Uniwersytet Warszawski Wydzia Chemii. El bieta Wagner-Czauderna Tadeusz Krawczyƒski vel Krawczyk. Laboratorium Chemii

Transkrypt

1 Uniwersytet Warszawski Wydzia Chemii El bieta Wagner-Czauderna Tadeusz Krawczyƒski vel Krawczyk Laboratorium Chemii skrypt dla studentów Mi dzywydzia owych Studiów Ochrony Ârodowiska i Wydzia u Fizyki UW

2 Uniwersytet Warszawski Wydzia Chemii El bieta Wagner-Czauderna Tadeusz Krawczyƒski vel Krawczyk Laboratorium Chemii skrypt dla studentów Mi dzywydzia owych Studiów Ochrony Ârodowiska UW Warszawa 2012

3 Korekta Ma gorzata Galus Sk ad i amanie Pracownia DTP Aneta Osipiak-Wypiór Copyright by Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012 Copyright by El bieta Wagner-Czauderna and Tadeusz Krawczyƒski vel Krawczyk 2012 Wszelkie prawa zastrze one Wydanie III

4 Autorzy serdecznie dzi kujà Pani prof. dr hab. Krystynie Pyrzyƒskiej i Panu prof. dr. hab. Markowi Kalinowskiemu za cenne uwagi, dotyczàce ostatecznej koncepcji pracy

5

6 Spis treêci Zasady BHP w laboratorium chemicznym Regulamin laboratorium chemicznego dla studentów MSOÂ UW Tematy çwiczeƒ wykonywanych podczas zaj ç Laboratorium Chemii dla studentów MSOÂ UW Sposób prowadzenia dziennika laboratoryjnego Zasady pracy w laboratorium chemicznym Równania reakcji chemicznych åwiczenia wst pne (typy reakcji) ANALIZA JAKOÂCIOWA Analiza kationów I (Al 3+, NH + 4, Ca 2+, Mg 2+ ) Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu Al Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu NH Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu Ca Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu Mg Sposób wykonania analizy kationów I Analiza kationów II (Ag +, Cu 2+, Fe 3+, Cr 3+ ) Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu Ag Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu Cu Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu Fe Reakcje charakterystyczne i wykrywanie kationu Cr Sposób wykonania analizy kationów II Reakcje charakterystyczne dla poszczególnych kationów Analiza mieszaniny dwóch kationów Analiza anionów (SO 2 4, CO 2 3, C 2 O 2 4, PO 3 4, Cl, I, NO 3 ) Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu SO Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu CO Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu C 2 O Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu PO Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu Cl Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu I Reakcje charakterystyczne i wykrywanie anionu NO Sposób wykonania analizy anionów Reakcje charakterystyczne dla poszczególnych anionów Wykrywanie anionów w mieszaninach, zawierajàcych dwa aniony Analiza soli

7 ANALIZA ILOÂCIOWA Iwona Paleska, Magdalena Maj- urawska Sposoby nastawiania mian roztworów Alkacymetria. Miareczkowanie kwasowo-zasadowe Nastawianie miana kwasu solnego Podstawowe wzory stosowane przy obliczeniach ph roztworów Przyk ady pytaƒ i zadaƒ do sprawdzianu koƒcowego

8 Zasady BHP w laboratorium chemicznym 1. Studentom zabrania si : jedzenia, picia, ucia gumy, palenia tytoniu oraz u ywania telefonów komórkowych w sali çwiczeƒ; wykonywania jakichkolwiek doêwiadczeƒ niezwiàzanych z tematem çwiczeƒ, tzn. takich, które nie sà opisane i zalecane do wykonania w niniejszym skrypcie; przenoszenia na sto y laboratoryjne odczynników, które sà do dyspozycji wszystkich studentów pracujàcych na sali; z tymi odczynnikami nale y pracowaç w miejscu, w którym si znajdujà (na pó kach lub pod wyciàgami na koƒcu sali); samodzielnego zapalania palników. 2. Studentom nakazuje si : nosiç odzie ochronnà (fartuch laboratoryjny) w sali çwiczeƒ; pracowaç wy àcznie pod wyciàgiem, je eli jest to zalecane podczas przeprowadzania eksperymentu; zachowaç szczególnà ostro noêç podczas ogrzewania roztworów, czy rozcieƒczania st onych roztworów kwasów lub zasad; utrzymywaç swoje miejsce pracy (stó laboratoryjny i jego otoczenie, z w àczeniem ca ej sali çwiczeƒ) w porzàdku i czystoêci; usuwaç roztwory soli metali ci kich oraz roztwory, zawierajàce ciecze organiczne, do odpowiednich pojemników, a nie do zlewu; umyç d onie przed ka dym wyjêciem z laboratorium; niezw ocznie zawiadomiç asystenta, przebywajàcego w sali çwiczeƒ, o zdarzeniu gro àcym studentom utratà zdrowia. NIEPRZESTRZEGANIE PODANYCH ZASAD GROZI UTRATÑ ZDROWIA I STWARZA ZAGRO ENIE DLA OTOCZENIA 7