Wydalanie treêci jelitowej

Transkrypt

1 Wydalanie treêci jelitowej Miros aw Jarosz Czy mo liwe jest kontrolowanie wydalania treêci jelitowej? Konsystencja i wyglàd stolca zale à przede wszystkim od tego, w którym odcinku jelita si on znajduje. Przy kolostomii treêç jelitowa najcz Êciej przypomina normalny stolec, przy czym powstajàcy w jelitach gaz usuwany jest przez stomi. JeÊli wykonano operacj na jelicie cienkim (ileostomia), to wydalana treêç jelitowa ma konsystencj od pó p ynnej do pó sta ej oraz najcz Êciej kwaêny zapach. Wydalanie treêci jelitowej odbywa si przez stomi i nie zale y od naszej woli. U wylotu stomii nie ma bowiem mi Êni regulujàcych ten proces takich jakie znajdujà si w odbycie. Z tego powodu konieczne jest u ywanie na sta e woreczków stomijnych. Jest ich bardzo du o (kilkanaêcie rodzajów); sprz t stomijny (jednocz Êciowy lub dwucz Êciowy) dobiera si w zale noêci od umiejscowienia stomii, sprawnoêci fizycznej oraz trybu ycia. 33

2 Czy mo liwe jest wp ywanie na cz stotliwoêç wydalania stolca? Czy sposób od ywiania odgrywa tu jakàê rol? W przypadku kolostomii mo na w istotny sposób wp ynàç na cz stotliwoêç wydalania stolca, a tak e na jego obj toêç i konsystencj. Poprawia to zdecydowanie komfort ycia, zapobiegajàc niekontrolowanym wypró nieniom. Poza tym w okresie pomi dzy wypró nieniami nie ma prawie adnego wyp ywu treêci jelitowej, co umo liwia stosowanie miniworeczków lub nawet tylko specjalnej zatyczki. Takie rozwiàzania pozwalajà na utrzymanie pe nej aktywnoêci yciowej. Osiàgni cie tego celu jest mo liwe dzi ki stosowaniu irygacji, uprawianiu gimnastyki mi Êni brzucha oraz przestrzeganiu wskazówek dietetycznych. Irygacja Irygacja to metoda polegajàca na codziennym, wymuszonym oczyszczaniu jelit. Mo e byç wykonywana przez osoby z kolostomià wytwarza odruch wydalania stolca o tej samej porze. Zabieg ten mo e byç przeprowadzany raz dziennie lub raz na 2 dni. Irygacja polega na bardzo wolnym wprowadzeniu przez otwór stomijny kilkuset mililitrów (przeci tnie ml) letniej wody (o temperaturze do 30 C). Powtórzenie tej czynnoêci o okreêlonych porach dnia pozwala na wytworzenie odruchu regularnego wydalania treêci ka owej. W celu przyspieszenia opró nienia jelita mo na wypiç szklank wody lub wykonaç delikatny masa brzucha. Ca à procedur irygacji nale y wykonywaç zgodnie z instrukcjà, po przeçwiczeniu jej z piel gniarkà stomijnà. 34

3 Gimnastyka mi Êni brzucha Mocne mi Ênie brzucha u atwiajà wypró nienie, poniewa lepiej dzia a tzw. t ocznia brzuszna. åwiczenia mi Êni brzucha wymagajà systematycznoêci. Aby osiàgnàç zamierzone efekty, powinno si je wykonywaç co najmniej 2 razy dziennie przez oko o 30 minut. Sà to çwiczenia izometryczne, polegajàce na napinaniu mi Êni, bez wykonywania gwa townych ruchów. Wi kszoêç çwiczeƒ mi - Êni brzucha powinno byç poprzedzonych g bokim wdechem przez nos. Podczas wykonywania çwiczenia wypuszcza si powietrze, liczàc do 6. Uwaga: po wykonaniu ka dego çwiczenia mi Êni brzucha sk adajàcego si z 6 (rzadziej 3) powtórzeƒ, nale y wykonaç çwiczenie oddechowe. Liczàc do 3, wykonuje si wdech nosem, a liczàc dalej, od 4 do 6 wydech. åwiczenie oddechowe nale y powtórzyç 6 razy i przejêç do nast pnego çwiczenia mi Êni. åwiczenie mi Êni brzucha 1. Le enie na plecach, nogi ugi te, stopy na materacu. Na wdechu wciàgni cie mi Êni krocza z jednoczesnym napi ciem mi Êni brzucha i poêladków. Wydychanie powietrza z odliczaniem do Le enie na lewym boku, nogi ugi te. Na wdechu wciàgni cie mi Êni krocza z jednoczesnym napi ciem mi - Êni brzucha i poêladków. Wydychanie powietrza z odliczaniem do Le enie na prawym boku, nogi ugi te. Na wdechu wciàgni cie mi Êni krocza z jednoczesnym napi ciem 35

4 mi Êni brzucha i poêladków. Wydychanie powietrza z odliczaniem do Le enie na plecach, nogi ugi te, stopy na materacu. Na wdechu uniesienie bioder z jednoczesnym wciàgni ciem mi Êni krocza, napi ciem mi Êni brzucha i po- Êladków. Wydychanie powietrza z odliczaniem do 6. Powrót do pozycji wyjêciowej le enia na plecach. 5. Le enie na plecach, nogi ugi te, stopy na materacu. Na wdechu uniesienie bioder z jednoczesnym wciàgni ciem mi Êni krocza, napi ciem mi Êni brzucha i poêladków. Wydychanie powietrza z odliczaniem do 5. Na 6 odwiedzenie i ponowne z àczenie nóg (podczas wykonywania serii powtórzeƒ çwiczenia biodra ca y czas uniesione). 6. Siad skrzy ny, d onie na wewn trznej stronie kolan. Na wdechu wciàgni cie mi Êni krocza z jednoczesnym napi ciem mi Êni brzucha i poêladków. Podczas rozpychania d oƒmi kolan ( mocowanie si z kolanami) wydychanie powietrza z odliczaniem do Siad prosty. Swobodne oddychanie. Marsz na poêladkach z odliczaniem do powtórzenia 8. Le enie na plecach, nogi ugi te w kolanach. Swobodne oddychanie. Przyciàgni cie kolan do klatki piersiowej, uniesienie ràk równolegle do pod ogi i przyciàgni cie brody do mostka. Wykonywanie rowerka z odliczaniem do powtórzenia 36

5 9. Siad na krzeêle, d onie na wewn trznej stronie kolan. Na wdechu wciàgni cie mi Êni krocza z jednoczesnym napi ciem mi Êni brzucha i poêladków. Podczas rozpychania d oƒmi kolan ( mocowanie si z kolanami) wydychanie powietrza z odliczaniem do Stanie obunó przy stole z podparciem. Na wdechu wspi cie na palce, wciàgni cie mi Êni krocza z jednoczesnym napi ciem mi Êni brzucha i poêladków. Wydychanie powietrza z odliczaniem do 6. Na 7 przysiad. 11. Chodzenie. Na wdechu wspi cie na palce, napi cie mi - Êni poêladków. Wydychanie powietrza podczas wykonywania 6 kroków. Nast pnie wykonanie 6 swobodnych kroków bez wspinania na palce i napinania mi Êni (nale- y pami taç o wdechu nosem na poczàtku i wydychaniu powietrza podczas wykonywania swobodnych 6 kroków). Wskazówki dietetyczne Podstawowe zalecenia ywieniowe zosta y podane ju wczeêniej. Bardziej szczegó owe informacje, mówiàce o tym, jakie konkretne produkty i rodzaje potraw wybieraç, a jakich staraç si unikaç, zawarte sà w nast pnym rozdziale. Uwzgl dniajàc w jad ospisie podane produkty, atwiej jest realizowaç zalecenia dietetyczne i tym samym unikaç przykrych dolegliwoêci (wzd ç, bólu brzucha, przelewaƒ, kurczeƒ, gazów, biegunki i zaparç). 37