VIII Kultura i dziedzictwo narodowe RAPORT O STANIE MIASTA s >> Edukacja

Transkrypt

1 VIII Kultura i dziedzictwo narodowe s >> IX Edukacja 207

2 IX Edukacja IX.1. Wychowanie przedszkolne IX.2. Szkoły podstawowe i gimnazja IX.3. Szkoły ponadgimnazjalne IX.4. Szkoły muzyczne IX.5. Kształcenie specjalne i integracyjne IX.6. Poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne IX.7. Placówki oświatowo-wychowawcze IX.8. Wydatki z budżetu Miasta Krakowa na oświatę i wychowanie 208

3 Gmina Miejska Kraków w roku szkolnym 2007/2008 realizując zadania gminy i powiatu, prowadzi 550 różnego typu szkół i placówek oświatowych umiejscowionych w 352 jednostkach organizacyjnych oraz 3 zespoły ekonomiki oświaty (ZEO) ds. obsługi finansowo-księgowej szkół i placówek. Wykonując zadania gminy, Gmina Miejska Kraków prowadzi następujące jednostki: 112 przedszkoli, 3 przedszkola specjalne, 97 szkół podstawowych (w tym 14 szkół integracyjnych lub prowadzących oddziały integracyjne i 4 szkoły sportowe lub z oddziałami sportowymi), 56 gimnazjów dla młodzieży (w tym 10 gimnazjów integracyjnych lub z oddziałami integracyjnymi), 4 gimnazja sportowe, 2 gimnazja z oddziałami przysposabiającymi do pracy); 1 gimnazjum dla dorosłych. Wykonując zadania powiatu, Gmina Miejska Kraków prowadzi następujące jednostki: 17 szkół podstawowych specjalnych, 16 gimnazjów specjalnych, 22 szkoły ponadgimnazjalne specjalne (2 licea ogólnokształcące, 1 uzupełniające liceum ogólnokształcące, 2 licea profilowane, 2 technika, 6 szkół zasadniczych zawodowych, 8 szkół przysposabiających do pracy, 1 technikum uzupełniające), 3 szkoły policealne specjalne, 105 szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieży (36 liceów ogólnokształcących, 18 liceów profilowanych (w tym 15 prowadzi nabór), 26 techników, 25 szkół zasadniczych zawodowych); 16 techników uzupełniających dla młodzieży, 18 szkół policealnych dla młodzieży, 47 szkół dla dorosłych na podbudowie gimnazjum, szkoły zasadniczej lub liceum ogólnokształcącego (7 liceów ogólnokształcących, 4 licea ogólnokształcące uzupełniające, 1 liceum profilowane, 23 technika uzupełniające, 2 szkoły zasadnicze, 10 szkół policealnych), 3 szkoły muzyczne I stopnia, 1 ogólnokształcąca szkoła muzyczna, 5 międzyszkolnych ośrodków sportowych, 2 międzyszkolne baseny pływackie, 3 bursy, 8 poradni psychologiczno-pedagogicznych, 11 młodzieżowych domów kultury, Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy, Schronisko Młodzieżowe, 209

4 Centrum Kształcenia Ustawicznego, Centrum Kształcenia Praktycznego, 20 internatów zlokalizowanych w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych (9 internatów) i w zespołach szkół (11 internatów). Nauczyciele w swojej pracy zawodowej mogą osiągać następujące stopnie awansu zawodowego: nauczyciel stażysta, nauczyciel kontraktowy, nauczyciel mianowany i nauczyciel dyplomowany. IX.1. Wychowanie przedszkolne Wychowaniem przedszkolnym obejmuje się dzieci w wieku 3-6 lat, a w szczególnych przypadkach dzieci, które ukończyły 2,5 roku. Dzieci w wieku 6 lat mogą uczęszczać do przedszkoli lub oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych. Wszystkie dzieci w wieku przedszkolnym obejmuje specjalistyczna opieka psychologiczno-pedagogiczna i logopedyczna świadczona przez Samorządowy Ośrodek Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej oraz Ośrodek Wczesnej Pomocy Psychologicznej. W roku szkolnym 2007/2008 do 913 oddziałów funkcjonujących w 254 przedszkolach uczęszczało dzieci. Najwięcej przedszkoli 112 prowadzonych było przez Gminę Miejską Kraków i uczęszczało do nich dzieci (spadek o 238 osób, tj. 1,6% w porównaniu z rokiem poprzednim). Ponadto dzieci w wieku przedszkolnym uczęszczało do 85 oddziałów przedszkolnych funkcjonujących w 67 samorządowych szkołach podstawowych. Miesięczny wydatek z budżetu Miasta Krakowa na jedno dziecko w przedszkolu publicznym w roku 2007/2008 wyniósł 532,78 zł. W sumie wydatki na przedszkola w roku 2007 stanowiły 14,1% wszystkich wydatków na oświatę i wychowanie. Tabela IX.1. Informacje o przedszkolach za lata 2006/2007 i 2007/2008 przedszkoli uczęszczających dzieci 2006/ /2008 Ogółem, z tego: Samorządowe Publiczne dotowane Niepubliczne dotowane Oddziały przedszkolne przy samorządowych szkołach podstawowych Oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych dotowanych Ogółem, z tego: Samorządowe Publiczne dotowane Niepubliczne dotowane Oddziały przedszkolne przy samorządowych szkołach podstawowych Oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych dotowanych

5 oddziałów w przedszkolach miejsc w przedszkolach Średnia liczebność oddziału w przedszkolach zatrudnionych osób ogółem etatów nauczycielskich Miesięczny koszt utrzymania dziecka (zł) Ogółem, z tego: 866,5 913 Samorządowe Publiczne dotowane 39,5 40 Niepubliczne dotowane Oddziały przedszkolne przy samorządowych szkołach podstawowych Oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych dotowanych 9 11 Ogółem, z tego: Samorządowe Publiczne dotowane Niepubliczne dotowane Ogółem, z tego: 23,9 22,89 Samorządowe 24,8 24,37 Publiczne dotowane 26,2 26,30 Niepubliczne dotowane 20,0 18,11 Oddziały przedszkolne przy samorządowych szkołach podstawowych 22,0 21,00 Oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych dotowanych 15,7 15,91 Samorządowe 2 833, ,52 Samorządowe 1 427, ,30 Samorządowe 532,3 532,78 W roku 2007 zatrudnienie nauczycieli wychowania przedszkolnego kształtowało się na poziomie 1 452,30 etatu (1 427,93 etatu w roku poprzednim). Nadal najwięcej z nich posiadało stopień nauczyciela mianowanego (590,76 etatu), chociaż o 144,23 etatu mniej niż w roku poprzednim. Nastąpił jednak wzrost liczby nauczycieli posiadających stopień awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego z 440,82 etatu w roku 2006 do 557,76 w roku 2007, tj. o 26,5%. W porównaniu do innych typów szkół lub placówek, w przedszkolach i oddziałach zerowych zatrudnionych jest najmniej nauczycieli o najwyższych kwalifikacjach i najwięcej nauczycieli o najniższych kwalifikacjach (m.in. po ukończeniu studium nauczycielskiego i studium wychowania przedszkolnego takie osoby z dniem 1 września 2006 roku zostały zaliczone do najniższej kategorii zaszeregowania). Aktualnie w Krakowie opieką przedszkolną objętych jest 83,2% dzieci w wieku 3-6 lat. Podczas rekrutacji na rok szkolny 2007/2008 największe problemy związane z przyjęciem dzieci pojawiły się w przedszkolach w Podgórzu najtrudniejsza sytuacja jest na terenie Dzielnic: VIII, IX i XI, gdzie do przedszkoli nie została przyjęta największa liczba dzieci. Sytuacja ta dotyczyła: Przedszkola nr 5 przy ul. Zachodniej 6a (Dzielnica VIII), Przedszkola nr 6 przy ul. Bujaka 17 (Dzielnica XI), Przedszkola nr 10 przy ul. Strąkowej 7 (Dzielnica IX), Przedszkola nr 95 przy ul. Żywieckiej 24 (Dzielnica IX). Również wyraźny niedobór miejsc w przedszkolach ma miejsce w Dzielnicy IV. 211

6 W bieżącym roku do użytkowania zostanie oddany 8-oddziałowy budynek przedszkola przy ul. Lubostroń. Do nowego budynku zostanie przeniesione 4-oddziałowe Samorządowe Przedszkole nr 58 mające obecnie siedzibę na terenie Szpitala przy ul. Babińskiego 40. Ponadto w Samorządowym Przedszkolu nr 14 trwają prace remontowe w celu zaadaptowania dwóch mieszkań służbowych na potrzeby dydaktyczne tej placówki. Wykres IX.1. Prognozowana liczba dzieci w Krakowie w latach liczba dzieci , Urząd Statystyczny w Krakowie Z danych Urzędu Statystycznego wynika, że od kilku lat liczba urodzeń przyrasta. Prognoza demograficzna na najbliższe lata (Wykres IX.1.) pokazuje, że liczba dzieci w wieku 3-6 lat w latach będzie rosła. W roku 2010 będzie wyższa o około dzieci w stosunku do roku Natomiast liczba dzieci 6-letnich osiągnie w roku 2008 najniższy pułap (5 860 dzieci), a następnie będzie rosła, by w roku 2013 osiągnąć wartość około IX.2. Szkoły podstawowe i gimnazja Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół podstawowych i gimnazjów należy do zadań własnych Gminy Miejskiej Kraków. Gmina wydaje również zezwolenia na prowadzenie szkół przez osoby prawne lub fizyczne. Sieć oraz granice obwodów publicznych szkół podstawowych i gimnazjów ustala Rada Miasta Krakowa. Sieć publicznych szkół organizowana jest z uwzględnieniem zasady, iż droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać 3 km w przypadku uczniów klas I-IV szkół podstawowych oraz 4 km w przypadku uczniów klas V i VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów. Wszystkie dzieci są objęte pomocą psychologiczno-pedagogiczną, której udzielają zatrudnieni w szkołach pedagodzy bądź psycholodzy (w liczbie od 0,5 do 2 etatów na jedną szkołę) oraz 4 rejonowe i 4 specjalistyczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Szczególną wagę poświęca się uczniom z różnego typu deficytami, dla których organizowane są klasy integracyjne. Dla 212

7 uczniów, którzy nie mogą uczęszczać do szkoły organizuje się nauczanie indywidualne. W każdej szkole zorganizowana jest biblioteka szkolna (zatrudnienie nauczycieli bibliotekarzy wynosi od 0,5 do 1,5 etatu). Uczniowie mogą korzystać ze szkolnych obiadów. Stołówki szkolne funkcjonują w 69 szkołach podstawowych, 25 gimnazjach i 19 zespołach szkół. Młodzież w wieku od 15 do 18 lat, która nie rokuje nadziei na ukończenie gimnazjum w normalnym cyklu, ma możliwość kształcenia się w oddziałach przysposabiających do pracy w dwóch gimnazjach powstałych przy szkołach zawodowych. W roku szkolnym 2007/2008 w pierwszych klasach w 124 szkołach podstawowych rozpoczęło naukę dzieci, a łącznie w szkołach podstawowych uczyło się (w tym 88% w szkołach samorządowych). W ostatnich latach obserwuje się spadek liczby uczniów szkół podstawowych ogółem oraz w szkołach samorządowych przy ciągłym wzroście liczby uczniów w szkołach dotowanych. Tabela IX.2. Szkoły podstawowe (bez szkół specjalnych i szkół muzycznych) w latach 2006/2007 i 2007/ / /2008 placówek uczniów oddziałów w szkole Średnia liczba dzieci w klasie Ogółem, z tego: Samorządowe Dotowane publiczne 8 9 Dotowane niepubliczne Ogółem, z tego: Samorządowe Dotowane publiczne Dotowane niepubliczne Ogółem, z tego: Samorządowe Dotowane publiczne Dotowane niepubliczne Ogółem, z tego: 22,7 22,3 Samorządowe 23,4 23,0 Dotowane publiczne 22,9 22,6 Dotowane niepubliczne 13,4 13,9 Ogółem, z tego: dzieci rozpoczynających naukę w klasach pierwszych Samorządowe Pozostałe osób zatrudnionych ogółem Samorządowe 4 119, ,14 nauczycieli Samorządowe 3 067, ,46 Miesięczny koszt utrzymania dziecka Samorządowe 373,57 392,02 szkół prowadzących świetlice Samorządowe klas integracyjnych Samorządowe W 2007 roku odnotowano dalszy spadek liczby uczniów w gimnazjach ogółem i w gimnazjach samorządowych, a wzrost w gimnazjach dotowanych. W 2007 roku przybyły trzy nowe gimnazja 213

8 niepubliczne dotowane i jedno publiczne dotowane, ubyło zaś jedno samorządowe. Mniejsza liczba uczniów spowodowała spadek liczby oddziałów w szkołach, a także zmniejszenie liczby nauczycieli. Wzrosła natomiast średnia liczba uczniów w klasie, a stało się to poprzez zwiększenie liczebności klas w gimnazjach dotowanych przez Gminę. Kontynuowany jest trend wzrostu liczby klas integracyjnych w gimnazjach. Tabela IX.3. Gimnazja (łącznie z gimnazjami dla dorosłych) w latach 2006/2007 i 2007/2008 placówek uczniów oddziałów w szkole 2006/ /2008 Ogółem, z tego: Samorządowe Dotowane publiczne 5 6 Dotowane niepubliczne Ogółem, z tegom: Samorządowe Dotowane publiczne Dotowane niepubliczne Ogółem, z tego: Samorządowe Dotowane publiczne Dotowane niepubliczne Ogółem, z tego: 23 24,7 Średnia liczba dzieci w klasie Samorządowe 26 25,65 Dotowane publiczne 27 27,6 Dotowane niepubliczne 14,2 14,6 osób zatrudnionych ogółem Samorządowe 2 301, ,91 etatów nauczycielskich Samorządowe 1 816, ,59 Miesięczny koszt utrzymania ucznia Samorządowe 384,89 411,03 klas integracyjnych Samorządowe W szkołach podstawowych i gimnazjach najwięcej nauczycieli posiada stopień zawodowy nauczyciela dyplomowanego, odpowiednio 49% i 51%, a następnie mianowanego (30% i 28%), kontraktowego (16%) i stażysty (5% i 6%). 214

9 Wykres IX.2. Prognozowana liczba uczniów w samorządowych szkołach podstawowych i gimnazjach w Krakowie w latach liczba uczniów szkoły podstawowe gimnazja /07 07/08 08/09 09/10 10/11 11/12 12/13 13/14 rok szkolny Szacuje się, że w latach liczba uczniów samorządowych szkół podstawowych zmaleje o około uczniów (4,0%), a w gimnazjach w latach o około (16,7%). Szkoły podstawowe największy spadek liczby uczniów mają już za sobą. Uczeń kończący szkołę podstawową ma obowiązek wziąć udział w sprawdzianie kompetencji i umiejętności. Sprawdzian ten składa się z zadań mających sprawdzić umiejętności: czytania, pisania, rozumowania, korzystania z informacji i wykorzystania wiedzy w praktyce. W 2007 roku średni wynik osiągnięty przez uczniów krakowskich szkół podstawowych wyniósł 30 punktów i był wyższy zarówno w porównaniu do średniego wyniku dla województwa małopolskiego, jak i Polski. Najwyższą średnią liczbą zdobytych punktów mogli pochwalić się uczniowie Prywatnej Szkoły Podstawowej nr 2 im. Noblistów Polskich (36,12), Szkoły Podstawowej im. Piotra Michałowskiego TSSP (35,56) oraz Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I st. im. I. J. Paderewskiego (35,22). Tabela IX.4. Średnie wyniki sprawdzianu w szóstej klasie w latach Średnie wyniki sprawdzianu Polska 25,55 30,35 26,39 26,57 Województwo 26,14 29,50 25,32 27,42 Kraków 28,87 32,84 29,22 30,00 1 Maksymalnie można było uzyskać 40 punktów. Źródło: Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie 215

10 Tabela IX.5. Szkoły podstawowe z najlepszymi wynikami ze sprawdzianu w Krakowie w 2007 roku 1 Szkoła podstawowa Typ szkoły Średni wynik sprawdzianu 1. Prywatna Szkoła Podstawowa nr 2 im. Noblistów Polskich niepubliczna 36,12 2. Szkoła Podstawowa im. Piotra Michałowskiego TSSP niepubliczna 35,56 3. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I st. im. I. J. Paderewskiego publiczna 35,22 4. Społeczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Józefa Piłsudskiego niepubliczna 35,11 5. Szkoła Podstawowa nr 160 Zgromadzenia Sióstr Augustianek publiczna 35,09 6. Prywatna Szkoła Podstawowa nr 3 niepubliczna 35,00 7. Prywatna Katolicka Szkoła Podstawowa im. św. Jadwigi Królowej niepubliczna 34,95 8. Społeczna Szkoła Podstawowa nr 7 niepubliczna 34,86 9. Społeczna Szkoła Podstawowa nr 4 im. Juliusza Słowackiego Społecznego Towarzystwa Oświatowego niepubliczna 34, Prywatna Szkoła Podstawowa Scherzo niepubliczna 34, Szkoła Podstawowa nr 159 Sióstr Urszulanek Unii Rzymskiej publiczna 34, Prywatna Szkoła Podstawowa nr 1 Fundacji Szkolnej Dona niepubliczna 34, Szkoła Podstawowa nr 45 Sióstr Pijarek im. Pauli Montal publiczna 34, Społeczna Szkoła Podstawowa nr 3 niepubliczna 34, Szkoła Podstawowa z oddziałami integracyjnymi nr 12 publiczna 34, Szkoła Podstawowa nr 1 publiczna 34, Szkoła Podstawowa nr 161 im. Świętej Rodziny publiczna 34, Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I st. w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. M. Karłowicza publiczna 33, Szkoła Podstawowa nr 72 im. Teofila Lenartowicza publiczna 33,77 1 Maksymalnie można było uzyskać 40 punktów. Źródło: Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie Edukacja w gimnazjum kończy się egzaminem gimnazjalnym składającym się z części humanistycznej i matematyczno-przyrodniczej. W krakowskich gimnazjach uczniowie uzyskali lepsze wyniki w części humanistycznej (32,78 punktu), niż matematyczno-przyrodniczej (29,23 punktu). Wyniki te były wyższe od analogicznych w odniesieniu do całej Polski i województwa małopolskiego. Najlepiej egzamin gimnazjalny napisali uczniowie Publicznego Gimnazjum nr 52 Ojców Pijarów im. ks. Stanisława Konarskiego (90,09 punktu), Prywatnego Gimnazjum nr 2 im. Noblistów Polskich (84,43 punktu) oraz Społecznego Gimnazjum nr 3 (82,65 punktu). Tabela IX.6. Średnie wyniki egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej i matematyczno-przyrodniczej w latach Średnie wyniki egzaminów H 1 M-P 2 H 1 M-P 2 H 1 M-P 2 H 1 M-P 2 Polska 27,01 24,49 33,18 24,26 31,39 23,90 31,48 25,31 Województwo 28,25 25,05 34,30 24,94 32,61 24,72 32,78 26,19 Kraków 30,86 28,41 36,70 27,90 34,80 27,74 35,34 29,23 1 Część humanistyczna. 2 Część matematyczno-przyrodnicza. Źródło: Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie 216

11 Tabela IX.7. Gimnazja z najlepszymi wynikami z egzaminu gimnazjalnego w Krakowie w 2007 roku 1 Gimnazjum Typ szkoły Średni wynik testu 1. Publiczne Gimnazjum nr 52 Ojców Pijarów im. ks. Stanisława Konarskiego publiczna 90,09 2. Prywatne Gimnazjum nr 2 im. Noblistów Polskich niepubliczna 84,43 3. Społeczne Gimnazjum nr 3 niepubliczna 82,65 4. Społeczne Gimnazjum nr 1 im. Zbigniewa Herberta niepubliczna 82,17 5. Gimnazjum nr 16 publiczna 82,12 6. Społeczne Gimnazjum nr 7 im. Juliusza Słowackiego niepubliczna 81,88 7. Prywatne Gimnazjum nr 8 im. Mikołaja Reja niepubliczna 81,2 8. Gimnazjum nr 54 im. Świętej Rodziny publiczna 80,39 9. Gimnazjum nr 2 publiczna 80, Publiczne Gimnazjum nr 72 Zgromadzenia Sióstr Augustianek publiczna 78, Społeczne Gimnazjum nr 8 Społecznego Towarzystwa Oświatowego niepubliczna 77,9 12. Europejskie Prywatne Gimnazjum nr 14 niepubliczna 77, Prywatne Gimnazjum Akademickie nr 6 im. Fryderyka Chopina niepubliczna 77, Państwowa Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II st. im. F. Chopina publiczna 77, Prywatne Gimnazjum nr 3 Fundacji Szkolnej Dona niepubliczna 76, ZSOI nr 6 Gimnazjum Integracyjne nr 74 im. H. Sienkiewicza publiczna 76, Gimnazjum im. Piotra Michałowskiego TSSP niepubliczna 76, Gimnazjum nr 1 im. ks. Stanisława Konarskiego publiczna 75, Gimnazjum nr 21 publiczna 74,8 1 Maksymalnie można było uzyskać 100 punktów; przedstawiono wyniki dla całości egzaminu. Źródło: Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie IX.3. Szkoły ponadgimnazjalne Kształceniem ponadgimnazjalnym objęci są uczniowie w wieku powyżej 16 lat, którzy ukończyli gimnazjum. Obowiązek nauki dotyczy uczniów do ukończenia przez nich 18 roku życia. Szkoły ponadgimnazjalne dzielą się na: zasadnicze szkoły zawodowe o okresie nauczania nie krótszym niż 2 lata i nie dłuższym niż 3 lata, których ukończenie umożliwia uzyskanie po zdaniu egzaminu dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, a także dalsze kształcenie w dwuletnich uzupełniających liceach ogólnokształcących oraz trzyletnich technikach uzupełniających, trzyletnie licea ogólnokształcące, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, trzyletnie licea profilowane kształcące w profilach kształcenia ogólnozawodowego, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, 217

12 czteroletnie technika, których ukończenie umożliwia uzyskanie po zdaniu egzaminu dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, a także umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, trzyletnie technika uzupełniające dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, a także uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu, szkoły policealne o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, których ukończenie po zdaniu egzaminu umożliwia osobom posiadającym wykształcenie średnie uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół ponadgimnazjalnych oraz placówek kształcenia praktycznego i ustawicznego należy do zadań własnych Gminy Miejskiej Kraków. Do wszystkich typów samorządowych szkół ponadgimnazjalnych w roku szkolnym 2007/2008 uczęszczało uczniów i słuchaczy. Tabela IX.8. Samorządowe szkoły ponadgimnazjalne w latach 2005/ /2008 Typy szkół 2005/ / /2008 Licea ogólnokształcące dla młodzieży Szkoły ponadgimnazjalne zawodowe i licea profilowane dla młodzieży Licea ogólnokształcące dla dorosłych Szkoły zawodowe dla dorosłych (w tym szkoły dla młodzieży na podbudowie szkoły zasadniczej i liceum) Ogółem Spadek liczby uczniów w szkołach dla młodzieży jest związany głównie ze spadkiem liczby uczniów w szkołach policealnych, technikach na podbudowie szkoły zasadniczej i liceach profilowanych. Obserwuje się natomiast wzrost liczby uczniów w technikach na podbudowie gimnazjum. Większy spadek liczby uczniów występuje w szkołach zawodowych niż w liceach ogólnokształcących. Wynika to z preferencji absolwentów gimnazjów, którzy w celu kontynuowania nauki częściej wybierają liceum ogólnokształcące niż szkołę zawodową. Średnia liczebność oddziałów w liceach ogólnokształcących jest o 4,5 ucznia wyższa niż w szkołach zawodowych. W liceach ogólnokształcących dla młodzieży średnia liczebność oddziału wynosi 31,8 ucznia, natomiast w szkołach zawodowych 27,3. Średnia liczba słuchaczy w oddziale w szkołach dla dorosłych wynosi 29,5. 218

13 Tabela IX.9. Samorządowe szkoły ponadgimnazjalne liczba uczniów, oddziałów oraz średnia liczebność oddziałów w latach 2005/ /2008 Typy szkół uczniów oddziałów Średnia liczebność oddziału 05/06 06/07 07/08 05/06 06/07 07/08 05/06 06/07 07/08 Liceum ogólnokształcące dla młodzieży ,6 32,2 31,8 Szkoły zawodowe dla młodzieży i licea ,6 28,1 27,3 profilowane Ogółem szkoły dla młodzieży ,7 30,3 29,6 Liceum ogólnokształcące dla dorosłych ,8 32,5 29,4 Szkoły zawodowe dla dorosłych ,1 32,0 29,5 Ogółem szkoły dla dorosłych ,9 32,1 29,5 Razem ,8 30,5 29,6 W Krakowie bardzo silnie rozwinięta jest sieć szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez osoby prawne lub fizyczne i dotowanych przez Gminę Miejska Kraków. tych szkół w latach wzrosła o 12, ze 154 szkół w roku szkolnym 2004/2005 do 166 w roku szkolnym 2007/2008, a liczba uczniów przede wszystkim w szkołach dla dorosłych wzrosła o 4,5 tys. Największy wzrost zaznaczył się w grupie szkół zawodowych dla dorosłych. Tabela IX.10. Szkoły dotowane liczba szkół i uczniów w latach 2005/ /2008 szkół uczniów 05/06 06/07 07/08 05/06 06/07 07/08 Szkoły zawodowe dla młodzieży Licea ogólnokształcące dla młodzieży Ogółem dla młodzieży Licea ogólnokształcące dla dorosłych Szkoły zawodowe dla dorosłych Ogółem dla dorosłych Razem Do krakowskich szkół ponadgimnazjalnych uczęszcza około 25% uczniów zamieszkałych poza Krakowem. Uczniowie ci mogą korzystać z bazy 11 internatów i 3 burs dysponujących miejscami. W roku szkolnym 2007/2008 zakwaterowanych było w nich uczniów i słuchaczy różnych typów szkół. Sieć internatów i burs samorządowych uzupełniona jest przez dotowane przez Gminę Miejską Kraków 3 internaty i 2 bursy, które są prowadzone przez osoby prawne. Krakowskie szkoły zawodowe oferowały szeroką gamę kierunków kształcenia. Młodzież nadal najchętniej wybierała technologię żywności i gastronomię (17,6%), a także zarządzanie infor- 219

14 macją (11,1%), ekonomię (9,4%), elektronikę (8,5%) oraz usługi (8,2%). Od kilku lat można zauważyć spadek zainteresowania szkołami oferującymi kształcenie na kierunku handlowym, mechanicznym oraz rolno-spożywczym. Tabela IX.11. Kierunki kształcenia w samorządowych szkołach zawodowych zasadniczych i średnich w latach Kierunek kształcenia uczniów (%) Administracja ,2 0,8 Bezpieczeństwo i higiena pracy ,4 0,1 Budownictwo, urządzenia sanitarne i pokrewne ,2 4,2 Ekonomia ,7 9,4 Ekonomia i administracja ,9 2,9 Elektronika ,6 8,5 Elektronika i telekomunikacja ,8 1,6 Elektryka ,5 1,4 Handel ,1 3,2 Hotelarstwo, turystyka ,0 5,0 Krawiectwo, kreowanie ubioru ,3 1,3 Kształtowanie środowiska ,8 1,9 Mechanika ,2 6,9 Mechatronika ,8 1,3 Motoryzacja, transport ,0 6,1 Ochrona środowiska ,4 3,1 Poligrafia, księgarstwo ,2 2,1 Profil rolniczo-spożywczy ,1 0,0 Rolnictwo (geodeta, geolog) ,7 1,3 Technologia chemiczna, analityka ,6 0,7 Technologia drewna ,2 0,2 Technologia odzieży i przetwórstwa skóry ,4 0,1 Technologia żywności, gastronomia ,1 17,6 Transport i przysposobienie wojskowe ,7 0,9 Usługi ,3 8,2 Zarządzanie informacją ,1 11,1 Ogółem ,00 100,00 W roku 2007 zatrudnienie nauczycieli w szkołach ponadgimnazjalnych kształtowało się na poziomie 2 727,69 etatu (2 815,94 w roku ubiegłym). Najwięcej z nich posiadało stopień nauczyciela dyplomowanego (1 469,53 etatu 53,87%) i mianowanego (711,89 etatu 26,09%). 220

15 Wykres IX.3. Prognozowana liczba uczniów w samorządowych liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych, technikach i szkołach zawodowych w latach liczba uczniów LO licea profilowane, technika, szkoły zawodowe /08 08/09 09/10 10/11 11/12 12/13 13/14 rok szkolny Zgodnie z prognozą liczba uczniów w liceach ogólnokształcących powinna w następnych latach stopniowo maleć, by w roku szkolnym 2013/2014 osiągnąć liczbę około 14,7 tys. W szkołach zawodowych i liceach profilowanych na podbudowie gimnazjum liczba uczniów będzie również maleć, by w roku szkolnym 2013/14 osiągnąć wartość około 11,6 tys. W 2007 roku 93,2% maturzystów otrzymało świadectwa maturalne, co stanowiło wzrost w porównaniu do roku wcześniejszego. Spośród wybranych 6 przedmiotów zdawanych pisemnie najwyższe wyniki na poziomie podstawowym abiturienci osiągnęli w zakresie języka angielskiego (58,96%) i historii (54,72%), najniższe zaś w zakresie matematyki (42,41%) i geografii (42,65%). W przypadku poziomu rozszerzonego najlepsze wyniki osiągnęły osoby zdające język angielski (67,77%) i język polski (66,53%), zaś najgorsze historię (51,09%) oraz matematykę (54,67%). Tabela IX.12. Wyniki egzaminu maturalnego Osoby, które otrzymały świadectwo maturalne (%) Polska 86,5 79,0 89,0 Województwo 90,2 82,3 92,0 Kraków 93,0 86,5 93,2 Źródło: Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie 221

16 Tabela IX.13. Wyniki pisemnych egzaminów maturalnych w 2007 roku (%) język polski język angielski matematyka historia biologia geografia Podstawowy 54,18 58,96 42,41 54,72 49,34 42,65 Rozszerzony 66,53 67,77 54,67 51,09 61,91 57,19 Źródło: Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie IX.4. Szkoły muzyczne Zakładanie i prowadzenie szkół artystycznych należy do zadań własnych ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Na mocy porozumienia z ministrem kultury Gmina Miejska Kraków jest organem prowadzącym dla 4 szkół muzycznych, w tym dla 1 sześcioletniej ogólnokształcącej szkoły muzycznej I stopnia, 2 sześcioletnich szkół muzycznych I stopnia oraz 1 szkoły muzycznej I stopnia funkcjonującej przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych i Słabowidzących. W roku szkolnym 2007/2008 w szkołach muzycznych prowadzonych przez Gminę pobierało naukę uczniów. Do wszystkich szkół muzycznych obowiązują egzaminy wstępne. Rokrocznie liczba kandydatów jest wyższa od liczby miejsc w szkołach muzycznych. Tabela IX.14. uczniów w szkołach muzycznych w latach 2004/ /2008 Typ szkoły uczniów w roku szkolnym 04/05 05/06 06/07 07/08 Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I st., ul. Basztowa Szkoła Muzyczna I st., ul. Pilotów Szkoła Muzyczna I st., ul. Józefińska Szkoła Muzyczna I st. przy SOSW, ul. Tyniecka Ogółem W roku 2007 zatrudnienie nauczycieli w szkołach muzycznych kształtowało się na poziomie 210,83 etatu, o 2,78 etatu mniej niż w roku ubiegłym. Najwięcej z nich posiadało stopień nauczyciela mianowanego (128,29 etatu 60,8%) i dyplomowanego (48,53 etatu 23,0%). Nauczyciele o najwyższych kwalifikacjach stanowią 96,9% ogółu zatrudnionych. IX.5. Kształcenie specjalne i integracyjne Kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież w wieku od 3 lat wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, w tym dzieci i młodzież niesłyszącą, słabosłyszącą, niewidomą, słabowidzącą, z niepełnosprawnością ruchową, z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, z zabu- 222

17 rzeniami sprzężonymi, niedostosowaną lub zagrożoną niedostosowaniem społecznym, z zaburzeniami w zachowaniu, zagrożoną uzależnieniami i z zaburzeniami psychicznymi. Kształcenie to może być prowadzone w formie nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub oddziałach integracyjnych, szkołach lub oddziałach specjalnych i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych. W roku szkolnym 2007/2008 do 3 przedszkoli, 17 szkół podstawowych, 16 gimnazjów, 21 szkół ponadgimnazjalnych, 3 szkół policealnych prowadzonych przez Gminę Miejską Kraków uczęszczało dzieci i młodzieży. ta w stosunku do ubiegłego roku szkolnego uległa zmniejszeniu o 282 uczniów, głównie ze względu na spadek liczby uczniów w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach zawodowych specjalnych. Placówki specjalne (samorządowe i dotowane) ulokowane są w 10 zespołach szkół specjalnych, 9 specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych oraz 1 młodzieżowym ośrodku wychowawczym. Jedno przedszkole specjalne jest samodzielne. W roku szkolnym 2007/2008 liczba dzieci i uczniów we wszystkich typach placówek specjalnych wynosiła Tabela IX.15. uczniów, oddziałów oraz średnia liczebność oddziałów w przedszkolach i szkołach specjalnych w latach szkolnych 2005/ /2008 uczniów oddziałów Średnia liczebność oddziału 05/06 06/07 07/08 05/06 06/07 07/08 05/06 06/07 07/08 Przedszkola specjalne (bez szpitalnych) ,5 4,6 4,5 Przedszkola specjalne dotowane ,7 11,6 11,1 Ogółem ,7 6,4 6,1 Szkoły podstawowe specjalne ,8 7 5,8 Szkoły podstawowe specjalne przyszpitalne Szkoły podstawowe specjalne dotowane ,5 Ogółem ,8 1 7,0 1 5,8 1 Gimnazja specjalne ,2 9 8,8 Gimnazja specjalne przyszpitalne Gimnazja specjalne dotowane ,3 9,0 Ogółem ,2 1 9,0 1 8,8 1 Licea ogólnokształcące specjalne ,8 11,4 8,2 Szkoły zawodowe specjalne ,2 9,3 8,3 Szkoły zawodowe specjalne dotowane ,0 12,3 7,0 Ogółem ,0 9,5 8,2 Ogółem samorządowe ,96 1 8,33 1 7,43 1 Ogółem dotowane ,52 10,87 8,68 Razem ,94 1 8,43 1 7, Średnią liczebność obliczono z wyłączeniem uczniów w szkołach szpitalnych. 223

18 W roku szkolnym 2007/2008 w 331 oddziałach integracyjnych szkół i przedszkoli samorządowych uczyło się uczniów niepełnosprawnych. Oddziały integracyjne prowadzi 11 przedszkoli, 14 szkół podstawowych, 11 gimnazjów i 4 szkoły ponadgimnazjalne (2 licea ogólnokształcące i 2 szkoły zawodowe). Tabela IX.16. oddziałów integracyjnych i liczba uczniów niepełnosprawnych uczęszczających do tych oddziałów Rok szkolny 2005/ / /2008 oddziałów uczniów niepełnosprawnych oddziałów uczniów niepełnosprawnych oddziałów uczniów niepełnosprawnych Szkoły podstawowe Gimnazja Szkoły zawodowe Licea ogólnokształcące Przedszkola Ogółem Nauczyciele pracujący w szkołach specjalnych posiadają wysokie kwalifikacje. Jedynie 1,3% z nich nie ma wykształcenia wyższego. Najwięcej nauczycieli, około 44%, legitymuje się stopniem nauczyciela dyplomowanego, a 30% mianowanego. IX.6. Poradnictwo psychologiczno-pedagogiczne Gmina Miejska Kraków prowadzi 8 poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym 4 poradnie rejonowe i 4 poradnie specjalistyczne. Ponadto funkcjonują 2 poradnie niepubliczne. W roku szkolnym 2006/2007 poradnie udzieliły porad, wydały opinii oraz orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego i 959 o potrzebie nauczania indywidualnego, ponadto udzieliły różnego rodzaju form pomocy bezpośredniej. Tabela IX.17. Informacje o działalności poradni psychologiczno-pedagogicznych samorządowych poradni psychologiczno-pedagogicznych 2004/ / / Ogółem, z tego: Psychologów Zatrudnienie liczba etatów zatrudnionych w poradniach Pedagogów Logopedów Pozostałe osoby porad psychologicznych porad pedagogicznych Wydatki na jednego ucznia korzystającego z porady w poradni psychologiczno-pedagogicznej (zł) 18,65 27,96 32,61 224

19 Formy pomocy udzielanej przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne liczba objętych uczniów Orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania Dostosowanie warunków i formy sprawdzianu w szkole podstawowej, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu zawodowego, egzaminu maturalnego lub egzaminu dojrzałości do indywidualnych potrzeb absolwenta Przyspieszenie obowiązku szkolnego Odroczenie obowiązku szkolnego Dostosowanie wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb edukacyjnych ucznia (szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne) b.d Inne opinie o przebadanych Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne Terapia logopedyczna Zajęcia grupowe aktywizujące do wyboru kierunku kształcenia i zawodu Inne formy pomocy indywidualnej Inne formy pomocy grupowej Porady udzielone przez Młodzieżowy Telefon Zaufania IX.7. Placówki oświatowo-wychowawcze Do placówek oświatowo-wychowawczych działających na terenie Krakowa należą młodzieżowe domy kultury, placówki sportowo-rekreacyjne (baseny i międzyszkolne ośrodki sportowe) oraz Szkolne Schronisko Młodzieżowe (z filią w Zakopanem). W roku szkolnym 2007/2008 Gmina Miejska Kraków prowadziła 11 młodzieżowych domów kultury oraz 7 placówek sportowo-rekreacyjnych (2 baseny, 4 międzyszkolne ośrodki sportowe i Krakowski Szkolny Ośrodek Sportowy). W stałych formach zajęć w tych placówkach udział brało uczestników (w młodzieżowych domach kultury) i uczestników (w ośrodkach sportowo-rekreacyjnych), natomiast w okresowych i okazjonalnych formach zajęć organizowanych przez te podmioty odpowiednio i uczestników. Największą popularnością w młodzieżowych domach kultury cieszyły się zajęcia artystyczne (brało w nich udział aż 61,6% uczestników zajęć stałych). W stosunku do roku poprzedniego w młodzieżowych domach kultury zanotowano spadek liczby uczestników zajęć stałych, natomiast w placówkach sportowo-rekreacyjnych zaobserwowano ich wzrost. Średnia liczba uczestników w grupie na zajęciach stałych wynosiła 14,48 osoby w młodzieżowych domach kultury i 18,22 w placówkach sportowo-rekreacyjnych (w ramach poszczególnych typów zajęć średnia ta waha się od 11,94 do 18,75 osoby). Natomiast większe zróżnicowanie można zauważyć pomiędzy poszczególnymi formami zajęć okresowych i okazjonalnych, gdzie 225

20 największą popularnością cieszą się zajęcia artystyczne (średnio 107,14 uczestnika w młodzieżowych domach kultury) i zajęcia sportowe (średnio 77,55 osoby w placówkach sportowo-rekreacyjnych), a najmniejszą zajęcia informatyczne (średnio 14,75 osoby). Tabela IX.18. Średnia liczba uczestników zajęć w placówkach oświatowo-wychowawczych w 2007 roku Rodzaje zajęć Młodzieżowe domy kultury Formy stałe form uczestników Formy okresowe i okazjonalne form uczestników Placówki sportowo-rekreacyjne Formy stałe form uczestników Formy okresowe i okazjonalne form uczestników Informatyczne Techniczne Przedmiotowe Artystyczne Sportowe Turystycznokrajoznawcze Inne Ogółem IX.8. Wydatki z budżetu Miasta Krakowa na oświatę i wychowanie Tabela IX.19. Wydatki na inwestycje w oświacie i wychowaniu w latch Wydatki ogółem (zł) (%) (zł) (%) Wydatki budżetu Miasta Krakowa Wydatki na oświatę i wychowanie , ,41 Udział wydatków na inwestycje w oświacie i wychowaniu w budżecie Miasta , ,04 Udział wydatków na inwestycje w oświacie i wychowaniu w wydatkach na oświatę i wychowanie ogółem , ,64 226

21 Tabela IX.20. Wydatki z budżetu Miasta Krakowa w poszczególnych rodzajach placówek oświatowych w latch Wydatki ogółem 2007 (zł) (%) Wydatki na oświatę i wychowanie ogółem ,00 Przedszkola ,01 Szkoły podstawowe i gimnazja ,36 Szkoły ponadgimnazjalne ,62 Bursy i internaty ,48 Placówki wychowania pozaszkolnego ,50 Szkoły muzyczne ,27 Kształcenie dzieci niepełnosprawnych ,42 Opieka Psychologiczna ,31 Zespoły Ekonomiki Oświaty ,65 Inne ,38 Tabela IX.21. Wydatki z budżetu Miasta Krakowa na inwestycje w poszczególnych placówkach oświatowych w latch Wydatki inwestycyjne (zł) (%) (zł) (%) Wydatki inwestycyjne na oświatę i wychowanie , ,00 Przedszkola , ,73 Szkoły podstawowe i gimnazja , ,83 Szkoły ponadgimnazjalne , ,82 Bursy i internaty , ,02 Placówki pozaszkolne , ,08 Szkoły muzyczne , Szkolnictwo specjalne , ,19 Poradnie , Pozostała działalność b.d. b.d ,34 227

22 Tabela IX.22. Średnia płaca brutto w poszczególnych typach placówek oświatowych w 2007 roku (zł) Jednostka 2007 Przedszkola 2 235,53 Szkoły podstawowe 2 506,49 Gimnazja 2 551,27 Licea ogólnokształcące 2 594,24 Szkoły zawodowe (zasadnicze, technika, licea zawodowe) 2 717,95 Szkoły specjalne 2 852,88 228