LITERATURA. 2. W cieniu poety. Kogo i jak uwiecznili w swoich dziełach twórcy? Omów zagadnienie, analizując celowo dobrany materiał literacki.

Transkrypt

1 Lista zagadnień maturalnych rok 2012 LITERATURA 1.Przyroda w literaturze antycznej, średniowiecznej i renesansowej. Analizując wybrane utwory porównaj, jak twórcy tych epok wykorzystywali ten motyw? 2. W cieniu poety. Kogo i jak uwiecznili w swoich dziełach twórcy? Omów zagadnienie, analizując celowo dobrany materiał literacki. 3. Vade mecum - czyli poeta, jako przewodnik po swoim świecie. Omów funkcjonowanie tego motywu na przykładzie twórczości J. Słowackiego i J.Kasprowicza i Cz. Miłosza. 4 Vade mecum - czyli poeta, jako przewodnik po swoim świecie. Omów funkcjonowanie tego motywu na przykładzie twórczości C. K. Norwida i K. K. Baczyńskiego i T. Różewicza. 5. O ewolucji powieści. Analizując odpowiednie utwory omów, jak zmieniał się ten gatunek na przestrzeni epok. 7. Kolacja, biesiada, uczta... Przedstaw i porównaj funkcjonowanie motywu na podstawie analizy celowo wybranych utworów różnych epok. 8. Różne kreacje narratora i ukształtowania narracji w utworze epickim. Przedstaw zagadnienie na podstawie analizy celowo wybranych utworów różnych epok. 9. Pielgrzym jako bohater literacki. Porównaj sposoby funkcjonowania motywu w utworach XIX wiecznych i współczesnych. 10. Konteksty antyczne w literaturze oświeceniowej, romantycznej i współczesnej. Omów ich funkcjonowanie, odwołując się do odpowiednich utworów. 11.Zanalizuj i porównaj w celowo dobranych utworach literackich funkcję kompozycji i jej wpływ na wymowę dzieła. 12. Zanalizuj i porównaj w wybranych utworach literackich funkcję wątków autotematycznych. 13. Epopeja i powieść na podstawie wybranych przykładów wykaż, dlaczego powieść wyparła epopeję. 14. Na wybranych przykładach zanalizuj i porównaj sposób przedstawienia i funkcję scen batalistycznych w eposie oraz w poemacie heroikomicznym. 15. Na przykładzie celowo dobranych utworów literackich trzech okresów wykaż związek ich dydaktyzmu z programem epoki. Porównaj sposób oddziaływania utworów dydaktycznych na odbiorcę w wybranych epokach.

2 16. Na przykładzie wybranych utworów literackich reprezentujących dwudziestolecie międzywojenne i współczesność zanalizuj portret inteligencji i porównaj jej funkcję w społeczeństwie. 17. Wojna i forma na podstawie celowo dobranych utworów literackich zanalizuj i porównaj wpływ drugiej wojny światowej na kreowaną rzeczywistość i poetykę. 18. Literackie gry na podstawie wybranych utworów z różnych epok wskaż i zanalizuj sposób funkcjonowania nawiązań do tradycji literackiej (motywy, wątki, konwencje). 19.Wyszukaj w twórczości pisarzy polskich, a następnie wnikliwie skomentuj polemiczne nawiązania do literackiej tradycji romantyzmu, określając ich funkcję w utworze. 20. Literaccy kronikarze swojej współczesności rozwiń temat na podstawie twórczości dwóch lub trzech wybranych pisarzy różnych epok (np. Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego, Bolesława Prusa). 21. Na wybranych przykładach wykaż obecność źródeł kultury europejskiej w twórczości Zbigniewa Herberta. Określ funkcję odwołań do tradycji biblijnej i antycznej. 22. Przedstaw wpływy innych kultur, filozofów i pisarzy na twórczość i poglądy wybranych twórców w wieku XIX i XX. Omów zagadnienie na kilku znanych Ci przykładach. 23. Reinterpretacje dawnych mitów w literaturze późniejszych epok. Analizując wybrane przykłady, wskaż celowość tego zabiegu literackiego. 24.Tytuł jako klucz interpretacyjny dzieła. Omów różne aspekty zagadnienia na podstawie wybranych przykładów. 25.Literackie eksperymenty z czasem. Interpretując wybrane przykłady prozy polskiej i obcej, wyjaśnij mechanizm manipulacji czasem. 26.Nawiązania i polemiki, dialogi pomiędzy epokami. Zaprezentuj zjawisko na wybranych przykładach. 27.W Heraklitowej rzece czasu. Przemijanie jako temat i problem literacki. Omów na wybranych przykładach z literatury pięknej. 28.Odwołujac się do wybranych utworów literatury XX wieku, omów literackie realizacje motywu państwa totalitarnego. 29.Powstanie listopadowe jako temat utworów literackich różnych epok. Odwołując się do wybranych tekstów, omów różne funkcje tego motywu. 30.Na wybranych przykładach literackich, omów sposób wykorzystania topiki baśniowej w literaturze romantycznej i współczesnych powieściach typu fantasy. 31.Na wybranych przykładach poezji współczesnej, omów problem jednostkowej i pokoleniowej świadomości utraty domu.

3 32.Przedstaw, w jaki sposób funkcjonują w literaturze polskiej wybrane mity narodowe. Odwołaj się do utworów z różnych epok. 33.Na przykładzie dwóch wybranych epok wyjaśnij zależność dominujących w nich gatunków literackich od ich założeń ideowych. 34.Emancypantka jako bohaterka utworów XIX i XX wieku. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 35.Różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 36.Etos inteligenta i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych przykładach literackich. 37.Poezja i piosenka poetycka jako narzędzie walki z systemem totalitarnym. Omów zjawisko, odwołując się do utworów powstałych po drugiej wojnie światowej. 38.Twórczość Jana Kochanowskiego jako gra z tradycją i kulturą mu współczesną. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 39.Motyw Ikara. Porównaj funkcjonowanie tego motywu, analizując wybrane teksty literatury współczesnej. 40.Świat w oczach satyryka. Analizując wybrane utwory różnych epok, omów funkcje satyry i sposoby kreowania rzeczywistości. 41.Arkadia, raj, wyspy szczęśliwe porównaj obrazy krainy szczęścia, interpretując wybrane utwory literackie różnych epok. 42.Analizując wybrane teksty z epoki przedstaw jakim celom służyła nowelistyka pozytywistyczna. 43.Portrety i karykatury Polaków w literaturze. Analizując wybrane utwory, omów sposoby kreowania postaci i ich rolę w utworze. 44.Odwołując się do wybranych utworów z różnych epok, omów funkcję aluzji literackich. 45.Miasto jako bohater literacki. Porównaj sposoby ujęcia tego tematu analizując przykłady z dwóch epok. 46.Porównaj koncepcję artysty i sztuki, interpretując wybrane utwory z dwóch epok. 47.Jak oceniają Polaków twórcy literatury? Przedstaw temat, analizując wybrane utwory różnych epok. 48.Motyw róży i jego ujęcia. Przedstaw temat interpretując wybrane utwory różnych epok. 49.Przemiany postaw twórczych Kasprowicza i Staffa. Omów problem interpretując wybrane utwory.

4 50.Jak funkcjonuje symbol w twórczości literackiej i plastycznej S. Wyspiańskiego? Omów temat analizując wybrane przykłady. 51.Motyw cierpienia. Porównaj różne obrazy cierpienia, analizując wybrane przykłady z dwóch trzech epok. 52.Literatura jako zapis ważnych wydarzeń narodowych. Omów sposoby ujęcia tematu, analizując wybrane teksty z różnych epok. 53.Drogi prowadzące do sukcesu. Porównaj, analizując losy kilku wybranych bohaterów literackich. 54.Jak twórcy literatury XIX w. oceniają społeczeństwo polskie? Zanalizuj wybrane przykłady. 55.Motyw snu w literaturze. Omów jego funkcje, analizując wybrane przykłady z różnych epok. 56.Chrześcijański aspekt twórczości Cypriana Norwida. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła poety. 57. Ślady wątków biograficznych w twórczości pisarza, omów temat na przykładzie analizy tekstów wybranego twórcy ( J. Słowackiego, C. Norwida, J. Kasprowicza, B. Leśmiana, G. Herlinga-Grudzińskiego). 58. Program XIX-wiecznego realizmu i naturalizmu. Omów, analizując wybrane dzieła twórców reprezentujących te kierunki. 59.Człowiek XX wieku w systemach totalitarnych. Omów problem interpretując utwory wybranych autorów. 60.Poezja religijna dawniej i dziś. Interpretując wybrane utwory, omów ewolucję gatunków literackich i sposoby wyrażania uczuć. 61.Oblicza buntu w literaturze. Przedstaw temat, analizując postawy wybranych bohaterów literackich różnych epok. 62. Jaką rolę kultura nadaje osobie poety? Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty z różnych epok. 63.Interpretując wybrane teksty, porównaj miłość ukazaną w utworach A. Fredry z koncepcją miłości romantycznej. 64.Na wybranych przykładach omów motyw anioła i jego funkcje w literaturze romantycznej i innych wybranych epokach. 65.Sposoby kreacji bohaterów powstań narodowych. Omów temat, analizując wybrane teksty z różnych epok.

5 66.Bohaterowie historii w twórczości wybranych pisarzy i poetów. Przedstaw temat, analizując teksty literackie różnych epok. 67.Motyw matki. Porównaj różne kreacje matek w literaturze polskiej wybranych epok. 68.Na celowo dobranych z literatury dwóch lub trzech epok przykładach, omów, jaką rolę odgrywa strój w charakterystyce bohaterów. 69.Na wybranych z dwóch lub trzech epok literackich przykładach, zanalizuj opisy urody kobiecej, porównaj je i określ ich funkcję w utworze. 70.Na wybranych z dwóch lub trzech epok literackich przykładach, zanalizuj opisy urody męskiej, porównaj je i określ ich funkcję w utworze. 71.Wszystko zaczyna się od marzenia. Odwołując się do celowo dobranych przykładów literackich, omów i oceń kreacje marzycieli i ich drogę do urzeczywistnienia zamiarów. 72.Odwołując się do wybranych przykładów z literatury XIX i XX wieku, wskaż bohaterów toczących walkę wewnętrzną. Omów i porównaj sposoby przedstawienia zmagania się z samym sobą. 73.Na wybranych z dwóch lub trzech epok przykładach literackich przedstaw i porównaj obraz tradycji sarmackiej. Określ, w jakim celu przywołuje ją autor. 74.Człowiek w szponach namiętności. Na przykładach wybranych kreacji literackich z utworów dwóch lub trzech epok wskaż i porównaj, jakie namiętności mają destrukcyjny wpływ na bohaterów. 75.Na wybranych przykładach literatury renesansu, romantyzmu i współczesnej przedstaw, jak funkcjonuje topos ojczyzny. 76. Wesołe jest życie staruszka? Przedstaw i porównaj różne obrazy starości w celowo dobranych utworach literackich. 75.Od sielanki do parodii różne obrazy polskiego dworu. Przedstaw na wybranych przykładach dzieł literackich. 76.Jakim jesteśmy narodem? Sąd o Polakach w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie na wybranych przykładach dzieł literackich. 77.Pan Cogito jako nieheroiczny bohater naszych czasów (S. Barańczak). Analizując celowo dobrane utwory poetyckie Zbigniewa Herberta, przedstaw różne sposoby kreacji Pana Cogito i jego rolę w kształtowaniu postaw etycznych współczesnego człowieka. 78.Bóg, honor i ojczyzna. Omów funkcjonowanie tych wartości, analizując wybrane przykłady literatury polskiej z różnych epok. 79.Przedstaw sposoby wykorzystania własnej biografii w twórczości wybranych autorów. Zanalizuj celowo dobrane utwory.

6 80.Przedstaw różne formy zniewolenia człowieka, analizując wybrane dzieła literatury polskiej i powszechnej XX wieku. 81.Poezja Zbigniewa Herberta, Czesława Miłosza lub Wisławy Szymborskiej na tle tradycji antycznej i biblijnej. Omów na wybranych utwórach dwóch twórców. 82.Pamiętniki, dzienniki i autobiografie źródło wiedzy o twórcach i czasach, w których żyli. Omów temat, analizując wybrane przykłady pamiętników, dzienników lub autobiografii. 83.Omów różnorodne ujęcia motywu świata - teatru w utworach literackich. Odwołaj się do wybranych dzieł. 84.Miasto - synonim cywilizacji i postępu czy obszar zepsucia i degeneracji? Rozważ na przykładzie wybranych utworów literackich. 85. Literackie obrazy buntu romantycznego i choroby wieku.przedstaw genezę tych zjawisk i omów ich istotę na wybranych przykładach. 86. Różne modele rodziny w literaturze. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady literackie. 87. Zaprezentuj bohaterów literackich, dla których miłość była ważnym doświadczeniem w ich biografii. Omów problem na wybranych przykładach 88. Postać władcy w literaturze - omów na wybranych przykładach, wskazując różnice i podobieństwa w kreacjach literackich. 89. Kreacja rycerza w literaturze różnych epok. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach. 90.Ojczyzna jako obowiązek i wyzwanie. Omów zagadnienie, odwołując się do tekstów literackich dwóch wybranych epok. 91. Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej. Omów temat, w oparciu o wybrane teksty literackie. 92.Władza to powołanie, zobowiązanie, namiętność, pokusa? Rozważ temat na przykładzie wybranych utworów literackich. 93.Człowiek w sytuacji próby. Odwołując się do wybranych utworów literackich, rozważ, jakie wartości moralne kierowały postępowaniem ludzi w okresie wojny i okupacji. 94. Polski śpiewnik narodowy. Jakie wartości uznane zostały za naczelne w wybranych tekstach XVIII, XIX i Xwieku? Omów na podstawie celowo dobranego materiału literackiego. 95. Portrety kobiet w literaturze antyku, renesansu i baroku. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich.

7 96.Monologi bohaterów literackich jako sposób ich autoprezentacji. Rozważ zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 97.Podróż jako przygoda i doświadczenie. Omów zagadnienie, interpretując wybrane przykłady z prozy i poezji. 98.Cyganie, buntownicy, poeci przeklęci. Na kilku wybranych przykładach literackich omów zjawisko buntu artystycznego wobec zastanej rzeczywistości. 99. Wpływ domu rodzinnego na kształtowanie się postaw moralnych wybranych bohaterów literackich. Omów ten temat, odwołując się do wybranych dzieł literackich Prawdy i refleksje zawarte w dziełach Karola Wojtyły. Omów na przykładzie wybranych dzieł Papieża Polaka. 101.Literackie wizerunki małych ojczyzn - np. Soplicowa, Korczyna czy Nawłoci. Omów temat, odwołując się do wybranych tekstów literackich Męczennicy despotyzmu i ustrojów totalitarnych w Dziadach cz. III, Innym świecie oraz opowiadaniach T. Borowskiego. Omów temat, koncentrując się na wybranych kreacjach bohaterów Samotnicy w literaturze - z wyboru czy konieczności? Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł literatury polskiej i światowej. KORESPONDENCJA SZTUK 1. Barokowy światopogląd w literaturze, malarstwie i rzeźbie. Omów zagadnienie, odwołując się do celowo wybranych dzieł tego okresu. 2.Przenośnia, aluzja i symbol jako sposoby komunikowania się twórcy z odbiorcą. Analizując zagadnienie, posłuż się wybranymi przez siebie różnymi tekstami kultury. 3. Zajmij stanowisko wobec wpływów cudzoziemskich na codzienną kulturę polską w różnych wiekach. Weź pod uwagę np. obyczajowość, modę, kształtowanie parków i ogrodów dworskich, architekturę itd. Do omówienia tematu wykorzystaj różnorodne teksty kulturowe. 4. Używając udokumentowanych argumentów z dziedziny literatury i kultury, udowodnij, że prowincja nie musi oznaczać izolacji od świata, ma natomiast powody, by szczycić się tradycjami i dorobkiem kulturowym oraz inspirować twórczo. 5.Temat jesieni w literaturze i sztuce. Omawiając zagadnienie odwołaj się do wybranych dzieł z różnych epok.

8 6. Martwa natura z... Przedstaw obrazy materii nieożywionej w wybranych dziełach literackich i plastycznych, zwracając uwagę na kulturową rolę przynajmniej jednego elementu. 7.Funkcje rekwizytów i przedmiotów znaczących w literaturze i w teatrze. Dokonaj analizy na wybranych przykładach. 8.Motywy faustyczne w literaturze i sztuce. Zaprezentuj przykłady kulturowych inspiracji i nawiązań do dzieła Goethego. 9.Polski inteligent jako bohater literatury i filmu. Omów na wybranych przykładach. 10.Literatura i kino wobec ginących kultur lub dawnych cywilizacji. Omów na wybranych przykładach. 11.Kultura średniowiecza źródłem inspiracji dla współczesnej literatury i filmu. Zaprezentuj na wybranych przykładach. 12. Zmierzch bogów. Przedstaw schyłek świata arystokracji na podstawie wybranych dzieł literatury i filmu. 13.Określ rolę inspiracji malarskich w twórczości wybranego artysty (pisarza lub reżysera). 14.Błazen jako głupiec i jako mędrzec. Zanalizuj różne wizerunki tej postaci w różnych tekstach kultury. 15. Przeanalizuj sposoby kreowania obrazu powstania warszawskiego w wybranych dziełach literackich i filmowych. 16.Przeanalizuj sposoby kreowania obrazu powstania w getcie warszawskim w wybranych dziełach literackich i filmowych 17.Literackie i filmowe warianty mitu faustycznego. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady. 18.Zakopane i motywy tatrzańskie w literaturze i malarstwie przełomu XIX / XX w. Analizując wybrane przykłady omów funkcjonowanie motywu. 19.Postaci Żydów w literaturze i malarstwie. Porównaj kreacje, analizując wybrane teksty kultury. 20.Święci w literaturze i sztuce. Zaprezentuj różne ujęcia i funkcjonowanie motywu, analizując wybrane teksty kultury z różnych epok. 21.Przedstaw sposoby ukazania cierpienia ludzkiego w literaturze i sztuce. Zanalizuj wybrane dzieła z różnych epok. 22.Różne ujęcie motywu Stabat Mater i Pieta. Zanalizuj i porównaj wybrane dzieła z literatury, malarstwa i rzeźby.

9 23.Interpretując wybrane dzieła, omów rodzaje i funkcje symbolu w literaturze i malarstwie Młodej Polski. 24.Druga wojna światowa jako temat sztuki. Porównaj różne sposoby ujęcia tego tematu, analizując wybrane teksty kultury. 25. Zbigniew Herbert i Krzysztof Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka współczesnego. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. 26.Warszawa w literaturze i malarstwie. Omów temat, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne z różnych epok. 27. Kanony urody kobiecej w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów temat, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne. 28. Dramaty W. Szekspira a ich współczesne adaptacje. Omów na wybranych przykładach teatralnych i filmowych. 29. Wizja PRL-u w literaturze i w filmie. Omów na wybranych przykładach. 30. Dawne i współczesne wzorce rodziny. Omów zagadnienie na podstawie literatury, filmu i serialu telewizyjnego, odwołując się do współczesności i jednej z wcześniejszych epok. 31. Proza Brunona Schulza i malarstwo Marca Chagalla. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż i omów podobieństwa w ich twórczości. JEZYK 1. Perswazyjna funkcja języka w tekstach propagandy politycznej. Omów na wybranych przykładach. 3. Stylizacja modlitewna w utworach poetów wojennych, jej odmiany i funkcje. Omów na wybranych przykładach. 4. Omów problem zapożyczeń we współczesnej polszczyźnie. Oceń zasadność, ale i wskaż zagrożenia, odwołując się do przykładów. 5. Zapożyczenia. Przedstaw zarys historyczny zjawiska i dokonaj analizy współczesnych zapożyczeń. 7. Kolokwializmy i słownictwo dosadne w literaturze. Omów ich funkcje w wybranych tekstach i oceń zasadność ich użycia. 8. Źródła współczesnej frazeologii. Wykorzystując zebrany materiał językowy z utworów literackich, filmu i reklamy, omów wpływ tekstów kultury na język. 9. Język wyrażania uczuć w różnych epokach. Omów zagadnienie, analizując celowo zgromadzony materiał językowy.

10 10. Mass media jako źródło frazeologizmów. Omów zagadnienie, analizując celowo zgromadzony materiał językowy. 11. Wpływ języków obcych na język polski w dwóch wybranych okresach rozwoju języka. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów literackich, publicystycznych i innych. 12. Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Rozważ problem na wybranych tekstach literackich. 13. Mowa zakochanych w epoce staropolskiej i dziś. Dokonaj analizy i porównania wybranych przykładów. 14. Mowa zakochanych w romantyzmie, neoromantyzmie i dziś. Dokonaj analizy i porównania wybranych przykładów.

11