SPIS TREŚCI. I Informacje objaśniające II Diagramy:

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SPIS TREŚCI. I Informacje objaśniające II Diagramy:"

Irena Rosińska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Z ATLASU UMP Waga głównych miast oraz gmin i powiatów tworzących z nimi funkcjonalne obszary (regiony) metropolitalne Rzeczypospolitej Polskiej w rozwoju regionalnym wg wydatków JST i PKB, absorpcji funduszy UE oraz zmian zaludnienia, w obrębie województw i metroregionów RP.

2 I Informacje objaśniające II Diagramy: Waga JST wg wydatków w rozwoju województwa Waga JST i ich regionów wg wydatków w rozwoju województwa Waga PKB w podregionach województwa SPIS TREŚCI Fundusze UE 07/13 w subregionach województwa (SIMIK, czerwiec 2013) Wspólna polityka rolna 07/13 w subregionach województwa Zaludnienie w subregionach województwa Prognoza zaludnienia w subregionach województwa Kalendarium prognozy miasta Kalendarium prognozy obszaru metropolitalnego Zestawy diagramów odnoszą się do 12 miast UMP w ich kolejności alfabetycznej: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wrocław. Biuro UMP, czerwiec-wrzesień 2013 r., na podstawie danych GUS, SIMIK, MRiRW, ARiMR

3 INFORMACJE OBJAŚNIAJĄCE Unię Metropolii Polskich tworzy 12 miast: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wrocław. Atlas Unii Metropolii Polskich ogranicza się do tych 12 miast oraz do obszarów metropolitalnych i województw, w których się one znajdują. Zasięg obszarów metropolitalnych w 11 z 12 przypadków pokrywa się z regionami metropolitalnymi wskazanymi przez Eurostat i Dyrekcję Generalną Komisji Europejskiej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG Regio) - patrz: Mało istotna rozbieżność między UMP a organami UE dotyczy Katowic. To co Eurostat i DG Regio wskazują jako jeden region metropolitalny Katowice-Żory, UMP traktuje jak sumę Katowickiego Obszaru Metropolitalnego (KOM) oraz rybnickiego obszaru miejskiego. Z kolei w terminologii przyjętej w strategii rozwoju i planie zagospodarowania przestrzennego województwa śląskiego, KOM jest tożsamy z subregionem centralnym tego województwa, a rybnicki obszar miejski z subregionem zachodnim. Zarówno UMP, jak i organy UE składają obszary (regiony) metropolitalne z regionów NUTS 3, wyznaczonych rozporządzeniem Komisji (WE) nr 105/2007 z dnia 1 lutego 2007, zmieniającym załączniki do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1059/2003 z dnia 28 maja 2003 r. w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (Nomenclature of Units for Territorial Statistics NUTS).

4 OBSZARY METROPOLITALNE w POLSCE 1. Białostocki Obszar Metropolitalny (BOM) to jeden NUTS 3: Białostocki PL343 (miasto Białystok, powiaty białostocki i sokólski) 2. Bydgosko-Toruński Obszar Metropolitalny (BTOM) to jeden NUTS 3: Bydgosko-toruński PL613 (miasta Bydgoszcz i Toruń, powiaty bydgoski i toruński) 3. Gdański Obszar Metropolitalny (GOM) to dwa NUTS 3: Trójmiejski PL633 (miasta: Gdańsk, Gdynia, Sopot), Gdański PL634 (powiaty: gdański, kartuski, nowodworski, pucki, wejherowski) 4. Katowicki Obszar Metropolitalny (KOM) to pięć NUTS 3: Bytomski PL228 (miasta Bytom i Piekary Śląskie, powiaty lubliniecki i tarnogórski), Gliwicki PL229 (miasta Gliwice i Zabrze, powiat gliwicki), Katowicki PL22A (miasta: Katowice, Chorzów, Mysłowice, Ruda Śląska, Siemianowice, Świętochłowice), Sosnowiecki PL22B (miasta Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza i Jaworzno, powiaty: będziński i zawierciański), Tyski PL22C (miasto Tychy, powiaty: bieruńsko-lędziński, mikołowski, pszczyński) 5. Krakowski Obszar Metropolitalny (KrOM) to dwa NUTS 3: Miasto Kraków PL213, Krakowski PL214 (powiaty: bocheński, krakowski, miechowski, myślenicki, proszowicki, wielicki) 6. Lubelski Obszar Metropolitalny (LOM) to jeden NUTS 3: Lubelski PL314 (miasto Lublin, powiaty: lubartowski, lubelski, łęczyński, świdnicki) 7. Łódzki Obszar Metropolitalny (ŁOM) to dwa NUTS 3: Miasto Łódź PL113, Łódzki PL114 (powiaty: brzeziński, łódzki wschodni, pabianicki, zgierski) 8. Poznański Obszar Metropolitalny (POM) to dwa NUTS 3: Miasto Poznań PL415, Poznański PL418 (powiaty: obornicki, poznański, szamotulski, średzki, śremski) 9. Rzeszowski Obszar Metropolitalny (ROM) to jeden NUTS 3: Rzeszowski PL325 (miasto Rzeszów, powiaty: kolbuszowski, łańcucki, ropczycko-sędziszowski, rzeszowski, strzyżowski) 10. Szczeciński Obszar Metropolitalny (SOM) to dwa NUTS 3: Miasto Szczecin PL424, Szczeciński PL425 (miasto Świnoujście, powiaty: goleniowski, gryfiński, kamieński, policki) 11. Warszawski Obszar Metropolitalny (WOM) to trzy NUTS 3: Miasto Warszawa PL127, Warszawski-Wschodni PL129 (powiaty: garwoliński, legionowski, miński, nowodworski, wołomiński), Warszawski-Zachodni PL12A (powiaty: grójecki, piaseczyński, pruszkowski, sochaczewski, warszawski zachodni, żyrardowski) 12. Wrocławski Obszar Metropolitalny (WrOM) to dwa NUTS 3: Miasto Wrocław PL514, Wrocławski PL518 (powiaty: milicki, oleśnicki, oławski, strzeliński, średzki, trzebnicki, wołowski, wrocławski)

5 Przywołane wyżej rozporządzenia unijne mówią tylko o jednostkach statystycznych, ale w europejskim porządku pojęciowym jest oczywiste, że statystyka to podstawa do formułowania i monitorowania polityki. Według terminologii unijnej, polityka regionalna jest prowadzona na trzech poziomach: regiony poziomu 1 = NUTS 1 regiony poziomu 2 = NUTS 2 regiony poziomu 3 = NUTS 3 Polityka terytorialna na poziomach niższych NUTS jest polityką lokalną. To co jest jasne i spójne w terminologii unijnej, przestaje być jasne i spójne w terminologii polskiej. Implementacją ww. rozporządzenia Komisji (WE) nr 105/2007 jest rozporządzenie Rady Ministrów RP z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS). Co prawda polskie jednostki NTS 1, NTS 2 i NTS 3 są identyczne z unijnymi regionami NUTS 1, NUTS 2 i NUTS 3, ale polskie rozporządzenie nie rozszyfrowuje skrótu NTS, a jednostki na poszczególnych poziomach nazwa następująco: NTS 1 = region ; w Polsce jest ich 6 NTS 2 = województwo ; w Polsce jest ich 16 NTS 3 = podregion ; w Polsce jest ich 66 Trzymając się literalnie polskiego rozporządzenia należałoby twierdzić, że na poziomie województw jest uprawiana polityka wojewódzka, a nie polityka regionalna. A z drugiej strony potocznie w Polsce utożsamia się pojęcia region i województwo, nie zauważając polityk regionalnych na poziomach pierwszym i trzecim. Województwa śląskie utrwaliło w swej strategii i planie zagospodarowania przestrzennego podjęcia subregion. Np. centralny subregion tego województwa tworzy 5 podregionów NTS 3. Jest tu kolizja pojęć podregion i subregion, które w zasadzie powinny znaczyć to samo. Z drugiej strony jednak podział subregionalny województwa śląskiego uważamy w UMP za wzorcowy i analogicznie opisujemy pozostałe województwa w atlasie. Godząc ww. rozporządzenia unijne i polskie z terminologią śląską, zastosowano w Atlasie UMP poniższą definicję: Subregion = Podregion statystyczny NTS 3 (w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z 14 listopada 2007 r. w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych) lub obszar złożony z 2-5 podregionów NTS 3 (np. centralny subregion województwa śląskiego).

6 Na zamieszczonych diagramach zostały uwzględnione dane dotyczące dofinansowania UE 07/13 pochodzące z bazy Krajowego Systemu Informatyczny SIMIK, wg raportu z 30 czerwca 2013 r. Po raz pierwszy spróbowaliśmy pokazać rozkład terytorialny pomocy dla obszarów wiejskich i rolników, w układzie: obszar metropolitalny - reszta województwa. Źródła danych: PROW - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, stan na sierpień 2013 (zrealizowane płatności ogółem) Dopłaty bezpośrednie - ARiMR, stan na r. (zrealizowane płatności bezpośrednie). Wskazana byłaby weryfikacja obliczeń Biura UMP Skromnymi środkami Biura UMP podjęliśmy analizę zagadnień, których inne jednostki (GUS, MRR, ośrodki akademickie) dotychczas nie analizowały. Mimo starań z naszej strony, mamy w Biurze UMP pewne wątpliwości, które mogą wynikać z naszych błędów, lub z niedoskonałości bazy SIMIK. Dziwi nas np. to, że w Łódzkim Obszarze Metropolitalnym alokacja unijna per capita jest aż o 2407 zł mniejsza niż alokacja per capita w województwie poza obszarem metropolitalnym (na obszarze metropolitalnym 4982 zł, poza nim 7389 zł). Regułą jest, że obszar metropolitalny otrzymuje per capita więcej niż inne subregiony w województwie. Przynajmniej z programów operacyjnych rejestrowanych w bazie SIMIK, bo reguła się odwraca, gdy dodamy pomoc dla obszarów wiejskich i rolnictwa.

87 Z powodu braku danych GUS niemożliwa jest prezentacja prognozy zaludnienia miasta Rzeszowa i województwa podkarpackiego 2035 Źródło GUS: Prognoza ludności nie uwzględnia zmian w liczbie ludności miasta na prawach powiatu Rzeszów oraz powiatu rzeszowskiego, które są wynikiem przemeldowań ludności w związku ze zmianami administracyjnymi wprowadzonymi z dniem 1 stycznia 2008 roku.

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

Podobne dokumenty

Najniższe wydatki bieżące na administrację w przeliczeniu na 1 mieszkańca numer powiat województwo zł

Najniższe wydatki bieżące na administrację w przeliczeniu na 1 mieszkańca 2002 2003 2004 2006 2007 2008 2009 2010 numer powiat województwo zł 4 3 3 3 7 4 2 1 121100 Powiat nowotarski małopolskie 55,15