, Kluczbork, Wołczyn gminy wiejskie: Lasowice Wielkie miasta: Byczyna, Kluczbork, Wołczyn Powiat Kluczborski od północy graniczy z Województwem Wielkopolskim oraz z Województwem Łódzkim, od zachodu z Powiatem Namysłowskim, od południa z Powiatem Opolskim, zaś od wschodu z Powiatem Oleskim. Kluczbork jest piątym co do wielkości miastem Województwa Opolskiego. Powiat leży na ważnym, kolejowym szlaku komunikacyjnym Katowice Tarnowskie Góry Lubliniec Kluczbork Namysłów Oleśnica Wrocław. Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 30. Powiat Kluczborski

266 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 266 Poz W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 75. Powierzchnia i ludność Powiatu Kluczorskiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 20% % 17 % 80 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 76. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Kluczborskiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 367,9 10% 107,4 5% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 5% niższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 488,4, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 11, 42, 45 Wojewódzkie: 487, 494. Zgodnie z opracowaniem pt. DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA GŁÓWNYCH MIAST WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO, przygotowanym przez Urząd Marszałkowski w 2012 roku, Kluczbork posiada następującą obecną dostępność komunikacyjną dla ruchu drogowego.

267 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 267 Poz Mapa 31. Dostępność drogowa Kluczborka Źródło: Opracowanie Dostępność komunikacyjna głównych miast województwa opolskiego, Departament Polityki Regionalnej i Przestrzennej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2012 r. Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiegają 24 trasy, obsługiwane przez 6 przewoźników.

268 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 268 Poz Tabela 77. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Kluczborskiego Przybliżona Liczba Przybliżona Średni czas Czy wybiega poza Nr długość kursów prędkość Od Do Przez przejazdu teren województwa zezw jednego kursu w ciągu techniczna [godz: min] (T/N) [km] doby [km/h] 988 Opole Kluczbork Bierdzany :53 56,3 N Przewoźnik FART Andrzej Dąbrowski 960 Opole Wołczyn Grabczok :24 N Opolskie PKS SA 835 Opole Łódź 989 Opole Stare Budkowice Wieluń-Sieradz- Zduńska Wola :05 50,6 T Opolskie PKS SA :12 35,8 N Opolskie PKS SA 807 Kluczbork Dylaki Kuniów-Bierdzany :45 55,1 N 808 Kluczbork Tuły 809 Uszyce Opole Ligota Dolna-Stare Budkowice Praszka- GorzówŚląski- Kluczbork- Bierdzany :30 54 N :00 40 N 810 Olesno Opole :05 54 N 811 Kluczbork Opole Wąsice-Pokój :30 40 N 812 Kluczbork Opole Markotów Mały- Wołczyn-Murów :20 41 N 813 Byczyna Opole Wołczyn-Murów :45 54 N 814 Kluczbork Opole Tuły-Bierdzany :20 39 N 816 Praszka Wrocław Gorzów Śląski- Kluczbork- Wołczyn- Oleśnica Biskupice- 817 Byczyna Opole Kluczbork- Bierdzany 818 Olesno Opole Lasowice Wielkie- Bierdzany Stare Ligota Dolna- 819 Kluczbork Budkowice Bażany-Tuły 820 Kluczbork Wieruszów Biskupice- ByczynaWałowa Chocianowice- 821 Kluczbork Olesno Ciarka-Stare Olesno 895 Kluczbork Opole Markotów Duży- Wołczyn-Murów 965 Lasowice Laskowice Olesno Wielkie Wielkie- Chudoba Biskupice- 966 Kluczbork Wójcin Byczyna Wałowa- Łubnice-Wojcin :35 53 T :15 46 N :10 53,6 N :05 57,5 N :15 41 T :45 40 N :40 55,7 N :30 46 N :50 49,2 T 995 Olesno Wędrynia Łowoszów :25 49 N 826 Olesno Opole Żytniów-Rudniki- Krzepice- Starokrzepice :30 54 N 925 Kluczbork Kępno Byczyna :05 48 T Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Lubińcu Sp. z o.o. UT Beata Aleksandra Jeziorowska Przewóz Osób Andrzej Siwik 143: Kalety Wrocław 272: Kluczbork Poznań 293/301: Opole Główne Kluczbork. Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawarto w rozdziale poświęconym sieci komunikacji kolejowej.

269 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 269 Poz Powiat Namysłowski Ziemia Namysłowska jest krainą pięknych lasów, krajobrazów i zabytków. Jest to region zróżnicowany krajobrazowo i gospodarczo, a jego perłą jest 750 letni Namysłów. Niemal cały Powiat leży w obrębie Równiny Oleśnickiej. W krajobrazie uwydatnia się różnica między terenami bezleśnymi na północy, a lesistą częścią południową. Rozległe lasy, Bory Namysłowskie, są pozostałością pierwotnej puszczy. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Namysłów gminy wiejskie: Domaszowice, Pokój, Świerczów, Wilków miasta: Namysłów Powiat Namysłowski od północnego zachodu graniczy z Województwem Dolnośląskim, od północy z Województwem Wielkopolskim, od wschodu z Powiatem Kluczborskim, od południa zaś z Powiatem Opolskim i Powiatem Brzeskim. Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 32. Powiat Namysłowski

270 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 270 Poz W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 78. Powierzchnia i ludność Powiatu Namysłowskiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 18% % 11 % 58 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 79. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Namysłowskiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 288,1 8% 79,5 3% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 4,5% wyższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 535,0, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 39, 42 Wojewódzkie: 396, 451, 454 Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 15 tras, obsługiwanych przez 4 przewoźników. Tabela 80. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Namysłowskiego Przybliżona Liczba Przybliżona Czy wybiega Średni czas Nr długość kursów prędkość poza teren Od Do Przez przejazdu zezw jednego w ciągu techniczna województwa [godz: min] kursu [km] doby [km/h] (T/N) Przewoźnik 853 Namysłów Opole Kup :10 N GINTRANS PiotrNowakowski 598 Brzeg Bąkowice Mąkoszyce :40 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 888 Brzeg Bąkowice Roszkowice :59 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 978 Brzeg Świerczów Mąkoszyce- Bąkowice :45 40,5 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 983 Brzeg Świerczów Śmiechowice- Mąkoszyce :55 41,1 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu Bąkowice 811 Kluczbork Opole Wąsice-Pokój :30 40 N PKS w Kluczborku Sp. z o.o. 816 Praszka Wrocław Gorzów Śląski- Kluczbork- Wołczyn :35 53 T PKS w Kluczborku Sp. z o.o. Oleśnica 622 Namysłów Oleśnica Bierutów-Świerzna- Oleśnica :40 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. 624 Namysłów Opole Kup-Brzezie :20 N PKS w Namysłowie Sp. z o.o. 658 Namysłów Syców Namysłów- Pawłowice Namysłowskie :30 50 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Gołebice- Lipka- Syców 659 Namysłów Kępno Namysłów-Rychtal- Kępno :35 44 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. 660 Namysłów Proszów Namysłów- Domaszowice :55 43,6 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Woskowice Górne 661 Namysłów Proszów Namysłów-Bukowa Śląska-Woskowice :30 50 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Górne-Proszów 678 Kępno Opole Świerczów :10 50 T PKS w Namysłowie Sp. z o.o. 694 Namysłów Opole Fałkowice-Pokój :00 47 N PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: 143: Kalety Wrocław Mikołajów Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawiera rozdział poświęcony sieci komunikacji kolejowej.

271 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 271 Poz Powiat Nyski Powiat Nyski leżący w granicach dawnego Księstwa Nyskiego posiada ponad siedemsetletnią historię wpisaną w dzieje Śląska, której charakterystycznymi znakami są licznie występujące na tych terenach krzyże pokutne i słupy graniczne. Góry Opawskie, nierozerwalnie związane z wydobyciem złota, kryją po dziś dzień liczne relikty jego eksploatacji. Zaklęta w nich historia złotego kruszcu" przyciąga licznych turystów, których często napotkać można na szlaku Złotych Górników". Ciekawą historię regionu prezentują także znajdujące się na terenie powiatu trzy muzea: Muzeum w Nysie, Muzeum Gazownictwa w Paczkowie oraz Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu. Niezwykle interesujące są odkrywane na nowo i przywracane turystom fortyfikacje pruskie, stanowiące niegdyś o potędze Twierdzy Nysa. Liczne zabytki zachęcają do odkrywania tajemnic przeszłości oraz interesującej historii tego regionu. Nysa jest trzecim, po Opolu i Kędzierzynie-Koźlu, miastem Województwa Opolskiego, Granicę południową Powiatu Nyskiego wyznaczają Góry Opawskie. Dzięki swym niezwykłym walorom krajobrazowym oraz unikatowej faunie i florze utworzono tu Park Krajobrazowy Góry Opawskie" oraz cztery rezerwaty przyrody z oznakowanymi szlakami turystycznymi, trasami rowerowymi oraz malowniczymi ścieżkami przyrodniczo-dydaktycznymi. Kolejne zielone płuca" Powiatu stanowi Otmuchowsko-Nyski Obszar Chronionego Krajobrazu, który dzięki ogromnemu bogactwu świata ptaków oraz licznych pomników przyrody, stanowi trzeci co do wielkości obszar chronionego krajobrazu województwa opolskiego. Specyficzną osobliwością jest tutaj kolonia czapli siwej w lesie miejskim Otmuchowa. Przyjemny wypoczynek podczas długich, leśnych wędrówek oferują także wysunięte na północ Powiatu gęste lasy należące do Borów Niemodlińskich. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Głuchołazy, Korfantów, Nysa, Otmuchów, Paczków gminy wiejskie: Kamiennik, Łambinowice, Pakosławice, Skoroszyce miasta: Głuchołazy, Korfantów, Nysa, Otmuchów, Paczków Powiat Nyski graniczy od północy z Powiatem Brzeskim, od wschodu z Powiatem Opolskim i Powiatem Prudnickim, od południa z Czechami, zaś od zachodu z Województwem Dolnośląskim.

272 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 272 Poz Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 33. Powiat Nyski W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 81. Powierzchnia i ludność Powiatu Nyskiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 29% % 35 % 116 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 82. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Nyskiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 576,0 16% 220,1 9% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 2,5% niższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 499,7, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 40, 41, 46 Wojewódzkie: 382, 401, 405, 406, 407, 411

273 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 273 Poz Zgodnie z opracowaniem pt. DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA GŁÓWNYCH MIAST WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO, przygotowanym przez Urząd Marszałkowski w 2012 roku, Nysa posiada następującą obecną dostępność komunikacyjną dla ruchu drogowego. Mapa 34. Dostępność drogowa Nysy Źródło: Opracowanie Dostępność komunikacyjna głównych miast województwa opolskiego, Departament Polityki Regionalnej i Przestrzennej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2012 r.

274 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 274 Poz Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiegają 42 trasy, obsługiwane przez 7 przewoźników. Tabela 83. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Nyskiego Przybliżona Liczba Przybliżona Czy wybiega Średni czas Nr długość kursów prędkość poza teren Od Do Przez przejazdu zezw jednego w ciągu techniczna województwa [godz: min] kursu [km] doby [km/h] (T/N) 991 Nysa Wrocław :30 T Przewoźnik Auto-Fan Zbigniew Dąbrowski 770 Opole Nysa Dąbrowa- Sidzina :20 54 N Opolskie PKS SA 628 Brzeg Nysa 663 Brzeg Nysa 664 Brzeg Nysa 675 Grodków Giełczyce :20 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu :45 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu :25 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu :36 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 975 Grodków Skoroszyce Chróścina :22 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 994 Grodków Skoroszyce Chróścina :16 N PKS Sp. z o.o. w Brzegu 822 Głubczyce Wrocław Grodków :10 51 T 730 Nysa Brzeg Lipowa- Skoroszyce Bąków- Grodków- Biechów Kolnica- Skoroszyce Kopice-Brzeziny- Skoroszyce Grodków- Młodoszowice PKS w Głubczycach Sp. z o.o :00 46 N PKS w Nysie Sp. z o.o. 731 Nysa Brzeg Biechów :05 N PKS w Nysie Sp. z o.o. 733 Głuchołazy Wrocław Nysa-Grodków- Oława :00 50 T PKS w Nysie Sp. z o.o. 735 Opole Nysa Niemodlin :00 T PKS w Nysie Sp. z o.o. 751 Nysa Paczków 957 Nysa Tułowice 959 Nysa Ziębice Otmuchów- Lubiatów Jasienica Dolna- Łambinowice Łąki Kozielskie- Leśnica :40 50 N PKS w Nysie Sp. z o.o :45 53,9 N PKS w Nysie Sp. z o.o :48 45 T Przewóz Osób Euro-Bus Bogdan Kurowski 979 Korfantów Nysa Ścinawa :46 N Przewóz Osób Euro-Bus Bogdan Kurowski 980 Nysa Wrocław Grodków :40 T Przewóz Osób Euro-Bus 635 Prudnik Niemodlin 646 Kędzierzyn- Nysa 759 Głuchołazy Opole 760 Głuchołazy Opole 761 Głuchołazy Opole 762 Głuchołazy Opole 763 Prudnik Podlesie 764 Prudnik Opole 765 Prudnik Podlesie Ścinawa Mała- Korfantów- Rzymkowice Gościęcin- Wróblin- Głogówek- Prudnik Pokrzywna- Prudnik-Dębina Pokrzywna- Prudnik- Moszna Pokrzywna- Prudnik-Górka Prudnicka Wierzbiec- Prudnik- Krobusz- Dębina Pokrzywna- Głuchołazy Ligota Bialska- Otoki Wieś- Grabina-Łącznik Wierzbiec- Głuchołazy- Głuchołazy Kolonia Bogdan Kurowski :40 46,8 N Veolia Transport Sp. z o.o :15 39,8 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 41 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :40 44 N Veolia Transport Sp. z o.o :45 36 N Veolia Transport Sp. z o.o :45 38 N Veolia Transport Sp. z o.o :20 34 N Veolia Transport Sp. z o.o.

275 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 275 Poz Nr zezw Od Do Przez 766 Prudnik Niemodlin 767 Prudnik Niemodlin 768 Prudnik Przechód 777 Prudnik Nysa 779 Prudnik Korfantów 780 Prudnik Niemodlin 782 Prudnik Niemodlin 783 Łambinowice Niemodlin 784 Prudnik Niemodlin 785 Prudnik Łambinowice 786 Prudnik Łambinowice Rudziczka- Ścinawa Mała- Jagielnica- Rączka- Korfantów LigotaBialska- Grabina- Korfantów Prężynka-Grabina- Pogórze Lipowa- Wierzbięcice Prężynka-Biała- Kolonia Otocka- Grabina Ligota Bialska- Puszyna- Korfantów- Rzymkowice Biała-Grabina- Korfantów- Przechód-Sowin Sowin- Goszczowice- Tułowice Ligota Bialska- Pogórze- Rzymkowice- Borek-Sowin Górka Prudnicka- Rzymkowice- Wierzbie Otoki Wieś- Puszyna- Korfantów- Wierzbie Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursów w ciągu doby Średni czas przejazdu [godz: min] Przybliżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) Przewoźnik :50 38 N Veolia Transport Sp. z o.o ,6 N Veolia Transport Sp. z o.o :00 47,5 N Veolia Transport Sp. z o.o :30 31 N Veolia Transport Sp. z o.o :50 40,9 N Veolia Transport Sp. z o.o :05 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :35 55 N Veolia Transport Sp. z o.o :35 42 N Veolia Transport Sp. z o.o :20 43,6 N Veolia Transport Sp. z o.o :05 44 N Veolia Transport Sp. z o.o :45 45 N Veolia Transport Sp. z o.o. 824 Prudnik Nysa Rudziczka-Węża :45 39 N Veolia Transport Sp. z o.o. 834 Łambinowice Niemodlin Korfantów- Rzymkowice- Borek-Tułowice :00 47,3 N Veolia Transport Sp. z o.o. 849 Włostowa Rzymkowice Otoki Wieś :45 37 N Veolia Transport Sp. z o.o. 865 Prudnik Jarnołtówek :30 57 N Veolia Transport Sp. z o.o. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: 137: Katowice Legnica 287: Opole Zachodnie Nysa 288: Nysa Brzeg Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawiera rozdział poświęcony sieci komunikacji kolejowej.

276 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 276 Poz Powiat Prudnicki Powiat Prudnicki położony jest w południowej części województwa opolskiego, u podnóża Sudetów, na pograniczu dwóch krain geograficznych - Płaskowyżu Głubczyckiego i Gór Opawskich i jest najmniejszym powiatem w Województwie Opolskim. W ukształtowaniu powierzchni powiatu widoczne jest zróżnicowanie krajobrazowe. Część południowa to urozmaicony teren niewysokich gór zbudowanych ze starych utworów paleozoicznych. Ten mezoregion od 1988 stanowi Park Krajobrazowy "Góry Opawskie". Walory przyrodnicze i krajobrazowe wraz z istniejącym zagospodarowaniem turystycznym czynią z Gór Opawskich niezwykle atrakcyjne miejsce do wypoczynku. Znaczna część powiatu to wysoko położone tereny równinne o łagodnym klimacie i bardzo dobrej glebie lessowej, słabo zalesione, co sprzyja dynamicznemu rozwojowi rolnictwa. Powiat jest średnio uprzemysłowiony. Produkcja przemysłowa skoncentrowana jest w miastach, z dobrze rozwiniętą produkcją rolno-spożywczą. W skład powiatu wchodzą: gminy miejsko-wiejskie: Biała, Głogówek, Prudnik gminy wiejskie: Lubrza miasta: Biała, Głogówek, Prudnik Ważne jest korzystne położenie komunikacyjne powiatu; jest on dobrze skomunikowany z całym obszarem Śląskim, a poprzez "trasę sudecką" płynnie łączy się innymi częściami Sudetów oraz północną częścią Czech i Moraw. Poniższa mapa ukazuje położenie powiatu na tle Województwa Opolskiego. Mapa 35. Powiat Prudnicki

277 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 277 Poz W poniższej tabeli podsumowano podstawowe informacje statystyczne. Tabela 84. Powierzchnia i ludność Powiatu Prudnickiego Powierzchnia % % Ludność w km2 województwa podregionu % województwa % podregionu Gęstość zaludnienia na 1 km % 13% % 14% 101 W kolejnej tabeli podsumowano drogi na terenie Powiatu. Tabela 85. Drogi powiatowe i gminne o ulepszonej nawierzchni na terenie Powiatu Prudnickiego Drogi Powiatowe % Województwa Gminne % Województwa Długość (km) 236,8 7% 121,1 5% Źródło: Główny Urząd Statystyczny Liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców jest o 1,4% wyższa niż w całym Województwie Opolskim i wynosi 519,2, zaś łączna liczba zarejestrowanych samochodów wynosi Przez powiat przechodzą następujące drogi: Krajowe: 40, 41 Wojewódzkie: 407, 414, 416, 417 Spośród wszystkich linii, według zezwoleń na przewozy autobusowe wydanych przez Marszałka Województwa Opolskiego, przez teren powiatu przebiega 50 tras, obsługiwanych przez 4 przewoźników. Tabela 86. Kursy przewoźników autobusowych przebiegające przez teren Powiatu Prudnickiego Średni czas Nr zezw 787 Opole Od Do Przez Kietrz /Głubczyce Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursów w ciągu doby przejazdu [godz: min] Przybliżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) Wojnowice :00 46 N 788 Branice Opole Kietlice :40 45,4 N 789 Pilszcz Opole Lisięcice :50 44,8 N 790 Kietrz Opole Baborów-Lisięcice :25 45,4 N 791 Głubczyce Głogówek Kietlice :00 38 N 822 Głubczyce Wrocław Grodków :10 51 T 837 Głubczyce Głogówek Lisięcice-Kazimierz :50 40,5 N 891 Głubczyce Prudnik Kietlice :45 48 N 707 Strzelce Opolskie Prudnik Niwki-Krapkowice :10 50 N 979 Korfantów Nysa Ścinawa :46 N 592 Kędzierzyn- Prudnik 635 Prudnik Niemodlin Głogówek Nysa Głogówek :15 39 N :40 46,8 N :40 40 N :15 39,8 N :55 41,6 N Głogówek Gąścięcin-Wróblin :50 40 N Prudnik Bytków-Kózki-Wróblin- Biedrzychowice- Głogówek Ścinawa Mała- Korfantów-Rzymkowice Gościęcin- Biedrzychowice Gościęcin-Wróblin- Głogówek- Prudnik Bytków- Gąścięcin- Wróblin Kędzierzyn- Kędzierzyn- Kędzierzyn- Kędzierzyn- Kędzierzyn- Twrdawa-Głogówek- Nowy Browiniec-Lubrz :50 41 N Przewoźnik PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Strzelcach Opolskich SA Przewóz Osób Euro- BusBogdan Kurowski Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o.

278 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 278 Poz Nr zezw Od Do Przez Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursów w ciągu doby Średni czas przejazdu [godz: min] Przybliżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) 650 Twardawa Głogówek Walce-Zabierzów :20 43 N 758 Prudnik Krapkowice Głuchołazy / Prudnik Głuchołazy / Prudnik Głuchołazy / Prudnik Głuchołazy / Prudnik Opole Opole Opole Opole Prężyna-Krobusz- Moszna-Dobra Pokrzywna-Prudnik- Dębina Pokrzywna- Prudnik- Moszna Pokrzywna- Prudnik- Górka Prudnicka Wierzbiec-Prudnik- Krobusz-Dębina :00 45,1 N :40 41 N :40 42 N :40 42 N :40 44 N 763 Prudnik Podlesie Pokrzywna- Głuchołazy :45 36 N 764 Prudnik Opole 765 Prudnik Podlesie 766 Prudnik Niemodlin 767 Prudnik Niemodlin 768 Prudnik Przechód Ligota Bialska- Otoki Wieś- Grabina-Łącznik Wierzbiec-Głuchołazy- Głuchołazy Kolonia Rudziczka-Ścinawa Mała- Jagielnica-Rączka- Korfantów LigotaBialska-Grabina- Korfantów Prężynka-Grabina- Pogórze :45 38 N :20 34 N :50 38 N ,6 N :00 47,5 N 777 Prudnik Nysa Lipowa-Wierzbięcice :30 31 N 778 Prudnik Krapkowice Krobusz-Moszna- Dobra :00 37,2 N 779 Prudnik Korfantów Prężynka-Biała- Kolonia Otocka- Grabina 780 Prudnik Niemodlin Ligota Bialska-Puszyna- Korfantów- Rzymkowice Biała-Grabina- 782 Prudnik Niemodlin Korfantów-Przechód- Sowin 783 Łambinowice Niemodlin Sowin-Goszczowice- Tułowice Ligota Bialska- Pogórze- 784 Prudnik Niemodlin Rzymkowice- Borek- Sowin 785 Prudnik Łambinowice Górka Prudnicka- Rzymkowice- Wierzbie 786 Prudnik Łambinowice Otoki Wieś-Puszyna- Korfantów- Wierzbie :50 40,9 N :05 42 N :35 55 N :35 42 N :20 43,6 N :05 44 N :45 45 N 824 Prudnik Nysa Rudziczka-Węża :45 39 N 849 Włostowa Rzymkowice Otoki Wieś :45 37 N 857 Kędzierzyn- Kazimierz Gościęcin-Głubczyce- Dzbańce :40 41,7 N 865 Prudnik Jarnołtówek :30 57 N 896 Prudnik Opole Moszna-Scigów- Prószków :45 39,5 N 902 Głogówek Głogówek Trawniki-Wroblin :40 38,8 N 907 Głogówek Krapkowice Walce-Brożec :30 41 N 908 Krapkowice Twardawa 941 Prudnik 942 Prudnik Mechnica-Grocholub- Walce Lubrza-Dytmarów-Nowy Browiniec- Głogówek- Twardawa Kędzierzyn- Kędzierzyn- Jesiona-Racławice- Dzierżysławice- Głogówek- Twardawa :50 40 N :15 41,7 N :05 39,4 N Przewoźnik Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o.

279 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 279 Poz Nr zezw Od Do Przez Przybliżona długość jednego kursu [km] Liczba kursów w ciągu doby Średni czas przejazdu [godz: min] Przybliżona prędkość techniczna [km/h] Czy wybiega poza teren województwa (T/N) Kędzierzyn- Skrzypiec- Wierzch- 945 Prudnik :20 42 N Głogówek- Twardawa Kędzierzyn- Twradawa-Głogówek- 946 Prudnik :20 40,6 N Nowy Browiniec-Jasiona Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego w Opolu Przez powiat przechodzą następujące linie kolejowe, po których kursują pociągi pasażerskie: Przewoźnik Veolia Transport Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o. 137: Katowice Legnica. Omówienie pociągów kursujących przez teren powiatu zawiera rozdział poświęcony sieci komunikacji kolejowej.

280 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 280 Poz. 1848

281 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 281 Poz W kolejnych rozdziałach opisano poszczególne czynne linie kolejowe na terenie Województwa Opolskiego. W tabelach opisujących poszczególne linie kolejowe zastosowano następujące skróty: LPO ładownia publiczna i przystanek osobowy MLP mijanka, ładownia i przystanek osobowy MPO mijanka i przystanek osobowy ODLP posterunek odstępowy, ładownia i przystanek osobowy PBSP posterunek bocznicowo-szlakowy i przystanek osobowy PGLP posterunek odgałęźny, ładownia i przystanek osobowy PO przystanek osobowy publiczny PDGO posterunek odgałęźny PODS posterunek odstępowy i przystanek osobowy POGM posterunek odgałęźny i mijanka POGP posterunek odgałęźny i przystanek osobowy POGT - przystanek osobowy i grupa torów towarowych ST stacja STHP stacja handlowa i przystanek osobowy STPO stacja techniczna i przystanek osobowy PZS posterunek zdalnie sterowany 1. Linia kolejowa nr 61: Kielce Fosowskie przez Lubliniec Linia kolejowa nr 61, o całkowitej długości 175,207 km, łączy stację Kielce ze stacją Fosowskie. Na całej długości linia jest zelektryfikowana, natomiast na odcinku Fosowskie Lubliniec jest jednotorowa, a na pozostałym dwutorowa. Przedmiotowa trasa stanowi istotny fragment szlaku komunikacyjnego pomiędzy Opolem, Częstochową i Kielcami, zapewnia więc połączenia w układzie równoleżnikowym. Dodatkowo obecnie trwający remont 150-kilometrowego odcinka linii między Włoszczową i Opolem nazywany tzw. protezą koniecpolską, ma służyć skróceniu czasu jazdy pociągów między Wrocławiem i Warszawą. Zakończenie realizacji całej inwestycji jest zaplanowane do końca 2014 roku. Linia ta jest linią znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 87. Podstawowe informacje o linii nr 61 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania peronów Długość Planowane remonty, Nazwa Rodzaj Nazwa dla osób niepełnosprawnych Lp. Km osi odcinka inwestycje oraz inne odcinka punktu* punktu oraz osób o ograniczonej [km] zmiany zdolności ruchowej KIELCE - 1 ST Pludry 168,443 7,22 przejście w poziomie szyn rewitalizacja FOSOWSKIE KIELCE - 2 ST FOSOWSKIE 175,736 7,293 przejście w poziomie szyn rewitalizacja FOSOWSKIE *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Skutki działań określonych w kolumnie obok Wstrzymanie ruchu pociągów w 2013 i 2014 r. Wstrzymanie ruchu pociągów w 2013 i 2014r. Na linii kolejowej nr 61 nie występują ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych, które mogą się po niej poruszać i posiada ona niewielki wskaźnik wykorzystania przepustowości są więc na niej możliwości dalszego rozwoju komunikacji kolejowej.

282 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 282 Poz Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 88. Wybrane parametry techniczne linii nr 61 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu 1 PLUDRY , brak tak FOSOWSKIE , brak tak Linia kolejowa nr 132: Bytom Wrocław Główny przez Strzelce Opolskie Opole Brzeg Linia kolejowa nr 132, o całkowitej długości 164,434 km, łączy stację Wrocław Główny ze stacją Bytom. Na całej długości linia jest dwutorowa, zelektryfikowana i przebiega przez trzy województwa śląskie, opolskie oraz dolnośląskie. Pomiędzy Opolem, a Wrocławiem, linia ta jest fragmentem linii E 30 (odcinek zmodernizowany do prędkości 160 km/h dla pociągów osobowych), a pomiędzy Pyskowicami, a Opolem CE-30 (w trakcie rewitalizacji do prędkości 120km/h z terminem realizacji do końca 2014 r.). Linia ta jest częścią III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego oraz posiada status linii znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 89. Podstawowe informacje o linii nr 132 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Lp. Nazwa odcinka peronów dla osób Planowane Długość Rodzaj niepełnosprawnych remonty, Nazwa punktu Km osi odcinka punktu* oraz osób inwestycje oraz [km] o ograniczonej inne zmiany zdolności ruchowej BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY ST Błotnica Strzel. 59,118 2,869 ST STRZELCE OPOL. 66,931 7,813 ST Szymiszów 73,004 6,073 ST Kamień Śląski 80,523 7,519 ST Tarnów Opolski 84,585 4,062 ST ST PO ST PO POGP OPOLE GROSZOWICE OPOLE GŁÓWNE Opole Zachodnie OPOLE ZACHODNIE Chróścina Opol. Dąbrowa Niemod. 95,769 11,184 99,322 3,553 przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przy udziale pracownika PKP** rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Skutki działań określonych w kolumnie obok ruch jednotorowy dwukierunkowy ruch jednotorowy dwukierunkowy ruch jednotorowy dwukierunkowy ruch jednotorowy dwukierunkowy ruch jednotorowy dwukierunkowy ruch jednotorowy dwukierunkowy ruch jednotorowy dwukierunkowy 101,331 2,009 pochylnie brak brak 102,085 0,754 brak peronów brak brak 107,03 4, ,385 5,355 przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn brak brak brak brak 12 BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY PO Przecza 119,858 7,473 przejście w poziomie szyn brak brak

283 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 283 Poz Lp Nazwa odcinka BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Rodzaj punktu* Nazwa punktu Km osi Długość odcinka [km] PO Lewin Brzeski 124,37 4,512 Sposób dostosowania peronów dla osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej przy udziale pracownika PKP** Planowane remonty, inwestycje oraz inne zmiany brak Skutki działań określonych w kolumnie obok ST Lewin Brzeski 124,715 0,345 brak peronów brak brak PO Łosiów 130,041 5,326 pochylnie brak brak ST BRZEG 139,447 9,406 przejście w poziomie szyn PO Lipki 148,076 8,629 pochylnie naprawa osuwiska *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. **Przez pracownika PKP rozumie się upoważnionego pracownika zarządcy linii, zarządcy dworca lub przewoźnika brak brak brak ruch jednotorowy dwukierunkowy Linia nr 132 na odcinku Opole Wrocław znajduje się w dobrym stanie, na odcinku Opole Pyskowice trwają obecnie prace rewitalizacyjne, które umożliwią przejazd pociągów z prędkością 120 km/h. Na całej trasie nie występują ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych, które mogą się po niej poruszać. Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 90. Wybrane parametry techniczne linii nr 132 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu 1 BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Błotnica Strzel brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY STRZELCE OPOL brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Szymiszów brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Kamień Śląski brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Tarnów Opolski brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY OPOLE GROSZOWICE brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY OPOLE GŁÓWNE brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Opole Zachodnie brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY OPOLE ZACHODNIE brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Chróścina Opol brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Dąbrowa Niemod brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Przecza brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Lewin Brzeski brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Lewin Brzeski brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Łosiów brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY BRZEG brak tak BYTOM - WROCŁAW GŁÓWNY Lipki brak tak 30 33

284 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 284 Poz Linia kolejowa nr 136: Opole Groszowice Kędzierzyn- Linia kolejowa nr 136, o długości 37,51 km, łączy stację Opole Groszowice ze stacją Kędzierzyn-. Trasa kolejowa Opole Kędzierzyn jest linią znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Linia nr 136 stanowi część Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T) E-30 i E-59. Linie te są objęte Umową Europejską o Głównych Międzynarodowych Liniach Kolejowych (AGC), w skład, której wchodzą drogi i linie kolejowe, porty lotnicze, morskie, rzeczne, drogi wodne oraz terminale przeładunkowe. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 91. Podstawowe informacje o linii nr 136 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Lp. Nazwa odcinka Długość peronów dla osób Rodzaj punktu* Nazwa punktu Km osi odcinka niepełnospraw nych oraz [km] osób o ograniczonej zdolności ruchowej KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE ST KĘDZIERZYN KOŹLE 0 bd PODG Kłodnica 2,268 2,268 brak peronów PO Raszowa 5,747 3,479 bd PODG Raszowa 6,444 0,697 brak peronów ST Zdzieszowice 10,375 3,931 bd PODS Jasiona 15,749 5,374 przejście w poziomie szyn ST Gogolin 21,38 5,631 przejście w poziomie szyn ST Górażdże 25,634 4,254 pochylnie; samodzielnie ST Przywory Opol. 31,404 5,77 przejście w poziomie szyn PO ST Opole Grotowice OPOLE GROSZOWICE 34,829 3,425 przejście w poziomie szyn 37,51 2,681 przejście w poziomie szyn *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Planowane remonty, inwestycje oraz inne zmiany Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Skutki działań określonych w kolumnie obok Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Linia znajduje się w stanie dostatecznym, są na niej dokonywane niewielkie remonty w zakresie utrzymania parametrów linii i nie występują ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych, które mogą się po niej poruszać.

285 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 285 Poz Plany modernizacji linii nr 136 zawarte są w opracowaniu DOKUMENT IMPLEMENTACYJNY DO STRATEGII ROZWOJU TRANSPORTU DO 2020 r. (Z PERSPEKTYWĄ DO 2030 r.) z grudnia 2013 r. sporządzony przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju. Linia posiada obecnie średni wskaźnik wykorzystania przepustowości, sięgający 55%. Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 92. Wybrane parametry techniczne linii nr 136 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE KĘDZIERZYN GROSZOWICE KOŹLE - OPOLE KĘDZIERZYN GROSZOWICE KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE - OPOLE KĘDZIERZYN GROSZOWICE KOŹLE - OPOLE KĘDZIERZYN GROSZOWICE KOŹLE - OPOLE KĘDZIERZYN GROSZOWICE KOŹLE - OPOLE KĘDZIERZYN GROSZOWICE KOŹLE - OPOLE KĘDZIERZYN GROSZOWICE KOŹLE - OPOLE GROSZOWICE KĘDZIERZYN KOŹLE brak tak Kłodnica brak tak Raszowa brak tak Raszowa brak tak Zdzieszowice brak tak Jasiona brak tak Gogolin brak tak Górażdże brak tak Przywory Opol brak tak Opole Grotowice brak tak OPOLE GROSZOWICE brak tak Linia kolejowa nr 137: Katowice Legnica przez Kędzierzyn- Nysa Linia kolejowa nr 137, o całkowitej długości 283,905 km, łączy stację Katowice ze stacją Legnica przez Kędzierzyn, Prudnik oraz Nysę. Linia jest dwutorowa na odcinku Katowice- Kędzierzyn Zach. oraz Twardawa Kamieniec Ząbkowicki natomiast zelektryfikowana jedynie na odcinku Katowice Kędzierzyn-. Linia ta jest linią znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Linia kolejowa nr 137 j na odcinku Kędzierzyn Katowice jest częścią europejskiego ciągu E-30, leżącego w III Paneuropejskim Korytarzu Transportowym, łączącym Niemcy, Polskę i Ukrainę. Polski odcinek tej linii o długości 677 km łączy najważniejsze centra i regiony ekonomiczne południowej Polski: Dolny Śląsk, Górny Śląsk, Małopolskę i Podkarpacie. Przez Polskę linia przebiega na trasie od granicy państwa z Niemcami przez Zgorzelec Bolesławiec- Legnicę Wrocław Opole - Kędzierzyn- - Zabrze - Katowice - Jaworzno - Trzebinię Kraków Tarnów - Rzeszów - Przemyśl do granicy z Ukrainą w Medyce.

286 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 286 Poz Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 93. Podstawowe informacje o linii nr 137 na terenie Województwa Opolskiego Lp Nazwa odcinka KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA Rodzaj punktu* Nazwa punktu Km osi Długość odcinka [km] Sposób dostosowania peronów dla osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej Planowane remonty, inwestycje oraz inne zmiany Skutki działań określonych w kolumnie obok ST Sławięcice 55,7 6,644 bd brak brak PODG Nowa Wieś 61,623 5,923 brak peronów brak brak ST KĘDZIERZYN KOŹLE 64,162 2,539 bd brak brak PO Kędz. K. Przyst. 68,37 4,208 przejście w poziomie szyn brak brak PGLP Kędz. K. Zach. 70,15 1,78 przejście w poziomie szyn brak brak PO Pokrzywnica 73,772 3,622 przejście w poziomie szyn brak brak ST Twardawa 79,619 5,847 przejście w poziomie szyn brak brak ST Głogówek 88,597 8,978 przejście w poziomie szyn brak brak ST RACŁAWICE SL. 97,739 9,142 przejście w poziomie szyn brak brak PO Dytmarów 104,144 6,405 przejście w poziomie szyn brak brak 11 KATOWICE-LEGNICA ST PRUDNIK 111,204 7,06 przejście w poziomie szyn brak brak KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA KATOWICE - LEGNICA PO Szybowice 118,406 7,202 przejście w poziomie szyn brak brak PO Nowy Las 123,6 5,194 przejście w poziomie szyn brak brak ST NOWY ŚWIĘTÓW 127,228 3,628 przejście w poziomie szyn brak brak PO Przełęk 132 4,772 Przystanek zlikwidowany brak brak ST NYSA 139,075 7,075 przejście w poziomie szyn brak brak PO Radzikowice 144,846 5,771 przystanek zlikwidowany brak brak ST Goświnowice 147,933 3,087 nie kursują poc. pas. brak brak PO Wójcice 150,885 2,952 nie kursują poc. pas. brak brak ST Otmuchów 155,805 4,92 nie kursują poc. pas. brak brak PO Otmuchów Jezioro 158,93 3,125 nie kursują poc. pas. brak brak ST Paczków 166,107 7,177 nie kursują poc. pas. brak brak *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Na odcinku Gliwice Kędzierzyn- linia znajduje się w stanie dobrym zaś na odcinku Kędzierzyn- Kamieniec Ząbkowicki w stanie dostatecznym ze względu na występujące rozgraniczenie prędkości ze względu na tabor (autobusy szynowe podniesione prędkości) oraz liczne ograniczenia i zmiany parametrów prędkości. Linia posiada obecnie średni wskaźnik wykorzystania przepustowości.

287 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 287 Poz Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 94. Wybrane parametry techniczne linii nr 137 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu 1 KATOWICE - LEGNICA Sławięcice brak tak KATOWICE - LEGNICA Nowa Wieś brak tak KATOWICE - LEGNICA KĘDZIERZYN brak tak KOŹLE 4 KATOWICE - LEGNICA Kędz. K. Przyst brak nie KATOWICE - LEGNICA Kędz. K. Zach brak nie KATOWICE - LEGNICA Pokrzywnica brak nie KATOWICE - LEGNICA Twardawa brak nie KATOWICE - LEGNICA Głogówek brak nie KATOWICE - LEGNICA RACŁAWICE SL brak nie KATOWICE - LEGNICA Dytmarów brak nie KATOWICE-LEGNICA PRUDNIK brak nie KATOWICE - LEGNICA Szybowice brak nie KATOWICE - LEGNICA Nowy Las brak nie KATOWICE - LEGNICA NOWY ŚWIĘTÓW brak nie KATOWICE - LEGNICA Przełęk brak nie KATOWICE - LEGNICA NYSA brak nie KATOWICE - LEGNICA Radzikowice brak nie KATOWICE - LEGNICA Goświnowice brak nie KATOWICE - LEGNICA Wójcice brak nie KATOWICE - LEGNICA Otmuchów brak nie KATOWICE - LEGNICA Otmuchów Jezioro brak nie KATOWICE - LEGNICA Paczków brak nie Linia kolejowa nr 143: Kalety Wrocław Mikołajów przez Olesno Kluczbork Namysłów Linia kolejowa nr 143, o całkowitej długości 163,640 km, łączy stację Kalety w Województwie Śląskim ze stacją Wrocław Mikołajów. Na całej długości linia jest dwutorowa i zelektryfikowana. Trasa ta łączy trzy północne powiaty Województwa Opolskiego z Wrocławiem, jak również Śląsk z Poznaniem i Szczecinem poprzez węzeł kolejowy w Kluczborku i stanowi alternatywny przebieg dla połączeń Katowice Wrocław - Poznań przez Opole. Obecnie linia nr 143 jest rewitalizowana na odc. Kalety Kluczbork, remont kolejnego odcinka Kluczbork Wrocław planowany jest na latach Linia ta jest trasą znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym.

288 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 288 Poz Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 95. Podstawowe informacje o linii nr 143 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Lp. Nazwa odcinka Długość peronów dla osób Rodzaj Nazwa punktu Km osi odcinka niepełnosprawnych oraz punktu* [km] osób o ograniczonej zdolności ruchowej Planowane remonty, inwestycje oraz inne zmiany 1 KALETY - WROCŁAW MIKOŁAJOW WP2 ST Sowczyce 43,459 8,463 przejście w poziomie szyn Rewitalizacja KALETY - 2 WROCŁAW ST Olesno Śląskie 50,137 6,678 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 KALETY - 3 WROCŁAW POGP Stare Olesno 55,201 5,064 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 KALETY - 4 WROCŁAW ST Bąków 61,756 6,555 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 KALETY - 5 WROCŁAW ST KLUCZBORK 70,122 8,366 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJÓW WP2 6 KALETY Planowana WROCŁAW PO Smardy Po 74,708 4,586 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJÓW WP2 7 KALETY Planowana WROCŁAW ST Wołczyn 82,168 7,46 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 8 KALETY Planowana WROCŁAW PO Wierzbica Górna 87,208 5,04 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 9 KALETY - Planowana WROCŁAW ST Domaszowice 94,271 7,063 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 10 KALETY - Planowana WROCŁAW PO GRĘBOSZÓW 100,469 6,198 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 11 KALETY - Planowana WROCŁAW ST NAMYSŁÓW 106,465 5,996 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJOW WP2 12 KALETY - Planowana WROCŁAW PO Wilków Namysł. 111,09 4,625 przejście w poziomie szyn rewitalizacja MIKOŁAJÓW WP2 *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Skutki działań określonych w kolumnie obok Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ponieważ na linii nr 143 występują liczne ograniczenia i zróżnicowanie prędkości linię można ocenić jako znajdującą się w złym stanie technicznym. Na przedmiotowej trasie nie występują ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych, które mogą się po niej poruszać. Linia posiada obecnie średni wskaźnik wykorzystania przepustowości.

289 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 289 Poz Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 96. Wybrane parametry techniczne linii nr 143 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu KALETY WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY - WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY - WP2 WROCŁAW MIKOŁAJÓW KALETY - WP2 WROCŁAW MIKOŁAJÓW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJOW KALETY WP2 WROCŁAW MIKOŁAJÓW WP2 Sowczyce brak tak Olesno Śląskie brak tak Stare Olesno brak tak Bąków brak tak KLUCZBORK brak tak Smardy Po brak tak Wołczyn brak tak Wierzbica Górna brak tak Domaszowice brak tak Gręboszów brak tak NAMYSŁÓW brak tak Wilków Namysł brak tak Linia kolejowa nr 144: Opole Tarnowskie Góry przez Fosowskie Linia kolejowa nr 144, o całkowitej długości 75,742 km, łączy stację Opole ze stacją Tarnowskie Góry przez Fosowskie i Zawadzkie. Przewozy pasażerskie realizowane są na odcinku Opole Zawadzkie. W okresie od kwietnia 2013 r. do czerwca 2014 r. wstrzymany jest ruch pociągów ze względu na trwającą rewitalizację trasy pomiędzy Opolem, a Fosowskiem. W związku z tym przewozy do Zawadzkiego realizowane są kolejową komunikacją autobusową. Linia nr 144 jest istotnym, łącznikiem pomiędzy Opolem i Częstochową, a dalej Warszawą. oraz posiada status linii znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym.

290 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 290 Poz Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 97. Podstawowe informacje o linii nr 144 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Planowane peronów dla osób Długość remonty, Rodzaj Nazwa niepełnosprawnych Lp. Nazwa odcinka Km osi odcinka inwestycje punktu* punktu oraz osób [km] oraz inne o ograniczonej zmiany zdolności ruchowej TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY- OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY- OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY- OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY- OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY- OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY- OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Skutki działań określonych w kolumnie obok ST Kielcza 26,297 5,478 nie kursują poc. pas. brak Brak LPO Żędowice 29,886 3,589 nie kursują poc. pas. brak Brak ST Zawadzkie 34,506 4,62 PO Kolonowskie 42,295 7,789 ST FOSOWSKIE 44,474 2,179 PO Staniszcze Maie 47,56 3,086 PO Krasiejów 52,459 4,899 ST Ozimek 55,357 2,898 PO Dębska Kuźnia 62,575 7,218 ST Chrząstowice 65,432 2,857 PO Suchy Bór Opol. 68,154 2,722 przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn Linia ta znajduje się w stanie dostatecznym i jest obecnie rewitalizowana na odcinku Opole-Fosowskie do prędkości 140 km/h. Linia posiada obecnie wysoki wskaźnik wykorzystania przepustowości. brak brak rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja PODG Bolko 73,769 5,615 brak peronów rewitalizacja ST OPOLE GŁÓWNE 75,924 2,155 przy udziale pracownika PKP brak Brak Brak wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa wstrzymanie ruchu pociągów w okresie IV 2013 r.-vi 2014 r., kolejowa komunikacja autobusowa

291 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 291 Poz Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 98. Wybrane parametry techniczne linii nr 144 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu 1 TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Kielcza Brak tak bd bd 2 TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Żędowice Brak tak bd bd 3 TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Zawadzkie Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Kolonowskie Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE FOSOWSKIE Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Staniszcze Maie Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Krasiejów Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Ozimek Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Dębska Kuźnia Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Chrząstowice Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Suchy Bór Opol Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE Bolko Brak tak TARNOWSKIE GÓRY - OPOLE GŁÓWNE OPOLE GŁÓWNE Brak tak Linia kolejowa nr 151: Kędzierzyn- Chałupki przez Kuźnię Raciborską Linia kolejowa nr 151, o całkowitej długości 53,864 km, łączy stację Kędzierzyn- z granicą państwa na stacji Chałupki. Na całej długości linia jest dwutorowa i zelektryfikowana. Ważnym odcinkiem jest tutaj łącznik o długości 4,645 km czyli linia kolejowa nr 709 Kędzierzyn- Stare, po której kursuje większość pociągów osobowych. Linia nr 151 łączy Województwo Opolskie z zachodnią częścią Województwa Śląskiego, a także z istotnym przejściem granicznym z Czechami w Chałupkach. Linia ta jest linią znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Przedmiotowa trasa stanowi część europejskiej sieci kolejowej ciągu komunikacyjnego E-59 łączącego w najdogodniejszy i najkrótszy sposób Skandynawię z Europą Środkowo-Wschodnią i Bałkanami. Na polskim odcinku biegnie ona od Świnoujścia przez Szczecin, Poznań, Wrocław, Opole aż do przejścia granicznego Chałupki w województwie Śląskim.

292 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 292 Poz Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 99. Podstawowe informacje o linii nr 151 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Planowane Długość peronów dla osób Rodzaj remonty, Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu Km osi odcinka niepełnosprawnych oraz punktu* inwestycje oraz [km] osób o ograniczonej inne zmiany zdolności ruchowej KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI ST KĘDZIERZYN 0 bd PODG Stare 4,154 4,154 brak peronów PO Kędz. Azoty 4,527 0,373 przejście w poziomie szyn ST BIERAWA 6,855 2,328 bd PBSP Dziergowice 13,24 6,385 przejście w poziomie szyn *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano. na początku Załącznika G. Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Planowana modernizacja Skutki działań określonych w kolumnie obok Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Na linii nr 151 występują ograniczenia i zróżnicowanie prędkości pociągów, linię można ocenić jako znajdującą się w dostatecznym stanie technicznym. Na przedmiotowej linii nie występują ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych, które mogą się po niej poruszać. Linia posiada obecnie niski wskaźnik wykorzystania przepustowości. Kolejna tabela ukazuje wybrane parametry techniczne tej linii. Tabela 100. Wybrane parametry techniczne linii nr 151 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE - CHAŁUPKI KĘDZIERZYN KOŹLE brak tak Stare brak tak Kędz. Azoty brak tak BIERAWA brak tak Dziergowice brak tak 19 24

293 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 293 Poz Linia kolejowa nr 181: Herby Nowe Oleśnica Linia kolejowa nr 181, o całkowitej długości 148 km, łączy węzeł kolejowy Herby Nowe ze stacją Oleśnica i przebiega tranzytowo przez Opolszczyznę bo zaledwie na odcinku 10 km przez Gminę Rudniki. Na terenie Województwa Opolskiego znajdują się tylko dwie stacje należące do tej linii; w szerszym aspekcie łączy ona miejscowości należące aż do pięciu Województw: Śląskiego, Opolskiego, Łódzkiego, Wielkopolskiego oraz Dolnośląskiego. Przedmiotowa linia jest jednotorowa i zelektryfikowana na odcinku Herby Nowe- Kępno. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 101. Podstawowe informacje o linii nr 181 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Lp. Nazwa odcinka peronów dla osób Planowane Długość Rodzaj Nazwa niepełnosprawnych remonty, Km osi odcinka punktu* punktu oraz osób o inwestycje oraz [km] ograniczonej zdolności inne zmiany ruchowej 1 2 HERBY NOWE - OLEŚNICA HERBY NOWE - OLEŚNICA PO Jaworzno k/wielunia 33,644 5,957 ST Janinów 39,511 5,867 *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Linia ta znajduje się w stanie średnim ze względu na występujące na niej ograniczenia prędkości. Linia posiada obecnie bardzo niski wskaźnik wykorzystania przepustowości. Kolejna tabela ukazuje wybrane parametry techniczne tej linii. przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn poprawa bezpiecz. na przejazdach poprawa bezpiecz. na przejazdach Skutki działań określonych w kolumnie obok Kilkudniowa przerwa w ruchu pociągów, zastępcza komunikacja autobusowa Kilkudniowa przerwa w ruchu pociągów, zastępcza komunikacja autobusowa Tabela 102. Wybrane parametry techniczne linii nr 181 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu 1 HERBY NOWE - OLEŚNICA Jaworzno k/wielunia brak tak HERBY NOWE - OLEŚNICA Janinów brak tak 15 15

294 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 294 Poz Linia kolejowa nr 272: Kluczbork Poznań przez Kępno Linia nr 272 jest istotą dla kraju linią komunikacyjną w układzie południkowym, łącząc Województwo Opolskie z Województwem Wielkopolskim i dalej z północną częścią Polski oraz stanowi alternatywny przebieg dla połączeń Katowice Poznań przez Opole, Wrocław. Linia ta jest trasą znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 103. Podstawowe informacje o linii nr 272 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania peronów Planowane Długość Rodzaj Nazwa dla osób niepełnosprawnych remonty, Lp. Nazwa odcinka Km osi odcinka punktu* punktu oraz osób o ograniczonej inwestycje oraz [km] zdolności ruchowej inne zmiany KLUCZBORK - POZNAŃ GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY ST KLUCZBORK 0 0 przejście w poziomie szyn rewitalizacja ST Krzywizna 6,339 6,339 przejście w poziomie szyn rewitalizacja PO ST Biskupice K/Kl. Byczyna Kluczb. 11,423 5,084 przejście w poziomie szyn rewitalizacja 16,123 4,7 przejście w poziomie szyn rewitalizacja ST Kostów 23,258 7,135 przejście w poziomie szyn rewitalizacja *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Skutki działań określonych w kolumnie obok Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Ruch jednotorowy dwukierunkowy Linia ta znajduje się na odcinku opolskim w złym stanie technicznym, nie występują na niej ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych, które mogą się po niej poruszać. Trasa ta posiada obecnie średni wskaźnik wykorzystania przepustowości. Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 104. Wybrane parametry techniczne linii nr 272 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu KLUCZBORK - POZNAŃ GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY KLUCZBORK - POZNAN GŁÓWNY KLUCZBORK brak tak Krzywizna brak tak Biskupice K/Kl brak tak Byczyna Kluczb brak tak Kostów brak tak 40 29

295 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 295 Poz Linia kolejowa nr 277: Opole Groszowice Wrocław Brochów przez Jelcz-Laskowice Linia kolejowa nr 277, o całkowitej długości 86,837 km, łączy stację Opole Groszowice ze stacją Wrocław Brochów przez Opole Wschodnie i Jelcz-Laskowice. Na całej długości linia jest dwutorowa i zelektryfikowana. Ważnym elementem tego połączenia jest linia 300, tj. łącznik Bolko Opole Wschodnie, którym kursują pociągi osobowe. Trasa ta stanowi dodatkowe połączenie Opola z Wrocławiem i nie jest istotna dla ruchu pasażerskiego, ze względu na mały potok pasażerski. Linia ta jest trasą znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym, i należy do europejskich korytarzy transportowych CE-30 i CE-59. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 105. Podstawowe informacje o linii nr 277 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Lp. Nazwa odcinka peronów dla osób Długość Planowane remonty, Rodzaj punktu* Nazwa punktu Km osi niepełnosprawn ych odcinka inwestycje oraz inne oraz osób [km] zmiany o ograniczonej zdolności ruchowej OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW ST ST OPOLE GROSZOWICE OPOLE WSCHODNIE ST Czamowąsy 11,688 5,302 PO Borki Opolskie 15,148 3,46 ST Dobrzeń Wielki 18,717 3,569 LPO Chróścice 22,735 4,018 ST Popielów 28,257 5,522 ST Karłowice 35,681 7,424 PO Tarnowiec Brzes. Skutki działań określonych w kolumnie obok 0 nie kursują poc. pas. brak Brak 6,386 6,386 nie kursują poc. pas. 40,715 5,034 PO Mąkoszyce 43,935 3,22 PO Rogalice 47,656 3,721 PO Borucice 51,2 3,544 *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn Modernizacja linii na szlaku Opole Groszowice Opole Wschodnie brak brak brak brak brak brak brak brak ruch jednotorowy dwukierunkowy Linia znajduje się w średnim stanie, i nie występują na niej ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych. Linia posiada obecnie niski wskaźnik wykorzystania przepustowości. brak brak brak brak brak brak brak brak brak brak brak brak

296 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 296 Poz Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 106. Wybrane parametry techniczne linii nr 277 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE - WROCŁAW BROCHÓW OPOLE GROSZOWICE brak tak OPOLE WSCHODNIE brak tak Czamowąsy brak tak Borki Opolskie brak tak Dobrzeń Wielki brak tak Chróścice brak tak Popielów brak tak Karłowice brak tak Tarnowiec Brzes brak tak Mąkoszyce brak tak Rogalice brak tak Borucice brak tak Linia kolejowa nr 287: Opole Zachodnie Nysa Linia kolejowa nr 287, o całkowitej długości 48,752 km, łączy stację Opole Zachodnie ze stacją Nysa. Na całej długości linia jest jednotorowa, z możliwością mijania się pociągów na stacjach Szydłów i Łambinowice. Trasa Opole Nysa nie jest zelektryfikowana. Linia ta stanowi jedyne połączenie Opola z południowo-zachodnią częścią województwa i z dalej z Kłodzkiem oraz Sudetami lub Czechami przez Głuchołazy. Odcinek Opole Zachodnie Komprachcice jest zaliczony do linii znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym.

297 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 297 Poz Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 107. Podstawowe informacje o linii nr 287 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Planowane Długość peronów dla osób Rodzaj Nazwa remonty, Lp. Nazwa odcinka Km osi odcinka niepełnosprawnych oraz punktu* punktu inwestycje oraz [km] osób o ograniczonej inne zmiany zdolności ruchowej OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE - NYSA ST OPOLE ZACHODNIE PO Chmielowice 2,934 2,58 LPO Komprachcice 6,609 3,675 PO Polska Nowa Wieś 0,354 brak peronów 9,866 3,257 ST SZYDŁÓW 15,486 5,62 STHP Tułowice Niemod. 19,72 4,234 PO Sowin 25,341 5,621 ST Łambinowice 29,149 3,808 PO Budziszowice 31,988 2,839 PO Jasienica Dolna 34,927 2,939 PO Mańkowice 37,61 2,683 PO Kubice 40,6 2,99 PO Wyszków Śląski 44,397 3,797 ST NYSA 48,752 4,355 *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przystanek zlikwidowany przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przystanek zlikwidowany przejście w poziomie szyn Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Skutki działań określonych w kolumnie obok Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Linia ta znajduje się w złym stanie technicznym, występują na niej liczne ograniczenia i niewielka prędkość techniczna. Linia posiada obecnie bardzo wysoki wskaźnik wykorzystania przepustowości.

298 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 298 Poz Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 108. Wybrane parametry techniczne linii nr 287 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu 1 OPOLE ZACHODNIE - NYSA OPOLE ZACHODNIE brak nie bd bd 2 OPOLE ZACHODNIE - NYSA Chmielowice brak nie bd bd 3 OPOLE ZACHODNIE - NYSA Komprachcice brak nie bd bd 4 OPOLE ZACHODNIE - NYSA Polska Nowa Wieś brak nie bd bd 5 OPOLE ZACHODNIE - NYSA SZYDŁÓW brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Tułowice Niemod brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Sowin brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Łambinowice brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Budziszowice brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Jasienica Dolna brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Mańkowice brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Kubice brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA Wyszków Śląski brak nie OPOLE ZACHODNIE - NYSA NYSA brak nie Linia kolejowa nr 288: Nysa Brzeg Linia kolejowa nr 288, o długości 47,404 km, łączy stację Nysa ze stacją Brzeg. Na całej długości linia jest jednotorowa i niezelektryfikowana. Linia ta stanowi element komunikacyjny po układzie obwodowym województwa w jego zachodniej części. Trasa Nysa Brzeg umożliwia najkrótsze połączenie kolejowe powiatów Prudnickiego i Nyskiego z Wrocławiem. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinku tej linii przebiegającym przez Województwo Opolskie. Tabela 109. Podstawowe informacje o linii nr 288 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Planowane peronów dla osób remonty, Nazwa Rodzaj Nazwa Długość Lp. Km osi niepełnosprawnych oraz inwestycje odcinka punktu* punktu odcinka [km] osób o ograniczonej oraz inne zdolności ruchowej zmiany NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG ST NYSA 0,001 PO Myśliczyn 6,467 6,466 PO Pakosławice 9,409 2,942 PO Skoroszyce 15,075 5,666 przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja Skutki działań określonych w kolumnie obok Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa

299 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 299 Poz Lp Nazwa odcinka NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG NYSA - BRZEG Rodzaj punktu* LPO PO LPO Nazwa punktu Chróścina Nyska Stary Grodków Grodków Śląski Km osi Sposób dostosowania peronów dla osób Długość niepełnosprawnych oraz odcinka [km] osób o ograniczonej zdolności ruchowej 17,687 2,612 21,438 3,751 26,677 5,239 PO Lipowa Śląska 32,594 5,917 PO Czeska Wieś 35,907 3,313 PO Olszanka 40,197 4,29 ST BRZEG 47,404 7,207 przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Planowane remonty, inwestycje oraz inne zmiany rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja rewitalizacja Skutki działań określonych w kolumnie obok Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymany ruch pociągów, kolejowa komunikacja autobusowa Z powyższych tabel wynika, że linia ta znajduje się w stanie dostatecznym. Linia posiada obecnie wysoki wskaźnik wykorzystania przepustowości. Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 110. Wybrane parametry techniczne linii nr 288 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu 1 NYSA - BRZEG NYSA brak nie NYSA - BRZEG Myśliczyn brak nie NYSA - BRZEG Pakosławice brak nie NYSA - BRZEG Skoroszyce brak nie NYSA - BRZEG Chróścina Nyska brak nie NYSA - BRZEG Stary Grodków brak nie NYSA - BRZEG Grodków Śląski brak nie NYSA - BRZEG Lipowa Śląska brak nie NYSA - BRZEG Czeska Wieś brak nie NYSA - BRZEG Olszanka brak nie NYSA - BRZEG BRZEG brak nie 77 77

300 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 300 Poz Linie kolejowe nr 293 Jełowa Kluczbork oraz nr 301: Opole Namysłów Linia kolejowa nr 293 wraz z linią nr 301, o całkowitych długościach, odpowiednio: 25,21 km oraz 59,882 km, łączą stację Kluczbork ze stacją Opole Główne poprzez stację Jełowa. Żadna z tych linii nie jest zelektryfikowana. Odcinek linii nr 301 łączący Jełowę z Namysłowem jest przejezdny tylko na fragmencie od Jastrzębia Śląskiego do Namysłowa: odbywa się tam ruch towarowy. Połączenie Opole Kluczbork jest istotne dla skomunikowania Opola m.in. z północną częścią województwa, jak również z Wielkopolską. Z obu tych linii jedynie linia nr 301 na odcinku Jastrzębie Śląskie Namysłów jest linią znaczenia państwowego, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie wykazu linii kolejowych o znaczeniu państwowym. Poniższa tabela przedstawia zestawienie stacji i przystanków osobowych na odcinkach tych linii przebiegających w całości przez Województwo Opolskie. Tabela 111. Podstawowe informacje o linii nr 293/301 na terenie Województwa Opolskiego Sposób dostosowania Planowane Długość peronów dla osób remonty, Nazwa Rodzaj Lp. Nr linii Nazwa punktu Km osi odcinka niepełnosprawnych oraz inwestycje odcinka punktu* [km] osób o ograniczonej oraz inne zdolności ruchowej zmiany JEŁOWA - KLUCZBORK JEŁOWA - KLUCZBORK JEŁOWA - KLUCZBORK JEŁOWA - KLUCZBORK JEŁOWA - KLUCZBORK JEŁOWA - KLUCZBORK JEŁOWA - KLUCZBORK OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW LPO Jełowa 0,124 Przejście w poziomie szyn PO Kały 4,688 4,564 przejście w poziomie szyn PO Laskowice Oles. 8,361 3,673 przejście w poziomie szyn PO Tuły 10,347 1,986 przejście w poziomie szyn PO Bukowo 12,873 2,526 przejście w poziomie szyn PO Borkowice 18,461 5,588 ST KLUCZBORK 25,092 6,631 przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn PODG Bolko 2,203 2,146 brak peronów LPO Opole Gosławice 5,569 3,366 PO Kotórz Mały 12,491 6,922 PO Osowiec Przyst. 15,081 2,59 PO Osowiec Śląski 17,56 2,479 LPO Jełowa 19,747 2,187 przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przejście w poziomie szyn przyst. zlikwidowany (poc. pas. nie zatrzymują się) przejście w poziomie szyn Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Planowana rewitalizacja Skutki działań określonych w kolumnie obok Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa Wstrzymanie ruchu, kolejowa komunikacja autobusowa PO Mańczok 25,883 6,136 nie kursują poc. pas. brak brak

301 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 301 Poz Lp. Nr linii Nazwa odcinka OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW Rodzaj punktu* Nazwa punktu Km osi Długość odcinka [km] Sposób dostosowania peronów dla osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej Planowane remonty, inwestycje oraz inne zmiany Skutki działań określonych w kolumnie obok PO Murów bd bd nie kursują poc. pas. brak brak PO Okoły 33,099 7,216 nie kursują poc. pas. brak brak PO Pokój bd bd nie kursują poc. pas. brak brak ST Dąbrowa Namysł. 46,094 12,995 nie kursują poc. pas. brak brak ST Jastrzębie Śląs. 52,507 6,413 nie kursują poc. pas. brak brak PO Ziemiełowice 56,529 4,022 nie kursują poc. pas. brak brak ST NAMYSŁÓW 59,939 3,41 nie kursują poc. pas. brak brak *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Linia ta znajduje się w stanie średnim. Na tej trasie występują ograniczenia realizacji przewozów do określonych typów pojazdów ze względu na stan obiektów mostowych do ruchu dopuszczone są wyłącznie pojazdy szynowe serii SA103, SA109 i SA134. Brak jest danych o wartości wskaźnika wykorzystania przepustowości tej linii. Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tej linii na terenie województwa. Tabela 112. Wybrane parametry techniczne linii nr 293/301 na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nr linii Nazwa odcinka Nazwa punktu JEŁOWA - KLUCZBORK Jełowa 60 bd 70 bd brak nie bd bd JEŁOWA - KLUCZBORK Kały 60 bd 70 bd brak nie bd bd JEŁOWA - KLUCZBORK Laskowice Oles. 60 bd 70 bd brak nie bd bd JEŁOWA - KLUCZBORK Tuły 60 bd 70 bd brak nie bd bd JEŁOWA - KLUCZBORK Bukowo 60 bd 70 bd brak nie bd bd JEŁOWA - KLUCZBORK Borkowice 60 bd 80 bd brak nie bd bd JEŁOWA - KLUCZBORK KLUCZBORK 30 bd 50 bd brak nie bd bd OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE 60 Bolko 60 Opole Gosławice 60 bd 60 bd bd bd brak tak bd bd bd bd brak tak bd bd brak nie bd bd

302 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 302 Poz OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW OPOLE GŁÓWNE - NAMYSŁÓW Kotórz Mały 60 Osowiec Przyst. 60 Osowiec Śląski 60 Jełowa 60 Mańczok 0 Murów 0 Okoły 0 Pokój 0 Dąbrowa Namysł. 0 Jastrzębie Śląs. 20 Ziemiełowice 20 bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd bd brak nie bd bd brak nie bd bd brak nie bd bd brak nie bd bd 0 0 brak nie bd bd 0 0 brak nie bd bd 0 0 brak nie bd bd 0 0 brak nie bd bd 0 0 brak nie bd bd brak nie bd bd brak nie bd bd 14. Pozostałe linie kolejowe na terenie Województwa Opolskiego Pozostałe linie kolejowe na terenie Województwa Opolskiego to trasy: a) łącznikowe, b) z ruchem towarowym, c) z zawieszonym ruchem kolejowym lub nieczynne. Poniższa tabela przedstawia zestawienie podstawowych informacji o tych liniach. Tabela 113. Podstawowe informacje o pozostałych liniach kolejowych na terenie Województwa Opolskiego Długość Nr Rodzaj Informacje Lp. Nazwa odcinka Nazwa punktu Km osi odcinka linii punktu* dodatkowe [km] OPOLE GROSZOWICE - OPOLE GŁÓWNE ST OPOLE GROSZOWICE 0 Linia towarowa OPOLE GROSZOWICE - OPOLE GŁÓWNE ST OPOLE GŁÓWNE 4,154 4,154 Linia towarowa NOWY ŚWIĘTÓW - GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ ST NOWY ŚWIĘTÓW 0 Linia towarowa NOWY SWIĘTOW - GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ ST GŁUCHOŁAZY 5,952 5,952 Linia towarowa NOWY SWIĘTOW - GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ PO Głuchołazy Miast 7,561 1,609 Odcinek zawieszony NOWY SWIĘTOW - GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ PO Głuchołazy Zdrój 8,579 1,018 Odcinek zawieszony OPOLE GŁÓWNE - OPOLE WSCHÓD ST OPOLE GŁÓWNE 0,451 Linia towarowa OPOLE GŁÓWNE - OPOLE WSCHÓD PODG Bolko 2,173 1,722 Linia towarowa OPOLE GŁÓWNE - OPOLE WSCHÓD ST OPOLE WSCHODNIE 4,959 2,786 Ruch pasażerski i towarowy na odconku Bolko- Opole Wsch GŁUCHOŁAZY - POKRZYWNA ST GŁUCHOŁAZY Ruch tranzytowy GŁUCHOŁAZY - GRANICA PAŃSTWA (MIKUŁOWICE) ST GŁUCHOŁAZY Ruch tranzytowy KĘDZIERZYN KOŹLE - STARE KOŹLE ST KĘDZIERZYN KOŹLE 0 Ruch pasażerski KĘDZIERZYN KOŹLE - STARE KOŹLE PODG Stare 4,062 4,062 Ruch pasażerski STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK ST STRZELCE OPOL. 30, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Rozmierka 35,802 5, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Kadłub 40,728 4, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Sporok 43,903 3, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Staniszcze Wielkie 48,458 4, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK ST FOSOWSKIE 51,726 3, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Myślina Lublinie 58,105 6,379 Ruch pasażerski zawieszony

303 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 303 Poz Lp. Nr linii Nazwa odcinka Rodzaj punktu* Nazwa punktu Km osi Długość odcinka [km] STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Zębowice 65,074 6, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Szumirad 75,477 10, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PO Lasowice Małe Ol 81,635 6, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK PODG Kuniów 85,78 4, STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK ST KLUCZBORK 89,006 3, RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE PO Tłustomosty 16,845 4, RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE ST BABOROW 24,372 7, RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE PO Bernacice 31,402 7, RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE LPO Głubczyce 37,7 6, POLSKA CEREKIEW - BABOROW STHP Polska Cerekiew 16, POLSKA CEREKIEW - BABOROW PO Grzędzin Kozieł. 20,724 3, POLSKA CEREKIEW - BABOROW LPO Pawłowiczki 27,839 7, POLSKA CEREKIEW - BABOROW LPO Maciowakrze 32,527 4, POLSKA CEREKIEW - BABOROW ST BABOROW 39,14 6, RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA ST RUDZINIEC GL. 49, RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA ST Sławięcice 55,702 6, RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA PODG Nowa Wieś 61,623 5, RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA ST KĘDZIERZYN KOŹLE 64,135 2, GŁUBCZYCE - RACŁAWICE ŚLĄSKIE LPO Głubczyce GŁUBCZYCE - RACŁAWICE ŚLĄSKIE PO Głubczyce Las 5,27 5, GŁUBCZYCE - RACŁAWICE ŚLĄSKIE PO Ściborzyce Małe 9,569 4, GŁUBCZYCE - RACŁAWICE ŚLĄSKIE ST RACŁAWICE ŚL. 15,354 5, SZYDŁÓW - GRACZE ST SZYDŁÓW SZYDŁÓW - GRACZE PO Grodziec Niemod. 1,928 1, SZYDŁÓW - GRACZE PO Sady 4,443 2, SZYDŁÓW - GRACZE PO Szydłowiec SI. 11,106 6, KĘDZIERZYN KOŹLE KKD - KŁODNICA ST KĘDZIERZYN KOŹLE KĘDZIERZYN KOŹLE KKD - KŁODNICA PODG Żabieniec 1,381 1, KĘDZIERZYN KOŹLE KKD - KŁODNICA PODG Kłodnica 2,268 0, NOWA WIEŚ - STARE KOŹLE PODG Nowa Wieś 0, NOWA WIEŚ - STARE KOŹLE ST KĘDZIERZYN KOŹLE 1,4 1, NOWA WIEŚ - STARE KOŹLE PODG Stare 3,386 1, NOWA WIEŚ - KĘDZIERZYN KOŹLE KKB PODG Nowa Wieś 0, NOWA WIES - KĘDZIERZYN KOŹLE KKB ST KĘDZIERZYN KOŹLE 2,519 2,416 *Skróty zastosowane w powyższej tabeli opisano na początku Załącznika G. Informacje dodatkowe Ruch pasażerski zawieszony Ruch pasażerski zawieszony Linia towarowa Ruch pasażerski zawieszony Ruch pasażerski zawieszony Linia towarowa Linia towarowa Linia towarowa Kolejna tabela ukazuje wybrane, szczegółowe parametry techniczne tych linii na terenie województwa. Tabela 114. Wybrane parametry techniczne pozostałych linii kolejowych na terenie Województwa Opolskiego Lp. Nr linii Nazwa odcinka Nazwa punktu OPOLE GROSZOWICE OPOLE GŁÓWNE OPOLE GROSZOWICE brak tak 5 3

304 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 304 Poz Lp. Nr linii Nazwa odcinka Nazwa punktu OPOLE GROSZOWICE - OPOLE GŁÓWNE NOWY ŚWIĘTÓW - GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ NOWY ŚWIĘTOW GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ NOWY ŚWIĘTOW GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ NOWY ŚWIĘTOW GŁUCHOŁAZY ZDRÓJ OPOLE GŁÓWNE OPOLE WSCHÓD OPOLE GŁÓWNE OPOLE WSCHÓD OPOLE GŁÓWNE OPOLE WSCHÓD GŁUCHOŁAZY - POKRZYWNA GŁUCHOŁAZY GRANICA PAŃSTWA (MIKULOVICE) KĘDZIERZYN KOŹLE STARE KOŹLE KĘDZIERZYN KOŹLE STARE KOŹLE STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK OPOLE GŁÓWNE brak tak 5 3 NOWY ŚWIĘTÓW 60 bd 60 bd brak nie bd bd GŁUCHOŁAZY 60 bd 60 bd brak nie bd bd Głuchołazy Miasto 40 bd 40 bd brak nie bd bd Głuchołazy Zdrój 40 bd 40 bd brak nie bd bd OPOLE GŁÓWNE 40 bd 40 bd brak tak Bolko 40 bd 40 bd brak tak OPOLE WSCHODNIE 20 bd 20 bd brak tak GŁUCHOŁAZY 60 bd 60 bd brak nie bd bd GŁUCHOŁAZY 40 bd 40 bd brak nie bd bd KĘDZIERZYN KOŹLE 90 bd 90 bd brak nie Stare 90 bd 90 bd brak nie STRZELCE OPOL. 80 bd 80 bd brak nie bd bd Rozmierka 50 bd 50 bd brak nie bd bd Kadłub 50 bd 50 bd brak nie bd bd Sporok 50 bd 50 bd brak nie bd bd Staniszcze Wiel. 50 bd 50 bd brak nie bd bd FOSOWSKIE 50 bd 50 bd brak tak bd bd STRZELCE Myślina Lublinie brak nie bd bd

305 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 305 Poz Lp. Nr linii Nazwa odcinka Nazwa punktu OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK STRZELCE OPOLSKIE - KLUCZBORK RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE RACIBÓRZ - GŁUBCZYCE POLSKA CEREKIEW - BABORÓW POLSKA CEREKIEW - BABORÓW POLSKA CEREKIEW - BABORÓW POLSKA CEREKIEW - BABORÓW POLSKA CEREKIEW - BABORÓW RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA RUDZINIEC GLIWICKI - KĘDZIERZYN KOŹLE KKA Zębowice brak nie bd bd Szumirad brak nie bd Bd Lasowice Małe Ol brak nie bd Bd Kuniów brak nie bd bd KLUCZBORK 40 bd 40 bd brak tak bd bd Tłustomosty bd bd bd bd brak nie bd bd BABOROW bd bd bd bd brak nie bd bd Bernacice bd bd bd bd brak nie bd bd Głubczyce 40 bd 40 bd brak nie bd bd Polska Cerekiew bd bd bd bd bd bd Grzędzin Kozieł. bd bd bd bd bd bd Pawłowiczki bd bd bd bd bd bd Maciowakrze bd bd bd bd bd bd BABOROW bd bd bd bd bd bd RUDZINIEC GL. bd bd bd bd bd bd Ruch zawieszony Ruch zawieszony Ruch zawieszony Ruch zawieszony Ruch zawieszony Ruch zawieszony nie bd bd nie bd bd nie bd bd nie bd bd nie bd bd tak bd bd Sławięcice bd bd bd bd brak tak Nowa Wieś bd bd bd bd brak tak KĘDZIERZYN KOŹLE bd bd bd bd brak tak 33 33

306 Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla pociągów pasażerskich (p) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (n) [km/h] Dopuszczalne prędkości dla autobusów szynowych (p) [km/h] Dopuszczalny nacisk osi na tor [t] Dopuszczalny nacisk liniowy [t] Ograniczenia dotyczące typów pojazdów kolejowych Elektryfikacja (tak/nie) % wykorzystania przepustowości (n) % wykorzystania przepustowości (p) Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 306 Poz Lp. Nr linii Nazwa odcinka Nazwa punktu GŁUBCZYCE RACŁAWICE ŚLĄSKIE GŁUBCZYCE RACŁAWICE ŚLĄSKIE GŁUBCZYCE RACŁAWICE ŚLĄSKIE GŁUBCZYCE RACŁAWICE ŚLĄSKIE SZYDŁÓW - GRACZE SZYDŁÓW - GRACZE SZYDŁÓW - GRACZE SZYDŁÓW - GRACZE KĘDZIERZYN KOŹLE KKD - KŁODNICA KĘDZIERZYN KOŹLE KKD - KŁODNICA KĘDZIERZYN KOŹLE KKD - KŁODNICA NOWA WIEŚ - STARE KOŹLE NOWA WIEŚ - STARE KOŹLE NOWA WIEŚ - STARE KOŹLE NOWA WIEŚ - KĘDZIERZYN KOŹLE KKB NOWA WIES - KĘDZIERZYN KOŹLE KKB Głubczyce 20 bd 20 bd brak nie bd bd Głubczyce Las 0 bd 0 bd 0 0 brak nie bd bd Ściborzyce Małe 0 bd 0 bd 0 0 brak nie bd bd RACŁAWICE ŚL. 20 bd 20 bd brak nie bd bd SZYDŁÓW 30 bd 30 bd brak nie bd bd Grodziec Niemod. 20 bd 20 bd brak nie bd bd Sady 20 bd 20 bd brak nie bd bd Szydłowiec SI. 30 bd 30 bd brak nie bd bd KĘDZIERZYN KOŹLE brak tak 18 X Żabieniec brak tak 19 X Kłodnica brak tak Nowa Wieś 40 bd 40 bd brak tak 7 7 KĘDZIERZYN KOŹLE 40 bd 40 bd brak tak 7 7 Stare 40 bd 40 bd brak tak 8 8 Nowa Wieś 50 bd 50 bd brak tak KĘDZIERZYN KOŹLE 50 bd 50 bd brak tak 12 12

307 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 307 Poz. 1848

308 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 308 Poz Przewoźnicy w sieci komunikacji autobusowej W poniższych tabelach przedstawiono szczegółową charakterystykę sieci komunikacyjnej przewoźników autobusowych na liniach regularnych, zgodnie z zezwoleniami wydanymi przez Marszałka Województwa Opolskiego, a także tych, których zezwolenia uzgadniał Marszałek Województwa Opolskiego, zaś same zezwolenia wydały inne organy. Tabela 115. Charakterystyka sieci przewoźników, którym zezwoleń udzielił Marszałek Województwa Opolskiego. Liczba Średnia długość Praca eksploata- Łączny czas jazdy Liczba kursów Lp Nazwa przewoźnika Siedziba firmy jednego kursu cyjna w ciągu doby ciągu doby [dni : zezwoleń w ciągu (km) (km) godzin : minut] doby 1a 1b Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w K.-Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Toruń , :17:55 Toruń , :22:45 2 PKS Sp. z o.o. w Brzegu Brzeg :16:54 3 PKS w Strzelcach Opolskich SA Strzelce Opolskie , :08:25 4 PKS w Kluczborku Sp. z o.o. Kluczbork , :15:15 5 PKS w Głubczycach Sp. z o.o. Głubczyce , :02:00 6 Opolskie PKS SA Opole , :00:08 7 PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Namysłów , :00:35 8 LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. Opole , :16:50 9 PKS w Nysie Sp. z o.o. Nysa , :03:35 10 Inter Sp. z o.o. 11 Przewóz Osób Euro-Bus Bogdan Kurowski Strzelce Opolskie , :03:26 Nysa :14:24 12 UT Beata Aleksandra Jeziorowska Olesno :06:50 13 Auto-Fan Zbigniew Dąbrowski Głuchołazy :21:00 14 Biuro Podróży i Przewozów Riviera Opole :10:40 15 FART Andrzej Dąbrowski Kluczbork :22:58 16 Przewóz Osób Lucyna Garncarek Praszka :13:20 17 GINTRANS Piotr Nowakowski Przeworno :21:00 18 PKS w Lublińcu Sp. z o.o. Lubliniec :05:00 19 Przewóz Osób Andrzej Siwik Byczyna :16:15 20 PW LUZ Agnieszka Domagała Opole :06:18 RAZEM , :05:33 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, stan na dzień r. Tabela 116. Charakterystyka sieci przewoźników, których zezwolenia uzgadniał Marszałek Województwa Opolskiego. Liczba Średnia Liczba Praca eksploatacyjna Lp. Nazwa przewoźnika Siedziba kursów w ciągu długość jednego zezwoleń w ciągu doby (km) doby kursu (km) 1 PKS w Dzierżoniowie SA Dzierżoniów , PKS Wieluń Sp. z o.o. Wieluń , Veolia Transport Sp. z o.o. Toruń , PKS Gliwice Sp. z o.o. Gliwice PKS Hrubieszów Sp. z o.o. Hrubieszów , PKS w Oławie SA Oława , Jacek Wierzbicki Zabierzów PKS "TOUR" Sp. z o.o. Jelenia Góra PKS Oświęcim SA Oświęcim , PKS w Kłodzku SA Kłodzko ,

309 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 309 Poz PKS w Lublińcu Sp. z o.o. Lubliniec , PKS w Przemyślu Sp. z o.o. Przemyśl ARTI Artur Szymak Lubliniec BUS-PKS Sp. z o.o. Wrocław Firma Przewozowa "Trans-Bus" Ustroń Intertrans PKS SA Głogów Głogów Lajkonik Sp.J. Iwanowice PHU ABX-2 Bartosz Bem Łańcut , Piotr Bodnar Firma Handlowo-Usługowa Strzelin PKS "POLONUS" SA Warszawa PKS Sp. z o.o. w Koszalinie Koszalin PKS w Koninie SA Konin PKS w Krośnie Krosno PKS w Nowym Sączu SA Nowy Sącz PKS w Słupsku SA Rowy PKS w Świdnicy Sp. z o.o. Świdnica PKS w Turku SA Turek PKS Wschód SA w Lublinie Lublin PKS Zielona Góra Sp. z o.o. Zielona Góra Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe "ABX-2" Łańcut Usługi Transportowe Wł. Wojnarowicz Łużna PKS w Raciborzu Sp. z o.o. Racibórz RAZEM , Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, stan na dzień r. Szczegółowe zestawienie wszystkich tras w komunikacji autobusowej, zgodnie z zezwoleniami wydanymi przez Marszałka Województwa Opolskiego przedstawiono poniżej. Tabela 117. Szczegółowa charakterystyka tras przewoźników autobusowych, którym zezwoleń udzielił Marszałek Województwa Opolskiego. Przybliżona Przybliżona Poza Średnia Liczba praca praca Średni Prędkość Lp. Nr teren długość kursów eksploata- eksploata- czas prze- tech- Od Do Przez Firma wojewó- jednego zezw w ciągu cyjna cyjna jazdu niczna** dztwa? kursu doby w ciągu w ciągu [godz:min] [km/h] (T/N) [km] doby [km] roku [km] Opole Warszawa Częstochowa Kędzierzyn- Prudnik Bytków-Kózki- Wróblin- Biedrzychowice- Głogówek Brzeg Bąkowice Mąkoszyce Opole Dobrodzień Ozimek-Myślina Opole Izbicko Walidrogi-Nakło Opole Kamień Śląski Tarnów Opolski Opole Łódź Olesno Opole Krapkowice Kąty Opolskie Krapkowice Opole Rogów Opolski Biuro Podróży i Przewozów Riviera Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. W Kędzierzynie- Koźlu PKS Sp. z o.o. w Brzegu Opolskie PKS SA PW LUZ Agnieszka Domagała LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. Opolskie PKS SA Opolskie PKS SA Opolskie PKS SA T 328, , :20 61,5 N 47, , :15 39,0 N 26, , :40 39,0 N 42,0 2 84, :00 52,0 N 21, , :27 46,7 N 23, , :30 46,0 T 206, , :10 51,1 N 25, , :40 37,5 N 30, , :52 34,6

310 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 310 Poz Lp. Nr zezw Od Do Przez Firma Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] Namysłów Oleśnica Bierutów-Świerzna- Oleśnica Namysłów Opole Kup-Brzezie Brzeg Brzeg Leśna Woda- Bystrzyca Brzeg Nysa Lipowa-Skoroszyce Opole Mikolin Narok Opole Skorogoszcz Karczów Prudnik Niemodlin Kędzierzyn Góra Świętej Anny Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn- Góra Świętej Anny Kędzierzyn- Kędzierzyn- Ścinawa Mała- Korfantów- Rzymkowice Kędzierzyn-- Łąki Kozielskie Raszowa Raszowa-Zalesie- Kędzierzyn- PKS w Namysłowie Sp. z o.o. PKS w Namysłowie Sp. z o.o. PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu Opolskie PKS SA Opolskie PKS SA Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Kędzierzyn- Sp. z o.o., Oddz. Niezdrowice Blachownia Osiedle w Kędzierzynie- Koźlu Strzelce Opolskie Krapkowice Baborów Kędzierzyn- Blachownia Osiedle-Ujazd- Jaryszów Mechnica-Żużela Cisek Spółdzielnia- Zakrzów- Polska Cerekiew-Wronin Pawłowiczki Szczyty Maciowakrze Kędzierzyn Kędzierzyn- Głubczyce Głogówek Naczysławki- Pawłowiczki- Miliczki Gościęcin- Biedrzychowice Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu T 35, , :40 52,5 N 60, , :20 45,0 N 36, , :00 36,0 N 53, , :20 39,8 N 29, , :45 38,7 N 25, , :35 42,9 N 64,0 1 64, :40 46,8 N 27, , :45 37,0 N 18,0 1 18, :30 36,3 N 23,0 2 46, :50 40,0 N 22, , :40 32,0 N 39, , :10 34,5 N 27, , :40 38,0 N 37,0 1 37, :00 38,3 N 17,0 5 85, :25 35,0 N 43, , :05 39,0 N 22,0 4 88, :40 40,0

311 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 311 Poz Lp. Nr zezw Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn- Od Do Przez Firma Nysa Głogówek Głogówek Prudnik Veolia Transport Gościęcin-Wróblin- Sp. z o.o., Oddz. Głogówek- Prudnik w Kędzierzynie- Koźlu Bytków-Gąścięcin- Wróblin Gąścięcin-Wróblin Twrdawa- Głogówek-Nowy Browiniec-Lubrz Twardawa Głogówek Walce-Zabierzów Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn Kędzierzyn- Krapkowice Krapkowice Krapkowice Twardawa-Walce Reńska Wieś- Mechnica- Żużela Zdzieszowice- Obrowiec Krapkowice Rzokochów- Brożec Krapkowice Branice Namysłów Syców Namysłów Kępno Namysłów Proszów Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Zdzieszowice- Sp.z o.o., Oddz. Obrowiec- Gogolin w Kędzierzynie- Koźlu Zdzieszowice- Żyrowa-Gogolin Namysłów- Pawłowice Namysłowskie- Gołebice- Lipka- Syców Namysłów-Rychtal- Kępno Namysłów- Domaszowice- Woskowice Górne Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu PKS w Namysłowie Sp. z o.o. PKS w Namysłowie Sp. z o.o. PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] N 83, , :15 39,8 N 37, , :55 41,6 N 40, , :50 40,0 N 36, , :50 41,0 N 20,0 1 20, :20 43,0 N 35,0 2 70, :50 43,0 N 32,0 2 64, :45 40,0 N 33, , :50 37,0 N 38, , :10 34,0 N 34, , :00 35,0 N 63, , :50 39,0 T 40, , :30 50,0 T 36, , :35 44,0 T 32,0 1 32, :55 43, Namysłów Proszów Namysłów-Bukowa Śląska- Woskowice Górne-Proszów PKS w Namysłowie Sp. z o.o. T 19,0 3 57, :30 50,0

312 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 312 Poz Lp. Nr zezw Od Do Przez Firma Brzeg Nysa Bąków-Grodków- Biechów Brzeg Nysa Kolnica-Skoroszyce Brzeg Strzelin Brzeg Strzelin Brzeg Strzelin Lipowa-Grodków- Wawrzyszów Baryłówek- Wiązów-Głęboka Bierzów-Bryłówek- Wiązów- Gułów Brzeg Wiązów Owczary Brzeg Wiązów Bierzów Brzeg Wiązów Skarbimierz Brzeg Przeworno Grodków Giełczyce Przylesie Dolne- Grodków- Gałązczyce Kopice-Brzeziny- Skoroszyce Kępno Opole Świerczów Brzeg Popielów Brzeg Karpacz Czepielowice- Rybna Wrocław-Jelenia Góra Brzeg Popielów Stobrawa Brzeg Kuźnica Śmiechowice Namysłów Opole Fałkowice-Pokój Kędzierzyn- Opole Kielcza Dylaki Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Kędzierzyn- Kędzierzyn Żędowice Sławięcice Twardawa-Walce- Brożec- Krapkowice-Rogów Opolski Kielcza-Zawadzkie- Dylaki Zalesie-Leśnica Zimna Wódka- Ujazd Sławięcice Ujazd-Niezdrowice Strzelce Opolskie- Ujazd PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS w Namysłowie Sp. z o.o. PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS w Namysłowie Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] N 67,0 1 67, :45 38,3 N 54,0 1 54, :25 38,1 T 55, , :30 36,7 T 40,0 1 40, :05 36,9 T 41, , :05 37,8 T 23,0 3 69, :37 37,3 T 26,0 1 26, :42 37,1 T 25,0 2 50, :40 37,5 T 54, , :22 39,5 N 22, , :36 36,7 T 94, , :10 50,0 N 31, , :50 37,2 T 186, , :15 43,8 N 25,0 2 50, :40 37,5 N 27, , :40 40,5 N 73, , :00 47,0 N 50, , :00 39,0 N 42, , :00 45,0 N 39, , :00 43,0 N 35,0 1 35, :00 43,5 N 28,0 1 28, :50 40,0 N 33,0 3 99, :00 39, Strzelce Opolskie Kędzierzyn- Góra św. Anny- Leśnica PKS w Strzelcach Opolskich SA N 31,0 3 93, :55 44,0

313 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 313 Poz Lp. Nr zezw Od Do Przez Firma Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Strzelce Opolskie Krapkowice Prudnik Leśnica Niwki-Krapkowice Krapkowice Kalinowice-Niwki Krapkowice Krapkowice Zdzieszowice Kamień Śląski Chorula Opole Leśnica Opole Krapkowice Opole Nysa Brzeg Góra św. Anny- Obrowiec Góra św. Anny- Obrowiec- Gogolin Dolna-Leśnica Poznowice Ligota Dolna Strzelce Opolskie- Sucha- Izbicko Zalesie-Strzelce Opolskie- Izbicko Kamień Śląski- Tarnów Opolski Grodków- Młodoszowice Nysa Brzeg Biechów Głuchołazy Wrocław Nysa-Grodków- Oława Opole Kłodzko Niemodlin Nysa Paczków Prudnik Krapkowice Głuchołazy Opole Głuchołazy Opole Głuchołazy Opole Głuchołazy Opole Otmuchów- Lubiatów Prężyna-Krobusz- Moszna- Dobra Pokrzywna- Prudnik-Dębina Pokrzywna- Prudnik-Moszna Pokrzywna- Prudnik-Górka Prudnicka PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Nysie Sp. z o.o. PKS w Nysie Sp. z o.o. PKS w Nysie Sp. z o.o. PKS w Nysie Sp. z o.o. PKS w Nysie Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Wierzbiec-Prudnik- Sp. z o.o., Oddz. Krobusz- Dębina w Prudniku Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] N 44,0 2 88, :25 41,0 N 45, , :10 50,0 N 30,0 2 60, :45 47,0 N 40,0 1 40, :10 41,7 N 44,0 1 44, :15 43,3 N 20,0 1 20, :35 40,7 N 25,0 3 75, :40 44,1 N 32,0 2 64, :45 57,3 N 36, , :40 58,0 N 54,0 1 54, :20 51,0 N 32, , :50 57,6 N 56, , :00 46,0 N 50, , :05 46,2 T 88, , :00 50,0 T 116, , :00 58,0 N 30, , :40 50,0 N 38,0 1 38, :00 45,1 N 65, , :40 41,0 N 69, , :40 42,0 N 60, , :40 42,0 N 71, , :40 44,0

314 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 314 Poz Lp. Nr zezw Od Do Przez Firma Prudnik Podlesie Prudnik Opole Pokrzywna- Głuchołazy Ligota Bialska- Otoki Wieś- Grabina-Łącznik Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] N 24, , :45 36,0 N 46, , :45 38, Prudnik Podlesie Wierzbiec- Głuchołazy- Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. Głuchołazy Kolonia w Prudniku N 21, , :20 34, Prudnik Niemodlin Prudnik Niemodlin Prudnik Przechód Rudziczka-Ścinawa Mała- Jagielnica- Rączka-Korfantów Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Ligota Bialska- Sp. z o.o., Oddz. Grabina- Korfantów w Prudniku Prężynka-Grabina- Pogórze Opole Nysa Dąbrowa-Sidzina Prudnik Nysa Prudnik Krapkowice Prudnik Korfantów Prudnik Niemodlin Prudnik Niemodlin Łambinowice Niemodlin Prudnik Niemodlin Prudnik Łambinowice Prudnik Łambinowice Lipowa- Wierzbięcice Krobusz-Moszna- Dobra Prężynka-Biała- Kolonia Otocka- Grabina Ligota Bialska- Puszyna- Korfantów- Rzymkowice Biała-Grabina- Korfantów- Przechód-Sowin Sowin- Goszczowice- Tułowice Ligota Bialska- Pogórze- Rzymkowice- Borek-Sowin Górka Prudnicka- Rzymkowice- Wierzbie Otoki Wieś- Puszyna- Korfantów- Wierzbie Opole Kietrz Wojnowice Branice Opole Kietlice Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Opolskie PKS SA Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. N 50, , :50 38,0 N 49,0 1 49, :15 45,6 N 42,0 1 42, :00 47,5 N 58, , :20 54,0 N 17,0 5 85, :30 31,0 N 37,0 2 74, :00 37,2 N 30,0 1 30, :50 40,9 N 42, , :05 42,0 N 42, , :35 55,0 N 21,0 1 21, :35 42,0 N 49,0 2 98, :20 43,6 N 40,0 2 80, :05 44,0 N 30,0 2 60, :45 45,0 N 89, , :00 46,0 N 66, , :40 45,4

315 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 315 Poz Lp. Nr zezw Od Do Przez Firma Pilszcz Opole Lisięcice Kietrz Opole Baborów-Lisięcice Głubczyce Głogówek Kietlice PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] N 96,0 1 96, :50 44,8 N 93,0 1 93, :25 45,4 N 32,0 2 64, :00 38, Racławice Śląskie Racibórz Głubczyce- Baborów PKS w Głubczycach Sp. z o.o. T 36, , :00 41, Racibórz Dzierżkowice Żerdziny-Pilszcz Racibórz Branice Kietrz Głubczyce Kędzierzyn Racibórz Branice Milice Kietrz- ŚciborzyceWielkie Opole Mąkoszyce Chróścice-Lubienie Kluczbork Dylaki Kuniów-Bierdzany Kluczbork Tuły Uszyce Opole Olesno Opole Ligota Dolna-Stare Budkowice Praszka-Gorzów Śląski- Kluczbork- Bierdzany Kluczbork Opole Wąsice-Pokój Kluczbork Opole Markotów Mały- Wołczyn- Murów Byczyna Opole Wołczyn-Murów Kluczbork Opole Tuły-Bierdzany Praszka Wrocław Gorzów Śląski- Kluczbork- Wołczyn-Oleśnica PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. Opolskie PKS SA PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. T 46,0 1 46, :15 41,5 T 40,0 2 80, :10 36,0 N 36, , :00 42,0 T 49,0 1 49, :10 49,0 N 52, , :20 39,0 N 34, , :45 55,1 N 33,0 2 66, :30 54,0 N 81, , :00 40,0 N 49, , :05 54,0 N 70, , :30 40,0 N 69, , :20 41,0 N 75, , :45 54,0 N 52, , :20 39,0 T 112, , :35 53, Byczyna Opole Biskupice- Kluczbork- Bierdzany PKS w Kluczborku Sp. z o.o. N 64, , :15 46,0

316 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 316 Poz Lp. Nr zezw Od Do Przez Firma Olesno Opole Kluczbork Stare Budkowice Kluczbork Wieruszów Kluczbork Olesno Lasowice Wielkie- Bierdzany Ligota Dolna- Bażany-Tuły Biskupice-Byczyna Wałowa Chocianowice- Ciarka-Stare Olesno PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] N 50,0 1 50, :10 53,6 N 47,0 2 94, :05 57,5 T 53, , :15 41,0 N 33, , :45 40, Głubczyce Wrocław Grodków PKS w Głubczycach Sp. z o.o. T 159, , :10 51, Prudnik Nysa Rudziczka-Węża Olesno Opole Żytniów-Rudniki- Krzepice- Starokrzepice Olesno Opole Zęboiwce-Grodziec Opole Mąkoszyce Łambinowice Niemodlin Opole Łódź Chróścice- Karłowice Korfantów- Rzymkowice- Borek-Tułowice Wieluń-Sieradz- Zduńska Wola Głubczyce Głogówek Lisięcice-Kazimierz Kędzierzyn- Baborów Naczysławki- Ostrożnica- Polska Cerekiew-Wronin Włostowa Rzymkowice Otoki Wieś Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku UT Beata Aleksandra Jeziorowska UT Beata Aleksandra Jeziorowska Opolskie PKS SA Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Opolskie PKS SA PKS w Głubczycach Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku N 33, , :45 39,0 N 60, , :30 54,0 N 58, , :20 52,7 N 43,0 2 86, :06 40,6 N 39,0 2 78, :00 47,3 T 203, , :05 50,6 N 29,0 1 29, :50 40,5 N 44,0 1 44, :10 39,0 N 20, , :45 37, Praszka Opole Olesno Garncarek N 73, , :20 54, Namysłów Opole Kup Kędzierzyn- Kazimierz Olesno Olesno Prudnik Jarnołtówek Gościęcin- Głubczyce- Dzbańce GINTRANS Piotr Nowakowski Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu UT Beata Aleksandra Jeziorowska Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu N 55, , :10 47,1 N 27,0 1 27, :40 41,7 N 35, , :30 55,0 N 27,0 3 81, :30 57, Jaworzno Kraków Inter Sp. z o.o. T 61, , :10 53,0

317 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 317 Poz Lp. Nr zezw Katowice Kędzierzyn- Od Do Przez Firma Ustrzyki Górne Zalesie Gościęcin Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] Inter Sp. z o.o. T 396, , :53 50,2 Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu N 28,0 2 56, :50 34, Katowice Kraków Inter Sp. z o.o. T 82, , :20 61, Opole Zębowice Zakrzów Turawski Brzeg Bąkowice Roszkowice Głubczyce Głubczyce Kędzierzyn- Kędzierzyn- Lisięcice Grobniki Głubczyce Prudnik Kietlice Kluczbork Opole Prudnik Opole Markotów Duży- Wołczyn- Murów Moszna-Scigów- Prószków Głogówek Głogówek Trawniki-Wroblin Kędzierzyn- Leśnica Kędzierzyn-- Sławięcice Głogówek Krapkowice Walce-Brożec Krapkowice Twardawa Strzelce Opolskie Krapkowice Mechnica- Grocholub-Walce Dolna-Góra św.anny Kluczbork Kępno Byczyna Opole Krośnica Dębie-Daniec LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Głubczycach Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu PKS w Strzelcach Opolskich SA Przewóz Osób Andrzej Siwik LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. N 40, , :05 36,9 N 37,0 1 37, :59 37,6 N 31,0 3 93, :45 44,0 N 43,0 1 43, :50 43,4 N 35, , :45 48,0 N 71,0 1 71, :40 55,7 N 67, , :45 39,5 N 25,0 2 50, :40 38,8 N 29,0 2 58, :00 37,0 N 24,0 4 96, :30 41,0 N 35, , :50 40,0 N 43, , :30 41,0 T 44, , :05 48,0 N 31, , :35 53, Kraków Łeba Inter Sp. z o.o. T 748, , :40 64,1

318 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 318 Poz Lp. Nr zezw Prudnik Prudnik Prudnik Od Do Przez Firma Kędzierzyn- Kędzierzyn- Kędzierzyn- Lubrza-Dytmarów- Nowy Browiniec- Głogówek- Twardawa Jesiona-Racławice- Dzierżysławice- Głogówek- Twardawa Skrzypiec-Wierzch- Głogówek- Twardawa Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Prudniku Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] N 48,0 1 48, :15 41,7 N 51,0 1 51, :05 39,4 N 51, , :20 42, Kędzierzyn- Prudnik Twradawa- Głogówek-Nowy Browiniec-Jasiona Veolia Transport Sp. z o.o., Oddz. w Kędzierzynie- Koźlu N 50,0 1 50, :20 40, Opole Krapkowice Przywory LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. N 24, , :35 41, Strzelce Opolskie Kamień Śląski Nysa Tułowice Opole Strzelce Opolskie Nysa Ziębice Szymiszów- Poznowice Jasienica Dolna- Łambinowice Izbicko Łąki Kozielskie- Leśnica Opole Wołczyn Grabczok Lasowice Wielkie Olesno Kluczbork Wójcin Laskowice Wielkie- Chudoba Biskupice-Byczyna Wałowa- Łubnice-Wojcin Krapkowice Opole Rogów Opolski Grodków Skoroszyce Chróścina Brzeg Świerczów Mąkoszyce- Bąkowice PKS w Strzelcach Opolskich SA PKS w Nysie Sp. z o.o. LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. Przewóz Osób Euro- Bus Bogdan Kurowski Opolskie PKS SA PKS w Kluczborku Sp. z o.o. PKS w Kluczborku Sp. z o.o. LUZ Komercyjne Linie Autobusowe Sp. z o.o. PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu N 30,0 2 60, :50 42,4 N 31, , :45 53,9 N 35, , :45 46,7 T 36,0 2 72, :48 45,0 N 56, , :24 40,0 N 15,0 2 30, :30 46,0 T 34,0 2 68, :50 49,2 N 27, , :45 36,0 N 13,0 2 26, :22 35,5 N 29,0 1 29, :45 40, Korfantów Nysa Ścinawa Przewóz Osób Euro- Bus Bogdan Kurowski N 34, , :46 44,3

319 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 319 Poz Lp. Nr zezw Od Do Przez Firma Nysa Wrocław Grodków Grodków Tułowice Tarnica-Niemodlin Brzeg Raciszów Wójcice-Borucice Brzeg Świerczów Śmiechowice- Mąkoszyce- Bąkowice Grodków Opole Gracze-Niemodlin Opole Zębowice Turawa Opole Kluczbork Bierdzany Opole Stare Budkowice Nysa Wrocław Przewóz Osób Euro- Bus Bogdan Kurowski PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu PKS Sp. z o.o. w Brzegu Opolskie PKS SA FART Andrzej Dąbrowski Opolskie PKS SA Auto-Fan Zbigniew Dąbrowski Poza teren województwa? (T/N) Średnia Liczba długość kursów jednego w ciągu kursu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu doby [km] Przybliżona praca eksploatacyjna w ciągu roku [km] Średni czas przejazdu [godz:min] Prędkość tech- niczna** [km/h] T 86, , :40 51,6 N 32,0 2 64, :50 40,7 N 33,0 2 66, :50 41,7 N 36,0 1 36, :55 41,1 N 58, , :28 43,4 N 40, , :00 40,0 N 46, , :53 56,3 N 43,0 2 86, :12 35,8 T :30 56, Gliwice Kraków Inter Sp. z o.o. T 114, , :00 57, Grodków Skoroszyce Chróścina PKS Sp. z o.o. w Brzegu N 9,0 2 18, :16 33, Olesno Wędrynia Łowoszów PKS w Lubińcu Sp. z o.o. N 15, , :25 49,0 PODSUMOWANIE 53, ,8

320 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 320 Poz Tabor autobusowy Informacje o taborze autobusowym przewoźników świadczących usługi na terenie Województwa Opolskiego, którym zezwoleń udzielił Marszałek Województwa Opolskiego, zostały pozyskane bezpośrednio od przewoźników. Dane te pozwalają na sporządzenie następujących zestawień. Łączna liczba autobusów wszystkich przewoźników wynosi 674. Poniższy rysunek ukazuje rozkład liczby autobusów u poszczególnych przewoźników. Średnio liczba posiadanego przez przewoźnika taboru wynosi 34 sztuki, przy czym połowa przewoźników ma wartości równe lub większe od wartości średniej, zaś druga połowa wartości zdecydowanie niskie, wynoszące od 3 do 8 sztuk taboru. Rysunek 15. Rozkład linii posiadancyh autobusów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych od przewoźników Średni wiek autobusów wynosi 14,2 lat. Poniższy wykres pokazuje rozkład wieku autobusów u różnych przewoźników. Rysunek 16. Rozkład wieku posiadanych autobusów Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych od przewoźników Nałożenie na siebie obu rysunków, tj. próba znalezienia korelacji, nie daje bardzo przekonujących dowodów. Można zauważyć, że istnieją przewoźnicy więksi, których średni wiek autobusów waha się od 10 do 20 lat; istnieją również przewoźnicy mniejsi dla nich średni wieku taboru jest nieco mniejszy, niż dla przewoźników dużych.

321 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 321 Poz Rysunek 17. Korelacja pomiędzy liczbą autobusów i ich wiekiem u przewoźników dużych i małych Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych od przewoźników Na podstawie średniego wieku autobusów, zgodnie z danymi podanymi przez większość przewoźników, możliwe jest określenie liczby autobusów spełniających normy EURO dotyczące emisji spalin. Kolejne normy europejskie standardy emisji spalin EURO, wprowadzone zostały w następujących latach: Tabela 118. Europejskie standardy emisji spalin EURO. Norma Obowiązywała /obowiązuje od Opis EURO r. Dyrektywa 91/441/EC [11] dla samochodów osobowych oraz dla osobowych i lekkich ciężarówek - 93/59/EEC. EURO r. Dyrektywa 94/12/EC (& 96/69/EC) dla samochodów osobowych. EURO r. Dyrektywa 98/69/EC [12] dla wszystkich pojazdów. EURO r. Dyrektywa 98/69/EC (& 2002/80/EC) dla wszystkich pojazdów. EURO r. Dyrektywa 2007/715/EC[13] dla lekkich samochodów osobowych i służbowych. EURO 6 Planowana od 2014 r. Dyrektywa 2007/715/EC[13] dla ciężkich pojazdów samochodowych.

322 Dziennik Urzędowy Województwa Opolskiego 322 Poz Udział autobusów spełniających wymienione powyżej normy EURO został przedstawiony na kolejnym rysunku. Rysunek 18. Udział autobusów spełniających kolejne normy spalin EURO. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych od przewoźników Poniżej przedstawiono udział procentowy autobusów przystosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych. Średnio w badanej grupie wynosi on zaledwie 1,6%. Warto dodać, że występuje korelacja między wielkością przewoźnika, a faktem, czy posiada on autobusy przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych czy też nie: na ogół autobusy takie posiadają przewoźnicy więksi. Rysunek 19. Udział autobusów przystosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej zdolności ruchowej. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych od przewoźników