KSI DZ PROFESOR JANUSZ MARIA SKI MISTRZ M ODEGO POKOLENIA SOCJOLOGÓW 1

Transkrypt

1 ROCZNIKI NAUK SPO ECZNYCH Tom 43, numer DOI: LEON SMYCZEK KSI DZ PROFESOR JANUSZ MARIA SKI MISTRZ M ODEGO POKOLENIA SOCJOLOGÓW 1 W s owie mistrz kryje si bardzo bogata tre. Mistrz to cz owiek uznany przez mniejsze czy wi ksze rodowisko za wzór, osoba godna na ladowania, najlepsza w jakiej dziedzinie, autorytet. Mistrza cenimy, podziwiamy, chcemy by do niego podobni. Ch tnie przebywamy blisko osoby, w której widzimy swego mistrza; tym bardziej, gdy nie tylko imponuje nam wiedz, inteligencj, innowacyjno ci, ale zadziwia zaletami osobowo ci i yczliwym, przyjaznym stosunkiem do ludzi. Wokó mistrza gromadz si uczniowie, którzy s uchaj go, ucz si od niego, korzystaj z jego dorobku, a czasem kontynuuj jego dzie o. Id dalej drog, któr im wskaza. Dobry mistrz dba o rozwój swoich uczniów zarówno intelektualny, jak i osobowo ciowy. Czuje si odpowiedzialny za ich karier naukow w najlepszym znaczeniu tego s owa. Cz sto post puje jak ojciec. Gdy trzeba wska e w a ciw drog, ostrze e, je li komu grozi niebezpiecze stwo. Zawsze znajdzie czas, by merytorycznie przedyskutowa jaki nurtuj cy aktualnie problem, a czasem zrobi dygresj i zapyta o zdrowie czy sprawy osobiste. Ksi dz Profesor Janusz Maria ski, mistrz m odego pokolenia socjologów, przymiotami, o których tu by a mowa, odznacza si od wczesnej m odo ci. Dostrzeg je w swoim uczniu Januszu, kilkunastoletnim wówczas ch opcu, kierownik Szko y Podstawowej w ukoniu. W opinii o nim napisa, e nie tylko przodowa w nauce i anga owa si spo ecznie, ale tak e dzieli si wiedz i owocami swojej pracy z rówie nikami 2. Ju wtedy stawa si wzorem 1 Tekst wyg oszony na benefisie Janusza Maria skiego zorganizowanym na Ogólnopolskim Zje dzie Socjologicznym w Krakowie 10 IX 2010 r. 2 Opinia kierownika Szko y Podstawowej w ukoniu z dnia 30 VI 1954 r. (informacje uzyskane od ks. prof. J. Maria skiego).

2 22 LEON SMYCZEK do na ladowania. Realizowa w swoim yciu to, o czym g boko by przekonany Seneka: Posiadanie jakiegokolwiek dobra nie daje rado ci, je eli nie dzielimy go z drugim cz owiekiem 3. Na poszczególnych etapach swojej biografii naukowej Ksi dz Profesor pokazywa, czym jest umi owanie nauki, poznawanie prawdy i rzetelne przekazywanie jej innym. Stale uczymy si od Niego, jak odkrywa wiat o prawdy i jak o niej pisa. Uzyskuj c poszczególne stopnie i tytu y naukowe, wytycza nowe kierunki i obszary badawcze w dziedzinie socjologii. Kszta c c i wychowuj c nowe generacje studentów, zaszczepia w nich szacunek do nauki i prawdy oraz rozbudza pasj badawcz. Il. 1. Uroczyste Sto lat z okazji 70. rocznicy urodzin, obchody krakowskie. Jubilat trzeci z lewej Wielu mówi dzi do m odych zauwa y kiedy Jan XXIII ale niewielu, jak si wydaje, rozmawia z nimi 4. Znaczna cz dorobku naukowego Ksi dza Profesora po wi cona jest ludziom m odym. Diagnoza wiadomo ci aksjo- 3 S. GIANDUZZO, Aforyzmy. P omyki m dro ci. My li, maksymy, przys owia, refleksje, Warszawa 2002, s G. RAVASI, Moja ksi ga przemy le. Prowokuj c refleksje na ka dy dzie roku, Kraków 2007, s. 71.

3 KS. PROF. JANUSZ MARIA SKI MISTRZ M ODEGO POKOLENIA SOCJOLOGÓW 23 logicznej i moralnej m odego pokolenia czasu zmiany systemowej w Polsce po 1989 r. dokonana przez Niego ukazuje zarówno warto ci, które zyska y na znaczeniu w przekonaniu m odzie y, jak i te, które straci y swoj dotychczasow pozycj w systemie warto ci uznawanych i podzielanych. Jego publikacje, m.in. M odzie mi dzy tradycj i ponowoczesno ci. Warto ci moralne w wiadomo ci maturzystów (Lublin 1995), Religia i Ko ció mi dzy tradycj i ponowoczesno ci. Studium socjologiczne (Kraków 1997) czy Emigracja z Ko cio a. Religijno m odzie y polskiej w warunkach zmian spo ecznych (Lublin 2008), s g bokim ród em wiedzy o m odzie y. Mo na si z nich dowiedzie, jakie jest nastawienie wspó czesnych m odych Polaków do religii, ma e stwa i rodziny. Wiedza ta okazuje si bardzo pomocna zarówno dla tych, którzy na co dzie zajmuj si wychowaniem m odzie y, jak i dla tych, którzy w czaj si w proces przekazu warto ci religijnych. W swej pracy dydaktycznej i wychowawczej Ksi dz Profesor nie tylko pisze i mówi o m odych i do m odych. Potrafi tak e skupi ich wokó siebie i ukierunkowa naukowo. Prowadzi i prowadzi nadal zaj cia dydaktyczne m.in. w takich o rodkach naukowych, jak: Wy sze Seminarium Duchowne w P ocku, Papieski Fakultet Teologiczny we Wroc awiu, Wydzia Teologii KUL Gda ski Instytut Teologiczny, Wy sza Szko a Nauk Spo ecznych z siedzib w Lublinie, Wydzia Nauk Spo ecznych KUL Filia w Stalowej Woli. G ównym miejscem Jego pracy naukowej by Instytut Socjologii na Wydziale Nauk Spo ecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W ród publikacji Ksi dza Profesora Maria skiego znalaz y si tak e skrypty dla studentów, u atwiaj ce proces kszta ceniowo-dydaktyczny. Prowadzone przez Niego zaj cia dydaktyczne, zw aszcza seminaria, dawa y i daj s uchaczom mo liwo w czenia si w odkrywanie nowych problemów badawczych i realizowanie tematów prac na ró nych poziomach kszta cenia. Badania naukowe Ksi dza Profesora, a tak e jego uczniów, zakresowo mieszcz si przede wszystkim w ramach socjologii religii, socjologii moralno ci, katolickiej nauki spo ecznej i pedagogiki religii 5. Kilku Jego uczniów-seminarzystów zosta o samodzielnymi pracownikami naukowymi. Pod kierunkiem Ksi dza Profesora Maria skiego napisano i obroniono wiele prac doktorskich magisterskich i licencjackich. Wiele prac zosta o nagrodzonych przez w adze KUL i na konkursach organizowanych przez inne o rodki akademickie. W prowadzonych przez Ksi dza Profesora seminariach doktoranckich z socjologii religii i socjologii moralno ci uczestniczy o wiele osób z kraju i z zagranicy. 5 L. SMYCZEK, Maria ski Janusz, w: C. ROGOWSKI, Leksykon pedagogiki religii. Podstawy koncepcje perspektywy, Warszawa 2007, s. 393.

4 24 LEON SMYCZEK Bardzo liczne by o i jest co roku grono magistrantów, którzy pod Jego kierunkiem przygotowuj i finalizuj swoje prace magisterskie. Bogata dzia alno dydaktyczna i naukowa Ksi dza Maria skiego spotka y si wielokrotnie z najwy szym uznaniem w adz pa stwowych. Otrzyma m.in. podzi kowanie od Ministra Edukacji Narodowej za wspó dzia anie w rozwi zywaniu istotnych problemów szkolnictwa wy szego (1995), nagrod Rektora KUL za s u b nauce polskiej i prac spo eczn (1996), Nagrod Prezesa Rady Ministrów za wybitne osi gni cia naukowe (1997), Medal Komisji Edukacji Narodowej za zas ugi dla o wiaty i wychowania (2002), nagrod Rektora KUL indywidualn I stopnia za prac naukowo-dydaktyczn (2006) oraz nagrod Ministra Zdrowia za prac pt. Warto ci yciowe m odzie y szkó piel gniarskich (wspólnie z prof. dr hab. Iren Wro sk ) 6. Il. 2. Wr czenie ks. prof. Januszowi Maria skiemu prezentu na uroczysto ciach krakowskich portretu Jubilata Ogromny wk ad Ksi dza Profesora w kszta cenie i wychowanie m odego pokolenia badaczy katolicyzmu w Polsce w aspekcie socjologicznym zosta dostrze ony i uhonorowany tak e przez w adze ko cielne. Zas ugi te podkre - 6 Tam e, s

5 KS. PROF. JANUSZ MARIA SKI MISTRZ M ODEGO POKOLENIA SOCJOLOGÓW 25 li biskup p ocki Zygmunt Kami ski, przyznaj c Mu 2 V 1998 r. tytu kanonika honorowego Kapitu y Katedralnej P ockiej 7. Je li chcemy wiedzie, jak poszukiwa prawdy, jak j odkrywa i jak o niej pisa, czym jest s u ba nauce i na czym polega rzetelno naukowa, wystarczy zapozna si z dorobkiem Profesora Maria skiego. To, co napisa, fascynuje i budzi uznanie; z wielk uwag czekamy na prace, które powstaj. Jego podej cie do m odych adeptów socjologii przynosi przebogate owoce na niwie naukowej. Jego praca i relacje z m odzie studenck mo na by zamkn w s owach Augusta Comte`a: y dla innych to nie tylko prawo obowi zku, lecz równie prawo szcz cia 8. Zdobywanie pod kierunkiem Ksi dza Profesora wiedzy, doskonalenie swojego warsztatu naukowego, przynale no do Jego szko y to dla nas, Jego uczniów, wielki zaszczyt i zobowi zanie, które realizujemy na co dzie jak najbardziej rzetelnie i z wdzi czno ci. 7 Uzasadnienie bpa Z. Kami skiego nominacji ks. Maria skiego do tytu u kanonika honorowego Kapitu y Katedralnej P ockiej (informacje uzyskane od ks. J. Maria skiego). 8 S. GIANDUZZO, Aforyzmy, s. 9.