PL B1. Politechnika Wrocławska,Wrocław,PL BUP 02/04

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PL B1. Politechnika Wrocławska,Wrocław,PL BUP 02/04"

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. H01S 5/343 ( ) H01L 31/00 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (54) Urządzenie na kropkach kwantowych do generacji koherentnego promieniowania w dalekiej podczerwieni i sposób wytwarzania inwersji obsadzeń w matrycy kropek kwantowych zadawanych polem elektrycznym (73) Uprawniony z patentu: Politechnika Wrocławska,Wrocław,PL (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 02/04 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 08/09 (72) Twórca(y) wynalazku: Lucjan Jacak,Wrocław,PL Jurij Krasnyj,Opole,PL Dorota Jacak,Wrocław,PL Liliana Bujkiewicz,Wrocław,PL (74) Pełnomocnik: Kozłowska Regina, Politechnika Wrocławska, Biuro ds.wynalazczości i Ochrony Patentowej PL B1

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest urządzenie na kropkach kwantowych do generacji koherentnego promieniowania w dalekiej podczerwieni i sposób wytwarzania inwersji obsadzeń w matrycy kropek kwantowych zadawanych polem elektrycznym w wąskiej studni kwantowej w heterostrukturze półprzewodnikowej. Znane jest z opisu patentowego USA nr urządzenie na kropkach kwantowych pracujące w zakresie bliskiej podczerwieni oraz sposób jego wytwarzania. Urządzenie to stanowi diodę i ma strukturę warstwową, a używane tam kropki kwantowe to tzw. samo-rosnące kropki GaAs/InAs. Wytwarza się je w ten sposób, że na podłoże z arsenku galu nanosi się pierwszą warstwę zwilżającą z arsenku indu, a następnie warstwę arsenku galu mocno domieszkowaną indem In (x) Ga (1-x) As, która na skutek niedopasowania sieciowego ulega samorzutnie przemianie w małe grudki nametrowych rozmiarów nazywane kropkami kwantowymi samo-rosnącymi GaAs/InAs. Następnie nanosi się warstwę buforową, na którą nakłada się warstwę zaporową z niedomieszkowanego arsenku galowoglinowego w postaci Al (y) Ga (1-y) As. Po obu stronach struktury warstwowej nanosi się elektrody, z których każda jest wykonana na podłożu domieszkowanej warstwy kontaktowej. Elektrody połączone są ze źródłem zasilania. Emisja promieniowania podczerwonego (w bliskiej podczerwieni) zachodzi wówczas, gdy elektrody podłączy się do źródła zasilania (w układzie diody fotoluminescencyjnej), lub naświetli się warstwę arsenku galu stanowiącą podłoże. W celu wytwarzania koherentnych fotonów wykorzystuje się tam ekscytony, tj. pary elektronowo-dziurowe w samo-rosnących kropkach kwantowych. Samo-rosnące kropki kwantowe wiążą równocześnie i elektrony i dziury, zaś w przypadku lasera ekscytonowego światło powstaje w wyniku rekombinacji promienistej pary elektron-dziura w kropce kwantowej. Energia fotonu jest wtedy rzędu przerwy wzbronionej półprzewodnika, co odpowiada promieniowaniu czerwonemu lub bliskiej podczerwieni dla kropek GaAs/InAs. Znany z opisu patentowego USA nr , laser ekscytonowy na kropkach kwantowych samo-rosnących, charakteryzuje się niskim poziomem prądu wstrzykiwania i wyższą temperaturą pracy w porównaniu ze zwykłymi laserami półprzewodnikowymi, co wynika z osłabienia oddziaływania nośników związanych w kropkach kwantowych z fononami krystalicznymi. Lepsze parametry laserów na kropkach kwantowych wynikają też generalnie z dyskretyzacji poziomów kwantowych prowadzącej do korzystnej koncentracji gęstości stanów. Istota urządzenia polega na tym, że struktura warstwowa jest osadzona pomiędzy metalowymi elektrodami, z których elektroda dolna wykonana jest w postaci warstwy przewodzącej ciągłej, natomiast elektroda górna jest wykonana w postaci warstwy metalowej perforowanej. Struktura warstwowa z elektrodami stanowi kondensator, w którym pomiędzy metalowymi elektrodami na podłożu ma naniesioną barierę dolną oraz barierę górną, przy czym pomiędzy barierami jest studnia kwantowa. Kształt i rozmiary otworków elektrody górnej, określają potencjał wiążący elektrony w małych nanometrowych obszarach studni kwantowej, które stanowią kropki kwantowe. Korzystnie podłoże wykonane jest z arsenku galowo-glinowego Al 0,3 Ga 0,7 As domieszkowanego chromem Cr, bariera dolna i górna z warstwy niedomieszkowanego arsenku galowo-glinowego w postaci Al 0,3 Ga 0,7 As, natomiast studnia kwantowa z warstwy arsenku galu GaAs. Istota sposobu polega na tym, że cyklicznie włącza się i wyłącza napięciowy sygnał sterujący doprowadzony do elektrod, pomiędzy którymi jest umieszczona półprzewodnikowa heterostruktura z cienką studnią kwantową, w której przestrzennie zmodulowane pole elektryczne, elektrodą perforowaną, wiąże elektrony w małych obszarach kropek kwantowych, w wyniku czego uzyskuje się inwersję obsadzeń stanów elektronowych w tych kropkach. Po czym emituje się koherentne fotony w zakresie dalekiej podczerwieni, o długości fali odpowiadającej odległości energetycznej między stanami w kropkach kwantowych, przy czym napięciowy sygnał sterujący włącza się szybko i nieadiabatyczne. Sygnałem sterującym, którym włącza się i wyłącza cyklicznie matrycę kropek kwantowych, wytwarza się narastającą liczbę koherentnych fotonów promieniowania podczerwonego w przestrzeni pomiędzy lustrami rezonatora optycznego aż do uzyskania w rezonatorze promieniowania koherentnego o pożądanej mocy. W urządzeniu według wynalazku wykorzystuje się całkowicie inne kropki kwantowe, a mianowicie kropki kwantowe wytwarzane przy pomocy pola elektrycznego, tzn. przy pomocy elektrostatycznego ogniskowania elektronów w cienkiej studni kwantowej typu Ga(Al)As. Grubość studni jest rzędu 2 nm, co zapewnia quasi-dwuwymiarowy ruch elektronów w studni. Wielowarstwową strukturę studni kwantowej wytwarza się w standardowy sposób, tzn. metodami epitaksji z wiązki molekularnej (MBI)

3 PL B1 3 nakłada się warstwy barier Al 0,3 Ga 0,7 As, między którymi znajduje się cienka warstwa GaAs. Na skutek przesunięć krawędzi pasm w obu materiałach warstwa GaAs tworzy studnię kwantową, do której spływają elektrony z dodatkowej warstwy Al 0,3 Ga 0,7 As domieszkowanej chromem Cr w stopniu zależnym od potrzeb gęstości elektronów w studni. Pod strukturą studni umieszcza się cienką ciągłą elektrodę metalową, zaś nad studnią umieszcza się elektrodę perforowaną wykonaną metodą litografii jonowej lub elektronowej z cienkiej warstwy metalowej. Elektrody te, po podłączeniu napięcia elektrycznego, wytwarzają odpowiednio zmodulowany przestrzennie rozkład pola elektrycznego związany z perforacją górnej elektrody, prowadzący do bocznego potencjału wiążącego dla elektronów w studni kwantowej, który jest równocześnie potencjałem odpychającym dla dziur. W przeciwieństwie do kropek samo-rosnących, puste kropki zadawane polem elektrycznym wiążą, zatem tylko elektrony, a nie ekscytony. Najistotniejszym elementem zgłaszanego wynalazku jest tutaj zupełnie nowy i oryginalny sposób pompowania układu, czyli uzyskiwania inwersji obsadzeń i wytwarzania koherentnych fotonów. Inwersję obsadzeń generuje to samo pole, które wytwarza kropki. Włączając, bowiem i wyłączając przyłożone do elektrod napięcie, w periodyczny sposób tworzymy i niszczymy matrycę kropek w studni kwantowej. Oznacza to, że wytwarzane cyklicznie kropki będą zalewane elektronami ze studni kwantowej, i w czasie tego procesu automatycznie wytwarzana będzie inwersja obsadzeń poziomów elektronowych w kropkach: wyższe poziomy w kropkach zostaną zajęte wcześniej i w ten sposób przez pewien czas będzie większe zapełnienie elektronami wyższego poziomu niż niższego, czyli wytworzy się inwersja obsadzeń, niezbędna dla generacji koherentnego promieniowania. Wymuszona emisja z takiego układu umieszczonego w rezonatorze prowadzi do akcji laserowej, czyli do wymuszonego przeskoku elektronów w kropkach na niższy poziom, i w tym przypadku, do wytwarzania koherentnego promieniowania w zakresie dalekiej podczerwieni, odpowiadającej odległości energetycznej między stanami elektronów w kropkach kwantowych zadawanych polem elektrycznym. Światło podczerwone ma duże zastosowanie w każdym z trzech swoich obszarów: w bliskiej podczerwieni 0,7-2,5 µm - szczególnie ważnej w praktyce światłowodowej ze względu na tzw. okno telcomu, w średniej podczerwieni 2,5-50 µm i w dalekiej podczerwieni µm. Laser pracujący w dalekiej podczerwieni generuje fale w zakresie, w którym mieszczą się widma rotacyjne i wibracyjne molekuł. Zatem spójne światło w dalekiej podczerwieni znajdzie zastosowanie np. w rozmaitych analizatorach materiałowych układów molekularnych, takich jak gazy i ciecze, między innymi do badań zanieczyszczeń atmosfery, gdzie wykorzystując silnie selektywny charakter pochłaniania przez różne substancje w zakresie dalekiej podczerwieni, można zdalnie analizować lokalny skład atmosfery używając spójnej wiązki odpowiedniego światła podczerwonego. Przedmiot wynalazku w przykładzie realizacji jest odtworzony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urządzenie na kropkach kwantowych do generacji koherentnego promieniowania w dalekiej podczerwieni w ujęciu schematycznym, fig. 2 - przykładową warstwową heterostrukturę półprzewodnikową ze studnią kwantową, fig. 3 - cykl wytwarzania kropek kwantowych w studni przez włączanie i wyłączanie pola elektrycznego oraz zapełnianie ich poziomów energetycznych prowadzące do powstania inwersji obsadzeń matrycy kropek kwantowych w ujęciu schematycznym, fig. 4 - charakterystykę sygnału sterującego włączanie nieadiabatyczne i wyłączanie matrycy kropek kwantowych w pojedynczym cyklu, a fig. 5 - kinetykę narastania liczby rezonansowych koherentnych fotonów związanych z wymuszoną emisją z wyższego stanu kropek po wielokrotnym powtórzeniu cyklu włączania i wyłączania matrycy kropek kwantowych dla trzech różnych czasów utrzymywania kropek. P r z y k ł a d 1 Urządzenie na kropkach kwantowych do generacji koherentnego promieniowania w dalekiej podczerwieni zrealizowane jako laser podczerwony, ma strukturę warstwową, która jest osadzona pomiędzy metalowymi elektrodami 1, 2. Elektroda dolna 1 wykonana jest w postaci warstwy przewodzącej ciągłej ze złota Au o grubości 5 nm, natomiast elektroda górna 2 jest wykonana w postaci warstwy metalowej perforowanej ze złota Au o grubości 5 nm. Struktura warstwowa z elektrodami 1, 2 stanowi kondensator, który pomiędzy metalowymi elektrodami 1, 2 ma na podłożu 3 naniesioną barierę dolną 4 oraz barierę górną 5, przy czym pomiędzy barierami jest studnia kwantowa 6. Podłoże 3 struktury warstwowej jest wykonane z warstwy arsenku galowo-glinowego Al 0,3 Ga 0,7 As o grubości 20 nm domieszkowanej chromem Cr, co zapewnia donorowe elektrony dla studni kwantowej 6. Na tę warstwę z jednej strony jest naniesiona elektroda dolna 1, natomiast z drugiej strony metodą epitaksji, są naniesione kolejno warstwy: warstwa bariery dolnej 4 z niedomieszkowanego arsenku galowoglinowego w postaci Al 0,3 Ga 0,7 As o grubości 10 nm, warstwa właściwej studni kwantowej 6 w postaci warstwy czystego arsenku galu GaAs o grubości 2 nm, następnie warstwa bariery górnej 5 z niedo-

4 4 PL B1 mieszkowanego arsenku galowo-glinowego w postaci Al 0,3 Ga 0,7 As o grubości 10 nm. Na skutek względnego przesunięcia krawędzi pasm walencyjnego i przewodnictwa w półprzewodnikach GaAs i Al 0,3 Ga 0,7 As, do cienkiej warstwy studni kwantowej 6 spływają elektrony z podłoża 3 domieszkowanego chromem Cr i nie mogą wydostać się z tej studni kwantowej 6 poprzez bariery 4 i 5. W ten sposób powstaje dwuwymiarowy gaz elektronowy zamknięty w cienkiej 2 nm studni kwantowej 6. W elektrodzie górnej 2 są wykonane przy pomocy technik litograficznych nanometrowe otworki, które ogniskują potencjał wiążący elektrony 15 w podobnych nanometrowych obszarach znajdujących się niżej studni kwantowej 6. Te obszary lokalizacji elektronów 15 w studni kwantowej 6 nazywamy kropkami kwantowymi 7 zadawanymi polem elektrycznym. P r z y k ł a d 2 Sposób wytwarzania inwersji obsadzeń w matrycy kropek kwantowych zadawanych polem elektrycznym polega na tym, że pomiędzy elektrody 1 i 2, z których jedna jest elektrodą perforowaną 2, z układu zasilającego 8, poprzez układ sterujący 9 cyklicznie włącza się i wyłącza napięciowy sygnał sterujący. Pomiędzy elektrodami 1 i 2 jest umieszczona heterostruktura półprzewodnikowa zawierająca cienką studnię kwantową 6 z GaAs umieszczoną pomiędzy warstwami barier 4 i 5 z arsenku galowo-glinowego Al 0,3 Ga 0,7 As. Sygnał sterujący doprowadzony do elektrod 1 i 2, wytwarza przestrzennie zmodulowane pole elektryczne zależne od kształtu, rozmiarów i gęstości perforacji elektrody górnej 2, w wyniku czego wytwarza się i wiąże elektrony w małych nanometrowych obszarach studni kwantowej 6, w postaci kropek kwantowych 7, które tworzą matrycę kropek kwantowych 7, gęstość powierzchniowa kropek 7 w przykładowej matrycy jest rzędu na 1 cm 2. Inwersję obsadzeń stanów elektronowych w kropkach kwantowych 7 uzyskuje się w wyniku nagłego to znaczy nieadiabatycznego, włączenia napięcia pomiędzy elektrody 1 i 2. Wytworzone kropki kwantowe 7 są energetycznymi dołkami dla elektronów 15 w studni kwantowej 6 i są natychmiast zalewane przez elektrony 15 z tej studni 6. Większe prawdopodobieństwo zalania górnego poziomu kropki 7, tj. dla poziomu energetycznego wzbudzonego ε 1, któremu odpowiada stan kwantowy o charakterystyce kwadratu modułu funkcji falowej elektronu 15 na górnym, czyli wzbudzonym poziomie kropki kwantowej 10, niż poziomu energetycznego podstawowego ε 0, któremu odpowiada stan kwantowy o charakterystyce kwadratu modułu funkcji falowej elektronu na dolnym, czyli podstawowym poziomie kropki kwantowej 11, powoduje powstanie inwersji obsadzeń tych stanów w matrycy kropek kwantowych 7. Wymuszona emisja w układzie z inwersją obsadzeń prowadzi następnie do wzrostu liczby rezonansowych koherentnych fotonów 13 o energii równej odległości energetycznej ε 1 -ε 0 i odpowiadającej różnicy pomiędzy poziomem energetycznym wzbudzonym ε 1 i poziomem energetycznym podstawowym ε 0. Proces wzmacniania koherentnego promieniowania uzyskuje się pomiędzy lustrami rezonatora 14 dostosowanego do światła podczerwonego o długości fali odpowiadającej odległości energetycznej ε 1 -ε 0. Proces wzmacniania promieniowania ustaje, gdy wszystkie elektrony 15 w kropkach 7 spadną na stan podstawowy kropek kwantowych 7. Wtedy należy kropki 7 wyłączyć i wszystkie elektrony 15 znowu znajdą się w studni kwantowej 6. Ponowne włączenie kropek kwantowych 7 pozwala powtórzyć cykl i zwiększyć liczbę rezonansowych koherentnych fotonów 13 pomiędzy lustrami rezonatora 14. Po wielokrotnym włączeniu i wyłączeniu matrycy kropek 7 uzyskuje się znaczną gęstość koherentnych fotonów 13, które następnie emituje się jako wiązkę promieniowania laserowego w zakresie dalekiej podczerwieni, o długości fali odpowiadającej odległości energetycznej ε 1 -ε 0 między stanami energetycznymi wzbudzonym i podstawowym w kropkach kwantowych 7. Zmodulowane przestrzennie pole elektryczne, definiuje cyklicznie pojawiający się, a następnie znikający boczny potencjał wiążący dla elektronów, czyli kropki kwantowe 7. Wielkości otworków w elektrodzie 2 oraz sygnał sterujący dobiera się tak, aby uzyskać pożądany rozmiar kropek 7, czyli ich średnicę geometryczną i głębokość energetyczną. W przykładzie parametry te zostały dobrane w taki sposób, aby każda kropka 7 miała dokładnie tylko dwa stany związane podstawowy i wzbudzony. Kropki te 7 mają średnicę rzędu 30 nm i głębokość energetyczną około 8 mev. Przejście między dwoma poziomami w takich kropkach kwantowych 7, w których odległość energetyczna ε 1 -ε 0 poziomów jest około 3 mev, odpowiada promieniowaniu w dalekiej podczerwieni o długości fali rzędu 0,1 mm. Nieadiabatyczne włączanie kropek 7 zapewnia inwersję obsadzeń, gdyż tylko przy dostatecznie szybkim włączaniu kropek 7 poziom energetyczny wzbudzony ε 1 zalewany jest przez elektrony 15 ze studni kwantowej 6 z większym prawdopodobieństwem niż poziom energetyczny podstawowy ε 0. Ograniczenie czasowe wymusza kształt sygnału napięciowego, w przykładowym rozwiązaniu stosuje się prawie prostokątną charakterystykę sygnału sterującego 12. Dla spełnienia warunku nieadiabatyczności, czas włączania kropek kwantowych 16 powinien być rzędu s. Powstawanie inwersji

5 PL B1 5 obsadzeń poziomów energetycznych w kropkach kwantowych 7 zachodzi, ponieważ prawdopodobieństwo zapełniania poziomu energetycznego wzbudzonego ε 1 kropki 7 jest ponad dwukrotnie większe niż zapełniania poziomu energetycznego podstawowego ε 0, czyli spełniony jest warunek dla zachodzącego tu przypadku, gdy poziom energetyczny wzbudzony ε 1 kropki 7 jest dwukrotnie zdegenerowany. Zysk optyczny wyrażający się przyrostem koherentnych fotonów 13 we wnęce rezonatorowej, wzrasta gwałtownie w początkowym odcinku czasu emisji wymuszonej, następnie osiąga maksimum, po czym powoli zanika. Kropki 7 należy zatem wyłączyć po czasie utrzymywania kropek kwantowych 17 nie dłuższym niż czas odpowiadający osiąganiu maksimum zysku optycznego. Następnie należy je ponownie włączyć i proces powtórzyć. Czas wyłączania kropek kwantowych 18 oraz odległość czasową między kolejnymi cyklami 19 dobiera się tak, by pozwolić elektronom 15 uwolnionym z kropek 7 osiągać równowagę termiczną w studni kwantowej 6, co umożliwia odtworzenie stanu wyjściowego jednakowego przed każdym kolejnym włączeniem matrycy kropek 7. Dojście do równowagi termicznej wśród elektronów 15 uwolnionych z kropek 7 po ich wyłączeniu, następuje w studni kwantowej 6 stosunkowo szybko, zwłaszcza w wyższych temperaturach, kiedy istotny jest udział fononów w termalizacji elektronów 15. W studni kwantowej 6, w temperaturze 300 K po czasie kilku s występuje równowagowy rozkład Stanów energetycznych. Szybkie procesy termalizacji elektronów 15 w studni kwantowej 6 występują na skutek oddziaływania z fononami, szczególnie efektywny jest kanał oddziaływania z podłużnymi fononami optycznymi. Odległość czasowa między kolejnymi cyklami 19 musi być w szczególności dłuższa niż czas termalizacji elektronów 15 uwolnionych z kropek 7 po ich wyłączeniu. Czas wyłączania kropek kwantowych 18 również może być dłuższy, gdyż wyłączanie nie musi być nieadiabatyczne. Czas termalizacji elektronów związanych w kropkach 7 z powodu lokalizacji, jest korzystnie, co najmniej o rząd dłuższy niż w studni kwantowej, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia uniknięcia niepromienistego rozładowywania inwersji obsadzeń w kropkach 7 przy udziale fononów w czasie utrzymywania kropek kwantowych 17. Po osiągnięciu równowagi termicznej elektronów 15 w studni kwantowej 6, cały układ jest gotowy do kolejnego cyklu włączenia kropek 7 i kolejnego przekazania energii do koherentnych fotonów 13 w rezonatorze wykorzystując inwersję obsadzeń matrycy kropek 7, tak jak w poprzednim cyklu. Tempo wymuszonej emisji jest proporcjonalne do gęstości koherentnych fotonów 13, zatem rośnie z każdym z kolejnych cykli, co prowadzi do skracania czasu osiągania maksimum zysku optycznego w kolejnych cyklach. Przy dostatecznie krótkim czasie utrzymywania kropek kwantowych 17 pomiędzy włączeniem a wyłączeniem matrycy kropek 7 dla charakterystyki sygnału sterującego 12, obserwuje się wzrost liczby fotonów ρ, po wielu kolejnych cyklach w funkcji czasu t, dla trzech różnych czasów utrzymywania kropek kwantowych 17. Wzrost liczby fotonów ρ dla czasu utrzymywania kropek kwantowych równego s 21 w skali logarytmicznej wynosi około 7, wzrost liczby fotonów ρ dla czasu utrzymywania kropek kwantowych równego 10-9 s 22 w skali logarytmicznej wynosi około 6 a wzrost liczby fotonów ρ dla czasu utrzymywania kropek kwantowych równego 10-8 s 23 w skali logarytmicznej wynosi około 5. Praca lasera składa się, zatem z kolejno powtarzanych cykli, w czasie których włączane są kropki kwantowe 7, zapełniane elektronami 15 i automatycznie uzyskiwana jest inwersja obsadzeń uruchamiająca akcję laserową w rezonatorze, a następnie kropki 7 są wyłączane, po czym ponawiamy cykl. Za każdym kolejnym cyklem wzrasta liczba koherentnych fotonów 13, odpowiadających przejściu między stanem wzbudzonym a podstawowym w kropkach 7 i po dostatecznie dużej ilości cykli, natężenie fali podczerwonej w rezonatorze osiąga pożądaną dla impulsu laserowego wartość. Nałożone wymagania czasowe na sygnał sterujący włączaniem i wyłączaniem matrycy kropek kwantowych 6 poprzez przyłożony zmienny napięciowy sygnał sterujący do elektrod 1 i 2 prowadzą do wysokoczęstotliwościowych technik przełączania. Wysokoczęstotliwościowe zachowanie układu kondensatorowego jest odmienne od statycznego i w celu uniknięcia niejednorodnych poprawek rezonansowych, powierzchnia elektrod 1 i 2 nie powinna przekraczać 3, µm 2. Inne ograniczenie to czas RC ładowania kondensatora, który nie powinien być większy niż kilka s. Pracę lasera przeanalizowano w temperaturze 300 K, ale maksimum inwersji obsadzeń, a zatem i maksimum zysku optycznego występuje przy niższej temperaturze około 180 K, dla której współczynnik inwersji obsadzeń obliczony jako różnica pomiędzy prawdopodobieństwem zapełniania stanu wzbudzonego (podwójnie zdegenerowanego) a zdwojonym prawdopodobieństwem zapełniania stanu podstawowego, wynosi 0,000748, natomiast dla temperatury 300 K współczynnik ten wynosi 0, przy gęstości powierzchniowej kropek na 1 cm 2 i podobnej gęstości elektronów w studni kwantowej 6.

6 6 PL B1 Zastrzeżenia patentowe 1. Urządzenie na kropkach kwantowych do generacji koherentnego promieniowania w dalekiej podczerwieni, które ma strukturę warstwową wykonaną głównie z arsenku galu i dwie elektrody, znamienne tym, że struktura warstwowa jest osadzona pomiędzy metalowymi elektrodami (1, 2), z których elektroda dolna (1) wykonana jest w postaci warstwy przewodzącej ciągłej, natomiast elektroda górna (2) jest wykonana w postaci warstwy metalowej perforowanej, przy czym struktura warstwowa z elektrodami (1, 2) stanowi kondensator. 2. Urządzenie, według zastrz. 1, znamienne tym, że struktura warstwowa osadzona pomiędzy metalowymi elektrodami (1, 2) ma na podłożu (3) naniesioną barierę dolną (4) oraz barierę górną (5), przy czym pomiędzy barierami jest studnia kwantowa (6). 3. Urządzenie, według zastrz. 2, znamienne tym, że podłoże (3) wykonane jest z arsenku galowo-glinowego Al 0,3 Ga 0,7 As domieszkowanego chromem Cr. 4. Urządzenie, według zastrz. 2, znamienne tym, że bariera dolna (4) wykonana jest z warstwy niedomieszkowanego arsenku galowo-glinowego w postaci Al 0,3 Ga 0,7 As. 5. Urządzenie, według zastrz. 2, znamienne tym, że bariera górna (5) wykonana jest z warstwy niedomieszkowanego arsenku galowo-glinowego w postaci Al 0,3 Ga 0,7 As. 6. Urządzenie, według zastrz. 2, znamienne tym, że studnia kwantowa (6) wykonana jest z warstwy arsenku galu GaAs. 7. Urządzenie, według zastrz. 1, znamienne tym, że kształt i rozmiary otworków elektrody górnej (2) określają potencjał wiążący elektrony w małych nanometrowych obszarach studni kwantowej (6), które stanowią kropki kwantowe (7). 8. Sposób wytwarzania inwersji obsadzeń w matrycy kropek kwantowych zadawanych polem elektrycznym, znamienny tym, że cyklicznie włącza się i wyłącza napięciowy sygnał sterujący doprowadzony do elektrod (1) i (2), pomiędzy którymi jest umieszczona półprzewodnikowa heterostruktura z cienką studnią kwantową (6), w której przestrzennie zmodulowane pole elektryczne, elektrodą perforowaną (2), wiąże elektrony (15) w małych obszarach kropek kwantowych (7), w wyniku czego uzyskuje się inwersję obsadzeń stanów elektronowych w tych kropkach (7), po czym emituje się koherentne fotony (13) w zakresie dalekiej podczerwieni, o długości fali odpowiadającej odległości energetycznej między stanami w kropkach kwantowych (7), przy czym napięciowy sygnał sterujący włącza się szybko i nieadiabatycznie. 9. Sposób, według zastrz. 8, znamienny tym, że sygnałem sterującym, którym włącza się i wyłącza cyklicznie matrycę kropek kwantowych (7), wytwarza się cyklicznie inwersję obsadzeń poziomów i w konsekwencji narastającą liczbę koherentnych fotonów (13) promieniowania podczerwonego w przestrzeni pomiędzy lustrami rezonatora optycznego (14) aż do uzyskania w rezonatorze promieniowania koherentnego o pożądanej mocy.

7 PL B1 7 Rysunki

8 8 PL B1

9 PL B1 9

10 10 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.

!!!DEL są źródłami światła niespójnego.

!!!DEL są źródłami światła niespójnego. Dioda elektroluminescencyjna DEL Element czynny DEL to złącze p-n. Gdy zostanie ono spolaryzowane w kierunku przewodzenia, to w obszarze typu p, w warstwie o grubości rzędu 1µm, wytwarza się stan inwersji

Bardziej szczegółowo

Wytwarzanie niskowymiarowych struktur półprzewodnikowych

Wytwarzanie niskowymiarowych struktur półprzewodnikowych Większość struktur niskowymiarowych wytwarzanych jest za pomocą technik epitaksjalnych. Najczęściej wykorzystywane metody wzrostu: - epitaksja z wiązki molekularnej (MBE Molecular Beam Epitaxy) - epitaksja

Bardziej szczegółowo

Przejścia promieniste

Przejścia promieniste Przejście promieniste proces rekombinacji elektronu i dziury (przejście ze stanu o większej energii do stanu o energii mniejszej), w wyniku którego następuje emisja promieniowania. E Długość wyemitowanej

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL BUP 18/15. HANNA STAWSKA, Wrocław, PL ELŻBIETA BEREŚ-PAWLIK, Wrocław, PL

PL B1. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL BUP 18/15. HANNA STAWSKA, Wrocław, PL ELŻBIETA BEREŚ-PAWLIK, Wrocław, PL PL 224674 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 224674 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 409674 (51) Int.Cl. G02B 6/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

PL B1. WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCYNY LOTNICZEJ, Warszawa, PL BUP 23/13

PL B1. WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCYNY LOTNICZEJ, Warszawa, PL BUP 23/13 PL 222455 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 222455 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 399143 (51) Int.Cl. H02M 5/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

n n 1 2 = exp( ε ε ) 1 / kt = exp( hν / kt) (23) 2 to wzór (22) przejdzie w następującą równość: ρ (ν) = B B A / B 2 1 hν exp( ) 1 kt (24)

n n 1 2 = exp( ε ε ) 1 / kt = exp( hν / kt) (23) 2 to wzór (22) przejdzie w następującą równość: ρ (ν) = B B A / B 2 1 hν exp( ) 1 kt (24) n n 1 2 = exp( ε ε ) 1 / kt = exp( hν / kt) (23) 2 to wzór (22) przejdzie w następującą równość: ρ (ν) = B B A 1 2 / B hν exp( ) 1 kt (24) Powyższe równanie określające gęstość widmową energii promieniowania

Bardziej szczegółowo

IX. DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE Janusz Adamowski

IX. DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE Janusz Adamowski IX. DIODY PÓŁPRZEWODNIKOWE Janusz Adamowski 1 1 Dioda na złączu p n Zgodnie z wynikami, otrzymanymi na poprzednim wykładzie, natężenie prądu I przepływającego przez złącze p n opisane jest wzorem Shockleya

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT TECHNOLOGII ELEKTRONOWEJ, Warszawa, PL INSTYTUT FIZYKI POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Warszawa, PL

PL B1. INSTYTUT TECHNOLOGII ELEKTRONOWEJ, Warszawa, PL INSTYTUT FIZYKI POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Warszawa, PL PL 221135 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 221135 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 399454 (22) Data zgłoszenia: 06.06.2012 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Trzy rodzaje przejść elektronowych między poziomami energetycznymi

Trzy rodzaje przejść elektronowych między poziomami energetycznymi Trzy rodzaje przejść elektronowych między poziomami energetycznymi absorpcja elektron przechodzi na wyższy poziom energetyczny dzięki pochłonięciu kwantu o energii równej różnicy energetycznej poziomów

Bardziej szczegółowo

(54) (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1 C23F 13/04 C23F 13/22 H02M 7/155

(54) (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1 C23F 13/04 C23F 13/22 H02M 7/155 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 169318 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 296640 (22) Data zgłoszenia: 16.11.1992 (51) IntCl6: H02M 7/155 C23F

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 170013 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 297079 (22) Data zgłoszenia: 17.12.1992 (51) IntCl6: H01L 29/792 (

Bardziej szczegółowo

Lasery półprzewodnikowe. przewodnikowe. Bernard Ziętek

Lasery półprzewodnikowe. przewodnikowe. Bernard Ziętek Lasery półprzewodnikowe przewodnikowe Bernard Ziętek Plan 1. Rodzaje półprzewodników 2. Parametry półprzewodników 3. Złącze p-n 4. Rekombinacja dziura-elektron 5. Wzmocnienie 6. Rezonatory 7. Lasery niskowymiarowe

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia modulacyjna

Spektroskopia modulacyjna Spektroskopia modulacyjna pozwala na otrzymanie energii przejść optycznych w strukturze z bardzo dużą dokładnością. Charakteryzuje się również wysoką czułością, co pozwala na obserwację słabych przejść,

Bardziej szczegółowo

Przejścia optyczne w strukturach niskowymiarowych

Przejścia optyczne w strukturach niskowymiarowych Współczynnik absorpcji w układzie dwuwymiarowym można opisać wyrażeniem: E E gdzie i oraz f są energiami stanu początkowego i końcowego elektronu, zapełnienie tych stanów opisane jest funkcją rozkładu

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób badania przyczepności materiałów do podłoża i układ do badania przyczepności materiałów do podłoża

PL B1. Sposób badania przyczepności materiałów do podłoża i układ do badania przyczepności materiałów do podłoża RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203822 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 358564 (51) Int.Cl. G01N 19/04 (2006.01) G01N 29/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180869 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 314540 (51) IntCl7 C01B 13/10 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 3 0.05.1996 Rzeczypospolitej Polskiej (54)

Bardziej szczegółowo

UMO-2011/01/B/ST7/06234

UMO-2011/01/B/ST7/06234 Załącznik nr 7 do sprawozdania merytorycznego z realizacji projektu badawczego Szybka nieliniowość fotorefrakcyjna w światłowodach półprzewodnikowych do zastosowań w elementach optoelektroniki zintegrowanej

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE STAŁEJ PLANCKA Z POMIARU CHARAKTERYSTYK PRĄDOWO-NAPIĘCIOWYCH DIOD ELEKTROLUMINESCENCYJNYCH. Irena Jankowska-Sumara, Magdalena Krupska

WYZNACZANIE STAŁEJ PLANCKA Z POMIARU CHARAKTERYSTYK PRĄDOWO-NAPIĘCIOWYCH DIOD ELEKTROLUMINESCENCYJNYCH. Irena Jankowska-Sumara, Magdalena Krupska 1 II PRACOWNIA FIZYCZNA: FIZYKA ATOMOWA Z POMIARU CHARAKTERYSTYK PRĄDOWO-NAPIĘCIOWYCH DIOD ELEKTROLUMINESCENCYJNYCH Irena Jankowska-Sumara, Magdalena Krupska Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie

Bardziej szczegółowo

PL B1. Przekształtnik rezonansowy DC-DC o przełączanych kondensatorach o podwyższonej sprawności

PL B1. Przekształtnik rezonansowy DC-DC o przełączanych kondensatorach o podwyższonej sprawności PL 228000 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 228000 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 412712 (51) Int.Cl. H02M 3/07 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 19/09. MACIEJ KOKOT, Gdynia, PL WUP 03/14. rzecz. pat.

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 19/09. MACIEJ KOKOT, Gdynia, PL WUP 03/14. rzecz. pat. PL 216395 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216395 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 384627 (51) Int.Cl. G01N 27/00 (2006.01) H01L 21/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

Absorpcja związana z defektami kryształu

Absorpcja związana z defektami kryształu W rzeczywistych materiałach sieć krystaliczna nie jest idealna występują różnego rodzaju defekty. Podział najważniejszych defektów ze względu na właściwości optyczne: - inny atom w węźle sieci: C A atom

Bardziej szczegółowo

Repeta z wykładu nr 5. Detekcja światła. Plan na dzisiaj. Złącze p-n. złącze p-n

Repeta z wykładu nr 5. Detekcja światła. Plan na dzisiaj. Złącze p-n. złącze p-n Repeta z wykładu nr 5 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Konsultacje:

Bardziej szczegółowo

Rekapitulacja. Detekcja światła. Rekapitulacja. Rekapitulacja

Rekapitulacja. Detekcja światła. Rekapitulacja. Rekapitulacja Rekapitulacja Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Konsultacje: czwartek

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób i układ do modyfikacji widma sygnału ultraszerokopasmowego radia impulsowego. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL

PL B1. Sposób i układ do modyfikacji widma sygnału ultraszerokopasmowego radia impulsowego. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL PL 219313 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 219313 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 391153 (51) Int.Cl. H04B 7/00 (2006.01) H04B 7/005 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL

PL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209493 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382135 (51) Int.Cl. G01F 1/698 (2006.01) G01P 5/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Aleksandra Banaś Dagmara Zemła WPPT/OPTOMETRIA

Aleksandra Banaś Dagmara Zemła WPPT/OPTOMETRIA Aleksandra Banaś Dagmara Zemła WPPT/OPTOMETRIA B V B C ZEWNĘTRZNE POLE ELEKTRYCZNE B C B V B D = 0 METAL IZOLATOR PRZENOSZENIE ŁADUNKÓW ELEKTRYCZNYCH B C B D B V B D PÓŁPRZEWODNIK PODSTAWOWE MECHANIZMY

Bardziej szczegółowo

Teoria pasmowa. Anna Pietnoczka

Teoria pasmowa. Anna Pietnoczka Teoria pasmowa Anna Pietnoczka Opis struktury pasmowej we współrzędnych r, E Zmiana stanu elektronów przy zbliżeniu się atomów: (a) schemat energetyczny dla atomów sodu znajdujących się w odległościach

Bardziej szczegółowo

Układ stabilizacji natężenia prądu termoemisji elektronowej i napięcia przyspieszającego elektrony zwłaszcza dla wysokich energii elektronów

Układ stabilizacji natężenia prądu termoemisji elektronowej i napięcia przyspieszającego elektrony zwłaszcza dla wysokich energii elektronów PL 219991 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 219991 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 398424 (51) Int.Cl. G05F 1/56 (2006.01) H01J 49/26 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

STRUKTURA PASM ENERGETYCZNYCH

STRUKTURA PASM ENERGETYCZNYCH PODSTAWY TEORII PASMOWEJ Struktura pasm energetycznych Teoria wa Struktura wa stałych Półprzewodniki i ich rodzaje Półprzewodniki domieszkowane Rozkład Fermiego - Diraca Złącze p-n (dioda) Politechnika

Bardziej szczegółowo

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 26/16

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 26/16 PL 227999 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 227999 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 412711 (51) Int.Cl. H02M 3/07 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób odczytu topografii linii papilarnych i układ do odczytu topografii linii papilarnych. Politechnika Wrocławska,Wrocław,PL

PL B1. Sposób odczytu topografii linii papilarnych i układ do odczytu topografii linii papilarnych. Politechnika Wrocławska,Wrocław,PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 202905 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 357399 (51) Int.Cl. G06K 9/00 (2006.01) A61B 5/117 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do ekscytonów

Wprowadzenie do ekscytonów Proces absorpcji można traktować jako tworzenie się, pod wpływem zewnętrznego pola elektrycznego, pary elektron-dziura, które mogą być opisane w przybliżeniu jednoelektronowym. Dokładniejszym podejściem

Bardziej szczegółowo

Studnia kwantowa. Optyka nanostruktur. Studnia kwantowa. Gęstość stanów. Sebastian Maćkowski

Studnia kwantowa. Optyka nanostruktur. Studnia kwantowa. Gęstość stanów. Sebastian Maćkowski Studnia kwantowa Optyka nanostruktur Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Studnia kwantowa

Bardziej szczegółowo

6. Emisja światła, diody LED i lasery polprzewodnikowe

6. Emisja światła, diody LED i lasery polprzewodnikowe 6. Emisja światła, diody LED i lasery polprzewodnikowe Typy rekombinacji Rekombinacja promienista Diody LED Lasery półprzewodnikowe Struktury niskowymiarowe OLEDy 1 Promieniowanie termiczne Rozkład Plancka

Bardziej szczegółowo

A61B 5/0492 ( ) A61B

A61B 5/0492 ( ) A61B PL 213307 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 213307 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 383187 (22) Data zgłoszenia: 23.08.2007 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

PL B1. Układ i sposób zabezpieczenia generatora z podwójnym uzwojeniem na fazę od zwarć międzyzwojowych w uzwojeniach stojana

PL B1. Układ i sposób zabezpieczenia generatora z podwójnym uzwojeniem na fazę od zwarć międzyzwojowych w uzwojeniach stojana RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 199508 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 353671 (51) Int.Cl. H02H 7/06 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 29.04.2002

Bardziej szczegółowo

Teoria pasmowa ciał stałych

Teoria pasmowa ciał stałych Teoria pasmowa ciał stałych Poziomy elektronowe atomów w cząsteczkach ulegają rozszczepieniu. W kryształach zjawisko to prowadzi do wytworzenia się pasm. Klasyfikacja ciał stałych na podstawie struktury

Bardziej szczegółowo

Pomiary widm fotoluminescencji

Pomiary widm fotoluminescencji Fotoluminescencja (PL photoluminescence) jako technika eksperymentalna, oznacza badanie zależności spektralnej rekombinacji promienistej, pochodzącej od nośników wzbudzonych optycznie. Schemat układu do

Bardziej szczegółowo

Co to jest kropka kwantowa? Kropki kwantowe - część I otrzymywanie. Co to jest ekscyton? Co to jest ekscyton? e πε. E = n. Sebastian Maćkowski

Co to jest kropka kwantowa? Kropki kwantowe - część I otrzymywanie. Co to jest ekscyton? Co to jest ekscyton? e πε. E = n. Sebastian Maćkowski Co to jest kropka kwantowa? Kropki kwantowe - część I otrzymywanie Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Co to jest ekscyton? Co to jest ekscyton? h 2 2 2 e πε m* 4 0ε s Φ

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki ciała stałego półprzewodniki domieszkowane

Podstawy fizyki ciała stałego półprzewodniki domieszkowane Podstawy fizyki ciała stałego półprzewodniki domieszkowane Półprzewodnik typu n IV-Ge V-As Jeżeli pięciowartościowy atom V-As zastąpi w sieci atom IV-Ge to cztery elektrony biorą udział w wiązaniu kowalentnym,

Bardziej szczegółowo

Skończona studnia potencjału

Skończona studnia potencjału Skończona studnia potencjału U = 450 ev, L = 100 pm Fala wnika w ściany skończonej studni długość fali jest większa (a energia mniejsza) Teoria pasmowa ciał stałych Poziomy elektronowe atomów w cząsteczkach

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY FIZYKI LASERÓW Wstęp

PODSTAWY FIZYKI LASERÓW Wstęp PODSTAWY FIZYKI LASERÓW Wstęp LASER Light Amplification by Stimulation Emission of Radiation Składa się z: 1. ośrodka czynnego. układu pompującego 3.Rezonator optyczny - wnęka rezonansowa Generatory: liniowe

Bardziej szczegółowo

półprzewodniki Plan na dzisiaj Optyka nanostruktur Struktura krystaliczna Dygresja Sebastian Maćkowski

półprzewodniki Plan na dzisiaj Optyka nanostruktur Struktura krystaliczna Dygresja Sebastian Maćkowski Plan na dzisiaj Optyka nanostruktur Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 półprzewodniki

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób podgrzewania żarników świetlówki przed zapłonem i układ zasilania świetlówki z podgrzewaniem żarników

PL B1. Sposób podgrzewania żarników świetlówki przed zapłonem i układ zasilania świetlówki z podgrzewaniem żarników RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211844 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 386656 (51) Int.Cl. H05B 41/14 (2006.01) H05B 41/295 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Informacje wstępne. Witamy serdecznie wszystkich uczestników na pierwszym etapie konkursu.

Informacje wstępne. Witamy serdecznie wszystkich uczestników na pierwszym etapie konkursu. Informacje wstępne Witamy serdecznie wszystkich uczestników na pierwszym etapie konkursu. Szanowny uczestniku, poniżej znajduje się zestaw pytań zamkniętych i otwartych. Pytania zamknięte są pytaniami

Bardziej szczegółowo

RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 174002 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 300055 (22) Data zgłoszenia: 12.08.1993 (5 1) IntCl6: H01L21/76 (54)

Bardziej szczegółowo

PL B1. Układ do przetwarzania interwału czasu na słowo cyfrowe metodą kompensacji wagowej

PL B1. Układ do przetwarzania interwału czasu na słowo cyfrowe metodą kompensacji wagowej PL 227455 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 227455 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 413964 (22) Data zgłoszenia: 14.09.2015 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 173831 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 304562 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 03.08.1994 Rzeczypospolitej Polskiej (51) IntCl6: G01R 31/26 (54)

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT MASZYN PRZEPŁYWOWYCH PAN, Gdańsk, PL JASIŃSKI MARIUSZ, Wągrowiec, PL GOCH MARCIN, Braniewo, PL MIZERACZYK JERZY, Rotmanka, PL

PL B1. INSTYTUT MASZYN PRZEPŁYWOWYCH PAN, Gdańsk, PL JASIŃSKI MARIUSZ, Wągrowiec, PL GOCH MARCIN, Braniewo, PL MIZERACZYK JERZY, Rotmanka, PL PL 215139 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 215139 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 383703 (22) Data zgłoszenia: 06.11.2007 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, Kraków, PL BUP 17/09

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, Kraków, PL BUP 17/09 PL 214449 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214449 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 384436 (22) Data zgłoszenia: 11.02.2008 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

PL B1. PRZEDSIĘBIORSTWO BRANŻOWE GAZOWNIA SERWIS SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Warszawa, PL

PL B1. PRZEDSIĘBIORSTWO BRANŻOWE GAZOWNIA SERWIS SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Warszawa, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 207948 (21) Numer zgłoszenia: 375282 (22) Data zgłoszenia: 23.05.2005 (13) B1 (51) Int.Cl. F23D 14/30 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

Struktura pasmowa ciał stałych

Struktura pasmowa ciał stałych Struktura pasmowa ciał stałych dr inż. Ireneusz Owczarek CMF PŁ ireneusz.owczarek@p.lodz.pl http://cmf.p.lodz.pl/iowczarek 2012/13 Spis treści 1. Pasmowa teoria ciała stałego 2 1.1. Wstęp do teorii..............................................

Bardziej szczegółowo

Elektryczne własności ciał stałych

Elektryczne własności ciał stałych Elektryczne własności ciał stałych Do sklasyfikowania różnych materiałów ze względu na ich własności elektryczne trzeba zdefiniować kilka wielkości Oporność właściwa (albo przewodność) ładunek [C] = 1/

Bardziej szczegółowo

II. WYBRANE LASERY. BERNARD ZIĘTEK IF UMK www.fizyka.umk.pl/~ /~bezet

II. WYBRANE LASERY. BERNARD ZIĘTEK IF UMK www.fizyka.umk.pl/~ /~bezet II. WYBRANE LASERY BERNARD ZIĘTEK IF UMK www.fizyka.umk.pl/~ /~bezet Laser gazowy Laser He-Ne, Mechanizm wzbudzenia Bernard Ziętek IF UMK Toruń 2 Model Bernard Ziętek IF UMK Toruń 3 Rozwiązania stacjonarne

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/FI04/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/FI04/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 207178 (21) Numer zgłoszenia: 370883 (22) Data zgłoszenia: 28.01.2004 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:

Bardziej szczegółowo

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 12/15

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 12/15 PL 223865 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 223865 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 406254 (22) Data zgłoszenia: 26.11.2013 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

i elementy z półprzewodników homogenicznych część II

i elementy z półprzewodników homogenicznych część II Półprzewodniki i elementy z półprzewodników homogenicznych część II Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do struktur niskowymiarowych

Wprowadzenie do struktur niskowymiarowych Wprowadzenie do struktur niskowymiarowych W litym krysztale ruch elektronów i dziur nie jest ograniczony przestrzennie. Struktury niskowymiarowe pozwalają na ograniczenie (częściowe lub całkowite) ruchu

Bardziej szczegółowo

Rozszczepienie poziomów atomowych

Rozszczepienie poziomów atomowych Rozszczepienie poziomów atomowych Poziomy energetyczne w pojedynczym atomie Gdy zbliżamy atomy chmury elektronowe nachodzą na siebie (inaczej: funkcje falowe elektronów zaczynają się przekrywać) Na skutek

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL BUP 23/09. TOMASZ DŁUGOSZ, Bielsko-Biała, PL HUBERT TRZASKA, Wrocław, PL

PL B1. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL BUP 23/09. TOMASZ DŁUGOSZ, Bielsko-Biała, PL HUBERT TRZASKA, Wrocław, PL PL 215545 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 215545 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 385094 (22) Data zgłoszenia: 05.05.2008 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

(57) 1. Układ samowzbudnej przetwornicy transformatorowej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B2 PL B2 H02M 3/315. fig.

(57) 1. Układ samowzbudnej przetwornicy transformatorowej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B2 PL B2 H02M 3/315. fig. RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 161056 (13) B2 (21) Numer zgłoszenia: 283989 (51) IntCl5: H02M 3/315 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 23.02.1990 (54)Układ

Bardziej szczegółowo

Repeta z wykładu nr 6. Detekcja światła. Plan na dzisiaj. Metal-półprzewodnik

Repeta z wykładu nr 6. Detekcja światła. Plan na dzisiaj. Metal-półprzewodnik Repeta z wykładu nr 6 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 - kontakt omowy

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób i układ tłumienia oscylacji filtra wejściowego w napędach z przekształtnikami impulsowymi lub falownikami napięcia

PL B1. Sposób i układ tłumienia oscylacji filtra wejściowego w napędach z przekształtnikami impulsowymi lub falownikami napięcia PL 215269 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 215269 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 385759 (51) Int.Cl. H02M 1/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

PL B1. Hybrydowy układ optyczny do rozsyłu światła z tablicy znaków drogowych o zmiennej treści

PL B1. Hybrydowy układ optyczny do rozsyłu światła z tablicy znaków drogowych o zmiennej treści PL 219112 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 219112 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 392659 (22) Data zgłoszenia: 15.10.2010 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA OPOLSKA, Opole, PL BUP 16/17. JAROSŁAW ZYGARLICKI, Krzyżowice, PL WUP 04/18

PL B1. POLITECHNIKA OPOLSKA, Opole, PL BUP 16/17. JAROSŁAW ZYGARLICKI, Krzyżowice, PL WUP 04/18 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 228586 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 419136 (51) Int.Cl. H01H 47/24 (2006.01) G02B 6/35 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Sprzęganie światłowodu z półprzewodnikowymi źródłami światła (stanowisko nr 5)

Sprzęganie światłowodu z półprzewodnikowymi źródłami światła (stanowisko nr 5) Wojciech Niwiński 30.03.2004 Bartosz Lassak Wojciech Zatorski gr.7lab Sprzęganie światłowodu z półprzewodnikowymi źródłami światła (stanowisko nr 5) Zadanie laboratoryjne miało na celu zaobserwowanie różnic

Bardziej szczegółowo

Przewodność elektryczna ciał stałych. Elektryczne własności ciał stałych Izolatory, metale i półprzewodniki

Przewodność elektryczna ciał stałych. Elektryczne własności ciał stałych Izolatory, metale i półprzewodniki Przewodność elektryczna ciał stałych Elektryczne własności ciał stałych Izolatory, metale i półprzewodniki Elektryczne własności ciał stałych Do sklasyfikowania różnych materiałów ze względu na ich własności

Bardziej szczegółowo

PL B1. Układ do optycznego pomiaru parametrów plazmy generowanej wewnątrz kapilary światłowodowej. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL

PL B1. Układ do optycznego pomiaru parametrów plazmy generowanej wewnątrz kapilary światłowodowej. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL PL 225214 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 225214 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 414026 (22) Data zgłoszenia: 16.09.2015 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Rezonatory ze zwierciadłem Bragga

Rezonatory ze zwierciadłem Bragga Rezonatory ze zwierciadłem Bragga Siatki dyfrakcyjne stanowiące zwierciadła laserowe (zwierciadła Bragga) są powszechnie stosowane w laserach VCSEL, ale i w laserach z rezonatorem prostopadłym do płaszczyzny

Bardziej szczegółowo

(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1. (54) Sposób sterowania zespołem pomp BUP 02/

(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1. (54) Sposób sterowania zespołem pomp BUP 02/ RZECZPOSPOLITA PO LSK A Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180536 (13) B1 (21 ) Numer zgłoszenia: 315275 (22) Data zgłoszenia: 12.07.1996 (51) IntCl7 F04B 49/02

Bardziej szczegółowo

PL 196881 B1. Trójfazowy licznik indukcyjny do pomiaru nadwyżki energii biernej powyżej zadanego tg ϕ

PL 196881 B1. Trójfazowy licznik indukcyjny do pomiaru nadwyżki energii biernej powyżej zadanego tg ϕ RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 196881 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 340516 (51) Int.Cl. G01R 11/40 (2006.01) G01R 21/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Wykład IV. Dioda elektroluminescencyjna Laser półprzewodnikowy

Wykład IV. Dioda elektroluminescencyjna Laser półprzewodnikowy Wykład IV Dioda elektroluminescencyjna Laser półprzewodnikowy Półprzewodniki - diagram pasmowy Kryształ Si, Ge, GaAs Struktura krystaliczna prowadzi do relacji dyspersji E(k). Krzywizna pasm decyduje o

Bardziej szczegółowo

Wykład IV. Półprzewodniki samoistne i domieszkowe

Wykład IV. Półprzewodniki samoistne i domieszkowe Wykład IV Półprzewodniki samoistne i domieszkowe Półprzewodniki (Si, Ge, GaAs) Konfiguracja elektronowa Si : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 2 = [Ne] 3s 2 3p 2 4 elektrony walencyjne Półprzewodnik samoistny Talent

Bardziej szczegółowo

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1701111 (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 11.03.2005 05090064.6 (51) Int. Cl. F24H9/20 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób i układ pomiaru całkowitego współczynnika odkształcenia THD sygnałów elektrycznych w systemach zasilających

PL B1. Sposób i układ pomiaru całkowitego współczynnika odkształcenia THD sygnałów elektrycznych w systemach zasilających RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 210969 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 383047 (51) Int.Cl. G01R 23/16 (2006.01) G01R 23/20 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Repeta z wykładu nr 3. Detekcja światła. Struktura krystaliczna. Plan na dzisiaj

Repeta z wykładu nr 3. Detekcja światła. Struktura krystaliczna. Plan na dzisiaj Repeta z wykładu nr 3 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 Konsultacje:

Bardziej szczegółowo

PL B1. Układ do zasilania silnika elektrycznego w pojazdach i urządzeniach z napędem hybrydowym spalinowo-elektrycznym

PL B1. Układ do zasilania silnika elektrycznego w pojazdach i urządzeniach z napędem hybrydowym spalinowo-elektrycznym RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211702 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382097 (51) Int.Cl. B60K 6/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 30.03.2007

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI INSTYTUT FIZYKI ZAKŁAD FIZYKI CIAŁA STAŁEGO. Ćwiczenie laboratoryjne Nr.2. Elektroluminescencja

UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI INSTYTUT FIZYKI ZAKŁAD FIZYKI CIAŁA STAŁEGO. Ćwiczenie laboratoryjne Nr.2. Elektroluminescencja UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI INSTYTUT FIZYKI ZAKŁAD FIZYKI CIAŁA STAŁEGO Ćwiczenie laboratoryjne Nr.2 Elektroluminescencja SZCZECIN 2002 WSTĘP Mianem elektroluminescencji określamy zjawisko emisji spontanicznej

Bardziej szczegółowo

IA. Fotodioda. Cel ćwiczenia: Pomiar charakterystyk prądowo - napięciowych fotodiody.

IA. Fotodioda. Cel ćwiczenia: Pomiar charakterystyk prądowo - napięciowych fotodiody. 1 A. Fotodioda Cel ćwiczenia: Pomiar charakterystyk prądowo - napięciowych fotodiody. Zagadnienia: Efekt fotowoltaiczny, złącze p-n Wprowadzenie Fotodioda jest urządzeniem półprzewodnikowym w którym zachodzi

Bardziej szczegółowo

Nanostruktury i nanotechnologie

Nanostruktury i nanotechnologie Nanostruktury i nanotechnologie Heterozłącza Efekty kwantowe Nanotechnologie Z. Postawa, "Fizyka powierzchni i nanostruktury" 1 Termin oddania referatów do 19 I 004 Zaliczenie: 1 I 004 Z. Postawa, "Fizyka

Bardziej szczegółowo

PL B1. Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica,Kraków,PL BUP 19/03

PL B1. Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica,Kraków,PL BUP 19/03 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 198698 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 352734 (51) Int.Cl. H05B 6/06 (2006.01) H02M 1/08 (2007.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data

Bardziej szczegółowo

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 15/15

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 15/15 PL 226438 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226438 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 406862 (22) Data zgłoszenia: 16.01.2014 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Repeta z wykładu nr 8. Detekcja światła. Przypomnienie. Efekt fotoelektryczny

Repeta z wykładu nr 8. Detekcja światła. Przypomnienie. Efekt fotoelektryczny Repeta z wykładu nr 8 Detekcja światła Sebastian Maćkowski Instytut Fizyki Uniwersytet Mikołaja Kopernika Adres poczty elektronicznej: mackowski@fizyka.umk.pl Biuro: 365, telefon: 611-3250 przegląd detektorów

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE Nr 4 LABORATORIUM FIZYKI KRYSZTAŁÓW STAŁYCH. Badanie krawędzi absorpcji podstawowej w kryształach półprzewodników POLITECHNIKA ŁÓDZKA

ĆWICZENIE Nr 4 LABORATORIUM FIZYKI KRYSZTAŁÓW STAŁYCH. Badanie krawędzi absorpcji podstawowej w kryształach półprzewodników POLITECHNIKA ŁÓDZKA POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI LABORATORIUM FIZYKI KRYSZTAŁÓW STAŁYCH ĆWICZENIE Nr 4 Badanie krawędzi absorpcji podstawowej w kryształach półprzewodników I. Cześć doświadczalna. 1. Uruchomić Spekol

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Warszawa, PL BUP 11/

PL B1. INSTYTUT PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Warszawa, PL BUP 11/ PL 218778 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 218778 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 389634 (51) Int.Cl. G01N 29/24 (2006.01) G01N 29/07 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

W1. Właściwości elektryczne ciał stałych

W1. Właściwości elektryczne ciał stałych W1. Właściwości elektryczne ciał stałych Względna zmiana oporu właściwego przy wzroście temperatury o 1 0 C Materiał Opór właściwy [m] miedź 1.68*10-8 0.0061 żelazo 9.61*10-8 0.0065 węgiel (grafit) 3-60*10-3

Bardziej szczegółowo

Złącze p-n powstaje wtedy, gdy w krysztale półprzewodnika wytworzone zostaną dwa obszary o odmiennym typie przewodnictwa p i n. Nośniki większościowe

Złącze p-n powstaje wtedy, gdy w krysztale półprzewodnika wytworzone zostaną dwa obszary o odmiennym typie przewodnictwa p i n. Nośniki większościowe Diody Dioda jest to przyrząd elektroniczny z dwiema elektrodami mający niesymetryczna charakterystykę prądu płynącego na wyjściu w funkcji napięcia na wejściu. Symbole graficzne diody, półprzewodnikowej

Bardziej szczegółowo

Przemysłowe urządzenia elektrotermiczne działające w oparciu o pozostałe metody nagrzewania elektrycznego Prof. dr hab. inż.

Przemysłowe urządzenia elektrotermiczne działające w oparciu o pozostałe metody nagrzewania elektrycznego Prof. dr hab. inż. Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ w ramach projektu Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią Przemysłowe urządzenia elektrotermiczne działające w oparciu o

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 183623 (21) Numer zgłoszenia: 323116 (22) Data zgłoszenia: 12.11.1997 (13) B1 (51 ) IntCl7 G01R 27/18 (54)Sposób

Bardziej szczegółowo

Optyczne elementy aktywne

Optyczne elementy aktywne Optyczne elementy aktywne Źródła optyczne Diody elektroluminescencyjne Diody laserowe Odbiorniki optyczne Fotodioda PIN Fotodioda APD Generowanie światła kontakt metalowy typ n GaAs podłoże typ n typ n

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób chłodzenia ogniw fotowoltaicznych oraz urządzenie do chłodzenia zestawów modułów fotowoltaicznych

PL B1. Sposób chłodzenia ogniw fotowoltaicznych oraz urządzenie do chłodzenia zestawów modułów fotowoltaicznych PL 218032 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 218032 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 389224 (22) Data zgłoszenia: 07.10.2009 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1 F24B 1/18 ( ) F24F 6/08 ( ) Czogalla Jacek MCJ, Gaszowice, PL BUP 17/09

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1 F24B 1/18 ( ) F24F 6/08 ( ) Czogalla Jacek MCJ, Gaszowice, PL BUP 17/09 RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 117282 (22) Data zgłoszenia: 14.02.2008 (19) PL (11) 64888 (13) Y1 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

(57) (19) PL (11) (13) B1 (12) OPIS PATENTOWY PL B1. (73) Uprawniony z patentu: Pokora Ludwik, Pruszków, PL

(57) (19) PL (11) (13) B1 (12) OPIS PATENTOWY PL B1. (73) Uprawniony z patentu: Pokora Ludwik, Pruszków, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21) Numer zgłoszenia: 314476 (22) Data zgłoszenia: 27.05.1996 (19) PL (11) 180445 (13) B1 (51) IntCl7 H01S 3/23 H01S

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL BUP 02/08. PIOTR KURZYNOWSKI, Wrocław, PL JAN MASAJADA, Nadolice Wielkie, PL

PL B1. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL BUP 02/08. PIOTR KURZYNOWSKI, Wrocław, PL JAN MASAJADA, Nadolice Wielkie, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211200 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 380223 (22) Data zgłoszenia: 17.07.2006 (51) Int.Cl. G01N 21/23 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób regulacji prądu silnika asynchronicznego w układzie bez czujnika prędkości obrotowej. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL

PL B1. Sposób regulacji prądu silnika asynchronicznego w układzie bez czujnika prędkości obrotowej. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL PL 224167 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 224167 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 391278 (51) Int.Cl. H02P 27/06 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

Lasery budowa, rodzaje, zastosowanie. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego.

Lasery budowa, rodzaje, zastosowanie. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Lasery budowa, rodzaje, zastosowanie Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Budowa i zasada działania lasera Laser (Light Amplification by Stimulated

Bardziej szczegółowo

1 Źródła i detektory. I. Badanie charakterystyki spektralnej nietermicznych źródeł promieniowania elektromagnetycznego

1 Źródła i detektory. I. Badanie charakterystyki spektralnej nietermicznych źródeł promieniowania elektromagnetycznego 1 I. Badanie charakterystyki spektralnej nietermicznych źródeł promieniowania elektromagnetycznego Cel ćwiczenia: Wyznaczenie charakterystyki spektralnej nietermicznego źródła promieniowania (dioda LD

Bardziej szczegółowo

Systemy laserowe. dr inż. Adrian Zakrzewski dr inż. Tomasz Baraniecki

Systemy laserowe. dr inż. Adrian Zakrzewski dr inż. Tomasz Baraniecki Systemy laserowe dr inż. Adrian Zakrzewski dr inż. Tomasz Baraniecki Lasery półprzewodnikowe Charakterystyka lasera półprzewodnikowego pierwszy laser półprzewodnikowy został opracowany w 1962 r. zastosowanie

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA, Białystok, PL BUP 14/11. ADAM PIŁAT, Kraków, PL ZDZISŁAW GOSIEWSKI, Opacz-Kolonia, PL

PL B1. POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA, Białystok, PL BUP 14/11. ADAM PIŁAT, Kraków, PL ZDZISŁAW GOSIEWSKI, Opacz-Kolonia, PL PL 213768 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 213768 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 390054 (51) Int.Cl. F16C 32/04 (2006.01) H02N 15/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo