Ocena przydatności polskich odmian traw kępowych do obsiewu ścieżek

Transkrypt

1 Ocena przydatności polskich odmian traw kępowych do obsiewu ścieżek Włodzimierz Majtkowski & Jan Schmidt Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin PIB Ogród Botaniczny KCRZG w Bydgoszczy Dni Trawnika i Traw Swarożyn - Radostowo 2016

2 Mieszanki komercyjne (przykład 1) Skład odmianowy Komponenty rozłogowe: Geronimo (Poa pratensis) Adio Grobla (Festuca rubra)

3 Mieszanki komercyjne (przykład 2) Skład Rozłogowe: kostrzewa czerwona: Maxima 1

4 Zastosowanie trawników Kolekcja traw w Ogrodzie Botanicznym IHAR w Bydgoszczy Zieleń miejska Zastosowanie mieszanek trawnikowych skomponowanych z odmian kępowych pozwoliłoby zmniejszyć nakłady pracy na pielęgnację brzegów trawników wykończonych na tzw. ostry kant oraz ograniczyć przerastanie trawnika do wewnątrz rabaty pomiędzy materiałami użytymi do wykonania linii brzegowej.

5 Opis doświadczenia I. Kolekcja siedliskowa Wiosną 2010 r. na ścieżkach pomiędzy utworzonymi siedliskami wysiano 14 odmian i 3 mieszanki należące do 4 kępowych gatunków traw gazonowych (kostrzewy: czerwona, owcza i trzcinowa oraz życica trwała). Ścieżki w roku poprzednim były utwardzone tłuczniem, który zastał przykryty około 10 cm warstwą ziemi kompostowej. Badane obiekty wysiano na poletkach o szerokości 1 m i długości 2 m, w dwóch powtórzeniach. Wysiane nasiona przykryto cienką warstwą piasku. Waloryzację prowadzono w 9 - punktowej skali zaproponowanej przez Prończuka* w 1993 r. *System oceny traw gazonowych w Polsce. Biul. IHAR 186: 1 3). II. Kolekcja motylkowatych Obiekty (17 odmian i 3 mieszanki) wysiano bezpośrednio na glebie płowej gliniasto-piaszczystej na poletkach długości 170 cm i szerokości 50 cm, w trzech powtórzeniach. Pielęgnacja trawników polegała na systematycznym koszeniu (6 x/sezon), wertykulacji (wiosną) i nawożeniu (wczesną wiosną i wczesnym latem) nawozami: saletra amonowa i HydroComplex, w dawce NPK: kg/ha. Metodyka waloryzacji analogiczna jak na ścieżkach w kolekcji siedliskowej. Dodatkowo w 2012 r. w kolekcji motylkowatych oceniono plon suchej masy dla 6 pokosów (cięć trawnika) w g z powierzchni 106 cm 2 (dwie próbki na powtórzenie).

6 L.p. Wykaz ocenianych obiektów Gatunek Siedliska Odmiana Motylkowate 1 Mieszanka M1 L.p. Stadion 25% + F.r. Nil 75% 2 Mieszanka M2 L.p.Stadion 20% + F.a. Tarmena 30% + F.o. Noni 50% 3 Mieszanka M3 F.o. Noni 30% + F.r. Sawa 35% + F.r. Nil 35% 4 Festuca arundinacea Romina* Romina* 5 Festuca arundinacea Sorenta Sorenta 6 Festuca arundinacea Tarmena* Tarmena* 7 Festuca rubra Dorosa Dorosa 8 Festuca rubra - Kolia* 9 Festuca rubra Mirena* Mirena* 10 Festuca rubra Nil Nil 11 Festuca rubra Rapsodia Rapsodia 12 Festuca rubra - Sartena* 13 Festuca rubra Sawa -

7 Wykaz ocenianych obiektów c.d. Odmiana L.p. Gatunek Siedliska Motylkowate 14 Festuca ovina Noni Noni 15 Lolium perenne - Berkut 16 Lolium perenne Bokser Bokser 17 Lolium perenne - Natar* 18 Lolium perenne Nira Nira 19 Lolium perenne Pinia Pinia 20 Lolium perenne Roneta* Roneta* 21 Lolium perenne Stadion Stadion * odmiany wykreślone z rejestru w latach (stan: maj 2016 r.)

8 Zestawienie badanych cech Cecha Akronim cechy Rok obserwacji Instalacja INST Stan roślin po zimie ZIM11, ZIM12, ZIM Zadarnienie wiosenne ZAW11, ZAW12, ZAW13 I i 2016 ZAW16 Zadarnienie letnie ZAL10, ZAL11, ZAL12, ZAL13 Zadarnienie jesienne ZAJ10, ZAJ11, ZAJ12, ZAJ13 Plon suchej masy PLSM Ogólny aspekt trawnikowy wiosenny Ogólny aspekt trawnikowy letni Ogólny aspekt trawnikowy jesienny OAW11, OAW12, OAW13 I OAW16 OAL10, OAL11, OZAL12, OAL13 ZAJ10, ZAJ11, ZAJ12, ZAJ i Zachwaszczenie CHW

9 L.p. Waloryzacja (w kolekcji siedliskowej). (1) Gatunek Nazwa obiektu Stan po zimie Zadarnienie wiosenne letnie jesienne roczne NIR 0,5 0,9 1,0 0,7 0,7 1 Festuca arundinacea Romina 3,4 5,8 6,8 7,2 6,6 2 Festuca arundinacea Sorenta 3,2 6,5 7,0 7,6 7,0 3 Festuca arundinacea Tarmena 4 Festuca ovina Noni 5 Festuca rubra Dorosa 6 Festuca rubra Mirena 7 Festuca rubra Nil 8 Festuca rubra Rapsodia 9 Festuca rubra Sawa 10 Lolium perenne Bokser 11 Lolium perenne Nira 12 Lolium perenne Pinia 13 Lolium perenne Roneta 14 Lolium perenne Stadion 3,3 5,8 6,8 7,3 6,7 4,9 7,7 7,8 7,9 7,8 5,6 7,8 7,9 7,9 7,8 5,2 7,5 7,4 7,3 7,4 5,0 7,4 7,3 7,1 7,3 4,5 7,5 7,4 7,0 7,3 4,8 7,0 7,6 7,1 7,3 5,2 6,3 6,4 6,3 6,3 4,6 6,7 6,3 6,1 6,4 5,0 6,7 6,1 6,1 6,3 4,7 6,7 6,4 6,7 6,6 4,7 6,8 6,1 6,8 6,5

10 L.p. Waloryzacja (w kolekcji siedliskowej). (2) Gatunek Nazwa obiektu Ogólny aspekt trawnikowy wiosenny letni jesienny roczny NIR n.i. n.i. 0,7 n.i. 1 Festuca arundinacea Romina 5,3 6,5 6,7 6,2 2 Festuca arundinacea Sorenta 5,9 6,5 6,8 6,4 3 Festuca arundinacea Tarmena 5,9 6,4 6,5 6,2 4 Festuca ovina Noni 6,4 7,0 6,7 6,7 5 Festuca rubra Dorosa 7,0 6,8 6,7 6,8 6 Festuca rubra Mirena 6,6 6,5 5,9 6,3 7 Festuca rubra Nil 6,2 5,7 5,8 5,9 8 Festuca rubra Rapsodia 6,7 6,1 6,1 6,3 9 Festuca rubra Sawa 6,4 6,4 6,0 6,2 10 Lolium perenne Bokser 5,7 5,8 5,7 5,7 11 Lolium perenne Nira 6,1 5,6 5,6 5,8 12 Lolium perenne Pinia 6,3 5,3 5,3 5,6 13 Lolium perenne Roneta 6,4 5,9 6,0 6,1 14 Lolium perenne Stadion 6,4 5,8 5,8 6,0

11 Waloryzacja (w kolekcji siedliskowej). (3) Rys. 1. Rozmieszczenie obiektów ocenianych w kolekcji siedliskowej na podstawie analizy czynnikowej PCA

12 Waloryzacja (w kolekcji motylkowatych). (4) L.p. Gatunek Nazwa obiektu Stan po zimie Zadarnienie wiosenne letnie jesienne roczne NIR 0,4 0,6 0,5 0,6 0,5 1 Festuca arundinacea Sorenta 5,0 7,2 6,6 8,0 6,9 2 Festuca ovina Noni 5,5 6,1 5,3 6,9 6,1 3 Festuca rubra Dorosa 5,5 6,9 6,1 7,6 6,5 4 Festuca rubra Nil 4,6 6,4 5,4 6,8 5,5 5 Festuca rubra Rapsodia 5,0 6,7 6,1 7,2 6,2 6 Lolium perenne Berkut 5,3 7,0 6,5 7,0 6,6 7 Lolium perenne Bokser 5,5 6,7 6,2 6,4 5,7 8 Lolium perenne Nira 5,8 7,1 6,5 6,2 5,6 9 Lolium perenne Pinia 5,4 6,7 6,3 6,4 5,8 10 Lolium perenne Stadion 5,5 7,0 6,6 6,8 6,2 Odmiany wykreślone z rejestru 11 Festuca arundinacea Tarmena 4,7 7,8 7,0 8,3 7,1 12 Festuca rubra Kolia 4,8 6,8 6,0 7,5 6,3 13 Lolium perenne Natar 5,3 7,0 6,4 7,0 6,4

13 L.p. Waloryzacja (w kolekcji motylkowatych). (5) Gatunek Nazwa obiektu Ogólny aspekt trawnikowy wiosenny letni jesienny roczny NIR n.i. n.i. 0,7 n.i. 1 Festuca arundinacea Sorenta 8,2 7,2 7,8 6,9 2 Festuca ovina Noni 7,0 6,2 6,7 5,9 3 Festuca rubra Dorosa 7,6 6,7 7,4 6,4 4 Festuca rubra Nil 6,8 5,4 6,7 5,4 5 Festuca rubra Rapsodia 7,4 6,4 7,1 6,2 6 Lolium perenne Berkut 7,2 6,6 7,1 6,6 7 Lolium perenne Bokser 6,4 5,7 6,5 5,9 8 Lolium perenne Nira 6,1 5,5 6,5 5,9 9 Lolium perenne Pinia 6,2 5,7 6,4 5,9 10 Lolium perenne Stadion 6,6 5,8 6,8 6,2 Odmiany wykreślone z rejestru 11 Festuca arundinacea Tarmena 8,1 7,3 8,1 7,1 12 Festuca rubra Kolia 7,7 6,4 7,3 6,2 13 Lolium perenne Roneta 6,9 6,1 7,0 6,4

14 Waloryzacja (w kolekcji motylkowatych). (6) L.p. Gatunek Odmiana Plon s.m Zadarnienie wiosenne 2016 Aspekt wiosenny 2016 Zachwaszczenie wiosna Festuca arundinacea Sorenta 7,5 5,0 4,5 13,8 2 Festuca ovina Noni 8,2 6,7 5,0 3,3 3 Festuca rubra Dorosa 6,0 4,2 3,2 38,3 4 Festuca rubra Nil 7,2 4,3 3,3 41,7 5 Festuca rubra Rapsodia 6,7 2,8 2,3 44,2 6 Lolium perenne Berkut 4,7 4,7 4,0 13,0 7 Lolium perenne Bokser 8,2 3,1 2,5 30,5 8 Lolium perenne Nira 7,5 4,3 3,4 16,5 9 Lolium perenne Pinia 7,7 3,4 3,0 26,0 10 Lolium perenne Stadion 9,2 5,0 4,5 15,8 11 Festuca arundinacea Romina 6,0 6,7 5,2 4,5 12 Festuca rubra Kolia 5,3 3,8 2,8 38,3 13 Lolium perenne Roneta 7,2 4,1 3,8 10,9

15 Waloryzacja (w kolekcji motylkowatych). (7) Rys. 2. Rozmieszczenie obiektów ocenianych w kolekcji motylkowatych na podstawie analizy czynnikowej PCA (wygląd trawnika = aspekt + zadarnienie)

16 Podsumowanie Analiza wariancji badanych obiektów wykazała istotną różnice w zadarnianiu i stanie darni po zimie. Najlepszą grupę pod względem stanu darni po zimie stanowiły odmiany kostrzewy czerwonej Dorosa i Mirena oraz odmiana życicy trwałej Bokser. Najlepszym zadarnieniem charakteryzowały się odmiany kostrzew wąskolistnych. Natomiast wszystkie odmiany kostrzewy trzcinowej, odmiana kostrzewy owczej Noni i obiekty kostrzewy czerwonej Dorosa i Rapsodia charakteryzowały się najkorzystniejszym ogólnym aspektem jesiennym. Kolekcja motylkowatych Maj 2011 r. Maj 2013 r.