POSTĘPOWANIE NAKAZOWE POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE

Transkrypt

1 POSTĘPOWANIE NAKAZOWE POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE

2 POSTĘPOWANIE NAKAZOWE

3 W postępowaniu nakazowym sądy pierwszej instancji rozpoznają sprawę według właściwości rzeczowej określonej w art. 16, 17 i Postępowanie nakazowe ma charakter fakultatywny Sprawa jest rozpatrywana na posiedzeniu niejawnym Do momentu doręczenia pozwanemu odpisu nakazu zapłaty postępowanie odbywa się bez poinformowania i udziału pozwanego

4 PODSTAWY WYDANIA NAKAZU ZAPŁATY roszczenie pieniężnego albo świadczenie innych rzeczy zamiennych okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu: dokumentem urzędowym, zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem, wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu, zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.

5 PODSTAWY WYDANIA NAKAZU ZAPŁATY Weksle, czeki, warranty i rewersy Umowa, dowód spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego, dowód doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku Wyciągu z ksiąg bankowych podpisany przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzony pieczęcią banku oraz dowód doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty.

6 Dokumenty weksla, czeku, warrantu lub rewersu oraz dokumenty określone w art. 3 powinny być załączone do pozwu w oryginałach. W przypadku braku oryginałów przewodniczący wzywa do ich załączenia w terminie tygodniowym od dnia doręczenia wezwania pod rygorem zwrotu pozwu.

7 BRAK PODSTAW DO WYDANIA NAKAZU ZAPŁATY powód domaga się zasądzenia innych świadczeń niż wymienione w art ; powództwo nie jest powództwem o zasądzenie świadczenia; pozew nie zawiera wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym; z treści pozwu wynika, że miejsce pobytu pozwanego nie jest znane oraz że pozwanemu nie można w kraju doręczyć pozwu wraz z nakazem zapłaty (wniosek z art ); do pozwu nie dołączono dokumentów wymienionych w art. 485

8 Nakaz zapłaty jest szczególnego rodzaju orzeczeniem merytorycznym o charakterze warunkowym Do czasu uprawomocnienia się stwarza domniemanie zasadności roszczenia formalnego zasądzonego w pozwie nakazowym Od momentu doręczenia nakazu zapłaty pozwanemu sprawa jest w toku

9 Nakaz zapłaty wywołuje skutki prawne przed jego uprawomocnieniem, Nakaz zapłaty z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności, Nakaz zapłaty jest tytułem zabezpieczenia do czasu jego uchylenia (art. 496), uprawomocnienia się (art. 494) albo uzyskania cechy natychmiastowej wykonalności (art ), Jeżeli pozwany w terminie 2-tygodniowym od doręczenia nakazu nie wykona zasądzonego świadczenia, to nakaz wydany na podstawie weksla, warrantu, rewersu lub czeku jest natychmiast wykonalny, a zatem jest tytułem egzekucyjnym.

10 Art Jeżeli doręczenie nakazu zapłaty nie może nastąpić dlatego, że miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju, sąd z urzędu uchyla nakaz zapłaty, a przewodniczący podejmuje odpowiednie czynności. 2. Jeżeli po wydaniu nakazu zapłaty okaże się, że pozwany w chwili wniesienia pozwu nie miał zdolności sądowej, zdolności procesowej albo organu powołanego do jego reprezentowania, a braki te nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie zgodnie z przepisami kodeksu, sąd z urzędu uchyla nakaz zapłaty i wydaje odpowiednie postanowienie.

11 Zarzuty wobec nakazu zapłaty nie są środkiem odwoławczym, lecz innym środkiem zaskarżenia w rozumieniu art Opłata wynosi 3/4 opłaty uiszczanej za pozew Pismo procesowe zawierające zarzuty musi odpowiadać wymogom formalnym z art , a nadto zawierać: oznaczenie nakazu zapłaty; zakres zaskarżenia; zarzuty formalne, które należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy Powództwo wzajemne zgłoszone przez pozwanego w zarzutach wobec nakazu zapłaty (lub później) jest rozpoznawane jako zwykłe, oddzielne powództwo (art ).

12 Sąd odrzuca zarzuty wniesione po upływie terminu, nieopłacone lub z innych przyczyn niedopuszczalne, jak również zarzuty, których braków pozwany nie usunął w terminie. Przewodniczący wydziału wzywa pozwanego do uzupełnienia braków formalnych zarzutów w wyznaczonym terminie od doręczenia wezwania pod rygorem odrzucenia zarzutów; postanowienie sądu odrzucające zarzuty kończy postępowanie w sprawie Nakaz zapłaty z chwilą uprawomocnienia się wywołuje skutki zwane prawomocnością materialną, w tym korzysta z powagi rzeczy osądzonej i stanowi tytuł egzekucyjny, który po nadaniu klauzuli wykonalności jest tytułem wykonawczym

13 W razie prawidłowego wniesienia zarzutów przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie ich powodowi. Wskutek wniesienia zarzutów nakaz zapłaty nie traci mocy prawnej W toku postępowania nie można występować z nowymi roszczeniami zamiast lub obok dotychczasowych. Jednakże w razie zmiany okoliczności powód może żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się może nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy.

14 Po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Po wniesieniu zarzutów wobec nakazu zapłaty niedopuszczalne jest wydanie wyroku wstępnego wyrok SN z dnia 3 listopada 2000 r., IV CKN 151/00

15 POSTĘPOWANIE UPOMINAWCZE

16 Postępowanie upominawcze wdrażane jest z urzędu w każdym wypadku, jeżeli według oceny przewodniczącego wydziału istnieją ku temu przesłanki Pozew w postępowaniu upominawczym musi spełniać takie same wymogi formalne jak w postępowaniu zwykłym oraz musi być opłacony w tej samej wysokości co pozew w postępowaniu rozpoznawczym

17 Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. W razie braku podstaw do wydania nakazu zapłaty przewodniczący wyznacza rozprawę, chyba że sprawa może być rozpoznana na posiedzeniu niejawnym.

18 Nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli według treści pozwu: roszczenie jest oczywiście bezzasadne; przytoczone okoliczności budzą wątpliwość; zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego; miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju.

19 Przyjmuje się, że roszczenie jest oczywiście bezzasadne, jeżeli dla każdego prawnika żądanie pozwu na pierwszy rzut oka (prima facie) jest sprzeczne z zasadniczymi i niepodlegającymi różnej wykładni przepisami prawa materialnego, czyli kiedy sama zasada nie znajduje podstawy w prawie materialnym lub pozostaje z nim w sprzeczności

20 W nakazie zapłaty nakazuje się pozwanemu, żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia tego nakazu zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo w tym terminie wniósł sprzeciw do sądu. Od momentu doręczenia pozwanemu nakazu zapłaty sprawa jest w toku

21 W postępowaniu upominawczym środkiem zaskarżenia jest sprzeciw Pismo procesowe zawierające sprzeciw musi odpowiadać wymogom formalnym z art , a nadto zawierać: oznaczenie nakazu zapłaty; zakres zaskarżenia; zarzuty formalne, które należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy; okoliczności faktyczne i dowody na ich poparcie. Sprzeciw wobec nakazu zapłaty nie podlega opłacie sądowej

22 Sąd odrzuca sprzeciw wniesiony po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalny albo którego braków pozwany nie usunął w terminie. Nakaz zapłaty, przeciwko któremu w całości lub w części nie wniesiono skutecznie sprzeciwu, ma skutki prawomocnego wyroku.

23 W razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc, a przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie powodowi sprzeciwu razem z wezwaniem na rozprawę. Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym do czasu uprawomocnienia nie jest ani tytułem egzekucyjnym, ani tytułem wykonawczym w celu jego wykonania czy też zabezpieczenia

24 Postępowanie nakazowe Postępowanie upominawcze 1/4 opłaty za pozew pełna opłata za pozew możliwe jedynie na wniosek nakaz zapłaty stanowi tytuł zabezpieczenia wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności środek zaskarżenia zarzuty dopuszczalność postępowania badana z urzędu nakaz zapłaty nie stanowi tytułu zabezpieczenia ani tytułu wykonawczego środek zaskarżenia - sprzeciw po wniesieniu środka zaskarżenia nakaz zapłaty nie traci mocy po wniesieniu środka zaskarżenia nakaz zapłaty traci moc