SKRÓCONY OPIS PROJEKTÓW. Finaliści konkursu Lider Zarządzania w Samorządzie Lokalnym 2004 w kategorii: Przyjazny Urząd

Transkrypt

1 SKRÓCONY OPIS PROJEKTÓW Finaliści konkursu Lider Zarządzania w Samorządzie Lokalnym 2004 w kategorii: Przyjazny Urząd Wśród gmin wiejskich Gmina wiejska Wierzchosławice Wdrożenie systemu zarządzania jakością wg. normy ISO 9001 Innowacja zaproponowana przez Urząd Gminy Wierzchosławice dotyczy wdrożenia w gminie systemu Zarządzania Jakością ISO 9001 w celu zwiększenia skuteczności oraz polepszenia usług świadczonym klientom. Urząd posiada certyfikat od roku System ten obejmuje identyfikacje wszystkich procesów w urzędzie, i na tej podstawie opracowanie i przyjęcie odpowiednich procedur administracyjnych, które regulują załatwianie spraw obywateli oraz kluczowe elementy zarządzania urzędem. Zgłoszona propozycja obejmuje także utworzenie Punktu Informacyjnego, którego zadaniem jest zwiększenie dostępu klientów urzędu do informacji, skrócenie czasu związanego z załatwianiem spraw w urzędzie. Podobnie skutkuje przeniesienie kasy urzędu na parter. Przyjęto Kodeks Etyczny Pracownika Urzędu, który został włączony do systemu zarządzania jakością w urzędzie. Prowadzone są badania opinii mieszkańców. Ich wyniki świadczą o generalnie wysokiej ocenie pracy urzędu przez mieszkańców. Na podkreślenie zasługuje fakt wdrożenia ISO w średniej wielkości gminie wiejskiej co nadal jest zjawiskiem rzadkim. (+ Urząd uzyskał Certyfikat MSWiA Samorząd Inwestujący w Nowoczesne Zarządzanie ) wśród powiatów ziemskich: Starostwo Powiatowe w Raciborzu Usprawnienie obsługi klientów dzięki wdrożeniu systemu zarządzania jakością Praktyka polega na zbudowaniu w starostwie kompleksowego systemu obsługi interesantów opartego na podejściu procesowym opracowanym w ramach certyfikacji ISO Wdrożenie systemu jakości pozwala na wyeliminowanie wszelkiego typu mankamentów w funkcjonowaniu urzędu, co z kolei zwiększa jego wiarygodność. Dzięki temu można łatwiej pozyskać np. fundusze unijne, chętniej zgłaszają się inwestorzy. Poprawia się także system obiegu informacji. Wdrożenie tego systemu wprowadziło jasność w zakresie kompetencji i obowiązków oraz uprawnień. Ponadto osiągnięto usprawnienia wspomnianych procesów, które polegają m.in. na skróceniu czasu ich trwania. Prowadzone badania opinii klientów urzędu pozwalają na stałe doskonalenie jakości pracy. Jest to dobry przykład kompleksowego wdrożenia systemu zarządzania jakością. Starostwo Powiatowe w Namysłowie One Stop Shop Wszystko w jednym miejscu Praktyka polega na zaprojektowaniu urzędu w taki sposób, że wszystkie sprawy, które wymagają bezpośredniego kontaktu z interesantem zostały umieszczone w jednym miejscu, w holu dolnym przy ladach obsługowych. Umożliwiono interesantowi korzystanie z usług starostwa i jednocześnie innych instytucji mających związek z załatwianą sprawą, których centralne siedziby mieszczą się na terenie miasta. Rozwiązanie pozwala efektywnie spędzić czas w instytucji w czasie oczekiwania na załatwienie sprawy. W trakcie oczekiwania na załatwienie swojej sprawy interesant może zapoznać się z bieżącymi wydarzeniami w starostwie ze strony www, bądź z informacji zamieszczanych na tablicach informacyjnych oraz zwiedzić galerię prac lokalnych artystów znajdującą w holu na I piętrze. Czytelna informacja wizualna zapewnia interesantom pewne poruszanie się po urzędzie. 1

2 W wydziałach wprowadzono zasadę zamienności stanowisk pracy, co zostało zapisane w zakresach obowiązków wszystkich pracowników, a w sposób szczególny ten system jest wykorzystywany w wydziałach geodezji i komunikacji, co likwiduje długie oczekiwanie na załatwienie sprawy. Nabywanie nowych doświadczeń zawodowych przez pracowników odbywało się w ramach wewnętrznych spotkań i pod nadzorem kierowników wydziałów. Przykład starostwa namysłowskiego pokazuje, że odpowiednio gospodarując majątkiem powiatu można stworzyć klientowi urzędu warunki porównywalne jak w urzędach w Europie Zachodniej. (+Urząd uzyskał Certyfikat MSWiA Samorząd Inwestujący w Nowoczesne Zarządzanie ) Starostwo Powiatowe w Szczecinku Bliżej obywatela kompetentnie, sprawnie, kompleksowo W ramach tej praktyki przedstawiono całościowe podejście do usprawnienia obsługi interesantów starostwa. Zastosowane rozwiązania organizacyjne pozwoliły optymalnie zaadoptować posiadane nieruchomości do nowoczesnej i skutecznej obsługi interesantów. Klienci urzędu uzyskali możliwość jednoczesnego korzystania z usług administracyjnych i innych związanych ze sprawami załatwianymi w starostwie. Funkcjonujące przy wejściu Biuro Obsługi Interesanta informuje o umiejscowieniu i właściwości wydziałów Starostwa. Dużym ułatwieniem dla interesantów jest ogólnie dostępny poradnik Jak załatwić sprawę, w którym dokonano opisów wydziałów Starostwa, zakresu ich kompetencji, a także zamieszczono kontaktowe numery telefonów. Te same informacje można uzyskać na stronie internetowej i w Biuletynie Informacji Publicznej. Urząd jest w trakcie przygotowywania systemu zarządzania jakością. kategorii małych miast Urząd Miejski w Jarocinie Urząd przyjazny mieszkańcom Otrzymuje wyróżnienie za otwartość w myśleniu o administracji, nieszablonowe pomysły zmierzające do poprawienia jakości usług przy jednoczesnym obniżeniu ich kosztów oraz odwagę w podejmowaniu trudnych i niepopularnych działań restrukturyzacyjnych w urzędzie. Rozwiązanie składa się z serii działań podnoszących jakość, szybkość i dostęp do usług administracyjnych. W ramach "przyjaznego" klientom systemu utworzono Biuro Obsługi Klienta, aktywną stonę WWW, elektroniczny obieg dokumentów, wdrożono system zarządzania jakością ISO 9001oraz wprowadzono ułatwienia w zakresie obsługi niepełnosprawnych. Wyróżnikiem rozwiązania jest jego kompleksowość, otwartość na współpracę z innymi instytucjami (również sektorem prywatnym) oraz opłacalność ekonomiczna, w myśl zasady, że lepsza organizacja pracy i zastosowanie nowych technologii spowoduje, że jakość usług będzie wyższa przy niższych kosztach ich świadczenia. W kategorii małych miast Urząd Miejski w Bychawie Wdrożenie nowoczesnych metod zarządzania potwierdzone przyznaniem certyfikatu ISO 9001 Rozwiązanie Bychawy to nie pojedyńcze narzędzie, ale cały system: Punkt Obsługi Interesantów, poświadczone certyfikatem ISO wdrożenie standardów i kart usług, procedura wewnętrznej oceny pracowników, mechanizm okresowego badania satysfakcji mieszkańców. Tak szeroki dobór narzędzi zarządczych wskazuje na kompleksowe podejście kierownictwa urzędu i rzeczywiście daje szansę na istotną poprawę jakości usług świadczonych mieszkańcom. 2

3 Doświadczenie Bychawy jest tym cenniejsze, że nowatorskie rozwiązania wprowadzono w małej 10- tysięcznej gminie i że zostały one dobrze przetestowane na przestrzeni kilku ostatnich lat. W kategorii małych miast Urząd Miejski w Halinowie Biuro Podawcze Rozwiązanie przedstawione przez Halinów polega na stworzeniu w ramach urzędu jednostki pełniącej funkcję "pierwszego kontaktu". Biuro Podawcze pośredniczy w załatwianiu spraw między interesantami a wydziałami merytorycznymi. O ile w dużych urzędach koncepcja biura podawczego oraz zastosowany w Halinowie sposób jej realizacji nie stanowią szczególnego novum, o tyle w małych jednostkach takie podejście jest wciąż rzadkie i warte rozpowszechnienia. Stworzenie biura spowodowało znaczącą poprawę w zakresie szybkości i jakości obsługi interesantów w urzędzie oraz poprawiło dostęp osób niepełnosprawnych do usług administracyjnych. Lepsza organizacja pracy spowodowała istotne oszczędności czasu pracowników, przyczyniając się do obniżenia kosztów jednostkowych obsługi interesantów. W kategorii dużych miast Urząd Miasta w Częstochowie Przyjazny e-urząd Przedstawiona praktyka prezentuje kompleksowe wykorzystanie rozwiązań elektronicznych do usprawnienia pracy i zapewnienia wysokiej jakości funkcjonownia urzędu. Działania te dotyczą zarządzania informacją oraz dokumentacją, obiegu dokumentów, przekazywania korespondencji, informowania interesantów. System ten jest zintegrowany z Biuletynem Informacji Publicznej, elektronicznym poradnikiem interesanta, bazami danych, systemem rezerwowania sal, systemem monitorowania urzędu i innymi elektronicznymi usługami oferowanymi w ramach samorządu. Kompleksowość podejścia jest elementem najbardziej innowacyjnym i wyróżniającym praktykę. Rozwiązanie poprzez swoją kompleksowość zapewnia też dużą skuteczność w wielu dziedzinach działania urzędu i dzięki stosunkowo niedużym kosztom możemy uznać je za bardzo efektywne. Główne korzyści wynikają z osiągniętej wysokiej jakości obsługi interesantów i niezawodności w skutecznym dostarczaniu usług. Zdobywane doświadczenie w posługiwaniu się elektroniczną dokumentacją i powszechnym dostępem do informacji systematycznie ogranicza koszty materiałów i czasu. w kategorii dużych miast Urząd Miejski w Gliwicach Nowatorskie rozwiązanie w komunikacji wewnętrznej Praktyka koncentruje się przede wszystkim na doskonaleniu obsługi tzw. klientów wewnętrznych poprzez zbudowanie skutecznego i efektywnego systemu dostarczania dla nich niezbędnych informacji przez wyspecjalizowaną jednostkę organizacyjną urzędu - Infopunkt. Celem wprowadzenia tego rozwiązania było skrócenie czasu dostępu pracowników Urzędu do informacji, minimalizacja prawdopodobieństwa korzystania z informacji nieaktualnych lub niepełnych, ograniczenia kosztów dystrybucji i rozpowszechniania informacji zostały w pełni zrealizowane. Jest to rozwiązanie związane z uruchomieniem w urzędzie Intranetu, przez co zapewniony jest bezpośredni dostęp pracowników do aktualnych, ciągle weryfikowanych baz danych oraz zbiorów obowiązujących regulacji prawnych. Infopunkt zapewnia też łatwy dostęp i bieżącą aktualizację zasobów bibliotecznych urzędu. Jednocześnie z tej usługi mogą korzystać także radni i zainteresowani mieszkańcy. Jest to jedna z wielu inicjatyw mających na celu doskonalenie poszczególnych elementów zarządzania w urzędzie, który już od lat ma wdrożony system zarządzania jakością ISO. 3

4 Laureaci konkursu Lider Zarządzania w Samorządzie Lokalnym 2004 w kategorii: Przyjazny Urząd W kategorii gmin wiejskich: Gmina wiejska Inowrocław - Biuro Obsługi Klienta Przedmiotem opisywanej praktyki jest zorganizowanie na parterze urzędu gminy Biura Obsługi Klienta. Miało to na celu zwiększenie skuteczności komunikacji z klientami urzędu, skrócenie czasu obsługi klientów związanego z wypełnianiem wniosków i ich składaniem, a także zwiększenie dostępu mieszkańców do urzędu, m.in. niepełnosprawnym. Biuro obsługi świadczy także dodatkowe funkcje: udziela pomocy obywatelom w wypełnieniu wniosków, świadczy bezpłatną pomoc prawną, oraz udziela informacji na temat sposobu załatwienia różnego rodzaju spraw. Większość klientów urzędu nie ma potrzeby wchodzenia na piętra urzędu, co podnosi efektywność pracy wydziałów merytorycznych i rozdziela klienta od osoby wydającej decyzję. Dla usprawnienia pracy urzędu wprowadzono listę wzorcowych wniosków oraz procedur związanych z uzyskaniem informacji oraz wydaniem decyzji administracyjnych. Procedury te zostały opracowane w roku 2002 jako część procesu certyfikacji wg. normy ISO 9001, ale można je przygotować także bez etapu formalnej certyfikacji, który z punktu widzenia organizacji BOK nie jest konieczny. Wartym uwagi rozwiązaniem jest kwestia usytuowania pokoju Sekretarza Urzędu obok Biura Obsługi Klienta, po to aby klient z bardziej skomplikowaną sprawą miał natychmiastową możliwość rozmowy z członkiem kierownictwa gminy (tu: Sekretarzem) i żeby czuł, że jego sprawą przejmuje się kierownictwo urzędu. Polepsza to odbiór urzędu w oczach mieszkańców, mierzony wynikami ankiet. Na podkreślenie zasługuje wdrożenie systemu zarządzania jakością i w pełni funkcjonalnego BOK w gminie wiejskiej. w kategorii powiatów ziemskich Starostwo Powiatowe w Polkowicach Wielozadaniowy Internetowy System Zarządzania Praktyka umożliwia szybki i kompleksowy dostęp do informacji o terenie: instytucjom publicznym (gminy, powiaty), mieszkańcom, pracownikom administracji, przedsiębiorstwom. Taka informacja, przedstawiona w atrakcyjny możliwość zintegrowany sposób, daje możliwość podjęcia szybkich decyzji z jednoczesnym przedstawieniem jej skutków, co ogranicza koszty oraz czas. Nowatorstwo oraz unikalność prezentowanego rozwiązania polega przede wszystkim na tym, że informacje zawarte w tym systemie są zgromadzone w jednym miejscu, co wyklucza popełnienie błędu mogącego wystąpić przy równoczesnym korzystaniu z kilku źródeł informacji. Stosowane są tu nowoczesne technologie informatyczne pozwalające poprzez stronę internetową starostwa skorzystać z bardzo szerokiej bazy informacyjnej dotyczącej powiatu. Należy sądzić, że w najbliższym czasie wiele innych starostw powiatoweych w kraju będą podążać podobną drogą szerokiego wykorzystywania numerycznych map i elektronicznych systemów informacji o terenie, jako rzeczywistego narzędzia zarządzania. Jak zawsze jednak ktoś musi wyznaczać kierunek przemian. W tej chwili wydaje się, że jest to starostwo polkowickie. w kategorii małych miast Urząd Miasta w Dzierżoniowie Ocena pracowników Urzędu Miasta Propozycja zgłoszona do konkursu przez Dzierżoniów to system oceny pracowników. Choć jest to pojedyńcze narzędzie, nie powinno być wdrażane i analizowane w oderwaniu od całości systemu zarządzania urzędem. Tak właśnie jest w przypadku Dzierżoniowa, który jako pierwszy urząd administracji publicznej w Polsce wprowadził system zarządzania jakością w urzędzie. Procedura oceny pracowników jest jakby ukoronowaniem, dopełnieniem profesjonalnego systemu zarządzania doskonalonego w Dzierżoniowie od wielu już lat. 4

5 Na tle pozostałych propozycji rozwiązanie Dzierżoniowa wyróżnia się pod względem profesjonalizmu i konsekwencji w podejściu do zarządzania usługami w administracji. Dzięki wdrożeniu systemu odnotowano większe zaangażowanie pracowników, wzrost umiejętności zawodowych oraz poprawę efektywności pracy. Rezultatem niskonakładowego rozwiązania opracowanego przez Dzierżoniów jest wyraźnie lepsza jakość usług świadczonych mieszkańcom. W kategorii dużych miast Urząd Miasta Rybnika Doręczanie korespondencji za pośrednictwem gońców Perfekcyjnie zorganizowany system dostarczania korespondencji i komunikacji z mieszkańcami, będący zewnętrznym elementem funkcjonowania urzędu. Rybnik posiadając od kilku lat certyfikat ISO praktycznie wdraża systematyczne doskonalenie obsługi interesantów, skutecznie realizując przyjętą politykę jakości, przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów swego działania. Doręczanie korespondencji na terenie całej gminy za pośrednictwem gońców zatrudnionych w urzędzie jest jednym z elementów kompleksowego systemu obsługi klientów. Gońcy w Urzędzie w Rybniku nie są zwykłymi "listonoszami" roznoszącymi urzędowe pisma i decyzje. Są placówkami Urzędu pracującymi w terenie. Będąc najbliżej klientów spełniają bardzo ważne funkcje w komunikacji dwustronnej. Mieszkańcy, dzięki systemowi, otrzymują korespondencję szybko, niezawodnie i tanio poprzez gońców, którzy są bezpośrednimi reprezentantami urzędu poza jego murami. Na wyróżnienie zasługuje także wzorcowy system naboru i zatrudnienia gońców we współpracy z Urzędem Pracy, metoda monitorowania jakości pracy gońców i stopnia zadowolenia mieszkańców z ich pracy, a także sposób włączenia tej usługi w system elektronicznego obiegu dokumentów. Jest to przykład urzędu, dla którego uzyskanie certyfikatu ISO było nie końcem, ale początkiem procesu usprawnień. 5

6 Finaliści konkursu Lider Zarządzania w Samorządzie Lokalnym 2004 w kategorii: Prorozwojowy Samorząd W kategorii gmin wiejskich Urząd Gminy Cewice - Zespół ds. inwestycji, rozwoju gminy i nadzoru technicznego Rozwiązanie zgłoszone przez gminę Cewice związane jest z dostosowaniem polskiej administracji publicznej do wyzwań, jakie stawia przed nią integracja z Unią Europejską. Istotą rozwiązania jest utworzenie w strukturze organizacyjnej urzędu Zespołu ds. inwestycji, rozwoju gminy i nadzoru technicznego, połączone z dobrą współpracą z sołectwami jako beneficjentami projektów (w kontekście Pomorskiego Programu Odnowy Wsi). Taka integracja funkcji planistycznych i wdrożeniowych, choć w istocie niezwykle prosta - jest nowatorskim rozwiązaniem dla małych gmin wiejskich, a często i większych. Fakt pełnej integracji systemu zarządzania inwestycjami, od momentu identyfikacji projektu, co dzieje się z udziałem społeczności lokalnej na poziomie sołectw, do momentu zakończenia jego realizacji - jest najważniejszą wartością tej propozycji. Koordynacja procesu jest zapewniona przez niezwykle proste narzędzie, jakim jest stały zespół zadaniowy ds. inwestycji i rozwoju gminy, osadzony w strukturze organizacyjnej urzędu gminy. Takie rozwiązanie pozwala na skokowe zwiększenie możliwości absorpcyjnych środków z Unii Europejskiej w małych jednostkach, które nie mogą sobie pozwolić na zatrudnianie zewnętrznych konsultantów. Należy podkreślić, że w organizacji urzędu dominuje forma pracy opartej o stałe zespoły zadaniowe, co już samo w sobie jest innowacją w gminach wiejskich. Ponadto, ocenia się, że w realizację programu odnowy wsi w latach włączono ok różnych mieszkańców w 3 sołectwach na terenie byłych PGR-ów, co jest wartością większą niż pozyskane środki finansowe. Starostwo Powiatowe w Krakowie - EKODACH Praktyka polega na efektywnym sposobie wykorzystania środków z PFOŚIGW. Fundusz dotuje w 50% przedsięwzięcia polegające na likwidacji i utylizacji dachów azbestowych z budynków znajdujących się na terenie gmin w powiecie. Gmina ubiegająca się o dotacje posiada najlepsze rozeznanie co do wielkości problemu na swoim terenie pozwala to na racjonalne wykorzystanie funduszy i rozdzielenie ich stosownie do indywidualnych potrzeb gmin. Dzięki temu mieszkańcy gmin otrzymują pomoc finansową na utylizację szkodliwych pokryć dachowych zawierających azbest. Działalność ta prowadzi do ochrony zdrowia i środowiska, zmniejsza ilość niebezpiecznych odpadów, poprawia estetykę budynków. Na podkreślenie zasługuje dobra i skuteczna współpraca z gminami. Starostwo Powiatowe w Płońsku - Budowa i modernizacja dróg powiatowych współfinansowana przez gminy powiatu Praktyka przedstawia inicjatywę współfinansowania robót drogowo mostowych przy współudziale gmin. Jest to przykład korzyści wynikających z partnerskiej współpracy administracji powiatowej i gminnej. Projekt pozwala polepszyć stan dróg w stosunkowo krótkim czasie, a także kształtować sieć dróg w sposób przemyślany i skoordynowany. Praktyka ta stawia przed JST wymóg koordynacji i współpracy w planowaniu i realizacji zadań Dzięki zastosowaniu tej praktyki poprawił się w znacznym stopniu stan dróg a także bezpieczeństwo ruchu drogowego, skrócono czas dojazdu do najważniejszych ośrodków pracy, nauki i wypoczynku, rozbudzono zainteresowanie inwestowaniem na terenie powiatu. Na podkreślenie zasługuje dobra i skuteczna współpraca starostwa z gminami. W kategorii małych miast: Urząd Miasta i Gminy w Skale - Tworzenie oraz realizacja projektów inwestycyjnych w oparciu o model współpracy publiczno -prywatnej 6

7 Propozycja Skały to podejście do przygotowywania projektów i wdrażania inwestycji, odwołujące się do znanego w różnych regionach Polski modelu Lokalnych Komitetów Inwestycyjnych. Za przygotowanie a później realizację projektu odpowiada wspólny zespół, złożony z koordynatora i pracowników urzędu oraz mieszkańców, którzy mają w przyszłości korzystać z projektowanych rozwiązań. Podejście bazuje na filozofii będącej podstawą ruchu Odnowy Wsi. Jest on zgodne jest z ideą i charakterem programów rozwoju obszarów wiejskich, oraz sprzyja angażowaniu się mieszkańców w sprawy publiczne. Rozwiązanie to ułatwia forsowanie trudnych decyzji lokalizacyjnych i co również ważne - jest zalecane jako właściwa forma programowania inwestycji w ramach funduszy strukturalnych. W kategorii małych miast: Urząd Miasta w Pszowie Zespół ds. promocji, zamówień publicznych środków pomocowych Rozwiązanie polega na utworzeniu wyspecjalizowanego zespołu odpowiedzialnego za identyfikację zewnętrznych źródeł finansowania oraz pozyskiwanie dostępnych środków na realizację inwestycji gminnych. Zespół składa się ze specjalistów z zakresu finansów, zamówień publicznych i środków pomocowych oraz funkcjonuje w ramach dużego Referatu Inwestycji, Remontów, Architektury i Gospodarki Gruntami. Podstawową zaletą rozwiązania przedstawionego przez Pszów jest nie tyle jego szczególne nowatorstwo, co raczej skuteczność i efektywność. Wizytacja w Pszowie potwierdziła, że ten prosty mechanizm po prostu działa, zaś poniesione koszty zwracają się w formie różnego rodzaju korzyści. W ciągu 9 miesięcy funkcjonowania zespołu gmina Pszów pozyskała zewnętrzne środki, o wartości przekraczającej 2 mln zł, na realizację 4 z 7 złożonych projektów. Ich wdrożenie powinno się przełożyć na zwiększenie ilości i jakości usług publicznych dostarczanych mieszkańcom gminy. W kategorii dużych miast: Urząd Miejski w Gliwicach - Centrum Ratownictwa Gliwice W ramach tego wspólnego przedsięwzięcia Miasta Gliwice oraz Powiatu Gliwice nastąpiła integracja wszystkich lokalnych służb: policji, straży pożarnej, pogotowia ratunkowego i wszystkich służb miejskich. Projekt ma znamiona systemowego rozwiązania integrującego i koordynującego działania służb ratowniczych oraz instytucji współdziałających w ramach akcji ratowniczych. Wszystkie służby ratownicze mają jeden, wspólny, bardzo dobrze wyposażony w nowoczesne rozwiązania technologiczne ośrodek dyspozycyjny. Działające w ramach centrum służby wykorzystują wielowarstwowy system map numerycznych umożliwiający pełną charakterystykę terenu i obiektów. Rozbudowany system informacji o terenie połączony z systemem łączności i możliwością kierowania z jednego ośrodka zapewnia doskonałe warunki do zarządzania wszelkimi skomplikowanymi akcjami ratowniczymi. Rozwiązanie to dowodzi umiejętności współpracy Miasta Gliwice z sąsiadującymi jednostkami samorządu, co przekłada się na lepszą organizację niezwykle ważnej usługi jaką jest ratownictwo medyczne. W kategorii dużych miast: Urząd Miejski w Kaliszu - Partnerstwo i współpraca z organizacją pozarządową w zakresie wspierania lokalnego rozwoju gospodarczego 7

8 Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości powołana przez miasto jest kompleksowym przedsięwzięciem, stale rozwijającym się od 1994 roku. Poprzez współpracę Samorządu z organizacją pozarządową utworzono jeden z największych inkubatorów przedsiębiorczości w kraju i zrealizowano wiele programów pomocowych wspierających przedsiębiorczość na terenie miasta i regionu. Dodatkowo Fundacja prowadzi bardzo aktywną działalność szkoleniową i doradczą dla różnych klientów, w tym bezpłatne doradztwo dla osób bezrobotnych. Fundacja realizuje bogatą dzielność wspomagającą procesy integracji europejskiej w regionie, współpracuje z ponad 30 samorządami, prowadzi Euro Info Centrum i Regionalnego Centrum Integracji Europejski, z których korzystają m.in. bezrobotni, zagrożeni bezrobociem, niepełnosprawni, przedsiębiorcy, samorządy. 8

9 Laureaci konkursu Lider Zarządzania w Samorządzie Lokalnym 2004 w kategorii: Prorozwojowy Samorząd W kategorii gmin wiejskich: Urząd Gminy Morawica Rozwój gospodarczy filarem rozwoju gminy Propozycja rozwiązania przedstawiona przez gminę Morawica dotyczy skutecznego wspierania rozwoju przedsiębiorczości na swoim terenie, szczególnie poprzez pozyskiwanie i dobrą obsługę inwestorów. Celem przyjętego rozwiązania jest polepszenia jakości życia mieszkańców gminy poprzez zwiększenie dochodów gminy i wykorzystanie uzyskanych środków na rozbudowę infrastruktury komunalnej oraz rozwój usług edukacyjnych, kultury, sportu, pomocy społecznej. Przedstawiona propozycja zawiera w sobie następujące elementy: uchwaloną 7 lat temu strategię wspierania rozwoju przedsiębiorczości, opis metod konsekwentnego wdrożenia tej strategii wraz ze zmianami w zarządzaniu służącymi wspieraniu przedsiębiorczości w tym ułatwienia w procedurach formalnych, uzbrojenie terenów przeznaczonych pod inwestycje, a także tworzenie przyjaznego klimatu dla inwestorów i przedsiębiorców już działających na terenie gminy m.in. wyróżnianie tych, którzy tworzą i utrzymują miejsca pracy. Grunty sprzedawane są w przetargu publicznym, zaś umowa kupna sprzedaży obwarowana jest notarialnie zapisem o celowym przeznaczeniu gruntów chroni to gminę przed niezgodnym z celem przeznaczeniem gruntów lub opóźnieniem w procesie inwestycyjny. W wypadku nie zakończenia inwestycji w deklarowanym przy zakupie okresie gmina zachowała sobie prawo do odkupienia nieruchomości po cenie sprzedaży, zgodnie z odpowiednimi zapisami w Kodeksie Cywilnym. Aczkolwiek sporo gmin wiejskich ma podobne, atrakcyjne położenie wokół większych lub średnich miast, ale niewiele z nich potrafi ten atut wykorzystać. W przypadku Morawicy należy podkreślić nie atrakcyjne położenie, ale żelazną konsekwencję w realizacji przyjętej strategii, oraz wykorzystywanie do tego celu całego wachlarza nowoczesnych narzędzi zarządzania. Właśnie ten aspekt czyni rozwiązanie zaprezentowane przez Morawicę szeroko replikowanym i wręcz modelowym. W kategorii powiatów ziemskich: Starostwo Powiatowe w Krakowie - Procedura Inicjatyw Samorządowych Projekt przedstawiony przez Powiat Krakowski dotyczy współfinansowania budowy i remontu dróg wspólnie z samorządami gminnymi. Celem wdrożenia procedury jest racjonalne dysponowanie funduszami powiatu i gmin poprzez kierowanie środków na najbardziej istotne i najlepiej przygotowane pod względem formalno prawnym inwestycje drogowe. Jasno i precyzyjnie zostały ustalone warunki współpracy starostwa z gminami, co pozwala na obiektywne zaszeregowanie inicjatyw. Zasady i kryteria ocen zostały dokładnie opisane, tworząc listę rankingową zadań do realizacji. Właśnie spełnienie warunku formalizacji i przejrzystości procesu dotacji dla gmin pozwala na nazwanie tej praktyki modelowym. W kategorii małych miast: Urząd Miejski w Brzesku Technika skutecznego opracowania i sporządzania wniosków o dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych Praktyka polega na wdrożeniu skutecznego systemu przygotowywania projektów i wniosków do zewnętrznych instytucji finansujących. Podstawą systemu jest 6-cio osobowa grupa doradcza burmistrza, składająca się z przedstawicieli Biura Promocji i Rozwoju, wydziału budżetowo - księgowego oraz infrastruktury technicznej. Na forum grupy zestawiane są potrzeby inwestycyjne z dostępnymi możliwościami pozyskania zewnętrznego finansowania. Prowadzi to do uzgodnienia priorytetów i zainicjowania konkretnych działań. Częste spotkania grupy pozwalają na łatwy przepływ informacji oraz przyspieszają proces podejmowania decyzji. 9

10 Bilans osiągniętych korzyści (wielkość pozyskanego dofinansowania) i kosztów wdrożenia przedsięwzięcia (koszty szkoleń członków grupy doradczej) wygląda bardzo imponująco i wskazuje na dużą efektywność zastosowanego mechanizmu działania. W kategorii dużych miast: Urząd Miasta w Koszalinie Koszaliński system oświatowy. Założenia do racjonalizacji wydatków na zadania oświatowe w szkołach podstawowych i gimnazjach miasta Koszalina. Praktyka zawiera kompleksowy, skuteczny, system stymulujący oszczędne wydawanie pieniędzy na oświatę przy jednoczesnym poprawianiu oferty programowej szkół i zabezpieczenia wysokiego poziomu nauczania. Istotą praktyki jest zastosowanie wskaźnika godzinowego, który stanowi kombinację trzech elementów: liczby uczniów w placówce, liczby godzin nauczycielskich w szkole niezbędnej do zrealizowania ramowych planów nauczania, oraz godzin dodatkowych. Poza wprowadzeniem nowego sposobu rozdziału środków na realizację zadań szkolnych w oparciu o tzw. wskaźnik godzinowy pracy nauczyciela w przeliczeniu na jednego ucznia, za najważniejszy efekt wdrożenia systemu można uznać uzyskanie większej samodzielności dyrektorów szkół. Całkowicie dysponując budżetem - dzięki zaoszczędzonym ( zarobionym ) przez szkołę pieniądzom - mogą wpływać na zwiększenie efektywności pracy szkoły zarówno w sferze organizacyjnej jak i dydaktycznej i wychowawczej. Mechanizm ten zasługuje na wyróżnienie ze względu na fakt, iż potrafił znacznie ograniczyć wzrost (w ujęciu realnym) wydatków na edukację, odwracając niebezpieczny dla budżetu trend, i czyniąc to w warunkach spokoju i akceptacji środowiska. 10