OPIS INNOWACYJNEGO PRODUKTU FINALNEGO

Transkrypt

1 OPIS INNOWACYJNEGO PRODUKTU FINALNEGO MODEL MODERNIZACJI OFERTY EDUKACYJNEJ Z ZASTOSOWANIEM DOZ Model Lokalnej Koalicji na rzecz DOZ NARZĘDZIA MODERNIZACJI SZKOŁY NA POZIOMIE OTOCZENIE: Program 5 spotkań koalicji DOZ (IP9_7) Wzór karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ (IP9_8) Wzór strategii współpracy na rzecz DOZ (IP9_9)

2 SPIS TREŚCI Doradztwo Orientacja Zawodowa DOZ na poziomie OTOCZENIA szkoły Instrukcja stosowania produktu finalnego STRONA IP9 Modernizacja oferty edukacyjnej z zastosowaniem DOZ 3 Trzy poziomy modernizacji oferty edukacyjnej komplementarność działań 4 Rola otoczenia szkoły i lokalnej współpracy w modelu DOZ 5 Schemat tworzenia lokalnej współpracy na rzecz DOZ krok po kroku 6 Kluczowe rekomendacje z procesu testowania narzędzi 7 Badanie potencjału OTOCZENIA ocena możliwości współpracy 10 Program 5 spotkań koalicji DOZ opis i instrukcja użycia 11 Problem na który odpowiada narzędzie 13 Użytkownicy, którzy mogą zastosować narzędzie 14 Działania i nakłady niezbędne do zastosowania narzędzia 15 Dostępność i możliwe modyfikacje narzędzia 17 Badanie potrzeb OTOCZENIA określanie zasad i celów współpracy 18 Wzór karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ opis i instrukcja użycia 19 Problem na który odpowiada narzędzie 21 Użytkownicy, którzy mogą zastosować narzędzie 22 Działania i nakłady niezbędne do zastosowania narzędzia 23 Dostępność i możliwe modyfikacje narzędzia 24 Kształtowanie OTOCZENIA strategia działania na rzecz DOZ 25 Wzór strategii współpracy na rzecz DOZ opis i instrukcja użycia 26 Problem na który odpowiada narzędzie 27 Użytkownicy, którzy mogą zastosować narzędzie 28 Działania i nakłady niezbędne do zastosowania narzędzia 29 Dostępność i możliwe modyfikacje narzędzia 30 ZAŁĄCZNIKI wzory narzędzi modernizacyjnych związanych z modelem IP9 31 Program 5 spotkań koalicji DOZ (IP9_7) 32 Wzór karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ (IP9_8) 37 Wzór strategii współpracy na rzecz DOZ (IP9_9) 43

3 INSTRUKCJA STOSOWANIA PRODUKTU FINALNEGO IP9 Niniejsza instrukcja określa zasady stosowania w praktyce 9 narzędzi modernizacyjnych składających się na Model Lokalnej Koalicji na rzecz DOZ. Z założenia zaproponowany model modernizowania oferty edukacyjnej szkoły na poziomie OTOCZENIA szkoły z zastosowaniem elementów DOZ nie zakłada zewnętrznego finansowania, jednak możliwe jest wpisanie zaproponowanych narzędzi i związanych z nim działań w program rozwojowy szkoły dofinansowany ze środków EFS w ramach Działania 9.2. PO KL lub innym programów krajowych lub unijnych skierowanych do szkół zawodowych. Jeżeli chcesz wpisać model w program rozwojowy szkoły skorzystaj z modelowego programu rozwojowego uwzględniającego DOZ zaproponowanego w opracowaniu Diagnoza stanu kształcenia zawodowego i potrzeb w zakresie modernizacji oferty kształcenia dotyczących efektywności i adekwatności kształcenia przez szkoły dostępnym na stronie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku. W pierwszej kolejności należy określić listę klientów szkoły - instytucji, firm, organizacji, które są zainteresowane dostosowaniem szkoły do potrzeb lokalnego rynku pracy, w tym rozwoju doradztwa zawodowego. Należy przedstawić im propozycję współpracy w ramach spotkań lokalnej koalicji. Program 5 spotkań koalicji DOZ (IP9_7) należy konsultować na etapie jego tworzenia - zarówno w zakresie terminów i miejsc spotkań jak też propozycji poruszanych zagadnień wykraczających poza program. Skorzystaj z karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ (IP9_8) by określić interesy i korzyści wszystkich uczestników spotkań. Każdy musi widzieć swój interes we współpracy. Rozdaj i wypełnij wspólnie kartę potrzeb na spotkaniu Lokalnej Koalicji poświęconym identyfikacji potrzeb i zasobów uczestników koalicji. Na podstawie karty potrzeb zidentyfikuj kluczowe cele i działania wspólne dla większości członków. Uzgodnij cele dla całej koalicji oraz określ ich priorytety na spotkaniu Lokalnej Koalicji poświęconym budowaniu wspólnej strategii działania. Korzystając ze Wzoru Strategii Lokalnej Kolacji na rzecz DOZ (IP9_9) doprowadź do podpisania porozumienia współpracy, W umowę możesz pisać wspólny program rozwojowy zgodnie z możliwościami opisanymi w punkcie pierwszym instrukcji. Jeżeli chcesz zwiększyć efektywność działań modernizacyjnych na poziomie OTOCZENIA powiąż model z działaniami na poziomie UCZNIA opisanymi w Modelu modernizacji programów nauczania w zakresie możliwości zastosowania elementów DOZ IP7 oraz/lub z działaniami na poziomie SZKOŁY opisanymi w Modelu przygotowania Kadr Dydaktyczno-Administracyjnych z DOZ IP8. W tym celu skorzystaj ze schematu wdrożeniowego oraz kluczowych rekomendacji z testowania opisanych na stronie 6 i 7 niniejszego opracowania. Znajdziesz tam instrukcje dotyczące łączenia działań na kilku poziomach funkcjonowania szkoły. Każdorazowo przed zastosowaniem narzędzia składającego się na model modernizacji zapoznaj się z jego opisem, zwracając szczególną uwagę na opis problemu rozwiązywanego przez narzędzie, opis jego użytkowników oraz działania i nakłady czy zalecane lub możliwe zmiany niezbędne do jego zastosowania. Informacje te, dla każdego narzędzia z osobna znajdziesz w poniższym opracowaniu.

4 Modernizacja oferty edukacyjnej z zastosowaniem DOZ Dostosowanie oferty edukacyjnej szkół zawodowych do potrzeb lokalnego rynku pracy to proces złożony obejmujący wiele aspektów funkcjonowania szkoły, takich jak współpraca z lokalnymi przedsiębiorcami w zakresie Dualnego Systemu Kształcenia (DSK) czy zwiększenie elastyczności absolwentów na lokalnym rynku pracy poprzez potwierdzanie kwalifikacji dla zadań zawodowych w ramach Modułowego Systemu Kształcenia (MES), z którymi związane są dwa kolejne modele modernizacji opisane w analogicznych opracowaniach. Niniejszy opis innowacyjnych metod modernizacji oferty edukacyjnej szkoły zawodowej związany jest z narzędziami wykorzystującymi rozwiązania z obszaru Doradztwa i Orientacji Zawodowej (DOZ) lokowanymi w szkole w ramach wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego. Metody te i związane z nimi narzędzia modernizacji szkoły opracowane zostały przez zespół specjalistów rynku pracy i nauczycieli skupionych wokół Zespołu Szkół Zawodowych w Wojewodzinie we współpracy ponadnarodowej z partnerami z Niemiec, Hiszpanii i Francji w ramach projektu Innowacyjnego PI WP: INNOWACJE EDUKACYJNE program testowania i wdrażania nowych metod modernizacji oferty kształcenia zawodowego w woj. podlaskim Analiza zasad funkcjonowania szkoły w kontekście zewnętrznej współpracy z otoczeniem lokalnych instytucji i pracodawców w zakresie realizacji celów doradztwa i orientacji zawodowej dla młodzieży są wyśmienitą okazją do modernizacji samej szkoły i dostosowania jej oferty do potrzeb lokalnego rynku pracy. Dostosowanie to opiera się w tym przypadku na zwiększeniu elastyczności i mobilności absolwentów na rynku pracy w związku z wyposażeniem ich w wiedzę i umiejętności związane z byciem na rynku pracy, orientacją zawodową i planowaniem własnej kariery. Przygotowanie uczniów do wejścia na rynek pracy zwiększa istotnie szanse ich zatrudnienia, także w alternatywnych ścieżkach kariery, w przypadku wahań popytu na pracowników w zawodzie wyuczonym przez ucznia. Przewidywanie i zarządzanie zmianą gospodarczą w zakresie przygotowania kadr zawodowych do potrzeb zmieniającego się rynku pracy jest więc wyzwaniem stojącym nie tylko przed szkołą ale także instytucjami związanymi z rynkiem pracy, które powinny być zaangażowane w stosowanie opisanych poniżej innowacyjnych rozwiązań i narzędzi. Strona 3

5 Trzy poziomy modernizacji oferty edukacyjnej Kluczowym założeniem wypracowanego modelu modernizacji z wykorzystaniem elementów Doradztwa i Orientacji Zawodowej (DOZ) jest komplementarne oddziaływanie na szkołę w trzech aspektach jej funkcjonowania: pracy z uczniem, kompetencji kadr i wewnętrznego funkcjonowania szkoły oraz otoczenia instytucjonalnego szkoły. Poziomom wsparcia szkoły odpowiadają trzy modele modernizacji (innowacyjne produkty IP), na które z kolei składają się konkretne narzędzia modernizacyjne (produkty pośrednie projektu) łącznie 9 narzędzi wykorzystujących rozwiązania DOZ. W niniejszym opracowaniu opisano 3 narzędzia modernizacyjne związane z modelem modernizacji szkoły z wykorzystaniem elementów DOZ na poziomie otoczenia szkoły. Numeracja narzędzi i kolejność opracowań związane są z logiką wsparcia. Strona 4

6 Rola otoczenia szkoły i lokalnej współpracy w modelu DOZ Modernizacja funkcjonowania szkoły w otoczeniu, a w szczególności metod współpracy z otoczeniem szkoły podporządkowana jest, podobnie jak metody zarządzania kadrą szkoły, kluczowemu kontekstowi modernizacji oferty edukacyjnej, jakim jest modernizacja metod pracy z uczniem. Nowe rozwiązania w zakresie współpracy lokalnej mają oraz nowe kompetencje kadry dydaktycznej i administracyjnej szkoły maja na celu przede wszystkim przyszłego absolwenta szkoły, jego wiedzę, umiejętności oraz realne możliwości rozwoju zawodowego. Obszar współpracy lokalnej szkoły wraz z obszarem funkcjonowania wewnętrznego szkoły powinny tworzyć warunki do realizacji założeń i celów Doradztwa i Orientacji Zawodowej (DOZ) w szkole zawodowej, wpierając procesy doradcze, kształceniowe i wychowawcze związane z wymiarami poradnictwa kariery, na którym oparty jest model. Założeniem wypracowanych i opisanych poniżej rozwiązań jest oparcie poradnictwa na naturalnych zasobach szkoły w ramach wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego. Cele DOZ mają realizować wszyscy nauczyciele a nie specjalnie powołany do tego celu specjalista. Podejście to jest alternatywą w stosunku do rozwiązań opartych na Szkolnych Ośrodkach Kariery czy etacie doradcy zawodowego w szkole i jest rozwiązaniem tańszym, nie wymagającym tworzenia dodatkowego etatu w szkole, co jest dziś kluczową barierą w rozwoju poradnictwa zawodowego w szkołach, szczególnie w szkołach mniejszych lub z terenów wiejskich. Kluczowym wyzwaniem w takim podejściu jest wsparcie merytoryczne kadry szkolnej przez zewnętrzne instytucje rynku pracy, co daje okazje do modyfikowania współpracy całej szkoły z otoczeniem, a nie tylko modyfikacji zadań związanych z jednym stanowiskiem pracy czy jedną funkcją w szkole. Tylko takie podejście stwarza warunki do modernizacji oferty edukacyjnej w wymiarze całej szkoły i może być interesujące w kontekście przedmiotowego projektu. Modernizacja metod współpracy lokalnej w powyższym podejściu dotyczyć będzie określania strategii lokalnej współpracy na rzecz rozwoju DOZ w oparciu o skonsultowane i przemyślane cele, opinie i potrzeby wszystkich członków lokalnej koalicji, a w szczególności zasad budowania i moderowania takiej koalicji. Narzędzia wchodzące w skład tego modelu ukazują otoczenie jako naturalne źródło zasobów merytorycznych i wsparcia procesu modernizacyjnego a szkołę jako naturalnego partnera realizującego w ramach misji oświatowej różnorodne cele i wartości lokalnych instytucji. Strona 5

7 Schemat tworzenia lokalnej współpracy na rzecz DOZ krok po kroku Poniższy schemat przedstawia etapy modernizowania funkcjonowania szkoły w otoczeniu oraz kolejne kroki wdrażania współpracy w ramach lokalnej koalicji na rzecz DOZ. Schemat ukazuje przykładowe logiczne i funkcjonalne powiązania narzędzi modelu z narzędziami z innych poziomów wsparcia szkoły. Optymalne użycie narzędzi wymaga ich odniesienia do pozostałych kontekstów modernizacji szkoły tworząc optymalne warunki i maturalne motywatory lokalnej współpracy. Ścieżka od diagnozy do wdrożenia zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu. Wskazana jest szeroka konsultacja zakresu i celów współpracy na rzecz DOZ ze wszystkimi uczestnikami koalicji, co zwiększy szanse wypracowania i realnego wdrożenia wspólnej strategii działania. Strona 6

8 Kluczowe rekomendacje z procesu testowania narzędzi Narzędzia modernizacji opisane poniżej w ramach modelu modernizacji oferty edukacyjnej szkoły z wykorzystaniem elementów DOZ testowane były w szkole rolniczej na terenach wiejskich, co wpływało w pewnym sensie na obszary doradcze wskazane przez uczniów (różnicowanie produkcji rolnej, reorientacja zawodowa w obszar usług okołorolniczych czy agroturystyki) oraz na oczekiwania otoczenia w stosunku do profilu umiejętności rynkowych absolwentów szkoły. Profil szkoły istotnie wpływa na cele i skład lokalnej koalicji, w tym przypadku obok tradycyjnych instytucji rynku pracy związanych z doradztwem zawodowym, takich jak PUP czy OHP pojawił się Ośrodek Doradztwa Rolniczego czy uczelnia kształcąca w kierunkach agroturystycznych. Analogicznie, można wyobrazić sobie, że skład instytucji doradczych w przypadku szkoły technicznej, mógłby być rozszerzony o centra innowacji przy politechnice lub park naukowo technologiczny a w szkołach kształcących w kierunkach usług Izba Rzemieślnicza czy Izba Handlowa. W tym sensie te szczegółowe rekomendacje i wyniku z testu mogą być szczególnie użyteczne dla innych szkół rolniczych. W podobny sposób należy potraktować specyfikę szkoły związaną z faktem, iż w szkole nie był zatrudniony doradca zawodowy a nawet brak było na stałym etacie pedagoga czy psychologa szkolnego. Ten fakt w istotny sposób wpłynął na motywacje dyrekcji szkoły do wdrożenia rozwiązania alternatywnego w zakresie DOZ opartego na dostępnych zasobach w ramach wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego. Wyniku eksperymentalnego zastosowania narzędzi mogą być więc szczególnie ciekawe dla szkół będących w podobnej sytuacji kadrowej. Nie zmienia to jednak faktu, iż narzędzia przeznaczone są dla wszystkich szkół zawodowych niezależnie do profilu kształcenia czy dostępnych zasobów a zalecenia opracowane na podstawie procesu testowania sformułowano na poziomie ogólności zwiększającym możliwości zastosowań w dowolnej szkole ponadgimnazjalnej. Rekomendacje z testu dotyczą więc przede wszystkim zastosowania poszczególnych narzędzi w taki sposób, by zwiększać komplementarność działań na poszczególnych poziomach modernizacji oferty szkoły. Należy zwrócić uwagę, zgodnie ze schematem użycia narzędzi krok po korku, na powiązanie narzędzi stosowanych na poziomie pracy z uczniem z narzędziami modernizującymi sposób funkcjonowania całej szkoły i jej współpracy z otoczeniem: Strona 7

9 W pierwszej kolejności należy określić listę klientów szkoły - instytucji, firm, organizacji, które są zainteresowane poziomem kształcenia szkoły, zmianą oferty edukacyjnej czy dostosowaniem szkoły do potrzeb społeczności lokalnej, w tym rozwoju doradztwa zawodowego. Typowi interesariusze szkoły to lokalni pracodawcy, instytucje rynku pracy (PUP, OHP) organizacje związane z kreowaniem rozwoju lokalnego, organy prowadzące szkołę lub ośrodki doskonalenia nauczycieli. Należy przedstawić im propozycję współpracy w ramach spotkań lokalnej koalicji. Program 5 spotkań koalicji DOZ (IP9_7) warto opracować zgodnie ze wzorem jednak możliwe są zmiany adekwatnie do potrzeb otoczenia. Koniecznie należy konsultować program na etapie jego tworzenia - zarówno w zakresie terminów i miejsc spotkań jak też propozycji poruszanych zagadnień wykraczających poza program. Wspólne ustalanie programu zwiększy identyfikacje uczestników z tematyką spotkań oraz motywację do pracy. Warto opracować ciekawą formułę spotkań - śniadania biznesowe, spotkania przy kawie, spotkania w siedzibie poszczególnych uczestników. Należy zadbać o dobrą atmosferę, dlatego wskazane jest prowadzenie spotkań przez dwóch moderatorów. Z decydentami należy ustalać zakres współpracy jednak lepiej pracować z urzędnikami, pracownikami średniego szczebla bezpośrednio zajmujących się doradztwem czy rynkiem pracy. Warto skorzystać z karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ (IP9_8) by określić interesy i korzyści wszystkich uczestników spotkań. Każdy musi widzieć swój interes we współpracy. Warto uwzględnić w analizie potrzeb szkoły i otoczenia możliwości wsparcia procesów doradztwa przez specjalistów z instytucji rynku pracy w tym celu należy wykorzystać wyniki audytu szkoły (IP8_4). Należy szukać analogicznych korzyści i zadań dla innych uczestników koalicji. Określając interesy uczestników spotkań warto uwzględnić moduły DOZ (IP7_1) odnosząc je do obszaru działań instytucji tworzących koalicje. Należy szukać w otoczeniu specjalistów i zasobów, być może misją lub korzyścią którejś instytucji otoczenia jest realizacja modułu DOZ warto pamiętać, że moduły zostały wydzielone z udziałem lokalnych pracodawców. Strona 8

10 Korzystając ze strategii współpracy na rzecz DOZ określ wspólne działania w czasie, z finansami i odpowiedzialnością. Uwzględnij w strategii lokalnej koalicji potrzeby szkoleniowe z DOZ i realizuj je z pomocą specjalistów z PUP i OHP. Wpisz w strategię cele programu rozwojowego szkoły - oraz modyfikuj zwrotnie program rozwojowy szkoły wpisując cele i działania wypracowanej strategii. Należy korzystać z karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ (IP9_8) w trakcie audytu szkoły by określić interesy i korzyści wszystkich uczestników spotkań a w szczególności te określone na podstawie ankiety audytu szkoły w zakresie DOZ. W tym sensie wyniki audytu szkoły powinny być uwzględnione we współpracy lokalnej. Należy pamiętać, że szkoła jest uczestnikiem koalicji i powinna deklarować na zewnątrz potrzeby określone w ramach audytu. Część z nich może zainteresować innych członków koalicji. Należy uwzględnić w strategii współpracy na rzecz DOZ (IP9_9) szkolenia kadry w zakresie DOZ przygotowując z partnerami wspólny projekt szkoleniowy. Należy pamiętać, iż część kompetencji niezbędnych dla DOZ można pozyskać w otoczeniu (specjaliści PUP czy OHP) dlatego programy szkolenia kadr (IP8_6) oraz nauczycieli (IP7_2) powinny być uwzględniony w programie prac lokalnej koalicji na rzecz DOZ (IP9_7) Warto pamiętać o angażowaniu we współpracę lokalną pozostałych klientów szkoły, z którymi prowadzone były ankiety i audyt, czyli rodziców i uczniów. Warto prezentować im program prac lokalnej koalicji, a w szczególności jego cele i znaczenie dla rozwoju szkoły i dostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb lokalnego rynku pracy. Na spotkania w gościa, konsultanta lub moderatora warto zaprosić przedstawicieli uczniów czy rodziców. Narzędzia powinny być inspiracją do zmiany, jednak ich forma nie powinna ograniczać zmiany. Dlatego też forma zaproponowanych narzędzi powinna być modyfikowana w zależności od diagnozowanych potrzeb i specyfiki szkoły lub otoczenia. Strona 9

11 OPIS INNOWACYJNEGO PRODUKTU FINALNEGO Badanie potencjału OTOCZENIA ocena możliwości współpracy Program 5 spotkań koalicji DOZ (IP_9_7) Strona 10

12 Program 5 spotkań koalicji DOZ opis i instrukcja użycia Narzędzie składa się z 4 stron, w tym z tabeli prezentującej zagadnienia, czas oraz rekomendowanych uczestników 5 spotkań lokalnej koalicji na rzez DOZ. Tabela poprzedzona jest opisem: Celu głównego prac lokalnej koalicji, jakim jest wypracowanie i podpisanie wspólnej strategii działania na rzecz DOZ oraz Celów szczegółowych poszczególnych spotkań opisanych w programie w formie tabeli. Realizacja wszystkich celów szczegółowych w ramach 5 spotkań gwarantuje realizację celu głównego prac lokalnej koalicji Tabela do opisu programu spotkań lokalnej koalicji podzielona jest na cztery kolumny, z których obok kolumny porządkowej, trzy opisują następujące aspekty kolejnych pięciu spotkań: Szczegółowe zagadnienia spotkania. W kolumnie tej opisane są szczegółowe tematy poruszane lub realizowane na każdym z pięciu spotkań. Łącznie zaproponowano 13 szczegółowych zagadnień realizowanych przez lokalną koalicję Ilość godzin poświeconych na każde z zagadnień szczegółowych. W kolumnie tej wskazano ramy czasowe każdego z zagadnień szczegółowych spotkania, łącznie 4 godziny na każde spotkanie. Uczestnicy. W kolumnie tej wskazano rekomendacje dotyczące uczestników każdego z 5 spotkań, przy zastrzeżeniu, iż część spotkań realizowana jest w mniejszym gronie na przykład tylko z udziałem pracowników szkoły i organu prowadzącego a część z udziałem wszystkich członków koalicji. Różnicowanie składu grup roboczych w zależności od tematu spotkania istotnie zwiększa efektywność prac. W tabeli programu 5 spotkań zaproponowano następujące tematy spotkań oraz odpowiadające im zagadnienia szczegółowe, czas pracy oraz optymalne składy grup roboczych: Kluczowi uczestnicy. Pierwsze spotkanie lokalnej koalicji prowadzone jest w wąskim gronie nauczycieli zaangażowanych w DOZ oraz dyrekcji szkoły. Uczestnicy spotkania tworzą projekt szerokiej grupy instytucji tworzącej lokalną koalicję zastanawiając się nad dwoma zagadnieniami: Jacy są naturalni partnerzy szkoły, z którymi szkoła już współpracuje w ramach DOZ (2 godziny) oraz jacy są optymalni Strona 11

13 partnerzy szkoły, z którymi szkoła mogłaby współpracować z określeniem zakresu tej współpracy (2 godziny). Prezentacja Partnerów. Drugie spotkanie z udziałem wszystkich partnerów lokalnej koalicji zdiagnozowanych i rekomendowanych w efekcie prac na pierwszym spotkaniu. W spotkaniu biorą udział uczestnicy pierwszego spotkania oraz dodatkowo 4 partnerzy z otoczenia (PUP, NGO i MSP) oraz dodatkowo przedstawiciele rady rodziców. Na spotkaniu prezentowana jest idea lokalnej współpracy i rola otoczenia szkoły w modernizacji oferty edukacyjnej (2 godziny) na którym omawiany jest schemat modernizacji DOZ w kontekście poziomów interwencji (uczeń, szkoła i otoczenia) oraz testowanych narzędzi modernizacyjnych na każdym tych poziomów. Następnie prezentowane są oczekiwania szkoły w stosunku do toczenia (1 godzina) oraz oczekiwania otoczenia w stosunku do szkoły (1 godzina). W zagadnieniach tych należy zastosować omówioną dalej kartę potrzeb lokalnej koalicji (IP9_8). Program rozwojowy szkoły. Na trzecim spotkaniu uczestnicy z pierwszego spotkania, z wąskiej grupy roboczej oraz dodatkowo nauczyciele odpowiedzialni za kształtowanie i realizację programów rozwojowych szkoły konstruują nowe cele programu rozwojowego szkoły uwzględniające DOZ realizowany z udziałem Partnerów z otoczenia (2 godziny). Program taki ma realizować oczekiwania szkoły i otoczenia zdiagnozowane w ramach drugiego spotkania. Kluczowym elementem tego spotkania jest określenie instytucji odpowiedzialnych za poszczególne cele i obszary działań programu rozwojowego na podstawie wcześniejszych prac z udziałem wybranych Partnerów z otoczenia (2 godziny). Podział odpowiedzialności będzie elementem opisanej dalej strategii działania lokalnej koalicji (IP9_9) Strategia działania. Czwarte spotkanie realizowane jest z udziałem wszystkich uczestników trzech poprzednich spotkań. Na spotkaniu poruszane są kolejno następujące zagadnienia: Prezentacja idei i założeń modelowego programu rozwojowego szkoły (1 godzina) realizowanego na trzech poziomach interwencji (uczeń, szkoła otoczenie); Propozycja celów strategicznych programu rozwojowego (1 godzina) wraz z podziałem odpowiedzialności określonych na trzecim spotkaniu koalicji; Omówienie roli i zasad partnerstwa i lokalnej współpracy w realizacji programu rozwojowego szkoły (1 godzina) ze Strona 12

14 szczelnym uwzględnieniem projektów realizowanych w ramach działania 9.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki oraz inne cele lokalnej koalicji wykraczające poza modelowy program rozwojowy szkoły (1 godzina), które zgłoszone były przez Partnerów w ramach badania potrzeb lokalnej koalicji (IP9_8) lub po prezentacji programu rozwojowego. Wdrożenie strategii. Piąte spotkanie z udziałem dyrekcji szkoły oraz Partnerów deklarujących podpisanie strategii działania lokalnej koalicji (IP9_9) z określonymi wcześniej celami i odpowiedzialnością Partnerów. W ramach spotkania prezentowana jest wypracowana strategia a następnie uroczyście podpisana (2 godziny) wraz z mini konferencją dla mediów lokalnych i uroczystym poczęstunkiem z udziałem wszystkich uczestników prac lokalnej koalicji (2 godziny) Pod tabelą programu spotkań opisane są warunki metodologiczne i techniczne związane z realizacją spotkań a w szczególności: Metody pracy, ze wskazaniem najefektywniejszych form pracy grupowej z udziałem 2 moderatorów oraz Materiały szkoleniowe wykorzystywane w pracach koalicji. Wskazane jest prowadzenie spotkań z zaangażowaniem dwóch moderatorów, jednego z ramienia szkoły oraz drugiego z ramienia kluczowego dla poruszanego tematu Partnera z otoczenia szkoły. Możliwe jest też w przypadku spotkań wąskiego zespołu roboczego ze szkoły angażowanie dodatkowego trenera lub specjalisty w poruszanej dziedzinie. Rozwiązanie to podnosi efektywność i trafność prac lokalnej koalicji. Problem na który odpowiada narzędzie Narzędzie służy przede wszystkim pozyskaniu Partnerów zewnętrznych do realizacji DOZ w ramach wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego. Kluczowym problemem w tym zakresie jest brak modelowych rozwiązań ułatwiających współprace szkoły z instytucjami rynku pracy z najbliższego otoczenia oraz organizacjami pozarządowymi czy pracodawcami, którzy mogliby wzbogacić ofertę DOZ w szkole. Zastosowane narzędzie jest ściśle związane z procesem doradztwa i orientacji zawodowej w szkolnictwie zawodowym. Poradnictwo zawodowe w tym typie placówek nie jest tak rozwinięte, jak w innych szkołach np. gimnazjalnych. Stan wiedzy uczniów na ten temat jest także niewystarczający. Świadczy to z Strona 13

15 pewnością o niewielkim wpływie kadry pedagogicznej, zwłaszcza zaś tej odpowiedzialnej za doradztwo pedagogiczne i zawodowe, na uczniów, i tym samym nienajlepsze ich przygotowanie do przyszłej pracy zawodowej. Brak wiedzy nt. obecności w szkole pedagoga i/bądź doradcy zawodowego oznacza, bowiem niewielką aktywność osób zajmujących te stanowiska w planowaniu karier zawodowych uczniów tych szkół. Potwierdzają to dane dotyczące korzystania z doradztwa zawodowego przez uczniów. Jedynie co siódmy spośród ogółu przebadanych uczniów szkół zawodowych korzystał z porad szkolnego doradcy, a zdecydowana większość (aż 85,5%) z takich porad nie korzystała. Narzędzie to jest dobrym sposobem na przeprowadzenie inwentaryzacji oraz ocenę efektywności wewnątrzszkolnego sytemu poradnictwa zawodowego. Narzędzie to jest także istotnym środkiem komunikacji szkoły - jako placówki oświatowej z jej otoczeniem, między innymi z pracodawcami i instytucjami rynku pracy. Kierunek kształcenia w szkole zawodowej powinien być zgodny z oczekiwaniami regionalnego rynku pracy. W tym celu poznanie opinii otoczenia szkoły na temat kompetencji uczniów danej placówki oświatowej, stanu wiedzy o samej szkole jest niezmiernie ważne. Jedynie co dziewiąty (10,9%) przebadany przedstawiciel otoczenia, ocenia system poradnictwa zawodowego jako wpływający na poziom kwalifikacji absolwentów szkół zawodowych. Zdaniem 70% badanych, ten wpływ jest niewielki, a według 18,8% z nich, system poradnictwa zawodowego w żaden sposób nie wpływa na poziom kwalifikacji zawodowych absolwentów. Co trzeci badany (32,3%) ocenił, iż obecny system poradnictwa zawodowego w bardzo dużym lub dużym stopniu zwiększa szanse młodzieży na rynku pracy. Niemal co drugi (47,7%) ocenił ów wpływ jako średni, a zaledwie co piąty (20,0%) jako mały lub bardzo mały. Zastosowanie narzędzia prowadzi do wypracowania wspólnej strategii działania na rzecz DOZ w szkole inicjującej tą współpracę, z zaangażowaniem wiedzy i zasobów otoczenia szkoły. 5 kroków (spotkań) prowadzących do wypracowania strategii działania odpowiada na brak narzędzi przyjaznego i partnerskiego formalizowania współpracy instytucji i firm otaczających szkołę. Użytkownicy, którzy mogą zastosować narzędzie Narzędzie w głównej mierze stosowane jest przez Dyrekcję szkoły inicjującej współpracę na rzecz modernizacji jej oferty edukacyjnej. W przypadku tworzenia szkole zespołów roboczych ds. rozwoju z narzędzia mogą skorzystać Strona 14

16 nauczyciele odpowiedzialni za tworzenie i aktualizacje wieloletnich programów rozwoju szkoły. Narzędzie to stosowane może być z powodzeniem przez inne instytucji inicjujące lokalną współpracę na rzecz edukacji zawodowej. W tym przypadku użytkownikiem narzędzia może być organ prowadzący (urząd miasta, starostwo powiatowe) zapraszający do prac lokalnej koalicji także inne szkoły zawodowe, w których brak modelowych rozwiązań DOZ. Z narzędzia mogą też skorzystać organizacje pozarządowe lub instytucje rynku pracy statutowo realizujące cele związane z rozwojem systemów doradztwa zawodowego i doradztwa kariery dla młodzieży, w tym Powiatowe Urzędy Pracy, Centra Planowania Kariery, OHP czy organizacje pozarządowe takie jak Narodowe Forum Doradztwa Kariery realizujące prace testujące w projekcie w tym zakresie. Szczególnie ciekawym zastosowaniem narzędzia może być jego uwzględnienie w działaniach beneficjentów 9.2. PO KL realizujących programy rozwojowe szkół zawodowych, gdzie program 5 spotkań lokalnej koalicji można wpisać w działania związane z zarządzaniem i promocją projektu realizującego program rozwojowy lub na wcześniejszym etapie jako modelowe rozwiązanie partnerskiego przygotowania projektu i wniosku na jego dofinansowanie. Działania i nakłady niezbędne do zastosowania narzędzia Działania związane z narzędziem opisane są w dużej mierze w samym narzędziu, w którym określono zakres prac merytorycznych. Oczywiście zastosowanie narzędzia wymaga pewnych prac organizacyjnych związanych z powołaniem osoby odpowiedzialnej za całość prac koalicji lub moderatorów poszczególnych spotkań, którzy zajmują się również organizacją spotkań. Pierwsze spotkanie realizowane jest w ramach zespołu szkolnego i nie wymaga specjalnych przygotowań poza ustaleniem jego terminu i powiadomieniem zainteresowanych lub wybranych nauczycieli przez dyrekcję szkoły lub opiekana koalicji. W przypadku kolejnych spotkań termin kolejnych spotkań ustalany jest każdorazowo przez uczestników spotkania. Newralgicznym momentem prac lokalnej koalicji jest przygotowanie do drugiego spotkania. Wiąż się to z powiadomieniem i zaproszeniem przedstawicieli zewnętrznych instytucji oraz określenie miejsca i terminu dogodnego dla wszystkich. Strona 15

17 Wskazane jest w tym przypadku przygotowanie zaproszenia wraz z programem 5 spotkań oraz listem wyjaśniającym główne cele i kontekst prac. Warto wskazać na korzyści płynące dla partnera z udziału w pracach lokalnej koalicji, dlatego tez list nie powinien być szablonem kierowanym do wszystkich Partnerów. Wskazane są ustalenia osobiste w ramach codziennych kontaktów czy spotkań z Partnerem, na których można lepiej wyjaśnić cele i korzyści współpracy. W tym przypadku warto wykorzystać naturalne okazje współpracy, nieformalne kontakty pracowników współpracujących ze sobą z ramienia szkoły i zapraszanych Instytucji. Należy podkreślić, iż nie jest konieczne zapraszanie na każde spotkanie dyrekcji instytucji czy właścicieli firm, ich udział będzie niezbędny tylko na piątym spotkaniu w ramach którego podpisywana będzie strategia działania. W każdym innym spotkaniu lepsze efekty może przynieść udział pracowników niższego szczebla bezpośrednio zaangażowanych w poruszane tematy i problematykę. Przed kolejnymi spotkaniami należy opracować efekty prac z wcześniejszych spotkań, szczelnie związane z użyciem karty potrzeb lokalnej koalicji (IP9_8) czy strategii działania (IP9_9). Nakłady na zrealizowanie spotkań są minimalne i w zasadzie związane są tylko z materiałami biurowymi na materiały informacyjne i szkoleniowe oraz drobnym poczęstunkiem typu napoje oraz przekąski, które mogą być z powodzeniem sfinansowane w ramach standardowych kosztów funkcjonowania sekretariatu organizatora lub środków na prace Rady Pedagogicznej. Wyjątkiem jest organizacja ostatniego spotkania z uroczystym podpisaniem strategii, poczęstunkiem i konferencją prasową, na które można przeznaczyć środki na promocję szkoły lub pozyskać sponsora w grupy partnerów tworzących koalicję. Angażowanie moderatorów również nie generuje kosztów, przy założeniu, iż powołani zostaną z ramienia instytucji tworzących koalicję i działających w niej zgodnie ze swoimi celami statutowymi. Celem równomiernego rozłożenie kosztów organizacji prac lokalnej koalicji na wszystkich uczestników wskazane jest organizowanie kolejnych spotkań w siedzibie kolejnych Partnerów, najlepiej tych kluczowo związanych z omawianym zagadnieniem. W przypadku programu spotkań realizowanego w ramach projektu współfinansowanego z UE koszty można z powodzeniem wpisać w projekt, w ramach katalogu kosztów kwalifikowanych. Strona 16

18 Celem działań upowszechniających jest zwiększenie wiedzy ogólnej na temat zalet produktu innowacyjnego służącego ich zastosowaniu i wdrożeniu wśród interesariuszy kształcenia zawodowego w regionie. W grupach odbiorców działań upowszechniających należy wskazać przede wszystkim odbiorców i użytkowników produktu. W ramach upowszechniania warto wykorzystać następujące narzędzia upowszechniania (instrumenty i kanały komunikacyjne): zaangażowanie dziennikarzy mediów lokalnych i regionalnych do współpracy celem dotarcia z informacjami do szerokiego odbiorcy zaangażowanie potencjalnych użytkowników poprzez ich udział w szkoleniach oraz seminariach przyjmujących strategię zaangażowanie potencjalnych użytkowników poprzez ich udział w badaniach ewaluacyjnych konferencja podsumowująca projekt z udziałem odbiorców i użytkowników oraz mediów upowszechniająca wszystkie produkty finalne i dobre praktyki strona WWW projektu, jako źródło wiedzy o działaniach oraz produktach finalnych projektu. Dostępność i możliwe modyfikacje narzędzia Wdrażając do zastosowania narzędzie, można dokonać jego modyfikacji. Opracowane narzędzie jest proste do zmiany. Zmiany mogą być dokonane na wniosek każdego z użytkowników. Program przedstawia 5 sprawdzonych kroków prowadzących do podpisanie wspólnej strategii działania, dlatego też nie jest wskazana modyfikacja kolejności głównych kroków. Można natomiast modyfikować czas pracy nad poszczególnymi zagadnieniami, tematykę zagadnień szczegółowych (pytania szczegółowe na które odpowiadają zespoły robocze) czy wreszcie uczestników poszczególnych spotkań. Można wyobrazić sobie prace koalicji zrealizowane w formie dwóch zjazdów w ośrodku szkoleniowym, jednak konieczne jest zastosowanie przerwy niezbędnej na opracowanie celów strategicznych (IP9_9) na podstawie analizy wypełnionych kart potrzeb uczestników koalicji (IP9_8). Przerwa na opracowanie tych zagadnień nie powinna być krótsza niż dwa tygodnie. Dostępność narzędzia jest bardzo wysoka, gdyż zakłada szeroką grupę użytkowników, niskie koszty zastosowania i szeroki zakres możliwych modyfikacji. Strona 17

19 OPIS INNOWACYJNEGO PRODUKTU FINALNEGO Badanie potrzeb OTOCZENIA określanie potrzeb szkoleniowych kadr Wzór karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ (IP_9_8) Strona 18

20 Wzór karty potrzeb Lokalnej Koalicji DOZ opis i instrukcja użycia Narzędzie składa się z 6 stron, w tym z tabeli prezentującej obszary tematyczne ułatwiające określenie potrzeb i potencjału współpracy uczestników lokalnej koalicji na rzez DOZ. Tabela poprzedzona jest: Opisem zastosowania poszczególnych części tabeli oraz Metryczką określającą uczestników koalicji stosujących kartę, która ułatwia zebranie informacji w ogólny obraz potrzeb lokalnej koalicji. W metryczce osoba wypełniająca kartę potrzeb wskazuje instytucje która reprezentuje z listy uczestników koalicji oraz w drugiej kolumnie metryczki wpisuje swoje dane w zakresie imienia, nazwiska i funkcji pełnionej w reprezentowanej instytucji. Podstawową formą narzędzia jest ankieta w formie tabeli złożonej z dwóch kolumn oraz kolumny porządkowej z numerem diagnozowanego obszaru. Ankieta bada potrzeby i potencjał poszczególnych uczestników koalicji według następującego schematu: Kluczowi członkowie koalicji PARTNERZY. W części tej respondent wskazuje propozycję lidera koalicji (w kolumnie instytucja) ze wskazaniem jego obszaru działania, zgodnie z posiadana wiedzą na temat tej instytucji (obszar działania, misja). Po wskazaniu lidera koalicji respondent w analogiczny sposób opisuje swoją instytucję oraz proponowanych do współpracy Partnerów. Można jednak zastosować kartę wypełnioną częściowo w zakresie innych instytucji i w tym przypadku respondent wpisuje tylko dane na temat własnej instytucji. Kapitał Partnerów. W części tej, w formie jednego dużego pola w jednej kolumnie (Wkład co wnoszę?), respondent opisuje walory swojej instytucji, które może wnieść w praca koalicji. Kapitał lokalnej koalicji Mocne Strony. Walorom Partnerów zinwentaryzowanym w pierwszej kolumnie (główne kapitały wniesione przez Partnerów) przyporządkowuje się działania wykorzystujące mocne strony partnerstwa opisując je w drugiej kolumnie (Propozycje celu działania). Korzyści Partnerów. W części tej, w formie jednego dużego pola w jednej kolumnie (Korzyść czego nie mam?), respondent opisuje oczekiwania w stosunku do koalicji oraz potrzeby, jakie chce zrealizować poprzez udział w pracach koalicji. Strona 19

21 Korzyści lokalnej koalicji Słabe Strony. Potrzebom Partnerów zinwentaryzowanym w pierwszej kolumnie (główne korzyści potrzeby partnerów) przyporządkowuje się działania odpowiadające na potrzeby partnerstwa opisując je w drugiej kolumnie (Propozycje celu działania). Powiązania lokalnej koalicji Sieć. W tej części ankiety respondent opisuje swoje powiązania z innymi uczestnikami koalicji wskazując w pierwszej kolumnie (naturalne więzy współpraca partnerów) poszczególne instytucje w odpowiedzi na pytanie współpracuję z a następnie w drugiej kolumnie (opis współpracy) dla każdej wskazanej instytucji odpowiadając na pytanie co robimy wspólnie? opisuje zakres prowadzonej współpracy. Główne powiązania lokalnej koalicji Arterie. W tej części ankiety respondent wskazuje kluczowe dla DOZ powiązania pomiędzy wybranymi uczestnikami koalicji wskazując w pierwszej kolumnie (główne więzy współpraca partnerów) kluczowe pary poszczególnych instytucji w odpowiedzi na pytanie Główne więzy LK DOZ a następnie w drugiej kolumnie (Propozycje celu działania) dla każdej wskazanej pary proponuje cel działania wykorzystującego walory wynikające ze współpracy tej pary. Cele lokalnej koalicji. W tej części respondent wskazuje cele koalicji osobno dla każdego poziomu interwencji: uczeń, szkoła, otoczenie, klaster turystyczny (zdiagnozowany w szkole rolniczej) oraz promocja DOZ jako główny cel koalicji. Propozycje celów szczegółowych dla tych obszarów respondent wpisuje w pierwszej kolumnie (główne cele współpraca partnerów) a następnie w drugiej kolumnie (Nazwa działania) każdemu zaproponowanemu celowi przypisuje propozycje konkretnego działania realizującego ten cel. Rekomendacje do strategii. W przedostatniej części ankiety respondent odpowiada na 21 szczegółowych pytań podzielonych na cztery zagadnienia: Zarządzanie LK, zakres współpracy, formy współpracy i przedmiot współpracy. Pozostałe rekomendacje do strategii. W ostatniej części strategii w formie jednego dużego pola w jednej kolumnie respondent proponuje dodatkowe rekomendacje w czterech zakresach: inne cele rozwojowe szkoły, cele rozwojowe powiatu, cele społeczne, pomysły i marzenia. Strona 20

22 Wskazane jest wypełnianie ankiety metodą audytoryjną z udziałem moderatora drugiego spotkania lokalnej koalicji (IP9_7). W tym przypadku ankieta może pełnić rolę notatnika ze spotkania na którym omawiane są wszystkie obszary problemowe współpracy. W przypadku ankiety przekazywanej uczestnikom koalicji lub kandydatom do koalicji do samodzielnego wypełnienia wskazane jest przekazanie przykład wypełnionej ankiety, ukazującej oczekiwany format odpowiedzi oraz przedstawiający skład całej koalicji, na podstawie którego można tworzyć szersze rekomendacje do powiązań, celów i działań. Problem na który odpowiada narzędzie Narzędzie służy przede wszystkim identyfikacji potrzeb i potencjału uczestników lokalnej koalicji a pośrednio także pozyskaniu Partnerów zewnętrznych do realizacji DOZ w ramach wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego. Zrozumienie potrzeb zewnętrznych instytucji oraz ich oczekiwań to główne działanie marketingowe szkoły chcącej działać w otoczeniu z wykorzystaniem zasobów i walorów otoczenia. Pytania o potrzeby partnerów oraz stwarzanie okazji do werbalizowania deklaracji współpracy w ramach określania przez Partnerów propozycji celów i działań cementuje partnerstwo. Kluczowym problemem w tym zakresie jest brak modelowych narzędzi diagnozowania naturalnych i optymalnych powiązań instytucji otoczenia szkoły oraz potencjałów lokalnej współpracy. Zastosowane narzędzie jest ściśle związane z procesem doradztwa i orientacji zawodowej w szkolnictwie zawodowym. Poradnictwo zawodowe w tym typie placówek nie jest tak rozwinięte, jak w innych szkołach np. gimnazjalnych. Stan wiedzy uczniów na ten temat jest także niewystarczający. Świadczy to z pewnością o niewielkim wpływie kadry pedagogicznej, zwłaszcza zaś tej odpowiedzialnej za doradztwo pedagogiczne i zawodowe, na uczniów, i tym samym nienajlepsze ich przygotowanie do przyszłej pracy zawodowej. Brak wiedzy nt. obecności w szkole pedagoga i/bądź doradcy zawodowego oznacza, bowiem niewielką aktywność osób zajmujących te stanowiska w planowaniu karier zawodowych uczniów tych szkół. Potwierdzają to dane dotyczące korzystania z doradztwa zawodowego przez uczniów. Jedynie co siódmy spośród ogółu przebadanych uczniów szkół zawodowych korzystał z porad szkolnego doradcy, a zdecydowana większość (aż 85,5%) z takich porad nie korzystała. Narzędzie to jest dobrym sposobem na Strona 21

23 przeprowadzenie inwentaryzacji oraz ocenę efektywności wewnątrzszkolnego sytemu poradnictwa zawodowego. Narzędzie to jest także istotnym środkiem komunikacji szkoły - jako placówki oświatowej z jej otoczeniem, między innymi z pracodawcami i instytucjami rynku pracy. Kierunek kształcenia w szkole zawodowej powinien być zgodny z oczekiwaniami regionalnego rynku pracy. W tym celu poznanie opinii otoczenia szkoły na temat kompetencji uczniów danej placówki oświatowej, stanu wiedzy o samej szkole jest niezmiernie ważne. Jedynie co dziewiąty (10,9%) przebadany przedstawiciel otoczenia, ocenia system poradnictwa zawodowego jako wpływający na poziom kwalifikacji absolwentów szkół zawodowych. Zdaniem 70% badanych, ten wpływ jest niewielki, a według 18,8% z nich, system poradnictwa zawodowego w żaden sposób nie wpływa na poziom kwalifikacji zawodowych absolwentów. Co trzeci badany (32,3%) ocenił, iż obecny system poradnictwa zawodowego w bardzo dużym lub dużym stopniu zwiększa szanse młodzieży na rynku pracy. Niemal co drugi (47,7%) ocenił ów wpływ jako średni, a zaledwie co piąty (20,0%) jako mały lub bardzo mały. Zastosowanie narzędzia prowadzi do wypracowania celów i działań strategii na rzecz DOZ i odpowiada na brak narzędzi przyjaznego i partnerskiego formalizowania współpracy instytucji i firm otaczających szkołę w oparciu o zrozumienie ich potencjału i potrzeb. Otoczenie szkoły, dzięki zastosowaniu narzędzia staja się partnerami i klientami szkoły. Użytkownicy, którzy mogą zastosować narzędzie Narzędzie w głównej mierze stosowane jest przez Dyrekcję szkoły inicjującej współpracę na rzecz modernizacji jej oferty edukacyjnej. W przypadku tworzenia szkole zespołów roboczych ds. rozwoju z narzędzia mogą skorzystać nauczyciele odpowiedzialni za tworzenie i aktualizacje wieloletnich programów rozwoju szkoły. Narzędzie to stosowane może być z powodzeniem przez inne instytucji inicjujące lokalną współpracę na rzecz edukacji zawodowej. W tym przypadku użytkownikiem narzędzia może być organ prowadzący (urząd miasta, starostwo powiatowe) zapraszający do prac lokalnej koalicji także inne szkoły zawodowe, w których brak modelowych rozwiązań DOZ. Z narzędzia mogą też skorzystać organizacje pozarządowe lub instytucje rynku pracy statutowo realizujące cele związane z rozwojem systemów doradztwa zawodowego i doradztwa kariery dla młodzieży, w tym Powiatowe Urzędy Pracy, Centra Planowania Kariery, OHP czy organizacje Strona 22

24 pozarządowe takie jak Narodowe Forum Doradztwa Kariery realizujące prace testujące w projekcie w tym zakresie. Szczególnie ciekawym zastosowaniem narzędzia może być jego uwzględnienie w działaniach beneficjentów 9.2. PO KL realizujących programy rozwojowe szkół zawodowych, gdzie karta potrzeb wykorzystana być może jako modelowe rozwiązanie partnerskiego przygotowania projektu i wniosku na jego dofinansowanie. W szerszym zastosowaniu karta może być narzędziem inicjowania każdego partnerstwa projektowego, dla beneficjentów PO KL i innych programów unijnych promujących partnerstwa lokalne. Działania i nakłady niezbędne do zastosowania narzędzia Zastosowanie narzędzia wymaga pewnych prac organizacyjnych związanych z powołaniem osoby odpowiedzialnej za całość prac koalicji lub moderatorów poszczególnych spotkań, którzy zajmują się również organizacją spotkań. Najprościej jest zastosować narzędzie w ramach drugiego spotkania koalicji (IP9_7), wtedy nie wymaga dodatkowych prac organizacyjnych a jedynie przygotowanie moderatora spotkania do prowadzenia ankietyzacji metodą audytoryjną lub w pracach w grupach. Uczestnicy takiego spotkania mogą podzielić się na pary, adekwatnie do naturalnych więzów współpracy i wspólnie opracować cele i działania związane z tą współpracą. Ankieta może być zastosowana korespondencyjnie przy okazji organizacji drugiego spotkania lokalnej koalicji, Wskazane jest w tym przypadku dołączenie ankiety do zaproszenia wraz z programem 5 spotkań oraz listem wyjaśniającym główne cele i kontekst prac. W tym przypadku organizator nie wskazuje korzyści płynących dla partnera z udziału w pracach lokalnej koalicji, lecz prosi o ich wskazanie z wykorzystaniem karty potrzeb. Kartę można też wypełnić w ramach codziennych kontaktów czy spotkań z Partnerem, na których można lepiej wyjaśnić cele i korzyści współpracy. W tym przypadku warto wykorzystać naturalne okazje współpracy, nieformalne kontakty pracowników współpracujących ze sobą z ramienia szkoły i zapraszanych Instytucji. Należy podkreślić, iż nie jest konieczne kierowanie karty do dyrekcji instytucji czy właścicieli firm, gdyż lepsze efekty może przynieść udział w ankietyzacji pracowników niższego szczebla bezpośrednio zaangażowanych w poruszane tematy i problematykę. Strona 23

25 Nakłady na zrealizowanie spotkań są minimalne i w zasadzie związane są tylko z materiałami biurowymi na druk oraz ewentualną wysyłkę ankiety, które mogą być z powodzeniem sfinansowane w ramach standardowych kosztów funkcjonowania sekretariatu organizatora. Opracowanie ankiety najlepiej zlecić moderatorom prowadzącym spotkania lokalnej koalicji (IP9_7) lub osobom odpowiedzialnym w szkole za przygotowanie programu rozwojowego, współpracę z otoczeniem lub zespołowi opracowującemu strategię działania szkoły (IP9_9). Angażowanie moderatorów również nie generuje kosztów, przy założeniu, iż powołani zostaną z ramienia instytucji tworzących koalicję i działających w niej zgodnie ze swoimi celami statutowymi. W przypadku programu spotkań realizowanego w ramach projektu współfinansowanego z UE koszty opracowania ankiety można z powodzeniem wpisać w projekt, w ramach katalogu kosztów kwalifikowanych. Dostępność i możliwe modyfikacje narzędzia Wdrażając do zastosowania narzędzie, można dokonać jego modyfikacji. Opracowane narzędzie jest proste do zmiany. Zmiany mogą być dokonane na wniosek każdego z użytkowników. Ankieta proponuję ścieżkę budowania motywacji respondenta do udziału w pracach koalicji poprzez angażowanie go w decyzje strategiczne dla koalicji w oparciu o jego propozycje wnoszonych walorów, potrzeb i pomysłów na działania. Respondent czuje się w tym przypadku ekspertem i ważnym uczestnikiem współpracy, dlatego też nie warto zmieniać tej logiki. Można natomiast modyfikować katalog 21 pytań szczegółowych oraz obszary problemowe strategiczne dla koalicji, związane tematycznie z profilem kształcenia szkoły zawodowej czy obszarem współpracy z otoczeniem (DSK, DOZ lub inne zagadnienia). W szczególności ankieta może być zastosowana w każdej innej inicjatywie lokalnej, wtedy powinna uwzględnić obszary problemowe charakterystyczne dla tej inicjatywy (polityka społeczna, profilaktyka bezrobocia, rozwój lokalny, dziedzictwo kulturowe czy inne). Dostępność narzędzia jest bardzo wysoka, gdyż zakłada szeroką grupę użytkowników, niskie koszty zastosowania i szeroki zakres możliwych modyfikacji. Strona 24

26 OPIS INNOWACYJNEGO PRODUKTU FINALNEGO Kształtowanie OTOCZENIA strategia działania na rzecz DOZ Wzór strategii współpracy na rzecz DOZ (IP9_9) Strona 25

27 Wzór strategii współpracy na rzecz DOZ opis i instrukcja użycia Narzędzie składa się z 5 stron stanowiąc wzór umowy lokalnej współpracy opartej na diagnozie potencjału i potrzeb określonych z użyciem karty potrzeb lokalnej koalicji. Załącznikiem do umowy jest Plan działania z określonym okresem współpracy oraz celami działania lub modelowy program rozwojowy opracowany w formie projektu partnerskiego. Umowa obejmuje następujące zagadnienia wstępne: Cel główny tożsamy z celem działania lokalnej koalicji Partnerzy - Uczestnicy koalicji. Rozdział opisuje zasady przystępowania do koalicji, formułę partnerstwa oraz przyjętą formę deklaracji udziąłu w koalicji. Okres obwiązywania porozumienia Przywieje Partnerów Zasady dobrego Partnerstwa Drugi rozdział MISJA I CELE określa przedmiot partnerstwa: Misja Koalicji gdzie określono szerszym uniwersalny dla całego partnerstwa i otoczenia szkoły kontekst modernizacji oferty edukacyjnej Cele porozumienia, gdzie określono szczegółowe cele określone przez uczestników koalicji w ramach badania ich potencjału i potrzeb Diagnoza problemów lokalnych, gdzie określono powiązanie strategii z wynikami badań projektu inicjującego zawiązanie koalicji oraz zasady prowadzenia dalszych badań potrzeb w otoczeniu szkoły Strategia działania, gdzie wskazano powiązanie projektu z programem rozwojowym szkoły Trzeci rozdział ZASADY WSPÓŁPRACY określa formułę partnerstwa: Wymiana informacji o usługach i projektach, gdzie określono zasady wymiany strategicznych dla partnerstwa informacji o działaniach i inicjatywach poszczególnych uczestników koalicji Zasady tworzenia doraźnych partnerstw projektowych, gdzie określono formułę partnerstwa doraźnego zawiązywanego pośród wybranych uczestników koalicji na potrzeby konkretnych projektów Na końcu umowy zamieszczono 9 pól na podpisy i pieczęcie poszczególnych uczestników koalicji deklarujących wspólną realizację strategii działania. Strona 26