Newsletter POL-NOR luty Rdzeń języka norweskiego - ciąg dalszy. Norwegia zimą - jakie atrakcje? Opłaty za usługi medyczne w Norwegii

Transkrypt

1 POL Consulting Nowe słówka Artykuły Aktualności Porady W tym numerze Newslettera: Rdzeń języka norweskiego - ciąg dalszy str.3 Norwegia zimą - jakie atrakcje? str.4 Opłaty za usługi medyczne w Norwegii str.5 Przestrzeganie zasad ruchu drogowego str.5 Nowe rozporządzenie dla bezrobotnych str.6 Firma w Norwegii - księgowość str.7 1

2 AKTUALNO CI Spłonęły zabytki UNESCO W malowniczej norweskiej wsi Laerdalsoyri, która częściowo wpisana jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO wybuchł pożar. Według lokalnych mediów ogień zniszczył trzy zabytkowe domy. Występująca ostatnio anomalia pogodowa jest przyczyną wielu pożarów, które odnotowywane są w ostatnim czasie na terenie Norwegii. W wielu rejonach środkowej Norwegii od wielu tygodni nie spadł śnieg, region nawiedzają za to regularnie silne w i a t r y. To w ł a ś n i e o n p o w o d u j e s z y b k i e rozprzestrzenianie się ognia i utrudnia strażakom walkę z żywiołem. Z powodu braku śniegu odwołano niektóre doroczne imprezy sportowe, nie odbędzie się wiele tradycyjnych biegów narciarskich. 37 mln na projekty kulturalne Kwotą blisko 37 milionów złotych wsparto 50 polskonorweskich projektów w ramach programu wymiany kulturalnej z funduszy norweskich. Program promuje różnorodność w sztuce i kulturze, dialog kulturowy i wzmocnienie współpracy między Norwegią i Polską. Projekty obejmują sztuki sceniczne i muzykę, sztuki plastyczne i wizualne, dziedzictwo kulturowe oraz edukację artystyczną. Norweska Opera wraz z polskim Teatrem Narodowym, Carte Blanche i Teatr Groteska, Norweski Instytut Filmowy wspólnie z Fundacją Szkołą Wajdy to tylko niektóre przykłady. Szczegółowe informacje na temat programu znaleźć można na stronie Ministerstwa Kultury. Sprit-taxier, czyli alkoholowe taksówki - nowy trend w Norwegii Policja ostrzega przed nowym trendem panującym w norweskiej stolicy alkoholowymi taksówkami. Dowożą one napoje wyskokowe pod same drzwi klienta. Z danych norweskiej policji wynika, że grupa, która najczęściej korzysta z takich usług to młodzież z Oslo. Takim handlem najczęściej zajmują się imigranci, którzy szmuglują alkohol do Norwegii. Niestety, zazwyczaj jest on niewiadomego pochodzenia, dlatego jego spożycie, zwłaszcza w nadmiernych ilościach, może zagrażać zdrowiu. Istnieje również ryzyko uzależnienia się od alkoholu przez nastolatków, dlatego policja kładzie teraz ogromny nacisk na rozpracowanie taksówkowego handlu. 2

3 Rdze j zyka norweskiego - ci g dalszy Każdy język to potężne i bardzo złożone narzędzie komunikacji. Warto jednak pamiętać, że wystarczy nauczyć się około 1000 najważniejszych wyrazów, aby porozumiewać się na podstawowym poziomie. Oto kolejna porcja słówek do nauki na najbliższy czas: å skyve pchać brun brązowy syv siedem å bære nosić tredje trzeci sendt wysyłać w czasie przeszłym holdt trzymać w czasie przeszłym å velge wybierać et hår włosy Å lage en mat gotować å beskrive opisywać å passe pasować en kokk kucharz et gulv podłoga rettferdig sprawidliwy enten obojętnie który en bank bank et resultat wynik å samle zbierać å ryke palić (papierosy) å spare oszczędzać å kontrollere kontrolować ufarling bezpieczny skånsom delikatny en lastebil ciężarówka 3

4 Norwegia zim - jakie atrakcje? Aktywne formy spędzania wolnego czasu Norwegia słynie ze sportów zimowych. Narciarstwo alpejskie, trasy do biegów narciarskich, psie zaprzęgi, snowkiting, snowboard i inne liczne atrakcje są możliwe dzięki temu, że od grudnia do kwietnia można liczyć na doskonałe warunki śniegowe panujące w tym kraju. Co więcej, ta pora roku to również gwarancja, zapierających dech w piersi, zorzy polarnych. Stolica Norwegii Oslo dysponuje bardzo atrakcyjnym ośrodkiem narciarskim 'Tryvann', który leży w odległości zaledwie 20 min. od centrum miasta. Dzięki temu z łatwością można połączyć pobyt nastawiony na jazdę na nartach ze zwiedzaniem miasta i robieniem zakupów. Innymi ciekawymi ośrodkami są: Trysil (polecany dla rodzin), Hafjell (w Lillehammer), Hemsedal (centrum lubiane zwłaszcza przez młodych ze względu na bogatą ofertę imprez), Stranda (eldorado tras zjazdowych poza wytyczonymi szlakami, położone na zachodnim wybrzeżu) i Narvik (egzotyczne miejsce na Dalekiej Północy). Reniferowy Reinkappkjøring Reinkappkjøring to dyscyplina sportu uprawiana m.in. w Finnmarku, w północnej Norwegii. Jest to połączenie narciarstwa i kierowania reniferem. W okresie zimowym bardzo często organizowane są zawody, w których mogą wziąć udział wszyscy chętni. Sport ten jest typowy dla północnych terenów kraju ze względu na warunki terenu, które tam panują. Podczas rozgrywek, istnieje specjalna kategoria dla turystów, którzy chcieliby spróbować swoich sił w reinkappkjøring. Przed konkursem zawsze można poćwiczyć na zajęciach z trenerem, a nawet jeśli Twój renifer nie będzie najszybszy w zawodach, to i tak masz szanse na zdobycie nagrody za najlepszy strój. 4

5 Op aty za us ugi medyczne Członkowie norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych ponoszą koszty swojego leczenia tylko częściowo. Część ta nazywana jest wkładem własnym (egenandel). Parlament norweski (Stortinget), co roku ustala stawki wkładu własnego, jakie należy przekroczyć, by uzyskać kartę bezpłatnego leczenia (frikort). Po jej przyznaniu pacjent nie musi płacić wkładu własnego przez resztę roku. Karta leczenia bezpłatnego typu 1 (egenandelstak typ 1) jest wysyłana automatycznie na adres pacjenta, kiedy tylko zostanie przyznana. W celach kontrolnych należy zbierać potwierdzenia opłat za usługi. Karta ta obejmuje: dojazd na badania lub zabiegi, potwierdzone opłaty za usługi medyczne u lekarza, psychologa, leczenie ambulatoryjne, rentgen oraz zakup lekarstw i środków na niebieska receptę. W celu uzyskania karty leczenia bezpłatnego typu 2 (egenandelstak typ 2) trzeba złożyć do HELFO wniosek z dołączonymi rachunkami za opłaty. Obejmuje ona: usługi zatwierdzonych ośrodków rehabilitacyjnych, usługi fizjoterapeutyczne, niektóre typy chorób zębów oraz podróże na zabiegi zagraniczne organizowane przez Szpital Uniwersytecki w Oslo (Rikshospitalet HF). Zasady ruchu drogowego Tak jak w każdym kraju należy pamiętać o przestrzeganiu zasad ruchu drogowego. W Norwegii można zostać skontrolowanym przez częste patrole policyjne lub przez automatyczne kontrole prędkości. Aby uniknąć mandatu należy pamiętać o podstawowych zasadach, jak posiadanie przy sobie prawa jazdy, trójkąta ostrzegawczego, kamizelki i dowodu rejestracyjnego. Ważne jest również nie trzymanie w ręce telefonu komórkowego, stosowanie się do ograniczeń prędkości (bez znaków ostrzegawczych górna granica prędkości poza terenem zabudowanym wynosi 80km/h natomiast na terenie zabudowanym 50km/h), nie prowadzenie auta po spożyciu alkoholu (dopuszczalna ilość alkoholu we krwi wynosi 0,2 promila), zapinanie pasów bezpieczeństwa i posiadanie foteliku samochodowego dla dziecka, czy używanie świateł całą dobę. Parkowanie na terenie Norwegii jest zabronione na przystankach autobusowych, postojach taksówek, na terenie 20 metrów od nich w obu kierunkach oraz na drogach szybkiego ruchu. Nie można parkować również w odległości 5 metrów od przejścia dla pieszych, przejazdu kolejowego czy skrzyżowania. Za nie przestrzeganie przepisów właściciele pojazdów są karani przez mandat za nieduże wykroczenia (rozmowa przez telefon komórkowy, nie zapięcie pasów bezpieczeństwa), a przy cięższych przypadkach zostają też zgłoszeni na policję. 5

6 NOWE ROZPORZ DZENIE DLA BEZROBOTNYCH Ministerstwo pracy i polityki socjalnej zmieniło przepisy dotyczące zasad przyznawania zasiłku dla bezrobotnych. NAV ma dostosować do nich swoją praktykę. Zmiana ta weszła w życie 3. lutego. Teraz wystarczy jedynie zgodność pracodawcy i pracownika, co do legalnego powodu, wysłania go na permittering. NAV może drążyć tylko w wyjątkowych przypadkach, czy powód ten był wystarczający. Dzięki temu podania będą rozpatrywane w sposób pozytywny, szybciej i częściej niż do tej pory. Z reguły NAV nie będzie podważał oceny stron, jeśli udokumentowana zostanie zgodność w następujących punktach: - przyczyna wysłania pracownika na permittering spełnia warunki określone w umowie zbiorowej - permittering jest skutkiem czynników, na które pracodawca nie ma wpływu - pracodawca zrobił tyle, ile mógł (w rozsądnych granicach), by uniknąć wysłania pracownika na permittering. Oczywiście pracownik w dalszym ciągu będzie musiał spełnić dotychczasowe warunki, kwalifikujące do otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych, takie jak: wypracowany w poprzednim roku lub trzech poprzednich latach minimalny dochód, aktywne szukanie pracy i gotowość do podjęcia pracy oraz wysyłanie kart meldunkowych co dwa tygodnie. Zmiana rozporządzenia nakazuje urzędowi pracy i polityki socjalnej przykładanie większej wagi do lokalnego porozumienia między pracodawcą a pracownikami w kwestii konieczności zastosowania permitteringu. Nie stawia się natomiast wymogu, by przyczyny te występowały nagle. Spotkanie na temat imigracji zarobkowej Ruch Europejski (Europabevegelsen) zaprasza 19. lutego do Bergen na spotkanie poświęcone faktom i mitom na temat imigracji zarobkowej i eksportu świadczeń socjalnych. Norwegia do tej pory kojarzyła się wszystkim ze wspaniałą idyllą i wysokimi zarobkami, jednak w świetle sytuacji na całym kontynencie europejskim, gdzie rośnie bezrobocie i nasilają się niepokoje społeczne, czas przyjrzeć się tematowi, który może stać się zagrożeniem dla kraju. Imigracja zarobkowa z krajów Unii Europejskiej była w ciągu ostatnich lat rozstrzygająca dla rozwoju Norwegii, w tym dla produkcji dóbr socjalnych. Zaproszeni eksperci mają przedstawić uczestnikom spotkania fakty na temat imigracji zarobkowej oraz eksportu świadczeń socjalnych, a także funkcjonujące na ten temat w społeczeństwie norweskim mity. Mile widziany będą Polacy, którzy podczas dyskusji będą mogli przedstawić swój punkt widzenia. Czas: 19. lutego 2014, godzina Miejsce: Litteraturhuset, Østre Skostredet, Bergen 6

7 Firma w Norwegii - ksi gowo Rodzaj księgowości, którą musi prowadzić każda firma w Norwegii, zależy od jej formy organizacyjnej, wielkości i rodzaju działalności. Firmy zagraniczne, działające na terytorium Norwegii, muszą prowadzić jedynie księgowość VAT, dopóki nie nabędą obowiązku podatkowego. Zazwyczaj robią to za pośrednictwem tzw. reprezentanta ds. VAT (MVA), który musi być podmiotem norweskim. Takie rozliczenia firma musi składać jedynie co dwa miesiące. Wyjątkiem są firmy, które prowadzą działalność związana z wynajmem pracowników do Norwegii, jeśli nie mają one biura w Norwegii są one zwolnione z księgowości VAT. Jeśli firma zagraniczna zyska obowiązek podatkowy w Norwegii, będzie traktowana na takich samych zasadach, jak analogiczne formy działalności w kraju (tj. samodzielna działalność gospodarcza będzie traktowana jak norweska firma jednoosobowa - EPF, spółki cywilne i spółki jawne będą traktowane jak norweskie spółki bezkapitałowe ANS lub DA, spółki z o.o. będą traktowane jak spółki kapitałowe AS). Ponadto każda firma, która zatrudnia pracowników, musi okresowo zajmować się rozliczaniem pensji i składek na ubezpieczenie społeczne. Trzy obszary księgowości Obowiązki firm norweskich w zakresie szeroko pojętej księgowości można sprowadzić do trzech obszarów: 1) Księgowość zwykła (księgowanie przychodów i kosztów, rozliczenia roczne). 2) Księgowość VAT (rozliczenie VAT co dwa miesiące, jednak firmy, których obroty nie przekraczają 1 miliona koron rocznie, mogą wystąpić o zgodę na składanie rozliczenia VAT tylko raz w roku). 3) Rozliczanie pensji i składek pracowników Firmy jednoosobowe (EPF) nie mają obowiązku korzystania z zewnętrznej księgowości, ani zatrudniania księgowego na etacie. Jeśli właściciel firmy potrafi prawidłowo poprowadzić księgowość firmy, wolno mu to robić samodzielnie. Natomiast wszystkie spółki muszą albo zatrudniać księgowego albo korzystać z usług autoryzowanego biura rachunkowego. 7

8 W kolejnym numerze Newslettera m.in.: Rdzeń języka norweskiego - ciąg dalszy Pożyczki i stypendia dla osób uczących się Na co zwracać uwagę przy zakładaniu swojego biznesu Najświeższe informacje z krainy fiordów Dzi kujemy za zainteresowanie i Twój czas! Grupa POL-NOR Consulting Źródło: 1."Nowicjusz w Norwegii", 2009/2010; Polityka prywatności Przetwarzanie danych przez firmę POL-NOR CONSULTING jest zgodne z mającym zastosowanie europejskim prawem o zachowaniu prywatności. 8