Post-recovery assessment of UV-B irradiation effects in oilseed rape plants

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Post-recovery assessment of UV-B irradiation effects in oilseed rape plants"

Transkrypt

1 Tom XX Rośliny Oleiste 1999 Akademia Rolnicza w Szczecinie, Zakład Fizyki Post-recovery assessment of UV-B irradiation effects in oilseed rape plants Ocena skutków napromieniowania UV-B roślin rzepaku po okresie restytucji Key words: Słowa kluczowe: Brassica napus, chlorophyll fluorescence, recovery, ultraviolet UV-B, oilseed rape Brassica napus, fluorescencja chlorofilu, restytucja, ultrafiolet UV-B, rzepak ozimy UV-B irradiation (UV-B BE =1.4 kj m -2 d -1 ) considerably decreased the activity of primary reactions of photosynthesis in oilseed rape leaves, with stronger effect when applied with a broad-band lamp, Philips TL40/12, than with a narrow-band lamp, Philips TL100/01. The plants grown under the latter lamp showed enhanced flavonoids synthesis. After recovery, the content of ultraviolet-absorbing compounds was equal in the irradiated and the control plants. The UV-B irradiation of the plants in an early stage of development resulted in the permanent changes: significant reduction of leaf area and dry mass, which was measured after four months' recovery at the presence of white light. Zastosowane promieniowanie UV-B (UV-B BE = 1,4 kj m -2 d -1 ) znacznie obniżyło sprawność pierwotnych reakcji fotosyntezy w liściach roślin rzepaku, przy czym szerokopasmowa lampa Philips TL40/12 wykazała silniejsze oddziaływanie niż lampa wąskopasmowa Philips TL 100/01. Rośliny rosnące przy tej drugiej lampie wykazały wzmożoną syntezę flawonoidów. Po okresie restytucji poziom związków pochłaniających promieniowanie ultrafioletowe uległ wyrównaniu w roślinach napromieniowanych i kontrolnych. Napromieniowanie UV-B roślin we wczesnej fazie wzrostu wywołało trwałe skutki poprzez istotne zmniejszenie powierzchni i suchej masy liści, mierzone po 4-miesięcznym okresie restytucji. Introduction Since the beginning of the 1970s, the significant increase of UV-B radiation level reaching the earth, in the range of nm, has been observed, which is related to the decrease in the concentration of stratospheric ozone, absorbing the bulk of the radiation in this range (Caldwell 1977, Caldwell et al. 1998). The enhanced intensity of UV-B can cause adverse changes in the anatomy and biochemistry of plants, can hinder the processes of photosynthesis, slow the growth, decrease the biomass, and as a consequence, reduce the yield of cultivated

2 60 plants (Bornman and Teramura 1993; Caldwell et al. 1994; Starck et al. 1995). Plants are capable to develop various protective mechanisms, of which the most important consist in enhanced synthesis of flavonoids in epidermis, the compounds which absorb radiation in this range, thus protecting the inside of leaf (Caldwell et al. 1994; 1998). It has been reported, that at low doses of UV-B, the oilseed rape, although it belongs to the group of plants which show higher sensitivity to UV-B, has the ability not only to enhance the synthesis of flavonoids but also to increase leaf thickness, which is another mean of plant s adaptation (Cen and Bornman 1993; Wilson and Greenberg 1993). The previous papers presented the effects of short-term UV-B irradiation on the primary reactions of photosynthesis (Skórska 1996, Skórska and Murkowski 1997), and described how rape plants responded to several weeks of UV-B operation. It was possible for them to develop some protective mechanisms, mainly through the enhanced synthesis of flavonoids (Skórska 1998). This paper presents the studies which were aimed at: 1) the comparison of the effects of UV-B, generated with two kinds of lamps, on the primary reactions of photosynthesis and on the concentration of flavonoids in rape plant leaves, and 2) the examination of these reactions after several months of recovery i.e. at the presence of white light without UV-B as well as the morphometric analysis of the plants. Plant material Material and methods Seeds of oilseed rape plants (Brassica napus var. oleifera L.) variety Marita were sown to the soil in pots of 500 cm 3 in the beginning of October The pots were placed in a glasshouse (temperature ca. 20 C, PAR µmol m -2 s -1 ) on the experimental set described by Skórska et al. (1997). The plants were watered daily and fertilised twice a week with 50% Hoagland nutrient solution (KNO mg dm -3, MgSO 4 7 H 2 O 124 mg dm -3, NH 4 H 2 PO 4 12 mg dm -3, Ca(NO 3 ) 2 4 H 2 O 471 mg dm -3, 0.001% ferric citrate, microelements). UV-B irradiation of plants The plants in the phase of second leaf were divided into three groups. One of them, marked further as U1, was subjected to UV-B irradiation using two lamps TL100W/01 (Philips, The Netherlands) with maximum emission at wavelength 312 nm, during 16 days, 4 hours daily (10.00 to 14.00), at average irradiation intensity of 1.0 W m -2. Daily dose of biologically effective UV-B BE was ca. 1.4 kj m -2 d -1. The plants in the second group (marked as U2) were irradiated by two broad-band lamps TL40W/12 (Philips, The Netherlands) emitting in the

3 Post-recovery assessment of UV-B irradiation effects range from 280 to 320 nm (Fig. 1), with maximum emission at 311 nm during 16 days, 4 hours daily (10.00 to 14.00) at average irradiation intensity of 0.5 W m 2. Daily average dose of biologically effective UV-B BE equalled ca. 1.4 kj m -2 d -1. The third group consisted of control plants growing in the same conditions of light and temperature as the other plants, but without the UV-B. The intensity of irradiation was measured using a radiometer IL1403 with a calibrated detector SEL 240-UVB1 (International Light Co., USA), and biologically effective dose UV-B BE was calculated on the basis of the applied lamps emission spectra and according to Caldwell model (1977). After the irradiation, the plants were left to recover they grew in the glasshouse for four months, at temperature 20 C, without UV-B, at the natural sunlight passing through glass panes. Measurements of chlorophyll fluorescence The measurements of chlorophyll a fluorescence in leaves were done by means of a fluorometer PAM-200 (Walz, Germany), using weak measuring beam (0.04 µmol m -2 s -1, 650 nm), pulse saturating light (3200 µmol m -2 s -1, 665 nm) and actinic light (120 µmol m -2 s -1 ; 665 nm). The values of the following parameters were estimated: F o, F m, F v /F m, where F o, F m, F v denote respectively intensity of the initial, maximum and variable fluorescence (F v =F m -F o ), Y photochemical rate of PSII, q P and q N - coefficients of photochemical and nonphotochemical quenching, according to generally accepted denotations (Van Kooten and Snell 1990). Determination of ultraviolet-absorbing compounds content (flavonoids) In order to determine the content of ultraviolet-absorbing pigments (mainly flavonoids), the extracts were prepared in the following way: 2.5 cm 2 of leaf tissue was placed in the solution of ethanol : water : acetate acid (79 : 20 : 1), and heated at the temperature 60 C for 30 minutes. As a coefficient of flavonoids content, the value of absorbance at the wavelength 305 nm per unit of leaf area (A 305 dm -2 ) was used. Assessment of biometric features The area of leaves was measured by means of a system DIAS (Delta T, England). The dry matter of leaves was measured using a precision balance WPS 36 (Radwag, Poland) after drying at temperature 105 C to obtain constant mass. Statistical analysis of data Taking into account the previously examined variation of the studied objects and the precision of the applied methods, the measurements were done in 5 repetitions for flavonoids content, in 6 for fluorescence, and in 8 for biometric

4 62 features; the results are presented in tables as average values. To determine the significance of differences between the control plants and the UV-B irradiated ones (U1 and U2), one-way analysis of variance was used, whereas the Newman-Keuls test allowed to separate the particular groups of means (marked with the same letters), on the basis of the least significant differences calculated at the significance level 0.05 (LSD 0.05 ). Results and discussion The chlorophyll fluorescence parameter, F v /F m, proportional to the maximal quantum efficiency of photosystem II (Krause et al. 1990; Schreiber et al. 1994), which is ca. 0.8 for sound leaves, decreased significantly after the UV-B irradiation (Table 1). At the same time, the decrease was much stronger in case of the broadband lamp TL40/12, emitting in the range nm (Fig.1). The decrease of this indicator resulted from the reduction of maximal fluorescence value, F m, without a detectable change in the initial fluorescence yield, F o. Similar changes of this parameter in UV-B irradiated plants were observed by Allen et al. (1997). The UV-B emitted in narrow range > 300 nm resulted in the increase of F o without a change in F m. Such character of fluorescence changes indicates the photoinhibition of photosynthesis, similar as e.g. in thermal damage of PSII reaction centre (Krause and Weis 1984). The photochemical rate of PSII, Y, was also considerably decreased, and so was the photochemical quenching coefficient, q p, related to CO 2 assimilation rate (Schreiber et al. 1994). The decrease of Y demonstrates a disturbance in the electron transport in PSII. The UV-B irradiation did not change the value of nonphotochemical quenching coefficient, q n, which, according to the interpretation of quenching presented by Härtel and Lokstein (1995) and Eskling et al. (1997), can indicate the tolerance of the xanthophyll cycle activity in rape leaves to the applied UV-B. After the four months' recovery period, the value of the parameter F v /F m for the UV-B irradiated plants did not differ from the control, whereas both Y and q p were significantly lower than in the control plants, however did not differ from each other. The content of the ultraviolet absorbing compounds in the leaves (Table 2) increased after the irradiation with UV-B in the narrow band of emission, which indicates that the lamp had a stimulating effect on the production of such compounds. In the previous experiments, similar stimulating effect of irradiation in this range on the enhanced synthesis of flavonoids was observed (Skórska 1998). After the restitution, the content of these compounds decreased, and did not vary significantly among the three studied groups. Presumably, it was due to the ageing of the plants.

5 Post-recovery assessment of UV-B irradiation effects TL100W/01 (U1) TL40W/12 (U2) 1,2 1,0 I λ /I m 0,8 0,6 0,4 0,2 0, wavelength [nm] Figure 1. Emission characteristics of the lamps UV-B sources using in the experiments Charakterystyka emisyjna lamp będących źródłem promieniowania UV-B, użytych w doświadczeniu Table 1 Chlorophyll fluorescence parameters of leaves, measured directly after UV-B irradiation, and after recovery time Parametry fluorescencji chlorofilu liści, mierzone bezpośrednio po napromieniowaniu UV-B oraz po okresie restytucji Parameter F o F m F v /F m Y q P q N Measured directly after irradiation Mierzone bezpośrednio po napromieniowaniu Control 259 a 1309 a 0.80 a 0.51 a 0.66 a 0.20 a U1 470 b 1322 a 0.63 b 0.15 b 0.21 b 0.07 a U2 255 a 403 b 0.24 c 0.03 c 0.05 c 0.09 a LSD ns Measured after recovery time after irradiation Mierzone po okresie restytucji po napromieniowaniu Control 256 a 1149 a 0.77 a 0.50 a 0.64 a 0.20 a U1 303 a 1222 a 0.75 a 0.35 b 0.49 b 0.13 a U2 280 a 1216 a 0.76 a 0.38 b 0.51 b 0.08 b LSD 0.05 ns ns ns

6 64 Table 2 Content of ultraviolet-absorbing compounds (flavonoids) in the rape leaves Zawartość związków pochłaniających ultrafiolet (flawonoidów) w liściach rzepaku A 305 dm -2 Control U1 U2 LSD 0.05 Measured directly after irradiation Mierzone bezpośrednio po napromieniowaniu Measured after recovery after irradiation Mierzone po okresie restytucji po napromieniowaniu 26 a 40 b 24 a a 13 a 12 a ns The analysis of rape plants morphological features (Table 3) explicitly indicates the decrease of both leaf area and dry mass, as an effect of the applied UV-B. The radiation emitted by the narrow-band lamp also lowered the average number of leaves per plant. Similar reduction of leaf area and rape dry mass was reported by Cen and Borman (1993), immediately after the UV-B irradiation with the TL40/12 lamp, however, applied in much higher dose. Table 3 Biometric properties of rape plants after recovery time after UV-B irradiation Cechy biometryczne roślin rzepaku po restytucji po napromieniowaniu UV-B Feature Cecha Control U1 U2 LSD 0,05 Average number of leaves Średnia ilość liści Average leaf area [cm 2 ] Średnia powierzchnia liścia Average dry leaf mass [mg] Średnia sucha masa liścia 7.6 a 4.5 b 5.6 ab a 25 b 22 b a 71 b 58 b 48 The means marked with different letters differ significantly at the significance level 0.05, on the basis of the least significant difference (LSD); ns not significant difference Średnie oznaczone różnymi literami różnią się istotnie na poziomie istotności 0,05 na podstawie najmniejszej różnicy istotnej (LSD); ns brak różnicy istotnej To recapitulate, it can be stated that even the low dose of UV-B resulted in such persistent damages in the rape photosynthetic apparatus that after the four months' trial of recovery, the area and dry mass of leaves were still considerably reduced in comparison with the plants grown without the UV-B irradiation. Such changes were indicated by the values of the leaf fluorescence parameters, especially Y and q p, which, measured immediately after the irradiation, were strongly reduced, and indicated the disturbance in the photosynthetic apparatus of the irradiated plants also after the recovery period.

7 Post-recovery assessment of UV-B irradiation effects Acknowledgement The experiments (including the purchase of the radiometer and fluorometer) were supported by the Polish State Committee for Scientific Research as the Project 6 PO4F Bibliography Allen D.J., McKee I.F., Farage P.K., Baker N.R Analysis of limitations to CO 2 assimilation on exposure of leaves of two Brassica napus cultivars to UV-B. Plant, Cell and Environment, 20 (5): Bornman J.F., Teramura A.H Effects of ultraviolet-b radiation on terrestrial plants. W: Environmental UV Photobiology, ed. Young A.R. et al., Plenum Press, New York. 14: UV/074 Caldwell M.M The effects of solar UV-B radiation ( nm) on higher plants: implications of stratospheric ozone reduction. Research in Photobiology, Caldwell M.M., Flint S.D., Searles P.S Spectral balance and UV-B sensitivity of soybean: a field experiment. Plant, Cell and Environment, 17: Caldwell M.M., Bjorn L.O., Bornman J.F., Flint S.D., Kulandaivelu G., Teramura A.H., Tevini M Effects of increased solar ultraviolet radiation on terrestrial ecosystems. J. Photochem. Photobiol. B: Biology, 46 (1-3): Cen Y.P., Bornman J The effect of exposure to enhanced UV-B radiation on the penetration of monochromatic and polychromatic UV-B radiation in leaves of Brassica napus. Physiol. Plant., 87: Eskling M., Arvidsson P.O., Akerlund H.E The xanthophyll cycle, its regulation and components. Physiol. Plant., 100 (4): Hartel H., Lockstein H Relationship between quenching of maximum and dark-level chlorophyll fluorescence in vivo: dependence on photosystem II antenna size. BBA, 1228: Krause G.H., Somersalo S., Zumbusch E., Weyers B., Laasch H On the mechanism of photoinhibition in chloroplasts. Relationship between changes in fluorescence and activity of photosystem II. J. Plant Physiol. 136: Schreiber U., Bilger W., Neubauer C Chlorophyll fluorescence as a nonintrusive indicator for rapid assessment of in vivo photosynthesis. Ecophysiology of Photosynthesis (ed. Schulze E.D., Caldwell M.M.), Ecological Studies, 100: Skórska E Reakcja liści rzepaku na promieniowanie ultrafioletowe UV-B. Rośliny Oleiste, XVI (1): Skórska E., Murkowski A Wpływ napromieniowania UV-B na fotosyntezę liści rzepaku rosnących przy niedoborze niektórych składników mineralnych. Rośliny Oleiste, XVIII (1): Skórska E., Murkowski A., Mila A Stanowiska do uprawy roślin przy zwiększonym napromieniowaniu ultrafioletem B. Mater. IX Międzynar. Sesji Nauk. Instytutu Techniki Rolniczej AR w Szczecinie, Skórska E Wpływ długotrwałego napromieniowania UV-B na reakcje świetlne fotosyntezy i zawartość barwników w liściach roślin rzepaku. Rośliny Oleiste, XIX (1):

8 66 Starck Z., Chołuj D., Niemyska B Fizjologiczne reakcje roślin na niekorzystne czynniki środowiska Wyd. SGGW Warszawa. Teramura A.H., Sullivan J.H Effect of UV-B radiation on photosynthesis and growth of terrestrial plants. Photosynthesis Research, 39 (3): Van Kooten O., Snel J.F.H The use of chlorophyll fluorescence nomenclature in plant stress physiology. Photosynthesis Research, 25: Wilson M.I., Greenberg B.M Protection of the D1 photosystem II reaction center protein from degradation in ultraviolet radiation following adaptation of Brassica napus L. to growth in ultraviolet-b. Photochem. Photobiol., 57 (3):

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów

Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta   1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.

Bardziej szczegółowo

Wpływ chłodu i natężenia światła na aktywność fotosystemu II w liściach rzepaku jarego

Wpływ chłodu i natężenia światła na aktywność fotosystemu II w liściach rzepaku jarego Tom XXIV Rośliny Oleiste 2003 Akademia Rolnicza w Szczecinie, Zakład Fizyki Wpływ chłodu i natężenia światła na aktywność fotosystemu II w liściach rzepaku jarego Effect of chill and intensity of light

Bardziej szczegółowo

Wpływ promieniowania UV-B na wybrane cechy fizjologiczne roślin soi odmiany Augusta

Wpływ promieniowania UV-B na wybrane cechy fizjologiczne roślin soi odmiany Augusta NR 245 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2007 WIKTOR SZWARC ELŻBIETA SKÓRSKA Zakład Fizyki, Akademia Rolnicza w Szczecinie Wpływ promieniowania UV-B na wybrane cechy fizjologiczne roślin

Bardziej szczegółowo

Porównanie reakcji trzech odmian owsa na promieniowanie UV-B

Porównanie reakcji trzech odmian owsa na promieniowanie UV-B NR 229 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 2003 ELŻBIETA SKÓRSKA RAFAŁ LEWANDOWSKI Zakład Fizyki Akademia Rolnicza w Szczecinie Porównanie reakcji trzech odmian owsa na promieniowanie Comparison

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr inż. Piotr Smurawski

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr inż. Piotr Smurawski AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Piotr Smurawski ANALIZA CYKLU ŻYCIA SAMOCHODÓW OSOBOWYCH Z UWZGLĘDNIENIEM PROCESÓW OBSŁUGOWO-NAPRAWCZYCH Praca wykonana pod

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe

Bardziej szczegółowo

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Weronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Tresci zadań rozwiązanych

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA mgr Marcin Chrząścik Model strategii promocji w zarządzaniu wizerunkiem regionu Warmii i Mazur Promotor dr hab. Jarosław S. Kardas, prof.

Bardziej szczegółowo

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 11 Aktualne zmiany klimatu: atmosfera, hydrosfera, kriosfera prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures

Bardziej szczegółowo

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Składają się na

Bardziej szczegółowo

Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European. Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some

Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European. Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some Countries? Dr Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, Szkoła Główna

Bardziej szczegółowo

Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2

Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2 Analysis of Movie Profitability STAT 469 IN CLASS ANALYSIS #2 aaaklnictzzjb9tgfmcnadpg7oy0lxa9edva9kkapdarhyk2k7gourinlwsweyzikuyiigvyleiv/cv767fpf/5crc1xt9va5mx7w3m/ecuqw1kuztpx/rl3/70h73/w4cog9dhhn3z62d6jzy+yzj766txpoir9nzszisjynetqr+rvlfvyoozu5xbybpsxb1wahul8phczdt2v4zgchb7uecwphlyigrgkjcyiflfyci0kxnmr4z6kw0jsokvot8isntpa3gbknlcufiv/h+hh+eur4fomd417rvtfjoit5pfju6yxiab2fmwk0y/feuybobqk+axnke8xzjjhfyd8kkpl9zdoddkazd5j6bzpemjb64smjb6vb4xmehysu08lsrszopxftlzee130jcb0zjxy7r5wa2f1s2off2+dyatrughnrtpkuprlcpu55zlxpss/yqe2eamjkcf0jye8w8yas0paf6t0t2i9stmcua+inbi2rt01tz22tubbqwidypvgz6piynkpobirkxgu54ibzoti4pkw2i5ow9lnuaoabhuxfxqhvnrj6w15tb3furnbm+scyxobjhr5pmj5j/w5ix9wsa2tlwx9alpshlunzjgnrwvqbpwzjl9wes+ptyn+ypy/jgskavtl8j0hz1djdhzwtpjbbvpr1zj7jpg6ve7zxfngj75zee0vmp9qm2uvgu/9zdofq6r+g8l4xctvo+v+xdrfr8oxiwutycu0qgyf8icuyvp/sixfi9zxe11vp6mrjjovpmxm6acrtbia+wjr9bevlgjwlz5xd3rfna9g06qytaoofk8olxbxc7xby2evqjmmk6pjvvzxmpbnct6+036xp5vdbrnbdqph8brlfn/n/khnfumhf6z1v7h/80yieukkd5j0un82t9mynxzmk0s/bzn4tacdziszdhwrl8x5ako8qp1n1zn0k6w2em0km9zj1i4yt1pt3xiprw85jmc2m1ut2geum6y6es2fwx6c+wlrpykblopbuj5nnr2byygfy5opllv4+jmm7s6u+tvhywbnb0kv2lt5th4xipmiij+y1toiyo7bo0d+vzvovjkp6aoejsubhj3qrp3fjd/m23pay8h218ibvx3nicofvd1xi86+kh6nb/b+hgsjp5+qwpurzlir15np66vmdehh6tyazdm1k/5ejtuvurgcqux6yc+qw/sbsaj7lkt4x9qmtp7euk6zbdedyuzu6ptsu2eeu3rxcz06uf6g8wyuveznhkbzynajbb7r7cbmla+jbtrst0ow2v6ntkwv8svnwqnu5pa3oxfeexf93739p93chq/fv+jr8r0d9brhpcxr2w88bvqbr41j6wvrb+u5dzjpvx+veoaxwptzp/8cen+xbg==

Bardziej szczegółowo

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland

Country fact sheet. Noise in Europe overview of policy-related data. Poland Country fact sheet Noise in Europe 2015 overview of policy-related data Poland April 2016 The Environmental Noise Directive (END) requires EU Member States to assess exposure to noise from key transport

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The

Bardziej szczegółowo

Cracow University of Economics Poland

Cracow University of Economics Poland Cracow University of Economics Poland Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Keynote Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit,

Bardziej szczegółowo

Reakcja rzepaku jarego na herbicydy na polu zachwaszczonym i bez chwastów

Reakcja rzepaku jarego na herbicydy na polu zachwaszczonym i bez chwastów Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, Zakład Ekologii i Zwalczania Chwastów Reakcja rzepaku jarego na herbicydy na polu zachwaszczonym i bez chwastów Reaction of spring

Bardziej szczegółowo

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas

Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas www.oncotarget.com Oncotarget, Supplementary Materials Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas SUPPLEMENTARY MATERIALS Supplementary

Bardziej szczegółowo

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering

Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11. Spectral Embedding + Clustering Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture 11 Spectral Embedding + Clustering MOTIVATING EXAMPLE What can you say from this network? MOTIVATING EXAMPLE How about now? THOUGHT EXPERIMENT For each

Bardziej szczegółowo

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and

Fig 5 Spectrograms of the original signal (top) extracted shaft-related GAD components (middle) and Fig 4 Measured vibration signal (top). Blue original signal. Red component related to periodic excitation of resonances and noise. Green component related. Rotational speed profile used for experiment

Bardziej szczegółowo

METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH GUS I OSZACOWAŃ PROGRAMU EMEP

METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH GUS I OSZACOWAŃ PROGRAMU EMEP Ekonomia i Środowisko 2 (49) 2014 Jan Cetner Kazimierz Dyguś Marta Ogonowska Jerzy Wojtatowicz METODA OGÓLNEJ OCENY STANU ŚRODO- WISKA OBSZARÓW WIEJSKICH NA PODSTAWIE INFORMACJI Z BANKU DANYCH REGIONALNYCH

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 74 Nr kol. 1921 Adrian KAPCZYŃSKI Politechnika Śląska Instytut Ekonomii i Informatyki QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS

Bardziej szczegółowo

FLUORESCENCYJNA OCENA FITOTOKSYCZNOŚCI HERBICYDU BUREX 80 WP Z DODATKIEM WYBRANYCH ADIUWANTÓW

FLUORESCENCYJNA OCENA FITOTOKSYCZNOŚCI HERBICYDU BUREX 80 WP Z DODATKIEM WYBRANYCH ADIUWANTÓW Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007 FLUORESCENCYJNA OCENA FITOTOKSYCZNOŚCI HERBICYDU BUREX 80 WP Z DODATKIEM WYBRANYCH ADIUWANTÓW ELŻBIETA SKÓRSKA 1, MARIA SWARCEWICZ

Bardziej szczegółowo

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa

Bardziej szczegółowo

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites models on the Satelitarne metody wyznaczania pozycji we współczesnej geodezji i nawigacji, Poland 2-4.06.2011 Krzysztof Sośnica, Daniela Thaller, Adrian Jäggi, Rolf Dach and Gerhard Beutler Astronomical

Bardziej szczegółowo

2014-3-30. Urbanek J., Jabłoński A., Barszcz T ssswedfsdfurbanek J., Jabłoński A., Barszcz T., Wykonanie pomiarów

2014-3-30. Urbanek J., Jabłoński A., Barszcz T ssswedfsdfurbanek J., Jabłoński A., Barszcz T., Wykonanie pomiarów Wykonanie pomiarów sygnałów wibroakustycznych przy stałych oraz zmiennych warunkach eksploatacyjnych na stanowisku testowym. Część II: Analiza poprawności pomiarów. Autorzy: Urbanek J., Jabłoński A., Barszcz

Bardziej szczegółowo

Contents of chlorophyll and selected mineral components and the yield of common thyme (Thymus vulgaris L.) at differentiated nitrogen fertilization

Contents of chlorophyll and selected mineral components and the yield of common thyme (Thymus vulgaris L.) at differentiated nitrogen fertilization Contents of chlorophyll and selected mineral components and the yield of common thyme (Thymus vulgaris L.) at differentiated nitrogen fertilization Anna Golcz 1*, Barbara Politycka 2 1 Department of Horticultural

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi SNMP Protocol The Simple Network Management Protocol (SNMP) is an application layer protocol that facilitates the exchange of management information between network devices. It is part of the Transmission

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego

Bardziej szczegółowo

Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH

Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Kierunek Elektronika i Telekomunikacja, Studia II stopnia Specjalność: Systemy wbudowane Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OSŁON ORAZ SPOSOBU SADZENIA ZĄBKÓW NA PLONOWANIE CZOSNKU W UPRAWIE NA ZBIÓR PĘCZKOWY. Wstęp

WPŁYW OSŁON ORAZ SPOSOBU SADZENIA ZĄBKÓW NA PLONOWANIE CZOSNKU W UPRAWIE NA ZBIÓR PĘCZKOWY. Wstęp Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) EWA REKOWSKA WPŁYW OSŁON ORAZ SPOSOBU SADZENIA ZĄBKÓW NA PLONOWANIE CZOSNKU W UPRAWIE NA ZBIÓR PĘCZKOWY Z Katedry Warzywnictwa Akademii Rolniczej

Bardziej szczegółowo

WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA

WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) ŁUCJA MICHALIK WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA Z Katedry Ogrodnictwa

Bardziej szczegółowo

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych

Bardziej szczegółowo

INŻYNIERIA ROLNICZA AGRICULTURAL ENGINEERING

INŻYNIERIA ROLNICZA AGRICULTURAL ENGINEERING KOMITET TECHNIKI ROLNICZEJ PAN POLSKIE TOWARZYSTWO INŻYNIERII ROLNICZEJ INŻYNIERIA ROLNICZA AGRICULTURAL ENGINEERING Rok XVII 1(142)T.2 Kraków 2013 Rada Naukowa Wydawnictw KTR PAN czł. rzecz. PAN prof.

Bardziej szczegółowo

Metale ciężkie w glebach uprawnych jako możliwy czynnik zagrożenia zdrowia mieszkańców województwa śląskiego

Metale ciężkie w glebach uprawnych jako możliwy czynnik zagrożenia zdrowia mieszkańców województwa śląskiego Mgr inż. Renata Baranowska Metale ciężkie w glebach uprawnych jako możliwy czynnik zagrożenia zdrowia mieszkańców województwa śląskiego Rozprawa doktorska na stopień doktora nauk o zdrowiu Promotor pracy:

Bardziej szczegółowo

Few-fermion thermometry

Few-fermion thermometry Few-fermion thermometry Phys. Rev. A 97, 063619 (2018) Tomasz Sowiński Institute of Physics of the Polish Academy of Sciences Co-authors: Marcin Płodzień Rafał Demkowicz-Dobrzański FEW-BODY PROBLEMS FewBody.ifpan.edu.pl

Bardziej szczegółowo

EFFECT OF VARIOUS DOSES OF NPK FERTILIZERS ON CHLOROPHYLL CONTENT IN THE LEAVES OF TWO VARIETIES OF AMARANTH (Amaranthus cruentus L.

EFFECT OF VARIOUS DOSES OF NPK FERTILIZERS ON CHLOROPHYLL CONTENT IN THE LEAVES OF TWO VARIETIES OF AMARANTH (Amaranthus cruentus L. E C O L O G I C A L C H E M I S T R Y A N D E N G I N E E R I N G A Vol. 16, No. 10 2009 Barbara SKWARY O-BEDNARZ 1 and Anna KRZEPI KO 1 EFFECT OF VARIOUS DOSES OF NPK FERTILIZERS ON CHLOROPHYLL CONTENT

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH

CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 15 22 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH

Bardziej szczegółowo

Streszczenie rozprawy doktorskiej

Streszczenie rozprawy doktorskiej Doskonalenie pomiaru zawartości wody w produktach spożywczych z wykorzystaniem metody wagosuszarkowej bazującej na promieniowaniu IR mgr Sławomir Janas Streszczenie rozprawy doktorskiej Promotor pracy:

Bardziej szczegółowo

FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric., Aliment., Pisc., Zootech. 2017, 338(44)4,

FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric., Aliment., Pisc., Zootech. 2017, 338(44)4, DOI: 10.21005/AAPZ2017.44.4.12 FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric., Aliment., Pisc., Zootech. 2017, 338(44)4, 109 118 Małgorzata MIKICIUK,

Bardziej szczegółowo

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urządzenia systemu ETCS

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urządzenia systemu ETCS Wykaz kolejowych, które są wyposażone w urządzenia W tablicy znajdującej się na kolejnych stronach tego załącznika zastosowano następujące oznaczenia: - numer kolejowej według instrukcji Wykaz Id-12 (D-29).

Bardziej szczegółowo

Oddziaływanie spermidyny na reakcje świetlne fotosyntezy roślin rzepaku oraz podwyższenie ich odporności na stres wodny

Oddziaływanie spermidyny na reakcje świetlne fotosyntezy roślin rzepaku oraz podwyższenie ich odporności na stres wodny Tom XXI Rośliny Oleiste 2000 Akademia Rolnicza w Szczecinie, Zakład Fizyki Oddziaływanie spermidyny na reakcje świetlne fotosyntezy roślin rzepaku oraz podwyższenie ich odporności na stres wodny Effect

Bardziej szczegółowo

Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców

Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców 55 Analiza porównawcza zmian w rozbiorach wody z uwzględnieniem sposobu jej dostarczania do odbiorców Politechnika Koszalińska 1. Wstęp W związku z zaobserwowanym systematycznym zmniejszaniem się zużycia

Bardziej szczegółowo

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia systemu ETCS

Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia systemu ETCS Wykaz kolejowych, które są wyposażone w urzadzenia W tablicy znajdującej się na kolejnych stronach tego załącznika zastosowano następujące oznaczenia: - numer kolejowej według instrukcji Wykaz Id-12 (D-29).

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

deep learning for NLP (5 lectures)

deep learning for NLP (5 lectures) TTIC 31210: Advanced Natural Language Processing Kevin Gimpel Spring 2019 Lecture 6: Finish Transformers; Sequence- to- Sequence Modeling and AJenKon 1 Roadmap intro (1 lecture) deep learning for NLP (5

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

oraz stężenie ceruloplazminy (CER)), stresu oksydacyjnego ((stężenie dialdehydu malonowego (MDA), stężenie nadtlenków lipidowych (LPH) i całkowity

oraz stężenie ceruloplazminy (CER)), stresu oksydacyjnego ((stężenie dialdehydu malonowego (MDA), stężenie nadtlenków lipidowych (LPH) i całkowity STRESZCZENIE Pola elektromagnetyczne może prowadzić do powstania w organizmie żywym stresu oksydacyjnego, który powoduje wzrost stężenia reaktywnych form tlenu, zmianę aktywności układów antyoksydacyjnych,

Bardziej szczegółowo

Nauka Przyroda Technologie

Nauka Przyroda Technologie Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Ogrodnictwo Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2012 Tom 6 Zeszyt 1 BEATA JANOWSKA Katedra Roślin

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka

INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU. mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka INSTYTUT GENETYKI I HODOWLI ZWIERZĄT POLSKIEJ AKADEMII NAUK W JASTRZĘBCU mgr inż. Ewa Metera-Zarzycka Profil metaboliczny osocza krwi i wartość biologiczna mleka krów w gospodarstwach ekologicznych Praca

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

Equipment for ultrasound disintegration of sewage sludge disseminated within the Record Biomap project (Horizon 2020)

Equipment for ultrasound disintegration of sewage sludge disseminated within the Record Biomap project (Horizon 2020) Research Coordination for a Low-Cost Biomethane Production at Small and Medium Scale Applications, akronim Record Biomap Equipment for ultrasound disintegration of sewage sludge disseminated within the

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

Raport bieżący: 44/2018 Data: g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc

Raport bieżący: 44/2018 Data: g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc Raport bieżący: 44/2018 Data: 2018-05-23 g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc Temat: Zawiadomienie o zmianie udziału w ogólnej liczbie głosów w Serinus Energy plc Podstawa prawna: Inne

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii

Bardziej szczegółowo

WPŁYW NAKŁADÓW MATERIAŁOWO- -ENERGETYCZNYCH NA EFEKT EKOLOGICZNY GOSPODAROWANIA W ROLNICTWIE

WPŁYW NAKŁADÓW MATERIAŁOWO- -ENERGETYCZNYCH NA EFEKT EKOLOGICZNY GOSPODAROWANIA W ROLNICTWIE Inżynieria Rolnicza 8(96)/2007 WPŁYW NAKŁADÓW MATERIAŁOWO- -ENERGETYCZNYCH NA EFEKT EKOLOGICZNY GOSPODAROWANIA W ROLNICTWIE Józef Sawa, Stanisław Parafiniuk Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w

Bardziej szczegółowo

Efektywność etefonu w skracaniu słonecznika oleistego w zależności od niektórych elementów pogody

Efektywność etefonu w skracaniu słonecznika oleistego w zależności od niektórych elementów pogody Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Piotr Toboła, Czesław Muśnicki, Helena Szmyt Akademia Rolnicza w Poznaniu, Katedra Uprawy Roli i Roślin Efektywność etefonu w skracaniu słonecznika oleistego w zależności od

Bardziej szczegółowo

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ Part-financed by EU South Baltic Programme w w w. p t m e w. p l PROSPECTS OF THE OFFSHORE WIND ENERGY DEVELOPMENT IN POLAND - OFFSHORE WIND INDUSTRY IN THE COASTAL CITIES AND PORT AREAS PORTS AS LOGISTICS

Bardziej szczegółowo

THEORETICAL STUDIES ON CHEMICAL SHIFTS OF 3,6 DIIODO 9 ETHYL 9H CARBAZOLE

THEORETICAL STUDIES ON CHEMICAL SHIFTS OF 3,6 DIIODO 9 ETHYL 9H CARBAZOLE THEORETICAL STUDIES ON CHEMICAL SHIFTS OF 3,6 DIIODO 9 ETHYL 9H CARBAZOLE Teobald Kupkaa, Klaudia Radula-Janika, Krzysztof Ejsmonta, Zdzisław Daszkiewicza, Stephan P. A. Sauerb a Faculty of Chemistry,

Bardziej szczegółowo

Proceedings of ECOpole Vol. 3, No

Proceedings of ECOpole Vol. 3, No Proceedings of ECOpole Vol. 3, No. 2 2009 Janina GOSPODAREK 1 and Aleksandra NADGÓRSKA-SOCHA 2 EFFECT OF SOIL CONTAMINATION WITH HEAVY METALS IN A MIXTURE WITH ZINC AND NICKEL ON THEIR CONTENT IN BROAD

Bardziej szczegółowo

Exposure assessment of mercury emissions

Exposure assessment of mercury emissions Monitoring and Analityka Zanieczyszczen Srodowiska Substance Flow of Mercury in Europe Prof. dr hab. inz. Jozef PACYNA M.Sc. Kyrre SUNDSETH Perform a litterature review on natural and anthropogenic emission

Bardziej szczegółowo

Walyeldeen Godah Małgorzata Szelachowska Jan Kryński. Instytut Geodezji i Kartografii (IGiK), Warszawa Centrum Geodezji i Geodynamiki

Walyeldeen Godah Małgorzata Szelachowska Jan Kryński. Instytut Geodezji i Kartografii (IGiK), Warszawa Centrum Geodezji i Geodynamiki Porównanie globalnych modeli geopotencjału opracowanych na podstawie danych z misji GRACE oraz GOCE/GRACE z przyspieszeniem siły ciężkości pomierzonym w Obserwatorium Geodezyjno-Geofizycznym Borowa Góra

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych jednostek rybackich

Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych jednostek rybackich AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE WYDZIAŁ MECHANICZNY mgr inż. Waldemar Kostrzewa ROZPRAWA DOKTORSKA Analiza uszkodzeń systemów chłodniczych Promotor: dr hab. inż. Cezary Behrendt, prof. nadzw. AM Promotor

Bardziej szczegółowo

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS

INSPECTION METHODS FOR QUALITY CONTROL OF FIBRE METAL LAMINATES IN AEROSPACE COMPONENTS Kompozyty 11: 2 (2011) 130-135 Krzysztof Dragan 1 * Jarosław Bieniaś 2, Michał Sałaciński 1, Piotr Synaszko 1 1 Air Force Institute of Technology, Non Destructive Testing Lab., ul. ks. Bolesława 6, 01-494

Bardziej szczegółowo

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu IONS-14 / OPTO Meeting For Young Researchers 2013 Khet Tournament On 3-6 July 2013 at the Faculty of Physics, Astronomy and Informatics of Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) there were two

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

TECHNICAL CATALOGUE WHITEHEART MALLEABLE CAST IRON FITTINGS EE

TECHNICAL CATALOGUE WHITEHEART MALLEABLE CAST IRON FITTINGS EE TECHNICAL CATALOGUE WHITEHEART MALLEABLE CAST IRON FITTINGS EE Poland GENERAL INFORMATION USE Whiteheart malleable cast iron fittings brand EE are used in threaded pipe joints, particularly in water, gas,

Bardziej szczegółowo

PRELIMINARY ASSESSMENT OF THE QUALITY OF HERBHONEYS AND CHOKEBERRY SYRUPS USED FOR THEIR PRODUCTION

PRELIMINARY ASSESSMENT OF THE QUALITY OF HERBHONEYS AND CHOKEBERRY SYRUPS USED FOR THEIR PRODUCTION Scientific Journal of Gdynia Maritime University Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni No. 101/2017, 73 80 ISSN 1644-1818 e-issn 2451-2486 PRELIMINARY ASSESSMENT OF THE QUALITY OF HERBHONEYS AND CHOKEBERRY

Bardziej szczegółowo

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ ASSESSMENT OF POTENTIAL FOR ZŁOTNICKA SPOTTED PIG BREEDING IN ORGANIC FARMS OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ PSTREJ W GOSPODARSTWACH EKOLOGICZNYCH Janusz Tomasz Buczyński (1),

Bardziej szczegółowo

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Paweł Lula Cracow University of Economics, Poland pawel.lula@uek.krakow.pl Latent Dirichlet Allocation (LDA) Documents Latent

Bardziej szczegółowo

ELECTRIC AND MAGNETIC FIELDS NEAR NEW POWER TRANSMISSION LINES POLA ELEKTRYCZNE I MAGNETYCZNE WOKÓŁ NOWYCH LINII ELEKTROENERGETYCZNYCH

ELECTRIC AND MAGNETIC FIELDS NEAR NEW POWER TRANSMISSION LINES POLA ELEKTRYCZNE I MAGNETYCZNE WOKÓŁ NOWYCH LINII ELEKTROENERGETYCZNYCH ELEKTRYKA 2012 Zeszyt 3-4 (223-224) Rok LVIII Olgierd MAŁYSZKO, Michał ZEŃCZAK Katedra Elektroenergetyki i Napędów Elektrycznych, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie w Szczecinie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ZASOLENIA NA AKUMULACJĘ BIOMASY I FLUORESCENCJĘ CHLOROFILU U ROŚLIN TRZECH ODMIAN SZARŁATU OZDOBNEGO. Wstęp

WPŁYW ZASOLENIA NA AKUMULACJĘ BIOMASY I FLUORESCENCJĘ CHLOROFILU U ROŚLIN TRZECH ODMIAN SZARŁATU OZDOBNEGO. Wstęp Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) MARIOLA WROCHNA, HELENA GAWROŃSKA, BOŻENNA BORKOWSKA, STANISŁAW W. GAWROŃSKI WPŁYW ZASOLENIA NA AKUMULACJĘ BIOMASY I FLUORESCENCJĘ CHLOROFILU U

Bardziej szczegółowo

USZLACHETNIANIE NASION WYBRANYCH GATUNKÓW ROŚLIN WARZYWNYCH POPRZEZ STYMULACJĘ PROMIENIAMI LASERA. Wstęp. Materiał i metody

USZLACHETNIANIE NASION WYBRANYCH GATUNKÓW ROŚLIN WARZYWNYCH POPRZEZ STYMULACJĘ PROMIENIAMI LASERA. Wstęp. Materiał i metody Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (7) HANNA SZAJSNER, DANUTA DROZD USZLACHETNIANIE NASION WYBRANYCH GATUNÓW ROŚLIN WARZYWNYCH POPRZEZ STYMULACJĘ PROMIENIAMI LASERA Z atedry Hodowli Roślin

Bardziej szczegółowo

Revenue Maximization. Sept. 25, 2018

Revenue Maximization. Sept. 25, 2018 Revenue Maximization Sept. 25, 2018 Goal So Far: Ideal Auctions Dominant-Strategy Incentive Compatible (DSIC) b i = v i is a dominant strategy u i 0 x is welfare-maximizing x and p run in polynomial time

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA INSTYTUT AUTOMATYKI ZAKŁAD SYSTEMÓW POMIAROWYCH

POLITECHNIKA ŚLĄSKA INSTYTUT AUTOMATYKI ZAKŁAD SYSTEMÓW POMIAROWYCH POLITECHNIKA ŚLĄSKA INSTYTUT AUTOMATYKI ZAKŁAD SYSTEMÓW POMIAROWYCH Gliwice, wrzesień 2005 Pomiar napięcia przemiennego Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie dokładności woltomierza cyfrowego dla

Bardziej szczegółowo

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli Uniwersytet Medyczny w Lublinie lek. dent. Adriana Kleinert Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli polskich przebywających za granicą Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

DIVERSITY OF NEEDLES OF THE SCOTS PINE (Pinus sylvestris L.)

DIVERSITY OF NEEDLES OF THE SCOTS PINE (Pinus sylvestris L.) Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2012.6(2)074 2012;6(2) Monika SPOREK 1 DIVERSITY OF NEEDLES OF THE SCOTS PINE (Pinus sylvestris L.) ZRÓŻNICOWANIE IGLIWIA SOSNY ZWYCZAJNEJ (Pinus sylvestris L.)

Bardziej szczegółowo

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Instytut Nafty i Gazu Prace Naukowe Instytutu Nafty I Gazu nr 172 Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Bio-components in Diesel fuels

Bardziej szczegółowo

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register

Bardziej szczegółowo

4. EKSPLOATACJA UKŁADU NAPĘD ZWROTNICOWY ROZJAZD. DEFINICJA SIŁ W UKŁADZIE Siła nastawcza Siła trzymania

4. EKSPLOATACJA UKŁADU NAPĘD ZWROTNICOWY ROZJAZD. DEFINICJA SIŁ W UKŁADZIE Siła nastawcza Siła trzymania 3 SPIS TREŚCI Przedmowa... 11 1. WPROWADZENIE... 13 1.1. Budowa rozjazdów kolejowych... 14 1.2. Napędy zwrotnicowe... 15 1.2.1. Napęd zwrotnicowy EEA-4... 18 1.2.2. Napęd zwrotnicowy EEA-5... 20 1.3. Współpraca

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Knovel Math: Jakość produktu

Knovel Math: Jakość produktu Knovel Math: Jakość produktu Knovel jest agregatorem materiałów pełnotekstowych dostępnych w formacie PDF i interaktywnym. Narzędzia interaktywne Knovel nie są stworzone wokół specjalnych algorytmów wymagających

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LXIII (2) SECTIO E 2008 Katedra Sadownictwa 1, Akademia Rolnicza w Szczecinie, ul. Janosika 8, 71-424 Szczecin, e-mail: gmikiciuk@agro.ar.szczecin.pl

Bardziej szczegółowo

BŁĘDY OKREŚLANIA MASY KOŃCOWEJ W ZAKŁADACH SUSZARNICZYCH WYKORZYSTUJĄC METODY LABORATORYJNE

BŁĘDY OKREŚLANIA MASY KOŃCOWEJ W ZAKŁADACH SUSZARNICZYCH WYKORZYSTUJĄC METODY LABORATORYJNE Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 BŁĘDY OKREŚLANIA MASY KOŃCOWEJ W ZAKŁADACH SUSZARNICZYCH WYKORZYSTUJĄC METODY LABORATORYJNE Zbigniew Zdrojewski, Stanisław Peroń, Mariusz Surma Instytut Inżynierii Rolniczej,

Bardziej szczegółowo

LED PAR 56 7*10W RGBW 4in1 SLIM

LED PAR 56 7*10W RGBW 4in1 SLIM LED PAR 56 7*10W RGBW 4in1 SLIM USER MANUAL Attention: www.flash-butrym.pl Strona 1 1. Please read this specification carefully before installment and operation. 2. Please do not transmit this specification

Bardziej szczegółowo

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

DOI: / /32/37

DOI: / /32/37 . 2015. 4 (32) 1:18 DOI: 10.17223/1998863 /32/37 -,,. - -. :,,,,., -, -.,.-.,.,.,. -., -,.,,., -, 70 80. (.,.,. ),, -,.,, -,, (1886 1980).,.,, (.,.,..), -, -,,,, ; -, - 346, -,.. :, -, -,,,,,.,,, -,,,

Bardziej szczegółowo

OpenPoland.net API Documentation

OpenPoland.net API Documentation OpenPoland.net API Documentation Release 1.0 Michał Gryczka July 11, 2014 Contents 1 REST API tokens: 3 1.1 How to get a token............................................ 3 2 REST API : search for assets

Bardziej szczegółowo

Life Sciences, Bydgoszcz, Poland Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

Life Sciences, Bydgoszcz, Poland Katedra Melioracji i Agrometeorologii, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Stanisław ROLBIECKI 1, Roman ROLBIECKI 1, Cezary PODSIADŁO 2 1 Department of Land Reclamation and Agrometeorology, University of Technology and Life Sciences, Bydgoszcz, Poland Katedra Melioracji i Agrometeorologii,

Bardziej szczegółowo

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO

Bardziej szczegółowo