Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Noblistów Polskich w Słupsku

Transkrypt

1 LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO NA ROK SZKOLNY LITERATURA 1. Zacieranie granic dobra i zła. W kontekście wyborów moralnych głównego bohatera omów problem na wybranych utworach literackich. 2. Odwołując się do wybranych utworów literackich, omów problem odpowiedzialności i wierności własnym zasadom. 3. Omów problem zniewalania ludzi w odwołaniu do wybranych tekstów literackich. 4. Rola i zadania poety w czasach współczesnych. Omów problem odwołując się do wybranych utworów. 5. Obrazy zwierząt i ich funkcje w literaturze. Omów na podstawie wybranych utworów. 6. Żart, śmiech, satyra jako wyraz dezaprobaty wobec rzeczywistości w literaturze dwu epok. Omów na przykładach wybranych utworów. 7. Rosja w oczach swoich pisarzy. Porównaj i oceń sposób mówienia o państwie i społeczeństwie, analizując wybrane przykłady. 8. Wolna i zniewolona, w marzeniach i w rzeczywistości, ale zawsze Polska. Przedstaw funkcjonowanie motywu ojczyzny w wybranych utworach literackich. 9. Dramat człowieka uwikłanego w swój czas historyczny. Omów temat w odniesieniu do utworów literackich różnych epok. 10. Maska i kostium jako sposoby kontaktu pisarza z czytelnikiem. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 11. Postacie biblijne jako symbole wartości uniwersalnych. Omów na wybranych 12. Postacie mitologiczne jako symbole wartości uniwersalnych. Omów na wybranych 13. Praca jako błogosławieństwo i przekleństwo. Omów temat na wybranych przykładach literackich. 14. Rosja w oczach swoich pisarzy. Porównaj i oceń sposób mówienia o państwie i społeczeństwie, analizując wybrane przykłady. 1

2 15. Sarmatyzm wzorce i ostrzeżenia. Rozwiń temat na przykładach wybranych utworów literackich. 16. Autobiografia jako tworzywo literackie. Omów temat na wybranych 17. Paraboliczność jako sposób interpretowania rzeczywistości w literaturze XX wieku. Omów problem na wybranych 18. Funkcja fantastyki literackiej. Omów zagadnienie na 19. Okrucieństwo i pogarda człowieka wobec człowieka ujawniona przez systemy totalitarne. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych utworów literackich. 20. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 21. Paradoks i ironia jako sposoby interpretacji świata. Omów na wybranych przykładach z polskiej liryki współczesnej. 22. Etos inteligenta i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych 23. Jaką prawdę o bohaterach literackich poznajemy na podstawie przedmiotów, którymi się otaczają? Omów problem, interpretując przykłady z realistycznej prozy trzech różnych okresów literackich. 24. Od paraboli do groteski, od psychologicznej analizy do dokumentowania ludzkich zachowań. Przedstaw sposoby przedstawiania człowieka i jego losu w wybranych utworach literackich. 25. Mowa ezopowa. Omów zjawisko, analizując celowo wybrane utwory XIX i XX wieku. 26. Przedstaw charakter kultury ziemiańskiej na przykładzie wybranych utworów z polskiej literatury różnych epok. 27. Przedstaw funkcjonowanie naturalizmu w wybranych utworach literackich XIX i XX wieku. 28. Przedstaw poezję dwudziestolecia międzywojennego jako wyraz charakteru epoki. 29. Koncepcje osobowości poety i roli poezji. Przedstaw na podstawie wybranych utworów literackich. 30. Groteska jako sposób wyrażania w literaturze tragiczności świata. Omów na przykładach wybranych utworów. 31. Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Porównaj funkcjonowanie tego motywu w wybranych utworach XIX i XX wieku. 32. Twórcy dwóch dowolnie wybranych epok w poszukiwaniu recepty na szczęśliwe życie. Omów temat, analizując dobrane dzieła. 2

3 33. Twórcy współcześni wobec totalitaryzmu i nowej wiary. Omów problem w odniesieniu do wybranych utworów literackich. 34. Treść i forma literackich manifestów programowych. Porównaj przykłady z różnych epok. 35. Arkadyjska przestrzeń, odrzucona wartość, źródło konfliktów. Przedstaw literackie obrazy domu. 36. Paradoks w poezji W. Szymborskiej i wierszach poetów barokowych. Porównaj na wybranych przykładach mechanizm zastosowania tego środka wyrazu i jego funkcję światopoglądową. 37. Różne modele artysty w literaturze XIX i XX wieku. Omów na wybranych 38. Różne kreacje narratora i ukształtowania narracji w epice analiza wybranych utworów. 39. Różne modele życia literackich par małżeńskich. Omów ich funkcje i sposób kreowania. 40. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. 41. Różne odmiany satyry. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych utworów literackich z różnych epok. 42. Różne prezentacje sylwetek uczniów i nauczycieli w literaturze różne sposoby pisania o szkole. Przedstaw je, analizując wybrane utwory. 43. Różne przejawy tradycji czarnoleskiej w poezji polskiej XX wieku. Rozwiń temat na przykładach wybranych utworów. 44. Różne sposoby konstruowania czasu w epice. Omów zagadnienie na 45. Różne ujęcia motywu pielgrzyma w literaturze. Omów na wybranych 46. Bunt jako postawa niezgody na świat. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 47. Subiektywne postrzeganie świata: pamiętniki w literaturze. Omów na wybranych 48. Sylwetka karierowicza w literaturze polskiej i obcej. Omów temat na podstawie czterech dowolnie wybranych przykładów. 49. Systemy totalitarne i ich konsekwencje jako temat literatury. Omów na wybranych 3

4 50. Szydercy, prześmiewcy, parodyści ich rola w tradycji europejskiej i w wieku XX. Omów temat na wybranych przykładach literackich. 51. Wizje Apokalipsy przeczuwanej a nieodwracalna katastrofa Apokalipsy spełnionej. Odnieś się do sposobu interpretowania dziejów w wybranych utworach. 52. Zaprezentuj, odwołując się do wybranych utworów, obraz totalitaryzmu w literaturze XX wieku. 53. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze omów sposoby ich przedstawiania. 54. Manifesty programowe kolejnych pokoleń artystycznych i grup literackich oraz ich realizacje literackie. Omów temat na podstawie wybranych przykładów. 55. Analizując celowo dobrane utwory polskie i obce, scharakteryzuj różne odmiany awangardowego dramatu XX wieku. 56. Analizując odpowiednie przykłady literackie omów różne funkcje sakralizacji wybranych miejsc i krajobrazu. 57. Analizując wybrane teksty, scharakteryzuj cele publicystyki oświeceniowej i współczesnej. Porównaj wykorzystywane w nich środki wyrazu. 58. Inspiracje biblijne w literaturze renesansu i literaturze współczesnej. Scharakteryzuj je, analizując wybrane utwory. 59. Ironia losu- omów problem w odwołaniu do wybranych dzieł literackich. 60. Kostium historyczny w utworze literackim. Omów jego funkcje w wybranych utworach literackich z różnych epok. 61. Modlitwa jako wyraz przeżyć subiektywnych i stały gatunek literacki w liryce dawnej i współczesnej. Omów na wybranych 62. Poeci dwóch wybranych epok wobec przemijania i śmierci. 63. Realizm, symbolizm, groteska różne sposoby przedstawiania rzeczywistości w literaturze. Omów na wybranych 64. Realizacja programu zawartego w Romantyczności. Omów temat odwołując się do innych utworów Adama Mickiewicza. 65. Utopie i antyutopie w literaturze sposoby kreowania i ich funkcje. Omów na wybranych 66. To się czyta dzisiaj modni pisarze, modne książki. Omów temat, odwołując się do wybranej epoki literackiej i współczesności. 67. Przejawy nietolerancji w wybranych utworach różnych epok. Zaprezentuj przyczyny zjawiska, skutki. 4

5 68. Polaków portret własny w literaturze XVII i XVIII w. Omów temat na wybranych 69. Sztuka epistolarna jako rodzaj wypowiedzi literackiej. Omów temat na wybranych 70. Atrakcyjność poetyki przypowieści w literaturze różnych epok. Omów na wybranych 71. Folklor jako inspiracja pisarzy w różnych epokach. Omów problem na wybranych 72. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach z różnych epok. 73. Konflikt ojca i syna w literaturze. Rozważ jego przyczyny i konsekwencje, posłuż się odpowiednimi przykładami. 74. Konflikt racji rodziców i dzieci w literaturze. Analizując wybrane utwory, przedstaw przyczyny i skutki tego zjawiska. 75. Problemy moralne człowieka współczesnego. Omów temat w oparciu o wybrane utwory literackie. 76. Odwołując się do wybranych lektur, omów różne modele patriotyzmu przedstawione w literaturze. 77. Odwołując się do utworów Zbigniewa Herberta i Czesława Miłosza omów nurt poetyckiej moralistyki. 78. Odwołując się do wybranych utworów, przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw II wojny światowej i próbują odbudować świat wartości. 79. Odwołując się do wybranych tekstów, przedstaw dramat pokolenia apokalipsy spełnionej ukazany w literaturze XX wieku. 80. Odwołując się do wybranych utworów, omów koncepcję poety i poezji w twórczości romantyków i Tadeusza Różewicza. 81. Odwołując się do znanych ci wizerunków cudzoziemca w literaturze polskiej, omów różne aspekty cudzoziemskości obyczajowe, psychologiczne, egzystencjalne. 82. Dylematy moralne osób sprawujących władzę. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literackich. 83. Polemiki, spory, prowokacje starcia pokoleń literackich. Omów na przykładach wybranych utworów. 84. Dokonaj analizy środków literackich, za pomocą których twórcy okresu oświecenia i pozytywizmu realizowali funkcję dydaktyczną literatury. 5

6 85. Dziennik pisarza jako źródło wiedzy o epoce i autorze. Zinterpretuj wybrane utwory, uwzględniając kontekst epoki. 86. Humanistyczny model życia godnego. Rozwiń temat na wybranych przykładach z literatury renesansowej i współczesnej. 87. Romantyczna i pozytywistyczna koncepcja służenia ojczyźnie. Porównaj je analizując wybrane przykłady z literatury. 88. Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia. Przedstaw widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej. 89. Średniowieczna religijność a sposoby postrzegania i przedstawiania Boga w literaturze następnych stuleci. Przedstaw na wybranych 90. Rozmowy z samym sobą. Monologi bohaterów z dzieł literackich reprezentujących różne epoki i gatunki literackie. Interpretując celowo wybrane przykłady, porównaj okoliczności życiowe, w których rodzą się refleksje oraz formę ich ekspresji. 91. Dialog twórców literatury z filozofami. Omów temat na przykładach wybranych dzieł literackich. 92. Historia i jej literackie przetworzenia. Odwołaj się do utworów interpretujących oraz odtwarzających wydarzenia historyczne. 93. Historia jako temat polskiej epiki XIX i XX wieku. Omów temat, analizując wybrane utwory. 94. Motto, tytuł, ostatnia scena jako klucz do odczytania dzieła. Zinterpretuj wybrane utwory. 95. Na podstawie analizy i interpretacji wybranych utworów zaprezentuj różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. 96. Na podstawie analizy wybranych utworów wykaż nowatorstwo formalne i tematyczne literatury faktu. 97. Sposoby kreowania bohatera we współczesnym dramacie polskim. Rozwiń temat na wybranych 98. Różnorodne ujęcia motywu arkadii w literaturze. Omów na wybranych 99. Starość jako motyw literacki. Omów zagadnienie na wybranych 100. Jak przenikały do literatury najpopularniejsze motywy mitologiczne? Wskaż na wybranych 101. Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj na wybranych przykładach sposoby i cele tego literackiego zjawiska. 6

7 102. Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza (np. J. Kochanowskiego, A. Mickiewicza, F. Kafki i innych). Rozwiń temat analizując utwory wybranego twórcy Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza (np. J. Kochanowskiego, A. Mickiewicza, F. Kafki i innych). Rozwiń temat, analizując utwory wybranego twórcy Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Omów na wybranych 105. Portrety i karykatury Polaków w literaturze. Analizując utwory z dwóch epok, omów sposoby kreowania postaci i ich role w utworze Literackie powroty do arkadii młodości. Odwołując się do wybranych utworów dziewiętnastego wieku, porównaj różne sposoby ich ujęcia Literatura faktu i parabola jako dwa sposoby mówienia o współczesności. Omów temat na wybranych 108. Literatura w służbie ideologii. Ukaż zjawisko na przykładzie twórczości wybranego autora lub autorów Naturalistyczne i symboliczne obrazy w utworach S. Żeromskiego i W. Reymonta. Omów ich funkcje na wybranych 110. Pisarz jako świadek swojej epoki. Omów problem na wybranych 111. Portrety nauczycieli w literaturze polskiej. Omów na podstawie wybranej literatury Scharakteryzuj i skomentuj wymowę wielkich monologów bohaterów wybranych tragedii Szekspira Scharakteryzuj postać tyrana, despoty, władcy absolutnego w odwołaniu do wybranych tekstów literackich Emigrant jako bohater literacki. Scharakteryzuj go, analizując utwory z różnych epok Literackie wizje rodziny ukształtowane w różnych epokach. Omów sposoby twórcze analizując przykłady Artysta jako bohater literacki. Przedstaw i porównaj różne sposoby oraz znaczenie kreacji tej postaci w wybranych utworach różnych epok Radość życia jej źródła i przejawy. Analiza porównawcza wybranych utworów literatury Ambitne, potulne, szaleńczo kochające. Przedstaw wizerunki żon w literaturze polskiej i obcej Bohaterowie literatury czasów niewoli. Odwołując się do wybranych utworów literackich dokonaj ich prezentacji i oceny. 7

8 120. Bohaterowie literaccy wobec wartości fundamentalnych i wyborów ostatecznych. Omów problem w odwołaniu do wybranych utworów Od Juliusza Verne'a do Stanisława Lema - analizując wybrane utwory, przedstaw ewolucję powieści science fiction Człowiek wobec Boga. Przedstaw różne ujęcia tego motywu w wybranych dziełach literackich Człowiek współczesny poszukujący wartości nadających sens życiu. Rozważ problem na podstawie wybranych utworów literackich Porównaj światopogląd średniowiecznego rycerza, renesansowego humanisty i siedemnastowiecznego Sarmaty, odwołując się do wybranych utworów literackich Motyw dworu w literaturze. Omów temat, przywołując utwory z różnych epok literackich Motyw miasta w literaturze XIX i XX wieku. Omów jego funkcje i sposób przedstawienia, odwołując się do wybranych utworów Motyw ojca w literaturze. Omów na podstawie literatury polskiej i powszechnej Motyw snu i sposoby jego ujęcia w literaturze różnych epok. Omów na wybranych 129. Motyw szkoły w literaturze. Analizując wybrane utwory, przedstaw różne sposoby jego funkcjonowania Porównaj portrety dziecka szczęśliwego i nieszczęśliwego w wybranych utworach literackich różnych epok Wpływ domu rodzinnego na tożsamość człowieka. Omów problem, odwołując się do wybranych tekstów literackich Wpływ kultury Orientu na literaturę romantyzmu i Młodej Polski. Omów na wybranych 133. Wpływ Szekspira na dramat romantyczny Motywy autobiograficzne w literaturze. Omów zagadnienie w odniesieniu do wybranych utworów z różnych epok Everyman jako typ bohatera literackiego. Omów temat na wybranych 136. Tradycje eposu homeryckiego w literaturze polskiej. Omów na wybranych 137. Obraz zaświatów w literaturze. Przedstaw i zinterpretuj na przykładach utworów z różnych epok Obrazy Boga w literaturze. Omów na wybranych 8

9 139. Obrazy polskiej wsi i odbicie problemów jej mieszkańców. Omów różne sposoby ich kreowania na przykładach utworów z wybranych epok Związki literatury i filozofii. Przedstaw na wybranych 141. Fraszka jako forma wypowiedzi artystycznej. Omów zagadnienie na KORESPONDENCJA SZTUK 1. Dramat człowieka uwikłanego w historię. Przedstaw, odwołując się do dzieł literackich i filmowych. 2. Funkcje brzydoty w literaturze i innych dziełach sztuki. Przeanalizuj wybrane. 3. Młodzi przeciwko starym odwołując się do wybranych przykładów, ukaż konflikt pokoleń literackich jako zjawisko charakterystyczne dla różnego rodzaju przełomów w sztuce. 4. Stanisław Wyspiański: poeta- malarz. Omów związki literatury, malarstwa i muzyki u twórcy Wesela. 5. Metody budowania nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym (analiza wybranych dzieł). 6. Prawda o człowieku i kulturze europejskiej w świetle II wojny światowej omów wybrane przez siebie, najbardziej przejmujące świadectwa i przekonywające wizje artystyczne /literatura i inne dziedziny sztuki/. 7. Różne oblicza rewolucji w literaturze i innych sztukach (malarstwie, filmie). Analiza porównawcza dzieł. 8. Różne przedstawienia Boga w literaturze i malarstwie. Przedstaw na 9. Omów motyw tańca i koła taneczników w literaturze i malarstwie od średniowiecznych tańców śmierci po Wesele. 10. Rola pejzażu w literaturze i malarstwie romantyzmu. Omów temat na wybranych 11. Różne ujęcia motywu maryjnego w literaturze i malarstwie. Przedstaw na wybranych 12. Różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i malarstwie. Odwołaj się do wybranych przykładów. 13. Zaprezentuj wybrany dramat romantyczny lub modernistyczny i jego dzieje sceniczne. 14. Inspiracje antyczne w kulturze. Scharakteryzuj je, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe). 9

10 15. Kostium historyczny i jego funkcja w literaturze i innych dziełach sztuki. 16. Poezja śpiewana jako forma ekspresji artystycznej. Omów temat na wybranych 17. Język filmu i język literatury. Przedstaw na wybranych 18. Język teatru i język literatury. Porównaj wybrany dramat polski i jego interpretację sceniczną. 19. Wielkie przyjaźnie w literaturze i filmie. Omów na wybranych 20. Pokolenie Kolumbów w literaturze i filmie. Porównaj różne sposoby ich kreowania. 21. Problemy filmowej adaptacji. Porównaj film z jego literackim pierwowzorem, oceń adaptację. 22. Totalitaryzm w ujęciu literackim i filmowym. Porównaj wybrane teksty kultury. 23. Dzieła sztuki w utworach literackich ich funkcje. Omów na wybranych 24. Dzieło literackie i jego ekranizacja. Omów na wybranych 25. Ideał kobiecej urody w literaturze i sztuce. Scharakteryzuj i porównaj wybrane dzieła kultury. 26. Średniowieczna sztuka umierania. Przedstaw realizację tego motywu w literaturze i sztuce tego okresu. 27. Dialog z tradycją literacką w obrazach i rzeźbach. Analiza wybranych dzieł. 28. Dialog z tradycją romantyczną w literaturze i w filmie. Przedstaw na wybranych 29. Różnorodne ujęcia motywu cierpienia w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych 30. Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie omów jego najciekawsze, Twoim zdaniem, wykorzystania. Scharakteryzuj kryteria oceny, którymi się posłużyłeś przy wyborze. 31. Malarskość w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. Porównaj utwór z jego wybranymi realizacjami filmowymi (teatralnymi). 32. Malarstwo, rzeźba i architektura jako inspiracje dla literatury. Omów temat. 33. Naturalistyczne obrazy nędzy w literaturze i malarstwie XIX wieku. Omów sposoby ich tworzenia na wybranych 34. Wizerunek uwodzicielki w utworach literackich i filmowych. Omów zagadnienie na 1 0

11 35. Artystyczna interpretacja historii w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych przez siebie dzieł literackich i malarskich.(na przykład: twórczość Henryka Sienkiewicza, malarstwo Jana Matejki.) 36. Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i malarstwie. 37. Katastroficzne wizje i obrazy zagłady w dziełach literackich i filmowych (analiza wybranych dzieł). 38. Świat to labirynt, teatr, sen.... Omów kilka różnych przykładów mówienia o świecie, wybierając z literatury, filmu, malarstwa lub innej dziedziny sztuki. 39. Tematyka żydowska w kulturze. Swoją wypowiedz zilustruj odpowiednimi przykładami tekstów kultury. 40. Motyw pożegnania w literaturze i malarstwie. Przedstaw różne jego ujęcia na wybranych 41. Porównaj różne obrazy wsi polskiej, odwołując się do literatury i malarstwa. 42. Przywołując wybrane przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze i filmie. 43. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady. 44. Klasycyzm estetyka, światopogląd, sposób na życie? Omów problem w odwołaniu do wybranych tekstów literackich i tekstów kultury. 45. Ruiny, groby, opustoszałe zamki. Na podstawie wybranych dzieł omów sposoby funkcjonowanie motywu w literaturze i sztuce XIX wieku. 46. Symbolika stroju. Omów temat, analizując wybrane dzieła literackie i inne. 47. Literacka i malarska technika naturalistyczna. Analiza porównawcza wybranych przykładów. 48. Literackie i malarskie obrazy Krakowa lub Warszawy. Zinterpretuj i porównaj wybrane dzieła sztuki. 49. Tatry i "tatrzańskość" w twórczości pisarzy i malarzy XIX i XX wieku. Omów temat odwołując się do wybranych utworów literackich. 50. Obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Analiza porównawcza wybranych dzieł literackich i sztuki. 51. Wykaż związki między literaturą i innymi dziedzinami sztuki w wybranej epoce kultury. 52. Wykaż, odwołując się do utworów wybranej epoki, że literatura i sztuka wyrażają światopogląd swego czasu. 1 1

12 JĘZYK 1. Gwara w literaturze. Omów zjawisko, opierając się na wybranych 2. Wulgaryzacja języka w oczach współczesnych językoznawców. 3. Funkcje archaizacji języka. Omów zjawisko na wybranych przykładach literackich z różnych epok. 4. Funkcjonowanie związków frazeologicznych we współczesnej reklamie. Analizują zgromadzony przez siebie materiał, omów cele i sposoby ich wykorzystania. 5. Przedstaw różne sposoby realizacji komizmu językowego w wybranych utworach różnych autorów i epok. 6. Dialekty terytorialne języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów na przykładach wybranych utworów. 7. Dialektyzacja w tekstach literackich i jej funkcje. Wskaż i omów zagadnienie, zwracając uwagę na cechy fonetyczne, fleksyjne, składniowe i leksykalne wybranych tekstów. 8. Frazeologia i przysłowia jako językowe odbicie obrazu świata. Omów temat na wybranym materiale. 9. Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj zapożyczenia we współczesnym języku polskim. Oceń ich celowość. 10. Etykieta językowa różnych czasów i środowisk. Zanalizuj wybrane przykłady literackie. 11. Stylizacja środowiskowa w literaturze. Zanalizuj jej odmiany i funkcje. 12. Język internautów. Scharakteryzuj na podstawie zgromadzonego materiału językowego Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze. 14. Język mówiony jako tworzywo literatury, np. w twórczości Bolesława Prusa, Juliana Tuwima, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka. Analiza celowo dobranych utworów. 15. Język potoczny jako tworzywo literackie piosenek rockowych. Omów temat, analizując wybrane teksty. 16. Język w służbie satyry dawniej i dziś. Omów zagadnienie na wybranych 17. Język współczesnej publicystyki nowomowa czy poprawna polszczyzna? Zbadaj problem, odwołując się do wybranych tekstów prasowych. 18. Językowe sposoby przedstawiania świata w poezji współczesnej. Przedstaw na wybranych 1 2

13 19. Językowe sposoby wartościowania świata przedstawione w tekstach literackich i w reklamach. Omów temat analizując wybrane przykłady. 20. Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach Twojego pokolenia i pokolenia romantyków. Analiza przykładów (np. listów Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Cypriana Kamila Norwida, Fryderyka Chopina). 21. Kolokwializmy w poezji i ich funkcje. Przedstaw zjawisko na wybranych 22. Sztuka przekonywania, a manipulacja językowa. Porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 23. Sztuka przemawiania. Wskaż retoryczne środki perswazji i ekspresji w wybranych tekstach literackich ( np. renesansowych, barokowych, oświeceniowych.). 24. Zanalizuj środki językowe charakterystyczne dla wybranej gwary środowiskowej np. gwary myśliwych Odwołując się do przykładów ze współczesnej prasy, przedstaw i scharakteryzuj wybrane gatunki publicystyki. 26. Odwołując się do wybranych przykładów, omów rodzaje stylizacji językowej i jej funkcje w utworach literackich. 27. Współczesna ekspansja języka angielskiego. Zbadaj przyczyny, zanalizuj zebrane słownictwo ( np. słownictwo kulinarne, polska muzyka, nazwy firm i spółek). 28. Współczesny język urzędowy. Zanalizuj środki językowe i dokonaj ich oceny pod względem poprawności. 29. Dokonaj analizy językowej i kulturowej przysłów polskich (Na przykładzie przysłów o określonej tematyce.) 30. Dokonując analizy języka różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata kreują. 31. Na podstawie wybranego utworu literackiego omów indywidualny język pisarza. 32. Słowo i obraz w komiksie. Omów na wybranych 33. Sposoby indywidualizacji języka bohaterów literackich. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok. 34. Scharakteryzuj i oceń język Twoich rówieśników. Wykorzystaj samodzielnie zebrany materiał językowy. 35. Scharakteryzuj i skomentuj nowomowę w wybranych przykładach polskiej powieści produkcyjnej z lat 50. XX wieku. 36. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 1 3

14 37. Jak w polszczyźnie odzwierciedla się kultura naszych przodków? Analiza zgromadzonego materiału językowego. 38. Wpływ języków obcych na kształtowanie współczesnej polszczyzny. Omów problem i oceń zasadność zapożyczeń językowych. 39. Wpływ literatury na współczesną frazeologię polską. Analizując zgromadzony materiał, scharakteryzuj funkcje,,skrzydlatych słów w tekstach mówionych i pisanych. 40. Zabawa językiem czy celowy zabieg autora? Na wybranych przykładach omów funkcję neologizmów w literaturze i współczesnej polszczyźnie. 41. Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś. 42. Omów najnowsze zapożyczenia we współczesnej polszczyźnie. Oceń ich zasadność, odwołując się do przykładów. 43. Omów tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny na podstawie wybranych tekstów. 44. Rola mass mediów w kształtowaniu języka współczesnej polszczyzny. 45. Żart językowy i jego funkcje we fraszce, komedii i innych gatunkach literackich. Pokaż zjawisko na wybranych 46. Specyfika języka bohaterów literatury science-fiction. Omów na przykładach wybranych utworów. 47. Specyfika języka ludzi z różnych przedziałów pokoleniowych. Zanalizuj wypowiedzi osób z Twojej rodziny, znajomych i kolegów. 48. Specyfika języka monologu wewnętrznego. Zaprezentuj problem na dwóch wybranych przykładach literackich. 49. Dlaczego język się zmienia? Podaj przyczyny i przykłady tych zmian. 50. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Zanalizuj zjawisko wykorzystując samodzielnie zebrany materiał językowy. 1 4