TECHNOLOGIA PRODUKCJI ORAZ WŁASNOŚCI MECHANICZNE. PRZEWODÓW JEZDNYCH TYPU Ri65 Z MIEDZI ELEKTROLITYCZNEJ W GATUNKU ETP
|
|
- Andrzej Świątek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ARTUR KAWECKI TADEUSZ KNYCH ANDRZEJ MAMALA Rudy Metale R nr 3 UKD :537.31:539:337:536.2 TECHNOLOGIA PRODUKCJI ORAZ WŁASNOŚCI MECHANICZNE PRZEWODÓW JEZDNYCH TYPU Ri65 Z MIEDZI ELEKTROLITYCZNEJ W GATUNKU ETP W artykule przedstawiono wyniki prac badawczych prowadzonych przez naukowców z Wydziału Metali Nieżelaznych AGH we współpracy z technologami Krakowskich Zakładów Kablowych TELE-FONIKA S.A. Oddział Rybitwy, dotyczących opracowania technologii produkcji przewodów jezdnych typu Ri65 o przekroju 65 mm 2 z miedzi elektrolitycznej gat. ETP. W szczególności, przybliżono koncepcję przetwarzania materiału wsadowego na przewód jezdny, zaprezentowano schemat odkształceń, parametry technologiczne linii ciągarniczej. W warunkach produkcji przemysłowej dokonano pomiarów temperatury odkształcanego metalu oraz określono wpływ prędkości ciągnienia na własności mechaniczne i elektryczne wyrobu. Przedstawiono sposób przeprowadzenia i wyniki prób technologicznych mających na celu wykrycie wad ukrytych w przewodach jezdnych. Przedstawiono również wstępne wyniki badania odporności cieplnej przewodów testowanych w różnej konfiguracji temperatura-czas ekspozycji. Słowa kluczowe: przewód jezdny, miedź elektrolityczna, ciągnienie, odkształcenie, odporność cieplna PRODUCTION TECHNOLOGY AND MECHANICAL PROPERTIES OF TROLLEY WIRES Ri65 TYPE MADE FROM ELECTROLYTIC COPPER ETP GRADE In the paper are presented test results conducted by scientists from Non-Ferrous Metals Faculty University of Science and Technology AGH in Kraków in co-operation with TELE-FONIKA S.A. Kraków-Rybitwy. The test concerned to devise production method of trolley wires Ri65 type, diameter 65 mm made form electrolytic cooper ETP grade. Particularly it is focused on conception of rod processed to trolley wire; scheme of plastic deformation is presented and technological parameters of drawing line. In production conditions temperature of forming metal measurement was conducted and speed of drawing process on mechanical and electrical properties of the final product was defined. Method and results of technological tests to detect hidden defect is presented. Preliminary results for heat treatment research are shown. Tests were conducted in different configuration of temperature and time exposition. Keywords: trolley wire, electrolytic copper, drawing, plastic deformation, heat treatment Wprowadzenie Przewody jezdne, zwane również trolejami, stosowane są szeroko wszędzie tam, gdzie ma miejsce przekazywanie energii elektrycznej z sieci trakcyjnej do urządzenia lub pojazdu z silnikiem elektrycznym, przy czym przekazywanie prądu elektrycznego następuje w warunkach tarcia ślizgowego przewodu z nakładkami stykowymi odbieraka prądu. Przewody jezdne stosowane są przede wszystkim w transporcie torowym kolejowym lub miejskim (tramwaje i trolejbusy), ale także w sieciach jezdnych w kopalniach i w sieci dla pracy suwnic. W ogólności, spośród całej gamy szerokiego przeznaczenia przewodów jezdnych, największe ich zastosowanie ma miejsce w transporcie torowym kolejowym lub miejskim (tramwaje, trolejbusy) ale także w górnictwie, w sieciach jezdnych w kopalniach, w instalacjach wind, zasilania suwnic itp. W zależności od budowy, przeznaczenia przewodów, odpowiednie normy branżowe określają ich typoszereg o polu przekroju poprzecznego zawierającym się od 65 do 150 mm 2 (np. 65, 80, 100, 107, 20, 150 mm 2 ) o różnym kształcie przekroju poprzecznego (kołowy, owalny, prostokątny). Wybór konkretnego typu przewodu jezdnego jest konsekwencją przyjętego rozwiązania konstrukcji sieci, planowanej prędkości jazdy i obciążalności prądowej, systemu zasilania, kraju stosowania itp. W zależności od przeznaczenia, wymagań użytkowników, warunków eksploatacji, przewody jezdne produkowane są z różnych gatunków materiałów, zazwyczaj z miedzi lub miedzi stopowej. Rzadziej spotykane są przewody jezdne wykonane z bimetali, wśród których najczęściej są to połączenia miedź-stal, miedź-aluminium. Spośród pierwiastków stopowych do miedzi, mających zastosowanie w szeroko rozumianej trakcji elektrycznej, o przeznaczeniu na elementy nośno-przewodzące sieci trakcyjnych wymienić należy m.in. srebro, magnez, cynę, kadm, cyrkon, chrom, tellur, fosfor, żelazo, cynk, ołów, beryl, kobalt, nikiel, krzem. Jednakże nie wszystkie gatunki stopów miedzi nadają się do każdego typu sieci trakcyjnej. Specyfika lokalnych rozwiązań konstrukcyjnych w zakresie sys- Dr inż. Artur Kawecki, dr hab. inż. Tadeusz Knych, prof. nzw., dr inż. Andrzej Mamala Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Metali Nieżelaznych, Katedra Przeróbki Plastycznej i Metaloznawstwa Metali Nieżelaznych, Kraków. 143
2 temu zasilania trakcji, projektowanej dopuszczalnej prędkości jazdy, charakteru obciążenia, ilości pobieranej mocy z sieci oraz rangi danej linii sprawia, że wybór materiału na elementy przewodzące sieci trakcyjnej nie jest łatwy. Dodatek nawet niewielkiej ilości pierwiastków stopowych z jednej strony wpływa korzystnie na poziom własności mechanicznych, z drugiej zaś powoduje obniżenie przewodności elektrycznej, co w przypadku przewodów jezdnych jest sprawą kluczową, ponieważ zazwyczaj wymagana wysoka przewodność elektryczna minimalizuje straty przesyłu energii zasilania trakcji elektrycznej i dlatego konieczne jest umiejętne wypośrodkowanie cech materiałowych, aby uzyskać najlepszy efekt końcowy. Charakterystyka procesu ciągnienia przewodów jezdnych Specjalistyczne normy przedmiotowe ściśle określają wymagania wobec przewodów jezdnych, zwłaszcza jeśli chodzi o skład chemiczny, parametry geometryczne, wytrzymałość na rozciąganie, wydłużenie, technologiczne testy skręcania, przeginania i nawijania, przewodność elektryczną. Normy stanowią zatem wyznacznik do projektowania technologii wytwarzania przewodów jezdnych i z tego względu, poprzez odpowiedni dobór parametrów procesu, w sposób świadomy można sterować własnościami wyrobu gotowego. Jednym z głównych czynników wpływających na stan cieplny ciągnionego metalu, a w konsekwencji na własności mechaniczne wyrobu, jest schemat odkształceń w poszczególnych ciągach oraz kształt ciągadeł, który decyduje dodatkowo o pracy sił tarcia. Przewody jezdne profilowe charakteryzują się dużą niejednorodnością odkształcenia wynikającą z asymetrii podziału kształtu między dolną (roboczą) a górną (nośną) częścią wyrobu. Proces produkcji przewodów jezdnych odbywa się najczęściej na drodze ciągnienia, rzadziej walcowania i zakłada stopniową redukcję kołowego przekroju poprzecznego materiału wsadowego z jednoczesną zmianą jego kształtu na trolejowy. Z tym wiąże się cała trudność projektowania odpowiedniego schematu odkształcenia wsadu, gdyż stopniowe nacinanie przekroju kołowego na trolejowy powoduje w rezultacie wzrost parametrów siłowych procesu, zwiększenie siły ciągnienia, wzrost niejednorodności naprężeń i odkształceń na przekroju poprzecznym ciągnionego metalu. Następstwem tego jest wzrost temperatury metalu i narzędzia, skutkujący zmniejszeniem stabilności cieplnej układu wielociągu oraz spadkiem własności mechanicznych wyrobu gotowego. W celu ograniczenia tych niekorzystnych zjawisk prowadzi się prace projektowe nad kształtem części roboczej ciągadeł, w której zasadniczą rolę odgrywa część kształtująca rowek przewodu, w celu optymalizacji maksymalnych odkształceń jednostkowych w poszczególnych ciągach. Takie podejście pozwala na obniżenie siły ciągnienia w poszczególnych ciągach, a poprzez to także wytężenia materiału, co w efekcie umożliwia obniżenie temperatury ciągnionego materiału, a wyrób, jakim jest przewód jezdny, uzyskuje wyższe własności mechaniczne. Istotnym czynnikiem rzutującym na uzyskanie odpowiedniej jakości wyrobu jest zapewnienie wydajnego układu chłodzenia maszyny oraz ciągnionego metalu, tak aby dla różnych prędkości ciągnienia temperatura metalu w każdym etapie jego kształtowania nie przekraczała dopuszczalnej wartości, przy której mógłby nastąpić spadek własności mechanicznych przewodu na drodze aktywowanej cieplnie dynamicznej przebudowy struktury odkształcanego materiału. Znajomość wpływu zmiennych warunków przeróbki plastycznej, a ściślej ujmując, różnych parametrów procesu ciągnienia na wzrost i zróżnicowanie temperatury metalu w poszczególnych ciągach, a w konsekwencji na finalne własności mechaniczne przewodów jezdnych posiada, zwłaszcza w warunkach przemysłowych, bardzo istotne znaczenie. Materiał. Parametry procesu ciągnienia Badania prowadzono podczas prób technologicznych ciągnienia przewodów jezdnych o przekroju 65 mm 2, z walcówki z miedzi elektrolitycznej wyprodukowanej przez ColataContinua Italiana S.p.A. Walcówka z miedzi gatunku ETP o średnicy 17,5 mm, wykonana według norm ASTM 49/98, UNI EN 1977:2000 ma wytrzymałość na rozciąganie R m = 224, wydłużenie A 100 = 46 % oraz rezystywność 17,01 nωm, co odpowiada 101,4 % IACS (według DIN dopuszczalna rezystancja przewodów jezdnych gatunku ETP o przekroju poprzecznym 65 mm 2 wynosi 0,1786 Ω/km). W tablicy 1 zamieszczono skład chemiczny walcówki według atestu producenta, a w tablicy 2 zamieszczono jej własności mechaniczne (R m, R 0,2, A 100, HB) oraz elektryczne (σ, ρ). Projektowanie zestawu ciągadeł oraz sam proces ciągnienia prowadzono opierając się na wymaganiach norm DIN Fahrdrähte. Technische Lieferbedingungen i DIN Fahrdrähte. Rillen-Fahdrähte fur elektrische Bahnen Maße und Dauerstrombelastbarkeit. Na rysunku 1 przedstawiono uproszczony schemat profilu wyjściowego ciągadeł do ciągnienia przewodów jezdnych typu Ri65, a na rysunku 2 wymiary geometryczne przekroju poprzecznego przewodu jezdnego. W tablicy 3 zamieszczono parametry procesu ciągnienia walcówki na przewód jezdny, a mianowicie schemat jednostkowych i całkowitych wydłużeń i odkształceń względnych materiału na poszczególnych stopniach ciągarniczych. Wyniki analizy składu chemicznego walcówki (wg atestu producenta) Material chemical composition of rod made from electrolytic copper Tablica 1 Table 1 Miedź Zawartość pierwiastków towarzyszących, ppm Cu, % Se Te Bi Co Mn Sb As Pb Sn Ni Fe Si Zn Ag S O 2 99,97 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,7 0,1 1,5 0,7 0,7 1,6 1,0 0,5 6,9 1,
3 Proces ciągnienia w warunkach przemysłowych prowadzono z różną prędkością w celu określenia, w jakim stopniu wzrost temperatury ciągnionego metalu, będący skutkiem zwiększania prędkości ciągnienia, przy istniejącym rzeczywistym sposobie chłodzenia, wpłynie na własności mechaniczne przewodów jezdnych. Proces ciągnienia realizowano z prędkością od 10 do 20 m/min, przy czym intensywność chłodzenia zarówno ciągadeł, jak i ciągnionego metalu dobrano tak jak do ciągnienia z prędkością 20 m/min. Smarowanie materiału przed wejściem do komory ciągadła realizowano wykorzystując typowy smar ciągarniczy. Do chłodzenia materiału wychodzącego z ciągadła oraz nawiniętego na koła ciągowe zastosowano płyn chłodzący (woda + olej). Komory z ciągadłami, znajdujące się w specjal- Tablica 2 Własności mechaniczne i elektryczne materiału wsadowego do produkcji przewodów jezdnych: walcówka z miedzi w gatunku ETP, 17,5 mm Table 2 Mechanical and electrical properties of based material to trolley wire production; 17.5 mm diameter rod made from electrolytic copper ETP grade Materiał R m Własności mechaniczno-elektryczne R 0,2 A 100 % HB śr p. poprzeczny σ MS/m ρ nωm CuETP ,78 17,01 Ri 65 O17,5 Rys. 1. Uproszczony schemat zestawu ciągadeł do ciągnienia przewodów jezdnych typu Ri65 według DIN Fig. 1. Scheme of dies set for trolley wire drawing Tablica 3 Zestawienie zmian przekroju poprzecznego, współczynników wydłużenia oraz wartości odkształcenia względnego materiału po poszczególnych ciągach Table 3 Combination of changes in cross sections, elongation coefficient and deformation value after the drawing Nr ciągu A mm 2 λ i λ c ε i ε c walcówka 240, ,5 1,41 1,41 0,29 0, ,8 1,34 1,88 0,25 0, ,2 1,28 2,40 0,22 0, ,3 1,26 3,03 0,21 0,67 Ri ,22 3,70 0,18 0,73 nym pojemniku, chłodzone były wodą z wymuszonym obiegiem cieczy. Pomiarów temperatury bieżącej ciągnionego materiału przed wejściem i po wyjściu metalu z poszczególnych ciągadeł dokonywano przy użyciu czujnika z termoparą typu K po przeciągnięciu 1500 m przewodu, co gwarantowało stabilizację stanu cieplnego ciągarki. Wyniki technologicznych prób ciągnienia przewodu jezdnego typu Ri65 Próby ciągnienia przewodów jezdnych Ri65 przeprowadzono na linii ciągarniczej (rys. 3) zainstalowanej w ZK Tele-Fonika S.A., składającej się z następujących podzespołów: poziomej, pięciostopniowej ciągarki liniowej HENRICH Model HTH SL, poziomej nawijarki trawersowej HENRICH Model GSO-1600-G-N-HY, zgrzewarki zimnej Model PWM-P 1500, akcesoriów do produkcji przewodów jezdnych profilowych. Próby prowadzono z trzema prędkościami ciągnienia, a mianowicie: 10, 15, 20 m/min. 50 5,61 5,14 3,5 26 R0,4 R4,7 R0,3 S=64,25 mm2 Rys. 2. Wymiary geometryczne przekroju poprzecznego przewodu jezdnego Ri 65 według DIN dla ciągadła finalnego Fig. 2. Geometry dimensions on transversal cross-section of trolley wire Ri65 type Rys. 3. Ciągarka liniowa, widok ogólny Fig. 3. General view on rod drawing machine 145
4 W tablicy 4 zamieszczono wartości średnie temperatur ciągnionego materiału przed i za ciągadłem dla poszczególnych stopni schematu odkształcenia. Zgodnie z przyjętą procedurą mierzono również temperaturę materiału wsadowego oraz przewodu jezdnego nawijanego na bęben. W tablicy 5 zamieszczono zestawienie własności mechanicznych (R m, R 0,2, A 250, HB) materiału wsadowego, wyrobu finalnego oraz materiału po każdym etapie schematu ciągnienia z prędkością 20 m/min, co pozwoliło na sporządzenie krzywej umocnienia materiału. W tablicy 6 przedstawiono wpływ prędkości ciągnienia walcówki na własności mechaniczne oraz elektryczne przewodu jezdnego (Pomiaru rezystancji przewodów jezdnych dokonywano zgodnie z IEC 60468:1994 Method of measurement of resistivity of metallic materials przy użyciu mostka do pomiaru oporności TETTEX Instruments, typ 2226 QH). Na rysunkach 5 i 6 przedstawiono zbiorcze zestawienie zmian temperatury metalu mierzonej odpowiednio przed wejściem i po wyjściu z kolejnych ciągadeł w linii po przeciągnięciu 1500 m przewodu. W ogólności, podczas ciągnienia przewodu Ri65 z walcówki o średnicy 17,5 mm, zwłaszcza z prędkością 10 m/min nie obserwowano niebezpiecznego wzrostu temperatury metalu, która maksymalnie wynosiła ok. 80 C. Zwiększenie prędkości ciągnienia do 15 m/min przełożyło się na wzrost maksymalnej temperatury do ok. 95 C. Ciągnienie z najwyższą prędkością wynoszącą 20 m/min, skutkowało największym przyrostem temperatury ciągnionego materiału ( C). Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że wzrost prędkości ciągnienia skutkujący wyższą temperaturą metalu prowadzi do niewielkiego obniżenia własności mechanicznych wyrobu finalnego. Najwyższe oczywiście wła- sności mechaniczne wykazywał przewód ciągniony z prędkością równą 10 m/min (R m = 391 ), a wzrost prędkości ciągnienia do 20 m/min obniżył własności wytrzymałościowe do poziomu R m = 385, przy praktycznie niezmienionym poziomie wydłużenia. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w kształcie krzywych rozciągania przewodów jezdnych ciągnionych z różnymi prędkościami (rys. 7). Na rysunku 8 przedstawiono krzywe rozciągania walcówki, przewodu jezdnego oraz materiału z etapów pośrednich procesu, natomiast na rysunku 9 zależność charakterystyk Tablica 4 Zestawienie zmian temperatury ciągnionego metalu mierzonej przed wejściem do ciągadła i po wyjściu z ciągadła. Dane rejestrowane dla różnych prędkości ciągnienia Table 4 Combination of changes in temperature before and after entrance from die. Data recorded for different drawing speed Temperatura metalu przed wejściem (T1) i po wyjściu (T2) z ciągadła; pomiar (dla różnych Numer prędkości ciągnienia V c ) po 1500 m przewodu, T, C ciągu V c = 10 m/min V c = 15 m/min V c = 20 m/min T1 T2 T1 T2 T1 T Tablica 5 Własności mechaniczne materiału wsadowego, wyrobu oraz etapów pośrednich ciągnienia z prędkością 20 m/min Table 5 Mechanical properties of rod made from electrolytic copper, trolley wire and intermediate stage of drawing process Nr ciągu A Parametry geometryczne Ri65 R m R 0,2 A 250 mm 2 % D, mm B, mm E, mm HB walcówka 244, ,5 64, , , , , , , , ,8 118 Ri 65 63,95 9,38 5,68 7, ,9 123 Tablica 6 Własności mechaniczne i elektryczne przewodów jezdnych typu Ri65 po ciągnieniu z różnymi prędkościami Mechanical and electrical properties of trolley wires Ri65 type after different drawing speed Table 6 V c m/min A mm 2 R m R 0,2 A 250 % HB R Ω-km ρ nωm γ MS/m 10 63, , , ,27 57, , , , ,26 57, , , , ,13 58,3 146
5 mechanicznych odkształcanego metalu w funkcji odkształcenia. Na rysunkach 10 i 11 przedstawiono charakterystyki rozciągania przewodów jezdnych wygrzewanych odpowiednio w temperaturze od 100 do 280 C w czasie 1 h oraz w temperaturze od 100 do 220 C w czasie 10 h. Zauważyć można, że temperatura 140 C powoduje początek spadku wytrzymałości na rozciąganie i granicy plastyczności. Wydłużanie czasu ekspozycji przewodów jezdnych w danej temperaturze obniża, rzecz jasna, temperaturę rekrystalizacji badanych materiałów. Porównując przebiegi charakterystyk zmiany własności mechanicznych przewodów jezdnych (rys. 12 i 13) wygrzewanych w różnych temperaturach w czasie 1 i 10 h można zauważyć, że temperatura połówkowej rekrystalizacji przewodów jezdnych po 1 h ekspozycji wynosi ok. 190 C, a w przypadku 10 h ekspozycji już tylko 160 C. Kształt krzywych zmian twardości przewodów jezdnych poddanych obróbce cieplnej pozostaje, co zrozumiałe, w pełnej zgodności z przebiegami zmian własności wytrzymałościowych. Analizując przedstawione dane można stwierdzić, że dłuższy czas wygrzewania przewodów, wynoszący 10 h sprawia, że bezpieczna temperatura z punktu widzenia zachowania wysokich własności wytrzymałościowych przewodu Ri65 spada poniżej 120 C. Ma to istotne znaczenie Rys. 6. Krzywe rozciągania przewodów jezdnych ciągnionych z różnymi prędkościami Fig. 6. Characteristic of extension trolley wires after different speed drawing process Rys. 4. Zmiana temperatury ciągnionego metalu mierzonej przed wejściem do kolejnych ciągadeł w linii ciągarniczej Fig. 4. Temperature changes of drawing metal measured before successive dies on drawing line Rys. 7. Krzywe rozciągania walcówki, przewodów jezdnych oraz metalu z etapów pośrednich procesu ciągnienia Fig. 7. Characteristic of extension rod, trolley wires and specimens from intermediate stages of drawing process Rys. 5. Zmiana temperatury ciągnionego metalu mierzonej po wyjściu z kolejnych ciągadeł w linii ciągarniczej Fig. 5. Temperature changes of drawing metal measured after successive dies on drawing line Rys. 8. Charakterystyki mechaniczne materiału w funkcji odkształcenia walcówki 17, 5 mm na przewód jezdny typu Ri65 metodą ciągnienia Rys. 8. Mechanical characteristics of intermediate stages from rod to trolley wire drawing process 147
6 Rys. 9. Wykresy rozciągania przewodów jezdnych poddanych ekspozycji w temperaturach C w czasie 1 h Fig. 9. Schemes of tensile strength trolley wires which undergo exposure at temperatures C in 1 h Rys. 12. Zmiana własności mechanicznych przewodów jezdnych poddanych ekspozycji temperatury od 100 do 220 C w czasie 1 h Rys. 12. Evolution of mechanical properties trolley wires submitted on temperature exposition C for 10 h a b c Rys. 10. Wykresy rozciągania przewodów jezdnych poddanych ekspozycji w temperaturach C w czasie 10 h Fig. 10. Schemes of tensile strength trolley wires which undergo exposure at temperatures C in 10 h Rys. 13. Przewód jezdny Ri65 po technologicznych próbach: a skręcania, b przeginania, c nawijania Fig. 13. View on trolley wire Ri65 type after technological tests: a torsion, b inflexion, c winding Rys. 11. Zmiana własności mechanicznych przewodów jezdnych poddanych ekspozycji temperatury od 100 do 280 C w czasie 1 h Rys. 11. Evolution of mechanical properties trolley wires submitted on temperature exposition C for 1 h praktyczne, z punktu widzenia zachowania się materiału podczas eksploatacji w sieci trakcyjnej, gdzie poddawany jest on krótkotrwałym cyklicznym narażeniom cieplnym. Wyniki testów technologicznych przewodów jezdnych Na rysunkach 13a c przedstawiono fotografie doku- mentujące efekty przeprowadzenia, zgodnie z odpowiednimi normami testów technologicznych skręcania, przeginania oraz nawijania przewodów jezdnych w celu ujawnienia potencjalnych ukrytych wad materiałowych mogących powstać podczas procesu ciągnienia. Badania przeprowadzono dla przewodów ciągnionych z prędkością 20 m/min. Technologiczna próba skręcania (rys. 13a) przewodów jezdnych zakończyła się wynikiem pozytywnym. Po wymaganym przez normę 5-krotnym skręceniu przewodu nie stwierdzono złuszczeń oraz rozwarstwień metalu. Technologiczna próba przeginania (rys. 13b) przewodów jezdnych dała wynik pozytywny, przewód jezdny wytrzymał bez widocznych zmian powierzchniowych 6-krotne przeginanie, spełniając w ten sposób wymagania normy. Próba przeginania przewodu do początku jego rozdzielenia wyniosła 12 przegięć, do całkowitego rozdzielenia przewód wytrzymał 16 przegięć. Technologiczna próba nawijania (rys. 13c) przewodów jezdnych również przyniosła wynik pozytywny, przewód wytrzymał wymagane przez normę 5 nawinięć na trzpień równy jego średnicy, nie wykazując wad ukrytych oraz rozwarstwień. 148
7 Podsumowanie W artykule przedstawiono koncepcję kształtowania walcówki o średnicy 17,5 mm wykonanej z miedzi elektrolitycznej w gat. ETP na przewód jezdny typu Ri65 o polu przekroju poprzecznego 65 mm 2, przeznaczony do rozwieszenia i eksploatacji w miejskiej trakcji trolejbusowej. Zaprojektowano i wykonano zestaw ciągadeł, których schemat zapewnił podczas technologicznych prób ciągnienia, prowadzonych w warunkach przemysłowych, uzyskanie wyrobu całkowicie spełniającego wymagania odpowiednich norm branżowych DIN i DIN dotyczących tego segmentu wyrobów. Dokonano analizy wpływu prędkości ciągnienia na zmianę temperatury odkształcanego metalu, a w efekcie na zmianę własności mechanicznych wyrobu. Stwierdzono, że dla docelowej prędkości ciągnienia wynoszącej 20 m/min, przy istniejącym systemie chłodzenia, możliwe jest otrzymanie przewodu jezdnego spełniającego z naddatkiem wymagania norm (np. wymagania normy: R m min = 360, A 250 min = 3,5 %, ρ max = 17,86 nωm i odpowiednio własności przewodu Ri65: R m = 385, A 250 = 5,9 %, ρ max = 17,13 nωm). Wykonane zgodnie z obowiązującymi normami testy technologiczne nawijania, skręcania i przeginania przewodu jezdnego zakończyły się wynikiem pozytywnym, nie stwierdzono wad ukrytych materiału oraz rozwarstwień. Na podstawie przeprowadzonych badań odporności cieplnej przewodów jezdnych Ri65 stwierdzono, że początek spadku własności wytrzymałościowych dla ekspozycji 1 h ma miejsce powyżej 140 C, natomiast wydłużenie czasu ekspozycji do 10 h obniża tę granicę do 120 C. Całkowita utrata przez przewód jezdny własności mechanicznych, uzyskanych na skutek umocnienia odkształceniowego, ma miejsce dla ekspozycji 1 h powyżej 220 C, wydłużenie czasu ekspozycji do 10 h obniża tę granicę o ok. 40 C. Uzyskane wyniki badań mogą być użyteczne przy projektowaniu technologii produkcji innych typów przewodów jezdnych, wykonanych z różnych gatunków materiału, przy różnym schemacie odkształceń, w szczególności, jeśli chodzi o ustalanie optymalnych parametrów procesu w linii ciągarniczej. Literatura 1. DIN Fahrdrähte. Technische Lieferbedingungen. 2. DIN Fahrdrähte. Rillen-Fahdrähte für elektrische Bahnen Maße und Dauerstrombelastbarkeit. 3. PN-ISO 7800:1984 Metale, Drut, Próba jednokierunkowego skręcania. 4. PN-ISO 7802:2002 Metale, Drut, Próba nawijania. 5. PN-ISO 7801:1984 Metale, Drut, Próba przeginania dwukierunkowego. 6. IEC 60468:1994 Method of measurement of resistivity of metallic materials. ZAPRASZAMY DO REKLAMOWANIA SWOICH WYROBÓW NA NASZYCH ŁAMACH Redakcja RUDY I METALE NIEŻELAZNE przyjmuje odpłatnie wszelkie ogłoszenia i informacje na temat górniczo-hutniczego przemysłu metali nieżelaznych oraz innych podmiotów gospodarki zainteresowanych produkcją i handlem wyrobami z metali nieżelaznych, a także o organizowaniu narad, sympozjów i zjazdów. Podajemy nasz adres: Redakcja czasopisma Rudy i Metale Nieżelazne, Katowice ul. Krasińskiego 13, skr. poczt. 221, tel./fax 032 /
WŁASNOŚCI PRZEWODÓW JEZDNYCH JAKO EFEKT STANU CIEPLNEGO PROCESU CIĄGNIENIA
TADEUSZ KNYCH ARTUR KAWECKI ANDRZEJ MAMALA Rudy Metale R 7 nr UKD 6..:669-: :6.778..:6.7:669.7 WŁASNOŚCI PRZEWODÓW JEZDNYCH JAKO EFEKT STANU CIEPLNEGO PROCESU CIĄGNIENIA Przedstawiono wyniki badań określających
Bardziej szczegółowoDOKUMENT NORMATYWNY 01-3/ET/2008 Przewody jezdne profilowane. Iet-113
Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 2/2009 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z dnia 2 marca 2009 r. DOKUMENT NORMATYWNY 01-3/ET/2008 Przewody jezdne profilowane Iet-113 Warszawa, 2008 rok Właściciel:
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA WŁASNOŚCI STOPU ALUMINIUM KRZEM O NADEUTEKTYCZNYM SKŁADZIE
WYDZIAŁ ODLEWNICTWA AGH Oddział Krakowski STOP XXXIV KONFERENCJA NAUKOWA Kraków - 19 listopada 2010 r. Marcin PIĘKOŚ 1, Stanisław RZADKOSZ 2, Janusz KOZANA 3,Witold CIEŚLAK 4 WPŁYW DODATKÓW STOPOWYCH NA
Bardziej szczegółowoWybrane prace badawcze naukowców z Wydziału Metali Nieżelaznych AGH w zakresie technologii przetwórstwa metali nieżelaznych
XXIII Walne Zgromadzenie Izby 8-9 czerwca 20017 w Krakowie. Wybrane prace badawcze naukowców z Wydziału Metali Nieżelaznych AGH w zakresie technologii przetwórstwa metali nieżelaznych dr inż. Grzegorz
Bardziej szczegółowoPREZENTACJA KATEDRY PRZERÓBKI PLASTYCZNEJ I METALOZNAWSTWA METALI NIEŻELAZNYCH
Seminarium Nowoczesne Materiały i Technologie dla elektroenergetyki Kraków, 26 września 2014r. PREZENTACJA KATEDRY PRZERÓBKI PLASTYCZNEJ I METALOZNAWSTWA METALI NIEŻELAZNYCH NA WYDZIALE METALI NIEŻELAZNYCH
Bardziej szczegółowoBadania wytrzymałościowe
WyŜsza Szkoła InŜynierii Dentystycznej im. prof. A.Meissnera w Ustroniu Badania wytrzymałościowe elementów drucianych w aparatach czynnościowych. Pod kierunkiem naukowym prof. V. Bednara Monika Piotrowska
Bardziej szczegółowoBADANIA CERTYFIKACYJNE NAKŁADEK WĘGLOWYCH CERTIFICATION RESEARCHES OF CARBON CONTACT STRIPS
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2013 Seria: TRANSPORT z. 81 Nr kol. 1896 Andrzej HEŁKA 1, Marek SITARZ 2 BADANIA CERTYFIKACYJNE NAKŁADEK WĘGLOWYCH Streszczenie. Artykuł przedstawia badania i pomiary
Bardziej szczegółowoODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ
Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe (15) nr 1, 2002 Stanisław JURA Roman BOGUCKI ODPORNOŚĆ STALIWA NA ZUŻYCIE EROZYJNE CZĘŚĆ II. ANALIZA WYNIKÓW BADAŃ Streszczenie: W części I w oparciu o teorię Bittera określono
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Próba statyczna rozciągania jest jedną z podstawowych prób stosowanych do określenia jakości materiałów konstrukcyjnych wg kryterium naprężeniowego w warunkach obciążeń statycznych.
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 1 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoOKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK132 NA PODSTAWIE METODY ATND.
37/44 Solidification of Metals and Alloys, Year 000, Volume, Book No. 44 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 000, Rocznik, Nr 44 PAN Katowice PL ISSN 008-9386 OKREŚLENIE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13, Data wydania: 22 kwietnia 2015 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoKonferencja. Ograniczanie strat energii w elektroenergetycznych liniach przesyłowych w wyniku zastosowania nowych nisko-stratnych przewodów
Konferencja Elektroenergetyczne linie napowietrzne i kablowe wysokich i najwyższych napięć Wisła, 18-19 października 2017 Ograniczanie strat energii w elektroenergetycznych liniach przesyłowych w wyniku
Bardziej szczegółowoKarta danych materiałowych. DIN EN ISO 527-3/5/100* minimalna wartość DIN obciążenie 10 N, powierzchnia dolna Współczynik tarcia (stal)
Materiał: Zamknięty komórkowy poliuretan Kolor: Fioletowy Sylodyn typoszereg Standardowe wymiary dostawy Grubość:, mm, oznaczenie: Sylodyn NF mm, oznaczenie: Sylodyn NF Rolka:, m szer. m długość Pasy:
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132
52/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132 J. PEZDA 1 Akademia Techniczno-Humanistyczna
Bardziej szczegółowoKarta danych materiałowych. DIN EN ISO 527-3/5/100* minimalna wartość DIN obciążenie 10 N, powierzchnia dolna Współczynik tarcia (stal)
Materiał: Zamknięty komórkowy poliuretan Kolor: Nieieski Sylodyn typoszereg Standardowe wymiary dostawy Grubość:, mm, oznaczenie: Sylodyn NE mm, oznaczenie: Sylodyn NE Rolka:, m. szer. m długość Pasy:
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM
28/10 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 10 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 10 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM
Bardziej szczegółowoMetody badań materiałów konstrukcyjnych
Wyznaczanie stałych materiałowych Nr ćwiczenia: 1 Wyznaczyć stałe materiałowe dla zadanych materiałów. Maszyna wytrzymałościowa INSTRON 3367. Stanowisko do badania wytrzymałości na skręcanie. Skalibrować
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1449
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1449 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 31 sierpnia 2018 r. Nazwa i adres ARCELORMITTAL
Bardziej szczegółowoNAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH
Bardziej szczegółowoMetale nieżelazne - miedź i jej stopy
Metale nieżelazne - miedź i jej stopy Miedź jest doskonałym przewodnikiem elektryczności, ustępuje jedynie srebru. Z tego powodu miedź znalazła duże zastosowanie w elektrotechnice na przewody. Miedź charakteryzuje
Bardziej szczegółowoSTATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej
Bardziej szczegółowoSubstytucja miedzi przez aluminium współczesne trendy w elektroenergetyce
Seminarium Nowoczesne Materiały i Technologie dla elektroenergetyki Kraków, 26 września 2014r. Substytucja miedzi przez aluminium współczesne trendy w elektroenergetyce Beata Smyrak Kraków, 26 września
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1050 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7, Data wydania: 14 lipca 2015 r. Nazwa i adres AB 1050 AKADEMIA
Bardziej szczegółowo1 Badania strukturalne materiału przeciąganego
Zbigniew Rudnicki Janina Daca Włodzimierz Figiel 1 Badania strukturalne materiału przeciąganego Streszczenie Przy badaniach mechanizmu zużycia oczek ciągadeł przyjęto założenie, że przeciągany materiał
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowo6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA
6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA 6.1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z rodzajami obróbki cieplno plastycznej i ich wpływem na własności metali. 6.2. Wprowadzenie Obróbką cieplno-plastyczną, zwaną potocznie
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE SILUMINU AlSi17Cu3Mg
72/2 Archives of Foundry, Year 2001, Volume 1, 1 (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 2001, Rocznik 1, Nr 1 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE SILUMINU AlSi17Cu3Mg
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
KATEDRA MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Instrukcja przeznaczona jest dla studentów następujących kierunków: 1. Energetyka - sem. 3
Bardziej szczegółowoBADANIA WTRĄCEŃ TLENKOWYCH W BRĄZIE KRZEMOWYM CUSI3ZN3MNFE METODĄ MIKROANALIZY RENTGENOWSKIEJ
BADANIA WTRĄCEŃ TLENKOWYCH W BRĄZIE KRZEMOWYM CUSI3ZN3MNFE METODĄ MIKROANALIZY RENTGENOWSKIEJ R. ROMANKIEWICZ, F. ROMANKIEWICZ Uniwersytet Zielonogórski ul. Licealna 9, 65-417 Zielona Góra 1. Wstęp Jednym
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM
Tomasz Dyl Akademia Morska w Gdyni WPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM W artykule określono wpływ odkształcenia
Bardziej szczegółowoBadania właściwości zmęczeniowych bimetalu stal S355J2- tytan Grade 1
Badania właściwości zmęczeniowych bimetalu stal S355J2- tytan Grade 1 ALEKSANDER KAROLCZUK a) MATEUSZ KOWALSKI a) a) Wydział Mechaniczny Politechniki Opolskiej, Opole 1 I. Wprowadzenie 1. Technologia zgrzewania
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4
INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4 Temat ćwiczenia: Statyczna próba rozciągania metali Celem ćwiczenia jest wykonanie próby statycznego rozciągania metali, na podstawie której można określić następujące własności
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA TECHNICZNA DLA PRZEWODÓW RUROWYCH
PSE-Operator S.A. SPECYFIKACJA TECHNICZNA DLA PRZEWODÓW RUROWYCH Warszawa 2006 1 z 5 SPIS TREŚCI 1.0 WYMAGANIA OGÓLNE... 3 2.0 NORMY... 3 3.0 WYMAGANE PARAMETRY TECHNICZNE... 4 4.0 WYMAGANIA TECHNICZNE...
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA SILUMINU AK12. Ferdynand ROMANKIEWICZ Folitechnika Zielonogórska, ul. Podgórna 50, Zielona Góra
43/55 Solidification of Metais and Alloys, Year 2000, Volume 2, Book No. 43 Krzepnięcie Metali i Stopów, Rok 2000, Rocznik 2, Nr 43 P AN -Katowice PL ISSN 0208-9386 MODYFIKACJA SILUMINU AK12 Ferdynand
Bardziej szczegółowoTablica1. Oporność 1 m drutu przy temperaturze 20oC 1,26 1,34 1,35 1,4 1,07 1,15 1,09 H13J4 H17J5 H20J5 OH23J5 NH19 NH30Pr N50H18S
1. WSTĘP Przedmiotem normy są druty ciągnione okrągłe ze stali I stopów niklu o wysokiej oporności elektrycznej, wytapianych metodami konwencjonalnymi lub w próżni, przeznaczone na elementy oporowogrzejne.
Bardziej szczegółowoANDRZEJ GONTARZ, ANNA DZIUBIŃSKA
ANDRZEJ GONTARZ, ANNA DZIUBIŃSKA Politechnika Lubelska, Katedra Komputerowego Modelowania i Technologii Obróbki Plastycznej ul. Nadbystrzycka 36, 20-618 Lublin a.gontarz@pollub.pl Własności stopu magnezu
Bardziej szczegółowoStopy metali nieżelaznych
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Stopy metali nieżelaznych Nazwa modułu w języku angielskim Non-ferrous alloys
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLISKIEJ Górnictwo z JERZY ANTONIAK, STANISŁAW DEHBNICKI STANISŁAW DRAMSKE SPOSÓB BADANIA LIN NOŚNYCH HA ZMĘCZENIE
Nr 87 ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLISKIEJ Górnictwo z.7 1963 JERZY ANTONIAK, STANISŁAW DEHBNICKI STANISŁAW DRAMSKE SPOSÓB BADANIA LIN NOŚNYCH HA ZMĘCZENIE Streszczenie % W artykule omówiono sposób przeprowadzania
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK9
50/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK9 J. PEZDA 1 Akademia Techniczno-Humanistyczna
Bardziej szczegółowoRELAKSACJA NAPRĘŻEŃ W DRUTACH ZE STOPÓW AlMgSi
TADEUSZ KNYCH ANDRZEJ MAMALA BEATA SMYRAK PIOTR ULIASZ Rudy Metale R52 27 nr 11 UKD 9.715 721 782: :21.315.1.1:9-42:539.389.3 RELAKSACJA NAPRĘŻEŃ W DRUTACH ZE STOPÓW AlMgSi W artykule zamieszczono wybrane
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA
POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: Podstawy techniki i technologii Kod przedmiotu: IS01123; IN01123 Ćwiczenie 5 BADANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka
Politechnika Białostocka WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA Katedra Geotechniki i Mechaniki Konstrukcji Wytrzymałość Materiałów Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Temat ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoWPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM
2/1 Archives of Foundry, Year 200, Volume, 1 Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr 1 PAN Katowice PL ISSN 1642-308 WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM D.
Bardziej szczegółowoBADANIA WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH MATERIAŁÓW KONSTRUKCYJNYCH 1. Próba rozciągania metali w temperaturze otoczenia (zg. z PN-EN :2002)
Nazwisko i imię... Akademia Górniczo-Hutnicza Nazwisko i imię... Laboratorium z Wytrzymałości Materiałów Wydział... Katedra Wytrzymałości Materiałów Rok... Grupa... i Konstrukcji Data ćwiczenia... Ocena...
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób wyciskania wyrobów, zwłaszcza metalowych i zespół do wyciskania wyrobów, zwłaszcza metalowych
PL 219234 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 219234 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 394924 (51) Int.Cl. B21C 23/02 (2006.01) B21C 25/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoWIELOMIANOWE MODELE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH STOPÓW ALUMINIUM
21/38 Solidification of Metals and Alloys, No. 38, 1998 Krzepnięcie Metali i Stopów, nr 38, 1998 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 WIELOMIANOWE MODELE WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH STOPÓW ALUMINIUM PEZDA Jacek,
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE
59/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8, Data wydania: 17 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoMateriałoznawstwo. Wzornictwo Przemysłowe I stopień ogólnoakademicki stacjonarne wszystkie Katedra Technik Komputerowych i Uzbrojenia
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Materiałoznawstwo Nazwa modułu w języku angielskim Materials Science Obowiązuje od roku akademickiego 2014/2015 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Samochodowych
Zespół Szkół Samochodowych Podstawy Konstrukcji Maszyn Materiały Konstrukcyjne i Eksploatacyjne Temat: OTRZYMYWANIE STOPÓW ŻELAZA Z WĘGLEM. 2016-01-24 1 1. Stopy metali. 2. Odmiany alotropowe żelaza. 3.
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ ZAKŁAD METALOZNAWSTWA I ODLEWNICTWA PRZEDMIOT: INŻYNIERIA WARSTWY WIERZCHNIEJ Temat ćwiczenia: Badanie prędkości zużycia materiałów
Bardziej szczegółowoMetaloznawstwo II Metal Science II
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoLogistyka I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-LOG-1082 Podstawy nauki o materiałach Fundamentals of Material Science
Bardziej szczegółowoCZTEROKULOWA MASZYNA TARCIA ROZSZERZENIE MOŻLIWOŚCI BADAWCZYCH W WARUNKACH ZMIENNYCH OBCIĄŻEŃ
Artur MACIĄG, Wiesław OLSZEWSKI, Jan GUZIK Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny CZTEROKULOWA MASZYNA TARCIA ROZSZERZENIE MOŻLIWOŚCI BADAWCZYCH W WARUNKACH ZMIENNYCH OBCIĄŻEŃ Słowa kluczowe Czterokulowa
Bardziej szczegółowoiglidur M250 Solidny i wytrzymały
Solidny i wytrzymały Asortyment Samosmarujące łożyska ślizgowe wykonane z są definiowane przez ich odporność na uderzenia, tłumienie drgań i odporność na zużycie. Są doskonałe w zastosowaniach, gdzie konieczne
Bardziej szczegółowoBADANIA WYTRZYMA OŒCI NA ŒCISKANIE PRÓBEK Z TWORZYWA ABS DRUKOWANYCH W TECHNOLOGII FDM
dr in. Marek GOŒCIAÑSKI, dr in. Bart³omiej DUDZIAK Przemys³owy Instytut Maszyn Rolniczych, Poznañ e-mail: office@pimr.poznan.pl BADANIA WYTRZYMA OŒCI NA ŒCISKANIE PRÓBEK Z TWORZYWA ABS DRUKOWANYCH W TECHNOLOGII
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I SYSTEMÓW INFORMACYJNO-POMIAROWYCH
POLITECHNIKA WASZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTYCZNY INSTYTUT ELEKTOTECHNIKI TEOETYCZNEJ I SYSTEMÓW INOMACYJNO-POMIAOWYCH ZAKŁAD WYSOKICH NAPIĘĆ I KOMPATYBILNOŚCI ELEKTOMAGNETYCZNEJ PACOWNIA MATEIAŁOZNAWSTWA ELEKTOTECHNICZNEGO
Bardziej szczegółowoAkademia Górniczo- Hutnicza Im. Stanisława Staszica w Krakowie
Akademia Górniczo- Hutnicza Im. Stanisława Staszica w Krakowie PODOBIEŃSTWO W WENTYLATORACH TYPOSZEREGI SMIUE Prowadzący: mgr inż. Tomasz Siwek siwek@agh.edu.pl 1. Wstęp W celu umożliwienia porównywania
Bardziej szczegółowoDr inż. Paweł Rokicki Politechnika Rzeszowska Katedra Materiałoznawstwa, Bud. C, pok. 204 Tel: (17) 865-1124. Ciągnienie
Dr inż. Paweł Rokicki Politechnika Rzeszowska Katedra Materiałoznawstwa, Bud. C, pok. 204 Tel: (17) 865-1124 Ciągnienie Ciągnienie jest procesem kształtowania wyrobów długich jak druty i pręty, okrągłych
Bardziej szczegółowoiglidur W300 Długodystansowy
Długodystansowy Asortyment Materiał charakteryzuje duża odporność na zużycie, nawet w niesprzyjających warunkach i z chropowatymi wałami. Ze wszystkich materiałów iglidur, ten jest najbardziej odporny
Bardziej szczegółowoREJESTRACJA PROCESÓW KRYSTALIZACJI METODĄ ATD-AED I ICH ANALIZA METALOGRAFICZNA
22/38 Solidification of Metals and Alloys, No. 38, 1998 Krzepnięcie Metali i Stopów, nr 38, 1998 PAN Katowice PL ISSN 0208-9386 REJESTRACJA PROCESÓW KRYSTALIZACJI METODĄ ATD-AED I ICH ANALIZA METALOGRAFICZNA
Bardziej szczegółowoPrzewody elektroenergetyczne w liniach napowietrznych
Elektroenergetyczne linie napowietrzne i kablowe wysokich i najwyższych napięć Przewody elektroenergetyczne w liniach napowietrznych Wisła, 18-19 października 2017 r. Wymagania dla przewodów W zależności
Bardziej szczegółowo2. WPŁYW ODKSZTAŁCENIA PLASTYCZNEGO NA ZIMNO NA ZMIANĘ WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH METALI
2. WPŁYW ODKSZTAŁCENIA PLASTYCZNEGO NA ZIMNO NA ZMIANĘ WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH METALI 2.1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z możliwością trwałego odkształcenia metalu na zimno oraz z wpływem tego odkształcenia
Bardziej szczegółowoOKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY ATND
28/17 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2005, Rocznik 5, Nr 17 Archives of Foundry Year 2005, Volume 5, Book 17 PAN - Katowice PL ISSN 1642-5308 OKREŚLANIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH SILUMINU AK20 NA PODSTAWIE METODY
Bardziej szczegółowoStal - definicja Stal
\ Stal - definicja Stal stop żelaza z węglem,plastycznie obrobiony i obrabialny cieplnie o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,11% co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie (dla stali
Bardziej szczegółowoDobór materiałów konstrukcyjnych cz. 7
Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 7 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Sprężystość i wytrzymałość Naprężenie
Bardziej szczegółowoANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND
18/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA KRYSTALIZACJI STOPU AlMg (AG 51) METODĄ ATND T. CIUĆKA 1 Katedra
Bardziej szczegółowoPolitechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Ścisła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 2 Laboratorium z przedmiotu:
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY KONSTRUKCYJNE
Stal jest to stop żelaza z węglem o zawartości węgla do 2% obrobiona cieplnie i przerobiona plastycznie Stale ze względu na skład chemiczny dzielimy głównie na: Stale węglowe Stalami węglowymi nazywa się
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE PLASTYCZNOŚĆ. Zmiany makroskopowe. Zmiany makroskopowe
WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE PLASTYCZNOŚĆ Zmiany makroskopowe Zmiany makroskopowe R e = R 0.2 - umowna granica plastyczności (0.2% odkształcenia trwałego); R m - wytrzymałość na rozciąganie (plastyczne); 1
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 067
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 067 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 04 listopada 2016 r. Nazwa i adres AB 067 INSTYTUT
Bardziej szczegółowoRury stalowe. Rury precyzyjne Form 220 i 370
Rury stalowe Rury precyzyjne Form 220 i 370 Produkowane przez Ruukki precyzyjne rury typu Form są przeznaczone do zastosowań, w których wymagana jest doskonała formowalność, spawalność, wytrzymałość, dokładność
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I TRYBOLOGICZNE SILUMINU NADEUTEKTYCZNEGO PO OBRÓBCE CIEPLNEJ
73/2 Archives of Foundry, Year 2001, Volume 1, 1 (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 2001, Rocznik 1, Nr 1 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I TRYBOLOGICZNE SILUMINU NADEUTEKTYCZNEGO
Bardziej szczegółowoNowoczesne technologie i materiały na osnowie aluminium dla elektroenergetyki. T. Knych, A. Mamala, B. Smyrak,
Nowoczesne technologie i materiały na osnowie aluminium dla elektroenergetyki T. Knych, A. Mamala, B. Smyrak, Przykładowe aplikacje aluminium w elektroenergetyce NPA Elpar Nexans TELE-FONIKA 3M Napowietrzne
Bardziej szczegółowoiglidur J Na najwyższych i na najniższych obrotach
Na najwyższych i na najniższych obrotach Asortyment Łożyska ślizgowe z są zaprojektowane tak, aby uzyskać jak najniższe współczynniki tarcia bez smarowania i ograniczenie drgań ciernych. Ze względu na
Bardziej szczegółowoTemat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali
Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali 1.1. Wstęp Próba statyczna rozciągania jest podstawowym rodzajem badania metali, mających zastosowanie w technice i pozwala na określenie własności
Bardziej szczegółowoWytrzymałość Materiałów
Wytrzymałość Materiałów Rozciąganie/ ściskanie prętów prostych Naprężenia i odkształcenia, statyczna próba rozciągania i ściskania, właściwości mechaniczne, projektowanie elementów obciążonych osiowo.
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15, Data wydania: 8 października 2015 r. AB 193 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoAnaliza porównawcza dwóch metod wyznaczania wskaźnika wytrzymałości na przebicie kulką dla dzianin
Analiza porównawcza dwóch metod wyznaczania wskaźnika wytrzymałości na przebicie kulką dla dzianin B. Wilbik-Hałgas, E. Ledwoń Instytut Technologii Bezpieczeństwa MORATEX Wprowadzenie Wytrzymałość na działanie
Bardziej szczegółowoBadania stopów Al-Zr odlewanych w sposób ciągły
A R C H I V E S of F O U N D R Y E N G I N E E R I N G Published quarterly as the organ of the Foundry Commission of the Polish Academy of Sciences ISSN (1897-3310) Volume 13 Special Issue 3/2013 63 68
Bardziej szczegółowoBADANIA OSIOWEGO ROZCIĄGANIA PRĘTÓW Z WYBRANYCH GATUNKÓW STALI ZBROJENIOWYCH
LOGITRANS - VII KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA LOGISTYKA, SYSTEMY TRANSPORTOWE, BEZPIECZEŃSTWO W TRANSPORCIE Aniela GLINICKA 1 badania materiałów, stal, własności mechaniczne BADANIA OSIOWEGO ROZCIĄGANIA
Bardziej szczegółowoiglidur X Technologie zaawansowane
Technologie zaawansowane Asortyment Materiał najlepiej charakteryzuje kombinacja wysokiej odporności temperaturowej z wytrzymałością na ściskanie, jak również wysoka odporność chemiczna. jest przeznaczony
Bardziej szczegółowoNOWA GENERACJA OSPRZĘTU SIECI TRAKCYJNEJ ZE STOPÓW ALUMINIUM
SEMINARIUM INSTYTUTU KOLEJNICTWA NOWA GENERACJA OSPRZĘTU SIECI TRAKCYJNEJ ZE STOPÓW ALUMINIUM Artur Rojek Warszawa, 19 stycznia 2016 r. Osprzęt stosowany obecnie Osprzęt stosowany obecnie Osprzęt stosowany
Bardziej szczegółowoJak projektować odpowiedzialnie? Kilka słów na temat ciągliwości stali zbrojeniowej. Opracowanie: Centrum Promocji Jakości Stali
Jak projektować odpowiedzialnie? Kilka słów na temat ciągliwości stali zbrojeniowej Opracowanie: Centrum Promocji Jakości Stali CO TO JEST CIĄGLIWOŚĆ STALI ZBROJENIOWEJ? Ciągliwość stali zbrojeniowej
Bardziej szczegółowoDobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10
Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Zniszczenie materiału w wyniku
Bardziej szczegółowoPolskie Sieci Elektroenergetyczne Spółka Akcyjna
Polskie Sieci Elektroenergetyczne Spółka Akcyjna STANDARDOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE LINIA NAPOWIETRZNA 400 kv ZAŁĄCZNIK 5 Numer Kodowy: PSE-SF.Linia 400kV.5 PL/2013v1 PRZEWODY ODGROMOWE STALOWO-ALUMINIOWE
Bardziej szczegółowoNOWA GENERACJA oryginalnych fińskich przewodów systemu. PAS typu SAX-W. Do nabycia w dostawach fabrycznych lub z magazynu w Gliwicach GWARANTUJEMY:
UWAGA!!!! UWAGA!!!! UWAGA!!!! UWAGA!!!! UWAGA!!!! NOWA GENERACJA oryginalnych fińskich przewodów systemu PAS typu SAX-W WZDŁUŻNIE USZCZELNIANYCH Do nabycia w dostawach fabrycznych lub z magazynu w Gliwicach
Bardziej szczegółowoIch właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu.
STOPY ŻELAZA Ich właściwości zmieniające się w szerokim zakresie w zależności od składu chemicznego (rys) i technologii wytwarzania wyrobu. Ze względu na bardzo dużą ilość stopów żelaza z węglem dla ułatwienia
Bardziej szczegółowo... Definicja procesu spawania łukowego ręcznego elektrodą otuloną (MMA):... Definicja - spawalniczy łuk elektryczny:...
KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ SPRAWOZDANIE ĆWICZENIE SP-2 LABORATORIUM SPAJALNICTWA Temat ćwiczenia: Spawanie łukowe ręczne elektrodą otuloną Student: Grupa lab.: Prowadzący: Data wykonania ćwicz.: Ocena:
Bardziej szczegółowoRecykling złomu obiegowego odlewniczych stopów magnezu poprzez zastosowanie innowacyjnej metody endomodyfikacji
PROJEKT NR: POIG.01.01.02-00-015/09 Zaawansowane materiały i technologie ich wytwarzania Recykling złomu obiegowego odlewniczych stopów magnezu poprzez zastosowanie innowacyjnej metody endomodyfikacji
Bardziej szczegółowoWpływ promieniowania na wybrane właściwości folii biodegradowalnych
WANDA NOWAK, HALINA PODSIADŁO Politechnika Warszawska Wpływ promieniowania na wybrane właściwości folii biodegradowalnych Słowa kluczowe: biodegradacja, kompostowanie, folie celulozowe, właściwości wytrzymałościowe,
Bardziej szczegółowoSTAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO
STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO Jakościowe porównanie głównych własności stali Tabela daje jedynie wskazówki, by ułatwić dobór stali. Nie uwzględniono tu charakteru obciążenia narzędzia wynikającego
Bardziej szczegółowoAPROBATA TECHNICZNA ITB AT /2011. Stalowe pręty żebrowane B500B do zbrojenia betonu WARSZAWA
APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-8525/2011 Stalowe pręty żebrowane B500B do zbrojenia betonu WARSZAWA Aprobata techniczna została opracowana w Zakładzie Aprobat Technicznych przez mgr inż. Annę KUKULSKĄ-GRABOWSKĄ
Bardziej szczegółowoMateriały Reaktorowe. Właściwości mechaniczne
Materiały Reaktorowe Właściwości mechaniczne Naprężenie i odkształcenie F A 0 l i l 0 l 0 l l 0 a. naprężenie rozciągające b. naprężenie ściskające c. naprężenie ścinające d. Naprężenie torsyjne Naprężenie
Bardziej szczegółowoiglidur G Ekonomiczny i wszechstronny
Ekonomiczny i wszechstronny Asortyment Łożyska pokrywją największy zakres różnych wymagań są po prostu wszechstronne. Polecane są w zastosowaniach ze średnimi lub ciężkimi obciążeniami, średnimi prędkościami
Bardziej szczegółowoPEŁZANIE WYBRANYCH ELEMENTÓW KONSTRUKCYJNYCH
Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: Wprowadzenie PEŁZANIE WYBRANYCH ELEMENTÓW KONSTRUKCYJNYCH Opracowała: mgr inż. Magdalena Bartkowiak-Jowsa Reologia jest nauką,
Bardziej szczegółowo