Dr inż. Paweł Małecki Doradca Podatkowy Wpis nr 349. Środki Trwałe praktyczne problemy. Definicja ST

Transkrypt

1 Dr inż. Paweł Małecki Doradca Podatkowy Wpis nr 349 Środki Trwałe praktyczne problemy Definicja ST Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają ogólnej i pełnej definicji środków trwałych. Dokonują jedynie ich podziału z punktu widzenia możliwości ich amortyzowania dla celu tych podatków. Podatnicy często utożsamiają pojęcie środki trwałe ze środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji. Nie są to jednak pojęcia tożsame, a jako przykład można podad np.: grunty, które chod są środkami trwałymi to amortyzacji nie podlegają. W dalszej części zajmiemy się przede wszystkim środkami trwałymi, które podatnicy mogą amortyzowad Podatnik 1

2 Definicja ST Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) updp., oraz 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) updf., środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji są nabyte lub wytworzone we własnym zakresie: Definicja ST 1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, 2) maszyny, urządzenia i środki transportu, 3) inne przedmioty, jeżeli spełniają następujące warunki: 1) stanowią własnośd lub współwłasnośd podatnika, 2) są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, 3) przewidywany okres używania jest dłuższym niż rok, 4) są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 updp lub art. 23a pkt 1 updf Podatnik 2

3 Definicja ST Środek trwały, aby mógł byd więc amortyzowany musi spełniad wyżej wymienione warunki. Jeżeli którykolwiek z nich nie jest spełniony amortyzacji dokonywad nie można. Nie można więc np.: amortyzowad, a w związku z tym i zaliczad rat amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów, maszyn, które używa spółka cywilna, ale stanowią własnośd jej wspólnika. Podatnicy powinni również pamiętad, iż kategorią decydująca o zaliczeniu danego przedmiotu do środków trwałych jest nie wartośd danego składnika majątku, ale jego przewidywany okres używania. Jeżeli jednak wartośd danego przedmiotu nie przekracza 3500 zł, podatnik może nie zaliczad go do środków trwałych Definicja ST Przykład Tomasz Z. prowadzi zakład stolarski. W kwietniu zakupił następujące urządzenia potrzebne do wykonywania działalności gospodarczej: 1) maszynę A o wartości zł, 2) maszynę B o wartości zł, 3) maszynę C o wartości 2000 zł Przewiduje on, iż urządzenia B i C będzie używał przez kilka lat, natomiast maszynę A jedynie przez pół roku, a następnie ją sprzeda i nabędzie nową. Środkami trwałymi są więc jedynie przedmioty B i C. Ze względu na niską wartośd do środków trwałych może on nie zaliczad maszyny C. Do ewidencji środków trwałych podatnik musi więc w tym omawianym przypadku wpisad jedynie maszynę B Podatnik 3

4 Definicja ST Ponadto amortyzacji podlegają niezależnie od przewidywanego okresu używania: 1) przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, 2) budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie, 3) składniki majątku, wymienione w ust. 1, nie stanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1 updp lub art. 23a pkt 1 updf, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami tych składników jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a updp (updf) odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający Definicja ST Wyżej wymienione przypadki są odstępstwem od ogólnej reguły, iż decydującym kryterium do zaliczenia danego składnika majątku do środków trwałych podlegających amortyzacji jest przewidywany okres używania dłuższy niż jeden rok. W przypadku np.: przyjętych do używania inwestycji w obcych środkach trwałych podatnik ma obowiązek ich amortyzowania nawet wówczas, gdy przewiduje iż będzie korzystał z niej krócej niż jeden rok Podatnik 4

5 Definicja ST Amortyzacji podlega również nie uznawany przez ustawodawcę za środki trwałe tabor transportu morskiego w budowie, sklasyfikowany w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) w grupie statki o symbolu 35.11, zaliczone do branży Systematycznego Wykazu Wyrobów (SWW) Głównego Urzędu Statystycznego. Jest to jedyny przypadek, gdy amortyzuje się składnik majątku, który nie jest jeszcze kompletny i zdatny do użytku Definicja ST Wyrok z dnia 11 lutego 2009 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 1665/08 1. Użyty w przepisie art. 16g ust. 4 ustawy z 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych zwrot "koszty dające się zaliczyd do wartości wytworzonych środków trwałych" oznacza wydatki, które są ponoszone w wyniku podjęcia procesu wytwarzania środka trwałego. Ów ścisły związek tych wydatków z procesem inwestycyjnym skutkuje tym, że składają się one łącznie na wartośd substancji wytwarzanego środka trwałego. Wydatkami takimi są wydatki, co do których nie ma wątpliwości, że nie wystąpiłyby, gdyby podatnik nie wytwarzał we własnym zakresie środka trwałego. Budowa infrastruktury technicznej jest właśnie takim wydatkiem Podatnik 5

6 Definicja ST Wyrok z dnia 11 lutego 2009 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 1665/08 cd 2. Koszty jako wydatki ponoszone niewątpliwe w celu prowadzenia prac budowlanych mających na celu wytworzenie przez podatnika środka trwałego należy zaliczyd do kosztu wytworzenia, o którym mowa w art. 16g ust. 4 stawy z 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych 3. Droga publiczna, w budowie której partycypuje podatnik, nie stanowi środka trwałego podatnika, gdyż nie stanowi jego własności. Wydatek na jej budowę nie może byd również traktowany jako inwestycja w obcym środku trwałym. Jest on kosztem w momencie poniesienia Definicja ST Obok wyżej przedstawionych sposobu rozumienia pojęcia środków trwałych ustawodawca wprowadził jeszcze jedną ich definicję. Została ona zawarta w Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), w ramach której za środki trwałe uznaje się składniki majątku trwałego, mające postad nieruchomości (grunty, budynki i budowle, w tym także będące odrębną własnością lokale), maszyn, urządzeo, środków transportu oraz innych kompletnych i zdatnych do użytku w momencie przyjęcia do używania, przedmiotów, a także inwentarza żywego o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok, przeznaczone na własne potrzeby jednostki lub oddane do używania na podstawie najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Z treści tej definicji widad, iż w dużej mierze jest ona zbieżna z pojęciem przewidzianym w przepisach podatkowych. Środki trwałe zostały sklasyfikowane w ośmiu grupach w zależności od rodzaju składników majątkowych co ma istotne znaczenie przy dokonywaniu prawidłowych odpisów amortyzacyjnych Podatnik 6

7 Definicja ST Klasyfikacja wyodrębnia 10 następujących grup środków trwałych: Grupa 0 Grunty Grupa 1 Budynki i lokale Grupa 2 Obiekty inżynierii lądowej i wodnej Grupa 3 Kotły i maszyny energetyczne Grupa 4 Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania Grupa 5 Specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty Grupa 6 Urządzenia techniczne Grupa 7 Środki transportu Grupa 8 Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie Grupa 9 Inwentarz żywy. Należy jednak pamiętad, że z punktu widzenia kosztów uzyskania przychodów decydujące znaczenie mają przepisy podatkowe Definicja ST Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) w art. 3 ust. 1 pkt 15 zawiera definicję legalną środków trwałych. Definicja ta różni się od definicji zawartej w obowiązujących obecnie przepisach podatkowych w trzech głównych kwestiach: 1) po pierwsze, ustawa o rachunkowości zalicza do środków trwałych także inwentarz żywy, 2) po drugie, nie ma określenia minimalnej wartości początkowej środka trwałego decydujące znaczenie ma roczny okres używania, 3) po trzecie, ustawa ta zalicza do środków trwałych także inwestycje w obcych obiektach (od dnia 1 października 2002 r. środki trwałe w budowie ) Podatnik 7

8 Definicja ST Ponadto ustawa o rachunkowości zalicza do ST 1) prawo użytkowania wieczystego gruntu, 2) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, 3) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego. Wg prawa podatkowego są to wartości niematerialne i prawne Definicja ST Prawo wieczystego użytkowania gruntu nie podlega amortyzacji podatkowej Ponadto pewna częśd majątku zaliczana na gruncie prawa podatkowego do wartości niematerialnych i prawnych jest na gruncie prawa bilansowego zaliczana również do Inwestycji długoterminowych. Znaczne różnice pomiędzy prawem bilansowym a podatkowym występują także w przypadku umów leasingu Podatnik 8

9 Definicja WNP Zgodnie z art. 22b ust. 1 updf i art. 16b ust. 1 updp wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi amortyzacji są nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania: 1) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, 2) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego 3) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, 4) autorskie lub pokrewne prawa majątkowe 5) licencje, 6) prawa do: wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych, 7) wartośd stanowiąca równowartośd uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know how), jeżeli spełniają następujące warunki: Definicja WNP a) przewidywany okres ich używania jest dłuższym niż rok, b) są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 updp lub 23a ust. 1 pkt 1 updf Podatnik 9

10 Definicja WNP Definicja wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji jest więc bardzo podobna do definicji środków trwałych. Również w tym przypadku decydującym kryterium jest przewidywany okres używania, a nie kryterium wartościowe. Podatnik może więc zaliczyd do wartości niematerialnych i prawnych i amortyzowad licencję na program komputerowy o wartości np zł, jeżeli uważa, iż będzie go używał dłużej niż rok Definicja WNP Pismo z dnia 10 października 2006 r. Pomorski Urząd Skarbowy w Gdaosku DP/ /06/AK Wydatki na aktualizację oprogramowania komputerowego jako koszt uzyskania przychodów. Wydatki na aktualizację oprogramowania mogą byd uznane w całości za koszt uzyskania przychodu Podatnik 10

11 Definicja WNP Podatnicy powinni również pamiętad, iż w przeciwieostwie do środków trwałych amortyzacji podlegają jedynie nabyte wartości niematerialne i prawne. Nie można więc amortyzowad programu komputerowego, który został wytworzony przez danego podatnika. Ponadto niezależnie od przewidywanego okresu używania wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi amortyzacji stosowanie do art. 22b ust. 2 updf i art. 16 ust. 2 updp są również: Definicja WNP 1) wartośd firmy, jeżeli wartośd ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze: a) kupna, b) przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami rozdziału 4a updp lub updf ( Opodatkowanie stron umowy leasingu ) dokonuje korzystający; Podatnik 11

12 Definicja WNP 2) koszty prac rozwojowych zakooczonych wynikiem pozytywnym, który może byd wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, jeżeli: a) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, oraz b) techniczna przydatnośd produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, oraz c) z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii; Definicja WNP 3) składniki majątku wymienione w ust. 1, nie stanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 17a ust. 1 updp lub art. 23a pkt 1 updf., zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami albo uprawnionymi do korzystania z tych wartości jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a updp. lub updf. ( Opodatkowanie stron umowy leasingu ) odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający Podatnik 12

13 Definicja WNP W przypadku podatników podatku od osób prawnych do grupy tej zalicza się również wartośd firmy, jeżeli wartośd ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze wniesienia do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw paostwowych. Należy pamiętad, iż wyżej wymieniony wykaz wartości niematerialnych i prawnych jest wykazem zamkniętym. Oznacza to, iż jeżeli podatnik nabędzie inne dobra niematerialne, które w owym ustawowym wykazie wartości niematerialnych i prawnych nie znalazły się będzie mógł zaliczyd je bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów Definicja WNP Amortyzacji, podlegają również koszty zakooczonych prac rozwojowych, przez które rozumie się badania lub w inny sposób uzyskiwaną wiedzę, których wynik może byd wykorzystany do produkcji nowych lub ulepszonych produktów lub technologii. Możliwośd ta dotyczy tylko i wyłącznie zakooczonych prac rozwojowych, których wynik może byd bezpośrednio wykorzystany do produkcji nowych lub ulepszonych produktów lub technologii Podatnik 13

14 Definicja WNP Aby dokonywanie amortyzacji było możliwe muszą byd spełnione następujące warunki: 1) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, 2) techniczna przydatnośd produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, 3) koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii Definicja WNP Jeżeli realizowane przez podatnika prace rozwojowe nie mogą i nie będą wykorzystane do produkcji nowych lub ulepszonych produktów lub technologii to wówczas wydatki poniesione na ten cel stanowią bezpośrednio koszty uzyskania przychodów. Oczywiście, aby owe zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów było możliwe musi byd spełniony ogólny warunek zawarty w art. 15 ust. 1 updp. i art. 22 ust. 1 updf, tzn. muszą byd poniesione w celu osiągnięcia przychodu Podatnik 14

15 Definicja WNP W przypadku wydatków na prace rozwojowe zakooczone wynikiem negatywnym, wydatków tych nie zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych i są one bezpośrednio kosztem uzyskania przychodów. Wiele wątpliwości budzi w tym ostatnim moment, w którym należy zaliczyd je do tych kosztów, ponieważ w okresie realizacji wynik prac nie jest jeszcze znany. W praktyce (i postępowanie te należy uznad za słuszne) przyjmuje się, że koszty tych prac rozwojowych mogą byd zaliczone do kosztów uzyskania przychodów wówczas, gdy będzie znany wynik owych prac rozwojowych (w tym przypadku wynik negatywny) Definicja WNP Podsumowując koszty związane z wydatkami podmiotów gospodarczych na przeprowadzenie prac naukowych i badawczo rozwojowych są: 1) amortyzowane, jeżeli spełnione są warunki, o których mowa w art. 15b ust. 2 pkt 2 updp i art. 22b ust. 2 pkt 2 updf, 2) bezpośrednio kosztem uzyskania przychodów, z wyjątkiem: a) wydatków, które zostały poniesione na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, b) wydatków stanowiących spłatę wartości kapitałowej rzeczy albo praw majątkowych nie uznanych za koszty uzyskania przychodów stosownie do postanowieo art. 16 ust. 1 pkt 2 updp i art. 23 ust. 1 pkt 2 updf Podatnik 15

16 Definicja ST W ustawie znajduje się również wykaz środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, które pomimo, iż spełniają ogóle wcześniej omówione warunki, to nie mogą byd jednak amortyzowane. Tak więc amortyzacji nie podlegają: 1) grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, 2) budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu, Definicja ST 3) dzieła sztuki i eksponaty muzealne, 4) wartośd firmy, jeżeli wartośd ta powstała w inny sposób niż określony w art. 22b ust. 2 pkt 1 updf lub w art. 16b ust. 2 pkt 2 updp., 5) składniki majątku, które nie są używane na skutek zaprzestania działalności, w której te składniki były używane (w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaprzestano tej działalności) Podatnik 16

17 Wartośd początkowa ST Art. 22g ust. 1 updf lub art. 16g ust. 1 updp: Za wartośd początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się: 1) w razie nabycia w drodze kupna - cenę ich nabycia, 1a) w razie częściowo odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia powiększoną o wartośd przychodu, określonego w art. 11 ust. 2b, 2) w razie wytworzenia we własnym zakresie - koszt wytworzenia, 3) w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób - wartośd rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartośd w niższej wysokości, Wartośd początkowa ŚT Zmiany ) w art. 22g: a) w ust. 1: pkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) w razie odpłatnego nabycia cenę ich nabycia Było: 1) w razie nabycia w drodze kupna - cenę ich nabycia; Praktyka wskazuje, że w obrocie gospodarczym coraz częściej występują obok nabycia w drodze kupna inne formy odpłatnego nabycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych np. w drodze umowy dożywocia, umowy zamiany. W związku z tym analogicznie jak w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych - cena nabycia winna stanowid wartośd początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w przypadku każdego odpłatnego ich nabycia. Podatnik 17

18 Wartośd początkowa ŚT Zmiany ) w art. 22g: a) w ust. 1: pkt 4 otrzymuje brzmienie: 4) w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną: a) wartośd początkową, od której dokonywane były odpisy amortyzacyjne jeżeli przedmiot wkładu był amortyzowany, b) wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie jeżeli przedmiot wkładu nie był amortyzowany, Dotychczas wartośd tą ustalano zawsze wg wyceny rynkowej Zapis znacznie mniej korzystny dla podatnika Wartośd początkowa ŚT Zmiany ) w art. 22g: a) w ust. 1: pkt 4 otrzymuje brzmienie: 4) w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną: cd c) wartośd określoną zgodnie z art. 19 jeżeli ustalenie wydatków na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu przez wspólnika wnoszącego wkład, będącego osobą fizyczną, jest niemożliwe i przedmiot wkładu nie był wykorzystywany przez wnoszącego wkład w prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez wspólnika we własnym zakresie; Tylko wtedy ustalamy wartośd podobnie jak przed zmianą Podatnik 18

19 Wartośd początkowa ŚT Zmiany ) w art. 22g: b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: 1a. Przepis ust. 1 pkt 4 lit. a i b stosuje się odpowiednio w przypadku składnika majątku wnoszonego w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) do spółki niebędącej osobą prawną przez wspólnika, który składnik ten otrzymał w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą prawną bądź wystąpienia z takiej spółki. Zatem również wtedy stosujemy zasadę kontynuacji Wartośd początkowa ŚT Zmiany ) w art. 22g: b) ust. 12 otrzymuje brzmienie: 12. W razie zmiany formy prawnej, a także połączenia albo podziału podmiotów dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów wartośd początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji (wykazie) podmiotu o zmienionej formie prawnej, podzielonego albo połączonego. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do spółek niebędących osobami prawnymi. Dodano zaznaczony tekst. Zatem zasada kontynuacji wyceny wartości początkowej ma miejsce również przy restrukturyzacji z udziałem spółek nie mających osobowości prawnej. Podatnik 19

20 Wartośd początkowa ŚT Zmiany ) w art. 22g: c) ust. 14a otrzymuje brzmienie: 14a. Przepis ust. 12 stosuje się odpowiednio w razie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze wkładu niepieniężnego. Jeżeli składniki majątku wchodzące w skład wkładu niepieniężnego nie były wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podmiot wnoszący wkład niepieniężny, stosuje się odpowiednio ust. 14. Wykreślono zapis o rynkowej wycenie Wartośd początkowa ŚT Zmiany ) w art. 22g: d) po ust. 14b dodaje się ust. 14c w brzmieniu: 14c. W przypadku otrzymania, w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przepis ust. 12 stosuje się odpowiednio. Nowy zapis wiąże się z regulacją art. 14 ust. 2 pkt przy sprzedaży tego składnika majątkowego ustala się koszt - wartośd początkowa ustalona jak wyżej minus dokonane odpisy amortyzacyjne Podatnik 20

21 Amortyzacja kontynuacja Zmiany ) w art. 22h po ust. 3b dodaje się ust. 3c i 3d w brzmieniu: 3c. W przypadku otrzymania, w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio. Dodany przepis nakazuje uwzględniad przy ustalaniu wartości kosztu uzyskania przychodu (zbycie majątku po likwidacji spółki opisanej wyżej) dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych. Amortyzacja kontynuacja Zmiany ) w art. 22h po ust. 3b dodaje się ust. 3c i 3d w brzmieniu: 3d. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio w przypadku określonym w art. 22g ust. 1 pkt 4 lit. a. Identyczne zasady jak w poprzednim slajdzie stosuje się przy wnoszeniu do spółki nieposiadającej osobowości prawnej wkładu w postaci środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej. Podatnik 21

22 Amortyzacja kontynuacja Zmiany 2011 Spółka jawna sprzedała wspólnikowi samochód osobowy (był on środkiem trwałym spółki). Następnie wspólnik wnosi ponownie ten samochód do spółki. Ponownie amortyzujemy samochód w spółce wg ceny zbycia wspólnikowi. Wniesienie samochodu do spółki jest zwolnione z podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 50b updf). Amortyzacja kontynuacja Zmiany 2011 Kontynuację amortyzacji przerywa również przekazanie w darowiźnie środka trwałego i następnie wniesienie tego środka do spółki nie posiadającej osobowości prawnej. Nie dotyczy to niestety gruntów i innych środków trwałych nie podlegających amortyzacji Podatnik 22

23 Wartośd początkowa ST Za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku Wartośd początkowa ST Za koszt wytworzenia uważa się wartośd, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeo za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyd do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania Podatnik 23

24 Wartośd początkowa ST Wyrok z dnia 11 lutego 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie III SA/Wa 1665/08 1. Użyty w przepisie art. 16g ust. 4 ustawy z 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych zwrot "koszty dające się zaliczyd do wartości wytworzonych środków trwałych" oznacza wydatki, które są ponoszone w wyniku podjęcia procesu wytwarzania środka trwałego. Ów ścisły związek tych wydatków z procesem inwestycyjnym skutkuje tym, że składają się one łącznie na wartośd substancji wytwarzanego środka trwałego. Wydatkami takimi są wydatki, co do których nie ma wątpliwości, że nie wystąpiłyby, gdyby podatnik nie wytwarzał we własnym zakresie środka trwałego. Budowa infrastruktury technicznej jest właśnie takim wydatkiem Wartośd początkowa ST Wyrok z dnia 11 lutego 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie III SA/Wa 1665/08 cd 2. Koszty jako wydatki ponoszone niewątpliwe w celu prowadzenia prac budowlanych mających na celu wytworzenie przez podatnika środka trwałego należy zaliczyd do kosztu wytworzenia, o którym mowa w art. 16g ust. 4 stawy z 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych 3. Droga publiczna, w budowie której partycypuje podatnik, nie stanowi środka trwałego podatnika, gdyż nie stanowi jego własności. Wydatek na jej budowę nie może byd również traktowany jako inwestycja w obcym środku trwałym Podatnik 24

25 Wartośd początkowa ST Wyrok z dnia 23 października 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie III SA/Wa 1187/07 Opłaty za użytkowanie wieczyste gruntów ponoszone są przez użytkownika niezależnie od sposobu wykorzystania gruntu przez użytkownika wieczystego, zatem na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b) PDOPrU należy je uznawad za koszty uzyskania przychodów, które zgodnie z treścią art. 15 ust. 4 PDOPrU potrącane są w roku, w którym je poniesiono Wartośd początkowa ST Wyrok z dnia 24 lipca 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie III SA/Wa 783/07 1. Podatek od nieruchomości, na której realizuje się daną inwestycja, ani nie może byd uznany za element inwestycji, ani też za element kosztu wytworzenia danego środka trwałego. 2. Podatek od nieruchomości może stanowid koszt uzyskania przychodu, jeżeli tylko można było jego poniesienie wiązad z możliwymi do osiągnięcia przychodami Podatnik 25

26 Wartośd początkowa ST Wyrok NSA z dnia 12 listopada 2010 r., sygn. II FSK 999/09 I. "Inwestycje w obcych środkach trwałych", o których mowa w art. 22a ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.; dalej powoływana jako: u.p.d.o.f.), w stanie prawnym obowiązującym w roku 2005, stanowią ogół kosztów poniesionych przez podatnika od dnia rozpoczęcia inwestycji do dnia przyjęcia do używania odnoszących się do niestanowiących jego własności środka trwałego, które zmierzają do jego ulepszenia, tzn. polegają na jego przebudowie, rozbudowie, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji lub polegają na stworzeniu składnika majątku mającego cechy środka trwałego Wartośd początkowa ST Wyrok NSA z dnia 12 listopada 2010 r., sygn. II FSK 999/09 cd II. Nieujęcie środka trwałego w ewidencji zapewniającej kompletnośd danych dotyczących m.in. jego wartości początkowej oraz wartości dokonanych ulepszeo w trakcie wykorzystania (art. 22g ust u.p.d.o.f.) uniemożliwia podatnikowi jego amortyzowanie oraz zaliczenie odpisów z tego tytułu do kosztów uzyskania przychodów. W tym właśnie znaczeniu obok innych niezbędnych danych dla środków trwałych wymienionych w art. 22a-22o u.p.d.o.f. wpis do ewidencji stanowi warunek materialnoprawny ich amortyzacji Podatnik 26

27 Wartośd początkowa ST Pismo z dnia 6 czerwca 2007 r. Urząd Skarbowy w Jeleniej Górze PDIII 423/1/63/07 Odsetki od zaciągniętych przez spółkę pożyczek, naliczone od dnia otrzymania pożyczek do dnia przekazania do używania poszczególnych składników majątku powstałych w wyniku procesu inwestycyjnego, zwiększają, dla celów podatkowych, wartośd początkową tych składników, niezależnie od tego, że odsetki od tych pożyczek nie były do tego dnia spłacone, jak również niezależnie od tego, że spłata rat pożyczek przypada dopiero po oddaniu składników majątku do używania, natomiast odsetki od omawianych pożyczek naliczone po tym dniu, obciążają bezpośrednio koszty uzyskania przychodów w momencie ich faktycznej zapłaty Wartośd początkowa ST Skarbowa w Katowicach z dnia 9 stycznia 2009 r. nr IBPB3/ /08/CzP : W przedmiotowym przypadku spółka prawidłowo ustaliła wartośd początkową wybudowanej hali w oparciu o przepis art. 16g ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. i skorygowała tę wartość o dodatnie różnice kursowe od udzielonej pożyczki wyrażonej w euro, naliczone do dnia oddania tego środka trwałego do użytkowania (na ten dzień nie nastąpiła spłata pożyczki), kierując się wyżej przedstawioną wykładnią przepisu art. 16g ust. 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. Podobną wykładnię tego przepisu przedstawił Pomorski Urząd Skarbowy w Gdaosku w postanowieniu z dnia 23 stycznia 2007 r. (DP/ /06/AK) Podatnik 27

28 Wartośd początkowa ST Pismo z dnia 22 stycznia 2007 r. Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie 1472/ROP1/ /06/MC W sytuacji, gdy koszty poniesione są przez spółkę w celu nabycia lub wytworzenia więcej niż jednego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, a niemożliwe jest precyzyjne i bezpośrednie przyporządkowanie danego kosztu do konkretnego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, koszty te mogą powiększad wartośd początkową poszczególnych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, w części, jaka wynika z proporcji, w jakiej koszty te pozostają w stosunku do wartości tych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych Wartośd początkowa ST W piśmie Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 26 września 2007 r. nr IBPB3/423-44/07/JD na ten temat czytamy: Wartośd inwestycji w obcych środkach trwałych nie powinna byd uwzględniona w wartości początkowej zakupionych środków trwałych, a inwestycje te powinny pozostad w księgach jako odrębne środki trwałe Podatnik 28

29 Wartośd początkowa ST Jednak w innym piśmie Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi z dnia 7 września 2007 r. nr ŁUS-II-2-423/184/07/AG znajdujemy odmienny pogląd: Jednoczesne dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od zakupionego środka trwałego oraz od inwestycji w obcym środku trwałym jest działaniem nieprawidłowym. Ten pogląd jest moim zdaniem poprawny Wartośd początkowa ST Remont po zakupie budynku Wyrok NSA z 9 maja 2003 sygn. akt I SA/Gd 759/00 Na wartośd początkową budynku oprócz ceny zakupu powinna się składad wartośd prac remontowych mających na celu przystosowanie tego składnika majątkowego do stanu zdatnego do używania w celu wynajmu. Wydatki tego rodzaju nie są uznawane za koszt uzyskania przychodu Podatnik 29

30 Wartośd początkowa ST Likwidacja starego budynku by wybudowad nowy Pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 lipca 2009 nr IPPB5/ /09/JC Niezamortyzowna częśd likwidowanego budynku środka trwałego stanowi koszt bezpośredni uzyskania przychodów Pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z 2 stycznia 2007 nr IS/2-4230/12/06 Niezamortyzowna częśd likwidowanego budynku środka trwałego podwyższa wartośd początkową budowanego obiektu Moim zdaniem I pogląd jest poprawny Natomiast koszty rozbiórki stanowią inwestycję Wartośd początkowa ST Cenę nabycia, o której mowa wyżej, oraz koszt wytworzenia, o którym mowa w ust. 4, koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, zgodnie z art. 22 ust. 1 i 1a. (updf odpowiednio updp) Podatnik 30

31 Różnice kursowe Różnice kursowe ustalone przy nabyciu środka trwałego powiększają lub pomniejszają wartośd początkową tego środka o ile pozostały naliczone przed oddaniem tego środka do używania. W przeciwnym przypadku stanowią koszt lub przychód podatkowy Art.. 16g ust. 5 updp lub art.. 22g ust. 5 updf Analogicznie traktowane są różnice kursowe od kredytu inwestycyjnego naliczone przed oddaniem inwestycji Wartośd początkowa nabycie przedsiębiorstwa W myśl art. 22b ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych amortyzacji podlegają również (...) niezależnie od przewidywanego okresu używania wartośd firmy, jeżeli wartośd ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze kupna - zwane także wartościami niematerialnymi i prawnymi. Wartośd firmy jako wartości niematerialne i prawne jest składnikiem majątku, który wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania - art. 22d ust. 2 cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Podatnik 31

32 Wartośd początkowa nabycie przedsiębiorstwa Wartością początkowa wartości niematerialnych i prawnych jest w razie nabycia w drodze kupna - jest cena ich nabycia - art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartością początkową firmy, jest dodatnia różnica między ceną nabycia przedsiębiorstwa, a wartością rynkową składników majątkowych wchodzących w skład kupionego przedsiębiorstwa Wartośd początkowa ST Minister Finansów w piśmie z 24 lipca 2003 r., nr LK-1362/MM/03 stwierdza, że: ( ) W sytuacji, kiedy budowla zostanie wniesiona w drodze aportu do innej spółki i nie jest elementem wnoszonego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, stosuje się przepis art. 16g ust. 1 pkt 4, który stanowi, iż w razie nabycia majątku, w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki kapitałowej, wartością początkową jest wartośd ustalona przez podatnika na dzieo wniesienia wkładu, nie wyższa jednak od jego wartości rynkowej. ( ) Podatnik 32

33 Wartośd początkowa ST Drugi Urząd Skarbowy / Białystok nr IIUSpbIA/1/415-77/111a/49/06/BB z 9 czerwca 2006 r. OBECNIE ZMIANA POGLĄDU Wprowadzenie do ewidencji używanych środków trwałych Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż zestaw fotograficzny, w skład którego wchodzą: lustrzanka cyfrowa, obiektyw, lampa błyskowa i nośnik pamięci został zakupiony jako używany w 2005 r. za kwotę 6.500,- zł (całośd) bez faktur i dowodu zakupu ze względu, iż w tamtym okresie nie myślał Pan o prowadzeniu działalności Wartośd początkowa ST Drugi Urząd Skarbowy / Białystok nr IIUSpbIA/1/415-77/111a/49/06/BB z 9 czerwca 2006 r. Cd W przedstawionym stanie faktycznym, zdaniem tut. organu podatkowego, zastosowanie będzie miał cytowany wyżej przepis art. 22g ust. 8 ustawy podatkowej. Powyższe oznacza, że wprowadzając środek trwały, tj. zestaw fotograficzny, do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wartośd początkową tegoż środka należy przyjąd w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez Pana, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji oraz stanu i stopnia ich zużycia Podatnik 33

34 Wartośd początkowa ST Drugi Urząd Skarbowy / Białystok nr IIUSpbIA/1/415-77/111a/49/06/BB z 9 czerwca 2006 r. Cd Natomiast rodzaj oraz forma dokumentu potwierdzającego fakt przekazania zestawu fotograficznego, zakupionego przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, na potrzeby prowadzonej działalności może byd dowolna. Dokument taki musi jednak zawierad dane potwierdzające fakt dokonania takiej operacji, określad: datę jej dokonania, rodzaj środka trwałego będącego przedmiotem przekazania oraz inne dane niezbędne do wprowadzenia środka trwałego do ewidencji środków trwałych i prawidłowego ustalenia odpisów amortyzacyjnych Wartośd początkowa ST Obecnie jednak organy podatkowe przychylają się do konieczności określania wartości początkowej na podstawie dowodów zakupu każdorazowo, gdy podatnik nimi dysponuje. Stanowisko takie możemy znaleźd w całkiem nowych interpretacjach indywidualnych, m.in. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 kwietnia 2008 r., nr IPPB1/415-55/08-4/AJ, z 28 maja 2008 r., nr IPPB1/ /08-3/JK oraz z 9 lutego 2009 r., nr IPPB1/ /08-2/IF, a także Podatnik 34

35 Wartośd początkowa ST w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 25 lipca 2008 r., nr IBPB1/ /08/WRz i z 29 sierpnia 2008 r., nr IBPB1/ /08/AP. W jednej z nich przykładowo, organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że cenę wynikającą z faktury zakupu, zapłaconą dziewięd lat przed wprowadzeniem samochodu do ewidencji środków trwałych, należy uznad za jego wartośd początkową Wartośd początkowa ST Urząd Skarbowy / Radom nr 1425/033/415/12/06/MB z 5 maja 2006 r. Czy w świetle przepisów art. 22g ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2006 r., w przypadku gdy wartośd budynku ustalono w sposób uproszczony, wydatki poniesione na dostosowanie lokalu mieszkalnego na użytkowy w celu jego wynajmu, można bezpośrednio zaliczyd do kosztów uzyskania przychodu Podatnik 35

36 Wartośd początkowa ST Urząd Skarbowy / Radom nr 1425/033/415/12/06/MB z 5 maja 2006 r. cd Reasumując kwestia podwyższania wartości środków trwałych ma zastosowanie tylko w stosunku do tych środków trwałych, których wartośd początkowa nie została ustalona w sposób uproszczony tj. zgodnie z art. 22g ust. 10 wyżej cytowanej ustawy. W przypadku określenia wartości początkowej środków trwałych w sposób uproszczony, na podstawie art. 22g ust. 10, wydatki poniesione na ich modernizację nie wpływają na powiększenie wartości początkowej tychże środków trwałych Wartośd początkowa ST Urząd Skarbowy / Radom nr 1425/033/415/12/06/MB z 5 maja 2006 r. cd W świetle powyższego oraz stanu faktycznego przedstawionego przez Panią w przedmiotowym wniosku, wydatki faktycznie poniesione w danym roku podatkowym na dostosowanie lokalu mieszkalnego na użytkowy, którego wartośd początkową dla celów amortyzacji podatkowej ustalono metodą uproszczoną (art. 22g ust. 10) należy zaliczyd bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu, pod warunkiem, że udowodni Pani fakt poniesienia tych wydatków oraz wskaże związek przyczynowo-skutkowy z uzyskanym z tego źródła przychodem Podatnik 36

37 Wartośd początkowa ST WYROK WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO w Opolu z 13 października 2009 r., sygn. akt I SA/Op 365/09 W niniejszej sprawie zakupiony obiekt przed oddaniem przez spółkę do używania poddany został pracom remontowym. Ich zakres był szeroki i jak wskazywała spółka we wniosku o wydanie interpretacji, szereg elementów wymagał całkowitej wymiany, a w przypadku instalacji elektrycznej nie były spełnione wymogi BHP, co niewątpliwie oznacza, że obiekt nie był zdatny do użytku i formalnie nie został oddany do używania. Zatem podjęcie przez spółkę działao zmierzających do przystosowania zakupionego obiektu do używania, nawet, jeżeli prace miały charakter tylko remontowy, ale dokonano ich przed oddaniem obiektu do używania, zwiększają wartośd początkową zakupionego składnika majątkowego i de facto powinny byd zaliczone do kosztów zakupu. Dopiero bowiem od momentu przyjęcia środka trwałego do używania, koszty remontu będą mogły byd zaliczone do ogólnych kosztów uzyskania przychodów nie zwiększając wartości środka trwałego, a tym samym nie podlegając amortyzacji. ( ) Ewidencja ST Składniki majątkowe zaliczane do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych muszą byd objęte stosowną ewidencją bądź wykazem. Podatnicy powinni pamiętad, iż w razie braku ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywane odpisy amortyzacyjne nie stanowią kosztów uzyskania przychodów Podatnik 37

38 Ewidencja ST Zarówno środki trwałe, jak i wartości niematerialne i prawne powinny byd wprowadzone do ewidencji najpóźniej w dniu przekazania do używania. Warto pamiętad, iż późniejsze ujawnienie środka trwałego i późniejsze wprowadzenie go do ewidencji środków trwałych oznacza, iż podatnik może dokonywad amortyzacji od tego momentu i dopiero od tej daty możliwe jest zaliczanie owych odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów Ewidencja ST Przepisy podatkowe nie określają formy i treści ewidencji sporządzanej przez osoby fizyczne i prawne obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ustawodawca nałożył jedynie obowiązek uwzględniania w tej ewidencji informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami podatkowymi. Ewidencja ta więc powinna zawierad przede wszystkim następujące informacje: Podatnik 38

39 Ewidencja ST 1) datę nabycia albo datę wytworzenia we własnym zakresie środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych wraz z określeniem dokumentu stwierdzającego nabycie (wytworzenie); 2) datę przyjęcia do używania; 3) określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej; 4) aktualną wartośd początkową uwzględniającą wydatki na ulepszenie środków trwałych oraz aktualizacje ich wyceny; 5) określenie metody i stawki amortyzacji oraz zasad stosowania współczynników podwyższających (obniżających) podstawową stawkę amortyzacji; 6) datę likwidacji albo datę zbycia Ewidencja ST Wszystkie operacje gospodarcze mające bezpośredni lub pośredni wpływ na wysokośd odpisów amortyzacyjnych muszą znajdowad potwierdzenie w dokumentach źródłowych. Zapisy w ewidencji powinny byd dokonane najpóźniej w miesiącu przekazania składników majątku do używania Podatnik 39

40 Ewidencja ST Dodatkowo istotne znaczenie ma również prowadzenie pozabilansowej ewidencji rzeczowych składników majątku, które nie zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych ze względu na przewidywany okres używania nie dłuższy niż 1 rok. Jest to istotne, ponieważ w przypadku gdy składniki te będą faktycznie używane przez okres dłuższy niż 1 rok, podatnik jest zobowiązany do przeklasyfikowania ich do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych Ewidencja ST Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów są obowiązani do prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zobowiązuje ich do tego art. 22n updf oraz 4 ust. 1 rozporządzenia z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz z późn. zm.). Ewidencja ta powinna zawierad co najmniej: 1) liczbę porządkową, 2) datę nabycia, 3) datę przyjęcia do używania, 4) określenie dokumentu stwierdzającego nabycie, 5) określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, 6) symbol Klasyfikacji Środków Trwałych, Podatnik 40

41 Ewidencja ST 7) wartośd początkową, 8) stawkę amortyzacyjną, 9) kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za okres dokonywania tych odpisów (w tym również, gdy składnik majątku był kiedykolwiek wprowadzony do ewidencji (wykazu), a następnie z niej wykreślony i ponownie wprowadzony), 10) zaktualizowaną wartośd początkową, 11) zaktualizowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych, 12) wartośd ulepszenia zwiększającą wartośd początkową, 13) datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia Ewidencja ST Nie obejmuje się ewidencją budynków mieszkalnych, lokali mieszkalnych i własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, których wartośd początkową ustala się jako iloczyn metrów kwadratowych wynajmowanej, wydzierżawianej lub używanej przez właściciela powierzchni użytkowej oraz kwoty 988 zł. Jeżeli natomiast ich wartośd początkowa jest ustalana w inny sposób np.: na podstawie ceny nabycia, należy je ująd w owej ewidencji Podatnik 41

42 Ewidencja ST Zapisów dotyczących środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonuje się w ewidencji najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania Ewidencja ST Podatnicy i spółki cywilne, których wspólnicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych są obowiązani do prowadzenia wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Ustawodawca nie wprowadził jego ogólnie obowiązującego wzoru, określił jedynie minimalne dane, które muszą się tam znaleźd. Tak więc wykaz ów powinien zawierad co najmniej: Podatnik 42

43 Ewidencja ST 1) liczbę porządkową, 2) datę nabycia, 3) datę przyjęcia do używania, 4) określenie dokumentu stwierdzającego nabycie, 5) określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, 6) symbol Klasyfikacji rodzajowej środków trwałych Głównego Urzędu Statystycznego, 7) wartośd początkową, 8) stawkę amortyzacyjną, 9) zaktualizowaną wartośd początkową, 10) datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia Ewidencja ST Ewidencja ta powinna byd zbroszurowana, a jej karty ponumerowane. Zapisy dokonuje się najpóźniej w miesiącu przyjęcia ich do używania danego składnika majątku trwałego. W ewidencji tej podatnik ma obowiązek ująd wszystkie składniki majątkowe, które są uznawane za środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne na podstawie odrębnych przepisów Podatnik 43

44 Ewidencja ST Jeżeli podatnik zmienia formę opodatkowania z ryczałtu na zasady ogólne obowiązany jest do założenia ewidencji wymaganej dla podmiotów prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. Ponadto w ewidencji tej należy uwzględnid odpisy amortyzacyjne przypadające za okres opodatkowania w formie zryczałtowanego podatku dochodowego. Zasada ta, czyli prowadzenie ewidencji wymaganej dla podmiotów prowadzących określony rodzaj księgowości, ma zastosowanie także, jeżeli podatnik przechodzi z podatkowej księgi przychodów i rozchodów na opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W tym ostatnim przypadku może on jednak nie zakładad nowego wykazu środków trwałych, ale nadal wykorzystywad posiadaną ewidencję składników majątku trwałego Ewidencja ST Jednym z podstawowych kryteriów decydujących o zaliczeniu danego składnika majątku do środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych jest przewidywany okres używania. W przypadku, gdy okres ten przekracza 1 rok jest to środek trwały i podlega amortyzacji, jeżeli jest krótszy wydatki na nabycie danego składnika majątku mogą byd zaliczone bezpośredni do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku, gdy faktyczny okres używania tego składnika przekroczy 1 rok należy wyróżnid dwa warianty: wartośd początkowa owego składnika nie przekracza 3500 zł, wartośd początkowa owego składnika przekracza 3500 zł Podatnik 44

45 Ewidencja ST W przypadku pierwszym, czyli, gdy wartośd owego składnika jest równa lub niższa od 3500 zł, pomimo, iż był on używany dłużej niż 1 rok nie ma obowiązku dokonywania żadnych korekt. Wynika to z faktu, iż przepisy pozawalają na niezaliczanie do środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych przedmiotów o niskiej wartości (obecnie 3500 zł) Ewidencja ST Jeżeli jednak okaże się, iż wartośd owego przedmiotu przekracza 3500 zł podatnik obowiązany jest w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym ten rok upłyną do zaliczenia owego składnika majątku do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych przyjmując go w ewidencji w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. W takim przypadku podatnik powinien zmniejszyd koszty uzyskania przychodu o różnicę pomiędzy ceną nabycia lub kosztem wytworzenia, a kwotą odpisów amortyzacyjnych przypadającą na okres ich dotychczasowego używania obliczoną przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy. Stawki te muszą byd stosowane w całym okresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych Podatnik 45

46 Ewidencja ST Ponadto w terminie do 20 dnia tego miesiąca podatnik powinien również wpłacid do właściwego urzędu skarbowego kwotę odsetek naliczonych od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków na nabycie lub wytworzenia owego składnika majątku do dnia, w którym okres używania przekroczył rok i naliczoną kwotę odsetek wykazad w składanych deklaracjach lub zeznaniu rocznym. Odsetki te są identyczne jak odsetki za zwłokę Ewidencja ST Odpisy amortyzacyjne dokonywane są w każdym przypadku od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, których wartośd początkowa jest wyższa niż 3500 zł. Jeżeli wartośd środka jest równa lub niższa 3500 zł podatnik może: 1) zaliczyd dany składnik majątku do środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, a w związku z tym: dokonywad odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych, dokonad jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu przyjęcia środka trwałego do używania, albo w miesiącu następnym, Podatnik 46