DZIAŁALNOŚĆ SZKOLNYCH KLUBÓW WOLONTARIUSZA

Transkrypt

1 DZIAŁALNOŚĆ SZKOLNYCH KLUBÓW WOLONTARIUSZA Szczecin listopad 2013 podsumowanie wyników ankiety 29 października 2013 roku specjalistki ds. wolontariatu Regionalnego Centrum Wolontariatu przy Stowarzyszeniu POLITES w Szczecinie Anna Graczyk-Osowska i Ewelina Putresza, podczas seminarium Klasa z wolontariatem tworzenie i organizacja klas o profilu wolontariackim, które odbyło się w Zachodniopomorskim Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej, przeprowadziły ankietę badającą działalność Szkolnych Klubów Wolontariusza. W badaniu wzięło udział 19 pedagogów i nauczycieli reprezentujących 18 szkół z regionu. Poniższe opracowanie ma na celu podsumowanie i przedstawienie jego wyników.

2 Działalność Szkolnych Klubów Wolontariusza P O D S U M O W A N I E W Y N I K Ó W A N K I E T Y 29 października 2013 roku specjalistki ds. wolontariatu Regionalnego Centrum Wolontariatu przy Stowarzyszeniu POLITES w Szczecinie Anna Graczyk-Osowska i Ewelina Putresza, podczas seminarium Klasa z wolontariatem tworzenie i organizacja klas o profilu wolontariackim, które odbyło się w Zachodniopomorskim Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej, przeprowadziły ankietę badającą działalność Szkolnych Klubów Wolontariusza. W badaniu wzięło udział 19 pedagogów i nauczycieli reprezentujących 18 szkół z regionu. Poniższe opracowanie ma na celu podsumowanie i przedstawienie jego wyników. Zanim jednak rozpocznę podsumowywanie wyników ankiety, chciałbym przybliżyć czytelnikowi, czym w ogóle są SKW. Poniższy cytat pochodzi z publikacji Centrum Wolontariatu w Warszawie, z której treścią warto zapoznać się w całości. Szkolne kluby wolontariusza to grupy młodych, aktywnych ludzi, którzy niosą pomoc potrzebującym, włączają się w rozwiązywanie lokalnych problemów. [...] Charakterystyczne dla szkolnych klubów wolontariusza są założenia, według których działają. Zasady te pozwalają bowiem szkolnym placówkom wolontarystycznym, w odróżnieniu od innych inicjatyw szkolnych i lokalnych, zachować tożsamość. Szkolne kluby wolontariusza charakteryzuje: działanie zgodnie z ideą i w duchu wolontariatu, powołanie koordynatora szkolnego klubu, przygotowywanie młodzieży do podejmowania prac wolontarystycznych, organizowanie i wspieranie ciekawych inicjatyw wolontarystycznych młodzieży, realizowanych w formie projektów, umożliwianie młodym podejmowania działań pomocowych na rzecz potrzebujących w lokalnym środowisku, pomoc szkolnym rówieśnikom w trudnych sytuacjach, wspieranie w rozwijaniu zainteresowań młodzieży, prowadzenie grup wsparcia dla wolontariuszy, kształtowanie postaw wrażliwości, otwartości, empatii i solidarności, wspieranie programów edukacyjno-wychowawczych środowiska szkolnego. Młodzież skupiona w szkolnych klubach wolontariusza podejmuje działania na rzecz dwóch środowisk: społeczności szkolnej jest to zazwyczaj pomoc koleżeńska (uczniowie ze starszych klas pomagają młodszym uczniom, którzy mają trudności w nauce, wspólnie organizują przedsięwzięcia, akcje, np. zbiórki książek dla potrzebujących rówieśników itp.), środowiska lokalnego (ochotnicy pomagają osobom starszym, chorym, niepełnosprawnym, organizują zbiórki, zajęcia w świetlicach dla dzieci, prowadzą zajęcia informatyczne). (źródło: Kosiedowska E., Braun K., Wnuk J., Misztela M., WOLONTARIAT W SZKOLE. Organizacja i prowadzenie Szkolnego Klubu Wolontariusza, Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu, Warszawa 2006, str. 9) Strona 1

3 ANKIETĘ WYPEŁNILI PRZEDSTAWICIELE: - SZKOŁY PODSTAWOWEJ 1 OSOBA - GIMNAZJÓW 7 OSÓB - LICEÓW OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH 6 OSÓB - ZESPOŁÓW SZKÓŁ O RÓŻNYCH POZIOMACH KSZTAŁCENIA 5 OSÓB Wszystkie reprezentowane szkoły to placówki publiczne, finansowane z budżetu jednostek samorządu terytorialnego. Dziesięciu ankietowanych wzięło udział w organizowanym wcześniej przez Regionalne Centrum Wolontariatu szkoleniu dla Koordynatorów SKW. Z pozostałych dziewięciu aż osiem widzi potrzebę przeprowadzenia takiego szkolenia ponownie. W 11 zagadnieniach merytorycznych pedagodzy odpowiadali bardzo odmiennie na następujące pytania: Jakie działania zostały podjęte w ramach działalności SKW? Ilu wolontariuszy działa w SKW? Jakie działania podejmują wolontariusze działający w SKW? Czy zostały opracowane zasady pracy wolontariuszy? Czy z wolontariuszami działającymi w SKW są podpisywane porozumienia? Jakie tematy szkoleń byłyby cenne dla wolontariuszy działających w SKW? W jaki sposób nagradzani są wolontariusze działający w SKW? Jakie sukcesy odnosili dotychczas Koordynatorzy SKW? Jakie dotychczas napotkano przeszkody i jakie widoczne są zagrożenia w kontynuacji działań wolontarystycznych w szkole? Z jakich przyczyn nie zostały podjęte działania z wolontariuszami? (w przypadku szkół, w których nie działają SKW) Jakie formy wsparcia ze strony Stowarzyszenia POLITES pomogłyby w pracy Koordynatora SKW? Z odpowiedzi ankietowanych wynika, że w dwunastu z osiemnastu szkół istnieją Szkolne Kluby Wolontariusza lub nieformalne grupy młodzieży o podobnym charakterze, które na potrzeby poniższego opracowania będę uznawać jako SKW. Wszystkie istniejące SKW oprócz rekrutacji wolontariuszy podjęły już działania składające się na obszary ich działalności, o których za chwilę. Niepokojące wydaje się, że zaledwie cztery z nich prowadzą promocję swoich działań. W przypadku pozostałych sześciu szkół trwają działania zmierzające do utworzenia Szkolnego Klubu Wolontariusza. Łącznie w jedenastu Klubach działa 236 wolontariuszy (jeden klub nie określił liczby członków), co daje nam średnio około 21 wolontariuszy na każdą szkołę. Wolontariusze podejmują najczęściej działania na rzecz środowiska lokalnego, a więc stałą pomoc innym placówkom (domy dziecka i przedszkola) i wolontariat akcyjny (WOŚP i inne zbiórki). Strona 2

4 Często także sprzątają groby na cmentarzach, czy pomagają osobom starszym. Oryginalne wydaje się częste wśród SKW podejmowanie działań na rzecz zwiększania liczby dawców krwi i promowanie rejestrowania się w bazach dawców organów i szpiku kostnego. Koordynatorzy wskazali także po jednym działaniu wolontariuszy na rzecz społeczności szkolnej: pomoc koleżeńską, sadzenie kwiatów, czy pomoc w bibliotece szkolnej. W ośmiu badanych Klubach zostały spisane zasady pracy wolontariuszy w postaci Regulaminu i/lub Karty Etycznej Wolontariusza. W czterech Klubach są podpisywane porozumienia z wolontariuszami. Koordynatorzy istniejących SKW wskazują, że najcenniejsze byłoby przeprowadzenie dla wolontariuszy warsztatu wprowadzającego. Dużo rzadziej pojawiają się tu takie zagadnienia, jak: komunikacja interpersonalna, wolontariat pierwszy krok na rynek pracy, wolontariat europejski, czy różne szkolenia, które pomogłyby im w pracy z trudnymi podopiecznymi. W prawie wszystkich przypadkach wolontariusze są nagradzani dyplomem i podwyższoną oceną z zachowania. Czasami zdarza się nagroda książkowa i zaświadczenie wykonania pracy wolontariackiej. oryginalnym sposobem nagradzania wolontariuszy jest, wymieniony w jednym przypadku, wspólny wyjazd turystyczny. Koordynatorzy SKW nie widzą dla siebie większych korzyści i sukcesów. Najczęściej wymieniane były tu podziękowania od dzieci i innych placówek, z którymi SKW współpracują. Zauważają oni za to bardzo wiele przeszkód w działaniu takich Klubów. Wskazują przede wszystkim na konieczność dojazdu wolontariuszy do miejsca odbywania wolontariatu, stopniowy spadek aktywności młodzieży i egoistyczna postawa innych uczniów. Pojawiły się tu też: brak środków finansowych, zbyt duże wymagania wobec siebie, ograniczony czas młodzieży, a nawet spadek zaangażowania samego Koordynatora. Od Stowarzyszenia POLITES Koordynatorzy Szkolnych Klubów Wolontariusza spodziewają się najczęściej pomocy w postaci przeprowadzania szkoleń i warsztatów oraz informowania o działalności Regionalnego Centrum Wolontariatu. Kilka razy pojawiła się także odpowiedź wskazująca na konieczność organizowania większej ilości spotkań takich jak seminarium, na którym odbywałaby się wymiana dobrych praktyk. Pedagodzy i nauczyciele, którzy pracują w szkołach, gdzie nie istnieją Szkolne Kluby Wolontariusza bardzo często nie potrafili wskazać przyczyny. Tylko w dwóch przypadkach przyznają, że jest to przede wszystkim brak przygotowania merytorycznego Koordynatorów SKW. Z ogółu odpowiedzi można wyciągnąć wniosek, że najczęściej przyczynami braku Szkolnych Klubów Wolontariusza w szkołach regionu są: brak świadomości o możliwości zakładania SKW oraz niechęć ze strony dyrekcji szkoły do zakładania takich grup. Powyższe badanie miało na celu poznanie działań Klubów w regionie. Jego wyniki pomogą pracownikom Regionalnego Centrum Wolontariatu i Koordynatorom SKW w regionie w profesjonalizacji i standaryzacji działań Klubów, które są bardzo ważne w kształtowaniu postaw altruistycznych młodzieży, bo to okres nauki w szkole jest do tego najodpowiedniejszy. [opracowanie: Krzysztof Winiarczyk Regionalne Centrum Wolontariatu przy Stowarzyszeniu POLITES] Strona 3

5 Regionalne Centrum Wolontariatu jest współfinansowane przez Urząd Miasta Szczecin Regionalne Centrum Wolontariatu przy Stowarzyszeniu POLITES ul. Dworcowa 19/205, Szczecin tel Strona 4