Budowa, działanie gaźnika 'by Ayo007

Transkrypt

1 Budowa, działanie gaźnika 'by Ayo007 Witam wszystkich Powodowany chęcią poznawczą sprzętu na którym jeŝdŝę, a raczej tego, ze nie lubię Ŝyć w nieświadomości, postanowiłem przyjrzeć się tematowi tabu jakim są gaźniki. Zagadnienie było ze względu na swoją oczywistą trudność i fakt, ze nigdzie nie ma polskich opracowań na ten temat faktycznie dość skomplikowane ale wyszłem z załoŝenia, ze jeśli ktoś juŝ przede mną myślał na ten temat (piszę o inŝynierach którzy go skonstruowali), i skoro coś takiego wymyślił dlaczego by nie prześledzić toku jego rozumowania. Muszę przyznać, ze japońska myśl techniczna naprawdę stoi na wysokim poziomie i tutaj mamy tego dobre tego przykłady. W swoim opracowaniu opierałem się tradycyjnie na serwisówkach Clymera i Haynesa, które były jedynym dobrym źródłem wiedzy w tym temacie, aczkolwiek niekompletnym. Wiedzę czerpałem teŝ z amerykańskiej strony technicznej dotyczącej modelu Virago. Do opisu posłuŝył mi gaźnik HSC-40 firmy Hitachi, który montowany był w starszych modelach motocykli o pojemnościach 700/1100.Gaźnik ten od gaźnika Mikuni BST-40 który był stosowany w modelach późniejszych praktycznie róŝni się tylko systemem podciśnienia i wzbogacania mieszanki, ale zasada działania jest identyczna. Nie miałem do dyspozycji gaźnika BDS-34 stosowanego w XV 535, ale z tego co doczytałem w opisie działa podobnie do w/wym. Oczywiście trudność powodował język, który akurat nie jest moją mocną stroną, a który w normalnym tłumaczeniu niczego mi nie mówił, i musiałem go trochę zmodyfikować dla potrzeb przeciętnego forumowicza. Za pomoc dziękuję mojemu koledze Kamilowi z z którym konsultowałem niektóre kwestie techniczne. Mam nadzieje, ze opracowanie posłuŝy forumowiczom do poszerzenia własnej wiedzy oraz zachęci do spróbowania naprawy bądź regulacji we własnym zakresie. I. Ogólne informacje o gaźniku w naszych motocyklach. Gaźniki stosowane w naszych motocyklach są gaźnikami tzw. stałego podciśnienia. Oznacza to, ze główne funkcje w gaźniku sterowane są poprzez wytworzone podczas suwu ssania podciśnienie. Pamiętamy, ze w motocyklach z tzw. tamtej epoki tj. WSK, MZ, JAWA, obrót manetką gazu powodował ruch przepustnicy w górę zwiększając dawkę powietrza, a iglica jednocześnie uwalniała odpowiednią dawkę paliwa podanego z komory pływakowej, która mieszając się z powietrzem zostawała zasysana do cylindra silnika. Tutaj natomiast podczas przekręcania manetką gazu zmieniamy tylko połoŝenie przepustnicy powietrza, resztę pracy wykonuje juŝ podciśnienie. Oczywiście jest przepustnica zwana tutaj tłokiem podciśnienia wraz z iglicą, ale ich wznios jest juŝ regulowany podciśnieniem powstałym podczas zmiany połoŝenia przepustnicy powietrza.dokonywane jest to poprzez membranę umiejscowioną na górze gaźnika. Wiemy równieŝ, Ŝe w motocyklach mamy takŝe tzw. ssanie umoŝliwiające nam rozruch zimnego silnika. Zasada działania jest podobna jak w innych motocyklach, jest to po prostu dodatkowy zawór którego otwarcie umoŝliwia zasysanie dodatkowej dawki paliwa bezpośrednio z komory pływakowej. W gaźnikach naszych motocykli jest takŝe element wpływający na regulację kąta wyprzedzenia zapłonu. W starszych motocyklach rolę tą spełniał odśrodkowy regulator zapłonu, zaś w Virago jest to sensor sterowany podciśnieniem wytworzonym przez oba gaźniki. Innym urządzeniem zastosowanym w naszych gaźnikach jest układ wzbogacania mieszanki. Jest to urządzenie umiejscowione z boku gaźnika składające się ze sterownika podciśnienia oraz zaworu. Jego zadaniem jest dostarczenie dodatkowej mieszanki paliwowo-powietrznej podczas nagłego zamknięcia przepustnicy. Realizowane jest to poprzez odpowiednie kanały dolotowe, a zakończone jest to kanałem z regulowaną dyszą przepływową. NaleŜy równieŝ zaznaczyć, ze podciśnienie słuŝące do sterowania sensorem jak i urządzeniem

2 wzbogacania paliwa, wyprowadzone jest z króćców ssących gaźników i połączone za pomocą specjalnych trójników z systemem indukcji powietrza znajdującym się pod lewą obudową gaźnika. Przy okazji demontaŝu mojego gaźnika miałem okazję się przekonać jak waŝnym elementem jest czystość doprowadzanego paliwa, a pośrednio dobry stan powierzchni wewnętrznych zbiornika paliwa i rezerwy. Wszystkie usterki spowodowane brakiem ssania biorą się z zatkanego kanału doprowadzającego paliwo znajdującego się w pokrywie komory pływakowej. Pozatykane kanały podciśnieniowe uniemoŝliwiają prawidłowe podanie właściwej ilości paliwa do dysz. II. Opis budowy gaźnika i działania poszczególnych elementów. Zakładam, Ŝe gaźniki mamy juŝ wyciągnięte i rozłączone wiec moŝemy się skupić na ich rozbiórce. Zaczniemy od góry gaźnika, wykręcamy cztery śruby mocujące pokrywę membrany i delikatnie wyciągamy membranę wraz z tłokiem podciśnienia i iglicą Dokonujemy oględzin całości zwracając przede wszystkim uwagę na stan membrany, czy nie jest w którymś miejscu przetarta bądź pęknięta, jeśli taki fakt stwierdzimy membrana

3 kwalifikuje się do wymiany. MoŜemy równieŝ odkręcić samą iglicę i dokładnie ją obejrzeć. Zwróćcie uwagę na dwa małe otwory w dnie tłoka podciśnienia:, to nimi dostaje się ono z gardzieli dolotowej gaźnika nad w/wym. tłok wysysając powietrze miedzy nim, membraną i metalową pokrywą górną, to właśnie powoduje uniesienie tłoka podciśnieniowego w górę.

4 ZauwaŜcie, ze iglica jest w kształcie stoŝka, wniosek stąd taki, ze im wyŝej się uniesie tym więcej paliwa wypłynie z dyszy głównej w której iglica pracuje Wiemy juŝ teraz jak podciśnienie działa na dawkowanie mieszanki paliwowo-powietrznej więc jedziemy dalej. Odkręcimy teraz cztery śruby mocujące pokrywę komory pływakowej znajdującej się u dołu gaźnika. Po zdjęciu obudowy widzimy: 1. pływak, 2. zawór iglicowy wraz z gniazdem, 3. dysza główna, 4. dysza wzbogacania dawki paliwa, 5. śruba regulacyjna strumienia wzbogacania paliwa (powietrzna)

5 6. dysza ssania. 7. śruba regulacyjna wolnych obrotów Po rozkręceniu komory pływakowej tak wyglądają jej poszczególne elementy oraz kanały: W samej obudowie komory pływakowej moŝemy zobaczyć kanalik dopływu bezpośredniego paliwa do dyszy ssania. W wyniku zanieczyszczenia paliwa w komorze kanał ten bardzo często się zatyka.

6 Natomiast od strony zasysania paliwa widzimy tłok podciśnienia i gardziel dolotową:, a z drugiej strony oś z przepustnicą oraz gardziel wylotową: Przebieg paliwa w gaźniku odbywa się w następujący sposób: Paliwo wpływa do gaźnika poprzez króciec paliwowy, w wyniku tego w komorze pływakowej unosi się pływak i po osiągnięciu odpowiedniego stanu za pomocą zaworu iglicowego zamyka dopływ paliwa do komory pływakowej. Poziom paliwa ma bardzo istotny wpływ na pracę silnika bowiem za niski stan daje nam zbyt ubogą mieszankę a za wysoki zbyt bogatą, i dla poszczególnych modeli gaźników wynosi: Gaźniki Mikuni BDS 34 (XV 535) : 13,5-14,5 mm Gaźniki Mikuni BST 40 (XV po 1988r) : 1,5-2,5mm

7 Gaźniki Hitachi HSC 40 (XV ) : 0plus/minus 1mm Gaźniki Hitachi HSC 40 (XV ): gaźnik lewy-1mm plus/minus 1mm gaźnik prawy-2mm plus/minus 1mm Dalej paliwo osiągając odpowiedni stan w środkowej części dyszy głównej i wysunięciu w górę iglicy tejŝe dyszy zostaje porywane przez podciśnienie panujące w gardzieli gaźnika do kanału dolotowego umieszczonego w głowicy silnika. Po opadnięciu stanu paliwa w komorze otwiera się zawór iglicowy i dopuszcza nową porcję benzyny. I ten cykl powtarza się naokoło. W środkowej części gaźnika widzimy wspomnianą wyŝej dyszę główną doprowadzającą paliwo bezpośrednio do gniazda iglicy. Po jej wykręceniu obracamy gaźnik do góry i delikatnie wysuwamy dyszę z jej gniazda :.

8 Weryfikujemy jej stan poprzez oględziny i ewentualnie czyścimy z powstałych osadów najlepiej benzyną ekstrakcyjną. ZauwaŜmy, Ŝe dysza ma w dolnej części kilka rzędów kanalików, waŝne jest aby i one były czyste i droŝne. Obok dyszy głównej znajduje się następna dysza/kanał, jest to dysza wzbogacania mieszanki

9 Aby coś na ten temat powiedzieć musimy wiedzieć, Ŝe urządzenie słuŝące do otwierania zaworu wzbogacania paliwa znajduje się z boku gaźnika. Więc najpierw zajmiemy się demontaŝem tego ustrojstwa i powiemy kilka słów o jego działaniu Odkręcamy wiec 3 śruby mocujące pokrywę membrany i wyciągamy ostroŝnie membranę wraz ze spręŝyną. Od razu moŝemy prześwietlić stan membrany i wyczyścić wnętrze. Następnie odkręcamy całe urządzenie i ostroŝnie zdejmujemy gumowy o-ring uszczelniający. Zdejmujemy urządzenie z gumowego przewodu i moŝemy go swobodnie rozebrać i wyczyścić..

10 Śledząc zasadę działania widzimy, ze zawór jest w stanie swobodnym cały czas otwarty umoŝliwiając przepływ powietrza z komory pod membraną do dyszy powietrza/wzbogacania mieszanki. Sprawia to spręŝyna, która swoim działaniem naciska na membranę i otwiera zawór. Dopiero pod działaniem podciśnienia w króćcu dolotowym doprowadzonego jednym z gumowych przewodów podciśnieniowych do pokrywy membrany powoduje jego przymykanie i ograniczenie przepływu powietrza. Teraz moŝemy mówić o wspomnianej wyŝej dyszy wzbogacania mieszanki. Jak mówiliśmy znajduje się ona obok dyszy głównej, i teraz po przymknięciu zaworu powietrznego w/wym. urządzenia wzbogacającego, podciśnienie panujące w gardzieli gaźnika powoduje wysysanie paliwa z komory pływakowej poprzez dyszę wzbogacania mieszanki kierując go do śruby regulacyjnej (powietrznej) wzbogacania paliwa.tam zostaje ono porywane do kanału dolotowego głowicy silnika. Właśnie w taki sposób odbywa się wzbogacanie paliwa podczas nagłego zamknięcia przepustnicy. PoniŜej przedstawiam przekrój gaźnika z wyszczególnionymi kanałami i przebiegiem wzbogaconego paliwa.

11 Reasumując, urządzenie wzbogacania paliwa swoim działaniem zamyka przebieg powietrza powodując to, ze podciśnienie z gardzieli gaźnika wysysa paliwo poprzez kanał ograniczony śrubą regulacyjną(powietrzną), dalej poprzez dyszę/kanał wzbogacania mieszanki z komory pływakowej i wędruje do kanału dolotowego w głowicy. Inaczej, w sytuacji kiedy zawór nie działa tzn. jest otwarty, powietrze w swobodnym stanie przepływa przez kanał A i B nie zabierając z sobą paliwa, a gdy przy nagłym zamknięciu przepustnicy wzrośnie podciśnienie w układzie kanał B jest zamknięty przez zawór powietrzny urządzenia wzbogacającego, powietrze musi korzystać juŝ tylko z kanału A zasysając dawkę paliwa z komory pływakowej. W gaźniku Mikuni BST40 idea działania jest podobna, zastosowano główną dyszę powietrzną oraz bypass umoŝliwiający pominięcie kanału powietrznego zakończonego śrubą regulacyjną (serwisówka CLYMER str 128 ) Oba urządzenia zapobiegają zjawisku tzw. afterburningu tj. wybuchowemu spalaniu wydmuchanej mieszanki paliwowo-powietrznej w układzie wydechowym. Kolejnym elementem budowy gaźnika jest zawór ssania paliwa. Korzystamy z niego poprzez dźwignię umieszczoną pod lewym przełącznikiem w przypadku uruchamiania zimnego silnika: Dokonujemy demontaŝu dźwigni ssania na gaźniku, a następnie wykręcamy sam zawór ssania paliwa. Dokonując oględzin sprawdzamy stan elementu gumowego na końcu zaworu oraz spręŝynę dociskającą na jego trzpieniu.

12 Jeśli elementy są uszkodzone naleŝałoby je wymienić. Zobaczmy teraz jak działa to urządzenie. Oczywiście znowu rolę gra tutaj podciśnienie. Patrząc z góry w otwór zaworu widzimy kanał w dół oraz dwa kanały w bok. Kanałem pionowym przebiega mieszanka z kanału bocznego komory pływakowej w górę bezpośrednio do gardzieli gaźnika. Natomiast górnym kanałem przebiega powietrze w czasie gdy ssanie włączymy, wtedy zawór się unosi i powietrze moŝe swobodnie przepływać. Dolny kanał boczny prowadzi do gaźnika, a raczej do małej przestrzeni bocznej w pokrywie komory pływakowej,,

13 z której poprzez taką dyszę : zasysa paliwo i transportuje w górę w stronę zaworu ssania, a dzięki temu, ze jest on otwarty podciśnienie porywa go do wspomnianej wyŝej gardzieli gaźnika, i dalej do cylindra silnika. Szczególną uwagę naleŝy zwrócić na czystość przestrzeni bocznej w komorze pływakowej, a przede wszystkim na kanalik w jej dnie przez który przepływa paliwo, o czym juŝ wspominałem powyŝej. Najdrobniejsze zanieczyszczenie powoduje jego zatkanie i brak działania ssania w silniku. Kłania się tutaj bezwzględna czystość filtra paliwa i dobry stan powierzchni wewnętrznych zbiornika paliwa oraz zbiorniczka rezerwy. III. Urządzenia wspomagające. System indukcji powietrza (air induction system)-wykorzystuje róŝnicę ciśnień gazów powstałych w procesie spalania mieszanki do zasysania świeŝego powietrza do kanał wydechowy, gdzie miesza się z gorącymi gazami spalania. Dodatkowy tlen dostarczony przez świeŝe powietrze pozwala kontynuować spalanie przez dłuŝszy czas, dokonuje redukcji niespalonych węglowodorów w układzie wydechowym. Dodatkowo zawór odcina dopływ powietrza podczas zwolnienia tempa jazdy co przeciwdziała samozapłonowi mieszanki. Do tego celu słuŝy powietrzny zawór odcinający (cut off air valve). Znajduje się on pod lewa pokrywą gaźnika. Ale systemem podciśnienia zajmę się w nastepnym odcinku moich technicznych objaśnień. IV. Powtórzenie Reasumując, gaźnik słuŝy nam do zasilania silnika w paliwo, oraz dzięki urządzeniu podciśnieniowemu przewietrza nam pośrednio komorę spalania. Działa na zasadzie stałego podciśnienia, wytworzonego podczas suwu ssania mieszanki paliwowo-powietrznej, które swoim oddziaływaniem steruje nam przepustnicą dawki paliwa oraz urządzeniem wzbogacającym.

14 Mam świadomość tego, Ŝe jest to dość trudne zagadnienie, ale jak napisałem na początku gaźnik został wymyślony przez człowieka, a nie przez robota, więc i człowiek po wgłębieniu się w temat, przeczytaniu tekstu kilkakrotnie, obejrzeniu zdjęć ma szanse zrozumieć jego zasadę działania a w konsekwencji zapobiegać i trafnie diagnozować powstałe w wyniku eksploatacji usterki. UŜytkownicy XV 535 mogą nie być usatysfakcjonowani, bowiem przykładem posłuŝył gaźnik z modeli 700/1000/1100, ale temat gaźnika XV 535 analizowałem na podstawie w/wym. serwisówek i generalnie nie róŝni się zasada działania. Jeśli miałbym ten gaźnik w rękach na pewno opisałbym teŝ jego działanie. O ile czas i pogoda będą sprzyjać zamierzam dołoŝyć suplement do powyŝszego opracowania dotyczący powietrznego systemu indukcji powietrza oraz sposobu ustawiania poziomu paliwa w komorach paliwowych gaźników naszych maszyn. Będę wdzięczny za konstruktywne opinie, i sugestie odnośnie artykułu, w końcu wszyscy sie tego tematu uczymy.. Admina proszę o umieszczenie tematu w dziale Przyklejone, pozdrawiam Ayo007 All rights reserved..