Sympatia do polityków w ostatnich dniach maja `99

Transkrypt

1 Sympatia do polityków w ostatnich dniach maja `99 Warszawa, czerwiec 1999 Najwiecej Polaków deklaruje sympatie do Aleksandra Kwasniewskiego (63%), Jacka Kuronia (55%) i Hanny Gronkiewicz-Waltz (44%). Natomiast najwieksza niechec budza: Leszek Balcerowicz (46%), Lech Walesa (40%) i Marian Krzaklewski (39%). Pod wzgledem oceny netto - czyli róznicy miedzy zwolennikami a przeciwnikami - najlepiej prezentuja sie: Aleksander Kwasniewski (53 pkt. proc.), Jacek Kuron (47 pkt. proc.), Hanna Gronkiewicz-Waltz (32 pkt. proc.), Tadeusz Mazowiecki (24 pkt. proc.) i Bronislaw Geremek (16 pkt. proc.). Najgorzej natomiast wypadaja: Leszek Balcerowicz (-29 pkt. proc.), Ryszard Czarnecki (-20 pkt. proc.), Lech Walesa (-19 pkt. proc.), Marian Krzaklewski (-18 pkt. proc.), Adam Slomka i Leszek Moczulski (po -16 pkt. proc.). W ciagu prawie roku najbardziej poprawily sie notowania Aleksandra Kwasniewskiego (poprawa oceny netto o 14 pkt. proc.), Józefa Oleksego (11 pkt. proc.), Waldemara Pawlaka (8 pkt. proc.), Wlodzimierza Cimoszewicza, Bronislawa Geremka (po 7 pkt. proc.) i Leszka Millera (6 pkt. proc.). Najbardziej pogorszyly natomiast - Jerzego Buzka (-21 pkt. proc.), Leszka Balcerowicza (-17 pkt. proc.), Mariana Krzaklewskiego (-14 pkt. proc.), Adama Zielinskiego (-12 pkt. proc.) i Lecha Walesy (-10 pkt. proc.). Lewicowe poglady Polacy najczesciej przypisuja Leszkowi Millerowi (70%), Wojciechowi Jaruzelskiemu (69%), Józefowi Oleksemu (68%), Izabeli Sierakowskiej (66%), Aleksandrowi Kwasniewskiemu (64%) i Wlodzimierzowi Cimoszewiczowi (61%). Najbardziej prawicowe: Marianowi Krzaklewskiemu, Lechowi Walesie (po 67%), Jerzemu Buzkowi (56%) i Januszowi Tomaszewskiemu (50%). Polacy czesciej sklonni sa sytuowac polityków na dwóch przeciwstawnych biegunach niz w politycznym centrum. Stosunkowo najczesciej czynia tak w odniesieniu do: na centrolewicowy - Jaroslawa Kalinowskiego (27%), Waldemara Pawlaka (25%) i Marka Pola (21%), a na centroprawicy - Tadeusza Mazowieckiego (26%), Janusza Onyszkiewicza (24%), Leszka Balcerowicza, Jana Krzysztofa Bieleckiego i Bronislawa Geremka (po 22%). OBOP Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. ul. Dereniowa 11, Warszawa Tel: (48 22) (-46), Fax: (48 22) obop@obop.com.pl Biura w ponad 30 krajach Grupa Taylor Nelson Sofres

2 Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. * * * Procesowi ksztaltowania sie demokracji w Polsce towarzysza przemiany o charakterze politycznym, spolecznym, systemowym. Obok nich maja miejsce zmiany w strukturach elit wladzy, ale takze szerzej - elit politycznych. OBOP od wielu lat bada sympatie Polaków do glównych osobistosci swiata polityki. Jednak lista zawierajaca nazwiska polityków za niemal kazdym pomiarem ulega modyfikacjom - jedne z niej znikaja, a na ich miejsce pojawiaja sie nowe, inne znikaja, ale po pewnym czasie ponownie wracaja, a jeszcze inne - z niej nie schodza. Pod koniec maja 1999 r. - kilka dni przed 10 rocznica czerwcowych wyborów - OBOP po raz kolejny zapytal Polaków o ich stosunek do polityków 1. Wszystkie osoby, które oswiadczyly, ze znaja dana osobe, poprosilismy takze o ocene pogladów politycznych danego polityka. Niektóre wyniki dotyczace popularnosci poszczególnych osób beda porównywane z wynikami uzyskiwanymi w latach poprzednich. Dane mówiace o usytuowaniu na scenie politycznej odnoszone beda do danych ze stycznia ub. r. Stosunek do polityków Najbardziej lubianym politykiem jest Aleksander Kwasniewski - sympatie do urzedujacego prezydenta deklaruje 63% Polaków. Drugie miejsce zajmuje Jacek Kuron (55%), a trzecie - Hanna Gronkiewicz-Waltz (44%). W czolówce najbardziej lubianych polityków znajduja sie takze Tadeusz Mazowiecki (35%) i Bronislaw Geremek (30%). Po okolo jednej czwartej mieszkanców naszego kraju darzy sympatia Leszka Millera (28%), Jerzego Buzka (27%), Wojciecha Jaruzelskiego (26%), Wlodzimierza Cimoszewicza i Andrzeja Leppera (po 25%). Po okolo jeden piatej osób pozytywnie ocenia Mariana Krzaklewskiego, Lecha Walese (po 21%), Józefa Oleksego (20%), Jana Olszewskiego, Henne Suchocka (po 19%), Waldemara Pawlaka (18%) i Leszka Balcerowicza (17%). 1 Sondaz Osrodka Badania Opinii Publicznej z maja 1999 r., przeprowadzony na reprezentatywnej, losowej 1051-osobowej ogólnopolskiej próbie osób od 18 roku zycia. Maksymalny blad statystyczny dla takiej wielkosci próby wynosi +/-3%, przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2

3 PROSZE POWIEDZIEC, CZY WOBEC NASTEPUJACYCH OSÓB ODCZUWA PAN(I): raczej sympatie raczej niechec obojetnosc nie wiem, kto to jest trudno powiedziec ocena netto 1. Aleksander Kwasniewski Jacek Kuron Hanna Gronkiewicz-Waltz Tadeusz Mazowiecki Bronislaw Geremek Leszek Miller Jerzy Buzek Wojciech Jaruzelski Wlodzimierz Cimoszewicz Andrzej Lepper Marian Krzaklewski Lech Walesa Józef Oleksy Jan Olszewski Hanna Suchocka Waldemar Pawlak Leszek Balcerowicz Jaroslaw Kalinowski Janusz Onyszkiewicz Jan Krzysztof Bielecki Alicja Grzeskowiak Izabela Sierakowska Maciej Plazynski Adam Zielinski Longin Komolowski Leszek Moczulski Marek Pol Janusz Tomaszewski Miroslaw Handke Piotr Ikonowicz Janusz Palubicki Franciszka Cegielska Adam Slomka Artur Balazs Ryszard Czarnecki Ewa Lewicka Stanislaw Michalkiewicz Tomasz Maminski Emil Wasacz Józef Wiaderny Mariusz Kaminski Stanislaw Kowolik Elzbieta Postulka Dane w proc. 3

4 Najwieksza niechec budzi Leszek Balcerowicz (46%). Do najmniej lubianych polityków naleza takze Lech Walesa (40%) i Marian Krzaklewski (39%). Po ok. jednej trzeciej osób z niechecia odnosi sie do Andrzeja Leppera (33%), Hanny Suchockiej i Jerzego Buzka (po 31%). Dezaprobate po ok. jednej czwartej Polaków wzbudzaja: Józef Oleksy (28%), Leszek Moczulski, Wojciech Jaruzelski (po 25%), Ryszard Czarnecki i Leszek Miller (po 23%). Po ok. jednej piatej osób nie lubi Waldemara Pawlaka (22%), Adama Slomki (20%), Wlodzimierza Cimoszewicza (19%), Miroslawa Handke i Jana Olszewskiego (po 17%). Czestszym zjawiskiem niz obdarzanie polityków uczuciami sympatii lub niecheci, jest wyrazanie obojetnosci. O ile lista osób, wobec których mniej wiecej jedna piata Polaków odczuwa niechec lub sympatie nie przekracza polowy nazwisk sposród wymienionych czterdziestu trzech, to w przypadku deklarowanej obojetnosci dotyczy to niemal czterech piatych wyszczególnionych polityków. Z najwieksza obojetnoscia (od 40% do 50%) spotkali sie: Jan Olszewski (50%), Waldemar Pawlak (48%), Jan Krzysztof Bielecki (47%), Leszek Moczulski, Wlodzimierz Cimoszewicz (po 46%), Tadeusz Mazowiecki (44%), Wojciech Jaruzelski (43%), Józef Oleksy (42%), Bronislaw Geremek (41%) i Hanna Suchocka (40%). Od 30% do 39% osób deklaruje obojetny stosunek wobec Janusza Onyszkiewicza (39%), Leszka Millera, Jerzego Buzka (37%), Hanny Gronkiewicz-Waltz (35%), Mariana Krzaklewskiego, Lecha Walesy (34%), Andrzeja Leppera (33%), Jacka Kuronia, Leszka Balcerowicza (32%), Jaroslawa Kalinowskiego i Janusza Tomaszewskiego (30%). Szczególnie interesujacym wydaje sie byc jednak fakt, ze w przypadku niemal polowy z wymienionych polityków po co najmniej 50% Polaków zadeklarowalo brak ich znajomosci. Co prawda najwyzsze odsetki braku znajomosci dotycza liderów malych ugrupowan, ale w grupie tej znalezli sie równiez wysoko postawieni przedstawiciele wladzy wykonawczej i ustawodawczej: ministrowie: zdrowia, skarbu, rolnictwa, pracy, oswiaty, a takze marszalkowie obu izb: Sejmu i Senatu. 4

5 Dobrze identyfikowalni sa natomiast wszyscy prezydenci III RP, premierzy, liderzy najbardziej wplywowych ugrupowan, a takze prezes NBP. Dobrym wskaznikiem popularnosci polityków - ze wzgledu na niwelowanie róznic wynikajacych z braku zdania, badz duzych rozbieznosci opinii - jest ocena netto, mierzaca róznice miedzy ocenami pozytywnymi (sympatii) i negatywnymi (niecheci). Pod wzgledem oceny netto najlepiej ocenianymi politykami sa: Aleksander Kwasniewski (53 pkt. proc.), Jacek Kuron (47 pkt. proc.), Hanna Gronkiewicz-Waltz (32 pkt. proc.), Tadeusz Mazowiecki (24 pkt. proc.) i Bronislaw Geremek (16 pkt. proc.). Nastepna w kolejnosci osoba ma wynik dwukrotnie nizszy od tej ostatniej. Natomiast najgorsze oceny netto zebrali: Leszek Balcerowicz (-29 pkt. proc.), Ryszard Czarnecki (-20 pkt. proc.), Lech Walesa (-19 pkt. proc.), Marian Krzaklewski (- 18 pkt. proc.), Adam Slomka i Leszek Moczulski (po -16 pkt. proc.) oraz Hanna Suchocka i Miroslaw Handke (po -12 pkt. proc.). Zmiany w ocenach polityków Od poprzedniego badania realizowanego w czerwcu ub. r. najbardziej poprawily sie notowania Aleksandra Kwasniewskiego (poprawa oceny netto o 14 pkt. proc.) i Józefa Oleksego (o 11 pkt. proc.). Nieco lepiej niz przed rokiem ocenieni zostali równiez: Waldemar Pawlak (o 8 pkt. proc.), Wlodzimierz Cimoszewicz, Bronislaw Geremek (po 7 pkt. proc.) oraz Leszek Miller (o 6 pkt. proc.). W tym okresie najbardziej pogorszyly sie notowania Jerzego Buzka (spadek o 21 pkt. proc.), Leszka Balcerowicza (-17 pkt. proc.), Mariana Krzaklewskiego (-14 pkt. proc.), Adama Zielinskiego (-12 pkt. proc.) i Lecha Walesy (-10 pkt. proc.). W przypadku polityków, którzy pojawili sie na naszej liscie po przerwie (ich nazwiska nie byly umieszczone w poprzednim badaniu), najwieksze zmiany odnotowalismy w stosunku do Andrzeja Leppera (poprawa oceny netto o 23 pkt. proc. w stosunku do kwietnia `97) i Janusza Onyszkiewicza (pogorszenie o 7 pkt. proc. - w stosunku do stycznia `98). 5

6 ZMIANA OCENY NETTO XII.`95 II.96 VII.`96 XI.`96 IV.`97 I.`98 VI.`98 V.`99 1. Leszek Balcerowicz Jerzy Buzek Wlodzimierz Cimoszewicz Ryszard Czarnecki Bronislaw Geremek Hanna Gronkiewicz-Waltz Alicja Grzeskowiak Miroslaw Handke Wojciech Jaruzelski Jaroslaw Kalinowski Longin Komolowski Stanislaw Kowolik Marian Krzaklewski Jacek Kuron Aleksander Kwasniewski Andrzej Lepper Ewa Lewicka Tadeusz Mazowiecki Leszek Miller Leszek Moczulski Józef Oleksy Jan Olszewski Janusz Onyszkiewicz Janusz Palubicki Waldemar Pawlak Maciej Plazynski Marek Pol Hanna Suchocka Janusz Tomaszewski Lech Walesa Józef Wiaderny Adam Zielinski Dane w pkt. proc. 6

7 W porównaniu z ubieglym rokiem, badanym znów trudniej bylo zidentyfikowac Ryszarda Czerneckiego, Alicje Grzeskowiak, Leszka Moczulskiego, Marka Pola, Józefa Wiadernego, a takze Adama Zielinskiego. Coraz mniej osób z kolei nie orientuje sie kim sa: Jaroslaw Kalinowski, Longin Komolowski i Miroslaw Handke. BRAK ZNAJOMOSCI - DYNAMIKA XII.`95 II.96 VII.`96 XI.`96 IV.`97 I.`98 VI.`98 V.`99 1. Leszek Balcerowicz Jerzy Buzek Wlodzimierz Cimoszewicz Ryszard Czarnecki Bronislaw Geremek Hanna Gronkiewicz-Waltz Alicja Grzeskowiak Miroslaw Handke Wojciech Jaruzelski Jaroslaw Kalinowski Longin Komolowski Stanislaw Kowolik Marian Krzaklewski Jacek Kuron Aleksander Kwasniewski Andrzej Lepper Ewa Lewicka Tadeusz Mazowiecki Leszek Miller Leszek Moczulski Józef Oleksy Jan Olszewski Janusz Onyszkiewicz Janusz Palubicki Waldemar Pawlak Maciej Plazynski Marek Pol Hanna Suchocka Janusz Tomaszewski Lech Walesa Józef Wiaderny Adam Zielinski -` Dane w proc. 7

8 Usytuowanie polityków Respondenci pytani o polityczne poglady polityków stosunkowo rzadko poslugiwali sie okresleniami wskazujacymi na centrowosc pogladów (centrolewicowosc polityka wskazalo co najwyzej 27%, a centroprawicowosc - 26%, a po zsumowaniu, najwyzszy odsetek, to 40%). Badani przewaznie sytuowali sympatie na bardziej skrajnych osiach (w przypadku lewicowosci - 70%, a prawicowosci - 67%). Wsród polityków stosunkowo najczesciej postrzeganych jako centrolewicowi, znalezli sie: Jaroslaw Kalinowski (27%), Waldemar Pawlak (25%) i Marek Pol (21%), natomiast centroprawicowych: Tadeusz Mazowiecki (26%), Janusz Onyszkiewicz (24%), Leszek Balcerowicz, Jan Krzysztof Bielecki i Bronislaw Geremek (po 22%), Jan Olszewski i Hanna Suchocka (po 21%) oraz Jacek Kuron (20%). Poglady lewicowe badani najczesciej przypisywali Leszkowi Millerowi (70%), Wojciechowi Jaruzelskiemu (69%), Józefowi Oleksemu (68%), Izabeli Sierakowskiej (66%) Aleksandrowi Kwasniewskiemu (64%) i Wlodzmierzowi Cimoszewiczowi (61%). Natomiast o prawicowosci przekonan badani mówili najczesciej w odniesieniu do Mariana Krzaklewskiego i Lecha Walesy (po 67%), Jerzego Buzka (56%), Janusza Tomaszewskiego (50%), Macieja Plazynskiego (48%), Ryszarda Czarneckiego (46%), Hanny Suchockiej i Alicji Grzeskowiak (po 44%), Hanny Gronkiewicz-Waltz i Jana Olszewskiego (po 42%), Leszka Moczulskiego i Tadeusza Mazowieckiego (po 41%), Bronislawa Geremka oraz Janusza Palubickiego (po 40%). Najwieksze problemy z okresleniem pogladów badani mieli z politykami najmniej znanymi. 8

9 JAKIE - PANA(I) ZDANIEM - POGLADY REPREZENTUJE: lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedziec 1. Leszek Miller Wojciech Jaruzelski Józef Oleksy Izabela Sierakowska Aleksander Kwasniewski Wlodzimierz Cimoszewicz Piotr Ikonowicz Józef Wiaderny Jaroslaw Kalinowski Waldemar Pawlak Andrzej Lepper Marek Pol Leszek Moczulski Franciszka Cegielska Adam Slomka Jacek Kuron Elzbieta Postulka Stanislaw Michalkiewicz Alicja Grzeskowiak Ewa Lewicka Leszek Balcerowicz Ryszard Czarnecki Jan Krzysztof Bielecki Jan Olszewski Tomasz Maminski Adam Zielinski Bronislaw Geremek Hanna Gronkiewicz-Waltz Hanna Suchocka Stanislaw Kowolik Mariusz Kaminski Emil Wasacz Miroslaw Handke Janusz Palubicki Maciej Plazynski Jerzy Buzek Artur Balazs Longin Komolowski Janusz Onyszkiewicz Tadeusz Mazowiecki Lech Walesa Marian Krzaklewski Janusz Tomaszewski Pominieto osoby, które zadeklarowaly, ze nie znaja danego polityka Dane w proc. 9

10 W porównaniu z badaniem sprzed prawie póltora roku, lewicowosc badani sklonni sa przypisywac nieco rzadziej Wlodzmierzowi Cimoszewiczowi (róznica 10 pkt. proc.), Józefowi Oleksemu (zmiana o 7 pkt. proc.) i Aleksandrowi Kwasniewskiemu (o 6 pkt. proc.); nieco czesciej natomiast Józefowi Wiadernemu (wzrost o 16 pkt. proc.), Jaroslawowi Kalinowskiemu (o 13 pkt. proc.), Alicji Grzeskowiak i Leszkowi Moczulskiemu (po 6 pkt. proc.). Mówiac o znacznej czesci polityków prawicowych Polacy rzadziej niz w styczniu ub. r. sklonni sa im przypisywac takie wlasnie sympatie. Najwieksze róznice odnotowalismy w stosunku do: Leszka Moczulskiego (mniej o 13 pkt. proc.), Jana Olszewskiego (o 12 pkt. proc.), Alicji Grzeskowiak, Jerzego Buzka (po 10 pkt. proc.), Macieja Plazynskiego (o 9 pkt. proc.), Janusza Tomaszewskiego, Mariana Krzaklewskiego Ryszarda Czarneckiego (o 8 pkt. proc.). POSTRZEGANE POGLADY lewicowe centolewicowe centroprawicowe prawicowe brak opinii POLITYCZNE `98* `99 `98* `99 `98* `99 `98* `99 `98* `99 1.Leszek Balcerowicz Jerzy Buzek Wlodzimierz Cimoszewicz Ryszard Czarnecki Bronislaw Geremek Alicja Grzeskowiak Miroslaw Handke Jaroslaw Kalinowski Marian Krzaklewski Jacek Kuron Aleksander Kwasniewski Leszek Miller Leszek Moczulski Józef Oleksy Jan Olszewski Janusz Onyszkiewicz Waldemar Pawlak Maciej Plazynski Hanna Suchocka Janusz Tomaszewski Lech Walesa Józef Wiaderny Adam Zielinski Dane w proc. * - Wyniki za 1998 r. pochodza z sondazu zrealizowanego miedzy stycznia 10

11 Mniej klopotów niz póltora roku wczesniej. sprawila badanym ocena pogladów politycznych Józefa Wiadernego (spadek odpowiedzi trudno powiedziec o 15 pkt. proc.) i Miroslawa Handke (o 9 pkt. proc.). Natomiast wiecej problemów przysporzyli pytanym: Janusz Onyszkiewicz (wzrost o 8 pkt. proc.), Adam Zielinski, Jan Olszewski (po 7 pkt. proc.) i Leszek Moczulski (6 pkt. proc.). 11