Visual Basic. Wzorce projektowe

Transkrypt

1 IDZ DO PRZYK ADOWY ROZDZIA KATALOG KSI EK ZAMÓW DRUKOWANY KATALOG TWÓJ KOSZYK CENNIK I INFORMACJE ZAMÓW INFORMACJE O NOWOŒCIACH ZAMÓW CENNIK CZYTELNIA SPIS TREŒCI KATALOG ONLINE DODAJ DO KOSZYKA FRAGMENTY KSI EK ONLINE Visual Basic. Wzorce projektowe Autorzy: James W. Cooper T³umaczenie: Jaromir Senczyk Tytu³ orygina³u: Visual Basic. Design Patterns. VB 6.0 and VB.NET ISBN: Liczba stron: 440 Ta ksi¹ ka jest praktycznym podrêcznikiem tworzenia programów w jêzyku Visual Basic (w wersji 6 oraz.net) wykorzystuj¹cych wzorce projektowe. Mo e s³u yæ tak e jako krótkie wprowadzenie do programowania w nowej wersji.net jêzyka Visual Basic. Wzorce projektowe omówiono w niej w szeregu krótkich rozdzia³ów, z których ka dy przedstawia jeden wzorzec i ilustruje jego wykorzystanie za pomoc¹ jednego lub wiêcej kompletnych i dzia³aj¹cych programów z okienkowym interfejsem u ytkownika. Ka dy rozdzia³ zawiera te diagramy UML ilustruj¹ce powi¹zania pomiêdzy klasami wystêpuj¹cymi w implementacji wzorca. Dziêki niniejszej ksi¹ ce czytelnik dowie siê, e wzorce projektowe stanowi¹ powszechnie stosowany sposób organizacji obiektów w programach w celu ich uproszczenia i u³atwienia póÿniejszych modyfikacji. Wzorce projektowe wprowadzaj¹ tak e zasób nowych pojêæ, dziêki któremu ³atwiej mo na opisaæ konstrukcje tworzonych programów. Programiœci w trakcie zapoznawania siê z tematyk¹ wzorców projektowych doznaj¹ zwykle momentu olœnienia odkrywaj¹c potêgê poznawanego wzorca. Moment ten oznacza, e w³aœnie uœwiadomili sobie, w jaki sposób mog¹ wykorzystaæ dany wzorzec w swojej pracy. Wydawnictwo Helion ul. Chopina Gliwice tel. (32) helion@helion.pl

2 Spis treści Przedmowa Część I Programowanie obiektowe w języku Visual Basic...15 Rozdział 1. Czym są wzorce projektowe? Definicja wzorców projektowych...w...18 Proces uczenia się...w...w...20 Studiowanie wzorców projektowych...w...21 Uwagi na temat podejścia obiektowego...w...21 Wzorce projektowe w Visual Basicu...w...22 Jak zorganizowana jest ta książka?...w...22 Rozdział 2. Diagramy UML Dziedziczenie...w...w Interfejsy...w...w Kompozycja...w...w...26 Adnotacje...w...w Diagramy UML program WithClass...w...27 Pliki projektów Visual Basica...w...28 Rozdział 3. Klasy i obiekty w Visual Basicu Prosty program konwersji temperatur...w...29 Tworzenie klasy Temperature...w...30 Konwersja na stopnie Kelvina...w...32 Przesunięcie decyzji do klasy Temperature...w...32 Zastosowanie klas do konwersji wartości i formatu...w...34 Obsługa niedozwolonych wartości...w...36 Klasa String Tokenizer...w...36 Klasy i obiekty...w...w Zawieranie klas...w...w.40 Inicjalizacja klasy...w...w Klasy i metody typu Property...w...41 Kolejny przykład interfejsu klasy woltomierz...w...43 Klasa vbfile...w...w Styl programowania w Visual Basicu...w...45 Podsumowanie...w...w...46 Rozdział 4. Programowanie obiektowe Tworzenie obiektów w Visual Basicu...w...48 Tworzenie instancji obiektów...w...49 Program do pomiaru odległości...w...49 Metody wewnątrz obiektów...w...50 Zmienne...w...w....50

3 4 Visual Basic. Wzorce projektowe Przekazywanie parametrów przez referencję i przez wartość...51 Żargon obiektowy...w...w...51 Rozdział 5. Tworzenie kontrolek w Visual Basicu Podświetlone pole tekstowe...w...53 Zmiana wymiarów kontrolki...w...55 Testowanie kontrolki HiText...w...55 Właściwości i metody kontrolki...w...56 Kompilacja...w...w Podsumowanie...w...w...57 Rozdział 6. Dziedziczenie i interfejsy Interfejsy...w...w Symulator inwestycji...w...w60 Implementacja symulatora...w...61 Kiedy użyć interfejsu?...w...62 Metody wspólne...w...w...65 Interfejsy ukryte...w...w Podsumowanie...w...w...67 Rozdział 7. Wprowadzenie do języka Visual Basic.NET Różnice w składni Visual Basic.NET...w...69 Ulepszona składnia funkcji...w...70 Deklaracje zmiennych i ich zakresy...w...71 Obiekty w Visual Basic.NET...w...72 Opcje kompilatora...w...w...73 Zmienne numeryczne w Visual Basic.NET...w...74 Właściwości w języku Visual Basic wersja 6 i VB.NET...74 Skrócona notacja operacji przypisania...w...75 Języki prekompilowane i zarządzanie pamięcią...w...76 Klasy w Visual Basic.NET...w...76 Tworzenie aplikacji w środowisku Visual Basic.NET...78 Najprostszy program okienkowy w Visual Basic.NET...79 Zastosowanie dziedziczenia...w...81 Konstruktory...w...w Programowanie grafiki w Visual Basic.NET...w...84 Podpowiedzi i kursory...w...85 Przeciążanie metod...w...w..85 Dziedziczenie w języku Visual Basic.NET...w...86 Przestrzenie nazw...w...w...87 Klasa Square...w...w...88 Dostęp do składowych klasy...w...89 Zastępowanie metod w klasach pochodnych...w...89 Przeciążanie i przesłanianie...w...90 Zastępowanie kontrolek...w...92 Interfejsy...w...w Podsumowanie...w...w...94 Rozdział 8. Tablice, pliki oraz wyjątki w Visual Basic.NET Tablice...w...w Kolekcje...w...w Klasa ArrayList...w...w.97 Tablice z kodowaniem mieszającym...w...98 Klasa SortedList...w...w98 Wyjątki...w...w Obsługa wielu wyjątków...w...99

4 Spis treści 5 Wywoływanie wyjątków...w Operacje na plikach...w...w100 Klasa File...w...w Odczyt danych z pliku tekstowego...w Zapis danych w pliku tekstowym...w Wyjątki a operacje na plikach...w Sprawdzanie osiągnięcia końca pliku...w Klasa FileInfo...w...w Klasa vbfile...w...w Część II Wzorce konstrukcyjne Rozdział 9. Wzorzec Simple Factory Sposób działania wzorca Simple Factory...w Przykładowy program...w Klasy pochodne...w...w Klasa Simple Factory...w Użycie fabryki...w...w.112 Implementacja fabryki w Visual Basic.NET...w Fabryki w obliczeniach matematycznych...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 10. Wzorzec Factory Method Klasa Swimmer...w...w Klasa Events i jej klasy pochodne...w Rozstawienie bezpośrednie...w Rozstawienie okalające...w Program rozstawiający...w Jeszcze jedno zastosowanie fabryki...w Program rozstawiający w Visual Basic.NET...w Kiedy należy używać wzorca Factory Method?...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 11. Wzorzec Abstract Factory Abstract Factory i projektowanie ogrodów...w Interfejs użytkownika programu Gardener...w Abstract Factory w Visual Basic.NET...w PictureBox...w...w Obsługa zdarzeń wyboru...w Rozbudowa programu o kolejne klasy...w Konsekwencje stosowania wzorca Abstract Factory...w137 Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 12. Wzorzec Singleton Wzorzec Singleton i metody statyczne...w Obsługa błędów...w...w Globalny punkt dostępu...w Kontrolka MSComm i wzorzec Singleton...w Porty dostępne w systemie...w Wzorzec Singleton w Visual Basic.NET...w Zastosowanie konstruktora o dostępie prywatnym Obsługa błędów...w Program SpoolDemo...w Globalny punkt dostępu...w Inne konsekwencje wzorca Singleton...w Zagadnienia do przemyślenia...w...148

5 6 Visual Basic. Wzorce projektowe Rozdział 13. Wzorzec Builder Program do śledzenia inwestycji...w Zastosowanie wzorca Builder...w Budowniczy okna listy wyboru...w Budowniczy okna pól wyboru...w Implementacja wzorca Builder w Visual Basic.NET Klasa StockFactory...w Klasa CheckChoice...w Klasa ListboxChoice...w Kolekcje obiektów klasy Items...w Ostateczna wersja programu...w Konsekwencje zastosowania wzorca Builder...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 14. Wzorzec Prototype Klonowanie obiektów w Visual Basicu wersja 6...w Zastosowanie prototypu...w Zastosowanie wzorca Prototype...w Dodatkowe metody w klasach pochodnych...w Różne klasy o wspólnym interfejsie...w Menedżer prototypów...w Wzorzec Prototype w Visual Basic.NET...w Konsekwencje stosowania wzorca Prototype...w Zagadnienia do przemyślenia...w Podsumowanie wzorców konstrukcyjnych...w Część III Wzorce strukturalne...o177 Rozdział 15. Wzorzec Adapter Przenoszenie danych pomiędzy listami...w Zastosowanie MSFlexGrid...w Wykorzystanie TreeView...w Adapter obiektów...w Adaptery w Visual Basic.NET...w Adapter kontrolki TreeView w VisualBasic.NET...w Zastosowanie DataGrid...w Adapter klas...w...w Adaptery podwójne...w...w189 Adaptery obiektów i adaptery klas w Visual Basic.NET Adaptery dynamiczne...w Adaptery w języku Visual Basic...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 16. Wzorzec Bridge Klasy vislist...w...w Diagram klas...w...w Rozbudowa mostu...w...w..195 Kontrolki ActiveX jako mosty...w Wzorzec Bridge w Visual Basic.NET...w Klasa ProductList...w Klasa ProductTable...w Wczytywanie danych...w Zamiana stron mostu...w Konsekwencje stosowania wzorca Bridge...w Zagadnienia do przemyślenia...w...202

6 Spis treści 7 Rozdział 17. Wzorzec Composite Implementacja kompozytu...w Obliczanie wynagrodzeń...w Klasa Employee...w...w Klasa Subords...w...w Klasa Boss...w...w Tworzymy drzewo pracowników...w Awans pracownika...w...w.211 Listy dwukierunkowe...w Konsekwencje stosowania wzorca Composite...w Uproszczony wzorzec Composite...w Kompozyty w języku Visual Basic...w Wzorzec Composite w Visual Basic.NET...w Wyliczenie...w...w Konstruktory klasy Boss...w Inne zagadnienia implementacji wzorca...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 18. Wzorzec Decorator Dekorator CoolButton...w Zastosowanie dekoratora...w Kontrolki ActiveX jako dekoratory...w Dekorator w Visual Basic.NET...w Dekoratory niewizualne...w Dekoratory, adaptery i kompozyty...w Konsekwencje stosowania wzorca Decorator...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 19. Wzorzec Facade Czym jest baza danych?...w Uzyskiwanie informacji z bazy danych...w Systemy baz danych...w ODBC...w...w Połączenia do baz danych w języku Visual Basic...w Struktura dostępu do bazy danych...w Klasa DBase...w...w Budujemy fasadę...w...w Klasa Stores...w...w Tworzymy tabele Stores oraz Foods...w Tabela Price...w...w Zapytanie o cenę...w Podsumowanie wzorca Facade...w Wykorzystanie interfejsu ADO w języku Visual Basic Połączenia ADO...w Przeszukiwanie i dodawanie rekordów...w Wykorzystanie rozszerzeń interfejsu ADO...w Klasa DBase wykorzystująca ADO...w Dostęp do baz danych w Visual Basic.NET...w Wykorzystanie ADO.NET...w Połączenie do bazy danych...w Odczyt danych z bazy...w Wykonanie zapytania...w Usuwanie danych z tabeli...w Dodawanie rekordów do tabeli za pomocą ADO.NET Fasada ADO w Visual Basic.NET...w Klasa DBTable...w...w253

7 8 Visual Basic. Wzorce projektowe Klasy Stores i Foods...w Klasa Prices...w...w Załadowanie danych do bazy...w Końcowa postać programu...w W jaki sposób działa fasada?...w Konsekwencje stosowania wzorca Facade...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 20. Wzorzec Flyweight Omówienie...w...w Przykład zastosowania wzorca Flyweight...w Diagram klas...w...w Wybór folderu...w...w.265 Implementacja wzorca Flyweight w języku Visual Basic.NET Zastosowanie wzorca Flyweight w języku Visual Basic Obiekty współdzielone...w Obiekty kopiowane podczas zapisu...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 21. Wzorzec Proxy Przykładowy program...w Implementacja wzorca Proxy w języku Visual Basic.NET Wzorzec Proxy w języku Visual Basic...w Kopiowanie podczas zapisu...w Porównanie z innymi wzorcami...w Zagadnienia do przemyślenia...w Podsumowanie wzorców strukturalnych...w Część IV Wzorce czynnościowe Rozdział 22. Wzorzec Chain of Responsibility Zastosowania wzorca...w Przykładowy program...w Listy...w...w Implementacja systemu pomocy...w Obsługa polecenia pomocy...w Łańcuch czy drzewo?...w Wzorzec Chain of Responsibility w Visual Basic.NET Rodzaje obsługiwanych żądań...w Zastosowanie wzorca w języku Visual Basic...w Konsekwencje stosowania wzorca Chain of Responsibility Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 23. Wzorzec Command Motywacja...w...w Polecenie jako obiekt...w Konstrukcja obiektów Command...w Tablice poleceń...w...w Konsekwencje stosowania wzorca Command...w Implementacja funkcji Undo...w Wzorzec Command w Visual Basic.NET...w Interfejs CommandHolder...w Implementacja funkcji Undo w Visual Basic.NET...w..310 Wzorzec Command w języku Visual Basic...w Zagadnienia do przemyślenia...w...312

8 Spis treści 9 Rozdział 24. Wzorzec Interpreter Motywacja...w...w Zastosowania...w...w Przykład prostego raportu...w Interpreter języka...w...w Obiekty używane podczas parsowania...w Redukcja tokenów do operacji...w Implementacja wzorca Interpreter...w Drzewo składni...w...w321 Implementacja wzorca Interpreter w Visual Basicu wersja Obiekty używane podczas parsowania...w Konsekwencje stosowania wzorca Interpreter...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 25. Wzorzec Iterator Motywacja...w...w Przykład iteratora w Visual Basicu wersja 6...w Pobranie iteratora...w Iteratory filtrujące...w...w..332 Wyliczenie filtrowane...w Iteratory w Visual Basic.NET...w Konsekwencje stosowania wzorca Iterator...w Rozdział 26. Wzorzec Mediator Przykładowy system...w Interakcje pomiędzy elementami interfejsu...w Przykładowy program...w Inicjalizacja systemu...w Mediatory i obiekty poleceń...w Wzorzec Mediator w języku Visual Basic.NET...w Inicjalizacja...w...w Obsługa zdarzeń dla nowych kontrolek...w Konsekwencje stosowania wzorca Mediator...w Mediator z pojedynczym interfejsem...w Kwestie implementacji...w Rozdział 27. Wzorzec Memento Motywacja...w...w Implementacja...w...w Przykładowy program...w Ostrzeżenie...w...w Obiekty poleceń interfejsu użytkownika...w Obsługa pozostałych zdarzeń...w Implementacja wzorca Memento w języku Visual Basic.NET Konsekwencje stosowania wzorca Memento...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 28. Wzorzec Observer Obserwacja zmian kolorów...w Implementacja wzorca Observer w języku Visual Basic.NET Inne rodzaje komunikatów...w Konsekwencje stosowania wzorca Observer...w Zagadnienia do przemyślenia...w...367

9 10 Visual Basic. Wzorce projektowe Rozdział 29. Wzorzec State Przykładowy program...w Przełączanie stanów...w Interakcja pomiędzy klasami Mediator i StateManager Klasa FillState...w...w Lista wycofań operacji...w Wypełnianie okręgów w Visual Basicu wersja Implementacja wzorca Pattern w języku Visual Basic.NET Mediator klasa wszechwiedząca?...w Konsekwencje stosowania wzorca State...w Przejścia pomiędzy stanami...w Zagadnienia do przemyślenia...w Rozdział 30. Wzorzec Strategy Motywacja...w...w Przykładowy program...w Kontekst...w...w Polecenia programu...w...w390 Strategie dla wykresu liniowego i wykresu słupkowego Tworzenie wykresów w języku Visual Basic...w Implementacja wzorca Strategy w języku Visual Basic.NET Konsekwencje stosowania wzorca Strategy...w Rozdział 31. Wzorzec Template Method Motywacja...w...w Rodzaje metod w klasie bazowej...w Przykładowy program...w Klasa StdTriangle...w Klasa IsoscelesTriangle...w Program rysujący trójkąty...w Szablony i wywołania zwrotne...w Konsekwencje stosowania wzorca Template Method Rozdział 32. Wzorzec Visitor Motywacja...w...w Zastosowania wzorca Visitor...w Przykładowy program...w Wizytowanie obiektów jednej klasy...w Wizytowanie obiektów wielu klas...w Kierownicy są także pracownikami!...w Uniwersalność wizytatora...w Podwójne wywołania...w Po co to wszystko?...w...w.412 Wizytowanie serii obiektów...w Implementacja wzorca Visitor w Visual Basicu wersja Konsekwencje stosowania wzorca Visitor...w Zagadnienia do przemyślenia...w...416

10 Spis treści 11 Dodatki...o Dodatek A Przykłady na serwerze FTP Bibliografia Skorowidz

11 Rozdział 28. Wzorzec Observer Rysunek Prezentacja danych za pomocą listy oraz w postaci graficznej W tym rozdziale przedstawimy, w jaki sposób zastosoiwać wzorzec Observer do prezentacji tych samych danych jednocześnie w kilku różnych formach. Jest to częste wymaganie w programach pisanych dla systemów posiadających okienkowy interfejs użytkownika. Na przykład program umożliwiający analizę cen akcji może prezentować dane za pomocą wykresu, tabeli i listy. Każda zmiana cen akcji powinna automatycznie spowodować odpowiednią zmianę we wszystkich formach iprezentacji. Do takiego sposobu działania przyzwyczaiły nas popularne programy, jak na przykład arkusz kalkulacyjny Excel. Z drugiej strony system Windows nie zawiera żadnego wsparcia umożliwiającego jego łatwą implementację. Gdyby nawet tak było, to i tak programowanie z wykorzystaniem API systemu Windows w języku C jest dość skomplikowane. Tymczasem w programach pisanych w języku Visual Basic możemy osiągnąć pożądany efekt stosując wzorzec Observer. Wzorzec Observer zakłada, że osobne obiekty reprezentują dane programu, a osobne zajmują się ich prezentacją, oraz że te drugie obserwują zmiany zachodzące w danych. Sytuację tę ilustruje schemat przedstawiony na rysunkiu Implementując wzorzec Observer, dane określamy zwykle jako podmiot (ang. Subject), a każdą z form jego prezentacji mianem obserwatora (ang. Observer). Każdy z obserwatorów zgłasza podmiotowi zainteresowanie jego danymi poprzez wywołanie metody podmiotu. Każdy z obserwatorów musi też posiadać znany podmiotowi interfejs, którego metody podmiot wywołuje, gdy zajdzie zmiana w jego danych. Oba te interfejsy możemy zdefiniować na przykład jak poniżej.

12 362 Część IV Wzorce czynnościowe Korzyścią płynącą ze zdefiniowania tych interfejsów jest to, że mogą je łatwo implementować praktycznie dowolne klasy bez względu na ich rizeczywistą funkcjonalność. Obserwacja zmian kolorów Napiszmy zatem prosty program ilustrujący wykorzystanie opisanej koncepcji. Jego interfejs użytkownika zawierać będzie trzy przyciski wyboru, jak przedstawiono to na rysunku Rysunek Program umożliwiający zmianę danych o kolorach Klasa okna programu będzie implementować interfejs. Oznacza to, że musi udostępnić metodę umożliwiającą obserwatorom zgłoszenie zainteresowania przechowywanymi przez nią danymi. Metoda będzie umieszczać kolejnego obserwatora w kolekcji. W programie utworzymy dwa obiekty reprezentujące obserwatorów. Jeden będzie pokazywał wybrany kolor i jego nazwę, a drugi doda kolor do listy.

13 Rozdział 28. Wzorzec Observer 363 Tworząc okno zgłosimy jego zainteresowanie danymi głównego okna programu. Okno prezentujące listę wybranych dotąd kolorów będzie także pełnić rolę obserwatora. Reprezentująca je klasa pokazana jest poniżej. Wybór jednego z kolorów za pomocą przycisku w głównym ioknie programu spowoduje wywołanie metody dla każdego zarejestrowanego obserwatora. W przypadku okna spowoduje to zmianę koloru wypełniającego obszar kontrolki typu, a okno doda nazwę wybranego koloru do swojej listy. Działanie programu pokazano na rysunku 28.3.

14 364 Część IV Wzorce czynnościowe Rysunek Wybór koloru w głównym oknie programu prezentowany jednocześnie w formie graficznej i na liście. Efekt zastosowania wzorca Observer Implementacja wzorca Observer w języku Visual Basic.NET Podobnie jak w poprzedniej wersji programu, zdefiniujemy najpierw oba interfejsy wzorca Observer. Główne okno programu również będzie zawierać trzy przyciski wyboru i reprezentować podmiot zawiadamiający obserwatorów o zmianach. Aby uprościć program, wszystkie trzy przyciski otrzymają wspólną metodę obsługi zdiarzeń. Metoda ta przesyła obserwatorom łańcuch znaków opisująicy wybrany przycisk.

15 Rozdział 28. Wzorzec Observer 365 Klasa reprezentująca obserwatora dodającego nazwę koloru do listy jest praktycznie taka sama jak w poprzedniej wersji programu. Natomiast klasa reprezentująca obserwatora wypełniającego swoje okno kolorem będzie nieco inna. Tekst prezentujący nazwę wybranego koloru pokażemy bezpośrednio w kodzie metody obsługi zdarzenia odrysowania, kolor tła zmienimy w kodzie metody.

16 366 Część IV Wzorce czynnościowe Inne rodzaje komunikatów Zastanówmy się teraz, jakie rodzaje komunikatów może wysyłać podmiot do obserwatorów? W naszym przykładowym programie rolę komunikatu spełniała etykieta przycisku zawierająca nazwę koloru. Nie zawsze jednak obserwator będzie oczekiwał komunikatu w postaci łańcucha znaków. Łatwo też zauważyć, że w naszym przykładzie dokonujemy dla komunikatu dwu prostych konwersji danych: 1. Pobieramy etykietę przycisku i wysyłamy ją jako ciąg znaków do obserwatora. 2. Obserwator zamienia ciąg znaków na odpowiedni kolor. W bardziej złożonych programach obserwatorzy mogą wymagać różnych, często złożonych komunikatów. Każdy z nich może dokonywać wtedy niezbędnej konwersji, ale w tym celu lepiej będzie zastosować wzorzec Adapter. Innym problemem związanym z zastosowaniem wzorca Observer będzie obserwacja podmiotu, którego dane mogą zmieniać się w różny sposób. Na przykład pozycje listy mogą być dodawane lub usuwane, ale mogą być też modyfikowane. W takim przypadku musimy wysyłać do obserwatorów różne rodzaje komunikatów. Można też wysyłać nadal jeden rodzaj komunikatu, a w odpowiedzi obserwator zapyta o charakter zaistniałych zmian. Rysunek Klasy implementujące interfejsy obserwatora i podmiotu w przykładowym programie wykorzystującym wzorzec Observer Konsekwencje stosowania wzorca Observer Wzorzec Observer wprowadza abstrakcyjne powiązania z podmiotem. Podmiot nie zna szczegółów działania żadnego z obserwatorów. Może więc się okazać, że wobec wystąpienia szeregu przyrostowych zmian danych podmiotu zostanie wysłana do obserwatora

17 Rozdział 28. Wzorzec Observer 367 seria powtarzających się komunikatów, których obsługa wiązać się będzie ze zbyt dużym kosztem. Rozwiązaniem problemu będzie oczywiście wprowadzenie pewnej dodatkowej logiki, tak by informacje o zmianach nie były wysyłanie zbyt wcześnie lub zbyt często. Inny problem występuje w przypadku, gdy zmiana danych podmiotu dokonywana jest przez pewne części kodu lub systemu zwane dalej klientami. Pojawia się wtedy pytanie, kto powinien inicjować wysłanie komunikatu o zmianach. Jeśli odpowiedzialny będzie za to, jak dotychczas, sam podmiot, to w przypadku wykonywania zmian przez kilku klientów znowu mogą pojawić się serie komunikatów o nieznacznych w istocie zmianach. Można ich uniknąć, jeśli to klient będzie informował podmiot, że należy wysłać komunikat. Jeśli jednak któryś z klientów zapomni o poinformowaniu podmiotu, to program nie będzie już działał zgodnie z oczekiwaniami. Stosując wzorzec Observer można także zdefiniować kilka rodzajów komunikatów. W tym celu interfejs obserwatora może definiować kilka różnych metod powiadomienia. Dzięki temu w pewnych sytuacjach obserwator będzie mógł ignorować niektóre z nich. Zagadnienia do przemyślenia Wersja przykładowego programu, którą napisaliśmy korzystając z wersji 6 języka Visual Basic różni się w działaniu od wersji napisanej w Visual Basic.NET tym, że zamknięcie któregokolwiek z okien obserwatorów nie powoduje zamknięcia pozostałych okien i zakończenia pracy programu. W jaki sposób można zastosować dodatkowego obserwatora, aby uzyskać efekt w postaci zakończenia proigramu?