Tendencje dotyczące regulacji arbitrażu na Litwie
|
|
- Seweryn Stachowiak
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Vytautas Nekrošius prof. dr hab., Wydział Prawa Uniwersytetu Wileńskiego Tendencje dotyczące regulacji arbitrażu na Litwie Szanowni Państwo i Przyjaciele, przede wszystkim chciałbym serdecznie podziękować wszystkim za poświęcenie cennego czasu i przybycie na Litwę. Jestem przekonany, że w Wilnie spędzą Państwo wspaniałe chwile i te dni na długo pozostaną w pamięci nie tylko jako bogate pod względem zawodowym, lecz także poznawczym. Z przyjaciółmi z Wydziału Prawa z Łodzi dość długo wybieraliśmy temat przewodni tego zjazdu, pragnąc, by był aktualny dla obu państw. Wydaje mi się, że arbitraż jest tą właśnie dziedziną, która zyskała nowy impuls po przejściu naszych państw na drogę demokratycznego rozwoju i gospodarki rynkowej. W swoim wystąpieniu spróbuję zatem dokonać krótkiego przeglądu regulacji prawnych instytucji arbitrażu oraz perspektyw jego rozwoju na Litwie. Mówiąc o obecnej sytuacji na Litwie byłoby niedopatrzeniem przynajmniej w kilku słowach nie przywołać historii tej instytucji. Należy zwrócić uwagę na to, że w okresie międzywojennym na znacznym terytorium Litwy obowiązywała ustawa z 1864 r. o wymiarze sprawiedliwości w sprawach cywilnych Imperium Rosyjskiego oraz ustawa o wymiarze sprawiedliwości. Żadna z nich nie regulowała kwestii związanych z działalnością arbitrażu. W okresie okupacji sowieckiej w załączniku do Kodeksu postępowania cywilnego z 1964 r. zostały utrwalone zasady działalności sądu polubownego, jednak mówi się w nim w istocie jedynie o arbitrażu ad hoc, w dodatku wpływ sądu państwowego na postępowanie był wówczas dość duży. Dlatego w zasadzie o rozwoju instytucji arbitrażu na Litwie możemy mówić dopiero po odzyskaniu niepodległości, a dokładniej od r., kiedy to Sejm Republiki Litewskiej przyjął ustawę Republiki Litewskiej o arbitrażu handlowym, która obowiązuje do dziś (dana ustawa została przygotowana na podstawie ustawy modelowej UNCITRAL). Kolejnym niewątpliwym impulsem dla rozwoju danej instytucji było ratyfikowanie r. przez Sejm Republiki Litewskiej Konwencji nowojorskich z 1958 r. o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych 1. Możemy stwierdzić, że ta ustawa po raz pierwszy wyraźnie odgraniczyła kompetencje sądów państwowych od arbitrażu oraz stworzyła sprzyjające warunki dla rozwoju tej ostatniej instytucji. W zawartej w art. 2 ustawy definicji arbitrażu stwierdza się, że arbitraż to sposób rozstrzygania sporu, gdy osoby fizyczne lub prawne na podstawie porozumienia zawartego w celu rozstrzygnięcia sporu zwracają się lub zobowiązują do zwrócenia się nie do sądu państwowego, a obranej za ich porozumieniem lub wyznaczonej 1 Valstybės Žinios 1995, Nr 10, s Kwartalnik ADR Nr 4(16)/2011 7
2 Nekrošius w trybie określonym ustawowo osoby lub osób trzecich. W tym samym artykule arbitraż instytucjonalny został scharakteryzowany jako arbitraż, w ramach którego za porozumieniem stron rozstrzygnięcie sporu organizuje, obsługuje oraz realizuje inne udzielone za porozumieniem stron pełnomocnictwa stała instytucja arbitrażowa. Uwzględniając specyfikę i wagę działalności instytucji arbitrażowych, uchwała przewidziała specjalny tryb ich powoływania. Artykuł 3 ust. 1 ustawy zakłada, że instytucje arbitrażowe mogą być zakładane jedynie przez stowarzyszenia reprezentujące litewskie podmioty gospodarcze prowadzące działalność w zakresie produkcji, prowadzenia przedsiębiorstw i działalności prawniczej. W ust. 2 tego samego artykułu przewidziano, że statut stałej instytucji arbitrażowej jest rejestrowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Oczywiste jest, że określenie specyficznego kręgu podmiotów uprawnionych do zakładania stałych instytucji arbitrażowych powinno było zapobiec przekształceniu się usług arbitrażu po prostu w biznes oraz pojawieniu się swoich arbitraży. Ustawa ponadto określa spory, które nie mogą zostać przekazane do rozstrzygnięcia w drodze arbitrażu. Zgodnie z jej art. 11 są to spory wynikające ze stosunków konstytucyjnych, pracy, rodzinnych, administracyjnoprawnych, także spory związane z konkurencją, patentami, znakami towarowymi i usługowymi, upadłością oraz spory wynikające z umów konsumenckich. Do arbitrażu nie mogą też być kierowane spory, jeżeli jedna ze stron jest przedsiębiorstwem państwowym czy samorządowym, także urząd lub organizacja państwowa albo samorządowa, z wyjątkiem Banku Litwy, jeżeli dla takiego porozumienia uprzednio nie uzyskano zgody założyciela danego przedsiębiorstwa, urzędu lub organizacji. Jak widzimy, ustawodawca dość mocno ograniczył możliwość podlegania sporów cywilnych arbitrażowi. Podobną sytuację można by było objaśnić faktem, że w 1996 r. zapoczątkowano rozstrzyganie sporów w drodze arbitrażu. Państwo nie miało żadnego doświadczenia w tej dziedzinie, dlatego całkowicie logiczna była chęć przyjrzenia się, jak ta instytucja będzie się rozwijać na Litwie, jakie będą jej pozytywne i negatywne strony. Właśnie te przyczyny przede wszystkim zadecydowały o ostrożnym podejściu ustawodawcy do możliwości poddania rozstrzygnięciu w drodze arbitrażu wszystkich sporów cywilnych. Tym bardziej że w art. 137 ust. 2 pkt 6 KPC przewidziano, że sąd odmawia przyjęcia powództwa, jeżeli strony zawarły porozumienie o przekazaniu danego sporu do rozstrzygnięcia w drodze arbitrażu. Fakt zawarcia porozumienia arbitrażowego w opinii ustawodawcy jest zatem porównywalny do rezygnacji z prawa do obrony sądowej w sądzie państwowym. Z drugiej strony w wielu państwach Europy ograniczane są możliwości rozstrzygania w drodze arbitrażu niektórych sporów cywilnych. Zwłaszcza odnosi się to do sporów wynikających z prawnych stosunków rodzinnych, pracy, administracyjnych oraz upadłościowych. Dane ograniczenia zazwyczaj wiążą się albo z całkowitym zakazem rozstrzygnięcia arbitrażowego sporu wynikłego z danych stosunków (jak w przypadku Litwy), albo z istnieniem określonych dodatkowych warunków przy zawieraniu klauzuli arbitrażowej. Obecnie w Sejmie Republiki Litewskiej omawiana jest nowa redakcja ustawy, w której znacznie liberalniej podchodzi się do danej kwestii. Już sam fakt, że ustawodawca rozważa możliwość rozszerzenia wykazu sporów podlegających rozstrzygnięciu w drodze arbitrażu, dowodzi, że piętnastoletnie doświadczenie arbitrażu na Litwie jest pozytywne. W art. 12 projektu przewidziano, że arbitraż nie może rozstrzygać sporów podlegających 8 Kwartalnik ADR Nr 4(16)/2011
3 Tendencje dotyczące regulacji arbitrażu na Litwie rozpatrzeniu w trybie administracyjnym i spraw, które należą do kompetencji Trybunału Konstytucyjnego. Za niepodlegające rozstrzygnięciu w drodze arbitrażu proponuje się w dalszym ciągu uznawać spory wynikające z rodzinnych stosunków prawnych oraz spory dotyczące patentów, znaków towarowych i rejestracji wzorów. Natomiast wobec sporów wynikających z prawnych stosunków pracy oraz umów konsumenckich pojawia się możliwość rozstrzygania w drodze arbitrażu, jeżeli klauzula arbitrażowa między stronami pojawiła się już po faktycznym wyniknięciu sporu. Spoglądając zatem na ogólną tendencję rozwoju w zakresie rozstrzygania sporów cywilnych w drodze arbitrażu, można ją scharakteryzować jako pozytywną, tj. rozszerzającą się. Wkrótce po przyjęciu ustawy o arbitrażu na Litwie zostały powołane dwie instytucje arbitrażowe założony w 1996 r. przez Litewskie Towarzystwo Prawników Wileński Międzynarodowy Arbitraż Handlowy oraz powołany w 1997 r. Sąd Arbitrażowy przy Stowarzyszeniu Międzynarodowa Izba Handlowa Litwa. W 2003 r. te dwie instytucje połączyły się w Wileński Sąd Arbitrażu Handlowego. Jego założycielami są wszystkie podstawowe przedsiębiorcze organizacje zrzeszone, takie jak: Litewskie Stowarzyszenie Izb Handlowych, Przemysłowych i Rzemieślniczych; Litewska Konfederacja Przemysłowców; Stowarzyszenie Banków Litewskich; Litewskie Stowarzyszenie Przewoźników Drogowych Linava ; stowarzyszenie Infobalt ; Litewska Konfederacja Biznesu ICC Lietuva i Litewskie Towarzystwo Prawników. Już samo przyjrzenie się założycielom arbitrażu pozwala stwierdzić, że dzisiaj jest to podstawowa instytucja arbitrażowa, mimo iż na Litwie działa również kilka innych. Z drugiej strony to, że struktury biznesowe potrafiły zjednoczyć się przy powoływaniu arbitrażu, pozwoliło na uniknięcie wielości instytucji arbitrażowych, jak stało się np. na Łotwie. Obecna sytuacja na Litwie pozwala na skoncentrowanie w jednym arbitrażu najlepszych arbitrów i jednocześnie zwiększa zaufanie przedsiębiorców do danego sposobu rozstrzygania sporów. Dowodem wzrostu zaufania jest też zwiększenie się liczby spraw (dowodzi to też faktu, że rośnie liczba zawieranych klauzul arbitrażowych). Mówiąc o ustawowej regulacji instytucji arbitrażu na Litwie, można wyciągnąć jednoznaczny wniosek, że jest ona zgodna z podstawowymi utrwalonymi w Europie i na świecie zasadami działalności arbitrażu. Ustawa określa zasadę zamkniętości posiedzeń sądu arbitrażowego, a zatem też zasadę poufności samego postępowania; prawo stron uzgodnienia liczby arbitrów oraz trybu ich wyznaczenia (co prawda ustawa zakłada, że jeżeli strony nie porozumieją się co do liczby arbitrów, zostanie wyznaczonych 3 arbitrów); języka arbitrażu (jeżeli arbitraż jest postępowaniem krajowym odbywa się w języku litewskim) i miejsca oraz trybu rozpatrywania sprawy itp. W art. 9 ustawy określono wymagania wobec porozumienia arbitrażowego. Dane porozumienie powinno zostać zawarte na piśmie i powinna w nim zostać odzwierciedlona wola stron przekazania do rozstrzygnięcia sądowi arbitrażowemu wszystkich określonych sporów wynikłych lub mogących wyniknąć między stronami. Ustawa zakłada, że porozumienie arbitrażowe może zostać włączone do umowy podstawowej lub zawarte w formie osobnego porozumienia. Wymóg formy pisemnej w żadnym wypadku nie oznacza jedynie wymogu zawarcia ogólnego porozumienia podpisanego przez strony, mimo iż nie rodzą się żadne wątpliwości co do tego, że właśnie taka forma jest najbezpieczniejsza dla stron. Kwartalnik ADR Nr 4(16)/2011 9
4 Nekrošius W ust. 2 omawianego artykułu stwierdza się, że poza wymienionym sposobem porozumienie zostaje uznane za sporządzone na piśmie również w tych wypadkach, gdy zostało zawarte przez wymianę pism, telegramów, faksów lub innych dokumentów, w których został odnotowany fakt zawarcia takiego porozumienia, lub jeżeli strony wymienią się pozwem albo odpowiedzią na pozew, w których jedna ze stron twierdzi, druga zaś nie zaprzecza, że między nimi zostało zawarte porozumienie arbitrażowe, lub istnieją inne dowody pisemne, że strony zawarły lub uznają porozumienie arbitrażowe. W naszej opinii porozumienie zostanie uznane za zawarte na piśmie, gdy dojdzie do niego poprzez wymianę listów elektronicznych lub z użyciem innych środków przekazywania informacji w formie elektronicznej, które zapewniają zachowanie tekstu. Tym bardziej że możliwość stosowania środków komunikacji elektronicznej została utrwalona również w projekcie nowej redakcji ustawy (artykuł projektu). W art. 10 obowiązującej ustawy przewidziano, że strona ma prawo zaskarżyć w sądzie ważność porozumienia arbitrażowego w oparciu o ogólne podstawy nieważności transakcji. Jeśli mowa o stosunku między arbitrażem i sądem państwowym, konieczne jest omówienie utrwalonej w ustawie, mimo iż w sposób niejasny, jak też rozwiniętej przez praktykę sądową doktryny kompetencje kompetencje. Art. 10 ust. 1 ustawy zakłada, że sąd po otrzymaniu pozwu dotyczącego kwestii, co do której strony zawarły porozumienie arbitrażowe, na żądanie dowolnej ze stron odmawia jego przyjęcia. Sąd Najwyższy Litwy w orzeczeniu z r. w sprawie Nr 3K-3-64/2010, jednoznacznie opowiedział się za tym, że sąd arbitrażowy posiada wyłączne kompetencje rozstrzygnięcia kwestii swoich uprawnień do rozpatrzenia konkretnej sprawy. W orzeczeniu stwierdza się, że w art. 19 ust. 1 ustawy o arbitrażu określono, że sąd arbitrażowy ma prawo samodzielnie podjąć decyzję co do własnych kompetencji dotyczących rozpatrzenia sporu, włączając również przypadki, gdy pojawiają się wątpliwości co do istnienia porozumienia arbitrażowego lub jego ważności. Dana norma imperatywnie utrwala wyłączne prawo sądu arbitrażowego rozstrzygania kwestii ważności lub nieważności porozumienia arbitrażowego, włączając fakt ustalenia, czy zostało ono zawarte. Takie określenie kompetencji, również w przypadku gdy wydano orzeczenie sądu arbitrażowego co do jego kompetencji do rozpatrywania sporu nie neguje prawa strony uznania w sądzie porozumienia arbitrażowego za nieważne 2. Sąd Najwyższy Litwy sformułował zatem dość przyjazną dla postępowania arbitrażowego zasadę, ostro oddzielając kompetencje państwa i sądu arbitrażowego przy rozstrzyganiu kwestii podlegania sporu pod arbitraż. To, że rozstrzygnięcie kwestii podlegania sporu pod arbitraż zostało przypisane do kompetencji sądu arbitrażowego jest bardzo ważnym krokiem w uznaniu wagi danej alternatywnej formy rozstrzygania sporów, równoważnej ze sprawiedliwością sądów państwowych. Niezależnie od prywatnego charakteru postępowania arbitrażowego, przy rozstrzyganiu konkretnych sporów nie jest możliwe uniknięcie określonych powiązań z sądem państwowym (np. już zostało wspomniane, że w sądzie można złożyć pozew w sprawie unieważnienia porozumienia arbitrażowego na ogólnych podstawach uznawania nieważności transakcji). Omówmy podstawowe z tych powiązań. 2 Teismų praktika, Vilnius 2010, Nr 33, s Kwartalnik ADR Nr 4(16)/2011
5 Tendencje dotyczące regulacji arbitrażu na Litwie Stosowanie środków tymczasowej ochrony. W art. 12 ustawy o arbitrażu stwierdza się, że zwrócenie się strony do sądu przed rozpoczęciem postępowania arbitrażowego lub w jego trakcie z wnioskiem o podjęcie środków w celu zabezpieczenia powództwa i wydanie orzeczenia sądu w sprawie zastosowania takich środków nie jest niezgodne z porozumieniem arbitrażowym. W art. 20 ustawy znajdujemy przepis, że jeżeli strony nie porozumiały się inaczej, sąd arbitrażowy może na wniosek dowolnej z nich zobowiązać drugą stronę do zapłacenia określonej kaucji pieniężnej w celu zabezpieczenia powództwa. Sąd arbitrażowy może na wniosek dowolnej ze stron sporu zwrócić się do sądu dzielnicowego według miejsca siedziby sądu arbitrażowego w celu zabezpieczenia powództwa, jeżeli porozumienie stron nie zakłada niczego innego. Z przywołanych artykułów wynika wyraźnie, że sąd arbitrażowy sam może stosować tylko jeden środek ochrony tymczasowej zobowiązanie do zapłacenia odpowiedniej kaucji pieniężnej. W celu zastosowania innych środków, strony mogą same z własnej inicjatywy zwrócić się do sądu państwowego lub może tego dokonać sąd arbitrażowy na wniosek dowolnej ze stron. Praktyka stosowania danych norm jasno pokazała, że określone w art. 20 ustawy kompetencje sądu arbitrażowego nie są skuteczne, gdyż poważnie wydłużają rozwiązanie kwestii zastosowania środków ochrony tymczasowej, co jest całkowicie niezgodne z przeznaczeniem danych środków. Z powyższego względu strony sporu zazwyczaj same zwracają się do sądu państwowego w sprawie zastosowania danych środków, unikając w taki sposób rozstrzygania zasadności odpowiedniego wniosku zarówno w sądzie arbitrażowym, jak i państwowym. Sąd arbitrażowy posiada zatem niedużo pełnomocnictw w zakresie stosowania środków ochrony tymczasowej, co, swoją drogą, czyni dany proces mniej skutecznym i zależnym od stanowiska sądu państwowego. Z powyższego względu, w nowo przygotowanym projekcie ustawy o arbitrażu handlowym zakłada się rozszerzenie kompetencji sądu arbitrażowego w danej dziedzinie. W art. 20 ust. 5 projektu przewidziano, że sąd arbitrażowy ma prawo stosowania środków ochrony tymczasowej, które: 1) w trakcie postępowania arbitrażowego zobowiązałyby stronę do zachowania istniejącej sytuacji faktycznej lub 2) zapobiegły powstaniu lub zwiększeniu się szkody albo zaszkodzeniu w inny sposób postępowaniu arbitrażowemu; lub 3) zobowiązały stronę do wpłacenia kaucji pieniężnej, udzieliły gwarancji bankowej lub ubezpieczenia, z czego zostałoby pokryte późniejsze orzeczenie sądu arbitrażowego; lub 4) pomogły zachować ważne dla rozstrzygnięcia sporu dowody. Obok rozszerzonych kompetencji sądu arbitrażowego w projekcie zarówno w odniesieniu do stron, jak i samego sądu arbitrażowego zostało zachowane prawo zwrócenia się do sądu państwowego w sprawie zastosowania środków ochrony tymczasowej. W art. 27 ust. 1 projektu stwierdza się, że zwrócenie się przez stronę do sądu przed rozpoczęciem postępowania arbitrażowego lub w jego trakcie z wnioskiem o zastosowanie środków ochrony tymczasowej i wydanie orzeczenia sądu w sprawie zastosowania takich środków nie jest sprzeczne z porozumieniem arbitrażowym. W ust. 2 tego samego artykułu stwierdza się, że sąd ma prawo zastosowania środków ochrony tymczasowej i zagwarantowania wyrównania strat na wniosek dowolnej ze stron lub sądu arbitrażowego niezależnie od miejsca siedziby sądu arbitrażowego. Sąd stosuje środki ochrony tymczasowej w trybie Kwartalnik ADR Nr 4(16)/
6 Nekrošius określonym w KPC Republiki Litewskiej. Od r., po wejściu w życie nowych zmian w KPC, na korzyść arbitrażu została rozwiązana również kwestia zastosowania środków ochrony tymczasowej jeszcze przed wniesieniem pozwu do arbitrażu. Współpraca sądu i arbitrażu w zakresie zbierania dowodów. Przepis utrwalony w art. 30 ustawy o arbitrażu określa, że sąd arbitrażowy lub strona zachęcona przez sąd arbitrażowy mają prawo zwrócenia się do sądu dzielnicowego według miejsca siedziby sądu arbitrażowego z wnioskiem o pomoc w uzyskaniu dowodów. Sąd, kierując się KPC Republiki Litewskiej, powinien zrealizować wniosek. W zasadzie podobny przepis istnieje również w projekcie ustawy. Uwzględniając prywatny charakter instytucji arbitrażu, nie powstają żadne wątpliwości, że podobna pomoc sądu państwowego dla sądu arbitrażowego lub strony sprawy jest niezbędna w dążeniu do efektywnego rozstrzygnięcia sporu. Ponieważ sąd arbitrażowy nie ma żadnych cech władzy państwowej, dlatego jego żądania dotyczące przebiegu rozpatrywania sprawy są obowiązujące jedynie dla stron i nie mają żadnej mocy wobec osób, które nie uczestniczą w rozpatrywaniu sprawy. Dlatego żadnej innej drogi niż uzyskanie dowodów koniecznych dla rozpatrzenia sprawy, których strony nie są w stanie uzyskać w trybie ogólnym, w zasadzie być nie może. Zaskarżenie orzeczenia sądu arbitrażowego. Niezależnie od tego, że państwo uznaje orzeczenia sądu arbitrażowego za dokumenty podlegające wykonaniu, ustawa o arbitrażu określa jednak pewne możliwości zaskarżenia danych orzeczeń do sądu państwowego. Co prawda, od razu należu określić dwa zasadnicze warunki: ¾ustawa kategorycznie zakazuje sądowi państwowemu rozpatrującemu skargę dokonywania rewizji treści orzeczenia i ¾ustawa określa wyczerpujący wykaz podstaw, którymi może zostać uzasadniona skarga. W art. 37 ust. 1 ustawy określono, że skarga dotycząca orzeczenia sądu arbitrażowego jest składana w Litewskim Sądzie Apelacyjnym, który na wniosek strony może wstrzymać wykonanie przyjętego orzeczenia do chwili zakończenia rozpatrzenia skargi. Wyczerpujący wykaz podstaw, na których może opierać się skarga, znajduje się w ust. 3 tego samego artykułu. Mogą one zostać podzielone na dwie grupy: podstawy o charakterze procesowym (niezdolność strony do czynności prawnych lub nienależyte jej poinformowanie o rozpatrywaniu sprawy, lub też nieodpowiedni skład sądu arbitrażowego) oraz podstawy związane z interpretacją klauzuli arbitrażowej (kwestie rozstrzygnięte w orzeczeniu, których nie obejmuje klauzula arbitrażowa). Wydawałoby się, że na żadnych innych podstawach skarga nie może zostać wniesiona. Jednak dodatkowe pytania rodzi ust. 5 wspomnianego artykułu, który zakłada, że Litewski Sąd Apelacyjny uchyli orzeczenie sądu arbitrażowego w razie ustalenia, że: 1) przedmiot sporu nie mógł być przedmiotem rozstrzygania przez sąd arbitrażowy zgodnie z ustawodawstwem Republiki Litewskiej lub 2) orzeczenie sądu arbitrażowego jest sprzeczne z porządkiem publicznym utrwalonym przez ustawodawstwo Republiki Litewskiej. Rodzi się więc logiczne pytanie o powiązanie między ust. 2 i 5 omawianego artykułu. Czy podstawy wymienione w ust. 5 powinny być objaśniane jako rozszerzające wykaz podstaw zaskarżenia, czy tylko jako odsyłacz do tego, że w przypadku istnienia podstaw 12 Kwartalnik ADR Nr 4(16)/2011
7 Tendencje dotyczące regulacji arbitrażu na Litwie określonych w ust. 3 orzeczenie sądu arbitrażowego jest uchylane jedynie w przypadku, jeżeli sąd skonstatuje, że ich istnienie jest sprzeczne z podstawami wskazanymi w ust. 5? Litewska praktyka sądowa poszła pierwszą drogą, tj. dominuje stanowisko, że w ust. 5 zostały określone jeszcze dwie dodatkowe podstawy zaskarżenia orzeczenia sądu arbitrażowego. Dane stanowisko jest popierane również przez ustawodawcę, ponieważ w nowym projekcie ustawy właśnie to znalazło odzwierciedlenie. Takie objaśnianie, naszym zdaniem, bardzo rozszerza uprawnienia państwa względem sądów arbitrażowych i jednocześnie zmniejsza ich niezależność. Wydanie nakazu wykonania. Ani obowiązująca obecnie ustawa o arbitrażu, ani projekt nowej ustawy nie zakłada, że sąd arbitrażowy w oparciu o wydane orzeczenie może wydać nakaz wykonania. To prawo należy zatem do sądu państwowego. Tryb wydawania nakazu wykonania został określony w art. 646 KPC. Mimo iż wydający nakaz wykonania sąd I instancji nie ma prawa sprawdzania oraz dokonywania rewizji uprawomocnionego orzeczenia sądu arbitrażowego, jednak uwzględniając duże obciążenie sądów, trzeba stwierdzić, że dany proces w sposób naturalny wydłuża się. Z drugiej strony można by było dyskutować o zasadności danej funkcji sądu państwowego. Wydawałoby się, że byłoby całkiem logiczne udzielenie danego prawa samemu sądowi arbitrażowemu, który wydał orzeczenie w sprawie lub instytucji arbitrażowej. Uogólniając powyższe, można stwierdzić, że rozwój instytucji arbitrażu na Litwie idzie w kierunku liberalizacji, tj. zwiększenia samodzielności danej instytucji i uniezależnienia od państwa. Z drugiej strony warto podkreślić, że możliwości jeszcze bynajmniej nie zostały wyczerpane i uwzględniając tendencje rozwoju arbitrażu, należałoby dalej podążać właśnie w tym kierunku. Abstract The main aspects of procedural and institutional arbitration law in Lithuania are discussed in the article. The article analyzes the assumptions of origin of arbitration law in Lithuania and the main law practice. Also huge attention is paid to the new draft law and for the question which disputes could be submitted to Arbitration. The author positively evaluates the tendencies of the development and makes proposals how to make this institute of civil procedure more effective. Kwartalnik ADR Nr 4(16)/
POSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) SSA Anna Kozłowska
Sygn. akt II CSK 291/10 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 24 listopada 2010 r. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) SSA Anna Kozłowska w sprawie z powództwa
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1999 r. I CKN 1020/98
id: 20160 1. [U]mowa derogacyjna na rzecz sądu zagranicznego oraz na rzecz działającego za granicą sądu polubownego (art. 1105 1 i 2 k.p.c.) musi być poprzedzona istnieniem jurysdykcji krajowej. Przeszkodę
Arbitraż. i spory z zakresu własności intelektualnej
Arbitraż i spory z zakresu własności intelektualnej dr Iga Bałos Krakowska Akademia im. A. Frycza Modrzewskiego Kancelaria Rzeczników Patentowych LOGOPROTECT e-mail: igabalos@vp.pl Warszawa, 13. października
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2012 r. I CSK 354/11
id: 20380 1. [R]oszczenie o wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k. jako spór o prawo majątkowe, pozostaje w dyspozycji stron, a także może stać się przedmiotem
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I PK 142/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 kwietnia 2012 r. SSN Romualda Spyt (przewodniczący) SSN Zbigniew Hajn SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 120/09. Dnia 2 grudnia 2009 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt I CSK 120/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 2 grudnia 2009 r. SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Stanisław Dąbrowski w sprawie
Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. [ ]
Art. 173 Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. [ ] Art. 175 1. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczpospolitej Polskiej sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sady administracyjne
KONWENCJA O UZNAWANIU I WYKONYWANIU ZAGRANICZNYCH ORZECZEŃ ARBITRAŻOWYCH
KONWENCJA O UZNAWANIU I WYKONYWANIU ZAGRANICZNYCH ORZECZEŃ ARBITRAŻOWYCH sporządzona w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 r. (Dz. U. Nr 9 z dnia 16 lutego 1962 r., poz. 41) W Imieniu Polskiej Rzeczypospolitej
Spis treści. 2. Oświadczenia arbitra o bezstronności i niezależności
Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XV XXIII Wstęp... 1 Rozdział I. Zagadnienia ogólne... 11 1. Pojęcie postępowania arbitrażowego... 11 I. Doktrynalne określenia arbitrażu handlowego... 11 II. Arbitraż
ZAPIS NA SĄD POLUBOWNY
ZAPIS NA SĄD POLUBOWNY ZDATNOŚĆ ARBITRAŻOWA Określa dopuszczalność poddania danego sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego ze względu na jego przedmiot. Brak zdatności arbitrażowej oznacza, że rozstrzyganie
Spis treści Wstęp Wykaz skrótów Wykaz literatury Rozdział I. Zagadnienia ogólne
Wstęp... XV Wykaz skrótów... XIX Wykaz literatury... XXIII Rozdział I. Zagadnienia ogólne... 1 1. Sądownictwo polubowne w ogólności... 1 1. Istota sądownictwa polubownego... 1 2. Rodzaje sądownictwa polubownego...
Plan Wykładu. Postępowanie mediacyjne wszczęcie, przebieg, ugoda Postępowanie arbitrażowe przebieg, wszczęcie, wyrok sądu polubownego
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e commerce w obrocie krajowym MAGDALENA ROMATOWSKA Plan Wykładu I. Mediacja
POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CSK 503/11. Dnia 19 października 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt V CSK 503/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 19 października 2012 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Irena Gromska-Szuster w
USTAWA z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze
Kancelaria Sejmu s. 1/6 USTAWA z dnia 22 lipca 2010 r. Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2010 r. Nr 155, poz. 1037. o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo
Sądownictwo polubowne (arbitraŝ) - efektywna metoda rozstrzygania sporów gospodarczych
Sądownictwo polubowne (arbitraŝ) - efektywna metoda rozstrzygania sporów gospodarczych 6 listopada 2007 roku Polska Rada Biznesu adw. Rafał Morek Centrum Mediacyjne i Stały Sąd Polubowny przy Fundacji
POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Staryk
Sygn. akt I UK 206/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 13 marca 2018 r. SSN Krzysztof Staryk w sprawie z odwołania I. J. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R. o ustalenie
Przesłanki nieważności decyzji
Przesłanki nieważności decyzji Na podstawie art.247 1 Ordynacji podatkowej, organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji ostatecznej, która: - została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości, - została
POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Gonera
Sygn. akt I BP 10/16 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 czerwca 2017 r. SSN Katarzyna Gonera w sprawie z powództwa K. K. przeciwko Ognisku Pracy Pozaszkolnej [ ]o uznanie za bezskuteczne zmiany
POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 354/11. Dnia 4 kwietnia 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt I CSK 354/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 4 kwietnia 2012 r. SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dariusz Dończyk SSN Irena Gromska-Szuster w sprawie z powództwa
POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UK 33/11. Dnia 5 października 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt II UK 33/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 5 października 2011 r. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Halina Kiryło SSA Jolanta Frańczak w sprawie
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2014 r. III CZ 39/14
id: 20385 1. Przedmiotem orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie jest rozstrzygnięcie sporu określonego treścią powództwa albo zakończenie postępowania co do tego sporu. Toczący się przed sądem polubownym
Uchwała z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZP 51/06
Uchwała z dnia 4 sierpnia 2006 r., III CZP 51/06 Sędzia SN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) Sędzia SN Zbigniew Strus Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi
POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 49/15. Dnia 9 lipca 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt I CZ 49/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 lipca 2015 r. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSN Marta Romańska w sprawie ze skargi P.D.
UZNAWANIE I WYKONYWANIE WYROKÓW WYDANYCH W ARBITRAŻU INWESTYCYJNYM
UZNAWANIE I WYKONYWANIE WYROKÓW WYDANYCH W ARBITRAŻU INWESTYCYJNYM Justyna Szpara Maciej Łaszczuk Warszawa, 26 października 2010 r. 1 Skróty ECT Karta Energetyczna z 17.12.1991 r. ETS Europejski Trybunał
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 126/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 czerwca 2007 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek SSN Barbara Myszka
Spis treści VII. Wykaz skrótów... Bibliografia...
Wykaz skrótów... Bibliografia... Wstęp... XV XXI XXXI Rozdział I. Zagadnienia ogólne... 1 1. Pojęcie postępowania arbitrażowego... 1 I. Doktrynalne określenia arbitrażu handlowego... 1 II. Arbitraż handlowy
Art k.p.c. Jurysdykcja krajowa to właściwość sądów danego państwa do rozstrzygania sporów w zakresie prawa cywilnego i urzeczywistniania
JURYSDYKCJA KRAJOWA Art. 1097-1110 4 k.p.c. Jurysdykcja krajowa to właściwość sądów danego państwa do rozstrzygania sporów w zakresie prawa cywilnego i urzeczywistniania w tym zakresie norm prawa. Służy
POSTANOWIENIE. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca) SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
Sygn. akt II UK 88/10 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 1 września 2010 r. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca) SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec w sprawie
SPRAWA CYWILNA DROGA SĄDOWA JURYSDYKCJA KRAJOWA
SPRAWA CYWILNA DROGA SĄDOWA JURYSDYKCJA KRAJOWA SPRAWA CYWILNA Art. 1. Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego
KONWENCJA o rozstrzyganiu w drodze arbitrażu sporów cywilnoprawnych wynikających ze. stosunków współpracy gospodarczej i naukowo-technicznej
id: 10051 KONWENCJA o rozstrzyganiu w drodze arbitrażu sporów cywilnoprawnych wynikających ze stosunków współpracy gospodarczej i naukowo-technicznej, podpisana w Moskwie dnia 26 maja 1972 r. Dz.U. z 1974
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV CNP 99/08 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 23 kwietnia 2009 r. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
REGULAMIN SPÓŁDZIELCZEGO ARBITRAŻU KONSUMENCKIEGO
REGULAMIN SPÓŁDZIELCZEGO ARBITRAŻU KONSUMENCKIEGO 1 1. Regulamin stosuje się do rozstrzygania przez Spółdzielczy Arbitraż Konsumencki, zwany dalej: SAK działający przy Stowarzyszeniu Krzewienia Edukacji
POSTANOWIENIE. w sprawie z powództwa L. Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. przeciwko Polskiej Izbie Inżynierów Budownictwa z siedzibą w W.
Sygn. akt I CSK 550/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 14 czerwca 2012 r. SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSA Andrzej Niedużak w sprawie z
POSTANOWIENIE. Protokolant Beata Rogalska
Sygn. akt I CSK 26/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 4 grudnia 2015 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Wojciech Katner SSN Karol Weitz Protokolant Beata Rogalska
Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji. Krajowej Rady Radców Prawnych. Warszawa, dnia 18 czerwca 2018 r.
Warszawa, dnia 18 czerwca 2018 r. Opinia Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji w przedmiocie projektu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych
Wyrok z 10 lipca 2000 r., SK 12/99 POJĘCIE SPRAWY CYWILNEJ
Wyrok z 10 lipca 2000 r., SK 12/99 POJĘCIE SPRAWY CYWILNEJ Rodzaj postępowania: skarga konstytucyjna Inicjator: osoba fizyczna Skład orzekający: 5 sędziów Zdania odrębne: 0 Przedmiot kontroli Wzorce kontroli
SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA
SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA Skarga o wznowienie postępowania jest instytucją wyjątkową w tym znaczeniu, że przysługuje wyłącznie od ściśle określonych orzeczeń i na ściśle określonej podstawie. Ratio
Wyrok z dnia 11 marca 2011 r., II CSK 385/10
Wyrok z dnia 11 marca 2011 r., II CSK 385/10 1. W świetle art. 1162 k.p.c. nie ma znaczenia posiadanie statusu konsumenta przez stronę zapisu na sąd polubowny. 2. Artykuł 77 1 k.c. dotyczy także umów co
Sąd Najwyższy w składzie: SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)
id: 20383 1. [T]ypowe jest i wynikające z charakteru roszczenia o odsetki oraz z ubocznego świadczenia realizującego to roszczenie wobec długu głównego, że w umowach nie potrzeba zawierać osobnych postanowień
Doręczanie pism procesowych w postępowaniu arbitrażowym
Andrzej Tynel konsultant w firmie Baker & McKenzie, honorowy prezes Polskiego Stowarzyszenia Sądownictwa Polubownego Doręczanie pism procesowych w postępowaniu arbitrażowym Możliwość określania przez same
POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CNP 52/18. Dnia 8 stycznia 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Monika Koba
Sygn. akt II CNP 52/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 stycznia 2019 r. SSN Monika Koba po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 stycznia 2019 r. skargi J. B. i
POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Strzelczyk
Sygn. akt V CSK 89/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 listopada 2011 r. SSN Krzysztof Strzelczyk w sprawie z powództwa Jadwigi N. i Krystiana N. przeciwko Jackowi O. oraz z powództwa wzajemnego
POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący) SSN Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca) SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
Sygn. akt III UZ 7/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 18 kwietnia 2011 r. SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący) SSN Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca) SSN Jolanta Strusińska-Żukowska w sprawie
Wada postępowania o udzielenie zamówienia przegląd orzecznictwa. Wpisany przez Katarzyna Gałczyńska-Lisik
Do tego rodzaju wad Sąd Okręgowy w Warszawie zaliczył błędne ustalenie zasad punktacji, która nie uwzględniała sposobu wyboru oferty, gdy dwie lub więcej z nich miały taką samą liczbę punktów. Jedną z
POSTANOWIENIE. SSN Roman Trzaskowski
Sygn. akt I CSK 726/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 czerwca 2019 r. SSN Roman Trzaskowski w sprawie z powództwa Kancelarii Sejmu RP przeciwko Redaktorowi Naczelnemu Dziennika "[ ]" -
Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Bibliografia...
Przedmowa... Wykaz skrótów... Bibliografia... IX XI XV Część I. Komentarz praktyczny z orzecznictwem... 1 Rozdział 1. Miejsce zażalenia wśród środków odwoławczych. 5 1. Klasyfikacja środków zaskarżenia...
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CSK 366/08 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 12 marca 2009 r. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Mirosław Bączyk SSN Krzysztof
KONWENCJA EUROPEJSKA o międzynarodowym arbitrażu handlowym sporządzona w Genewie dnia 21 kwietnia 1961 r. Dz.U. z 1964 r. Nr 40, poz.
id: 10046 KONWENCJA EUROPEJSKA o międzynarodowym arbitrażu handlowym sporządzona w Genewie dnia 21 kwietnia 1961 r. Dz.U. z 1964 r. Nr 40, poz. 270, załącznik Przekład KONWENCJA EUROPEJSKA O MIĘDZYNARODOWYM
Wykład Postępowanie cywilne 22 II 2011
Wykład Postępowanie cywilne 22 II 2011 1. Jakim środkiem zaskarżenia jest skarga kasacyjna 2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej 3. Niedopuszczalność skargi kasacyjnej 4. Legitymacja do wniesienia skargi
POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CSK 207/18. Dnia 6 lutego 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Krzysztof Strzelczyk
Sygn. akt III CSK 207/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 lutego 2019 r. SSN Krzysztof Strzelczyk w sprawie z wniosku S. N. przy uczestnictwie A. N., M. U. i K. C. o stwierdzenie nabycia
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 2015 r. III CZ 20/15
id: 20397 1. [P]ostępowanie sądowe w przedmiocie zbadania zarzutu niewłaściwości sądu polubownego jest postępowaniem wpadkowym, nie dotyczącym istoty sprawy, a jedynie kwestii wstępnej i incydentalnej.
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2014 r. III CZP 128/13
Id: 20382 [S]posób doręczenia określony w art. 1160 k.p.c., należy stosować także do wyroków sądów polubownych. ( ) [B]rak dostatecznych podstaw, aby przez pisemne zawiadomienie, o którym mowa w art. 1160
Uznanie orzeczeń sądów zagranicznych w Stanach Zjednoczonych na przykładzie stanu Nowy Jork 2015-11-27 17:33:09
Uznanie orzeczeń sądów zagranicznych w Stanach Zjednoczonych na przykładzie stanu Nowy Jork 2015-11-27 17:33:09 2 Niniejsze opracowanie odnosi się do tematyki uznawania orzeczeń sądów zagranicznych (w
POSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
Sygn. akt II UK 228/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 stycznia 2012 r. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec w sprawie z wniosku M.-Soda spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przeciwko
SĄD POLUBOWNY przy OKRĘGOWEJ IZBIE RADCÓW PRAWNYCH w WARSZAWIE
SĄD POLUBOWNY przy OKRĘGOWEJ IZBIE RADCÓW PRAWNYCH w WARSZAWIE Regulamin Stałego Sądu Polubownego przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie obowiązujący od 1 grudnia 2010 r. Rozdział 1 Postanowienia
UCHWAŁA. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Anna Owczarek SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska
Sygn. akt III CZP 115/14 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 marca 2015 r. SSN Marta Romańska (przewodniczący) SSN Anna Owczarek SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1999 r. I CKN 654/99
id: 20163 1. Możliwość wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego stanowi ( ) dla uczestników postępowania arbitrażowego szczególny środek zaskarżenia wyroku wydanego w tym postępowaniu, a orzeczenie
REGULAMIN SPRZEDAŻY PREMIOWEJ Moneyback w aptekach i księgarniach. 1. Postanowienia ogólne
REGULAMIN SPRZEDAŻY PREMIOWEJ Moneyback w aptekach i księgarniach 1. Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa warunki uczestnictwa i zasady Sprzedaży Premiowej. 2. Organizatorem Sprzedaży Premiowej
Właściwość rzeczowa. Właściwość miejscowa. Właściwość funkcjonalna
Właściwość sądu Właściwość rzeczowa Właściwość miejscowa Właściwość funkcjonalna Właściwość rzeczowa Art. 16. 1. Sądy rejonowe rozpoznają wszystkie sprawy z wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest
Wyrok z dnia 14 lutego 2005 r. I UK 166/04
Wyrok z dnia 14 lutego 2005 r. I UK 166/04 Powództwo pracownika przeciwko pracodawcy o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy podlega oddaleniu ze względu na brak biernej legitymacji procesowej
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) SSA Barbara Trębska
Sygn. akt II CSK 704/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 września 2014 r. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) SSA Barbara
OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 27 listopada 2017 r.
OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 27 listopada 2017 r. w przedmiocie projektu ustawy o europejskiej partii politycznej i europejskiej fundacji politycznej (nr z wykazu prac legislacyjnych: UC93)
POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski
Sygn. akt V CZ 56/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 17 grudnia 2015 r. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski w sprawie ze skargi H. F.
Umowa o zachowaniu poufności. Aktualne umowy gospodarcze
Umowa o zachowaniu poufności Aktualne umowy gospodarcze Prawo i zarządzanie Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. al. Krakowska 271, 02-133 Warszawa tel.: 22 559 36 00, 559 36 66, faks: 22 829 27 00,
POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CSK 99/15. Dnia 2 grudnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt IV CSK 99/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 2 grudnia 2015 r. SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jan Górowski SSN Anna Kozłowska w sprawie z wniosku H. z siedzibą
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2007 r. V CSK 126/07
id: 20238 1. Zgodnie z art. 2 ustawy nowelizującej [ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. Nr 178, poz. 1478 wstawienie własne], postępowania przed sądami
Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (druk nr 900)
Warszawa, dnia 30 czerwca 2010 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (druk nr 900) I. Cel i przedmiot ustawy
WŁADZA SĄDOWNICZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości
W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości Sądy są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Sądy wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej
POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący) SSN Romualda Spyt SSA K. Staryk (sprawozdawca)
Sygn. akt I UZ 4/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 24 marca 2011 r. SSN Zbigniew Hajn (przewodniczący) SSN Romualda Spyt SSA K. Staryk (sprawozdawca) w sprawie z odwołania S. L. przeciwko
W postępowaniu cywilnym rozróżnia się przede wszystkim właściwość rzeczową oraz właściwość miejscową.
W postępowaniu cywilnym rozróżnia się przede wszystkim właściwość rzeczową oraz właściwość miejscową. Wniesienie sprawy do sądu niewłaściwego nie powoduje nieważności postępowania. Jeżeli wniesiono pozew
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CK 405/04 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 21 grudnia 2004 r. SSN Tadeusz Żyznowski (przewodniczący) SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca) SSA Wojciech
WŁADZA SĄDOWNICZA. PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR LETNI 2014/2015 mgr Anna Kuchciak
WŁADZA SĄDOWNICZA PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR LETNI 2014/2015 mgr Anna Kuchciak Z A S A D A T R Ó J P O D Z I A Ł U W Ł A D Z??? . ( )Z zasady podziału władz wynika, iż władze ustawodawcza, wykonawcza
Pokojowe rozstrzyganie sporów
Pokojowe rozstrzyganie sporów KNZ art. 3 - wyłącznie metodami pokojowymi art. 33 wskazuje metody spór prawny, a nie faktyczny czy polityczny Negocjacje art. 36 KNZ zrównoważone i sprawiedliwe rozwiązanie
POSTANOWIENIE. Sygn. akt III PZ 4/15. Dnia 11 sierpnia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt III PZ 4/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 11 sierpnia 2015 r. SSN Maciej Pacuda (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Dawid Miąsik SSN Krzysztof Staryk w sprawie z powództwa D. K.
POSTANOWIENIE. przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Trybunał Konstytucyjny. po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
Sygn. akt I CSK 16/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 5 listopada 2009 r. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Katarzyna Tyczka-Rote w sprawie
KLAUZULE MEDIACYJNE 97
KLAUZULE MEDIACYJNE 97 KLAUZULE mediacyjne ICC Strony zamierzające skorzystać z Regulaminu Mediacji ICC powinny wybrać jedną z poniższych klauzul, które obejmują różne sytuacje i potrzeby. Strony mogą
Wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie Matyjek przeciwko Polsce - komunikat prasowy
Wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie Matyjek przeciwko Polsce - komunikat prasowy Europejski Trybunał Praw Człowieka ogłosił dzisiaj wyrok w sprawie Matyjek przeciwko Polsce (skarga nr 38184/03). Trybunał
PRZYJMOWANIA I ROZPATRYWANIA
REGULAMIN PRZYJMOWANIA I ROZPATRYWANIA REKLAMACJI I SKARG W ZACHODNIOPOMORSKIEJ SPÓŁDZIELCZEJ KASIE OSZCZĘDNOŚCIOWO - KREDYTOWEJ W SZCZECINIE Szczecin, sierpień 2014 r. I. Zasady Ogólne 1 1. Niniejszy
1.9. Jurysdykcja wyłączna...46 1.9.1. Uwagi ogólne...46 1.9.2. Przypadki jurysdykcji wyłącznej...47 1.10. Umowy jurysdykcyjne...49 1.11.
Spis treści Wykaz skrótów...11 Rozdział pierwszy Rys historyczny współpracy sądowej w sprawach cywilnych i handlowych we Wspólnotach Europejskich i Unii Europejskiej...13 1. Międzynarodowe postępowanie
Regulamin Promocji Balance Transfer na wiosnę
Regulamin Promocji Balance Transfer na wiosnę 1.Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa warunki uczestnictwa i zasady Promocji. 2. Organizatorem Promocji jest Bank BGŻ BNP Paribas S.A. 3. Promocja
POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Barbara Myszka SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
Sygn. akt V CSK 44/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 stycznia 2012 r. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Barbara Myszka SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) w sprawie z powództwa
Rozstrzyganie sporów, roszczeń i spraw dotyczących obciążeń zwrotnych
Rozstrzyganie sporów, roszczeń i spraw dotyczących obciążeń zwrotnych Realizacja transakcji online przebiega na ogół bezproblemowo. Może się jednak zdarzyć, że zetkniesz się z koniecznością rozstrzygnięcia
POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Strus (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca) SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
Sygn. akt I CZ 98/07 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 24 sierpnia 2007 r. SSN Zbigniew Strus (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca) SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian w sprawie z powództwa
Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2003 r. V CK 486/02
id: 20197 1. Przewidziane tym przepisem [art. 1105 2 k.p.c. - wstawienie własne] uzależnienie dopuszczalności skutecznego zastrzeżenia klauzuli arbitrażowej od zagranicznego statusu co najmniej jednej
Postanowienie z dnia 8 lipca 1998 r. III KKO 1/98
Postanowienie z dnia 8 lipca 1998 r. III KKO 1/98 Negatywny spór kompetencyjny nie powstaje w sytuacji, gdy sąd powszechny nie odrzucił pozwu z powodu niedopuszczalności drogi sądowej (art. 199 1 pkt 1
POSTĘPOWANIE NAKAZOWE POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE
POSTĘPOWANIE NAKAZOWE POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE POSTĘPOWANIE NAKAZOWE W postępowaniu nakazowym sądy pierwszej instancji rozpoznają sprawę według właściwości rzeczowej określonej w art. 16, 17 i 461 1 1.
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV CSK 176/06 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 28 listopada 2006 r. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca) SSN Maria
C Statystyki sądowe Sądu Pierwszej Instancji
C Statystyki sądowe Sądu Pierwszej Instancji Ogólne zestawienie informacji o działalności Sądu Pierwszej Instancji 1. Nowe sprawy, sprawy zakończone, sprawy w toku (2000 2006) Nowe sprawy 2. Rodzaje postępowań
W
id: 20410 1. Samo wniesienie skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego (art. 1206 1 k.p.c.), nie stanowi przeszkody do nadania klauzuli w trybie art. 1214 k.p.c., może natomiast prowadzić do odroczenia
REGULAMIN SPRZEDAŻY PREMIOWEJ Moneyback na stacjach benzynowych. 1. Postanowienia ogólne
REGULAMIN SPRZEDAŻY PREMIOWEJ Moneyback na stacjach benzynowych 1. Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa warunki uczestnictwa i zasady Sprzedaży Premiowej. 2. Organizatorem Sprzedaży Premiowej
REGULAMIN SPRZEDAŻY PREMIOWEJ Punkty za gotówkę-grudzień
REGULAMIN SPRZEDAŻY PREMIOWEJ Punkty za gotówkę-grudzień 1. Postanowienia ogólne 1. Niniejszy Regulamin określa warunki uczestnictwa i zasady Sprzedaży Premiowej. 2. Organizatorem Sprzedaży Premiowej jest
Arbiter krajowego Sądu Polubownego jako podatnik podatku od towarów i usług wybrane aspekty
Czynności arbitrów działających na podstawie zleceń sądów polubownych są w większości realizowane na rzecz podmiotów gospodarczych - także czynnych podatników VAT. Przedmiotem poniższej analizy jest weryfikacja
POSTANOWIENIE. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Jan Górowski (sprawozdawca) SSA Michał Kłos. Protokolant Bożena Nowicka
Sygn. akt III CZP 131/07 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 27 lutego 2008 r. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Jan Górowski (sprawozdawca) SSA Michał Kłos Protokolant Bożena Nowicka w
POSTANOWIENIE. SSN Hubert Wrzeszcz
Sygn. akt V CSK 23/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 23 lipca 2015 r. SSN Hubert Wrzeszcz w sprawie ze skargi J. T. i E. T.-H. przy uczestnictwie J. P., H. S., I. T. i M. D. o wznowienie
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt V CNP 27/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 15 maja 2007 r. SSN Gerard Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Grzegorz
POSTANOWIENIE. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Katarzyna Tyczka-Rote SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)
Sygn. akt V CZ 108/12 POSTANOWIENIE Dnia 17 kwietnia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Katarzyna Tyczka-Rote SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca) w sprawie z powództwa
POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 624/15. Dnia 24 czerwca 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:
Sygn. akt II CSK 624/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 czerwca 2016 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Marta Romańska SSN Henryk Pietrzkowski w sprawie z
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt III SK 2/10 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 14 kwietnia 2010 r. SSN Kazimierz Jaśkowski (przewodniczący) SSN Małgorzata Gersdorf SSN Andrzej Wróbel (sprawozdawca)
POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CZ 57/12. Dnia 24 października 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt III CZ 57/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 24 października 2012 r. SSN Anna Owczarek (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Teresa Bielska-Sobkowicz SSN Jan Górowski w sprawie z powództwa