PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Serafin

Transkrypt

1 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Serafin na lata Serafin, listopad 2009r. 1

2 Spis treści 1. Wstęp Analiza zasobów miejscowości Serafin PołoŜenie geograficzne i środowisko przyrodnicze Historia kultura i edukacja Uwarunkowania współczesne Analiza SWOT PołoŜenie i środowisko naturalne Potencjał ludzki Warunki socjalno-bytowe, oświata Gospodarka/rolnictwo Infrastruktura techniczna Kultura, sport, turystyka Warunki wspierające rozwój gospodarczy Wizja rozwoju wsi Arkusz planowania długoterminowego Planowane zadania i projekty do realizacji na lata Zadania priorytetowe Budowa otwartego boiska wielofunkcyjnego w miejscowości Serafin Odbudowa wieŝy widokowej przy ścieŝce edukacyjnej w Rezerwacie Serafin Poprawa nawierzchni niektórych dróg gminnych Sposoby monitorowania, oceny, aktualizacji i komunikacji społecznej Monitoring Planu Odnowy Ocena i aktualizacja Public relations planu odnowy miejscowości

3 1. WSTĘP Plan Odnowy Miejscowości Serafin powstał w wyniku wspólnej pracy aktywnych działaczy wsi. Wizja rozwoju oraz kierunki dąŝenia były konsultowane wśród mieszkańców, lokalnych przedsiębiorców i innych grup społecznych. Przeprowadzone rozmowy i konsultacje wykazały potrzebę opracowania strategii zorganizowanych działań podejmowanych na rzecz rozwoju wsi jaką jest Plan Odnowy Miejscowości Serafin. Zawarte w tym dokumencie wytyczne pozwolą na racjonalne gospodarowanie zasobami, podjęcie właściwych kierunków rozwoju przestrzennego oraz działań mających na celu wszechstronny rozwój przy jednoczesnym zachowaniu wartości kulturowych i przyrodniczych. Opracowanie Planu pozwoli równieŝ na łatwiejsze pozyskiwanie funduszy strukturalnych ze środków Unii Europejskiej. Źródłem tych środków moŝe być Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i przygotowany zgodnie z jego wytycznymi Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata określający zakres i formę wsparcia obszarów wiejskich w Polsce. PROW został podzielony na osie, których realizacja ma słuŝyć osiągnięcia określonego celu. W ramach osi 3 Jakość Ŝycia na obszarach wiejskich i róŝnicowanie gospodarki wiejskiej jednym z działań jest Odnowa i rozwój wsi. W ramach tego działania wspierane będą inwestycje w zakresie budowy, przebudowy, remontu lub wyposaŝenia obiektów pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe; słuŝących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury; inwestycje słuŝące kształtowaniu przestrzeni publicznej; dotyczące budowy lub przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych; zakupu obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami z przeznaczeniem na cele publiczne; odnawianie, eksponowanie lub konserwacja lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejsc pamięci; kultywowanie tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów. Opracowanie niniejszego dokumentu pozwoli na podjęcie działań i realizacji projektów mających na celu rozwój toŝsamości społeczności wiejskiej, zachowanie 3

4 dziedzictwa kulturowego, wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej miejscowości Serafin. Serafin jest wsią połoŝoną w bezpośrednim sąsiedztwie miejscowości gminnej Łyse, która połoŝona jest w północnej części województwa mazowieckiego w powiecie ostrołęckim. Wschodnie krańce miejscowości są granicą gminy Łyse z gminą Zbójna oraz granicą Województwa Mazowieckiego z Województwem Podlaskim. Geograficznie usytuowana jest na Nizinie Północno-Mazowieckiej, na Równinie Kurpiowskiej. Przez wieś biegnie droga wojewódzka nr 645 Myszyniec-ŁomŜa oraz droga powiatowa Grale Czarnia Serafin. Serafin sąsiaduje z takimi miejscowościami jak: Łyse, Lipniki, Charubin, Dawia, Pupkowizna, Kuzie. 1. Fragment wyremontowanej drogi wojewódzkiej nr 645 w Serafinie Obszar miejscowości Serafin jest to teren prawie płaski z nadbudowanymi formami wydmowymi o spadkach poniŝej 5%. Jeszcze 100 lat temu na sporym obszarze miejscowości istniało rozległe jezioro Krusko. Kilka tysięcy lat temu jezioro wypełniało cała nieckę, a jego brzegi dochodziły do wysokich wydm i wyniesień morenowych powstałych podczas ostatniego na tych terenach zlodowacenia. To płytkie jezioro z czasem wypełniało się namułami i torfami. Niestety na skutek kolejnych melioracji oraz ogólnego spadku poziomu wód jezioro systematycznie zarastało warstwą pływającej roślinności (pło). Jeszcze w okresie międzywojennym istniało lustro wody, a pływający koŝuch roślinności wodnej w niektórych miejscach był cienki i chodzenie po nim było bardzo niebezpieczne. W XX wieku jezioro Krusko zamieniło się w bagno o duŝej róŝnorodności i bogactwie gatunków biologicznych. Dzięki bardzo wysokim walorom przyrodniczym, krajobrazowym i dydaktycznym, powstał pomysł zbudowania na terenie rezerwatu ścieŝki przyrodniczej, która rozpoczyna się parkingiem z tablicą informacyjną przedstawiającą mapę rezerwatu z głównymi zbiorowiskami roślinnymi oraz rzadkimi i chronionymi gatunkami roślin i ptaków. Dokumentacja przyrodnicza rezerwatu została sporządzona w roku 1995, w roku następnym opracowano projekt ścieŝki 4

5 przyrodniczej, a w latach zbudowano kładkę wchodzącą w głąb bagna, łącznie z tablicami informacyjnymi zawierającymi opisy roślin i zwierząt, wieŝę widokową i parking. Na skraju bagna zbudowano wieŝę obserwacyjną z której rozciągał się widok na całą południową część rezerwatu (Obecnie po wieŝy pozostał jedynie plac - została ona rozebrana ze względów bezpieczeństwa po jej podpaleniu przez nieznanych sprawców). Od parkingu do ścieŝki edukacyjnej prowadzi przez łąki otaczające rezerwat Ŝwirowa ścieŝka. Ze względu na trudno dostępny i niebezpieczny dla człowieka teren, na bagnie zbudowano drewnianą kładkę wchodzącą w głąb rezerwatu na kilkaset metrów. Na kładce znajduje się 30 tabliczek informacyjnych przytwierdzonych do barierek z kolorowymi zdjęciami, rysunkami i opisami najwaŝniejszych zbiorowisk roślinnych, charakterystycznych dla tego torfowiska 2 Drewniana ścieŝka na rezerwacie przyrody Serafin roślin i ptaków. Na terenie utworzonego w 1997 roku Rezerwatu Serafin występuje wiele gatunków roślin i zwierząt znajdujących się pod ścisłą ochroną. Teren rezerwatu to blisko 185 ha ziemi z czego większość znajduje się w chwili obecnej w prywatnych rękach. Głównym celem ochrony do jakiej utworzony został rezerwat jest zachowanie torfowiska powstałego w wyniku zarośnięcia jeziora z bogatą szatę roślinną i faunę. Występują tu rzadkie i chronione gatunki roślin np: storczyk krwisty, storczyk plamisty, nasięźrzał pospolity, przęstka pospolita, pływacz średni, wełnianka delikatna, dziewięciornik błotny oraz liczne gatunki mchów reliktowych. Występują takŝe rzadkie i chronione gatunki ptaków, wśród nich cietrzew, Ŝuraw, krwawodziób, przepiórka, derkacz, wodnik, bekas kszyk, brzęczka, świerszczak. Na terenie rezerwatu spotkać moŝna równieŝ ssaki a wśród nich łosia, sarnę, zające, lisy i t.p. Rezerwat moŝna zwiedzać poruszając się tylko po zbudowanej w tym celu kładce. Wchodzenie na pływające pło mszarne jest niebezpieczne, gdyŝ pod wpływem cięŝaru człowieka moŝe ono ulec przerwaniu. Powoduje to takŝe niszczenie roślin i płoszenie zwierząt. 5

6 Na dzień 9 listopada 2009 r. wieś Serafin zamieszkuje 328 osób, z tego 150 płci Ŝeńskiej i 178 płci męskiej. Ludność jest zatrudniona głównie w rolnictwie. DuŜa część osób pracuje takŝe w prywatnych przedsiębiorstwach. Głównym pozarolniczym źródłem utrzymania sporej części mieszkańców jest praca w Zakładzie Przetwórstwa Mięsnego JBB w Łysych. Inne miejsca pracy w okolicy to Piekarnia Kurpiowska Serafin, Piekarnia Łyse, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Myszyniec. Szkoła Podstawowa w Serafinie, Zespół Szkół w Łysych oraz inne. NaleŜy podkreślić duŝą aktywność społeczną mieszkańców. Działa tu m.in. Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Serafin prowadzące szkołę podstawową oraz podejmujące wiele ciekawych oddolnych inicjatyw. Raz na jakiś czas organizowane są niedzielne BoŜe Obiady, które integrują lokalną ludność. Serafin jest miejscowością, która bardzo korzystnie prezentuje się podczas gminnych doŝynek oraz innych imprez kulturalnych oraz świąt religijnych. 6

7 2. ANALIZA ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI SERAFIN. 2.1 PołoŜenie geograficzne, i środowisko przyrodnicze. Nazwa Serafin wywodzi się prawdopodobnie od słowa serafin (hebr. Serap - płomienny) określającego stopień w hierarchii aniołów. Serafin połoŝony jest w północnej części Mazowsza. Poszczególne zabudowania rozrzucone są nieregularnie po całym terenie. W ostatnich latach w miejscowości wybudowano sporo nowych domów - zwłaszcza przy drodze powiatowej. W przyszłości moŝe to doprowadzić do pojawienia się zabudowy zwartej. Nieco wyŝej połoŝone tereny (morena polodowcowa) są w większości porośnięte lasami sosnowymi, czasem mieszanymi. Podszyt stanowi jałowiec. Środowisko przyrodnicze zachowało swoją naturalność oraz bogactwo w róŝnorodność fauny i flory. Pobliskie, urokliwe tereny znane były juŝ za czasów królowej Bony. Nad brzegiem jeziora Krusko istniał wtedy dwór ksiąŝęcy stanowiący bazę wypadową na owocne ze względu na duŝą ilość zwierzyny w okolicznej puszczy polowania. W latach rozpoczęto osuszanie okolicznych podmokłych łąk wykopano rowy odprowadzające wodę do rzeki Pisy. Przed I wojną światową w jeziorze Krusko moŝna było jeszcze łowić dorodne ryby dzięki czemu stanowiło to jedno ze źródeł utrzymania okolicznej ludności. Niestety kolejne melioracje powodowały dalsze osuszanie terenu przez co po II wojnie światowej otwarte lustro wody okresowo zanikało 3. Widok na Rezerwat Serafin by po kilku kolejnych latach stać się terenem typowo bagiennym. Na terenie gminy Łyse wieś Serafin jest pod względem przyrodniczym zdecydowanie najbardziej atrakcyjna turystycznie. RównieŜ na tle całego powiatu ostrołęckiego Serafin jest z jedną ciekawszych miejscowości o duŝym potencjale turystycznym. Dobra lokalizacja oraz przebiegająca przez wieś droga wojewódzka i powiatowa moŝe być w przyszłości duŝym atutem dla całej okolicy. 7

8 2.2 Historia i kultura i edukacja. We wsi zachowało się kilka drewnianych kurpiowskich domów, jednak są one w kiepskim stanie. Były one często remontowane w nieprofesjonalny sposób przez co ich wartość historyczna i kulturowa jest niewielka. W miejscowości istnieje szkoła podstawowa oraz punkt przedszkolny prowadzony przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Serafin. W szkole uczy się obecnie 36 osób. Szkoła nie posiada specjalistycznej sali gimnastycznej. Zajęcia wychowania fizycznego odbywają się w zaadoptowanych do tego celu pomieszczeniach w budynku szkoły oraz na wolnym powietrzu. W związku z tym, Ŝe na terenie miejscowości nie istnieją właściwie Ŝadne ogólnodostępne miejsca do uprawiania sportów zespołowych mieszkańcy zaznaczają duŝą potrzebę budowy takiego obiektu. Przy Szkole Podstawowej w Serafinie funkcjonuje zespół 4. Budynek szkoły podstawowej w miejscowości Serafin folklorystyczny Serafinki, który prezentuje się między innymi na corocznych obchodach święta niedzieli palmowej w gminnej miejscowości Łyse. Stowarzyszenie rozwoju wsi Serafin zostało utworzone w maju 2005 roku. Fakt ten potwierdza wpis do Krajowego Rejestru Sądowego z 22 lipca 2005 r. Cele statutowe stowarzyszenia są bardzo szerokie. Jest to jedna z najpręŝniej działających organizacji pozarządowych na terenie gminy Łyse. Stowarzyszenie realizuje między innymi projekty w ramach Programu Integracji Społecznej. W okresie od lipca do sierpnia 2008 r. realizowana była usługa Aktywnie spędzone wakacje. Obejmowała ona dzieci i młodzieŝ zamieszkującą we wsi Serafin. W ramach usługi prowadzono zajęcia edukacyjne, podnoszące wiedze szkolną. W trakcie trwania zajęć młodzieŝ zapoznawała się z zagroŝeniami i skutkami wynikającymi z 8

9 picia alkoholu, palenia papierosów i zaŝywania narkotyków, takŝe zapoznawała się z zagadnieniami związanymi z funkcjonowaniem Unii Europejskiej oraz kulturą krajów naleŝących do Wspólnoty. Przez cały okres trwania usługi młodzieŝ mogła korzystać z komputerów i Internetu, co umoŝliwiało jej doskonalenie umiejętności w zakresie poruszania się w ogólnoświatowej sieci, oraz wykorzystywania Internetu jako pomocy naukowej. WciąŜ Ŝywa jest tu gwara i kultura kurpiowska wyróŝniająca jej mieszkańców od pozostałych regionów Polski. 2.3 Uwarunkowania współczesne. Obecnie wieś Serafin zamieszkuje 328 osób. Większość społeczeństwa w wieku produkcyjnym zatrudniona jest w rolnictwie. Warunki dla rozwoju rolnictwa są niekorzystne na słabe gleby, jednak ta dziedzina gospodarki rozwija się dość pręŝnie. Gospodarstwa rolne są coraz lepiej wyposaŝone w sprzęt rolniczy i budynki inwentarskie. Dominuje tu hodowla bydła mlecznego. PoniŜej zestawienia gruntów według klasouŝytków oraz gospodarstw według powierzchni. Zestawienie gruntów według klasouŝytków. 9

10 Liczba gospodarstw według powierzchni. Powierzchnia gospodarstwa w ha. Część mieszkańców znalazła zatrudnienie w pobliskim Zakładzie Przetwórstwa Mięsnego JBB, inni pracują w większych miastach regionu bądź prowadza własną działalność gospodarczą. We wsi znajduje się sklep spoŝywczy, szkoła podstawowa oraz duŝa piekarnia zatrudniająca około 50 osób. 5. Piekarnia Kurpiowska Serafin Obserwuje się postęp i rozwój wsi. Na terenie miejscowości powstają nowe domy jednorodzinne. Dawniej zaniedbane obejścia nabierają nowego, estetycznego wyglądu. Mieszkańcy dbają o piękny wygląd domów, ogródków i sadów przydomowych. Powstałe odpady w gospodarstwach domowych odbierane są przez firmy specjalizujące się w tej działalności. Brak jest kanalizacji sanitarnej. Wszyscy 10

11 mieszkańcy korzystają z własnych ujęć wody i odprowadzają ścieki bytowe do szamb bezodpływowych. Niestety wieś nie jest objęta siecią telefonii kablowej stacjonarnej. W wyniku tego mieszkańcy mają utrudniony jest dostęp do Internetu. MoŜliwość korzystania z Internetu dają jedynie operatorzy telefonii komórkowej przy wykorzystaniu technologii GPRS, EDGE oraz CDMA. ZauwaŜa się bardzo wysoki wskaźnik korzystania z usług sieci komórkowych. W miejscowości istnieje jedno gospodarstwo agroturystyczne, jednak prawdopodobnie ze względu na brak reklamy oraz wyróŝniających atrakcji nie gości ono zbyt wielu turystów. Turystyka ma szczególne szanse na pobudzenie rozwoju wsi Serafin. Na terenie miejscowości istnieje m.in. szesnastokilometrowa leśna ścieŝka rowerowa. Jest ona znakomicie oznakowana, oraz prowadzi przez niezwykle ciekawe przyrodniczo tereny. ŚcieŜka rowerowa swój początek bierze przy leśniczówce w Serafinie. Koniec trasy to polana na granicy lasu z rezerwatem przyrody. JuŜ w chwili obecnej ścieŝka przyciąga wielu turystów. Nie mają oni jednak praktycznie większych moŝliwości zatrzymania się tu na dłuŝej. Głównym ograniczeniem jest brak rozbudowanej, zaspokajającej wymagania turystów bazy noclegowej i gastronomicznej. Podsumowując miejscowość Serafin rozwija się w dobrym kierunku. Postawienie na turystykę wydaje się najwłaściwszym kierunkiem 6. Początek leśnej ścieŝki rowerowej w Serafinie rozwoju wsi. Bardzo waŝną jest takŝe ochrona bogactwa przyrodniczego lokalnych terenów. 11

12 3. ANALIZA SWOT Analiza określa zarówno korzystne jaki i niekorzystne cechy sołectwa, potencjalne szanse i zagroŝenia występujące w otoczeniu, mogące mieć wpływ na przyszłość sołectwa i mieszkańców. Rozpoznane zostały następujące dziedziny: - połoŝenie i środowisko naturalne - potencjał ludzki - warunki socjalno-bytowe, oświata - gospodarka/rolnictwo - infrastruktura techniczna - kultura, sport, turystyka - warunki wspierające rozwój gospodarczy 3.1 PołoŜenie i środowisko naturalne. Mocne strony: nieskaŝone i naturalne środowisko przyrodnicze, lokalizacja rezerwatu na terenie miejscowości bardzo dobre warunki do rozwoju turystyki i agroturystyki ze względu na walory krajobrazowe i przyrodnicze korzystne połoŝenie ze względu na drogę wojewódzką stanowiącą najkrótsze połączenie stolicy Warmii i Mazur Olsztyna ze stolicą Podlasia Białymstokiem bezpośrednie sąsiedztwo z miejscowością gminną Łyse, stanowiącą lokalny ośrodek gospodarczy, administracyjny, kulturalny i edukacyjny Szanse: moŝliwość promowania wsi jako miejsca do odpoczynku i rekreacji wzrost zainteresowania wypoczynkiem na wsi rozwój agroturystyki i usług turystycznych Słabe strony: brak kanalizacji i wodociągu niewykorzystywane moŝliwości turystyczne słabe gleby ZagroŜenia: nieuregulowana gospodarka wodno-ściekowa i gospodarka odpadami brak tradycji wykorzystywania istniejących walorów naturalnych dalsza degradacja środowiska naturalnego w wyniku działalności człowieka bez zabezpieczenia właściwych funkcji komunalnych 12

13 3.2 Potencjał ludzki. Mocne strony: duŝe zasoby siły roboczej silne poczucie toŝsamości lokalnej aktywne postawy mieszkańców w poszukiwaniu pracy, równieŝ za granicą trwałe związki mieszkańców z Polonią i Polonii z regionem Szanse: wzrost moŝliwości zatrudnienia w rozwijających się zamiejscowych zakładach produkcyjnych stworzenia systemu zachęt i pomocy przy powstawaniu nowych działalności gospodarczych Słabe strony: bezrobocie ukryte w rolnictwie niewielkie moŝliwości wzrostu zatrudnienia spadek przyrostu urodzeń ujemna migracja ludności zagroŝenia patologiami starzenie się społeczeństwa ZagroŜenia: migracja ludzi młodych i wykształconych 3.3 Warunki socjalno-bytowe, oświata. Mocne strony: istniejąca szkoła podstawowa dbałość o czystość i estetykę wykwalifikowana kadra w szkole Szanse: program szkoleń rolniczych dla ludności 3.4 Gospodarka/rolnictwo. Słabe strony: brak obiektu do uprawiania lekkoatletyki i wielofunkcyjnych boisk zewnętrznych mały dostęp do specjalistycznych przychodni zdrowotnych niedobór nauczycieli uczących języków obcych ZagroŜenia: powiększające się róŝnice w dochodach ludności niekonsekwentna polityka państwa wobec terenów wiejskich Mocne strony: znaczna powierzchnia zmeliorowanych uŝytków zielonych tradycja w hodowli bydła mlecznego korzystna struktura własności w sąsiedztwie miejscowość gminna z rozwiniętą siecią placówek usługowohandlowych zasoby niewykorzystywanej siły roboczej baza dobrej jakości produktów rolnych Szanse: korzystne warunki do rozwijania produkcji Ŝywności ekologicznej zapotrzebowanie na zdrową Ŝywność rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich, drobnej wytwórczości i usług dla rolnictwa dostęp do środków pomocowych tworzenie grup producenckich programy rozwoju terenów wiejskich Słabe strony: mała ilość podmiotów gospodarczych niedostatki kapitału własnego słabe zainteresowanie ze strony inwestorów zewnętrznych niewystarczająco rozwinięta sieć usług rolniczych mała specjalizacja produkcji rolnej bardzo słabe gleby ZagroŜenia: przywiązanie do tradycyjnych form gospodarowania na wsi pogarszająca się sytuacja ekonomiczna w rolnictwie- uboŝenie wsi brak stabilnych rynków zbytu na produkty rolne niestabilna polityka państwa 13

14 3.5 Infrastruktura techniczna. Mocne strony: dobrze rozwinięta sieć dróg dobra sieć połączeń komunikacyjnych dość dobrze rozwinięta sieć energetyczna istniejący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Szanse: zagraniczne środki pomocowe na inwestycje w dziedzinie infrastruktury (fundusze strukturalne) duŝe moŝliwości przygotowania terenów pod inwestycje 3.6 Kultura, sport, turystyka. Słabe strony: brak sieci kanalizacyjnej brak sieci wodociągowej niski standard nawierzchni dróg powiatowych niski standard i zły stan dróg gminnych brak infrastruktury stacjonarnej telefonii kablowej ZagroŜenia: trudności z pozyskiwaniem środków finansowych Mocne strony: silne poczucie toŝsamości lokalnej dobre warunki terenowe do rozwoju róŝnych form turystyki i rekreacji kultywowanie tradycji kurpiowskich duŝa aktywność społeczna lokalnej ludności istnienie rezerwatu na terenie miejscowości istnienie wytyczonych szlaków i ścieŝek turystycznych promocja turystyczna i agroturystyczna wsi Szanse: wzrost zainteresowania aktywnym wypoczynkiem i agroturystyką posiadane tereny i obiekty nadające się na bazę turystyczno-wypoczynkową wymiana młodzieŝy szkolnej powiązana z aktywnym wypoczynkiem 3.7 Warunki wspierające rozwój gospodarczy. Słabe strony: brak miejsc noclegowych na wysokim poziomie niewystarczająca baza obiektów sportoworekreacyjnych ZagroŜenia: brak wykorzystania istniejących walorów degradacja środowiska związana z działalnością człowieka Mocne strony: dobry wizerunek miejscowości w oczach mieszkańców powiatu i województwa aktywna postawa mieszkańców wsi duŝy zakład pracy (JBB) w bezpośrednim sąsiedztwie miejscowości Szanse: wzrastająca umiejętność poszukiwania pozabudŝetowych źródeł wspierania inwestycji udoskonalenie systemu informacji o kredytach i innych funduszach rozwojowych Słabe strony: duŝe trudności w pozyskaniu zewnętrznych inwestorów brak duŝego kapitału prywatnego, wewnętrznego i zewnętrznego ZagroŜenia: koncentracja instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości w ośrodkach miejskich niedoinwestowanie małych przedsiębiorstw malejący rynek zbytu niestabilny i skomplikowany system prawny, szczególnie podatkowy słaba i zbiurokratyzowana polityka kredytowa dla przedsiębiorstw i rolnictwa 14

15 PowyŜsza analiza wykazuje. Ŝe pozytywny wpływ na rozwój miejscowości będą miały takie czynniki jak: - naturalny i nieskaŝony krajobraz, - walory krajobrazowe i zainteresowanie mieszkańców świadczeniem usług związanych ze wzrostem gospodarczym i rozwojem przedsiębiorczości, - tradycja i kultura kurpiowska. - produkcja Ŝywności ekologicznej. Niekorzystny wpływ na procesy rozwojowe wsi moŝe mieć: - starzenie się populacji; - emigracja młodzieŝy. - niska przedsiębiorczość społeczna, - niskie dochody z produkcji rolnej, - niedostateczne wykorzystywanie potencjału turystycznego. - niedostatecznie rozwinięta baza noclegowa - mały lokalny rynek zbytu, - brak zagospodarowania turystycznego obszaru. 15

16 4. WIZJA ROZWOJU WSI. Serafin jest miejscowością o bogatej kulturze i tradycjach, ale największe atuty miejscowości to znakomite walory przyrodnicze i krajobrazowe. Aktywna postawa mieszkańców oraz ich chęć uczestniczenia w działaniach społecznych warunkuje dalszy rozwój wsi. Działania rozwojowe będą miały na celu nadanie estetycznego i zadbanego wyglądu obejść oraz dróg a takŝe odpowiedniego ładu przestrzennego miejscowości. Niezbędne jest podjęcie właściwych kroków w celu zapewnienia rozwoju miejscowości oraz poprawy warunków Ŝyciowych lokalnej ludności. WaŜnym elementem jest stworzenie warunków dla zaspokajania potrzeb dzieci i młodzieŝy w czasie wolnym od nauki. Zagwarantowanie rozwoju tych dziedzin zaspokoi oczekiwania mieszkańców i poprawi standard i jakość Ŝycia. Obok tego naleŝy wspierać wszelkie inicjatywy związane z rozwojem turystyki w miejscowości. Konieczne jest takŝe wykorzystanie zasobów naturalnych wsi jakimi są tradycja, kultura oraz przede wszystkim środowisko naturalne. Bazując na tych czynnikach moŝna stworzyć bardzo korzystna ofertę wypoczynkowo-rekreacyjną dla turystów i mieszkańców. 7. PrzydroŜna Kapliczka ufundowana przez mieszkańców wsi 16

17 5. ARKUSZ PLANOWANIA DŁUGOTERMINOWEGO. NajwaŜniejszymi barierami w rozwoju społeczno-gospodarczym miejscowości Serafin jest słabo rozwinięta infrastruktura techniczna i społeczna. Podejmowane będą działania zmierzające do rozwiązania tych problemów i zatarcia dysproporcji pomiędzy miastem a wsią. Zaplanowane inwestycje mają za zadanie pełnić funkcje kulturalne, rekreacyjne, sportowe i wychowawcze. Istotnym elementem tych działań będzie pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulacja współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową. Poprzez realizację zaplanowanych inwestycji wieś Serafin zostanie uatrakcyjniona jako miejsca zamieszkania, podtrzymana zostanie tradycja kurpiowska i kultura jak równieŝ przeciwdziałać będą patologiom społecznym. Głównym celem rozwoju wsi jest zapewnienie poprawy Ŝycia mieszkańców. ograniczenia bezrobocia oraz rozwój gospodarczy przy jednoczesnym zachowaniu środowiska przyrodniczego oraz wartości kulturowych. Osiągniecie owego celu będzie realizowane poprzez osiąganie celów strategicznych. Cele ekonomiczne: - promowanie lokalnej przedsiębiorczości. - kształtowanie sprzyjających warunków do powstania małych i średnich przedsiębiorstw oraz drobnej wytwórczości - zwiększenie atrakcyjności turystycznej miejscowości poprzez eksponowanie lokalnych wartości kulturowych, rozbudowę bazy noclegowej i gastronomicznej. - korzystanie z zewnętrznych źródeł finansowania korzystanie z programów gospodarczych. Cele społeczne: - tworzenie rezerw terenowych pod zabudowę mieszkaniową z jednoczesną rozbudową systemów wodociągowych i budowę kanalizacji, - podnoszenie standardu szkół, wspieranie rozwoju kultury fizycznej w szkołach, zwiększenie dostępności do usług zdrowotnych. - wspieranie działań mających na celu wypoczynek oraz organizacje czasu wolnego dzieci i młodzieŝy, ograniczenie patologii społecznych. 17

18 Cele przyrodnicze: - właściwa polityka przestrzenna wobec środowiska naturalnego, - ochrona wód powierzchniowych i podziemnych, ograniczenie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł lokalnych, - podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa, - wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii. Cele kulturowe: - wzmocnienie opieki konserwatorskiej i właściwa opieka nad dziedzictwem kulturowym miejscowości, - tworzenie miejsc i spotkań kultury kurpiowskiej. Cele przestrzenne: - wyposaŝenie terenów zabudowanych w infrastrukturę techniczną oraz odpowiednie standardy komunikacyjne. - kształtowanie struktur funkcjonalno-przestrzennych. - podnoszenie estetyki pojedynczych zagród. PowyŜsze cele strategiczne będą realizowane za pomocą zadań i projektów przewidzianych na lata przedstawionych w kolejnym punkcie Planu Odnowy Miejscowości Serafin. Lp Planowane zadania i projekty do realizacji na lata Nazwa zadania Czas realizacji Szacunkowy koszt 1. Budowa otwartego boiska wielofunkcyjnego przy szkole podstawowej w miejscowości Serafin zł 2. Budowa wieŝy widokowej w rezerwacie przyrody Serafin zł 3. Utworzenie strategii rozwoju turystycznego wsi Serafin budowa strony internetowej promującej miejscowość zł 4. Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków zł 5. Poprawa nawierzchni niektórych dróg gminnych zł 6. Oznakowanie turystycznych szlaków pieszych i rowerowych w miejscowości Serafin zł 7. Zimowe zagospodarowanie ścieŝek rowerowych przystosowanie ścieŝek do moŝliwości uprawiania biegów narciarskich zł 8. Rozbudowa systemu ścieŝek rowerowych w miejscowości Serafin zł 9. Budowa placu zabaw dla dzieci zł 10. Adaptacja części budynku Szkoły Podstawowej w Serafinie na Centrum Integracji Społecznej zł 11. Budowa oświetlenia ulicznego w miejscowości Serafin zł 18

19 6. ZADANIA PRIORYTETOWE 6.1 Budowa otwartego boiska wielofunkcyjnego w miejscowości Serafin. a) opis zadania: Zadanie polegać będzie na budowie wielofunkcyjnego boiska do gier zespołowych: siatkówki, koszykówki, piłki noŝnej i ręcznej, tenisa ziemnego. b) cel i uzasadnienie projektu Miejsce zapewni dzieciom, młodzieŝy i osobom dorosłym moŝliwość aktywnego spędzania czasu wolnego i aktywizację ruchową. UmoŜliwi bezpieczną zabawę dzieciom, poprzez sport przeciwdziałać będzie popadanie w róŝnego rodzaju uzaleŝnienia. Boisko sportowe będzie wykorzystywane do przeprowadzania imprez okolicznościowych na wolnym powietrzu, co stanowić będzie element integracji społeczności lokalnej. 8. Obecne boisko sportowe przy Szkole Podstawowej w Serafinie 6.2 Odbudowa wieŝy widokowej w rezerwacie Serafin. a) opis zadania: Zadanie polegać będzie na odbudowie wieŝy widokowej przy ścieŝce edukacyjnej w rezerwacie przyrody Serafin. b) cel i uzasadnienie projektu Odbudowa wieŝy poprawi atrakcyjność turystyczną całej okolicy. Dzięki wieŝa widokowa na zabagnionym rezerwacie przyrody Serafin będzie znakomitym punktem obserwacyjnym dla osób pragnących poznać piękno lokalnej przyrody. Obiekt ten moŝe stać się jasnym 9. Miejsce po istniejącej niegdyś wieŝy widokowej na Rezerwacie Serafin 19

20 punktem na mapie turystycznej Mazowsza. Dzięki temu wieś Serafin liczyć będzie mogła na wzmoŝony ruch turystyczny co w konsekwencji doprowadzić moŝe do powstania nowych miejsc pracy i dalszego rozwoju miejscowości. 6.3 Poprawa nawierzchni niektórych dróg gminnych. a) opis zadania: Zadanie polegać będzie na ponownym nasypaniu, wyrównaniu i utwardzeniu dróg Ŝwirowych a w miarę moŝliwości połoŝeniu nawierzchni bitumicznej. b) cel i zadanie projektu Poprawa nawierzchni dróg przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa ruchu. Poprawi się komfort jazdy drogami gminnymi. Inwestycja ma duŝe znaczenie dla rozwoju turystyki. MoŜe równieŝ przyczynić się do zwiększenia atrakcyjności budowlanej gruntów w miejscowości Serafin. Wieś moŝe dzięki temu znacznie się odmłodzić a większa liczba ludności oraz lepsze drogi poprawią warunki do rozwoju przedsiębiorczości. 7. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY, AKTUALIZACJI I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ. 7.1 Monitoring Planu Odnowy Monitorowanie przedsięwzięcia tj. dbanie o prawidłowy przebieg przez cały czas jego trwania, polega na systematycznej ocenie informacji rzeczowych i finansowych zebranych w zestawieniu na podstawie ustalonych wskaźników opisujących postęp realizacji i efekty. WdraŜanie i nadzór na realizacją Planu Odnowy Miejscowości Serafin sprawować będzie gmina Łyse, która realizować będzie poszczególne zadania. Zadania te będą uzgadniane z Radą Gminy i Radą Sołecka wsi. 7.2 Ocena i aktualizacja Na podstawie zebranych informacji dokonywana będzie ocena i ewentualnych modyfikacji Planu (ewaluacja) zgodnie ze zmieniającymi się warunkami zewnętrznymi i wewnętrznymi wpływającymi na rozwój społeczny i gospodarczy miejscowości Do oceny i aktualizacji Planu Odnowy Miejscowości zobowiązuje się Gminę Łyse, zatwierdzając Plan Odnowy Miejscowości Serafin. 20

21 Wprowadzenie systemu ewaluacji pomoŝe rozwiązać problem dezaktualizacji załoŝeń Planu Odnowy Miejscowości, wynikających ze zmieniających się warunków działania samorządu, prawodawstwa i innych czynników. Okresowe przeprowadzanie oceny Planu i wprowadzanie modyfikacji gwarantuje rozwój Planu Odnowy Miejscowości wraz z jednoczesnym rozwojem społeczno-gospodarczym wsi Serafin. W gestii samorządu pozostanie zatwierdzenie drogą uchwały zmian wprowadzonych treści Planu. 7.3 Public relations planu odnowy miejscowości. Zadaniem public relations jest upowszechnianie zamierzeń Planu Odnowy Miejscowości Serafin wśród przyszłych beneficjentów, wykonawców i decydentów. Opierać się będzie o trzy formy komunikacji społecznej: - Internet - Prasa lokalna - Promocja i reklama bezpośrednia Internet będzie głównym źródłem informacji o Planie Odnowy Miejscowości Serafin i postępach w jego realizacji. Na stronie internetowej gminy Łyse umieszczane będą aktualności dotyczące Planu, strona posłuŝy do komunikacji z beneficjentami, zainteresowanymi podmiotami samorządowymi, biznesowymi i organizacjami pozarządowymi. Prasa lokalna słuŝyć będzie upowszechnianiu informacji w róŝnych kręgach potencjalnych beneficjentów i wykonawców Planu Odnowy Miejscowości Serafin o istnieniu takiego dokumentu i sposobie jego oceny i wdraŝania, kierując do źródła informacji, jakim będzie Internet. Promocja i reklama bezpośrednia będzie skierowana do wybranych, potencjalnych wykonawców i inwestorów zidentyfikowanych na podstawie analizy przedsięwzięć inwestycyjnych zawartych w Planie Odnowy Miejscowości Serafin. Promocja i reklama polegać będzie na zapraszaniu do negocjacji wybranych podmiotów, mogących być partnerami w realizacji poszczególnych zamierzeń Planu Odnowy Miejscowości. 21

22 SERAFIN 2009 r. 22