Liderzy zmian sektora chemicznego Spotkanie branżowe przedsiębiorców budujących trwałą pozycję w sektorze. Łódź, 19 luty 2013

Transkrypt

1 Liderzy zmian sektora chemicznego Spotkanie branżowe przedsiębiorców budujących trwałą pozycję w sektorze Łódź, 19 luty 2013

2 Skąd projekt Branżowi Liderzy Zmian?

3 Rozwój przemysłu chemicznego wg statystyk Przez 20 lat produkcja wyrobów chemicznych nieprzerwanie rosła zmiana klasyfikacji PKD + 51% 107,8 Dane GUS 90,7 92,6 93,6 81, % 62,9 72,6 71,5 34,6 40,8 46,7 49,2 53,8 mld zł 24, Dane wg klasyfikacji PKD 2004 Dane wg klasyfikacji PKD 2007 Źródło: dane GUS

4 Rozwój przemysłu chemicznego wg statystyk Motorem rozwoju był wzrost popytu w kraju oraz rosnąca konkurencyjność krajowych producentów na rynkach zagranicznych Dane GUS eksport 65,0 produkcja na rynek krajowy zmiana klasyfikacji PKD 49,8 42,8 36,0 18,1 25,8 mld zł 6,3 10, Dane wg klasyfikacji PKD 2004 Dane wg klasyfikacji PKD 2007 Źródło: dane GUS * produkcja sprzedana na rynek krajowy = produkcja sprzedana eksport

5 mld zł Rozwój przemysłu chemicznego wg statystyk Wzrósł majątek wykorzystywany do produkcji chemicznej zmiana klasyfikacji PKD 37,6 49,5 71,7. przy praktyczniej stałej liczbie producentów 11,6 zmiana klasyfikacji PKD 12,6 11,8 11,0 Dane GUS 15,4 tys Dane wg klasyfikacji PKD 2004 Dane wg klasyfikacji PKD 2007 Dane wg klasyfikacji PKD 2004 Dane wg klasyfikacji PKD 2007 Źródło: dane GUS

6 Jednak Chociaż polski przemysł chemiczny staje się coraz bardziej dojrzały, nie rośnie w sposób wyraźny zdolność przetrwania firm tego sektora Według statystyk Eurostat wskaźnik przeżywalności powyżej 5 lat osiąga w polskim przemyśle chemicznym co druga firma

7 Jednak Współczynnik przeżycia do piątego roku (w %) dla producentów chemikaliów, wyrobów chemicznych i wyrobów farmaceutycznych Dane za rok 2009 dla 19 państw europejskich. 80,00 75,00 66,67 63,33 62,50 62,50 59,20 56,25 53,85 53,13 52,63 51,75 48,05 47,30 47,22 42,86 41,18 38,46 31,82 Źródło : Projekt BZL na podstawie danych Eurostat

8 Jednak Współczynnik przeżycia do piątego roku (w %) dla producentów wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Dane za rok 2009 dla 20 państw europejskich. 82,22 78,57 74,07 73,68 62,96 62,33 61,83 61,29 59,84 57,83 56,52 56,12 56,02 54,53 49,76 49,02 48,57 47,57 47,06 40,00 Źródło : Projekt BZL na podstawie danych Eurostat

9 Problem zdolności przetrwania w sektorze chemicznym dotyka firmy z różnych branż wg Euler Hermes Jednak Statystyki upadłości wskazują, że co roku w Polsce gwałtownie kończy swój byt ok * przedsiębiorstw chemicznych. Są to dane rejestrujące upadek firm o już rozbudowanych, relatywnie dużych strukturach. Ile zatem z rynku znika firm małych i średnich? Większość firm, które upadały, w latach poprzednich osiągała dobre lub nawet bardzo dobre wyniki ekonomiczne zwiększały ekspansję geograficzną, rosły ich przychody. Upadek przychodził nagle.

10 Dlaczego Rośnie liczba firm, których skala działania już przerasta zdolności menadżerskie ich właścicieli / założycieli Problem: Czy jestem gotowy na podzielenie się władzą? W coraz większej liczbie firm narasta problem sukcesji Problem: Kto po mnie będzie kierować firmą?

11 Dlaczego Rynek staje się coraz bardziej dojrzały Problem: Budowanie przewag konkurencyjnych na prostych mechanizmach / rezerwach już nie wystarcza. Co robić? Zmiany globalne, megatrendy Problem: Zmienia się globalny model społecznogospodarczy. Jak to wpływa na moją firmę?

12 W konsekwencji Dotychczas stosowane podejście zarządcze firm, oparte na standardowych rozwiązaniach, coraz częściej przestaje się sprawdzać Warunkiem rozwoju staje się zdolność (umiejętność) do budowania strategii bezprecedensowych Firmy zaczynają budować swoją konkurencyjność na nowej kompetencji: zarządzanie zmianą gospodarczą / zarządzanie potencjałem adaptacyjnym

13 Dlatego Projekt BLZ ma UŚWIADOMIĆ polskim firmom chemicznym nieuchronność zmian konieczność budowania nowych modeli biznesowych ma skłonić do REFLEKSJI jaką zdolność przetrwania ma Państwa firma ma dać INSPIRACJE do tego, aby Państwa firmy były w stanie budować strategie rozwoju, które sprostają wyzwaniom XXI w.

14 Dlatego Projekt BLZ jest także otwarciem PLATFORMY DO DYSKUSJI jak polskie firmy, w tym firmy sektora chemicznego mogą osiągać długowieczność oraz zapoczątkowaniem zmiany podejścia do systemowej oceny stanu przedsiębiorstw ( sukces lider wyniki to zdecydowanie bardziej złożone pojęcia, niż się to powszechnie ocenia)

15 Program spotkania 1. Zdolność przetrwania w symulacji Wieża Babel 2. Wyniki badań Projektu Branżowi Liderzy Zmian 3. Partner zmian gospodarczych Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna 4. Studium przypadku Lidera Zmian ICHEM Sp. z o.o.

16 Wieża BABEL

17 Zdolność przetrwania fakty i ciekawostki z badań światowych Ile lat miała najdłużej działająca (nieprzerwanie) firma świata? Jaka jest średnia długość istnienia firm w Japonii i Europie? 1400 lat 900 lat 400 lat 12 lat 36 lat 48 lat Ile spośród 500 firm z rankingu najbogatszych firm magazynu Fortune z 1970 roku nie funkcjonowało już w roku 1983? Jaka jest średnia długość istnienia międzynarodowych korporacji? lat 40 lat 60 lat

18 Zdolność przetrwania fakty i ciekawostki z badań światowych Ile lat miała najdłużej działająca (nieprzerwanie) firma świata? Jaka jest średnia długość istnienia firm w Japonii i Europie? 1400 lat 900 lat 400 lat 12 lat 36 lat 48 lat Ile spośród 500 firm z rankingu najbogatszych firm magazynu Fortune z 1970 roku nie funkcjonowało już w roku 1983? Jaka jest średnia długość istnienia międzynarodowych korporacji? lat 40 lat 60 lat

19 Symulacja - Wieża Babel* resilience/zdolność przetrwania nowy wymiar budowania strategii rozwoju współczesnych przedsiębiorstw Na podstawie wyników międzynarodowego projektu badawczego The limits of growth. Granice wzrostu?, zrealizowanego pod kierunkiem amerykańskiego prof. Dennisa Meadowsa

20

21 CEL Zadaniem Twojego zespołu jest zbudowanie wieży, która najlepiej realizuje związane z nią cele. Najpierw Określicie cele (zapiszecie na kartce) Potem zbudujecie wieżę w 5 minut.

22 Międzynarodowe badania Powstał międzynarodowy projekt badawczy The limits of growth, w którym wzięto pod lupę firmy starsze niż 200 lat. cel badania: W czym tkwiła siła tych firm, że osiągnęły one taką zdolność przetrwania?

23 Liderzy zmian (wybrane przykłady) Du Pont rok zał USA Saint-Gobain rok zał Francja Van Eeghen International B.V. rok zał Holandia

24 Cechy sprzyjające długowieczności TOŻSAMOŚĆ Kim jesteśmy i jaki jest nasz cel? WRAŻLIWOŚĆ Czy jesteśmy świadomi i czy reagujemy na to, co się dzieje w naszym otoczeniu? TOLERANCJA Czy akceptujemy różnorodność zarówno wewnętrzną jak i zewnętrzną? WSPÓŁZALEŻNOŚĆ Czy jesteśmy powiązani z innymi i w jaki sposób? PROWADZENIE/PRZYWÓDZTWO Kto nam przewodzi i jak jesteśmy prowadzeni? Za bardzo Nieugięty Alergiczny Permisywny Zależny Kontrolujący Niewystarczająco Chwiejny Nieświadomy Uprzedzony Samotny Chaotyczny GOSPODARNOŚĆ Jak gospodarujemy zasobami? Skąpy Rozrzutny ADAPTACYJNOŚĆ Czy wyciągamy wnioski i czy działamy zgodnie z nimi? Podatny na wpływy Niewzruszony

25 Refleksja Ile lat ma Twoja firma? Jak długo będzie istniała? Jak długo będzie w stanie skutecznie realizować swoje cele biznesowe?

26 Zdolność przetrwania polskich przedsiębiorstw chemicznych Wyniki kampanii badawczej projektu Branżowi Liderzy Zmian dla sektora chemicznego

27 Kampania badawcza BLZ 550 przedsiębiorstw, w tym 110 podmiotów zajmujących się produkcją chemiczną Wywiady telefoniczne CATI Spotkania z ekspertami: AZOTY ADIPOL BOLIX ICHEM MAROPAK FARMONA Laboratorium Kosmetyczne NOREL PLAST SERVICE PACK POLLENA AROMA HERBAPOL Pruszków WIKOM-Seal

28 Zdolność przetrwania polskich firm chemicznych w statystykach Jaka jest zdolność przetrwania firm chemicznych na tle średniej dla polskiej gospodarki? 50% 30% przedsiębiorstwa chemiczne przedsiębiorstwa ogółem

29 NOTES Czy macie Państwo poczucie, że Wasze firmy odniosły sukces, tj. osiągnęliście założone cele biznesowe? Jak definiowana jest zmiana w Waszych firmach? Skąd najczęściej pochodził impuls do zmian podejmowanych w Waszych firmach; czy była to chęć realizacji swoich zamierzeń, czy raczej efekt dostosowywania się do otoczenia?

30 NOTES Jaki obszar Państwa firmy uległ największym zmianom technologia, marketing czy organizacja? Jakie czynniki mają największy wpływ na rozwój Waszej firmy?

31 Poczucie sukcesu w sektorze chemicznym (ocena subiektywna) Firmy ogółem odsetek wskazań Firmy mające poczucie sukcesu 41% 59% Firmy nie mające poczucia sukcesu Poczucie sukcesu miało mniej niż połowa badanych firm chemicznych? To dużo, czy mało?

32 Poczucie sukcesu w sektorze chemicznym (ocena subiektywna) Firmy 10+ odsetek wskazań Firmy mające poczucie sukcesu 67% 33% Firmy nie mające poczucia sukcesu Adaptacyjność firm chemicznych uaktywnia się dopiero w momencie wkroczenia w bardziej zaawansowane modele biznesowe

33 Główne kryterium analizy wyników projektu BLZ Jak fakt, że firma ma lub nie ma poczucia sukcesu różnicuje ich modele biznesowe? Firmy mające poczucie sukcesu Firmy nie mające poczucia sukcesu

34 Definiowanie / postrzeganie ZMIANY Firmy mające poczucie sukcesu Firmy nie mające poczucia sukcesu DZIAŁANIE EKSPERYMENT OTWARCIE NOWYCH DRZWI REORGANIZACJA RESTRUKTURYZACJA OPTYMALIZACJA Zmiana dla firm sukcesu to szklanka do połowy PEŁNA

35 Firmy mające poczucie sukcesu Impuls do zmian odsetek wskazań Firmy nie mające poczucia sukcesu 30% czynniki wewnętrzne, ulokowane w strukturze firmy 17% 70% czynniki zewnętrzne, ulokowane w otoczeniu firmy 83% Kierunek impulsu do zmian MA znaczenie dla zdolności do adaptacji

36 Firmy mające poczucie sukcesu Obszar i skala zmian odsetek wskazań Firmy nie mające poczucia sukcesu technologia organizacja marketing Firmy sukcesu realizowały wyraźnie szerszy program zmian i nie bały się ingerować w obszary trudne do zmian Można było wskazać więcej niż jedną odpowiedź

37 Czynniki napędzające rozwój firm chemicznych Firmy mające poczucie sukcesu wskazania Firmy nie mające poczucia sukcesu Tak Popyt i koniunktura Tak Tak Motywacja do zmian Tak Tak Odpowiednia polityka marketingowa Tak Tak Nowe technologie, innowacje Tak Tak Działania konkurencji Nie istotne Tak Dostęp do kapitału na rozwój Nie istotne Tak Jakość, szerokość oferty Nie istotne Tak Wejście do UE Nie istotne Tak Sytuacja w branżach powiązanych (surowce, półprodukty) Nie istotne Tak Inne Tak Pomiędzy firmami sukcesu i bez sukcesu istnieją fundamentalne różnice w postrzeganiu czynników stymulujących rozwój i.. Można było wskazać więcej niż jedną odpowiedź

38 Czynniki hamujące rozwój firm chemicznych Firmy mające poczucie sukcesu odsetek wskazań Firmy nie mające poczucia sukcesu 30% Dekoniunktura, brak popytu 17% 10% Konkurencja 21% 8% Koszty surowców, materiałów, energii 22% 12% Niedostateczne zasoby (brak technologii, kompetencji) 4% 4% Nieuczciwość partnerów / klientów 8% Można było wskazać więcej niż jedną odpowiedź.. czynników hamujących rozwój. To co dla jednych jest ważne, dla drugich mało istotne.

39 Źródła sukcesu w przemyśle chemicznym Firmy mające poczucie sukcesu odsetek wskazań Firmy nie mające poczucia sukcesu 23 Jakość produktu, solidność 5 16 Pracownicy i ich podejście do pracy Polityka cenowa Nie wiem, nie umiem tego określić 60 Można było wskazać więcej niż jedną odpowiedź Trudno osiągać sukces, jeżeli firmie nie chcę się nawet określić, co może być jego nośnikiem

40 Efekty przyjmowanych strategii zmian odsetek wskazań Asortyment Obszar działalności Zysk operacyjny Liczba klientów Przychody Rentowność Majątek trwały Firmy mające poczucie sukcesu Firmy nie mające poczucia sukcesu

41 Co sprzyja długowieczności firm chemicznych? Poczucie sukcesu, tj. zdolność do realizacji stawianych sobie celów jest skorelowane z chęcią, gotowością i odwagą firm - a osobowo ich liderów - do zmian Firmy sukcesu świadomie podejmują procesy adaptacyjne. Co ważne, nie boją się podejmować zmian w trudnych obszarach funkcjonowania firmy Firmy te nie tylko szukają, ale i kreują nowe okazje biznesowe, nie obrażają się na branżę, potrafią rezygnować z wcześniej dokonanych wyborów

42 Główna rekomendacja BLZ Adaptacyjność, czyli zdolność przetrwania to nie talent szczęście ani intuicja To żmudny, długotrwały i świadomy proces doskonalenia organizacji we wszystkich jej aspektach, począwszy od jej lidera

43 Więcej wniosków z badań BLZ

44 Projekt badawczo-informacyjny z dziedziny nowoczesnej ekonomii menadżerskiej realizowany w partnerstwie przez współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Społecznego Autor prezentacji Sylwia Galant-Załęgowska Zespół Doradców Biznesowych BAA Polska Partner Projektu BLZ Tadeusz Zawistowski TZ-Consultans Współprowadzący seminaria Projektu BLZ