3.3. Uzgadnianie dokumentacji projektowej i inwentaryzacja powykonawcza budynku i przyłączy

Transkrypt

1 3.3. Uzgadnianie dokumentacji projektowej i inwentaryzacja powykonawcza budynku i przyłączy Ustawa z 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne Ustawa z 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 2 kwietnia 2001 roku w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespołów uzgadniania dokumentacji projektowej Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 21 lutego 1995 roku w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie Instrukcja O-1 i G-7 Wytyczne techniczne G4.4 Prace związane z podziemnym uzbrojeniem terenu GESUT INFORMACJE OGÓLNE Rejestracja danych o sieci uzbrojenia w zakresie przestrzennym (geodezyjnym) i tematycznym (branżowym) to bardzo istotne czynności, od których zależy ład przestrzenny i bezpieczeństwo zważywszy, że obiekty uzbrojenia podziemnego są niewidoczne. Dotyczy to również samego procesu projektowania przyszłych sieci uzbrojenia terenu, w związku z innymi inwestycjami budowlanymi. Projektowane sieci muszą spełniać szereg istotnych warunków technicznych, a egzekwowanie tych warunków dokonywane jest przez stosowny organ, działający przy współpracy z ODGK, jako instytucji najbardziej uprawnionej do wykonywania tego typu czynności. Przytoczone rozporządzenie, wydane na podstawie delegacji ustawowej zawartej w pr g i k, omawia w sposób szczegółowy wszystkie zagadnienia dotyczące sieci uzbrojenia terenu. Jednym z najważniejszych jest stwierdzenie, że sieć uzbrojenia terenu podlega inwentaryzacji i ewidencji. Inwentaryzacja to zespół czynności geodezyjnych prowadzący do pozyskania danych o obiektach uzbrojenia podziemnego terenu, zaś ewidencja to ciągły proces, polegający na przechowywaniu, przetwarzaniu i udostępnianiu informacji przestrzennej i opisowej o obiektach podziemnego uzbrojenia terenu Zgodnie z Prawem budowlanym do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy między innymi: protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego; prowadzenie dokumentacji budowy; zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;

2 zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem; zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru; przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego; zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia o wykonaniu obiektu budowlanego zgodnie z projektem i doprowadzenia do porządku terenu budowy. Wytyczeniu w terenie podlegają obiekty budowlane wymagające pozwolenia na budowę oraz przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych, telekomunikacyjnych, telekomunikacyjnych linii kablowych i kanalizacji kablowych, podlegają geodezyjnemu wyznaczeniu w terenie, a po ich wybudowaniu - geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej, obejmującej położenie ich na gruncie. Właściwy organ (starosta) może nałożyć obowiązek wytyczenia również w stosunku do obiektów budowlanych wymagających zgłoszenia. Obiekty lub elementy obiektów budowlanych, ulegające zakryciu, wymagające inwentaryzacji, podlegają inwentaryzacji przed ich zakryciem. Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć: 1) oryginał dziennika budowy; 2) oświadczenie kierownika budowy: a) o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami, b) o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także - w razie korzystania - drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu; 3) oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania; 4) protokoły badań i sprawdzeń; 5) inwentaryzację geodezyjną powykonawczą; 6) potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy; 7) kopię świadectwa charakterystyki energetycznej budynku Ewidencja sieci uzbrojenia terenu obejmuje:

3 ewidencję geodezyjną, zawierającą dane geodezyjne (przestrzenne) dotyczące sieci, ewidencję branżową, zawierającą podstawowe charakterystyki branżowe sieci. Z kolei założenie i prowadzenie ewidencji sieci uzbrojenia terenu zapewniają: w zakresie ewidencji geodezyjnej starostowie poprzez ODGK, w zakresie ewidencji branżowej inne właściwe organy (o właściwości szczególnej d/s branży), stopnia powiatowego, ministrowie i kierownicy urzędów centralnych. Według rozporządzenia ws GRSUT i ZUDP, sieć uzbrojenia terenu stanowią nadziemne, naziemne i podziemne przewody i urządzenia: wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne, telekomunikacyjne, elektroenergetyczne i inne sieć uzbrojenia terenu stanowią także podziemne budowle, takie jak: tunele, przejścia, parkingi, zbiorniki, itp. Geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu jest prowadzona przez OAS (starostę) dla obszaru jednostki ewidencyjnej (GM), zaś samo zakładanie GESUT odbywa się na podstawie: mapy zasadniczej, danych z istniejących materiałów geodezyjnej inwentaryzacji sieci uzbrojenia terenu zgromadzonych w PZGK, danych EGiB, materiałów ZUDP, materiałów branżowych, danych z inwentaryzacji uzupełniającej. UZGODNIENIA Bardzo ważnym zagadnieniem związanym z sieciami uzbrojenia terenu i dotyczącym wykonawstwa geodezyjnego jest uzgadnianie usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu, głównie z punktu widzenia konieczności uniknięcia przypadków zaistnienia kolizji w przebiegu przewodów, powodujących zagrożenie zdrowia lub życia. Dlatego też powołana została specjalna instytucja i stosowane są odpowiednie procedury dla uniknięcia takich przypadków. Organizacja ZUDP Na wstępie należy zaznaczyć, że Zespół Uzgadniania Dokumentacji Projektowej powołuje starosta. W skład ZUDP wchodzą następujące osoby:

4 przewodniczący - pracownik starostwa powiatowego, posiadający uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii, w stosownym zakresie, pracownik organu administracji architektoniczno-budowlanej - jako członek ZUDP, pracownik nadzoru budowlanego - jako członek ZUDP, pracownik zarządu dróg podległych staroście - jako członek ZUDP, przedstawiciel jednostki prowadzącej ewidencję branżową - jako konsultant ZUDP, przedstawiciele innych, niż podległe staroście, zarządów dróg - jako konsultanci ZUDP. Obsługę organizacyjno-techniczną ZUDP zapewnia starosta poprzez ODGK. Oznacza to, że ZUDP działa przy ODGK. Taka struktura umożliwia obydwu komórkom właściwą i wzajemną współpracę o charakterze technicznym, a działanie ZUDP w oderwaniu od ośrodka ani nie sprzyja zachowaniu odpowiednich wymogów w zakresie procedur uzgodnienia ani też nie zapewnia właściwego poziomu obsługi inwestora. Uzgadnianie projektów usytuowania sieci może być dokonywane przy zastosowaniu techniki komputerowej. W tym przypadku podstawą dla prowadzenia uzgodnień jest istniejąca w ośrodku numeryczna mapa zasadnicza. W takim przypadku jednak, ZUDP musi mieć zapewniony dostęp on-line do aktualnego zasobu mapy zasadniczej w postaci numerycznej, który znajduje się w ośrodku. Sama czynność uzgadniania rozpoczyna się od wczytania danych projektu, jeżeli jest on przedstawiony w postaci numerycznej. Jeżeli natomiast projekt przedłożony jest w postaci tradycyjnej, to czynność uzgadniania rozpoczyna się od procesu digitalizacji projektu. Po wprowadzeniu danych do systemu operator może natychmiast dokonać oceny przebiegu projektowanych sieci, w stosunku do sieci istniejących w terenie. Możliwe jest także ukazanie innych, uzgodnionych wcześniej projektów. Ta optymalna forma uzgodnienia dokumentacji cieszy się dużym uznaniem projektantów sieci uzbrojenia terenu również i z tego powodu, że nie zachodzi w takim przypadku konieczność tradycyjnego (czyli ręcznego) wprowadzania normatywnych odległości pomiędzy przewodami, zarówno istniejącymi jak też projektowanymi. Wniosek Uzgadnianie dokonywane jest na podstawie wniosku inwestora, a sam wniosek zawiera następujące dokumenty: projekt usytuowania sieci uzbrojenia terenu, warunki techniczne podłączenia obiektu projektowanej sieci do istniejących sieci uzbrojenia terenu, szkic orientacyjny projektowanych sieci w odniesieniu do terenów sąsiednich i stron świata. Analiza Uzgodnień dokonuje się po analizie ustaleń dotyczących informacji o terenie, uzyskanych z MPZP oraz po zbadaniu usytuowania projektowanych przewodów i urządzeń w zakresie zapewniającym ich bezkolizyjne położenie względem: innych istniejących bądź projektowanych przewodów i urządzeń, znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych, innych obiektów budowlanych, obiektów zieleni wysokiej i pomników przyrody, Czynności uzgodnienia wykonuje ZUDP (działający przy ODGK), głównie na podstawie projektu usytuowania sieci uzbrojenia terenu, który sporządzany jest na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapie jednostkowej wykonanej dla realizacji danej inwestycji

5 i przyjętej do ODGK, bądź też jak już wspomniano sporządzany jest z wykorzystaniem komputerowych nośników informacji. Podkład do projektu przedstawia: obiekty sytuacyjne naziemne (budynki, budowle, drzewa, itp.), granice własności (władania) działek ewidencyjnych, elementy ukształtowania pionowego terenu - naturalnego i sztucznego, istniejącą sieć uzbrojenia terenu wraz z rzędnymi wysokości. Projekt uzgodnienia sieci uzbrojenia terenu podlega ocenie w zakresie: zgodności z wnioskiem o uzgodnienie, prawidłowości sporządzenia mapy wykorzystanej do projektowania, szczególnie pod względem klauzuli przyjęcia do PZGK, czytelności projektowanych elementów uzbrojenia. Treść uzgodnienia wydawana jest inwestorowi w formie opinii, w terminie do 14 dni (w uzasadnionych przypadkach do 30 dni), przez przewodniczącego ZUDP, z upoważnienia starosty. Za wydanie opinii o uzgodnieniu pobierana jest opłata, zgodnie z treścią przepisu o pobieraniu opłat, omówionego wcześniej. Uzgodnione usytuowanie projektowanych sieci uzbrojenia terenu rejestruje się na kopii mapy zasadniczej, lub innej stosownej mapie. Uzgodnienie zachowuje ważność przez 3 lata od dnia wydania opinii chyba, że inwestor uzyskał zgodę na jego przedłużenie. Uzgodnienie traci ważność gdy: inwestor nie zrealizował projektu w okresie 3 lat, decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu została uchylona lub zmieniona, inwestor nie uzyskał przedłużenia okresu ważności opinii, dokonano zmiany w MPZP. Po dokonanej realizacji uzgodnionego projektu sieci uzbrojenia terenu, dokonywane są geodezyjne pomiary powykonawcze, czyli inwentaryzacja sieci uzbrojenia terenu, której celem jest ocena zgodności procesu realizacji z projektem, a także konieczność dokonania aktualizacji informacji o terenie, na podstawie wyników tej inwentaryzacji. INWENTARYZACJA SIECI I PRZYŁĄCZY Pomiary inwentaryzacyjne obiektów sieci uzbrojenia terenu są wykonywane po zrealizowaniu projektu inwestycji, przed ich zakryciem, przez jednostki wykonawstwa geodezyjnego bądź przez osoby uprawnione do wykonywania takich pomiarów, czyli wykonawców posiadających uprawnienia w dziedzinie geodezji i kartografii z zakresu 1 lub 4. Wykonawca podczas pomiaru potwierdza zgodność lub rozbieżność realizacji sieci w terenie z projektem, przez dokonanie stosownego wpisu w dzienniku budowy oraz w dokumentacji pomiarów powykonawczych. Wykonawca przekazuje także mapę z wynikami pomiarów inwentaryzacyjnych inwestorowi. Warto dodać że na wniosek inwestora geodeta może być zobowiązany do wykonania dodatkowej dokumentacji. Należą do nich miedzy innymi karty studzienek zawierające

6 obrysy wewnętrzne studzienek kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania, wodociągowych, telekomunikacyjnych, i urządzeń specjalnych, wykonane na kalce w skali 1:50 lub 1:100. Realizacja sieci jest zgodna z projektem jeżeli różnica pomiędzy pomiarem powykonawczym a projektem nie przekracza wartości: 0.30 m - dla terenów zabudowanych, 0.50 m - dla terenów niezabudowanych, przy zachowaniu przepisów regulujących odległości pomiędzy poszczególnymi obiektami budowlanymi. W przypadku niezgodności realizacji sieci uzbrojenia terenu z uzgodnionym projektem, inwestor przedkłada niezwłocznie mapę z wynikami inwentaryzacji - właściwemu organowi administracji architektoniczno-budowlanej, w celu podjęcia przez ten organ dalszych działań porządkujących. Zgodnie z prgik inwentaryzacji geodezyjnej podlegają obiekty budowlane wymagające pozwolenia na budowę oraz przyłącza elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne i telekomunikacyjne. Starosta może również nałożyć obowiązek inwentaryzacji powykonawczej w stosunku do obiektów budowlanych wymagających jedynie zgłoszenia budowy. Wytyczne techniczne G-4.4 jako geodezyjną inwentaryzację uzbrojenia terenu traktują zespół czynności technicznych na które składają się: wykrycie i zlokalizowanie zasypanych przewodów uzbrojenia podziemnego, pomiary geodezyjne urządzeń w terenie, opracowanie wyników pomiarów i dokumentacji geodezyjnej, wprowadzenie wyników inwentaryzacji na mapę zasadniczą. Pierwszy punkt tego procesu jest mało precyzyjny, ponieważ w dalszej części wytycznych dopuszcza się jedynie pomiar przewodów podziemnych przed ich zasypaniem lub wykrytych przy pomocy aparatury elektronicznej. Ustawy prgik i pb nakładają tu konieczności inwentaryzacji obiektów wymagających zakrycia, przed ich zakryciem. Jest to niezwykle istotne szczególnie w przypadku przyłączy elektroenergetycznych i gazowych. Geodeta wykonujący inwentaryzację powykonawczą nie powinien zgadzać się na pomiar w przypadku zakrycia przewodów podziemnych. Ewentualna inwentaryzacja według wskazań instrumentów wykrywających położenie przewodów, a w szczególności według wskazań inwestora niesie za sobą ryzyko niewłaściwego wskazania ich przebiegu a co za tym idzie późniejsze narażenie osób trzecich na utratę zdrowia lub życia, w najlepszym przypadku na poważne szkody. Wprawdzie przewody elektroenergetyczne, telekomunikacyjne oraz często cieplne są możliwe do wykrycia przy pomocy wykrywaczy, ale tak określone położenie jest mało dokładne co jest szczególnie istotne na terenach wysoko zurbanizowanych. Pozostałe rodzaje przyłączy są wykonywane obecnie przeważnie z tworzyw PCV co powoduje że ich wykrycie przy pomocy wykrywaczy bez zastosowania metalowych przewodów umieszczanych dodatkowo na przyłączu jest niemożliwe. Zakres Pomiarów Sieci wodociągowe kolor niebieski w Pomiary sytuacyjne sieci wodociągowych obejmują:

7 położenie przewodów tranzytowych, magistralnych i rozdzielczych, położenie rurociągów łączących obiekty specjalne, położenie podłączeń domowych od przewodu rozdzielczego do fundamentu lub ściany budynku, elementy uzbrojenia sieci wodociągowej, np.: zasuwy uliczne, hydranty, odpowietrzniki, odwodnienia odwadniacze/, zdroje uliczne, inne rodzaje uzbrojenia spotykane rzadziej np.: reduktory ciśnienia, zawory bezpieczeństwa, klapy zwrotne, wodomierze sieciowe, studzienki, rury ochronne, trójniki, czwórniki, obiekty specjalne związane z siecią wodociągową, np.: ujęcia wody, przewody grawitacyjne, przewody ssawne, przewody tłoczne, pompy, oczyszczalnie wody, zbiorniki czystej wody, wieże wodne. Pomiary wysokościowe sieci wodociągowej obejmują: górne powierzchnie elementów naziemnych uzbrojenia podziemnego, jak krawędzie włazów studzienek, zasuw, hydrantów, odpowietrzników, odwadniaczy, wodomierzy sieciowych, reduktorów ciśnienia, zaworów bezpieczeństwa itp., dna studzienek i komór oraz górne powierzchnie przewodów w nich przebiegających, górne powierzchnie rurociągów w punktach, w których następuje zmiana kierunku w rzucie pionowym lub poziomym, górne powierzchnie rurociągów przy zaworach, zasuwach, połączeniach i rozgałęzieniach w punktach wlotu i wylotu, górne powierzchnie rur ochronnych. Pomiary powinny ponadto uwzględniać średnice przewodów, aby na mapie wykazywane były rzędne wysokości osi przewodów wodociągowych. Rys. Studzienka wodna. Trójkątem oznaczono punkty pomiaru wysokościowego [G-4.4]

8 Ułatwieniem przy wyznaczaniu przewodów wodociągowych są tabliczki orientacyjne z naniesionymi literami, litery oznaczają: H - hydrant, Z - zasuwa na przewodzie magistralnym i rozdzielczym, D - zasuwa na podłączeniu domowym, K - zasuwa na odgałęzieniu odwadniającym, U - miejsce przyłączenia przewodu ochronnego urządzenia elektroenergetycznego do przewodu wodociągowego /uziemienie/, P - odpowietrzenia przewodu. Ponadto na ścianach budynków mogą być umieszczone napisy oznaczające: ZL - zasuwa liniowa na przewodzie wodociągowym, ZD - zasuwa na podłączeniu domowym. Siecie kanalizacyjne kolor brązowy k Pomiary sytuacyjne sieci kanalizacyjnych obejmują: położenie kolektora głównego, kanałów burzowych /burzowców/, kanałów głównych zbierających ścieki z kanałów ulicznych, położenie kanałów tłocznych - ze stacji pomp kanałowych w górę do oczyszczalni ścieków; przy pomiarach przewodów należy uwzględnić takie ich elementy, jak prostki kielichowe oraz kształtki: trójniki, luki, syfony i zwężki, położenie kanałów ulicznych i przykanalików, elementy uzbrojenia kanałów obejmujące: studzienki rewizyjne, studzienki spadowe i komory spadowe /kaskadowe/, studzienki włazowe, zsypy śniegowe, wejścia boczne do kanałów, studzienki i komory połączeniowe, rozgałęzieniowe i połączeniowo-rozgałęzieniowe, wpusty deszczowe, studzienki płuczące, płuczki miejscowe, płuczki kanałowe centralne, przewietrzniki, świetliki, spoczniki, kanałowe, zamknięcia kanałó6w /między innymi dla płukania kanałów, urządzenia specjale obejmujące: syfony-przewody rurowe przy przejściu przez rzeki, separatory ścieków i do odprowadzenia ścieków z jednego układu do drugiego. Pomiary wysokościowe sieci kanalizacyjnej obejmują: górne powierzchnie krawędzi włazów studzienek oraz górne powierzchnie wpustów deszczowych i krawędzi przewietrzników. dna: studzienek wlotów i wylotów przewodów kanałowych i przykanalików.

9 Rys. Studzienka kanalizacyjne [G-4.4] Sieci gazowe kolor żółty g Pomiary sytuacyjne sieci gazowych obejmują: położenie rurociągów tranzytowych, magistralnych i rozdzielczych, położenie podłączeń domowych, uzbrojenie rurociągów gazowych np.: zasuwy, studzienki, rurki kontrolne /sączki węchowo/ wyprowadzone na powierzchnię terenu, regulatory ciśnienia /reduktory/. Pomiary wysokościowe sieci gazowych obejmują: górne powierzchnie krawędzi włazów do studzienek i komór regulatorów ciśnienia, pokryw zasuw, odwadniaczy, wentylacji bezpieczeństwa, dna studzienek, komór oraz górne powierzchnie przewodów w nich przebiegających, górne powierzchnie rurociągów w miejscach, w których następuje zmiana kierunku w rzucie pionowym lub poziomym, górne powierzchnie rurociągów przy zaworach zasuwach i rozgałęzieniach w punktach wlotu i wylotu,

10 górne powierzchnie rur ochronnych. Pomiary powinny ponadto uwzględniać średnice przewodów, aby na mapie wykazywane były rzędne wysokości osi przewodów gazowych. Sieci telekomunikacyjne kolor pomarańczowy t Pomiary sytuacyjne sieci telekomunikacyjnych obejmują : kable doziemne, bloki kablowe, kable podwodne, mufy kablowe, studnie kablowe przelotowe, rozgałęźne, narożne, szafkowe i stacyjne /przy budynku centrali/, szafki kablowe. Pomiary wysokościowe sieci telekomunikacyjnych obejmują: górne powierzchnie krawędzi włazów do studni kablowych, dna studni, górne i dolne powierzchnie bloków kablowych w studniach, górne powierzchnie bloków kablowych w punktach ich załamań pionowych. górne powierzchnie kabli doziemnych w punktach ich załamań, a w przypadkach ich przykrycia np. cegłami lub folią - górne powierzchnie przykrycia. górne powierzchnie rur ochronnych,

11 Rys. Studia telekomunikacyjna [G-4.4] Sieci energetyczne kolor czerwony e Pomiary sytuacyjne sieci elektroenergetycznych obejmują: kable elektroenergetyczne wszystkich napięć kable oświetleniowe, kable trakcyjne, bloki kablowe, mufy kablowe złączowe, rozgałęźne i głowicowe, skrzynie i szafki rozdzielcze do połączenia lub rozgałęzienia kabli, słupy trakcyjne, nośne, oświetleniowe oraz sygnalizacji świetlnej, połączone bezpośrednio z siecią kabli podziemnych, transformatory, stacje transformatorowe, podstacje rozdzielcze, studzienki kablowe. Pomiary wysokościowe sieci elektro energetycznych obejmują: górne powierzchnie krawędzi włazów do studzienek kablowych, dna studzienek, górne i dolne powierzchnie bloków kablowych w studzienkach, górne powierzchnie bloków kablowych w punktach ich załamań, górne powierzchnie kabli doziemnych w punktach ich załamań, a w przypadkach ich przykrycia np. cegłami, gąsiorami lub folią należy pomierzyć górną powierzchnię przykrycia, górne powierzchnie rur ochronnych. Sieci cieplne kolor różowy co Pomiary sytuacyjne sieci cieplnych obejmują: położenie przewodów magistralnych, odgałęźnych i rozdzielczych, położenie połączeń domowych, położenie przewodów /tzw. przejścia/ pod nasypami kolejowymi w rurach ochronnych jak również przy skrzyżowaniach poprzecznych z innymi przewodami, położenie przewodów przechodzących przez rzeki w rurach ochronnych przymocowanych do przęseł mostów ewentualnie w postaci przeprawy na

12 estakadach oraz nośnic przełazowych lub tuneli podwodnych, łączonych z powierzchnią szybami, zewnętrzne krawędzie obudowy ochronnej, uzbrojenie sieci cieplnej: o kompensatory w kształcie niszy usytuowane na trasie między komorami, bądź też w komorach przy prostoliniowym układzie rurociągów, o studzienki rozgałęzieniowe /między komorami/, o komory. Pomiary wysokościowe sieci cieplnych obejmują: górne krawędzie włazów do studzienek i komór, dna studzienek i komór, górne powierzchnie obudowy ochronnej w punktach charakterystycznych, górne powierzchnie rurociągów w punktach stałych /zakotwienia, przewodów /, posadzki obudowy ochronnej w punktach stałych, górne powierzchnie rurociągów przebiegających bezpośrednio w ziemi w punktach charakterystycznych. Pomiary powinny ponadto uwzględniać średnice przewodów cieplnych bez obudowy, aby na mapie wykazywane były rzędne wysokości osi tych przewodów.

13 Rys. Karta studzienki kanalizacyjnej

14 Rys. Typowe rozmieszczenie przewodów w ulicy [G-4.4] INWENTARYZACJA BUDYNKU W przypadku inwentaryzacji budynku niezwykle istotne jest wydzielenie gruntów niezbędnych do korzystanie z inwentaryzowanego budynku. Grunty takie wymagają zmiany sposobu użytkowania na użytek oznaczony jako B lub w przypadku gruntów użytkowanych rolniczo oznaczonych B-R, Ps i Ł. Czynność ta budzi obecnie wiele kontrowersji a jej wykonanie rodzi wiele niejasności. Dodatkowe komplikacje wprowadziła nowelizacja ustawy o podatku rolnym. Szczególnie kłopotliwe jest wydzielenie gruntów niezbędnych do korzystania z budynku w przypadku gruntów rolnych o klasach od I do III pochodzenia mineralnego i organicznego, oraz gruntów klas od IV do VI pochodzenia organicznego. Grunty takie wymagają bowiem zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych wydania wcześniejszej decyzji o wyłączeniu z produkcji rolnej. Decyzja taka wydawana przez starostę jest niezbędna do otrzymania pozwolenia na budowę. Do decyzji tej załączany jest rysunek z zaznaczonym obszarem wyłączanym. Niemniej przy inwentaryzacji powykonawczej budynku jej ustalenia decyzji nie są wiążące i wydzielany teren niezbędny do korzystania z budynku może różnic się od terenu wyłączonego z produkcji rolnej. Przy wydzielaniu takich terenów

15 geodeta powinien kierować się powinien w głównej mierze rozporządzeniem w sprawie egib i instrukcją G-5. Rys. Przykład części graficznej decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej W przypadku wydzielania terenów pod budynkami wykorzystywanymi na cele produkcji rolniczej, czyli wydzielania gruntów rolnych zabudowanych geodeta kierować się powinien w głównej mierze również wspomnianymi przepisami. W przypadku zmiany sposobu użytkowania terenu konieczne jest sporządzenie dokumentacji niezbędnej do aktualizacji operatu EGiB. Najważniejszym dokumentem będzie

16 tu wykaz zmian gruntowych. Ponieważ zmiana sposobu użytkowania gruntu wymaga zgłoszenia zmian przez właściciela konieczne będzie przy wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej, podpisanie przez właściciela stosownego wniosku. Ponadto, geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektów budowlanych, w tym również dokumentacja geodezyjno kartograficzna powinna zawierać dane umożliwiające wniesienie zmian na mapę zasadniczą, do ewidencji gruntów i budynków oraz do ewidencji sieci uzbrojenia terenu. Konieczne będzie tutaj w przypadku inwentaryzacji budynku wypełnienie i dołączenie do operatu arkusza danych ewidencyjnych budynku według wzoru z instrukcji G-5. Mimo że w zakresie elementów ewidencji gruntów i budynków prace geodezyjne powinny być kierowane przez osoby posiadające uprawnienia z zakresu 2 rozgraniczenia i podziały nieruchomości oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych, to w przypadku opracowania dokumentacji niezbędnej do aktualizacji operatu ewidencyjnego przy wykonywaniu geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej obiektów budowlanych pracami tymi mogą również kierować osoby z uprawnieniami z zakresu 1 i 4. Samą procedurę inwentaryzacji powykonawczej budynku lub przyłączy można przedstawić następująco: zgłoszenie pracy geodezyjnej, odebranie odpowiedzi na zgłoszenie i pobranie materiałów z ODGK, sprawdzenie uzgodnionego położenia obiektów w ZUDP, wywiad terenowy i sporządzenie mapy wywiadu terenowego, pomiar aktualizacyjny, w tym aktualizacja danych EGiB, opracowanie wyników pomiarów i sporządzenie operatu, w tym sporządzenie odpowiednich dokumentów do aktualizacji operatu EGiB i sprawdzenie zgodności położenia obiektu z uzgodnieniami, przekazanie operatu do ODGK celem kontroli i odbiór faktury za udostępnione materiały, skartowanie zaistniałych zmian na pierworysy i matryce mapy zasadniczej (najczęściej możliwe jest aby kartowanie zmian wykonywał pracownik ODGK lub firmy zatrudnionej w tym celu, za dodatkową opłatą), odbiór egzemplarzy mapy inwentaryzacji powykonawczej przeznaczonej dla zamawiającego na której umieszczona jest stosowana klauzula ODGK. JEDNOSTKI BRANŻOWE Aby ewidencja sieci uzbrojenia terenu prowadzona była w sposób prawidłowy, muszą być przestrzegane odpowiednie zasady współdziałania pomiędzy jednostkami prowadzącymi GESUT, a jednostkami prowadzącym ewidencję branżową. Tak więc, przy zakładaniu i prowadzeniu GESUT, jednostka branżowa jest zobowiązana do: udzielania informacji dotyczących ogólnego przebiegu przewodu i urządzeń z nim związanych, udostępniania dokumentacji technicznej przewodu, udostępniania branżowych zasad dotyczących przepisów bezpieczeństwa.

17 Z kolei przy wykonywaniu geodezyjnej inwentaryzacji sieci uzbrojenia terenu, jednostka branżowa jest zobowiązana do: umożliwienia wstępu do obiektów podlegających inwentaryzacji, zapewnienia nadzoru dla bezpiecznego pomiaru sieci, udostępniania jednostce prowadzącej ewidencję geodezyjną - danych branżowych dotyczących przebiegu przewodu i innych danych technicznych. OPERAT INWENTARYZACJI BUDYNKU Inwentaryzacja powykonawcza budynku wraz z elementami przestrzennego zagospodarowania działki należy zarówno do grupy asortymentowej obejmującej mapę zasadniczą jak i częściowo do grupy asortymentowej ewidencja gruntów i budynków. Dochodzi tu bowiem, jak wspomniano wcześniej, do zmiany zarówno treści mapy zasadniczej, jak też do wpisania nowych obiektów do ewidencji gruntów i budynków oraz zmiany sposobu użytkowani terenu. Skład operatu z inwentaryzacji powykonawczej budynku najczęściej ma formę: Część A dla ODGK protokół przekazania dokumentacji do zasobu wraz z protokołem kontroli, sprawozdanie techniczne, zgłoszenie pracy geodezyjnej wraz z odpowiedią na to zgłoszenie, dzienniki pomiarowe punktów sytuacyjnych i wysokościowych, obliczenie współrzędnych punktów sytuacyjnych, wysokościowych, szkic osnowy pomiarowej, szkic polowy z wykazem współrzędnych na odwrocie, kserokopie opisów topograficznych zinwentaryzowanych punktów osnowy geodezyjnej luzem w koszulce, opisy topograficzne nowo założonych punktów osnowy pomiarowej wraz z wykazem miar i współrzędnych luzem w koszulce, odbitka z mapy z inwentaryzacji powykonawczej luzem w koszulce, kopia mapy zasadniczej lub jednostkowej z naniesionymi elementami podlegającymi inwentaryzacji, Przy czym dla inwentaryzowanego budynku należy dołączyć : - obliczenia powierzchni konturów użytków, - wykaz współrzędnych punktów nowego konturu, - odbitkę z mapy inwentaryzacji powykonawczej z naniesionym konturem nowego użytku, - wykaz zmian gruntowych, - w razie potrzeby decyzje o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej z załącznikiem graficznym. Część B dla EGiB szkic polowy z wykazem współrzędnych na odwrocie,

18 odbitka z inwentaryzacji powykonawczej z inwentaryzowanym budynkiem lub innym obiektem budowlanym w skali mapy ewidencyjnej, kalka zawierającą treść będącą przedmiotem inwentaryzacji w skali mapy ewidencyjnej (wraz z granicami przedmiotowej działki). Przy czym dla inwentaryzowanego budynku należy dołączyć : - zgłoszenie zmiany danych ewidencyjnych - (wzór nr 27 do instrukcji G-5) - arkusz danych ewidencyjnych budynków - ( wzór nr 24 do instrukcji G-5) - wykaz zmian gruntowych Część C - dla Zleceniodawcy odbitki w liczbie ustalonej z zamawiającym (najczęściej 3 egzemplarze), wykaz zmian gruntowych (dla inwentaryzacji budynku). Niewątpliwie najważniejszym dokumentem powstającym przy tego rodzaju inwentaryzacji jest mapa inwentaryzacji powykonawczej budynku. Już sam tytuł tej mapy budzić może pewne kontrowersje. W niektórych ODGK będzie to po prostu mapa inwentaryzacji powykonawczej budynku w innych zaś mapa inwentaryzacji powykonawczej budynku z przestrzennym zagospodarowaniem działki, a w jeszcze innych mapa geodezyjnej inwentaryzacji zagospodarowania działki. Taka sytuacja powoduje, że przed złożeniem tego typu operatu po raz pierwszy do ODGK należy się upewnić w zakresie tytułu tej mapy. Również sama mapa może mieć nieco inną formę w poszczególnych ośrodkach. Chodzi tutaj głównie o sposób podkolorowania niektórych jej elementów. W większości przypadków mapa taka powinna być wykonana w skali mapy zasadniczej i zawierać przedmiotową działkę. Na mapie powinny być zaznaczone w kolorze zielonym granice użytków oraz ich oznaczenia. Budynek również powinien być pokolorowany, ale tutaj kolorystyka jest bardziej dowolna (przeważnie dominuje kolor brązowy).

19 Rys. Przykład mapy z inwentaryzacji powykonawczej budynku

20 Ważnym elementem operatu inwentaryzacji powykonawczej budynku jest wykaz zmian gruntowych. Szkic polowy z inwentaryzacji budynku powinien zawierać w szczególności dokładny obmiar tego budynku. Dokumentacja ewidencyjna obejmuje oprócz wspomnianych dokumentów również zgłoszenie zmian danych ewidencyjnych oraz arkusz danych ewidencyjnych budynku. Istotne jest natomiast to, że zgłoszenie zmian podpisuje strona, natomiast arkusz danych ewidencyjnych budynku geodeta uprawniony. Powierzchnia zabudowy wymieniona w arkuszu danych ewidencyjnych budynku powinna być powierzchnią pomierzoną, a nie projektową. Należy przy tym zaznaczyć, że choć powinny być one identyczne to nierzadko nie spełniają tego wymogu. OPERAT INWENTARYZACJI PRZYŁĄCZA Inwentaryzacja powykonawcza przyłącza jest jedną z podstawowych prac geodezyjnych. Mimo swojej pozornej prostoty geodeta musi być przy tej czynności szczególnie uważny. Przyłącze bowiem po inwentaryzacji zostanie zakryte i dlatego też niepoprawne określenie jego przebiegu jest później trudne do wykrycia. Jest to szczególnie istotne w przypadku przyłączy gazowych i elektroenergetycznych, których naruszenie może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Głównym dokumentem inwentaryzacji przyłącza, podobnie jak w inwentaryzacji budynku, jest mapa inwentaryzacji powykonawczej. Na mapie tej oprócz standardowych elementów, które powinien zawierać każdy dokument geodezyjny powinno się znaleźć stwierdzenie zgodności bądź jej braku przebiegu przyłącza z uzgodnieniem ZUDP. Dlatego też geodeta powinien takie porównanie wykonać. W praktyce sprowadza się to do porównania projektu przebiegu przyłącza uzgodnionego w ZUDP z przebiegiem pomierzonym w terenie. Dopuszczalne rozbieżności to 0,3m (0,5m dla terenów rolnych). ODGK często wymagają by inwentaryzowane przyłącze było podkolorowane zgodnie z instrukcją G-7. Szkic polowy z inwentaryzacji przyłącza powinien również zawierać podkolorowany przebieg przewodu oraz miary czołowe pomiędzy punktami załamania przewodu. Sprawozdanie techniczne powinno z kolei informować o tym, w jaki sposób przebieg przewodu został ustalony, przy czym dopuszczalna jest inwentaryzacja przewodów w wykopie lub ewentualnie ze wskazań urządzenia wykrywającego.

21 Rys. 19 Przykład mapy inwentaryzacji powykonawczej przyłącza