ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM

Transkrypt

1 ENERGOCHŁONNOŚĆW TRANSPORCIE LĄDOWYM Przez oszczędność energii w transporcie lądowym należy rozumieć zmniejszenie energochłonności skumulowanej jak i energii w procesie wytwarzania i eksploatacji. Jednostki to [kwh/t.km], [kwh/pas.km], [g paliwa/t.km] lub [g paliwa/pas.km].

2 Na TGV we Francji zaoszczędzono 71,5 ton paliwa rocznie w porównaniu z transportem lotniczym. W UE kolej zużywa 3% energii na przewóz 9% pasażerów i 23% ładunków, a transport samochodowy zużywa 85% energii na 61% pasażerów i 74% ładunków.

3 Podczas projektowania uwzględnia się energochłonność poniesioną przez producenta, co stanowi zaledwie dwadzieścia kilka procent energii całkowitej wydatkowanej w kraju na: samochody i pojazdy szynowe. Najważniejszą fazą jest Projektowanie, które pochłania bardzo mało energii ale jego wpływ na całość jest największa.

4 Jak oszczędzać podczas projektowania?

5 Energochłonność technologii stosownych w produkcji samochodów i pojazdów szynowych: Konstruktor może zmniejszyć energochłonność poprzez: - Wybór procesu technologicznego i jego kształtu w ramach nowej technologii - Częściowe zastąpienie jednego procesu drugim przy odpowiednim ukształtowaniu - Wybór najmniej energochłonnego procesu technologicznego.

6 Konstruktor może oddziaływać na eksploatacje poprzez: - Maksymalne podniesienie sprawności poszczególnych zespołów i maszyn - Zmniejszenie liczby ogniw łańcucha konstrukcyjnego, a szczególnie napędowego - Wykorzystanie energii cieplnej i dynamicznej elementów obiektu - Wykorzystanie energii mediów biorących udział w przemianach energetycznych obiektu - Dostarczenie bezpłatnej energii z otoczenia obiektu Konstruktor powinien uwzględnić: - Eliminacja przetwarzania ciał stałych i ciekłych w gazy odlotowe podczas eksploatacji wyrobu - Stosować materiały wykonane z surowców wtórnych - Stosować materiały nadające się do ponownego użycia - Wykorzystywać gatunki materiałów powszechnie występujących na świecie - Łatwe przetwarzanie wyrobu w surowce wtórne. Fazy zmniejszania energochłonności w produkcji: Przygotowanie techniczne produkcji, Wytwarzanie, Marketing łącznie z transportem. Minimalizujemy energochłonność poprzez dobór: - Tworzyw konstrukcyjnych - Technologii - Urządzeń technologicznych - Organizacja produkcji

7 Dobór technologii i urządzeń np. odlewanie koła zębatego jest o 20-30% mniej energochłonne niż przez obróbkę plastyczną.

8 Dobór technologii: - Dobierać mniej odpadowe - Dobór mniej energochłonnej w danej gałęzi technologicznej - Wybór parametrów technologicznych - Dobór zabiegów mniej energochłonnych w procesie Dobór urządzeń: - Rodzaj urządzenia - Wielkość urządzenia - Bezwładność energetyczna urządzenia - Stan techniczny urządzenia - Jakość oprzyrządowania

9 Właściwa organizacja produkcji: - Wykorzystanie czasu pracy urządzeń - Zmianowość - Tygodniowy czas pracy - Kooperacje

10 ZMNIEJSZENIE ENERGOCHŁONNOŚCI W EKSPLOATACJI - eksploatacja stanowi od 60 do 94% całej względnej energochłonności Czynniki wpływające na energochłonność w eksploatacji samochodów: - Proces przemieszczania się (charakter pracy) samochodów jest losowy (nie do przewidzenia) w aglomeracji miejskiej (dostrzegalne są jedynie trendy) - Poziom umiejętności kierowców jest bardzo zróżnicowany zależny od: kultury, temperatury, wiek, czy braku świadomości o oszczędnej jeździe - Wzrost liczby samochodów odbywa się często kosztem ich jakości w krajach rozwijających się, których jakość silnie odbiega od parametrów homologacji. Główne działania prowadzące do zmniejszenia zużycia paliwa: - Zwiększenie sprawności silnika lub jego zamiana na alternatywny o wyższej sprawności - Zmniejszenie masy samochodu - Zmniejszenie oporów aerodynamicznych - Zmniejszenie oporów toczenia

11

12 Bilans energetyczny wskazuje kierunki modyfikacji:

13 Wpływ różnych parametrów na energetyczność: a) przyspieszenie b) prędkość maksymalna c) ciężar

14 d) intensywność rozpędzania (bieg, a obroty) e) przełożenia

15 Czynniki eksploatacyjne wpływające na zużycie paliwa: a) Stan techniczny - Silnika - Układu przełożenia mocy - Układów pomocniczych - Układu biegowego b) Masę i jej rozmieszczenie w pojeździe c) Warunki ruchu d) Czynniki atmosferyczne Powiązania wpływające na zużycie paliwa: Zalecenia: - W miarę możliwości wykorzystywać luz - Stosować umiarkowane przyspieszania - Zwracać uwagę na stan techniczny samochodu i samopoczucia kierowcy

16