Malwina Kocoń Natalia Malik. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Instytut Pedagogiki Specjalnej

Transkrypt

1 Malwina Kocoń Natalia Malik Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Instytut Pedagogiki Specjalnej

2 Komunikacyjna Umiejętność nadawania i odbierania komunikatów, mimika twarzy, wyraźna wymowa, proste komunikaty, znajomość języka migowego; Prakseologiczna Wiedza z zakresu surdopedagogiki, wiedza ogólna o świecie, zachęcanie uczniów do samodzielnego zdobywania wiedzy; Kreatywna Motywacja uczniów do zdobywania dobrych ocen, zachęcanie uczniów do pracy zespołowej; Współdziałania Rozumienie ludzi głuchych i ich kultury, pozytywny stosunek surdopedagoga do uczniów niesłyszących; Informatyczna Wykorzystywanie technologii informacyjnej w doskonaleniu zawodowym; Moralna Poczucie humoru, cierpliwość, wyrozumiałość, dbanie o uczucia niesłyszących (Plutecka K., 2006).

3 W surdopedagogice W nauczaniu przedmiotowym W posługiwaniu się językiem migowym Szczepankowski B., 1999

4 System językowomigowy (SJM) Polski język migowy (PJM) Subkod polszczyzny Język wizualnoprzestrzenny Ewelina Moroń E., 2011 Nie uwzględnia polisemii i homonimii języka Opracowany przez B. Szczepankowskiego w latach 60. Naturalny sposób komunikacji głuchych Pierwszy język nabywany przez głuche dzieci głuchych rodziców

5 Niskie kompetencje posługiwania się PJM przez nauczycieli pracujących z uczniem głuchym Nauczyciele ograniczają się do komunikacji w SJM Dominuje metoda oralna Kowalski P., Nowak-Adamczyk D., 2014

6 Cel Problem główny Poznanie opinii osób głuchych i słabosłyszących na temat kompetencji komunikacyjnych surdopedagogów. Jakie kompetencje komunikacyjne w opinii badanych osób powinien posiadać surdopedagog?

7 Płeć badanych: Wiek: Mężczyźni: lat Kobiety: lat 36,7% 63,3% Stopień ubytku słuchu: Kobiety Mężczyźni 56,7% 3,3% 26,7% Lekki 13,3% Umiarkowany Znaczny Głęboki

8 % ,7% 23,3% 36,7% 0% 13,3% 3,3% Liczba odpowiedzi *Wyniki w % nie sumują się do 100, ponieważ respondenci mieli możliwość wyboru więcej niż 1 odpowiedź PJM polski język migowy SJM system językowo-migowy JP mowa język polski w mowie JP pismo język polski pisany JP pismo+mowa język polski w mowie i piśmie PJM+SJM Inne: fonogesty

9 ,3% 50% % Liczba odpowiedzi % 3,3% 3,3% 16,7% Inne: dwujęzyczność, znaki domowe * Wyniki w % nie sumują się do 100, ponieważ respondenci mieli możliwość wyboru więcej niż 1 odpowiedź

10 Wymieniane umiejętności: umiejętność słuchania, prowadzenia dialogu, współpracy, rozpoznawania i rozwiązywania problemów, umiejętności interpersonalne, empatia, inteligencja emocjonalna, społeczne, komunikacyjne, pedagogiczne, dydaktyczne, wychowawcze, biegłość w posługiwaniu się komputerem, wyraźna mowa etc. 22 respondentów (73,3%) napisało, że podstawową umiejętnością powinna być znajomość PJM, wśród nich 3 osoby (10%) uwzględniły znajomość SJM.

11 Kobieta, lat 27: Praca z osobami z uszkodzonym słuchem często jest pracą z rodzicami dzieci niesłyszących, którzy też nie słyszą. Aby udzielać im wskazówek jak mogą wspierać rozwój dzieci, niezbędnym jest porozumiewanie się w języku rodziców dziecka ( ). 2,3% 6,7% 90% TAK NIE NIE WIEM

12 Kobieta, lat 25 Surdopedagog może w pełni wyłożyć przedmiot lekcji oraz odpowiedzieć w sposób zrozumiały na pytania. Uczniowie chętniej zadają pytania, gdy surdopedagog posługuje się językiem migowym nie ma nastawienia Szkoda czasu na pytanie, skoro nauczyciel i tak mnie nie zrozumie. 0% 26,7% 73,3% TAK NIE NIE WIEM Kobieta, lat 28 Komunikacja w języku pierwszym osoby głuchej sprzyja lepszemu zrozumieniu treści nauczania, lepiej poznaje i rozumie świat. Komunikacja w tym języku jest łatwiejsza, pełniejsza i bardziej zrozumiała.

13 Kobieta, lat 25 Tak, jest to jedyny język, który mogą przyswoić bez problemu głusi uczniowie. Wykładanie w PJM daje równe szanse uczniom niezależnie od stopnia znajomości polskiego języka fonicznego w pobieraniu treści i unika się w ten sposób preferowania uczniów mówiących. 16,7% Mężczyzna, lat 30 Nie, ponieważ nie wszyscy głusi znają PJM. 23,3% 60% TAK NIE NIE WIEM

14 Badani (73,3%) wskazali, że podstawową i najważniejszą umiejętnością surdopedagogów powinna być znajomość PJM; Większość badanych osób (73,3%) uważa, że posługiwanie się PJM przez nauczycieli wpłynie na osiąganie przez nich lepszych efektów kształcenia; Dla zdecydowanej (90%) większości badanych osób głuchych i słabosłyszących znajomość PJM jest niezbędna w pracy surdopedagoga; 60% badanych jest zdania, że PJM powinien być językiem wykładowym; Porównywalnie badani wskazywali, że surdopedagog powinien komunikować się w PJM, SJM oraz językiem polskim w mowie i piśmie.

15 Zmiana kształcenia nauczycieli osób głuchych pod kątem możliwości rozwoju kompetencji językowych (szkolnictwo wyższe-zwiększona liczba godzin lektoratu PJM, kursy PJM); Wyposażenie nauczycieli w rzetelną wiedzę i umiejętności przydatne w pracy z głuchymi i słabosłyszącymi uczniami; Edukacja osób głuchych powinna odbywać się za pomocą środków komunikacji dostępnych ich zmysłom; Szerzenie świadomości wśród nauczycieli, że PJM jest językiem naturalnym oraz pierwszym językiem dzieci głuchych rodziców głuchych.

16

17 1. Kowalski P., Nowak-Adamczyk D., Kształcenie osób głuchych i słabosłyszących - wyzwania dla systemu edukacji w Polsce, Moroń E., Konceptualizacja języka migowego w edukacji niesłyszących - spojrzenie krytyczne, Marganiec B., Sytuacja osób głuchych w Polsce, Raport zespołu ds. g/głuchych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, Plutecka K., Kompetencje zawodowe surdopedagoga z wadą słuchu, Szczepankowski B., Niesłyszący-głusi-głuchoniemi, 1999.

18 mgr Malwina Kocoń mgr Natalia Malik [DZIĘKUJĘ]