Redukcja kosztów połączeń telekomunikacyjnych przy wykorzystaniu central ISDN PABX

Transkrypt

1 Andrzej Białas, Waldemar Fuczkiewicz Aksonet Poznań Wojciech Kabaciński Instytut Elektroniki i Telekomunikacji Politechnika Poznańska Redukcja kosztów połączeń telekomunikacyjnych przy wykorzystaniu central ISDN PABX STRESZCZENIE W artykule zaprezentowano możliwości redukcji kosztów połączeń telekomunikacyjnych przy wykorzystaniu nowoczesnych central abonenckich z usługami ISDN. Przedstawiono wykorzystanie transmisji mowy przez sieć Internet (VoIP) do redukcji kosztów połączeń telefonicznych. Zaprezentowano wykorzystanie modułu adaptera GSM do realizacji połączeń przez centralę abonencką do sieci operatorów telefonii ruchomej. Omówiono możliwości automatycznego wyboru najkorzystniejszego sposobu realizacji połączenia przy pomocy modułu LCR umieszczonego w centrali abonenckiej. WPROWADZENIE Szybki dostęp do informacji oraz możliwość kontaktowania się z dowolnymi osobami w dowolnym miejscu i czasie stanowi istotny warunek osiągnięcia sukcesu w działalności gospodarczej. Stąd w ostatnich latach obserwowaliśmy dynamiczny rozwój technologii telekomunikacyjnych i informatycznych. Rozwój ten został ostatnio spowolniony, tym nie mniej nie można sobie wyobrazić prowadzenie działalności bez wykorzystywania jakichkolwiek środków komunikacji. Demonopolizacja rynku a także rozwój i rozmaitość technologii spowodowały wśród odbiorców usług możliwość wyboru dostawcy usług telekomunikacyjnych. Wprowadzenie gospodarki rynkowej, konkurencja, a także spowolnienie gospodarcze wymusiły podjęcie działań, mających na celu obniżenie kosztów usług telekomunikacyjnych ponoszonych przez zarówno podmioty gospodarcze jak i osoby prywatne. Wybór usług telekomunikacyjnych w dużej mierze zależy od potrzeb użytkownika. W dalszej części artykułu rozważane będą rozwiązania dla tzw. użytkowników biznesowych. W zależności od wymaganych łączy dostępowych użytkowników tych możemy podzielić na trzy główne kategorie: użytkownicy prowadzący działalność gospodarczą w domu, małe i średnie przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa duże. Dla użytkowników prowadzących działalność gospodarczą w domu (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, gospodarstwa rodzinne), wykorzystywanie tradycyjnego dostępu do sieci telefonicznej może być wystarczające do prowadzenia działalności. W wielu przypadkach jednak osoby takie decydują się na założenie drugiej linii telefonicznej oraz zakupienie telefonu komórkowego. Użytkownicy decydujący się na podłączenie drugiej stałej linii telefonicznej nie znają na ogół możliwości, jakie oferuje zamiana łącza analogowego na łącze ISDN

2 oraz korzystanie z usług dodatkowych. Obecnie abonament za standardowy dostęp ISDN (OCTOPUS STANDARD w TP S.A.) kosztuje tyle samo co abonament za łącze analogowe. Na rysunku 1 pokazano przykładowe konfiguracje dostępów i ich wykorzystanie dla tego typu użytkownika. TA NT2 NT1 NT1 TE2 TE2 Biuro Dom Biuro TE2 TA Dom Rysunek 1. Przykład wykorzystanie dostępu ISDN w domu. W przypadku większych podmiotów gospodarczych, zatrudniających już kilku lub kilkunastu pracowników, powszechne jest na ogół stosowanie central abonenckich (PABX). W zależności od pojemności, centrale takie dołączone są do sieci publicznej jednym lub kilkoma dostępami BRA lub PRA. W niniejszym artykule zaprezentowane zastaną rozwiązania umożliwiające zmniejszenie kosztów połączeń telefonicznych przy wykorzystaniu własności central abonenckich TRANSMISJA W SIECIACH PAKIETOWYCH Tradycyjna sieć telefoniczna wykorzystuje technikę komutacji kanałów do przesyłania informacji. Technika ta zapewniała stałe i niewielkie opóźnienie transmitowanych sygnałów. Sieci transmisji danych bazujące na komutacji pakietów nie zapewniały dostatecznej kontroli opóźnienia, stąd nie były one stosowane przez usługi interaktywne, takie jak telefonia. Rozwój sieci Internet, znaczące zwiększenie przepływności łączy transmisyjnych oraz rozwój technik przetwarzania sygnałów mowy spowodował, że zainteresowano się możliwością transmisji sygnałów mowy w sieciach pakietowych. Obecnie termin VoIP (ang. Voice over Internet Protocol) jest coraz szerzej znany i oznacza realizację transmisji mowy przez sieci IP (rys. 2). Aspekty techniczne realizacji VoIP nie są przedmiotem niniejszego artykułu. W dalszej części tego rozdziału zajmiemy się wykorzystaniem transmisji mowy w sieci IP do redukcji kosztów połączeń telefonicznych. Rysunek 2. Transmisja mowy w sieciach pakietowych. Na rysunku 3 pokazano zasadę wykorzystania sieci pakietowych w realizacji połączeń telefonicznych. Abonent A dołączony jest do sieci PSTN tradycyjnym łączem analogowym lub łączem ISDN. Podobnie dołączony jest do sieci abonent B. Sieci strefowe obsługujące abonentów dołączone są przez urządzenia zwane bramkami do sieci IP. Na odcinku pomiędzy sieciami PSTN transmisja mowy realizowana jest pakietowo.

3 Rysunek 3. Wykorzystanie transmisji pakietowej w połączeniach międzystrefowych Przykład wykorzystania sieci pakietowych do realizacji połączeń przy wykorzystaniu usługi VoIP pokazano na rys. 4. Dotyczy on usługi VoIP oferowanej przez jednego z dostawców usługi w Polsce. W celu zestawienia połączenia najpierw wybieramy numer dostępu do operatora sieci pakietowej (dostawcy usługi). Po uzyskaniu dostępu konieczny może być wybór języka wykorzystywanego przy obsłudze połączenia. Następnie wybieramy numer żądanego abonenta (wraz z numerem kierunkowym). Wybieranie numeru możemy zakończyć znakiem #, informując w ten sposób o wybraniu całego numeru abonenta B. Przyspieszy to zestawianie połączenia. Po zakończeniu połączenia możemy odłożyć słuchawkę lub wrócić do wybierania kolejnego numeru przez wciśnięcie *. W tabeli 1 zestawiono przykładowe oszczędności dla połączenia trzyminutowego zrealizowanego przez sieci VoIP (wykorzystano taryfę dla Futuru Mundus) w odniesieniu do takiego samego połączenia zrealizowanego przez sieć międzystrefową. Rysunek 4. Przykład realizacji połączenia przy użyciu usługi Futuro Mundus Tabela 1. Przykładowe porównanie kosztów połączenia przez sieci VoIP DOSTĘP Z ISDN PABX DO SIECI KOMÓRKOWYCH Prowadzenie działalności gospodarczej w wielu przypadkach wymaga kontaktu z pracownikami w dowolnej chwili. Dlatego wiele firm wyposaża swoich pracowników w telefony komórkowe. Jednakże zestawianie połączeń z telefonów stacjonarnych znajdujących się w siedzibie firmy na telefony komórkowe pracowników może powodować podrożenie kosztów rozmowy. Połączenie przechodzi wtedy przez dwóch operatorów: operatora sieci stałej i operatora sieci komórkowej (rys. 5). Koszt połączeń można obniżyć stosując adapter GSM dołączony do centrali PABX. Adapter ten jest widziany jako abonent w sieci GSM. W przypadku, gdy zestawiamy połączenie do abonenta sieci komórkowej, realizujemy połączenie przez adapter GSM (rys. 6).

4 Rysunek 5. Połączenie do abonenta sieci komórkowej bez wykorzystania adaptera GSM Rysunek 6. Połączenie do abonenta sieci komórkowej z wykorzystaniem adaptera GSM Adapter GSM można także wykorzystać w inny sposób. Na rysunku 7 pokazano przykład zastosowania adaptera GSM do sterowania urządzeniami zewnętrznymi, a na rysunku 8 do odbioru informacji o stanie systemu alarmowego. Rysunek 7. Przykład dodatkowego wykorzystania adaptera GSM. Rysunek 8. Przykład dodatkowego wykorzystania adaptera GSM

5 USŁUGI LCR W CENTRALACH ISDN PABX Nadzór nad kosztami połączeń wymaga znajomości taryf za połączenia, które dodatkowo zmieniają się w zależności od pory dnia czy tygodnia. W rozważanym w poprzednim rozdziale przykładzie wykorzystania adaptera GSM w celu redukcji kosztów z połączeniami do abonentów sieci komórkowych, zestawienie połączenia do takiego abonenta wymagało wybrania odpowiedniego numeru (np. 0 do linii miejskiej i 1 do adaptera GSM). Użytkownik musi pamiętać o tym, z jakim abonentem zestawia połączenie i jaki wybór będzie w danym momencie tańszy. Zestawienie połączenia realizowanego przez centralę abonencką przebiega na ogół w następujący sposób (patrz rys. 9): Wybieramy np. 0, żeby uzyskać dostęp do linii miejskiej. Wybieramy kolejne 0, żeby uzyskać połączenie z centralą międzymiastową. Wybieramy kod dostępu żądanego operatora sieci międzymiastowej. Wybieramy numer kierunkowy. Wybieramy numer żądanego abonenta. Rysunek 9. Realizacja połączenia przez centralę PABX w sposób tradycyjny Aby uprościć wybieranie numeru i jednocześnie umożliwić wybieranie dla każdego połączenia najtańszego operatora, w centralach może być stosowany moduł LCR (ang. Least Cost Routing). Gdy taki moduł jest stosowany w centrali, proces zestawiania połączenia przebiega w następujący sposób (patrz rys. 10): Wybieramy np. 0, żeby uzyskać dostęp do linii miejskiej. Wybieramy kolejne 0, żeby uzyskać połączenie z centralą międzymiastową. Wybieramy numer kierunkowy. Wybieramy numer żądanego abonenta. Wybieramy kod dostępu żądanego operatora sieci międzymiastowej. Odpowiednio zmodyfikowany numer jest wysyłany z centrali PABX. Rysunek 10. Realizacja połączenia przez centralę PABX z modułem LCR Modyfikacja numeru w module LCR może obejmować dodawanie prefiksów lub sufiksów, pełną modyfikację numeru, wybieranie numerów sygnałem tonowym, oczekiwanie na sygnał zgłoszenia. Do modyfikacji numeru może być stosowane kryterium wyboru najtańszego operatora. Wybór ten może być dokonywany w zależności od wybranego numeru, przyznanych uprawnień, dnia tygodnia lub pory realizacji połączenia. Na rysunkach 11 i 12 pokazano przykłady wykorzystania modułu LCR do kierowania połączeń. W pierwszym przypadku abonent zestawia połączenie z abonentem sieci komórkowej. Pierwsze dwie cyfry numeru, czyli 60, wskazują, że połączenie będzie kierowane do abonenta sieci GSM i moduł LCR wybiera realizacje tego

6 połączenia przez adapter GSM. W drugim przykładzie połączenie jest zestawiane do abonenta sieci stacjonarnej. Cyfry 071 wskazują, że połączenie będzie połączeniem międzystrefowym z abonentem ze strefy numeracyjnej 71. Moduł LCR wybiera realizację tego połączenia przez sieć stacjonarną. Rysunek 11. Realizacja połączenia z wyborem najtańszego operatora przykład 1 Rysunek 12. Realizacja połączenia z wyborem najtańszego operatora przykład 2