BIOTECHNOLOGIA CHEMIA ORGANICZNA - LABORATORIUM ZASADY PRACY W LABORATORIUM POLITECHNIKA ŚLĄSKA

Transkrypt

1 POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA CHEMII ORGANICZNEJ, BIOORGANICZNEJ I BIOTECHNOLOGII CHEMIA ORGANICZNA - LABORATORIUM ZASADY PRACY W LABORATORIUM BIOTECHNOLOGIA Rafał Jędrysiak 2014/2015

2 W laboratoriach Katedry Chemii Organicznej, Bioorganicznej i Biotechnologii w trosce o zdrowie i bezpieczeństwo pracujących tam osób obowiązują następujące 1. Nakazy i zakazy 1.1. W salach laboratoryjnych mogą przebywać jedynie osoby upoważnione studenci odbywający ćwiczenia i pracownicy Katedry Osoby przebywające w laboratoriach Katedry zobowiązane są nosić okulary ochronne. Okularami ochronnymi NIE SĄ okulary korekcyjne. Zabrania się noszenia szkieł kontaktowych Praca w laboratoriach dozwolona jest jedynie w fartuchu laboratoryjnym (nie z tworzyw sztucznych) 1.4. Praca w laboratorium dozwolona jest jedynie, gdy w tym samym lub sąsiednim laboratorium znajdują się inne osoby, z którymi można nawiązać kontakt głosowy Przed rozpoczęciem jakichkolwiek czynności z substancjami, które mogą być toksycznymi, drażniącymi, parzącymi, wybuchowymi lub żrącymi bezwzględnie należy zapoznać się z ich właściwościami i niebezpieczeństwami grożącymi przy pracy z nimi W pomieszczeniach laboratoryjnych obowiązuje zakaz jedzenia, picia W pomieszczeniach laboratoryjnych obowiązuje zakaz palenia tytoniu W pomieszczeniach laboratoryjnych obowiązuje zakaz chodzenia w butach na wysokich obcasach W trakcie ćwiczeń obowiązuje zakaz korzystania z telefonów komórkowych (rozmowy, SMS, transmisja danych) W trakcie ćwiczeń laboratoryjnych nie jest zalecane noszenie biżuterii Odpady nie mogą być wylewane do kanalizacji, a jedynie do odpowiednich pojemników na odpady. Wyjątkiem są niewielkie objętości wodnych roztworów naturalnych aminokwasów, cukrów i niektórych prostych soli

3 Toksyczne właściwości większości substancji nie są dokładnie znane w związku z tym praca w laboratorium może być niebezpieczna i szkodliwa dla zdrowia, gdy toksyczne substancje chemiczne obecne w laboratorium przenikną do organizmu. Szkodliwe substancje przedostają się do organizmu trzema drogami: z powietrzem którym oddychamy, poprzez skórę gdy ręce lub inna część skóry zostanie nimi skażona, doustnie. Dlatego należy: unikać wdychania par substancji łatwo lotnych i gazów, nie dopuścić do zetknięcia cieczy i ciał stałych ze skórą, oczami i ustami, nie spożywać w laboratorium żadnych posiłków. Każda osoba pracująca w laboratorium, zobowiązana jest do utrzymania porządku na swoim stanowisku pracy i sali laboratoryjnej. Powinna ona także dbać o to, aby butelki i słoiki z odczynnikami były zawsze zamknięte i prawidłowo oznaczone. Każda osoba pracująca w laboratorium zobowiązana jest do znajomości: lokalizacji i obsługi środków ochrony przeciwpożarowej (gaśnic, koca gaśniczego, prysznica, włącznika instalacji alarmowej), dróg ewakuacji oraz lokalizacji i obsługi stanowiska do przemywania oczu, wyłączników prądu i gazu.

4 2. Wypadki w laboratorium 2.1. Pożar Nie ponoś osobistego ryzyka! Zaalarmuj otoczenie głosem i przy użyciu instalacji alarmowej (włącznik znajduje się przy wyjściu z każdej sali). Jeżeli jest to możliwe wyłącz gaz i prąd. Jeżeli czujesz się na siłach, spróbuj ugasić pożar używając gaśnicy śniegowej lub koca gaśniczego. Jeżeli istnieje poważne niebezpieczeństwo rozszerzenia pożaru ewakuuj salę. Płonąca odzież: Przewróć płonącą osobę na ziemię. Nie dopuść, by uciekała w panice. Użyj koca gaśniczego, fartucha laboratoryjnego lub prysznica gaśniczego, który znajduje się przy wyjściu z każdej sali, by stłumić płomień. W ostateczności użyj gaśnicy śniegowej, lecz pamiętaj, że możesz wywołać tym poważne odmrożenie. Płonące rozpuszczalniki: Wyłącz palnik i prąd. Jeżeli to możliwe odetnij dopływ powietrza przez nakrycie płonącego naczynia płytką metalową lub mokrą ścierką. Użyj gaśnicy lub koca gaśniczego. Płonący gaz: Odetnij dopływ gazu - zakręć najbliższy, bezpiecznie dostępny zawór gazu Urazy chemiczne Oczy: Dokładnie przemyj dużą ilością bieżącej wody. Stanowisko do przemywania oczu znajduje się na każdej z sal laboratoryjnych. Udaj się natychmiast do okulisty.

5 Usta: Połknięcie: Skóra: Wypłucz wielokrotnie wodą. Wypij dużą ilość wody jako rozcieńczalnika. Jeżeli jest to zalecane, staraj się usunąć zawartość żołądka prowokując wymioty. Skonsultuj się z lekarzem. Zmyj dużą ilością zimnej wody. Umyj mydłem i wodą nawet jeżeli substancja skażająca skórę jest nierozpuszczalna w wodzie. UWAGA!!! W przypadku oparzenia bromem (Br2) usuń go z miejsca oparzenia benzyną, alkoholem etylowym lub 5% wodnym roztworem Na2S2O3, w ostateczności wodą. Płuca: Usuń osobę poszkodowaną z skażonego obszaru, okryj ją by utrzymać ciepło. Gdy ustał oddech zastosuj sztuczne oddychanie. Skaleczenia: Materiały opatrunkowe i środki dezynfekcyjne znajdują się w apteczkach na salach laboratoryjnych oraz w magazynie podręcznym pokój 113.

6 2.3. Stłuczenia termometru i rozlanie rtęci Zabezpiecz obszar, na którym rozlała się rtęć przed osobami przechodzącymi, tak by nie roznosiły kropelek rtęci na butach. Zawiadom prowadzącego ćwiczenia. Posyp obszar skażony równomiernie siarką. Po około 30 minutach zmieć siarkę z kropelkami rtęci. Bardzo starannie zbierz resztki rozlanej rtęci ze skażonego obszaru. Zasyp ponownie skażony obszar preparatem do neutralizacji rtęci lub siarką. Więcej informacji o zagrożeniach w laboratorium i sposobach ich unikania zawiera Instrukcja pracy dla stanowisk laboratoryjnych w Katedrze Chemii Organicznej, Bioorganicznej i Biotechnologii Politechniki Śląskiej egzemplarz jest dostępny na każdej sali laboratoryjnej.