Opis przykładu dobrej praktyki

Transkrypt

1 Opis przykładu dobrej praktyki Informacje ogólne o działaniu: Nazwa szkoły/placówki: Nazwa i rodzaj przedsięwzięcia/działania: Obszar pracy szkoły, którego dotyczy: Uzasadnienie; Przykład dobrej praktyki uzyskał: Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Krośnie Odrzańskim Program profilaktyczny Mam lalkę. Mam dziecko. Mam wybór. Profilaktyka W dniu r. Rada Pedagogiczna podjęła Uchwałę Nr 6/2012/13 w sprawie uznania działania Programu profilaktycznego,,mam lalkę. Mam dziecko. Mam wybór za przykład dobrej praktyki. Wieloletnie, planowe, systematyczne działania w zakresie profilaktyki ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży jest bardzo istotna szczególnie na etapie gimnazjalnym. Brak odpowiedniej edukacji seksualnej oraz zaniedbania w zakresie wychowania seksualnego powodują, że młodzi rozpoczynają życie seksualne za wcześnie, w sposób nieprzemyślany i nieodpowiedzialny. Program Mam lalkę. Mam dziecko. Mam wybór ma wspierać rozwój psychoseksualny nastolatka, powodować rozważniejsze zachowania seksualne oraz obalać mity i błędne przekonania na temat zachowań seksualnych. Zapotrzebowanie na w/w program w placówkach oświatowych z roku na rok jest większe, co świadczy o słuszności kontynuacji rozszerzenie działania. Imię i nazwisko autora (autorów) i zajmowane stanowisko, funkcja: Inni realizatorzy/ ich liczba: Osoby/szkoły/instytucje/kraje współpracujące: Adresaci przedsięwzięcia: Liczba osób biorących udział: Termin i miejsce realizacji: Anna Kawa pedagog Magdalena Krysińska pedagog osoba współpracująca przy realizacji Dyrektorzy gimnazjów z terenu powiatu Krosno Odrzańskie Uczniowie klas III gimnazjów na obszarach wiejskich 224 uczniów Gimnazjum Gimnazja wiejskie powiatu krośnieńskiego (Wężyska, Maszewo, Bytnica, Bobrowice)z rejonu działania Poradni Działanie edukacyjne: Program profilaktyczny Mam lalkę. Mam dziecko. Mam wybór. 1

2 I. Uzasadnienie: Wieloletnie, planowe, systematyczne działania w zakresie profilaktyki ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży są bardzo istotne szczególnie na etapie gimnazjalnym. Brak odpowiedniej edukacji seksualnej oraz zaniedbania w zakresie wychowania seksualnego powodują, że młodzież rozpoczynają życie seksualne za wcześnie, w sposób nieprzemyślany i nieodpowiedzialny. Program Mam lalkę. Mam dziecko. Mam wybór ma wspierać rozwój psychoseksualny nastolatka, powodować rozważniejsze zachowania seksualne oraz obalać mity i błędne przekonania na temat zachowań seksualnych. Zapotrzebowanie na w/w program w placówkach oświatowych z roku na rok jest większe, co świadczy o słuszności kontynuacji I rozszerzenie działania. II. Liczba osób biorących udział: 244 uczniów klas III gimnazjów na obszarach wiejskich III.Termin i miejsce realizacji: Gimnazja wiejskie powiatu krośnieńskiego z rejonu działania Poradni IV. Cele i założenia: Cel główny: Wyposażenie młodzieży w rzetelną wiedzę mającą uświadomić ryzyko związane z podejmowaniem ryzykownych zachowań rzutujących na dalsze życie młodego człowieka. Program buduje również prawidłowe postawy wobec rodziny. Trening jest niekonwencjonalną formą ćwiczeń wspierających przedmiot wychowania do życia w rodzinie. Cele szczegółowe: - zapoznanie młodzieży ze środkami antykoncepcyjnymi i metodami planowania rodziny, - przypomnienie informacji dotyczących chorób wenerycznych, w tym HIV/ AIDS, - poznanie etapów rozwoju płodu, - trening opieki nad niemowlakiem, - zapoznanie ze skutkami podejmowania ryzykownych zachowań seksualnych - trening asertywności - obalenie mitów dotyczących odpowiedzialności za rodzicielstwo i ciążę, seksualność człowieka - laboratoryjne odczuwanie bycia rodzicem - analiza skutków rodzicielstwa w wieku adolescencji V.Opis działań: METODY PRACY 1. Trening ze stymulatorem niemowlęcia. 2. Użycie materiałów poglądowych. 3. Pokazy slajdów, foliogramów itp. 4. Metody pracy z warsztatu pedagoga (formy aktywizujące oraz mini wykłady i mini pogadanki). 2

3 TŁO OBYCZAJOWOŚCI SEKSUALNEJ MŁODZIEŻY- CZYLI SKĄD POMYSŁ NA PROGRAM. Obserwując zachowanie młodzieży na przestrzeni kilku lat dostrzega się wzrost zainteresowania obyczajowością seksualną, która konfrontuje się z obowiązującymi normami i zasadami dotyczącymi życia seksualnego człowieka. Mówienie o potrzebach nastolatka spłyca pojęcie seksualności i ogranicza się do seksu, co może wywoływać oburzenie, zaniepokojenie wśród dorosłych ludzi. Analizując dostępne informacje można zaobserwować wzrost ilości nastoletnich ciąż, ryzykownych zabaw ( słoneczko, rozgwiazda ) co wywołuje u niektórych ludzi przekonanie o apokaliptycznym zagrożeniu młodzieży. Tak skomplikowana sytuacja pedagogiczna wymaga profesjonalnych i rzetelnych działań, których celem jest uświadomienie młodym ludziom istoty seksualności w ich życiu. Z wyżej wymienionych względów powstał w naszej Poradni nowatorski i niekonwencjonalny program wspierający wychowanie do życia w rodzinie. Oparty jest on na nowoczesnych metodach, technikach i profesjonalnej wiedzy. Wykorzystane są w nim realistyczne materiały i środki dydaktyczne oparte na standardach wyznaczonych przez MEN. Cały program ma na celu przygotowanie młodzieży do świadomych decyzji, które często wpływają na jakość ich dalszego życia. Niekonwencjonalne jest wprowadzenie w tego typu zajęciach symulatora niemowlęcia. Inspiracja do tego działania był program: Baby think it over. W 2007r. w polskim eksperymencie uczestniczyły w nim 24 szkoły z trzech województw: lubuskiego (bez powiatu krośnieńskiego), zachodniopomorskiego i dolnośląskiego. GENEZA: Analizując ankiety podsumowujące różnego rodzaju zajęcia prowadzone w naszej Poradni można było stwierdzić, iż większość respondentów w pytaniu o najbardziej interesujące tematy do kolejnych spotkań wskazywało na tematykę dotyczącą seksualności człowieka. Początkowo wydało się, że wypowiedzi nastolatków są jedynie prowokacją, jednak kolejne działania obnażyły potrzebę mówienia i informowania na temat rozwoju psychoseksualnego, z wszelkiego jego aspektami. Ta młodzieńcza potrzeba była inspiracją 3

4 do napisania programu profilaktycznego Mam lalkę. Mam dziecko. Mam wybór. Kluczowym elementem zajęć stały się nowoczesne materiały poglądowe stwarzające eksperymentalną rzeczywistość, jaka może spotkać młodych ludzi podejmujących ryzykowne zachowania seksualne. Po czterech latach prowadzenia zajęć można stwierdzić, iż ciszy się on niezwykłą popularnością zarówno wśród młodzieży, rodziców, jak i nauczycieli. Świadectwem może być ciągle zwiększające się zapotrzebowanie na prowadzenie programu zgłaszane przez dyrektorów i pedagogów szkół. Jednak największym sukcesem projektu wzrost świadomości gimnazjalistów, co do ich potrzeb, sposobów planowania ich życia, z jak najmniejszym prawdopodobieństwem wystąpienia błędu (zachowania ryzykowne rzutujące na ich przyszłość). Trzeba pamiętać, iż zajęcia trwają jedynie trzy godziny lekcyjne, a obejmują bardzo szeroką tematykę i tak naprawdę stanowią poszerzenie treści Wychowania do Życia w Rodzinie. Program ma sygnalizować najważniejsze problemy związane z seksualnością, a także ma być czerwoną lampką, jaka zapali się, gdy młody człowiek będzie miał sposobność podjąć ryzykowne zachowanie. Mam lalkę. Ma dziecko. Mam wybór idealnie spełnia to założenie. Młodzi ludzie są w trakcie zajęć przerażeni i zszokowani przede wszystkim swoją niewiedzą lub też błędnymi informacjami, jakie posiadają, a także skutkami (w formie przybliżonych do realiów materiałów), konsekwencjami nieodpowiedzialnych zachowań seksualnych (praca z symulatorem niemowlęcia). VI. Wyniki / uzyskane efekty: Efekty programu są badane w ankietach ewaluacyjnych podsumowujących zajęcia. Właściwie wszyscy uczniowie, których ankiety wypełnione były prawidłowo uważa, iż sposób prowadzenia zajęć pomógł uporządkować i poszerzyć ich wiedzę. Podobnie gimnazjaliści cenią sobie dobra atmosferę sprzyjającą komunikacji i współpracy. Każdy nastolatek uznał wykorzystanie symulatora jako nieodzowny element zajęć. Za najbardziej istotnie w zajęciach adolescenci uznali w 20% - temat antykoncepcji, 6,7% - choroby. Jako największy mankament zajęć uczniowie wskazali zbyt krótki czas ich trwania oraz deklarowali chęć dłuższego czasu opieki i zapoznania się z symulatorem niemowlęcia. Za najważniejsze uzyskane efekty programu uznać można: - zwiększające się zapotrzebowanie na prowadzenie zajęć w szkołach zgłaszane przez pedagogów; - skonfrontowanie mitycznych lub błędnych przekonań młodzieży na temat antykoncepcji (stosunek przerywany to najlepsza forma antykoncepcji, pigułki antykoncepcyjne można pożyczyć od koleżanki lub podebrać matce, najlepiej nakładać dwie prezerwatywy jednocześnie, aby zabezpieczyć się przed ciążą*), seksualności i biologii (owulacja to medyczne określenie miesiączki*), rodzicielstwa (warto mieć dziecko, ponieważ można uzyskać becikowe *), chorób wenerycznych, (kiedy stosuję pigułki antykoncepcyjne zabezpieczam się przed ciążą i chorobami wenerycznymi) VII. Organizacja i przebieg zajęć: Warunkiem skutecznej realizacji zajęć jest ich systematyczna ewaluacja, która daje możliwość dostosowania treści i metod do aktualnej potrzeby poznawczej gimnazjalistów. Planowanie działań na terenie gimnazjum rozpoczyna się od przedstawienia oferty programowej, a następnie złożenie zapotrzebowania na realizacje programu Mam lalkę. Mam wybór. Ma dziecko. Po zgłoszeniu zapotrzebowania (z początkiem roku szkolnego) i ustaleniu terminów przystępujemy do przeprowadzenia zajęć. Rodzice są zaznajomieni z założenia programu i wyrażają pisemną zgodę na udział swoich nastolatków w cyklicznych zajęciach. Czas trwania spotkań to trzy godziny lekcyjne. W pierwszej części uczniowie zapoznają się z osobami prowadzącymi, ustalone zostają zasady współpracy i przeprowadzona jest anonimowa ankieta badająca wstępną wiedzę dotyczącą głównej 4

5 tematyki. Kolejnym krokiem zajęć jest skonfrontowanie ze stereotypem odpowiedzialności za ciążę i rodzicielstwo, która w społecznym przypisana jest kobietom. W celu obalenia mitów są wykorzystane dane statystyczne zamieszone w w podręczniku Wygrajmy przyszłość pod red. B. Charczuk. Ciekawą formą uzupełniająca program jest wykorzystanie prezentacji multimedialnej, licznych zdjęć, w który w sposób obrazowy ujmują zagadnienie. Kolejnym elementem jest omówienie tematu płodności kobiet i mężczyzn w kontekście realnych danych. Dzięki wprowadzeniu burzy mózgów gimnazjaliści analizują środki antykoncepcyjne ich skuteczność, a także klasyfikują wg klucza metody planowania rodziny. Uczniowie dowiadują się o skutkach ryzykownych zachowań seksualnych, nie tylko w postaci niechcianej ciąży, lecz także poznają inne skutki nieodpowiedzialnie podejmowanego współżycia, którymi są choćby choroby weneryczne. Ostatnim etapem jest zapoznanie z płodami ludzkimi (materiały poglądowe), które uzupełniają zdjęcia USG na różnych etapach ciąży. Punktem kulminacyjnym jest wprowadzenie symulatora niemowlęcia, którym zajmują się gimnazjaliści. Daje to możliwość w warunkach laboratoryjnych poczuć namiastkę rodzicielstwa i ciążącej na rodzicach odpowiedzialności za dziecko. Posumowaniem programu jest ankieta i wypowiedzi uczniów, które tak naprawdę stanowią istotę do podjęcia kolejnych dział w obszarze edukacji seksualnej. VIII. Uwagi o problemach i trudnościach: Największym problemem w realizacji programu jest brak odpowiedniej ilości lalek symulatorów niemowlęcia, które są bardzo pomocne w realizacji programu. Spowodowane jest to wysoką ceną symulatora, którego koszt wynosi około 4500 zł. IX. Co dalej: Działanie w postaci programu profilaktycznego Mam lalkę. Mam dziecko. Mam wybór będzie nadal kontynuowane w szkołach zgodnie z zapotrzebowaniem placówek. Ze względu na duże zainteresowanie młodzieży program zostaje rozszerzony także na gimnazjum miejskie. Kontakt do Poradni: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Krośnie Odrzańskim ul. Piastów 10 B Tel ; poradniakrosno@poczta.onet.pl Kontakt do autora: Anna Kawa pozania@02.pl Tel:

6 6