Organizatorzy: Wrocławskie Towarzystwo Miłośników Historii Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego Opactwo Benedyktynek w Jarosławiu

Transkrypt

1 Organizatorzy: Wrocławskie Towarzystwo Miłośników Historii Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego Opactwo Benedyktynek w Jarosławiu Komitet organizacyjny: prof. dr hab. Marek Derwich przewodniczący Magdalena Jakubczyk Angelika Lipka ks. Marek Pieńkowski Marcin Zdyb Konferencja naukowa finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą Narodowy Program Rozwoju Humanistyki w latach Losy i znaczenie dziedzictwa po klasztorach jezuickich skasowanych na obszarze Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz jego znaczenie dla powstania i działalności Komisji Edukacji Narodowej (w 240. rocznicę kasaty zakonu jezuitów i powstania KEN) The fate of the heritage from Jesuit monasteries dissolved on the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth and its significance for the establishment and activities of the Commission of National Education (on the occasion of the 240 th anniversary of the suppression of the Jesuit order and establishment of the Commission of National Education) Konferencja organizowana w ramach projektu Dziedzictwo kulturowe po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX w.: losy, znaczenie, inwentaryzacja, NPRH, moduł badawczy 1.1

2 Program Konferencji 11 VII 2013 (czwartek / Thursday) Opactwo Benedyktynek / Benedictine Abbey ul. Benedyktyńska 5, sala konferencyjna / conference room 8 00 Rejestracja uczestników / Registration of participants 9 00 Uroczyste otwarcie konferencji / Opening ceremony I. Metody / Methods Marek DERWICH (Wrocław), Projekt Dziedzictwo kulturowe po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX w.: losy, znaczenie, inwentaryzacja [The project Cultural heritage of dissolved monasteries on the territory of former Poland and in Silesia in 18 th and 19 th century: fate, significance, cataloguing ] the Holy Spirit (former church of the Order of Holy Sepulchre), 'Pastewnik' the open-air Ethnographic Museum] Obiad ( ): restauracja przy żywym skansenie Pastewnik, dania kuchni regionalnej [Dinner ( ): the restaurant of the open-air Ethnographic Museum Pastewnik, dishes of the local cuisine Pruchnik ( ): unikatowy zespół obiektów architektury drewnianej, kościół [An unique complex of wooden architecture, church] Przemyśl ( ): Wzgórze Zamkowe (zamek, rotunda i palatium oraz cerkiew Wołodara); pojezuickie kościół i kolegium, obecnie Sobór archikatedralny; byłe klasztory dominikanów i dominikanek [Castle Hill: Castle (palace and rotunda, palatium and Volodar church), former Jesuit church and college, now the Greek Catholic Cathedral of St. John the Baptist, the former monasteries of Dominican and Dominicane]. Powrót do Jarosławia ok. godz [back to Jarosław approx ] II. Źródła do dziejów kasat / Sources for the history of dissolutions Magdalena UJMA (Opole), Spuścizna pojezuicka w zasobach Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie [Archival materials of Jesuits in the resource of the Central State His torical Archives of Ukraine]

3 i Nowej Garanady [The fate of Jesuit churches after the dissolution of the Society of Jesus in the Viceroyalties of Peru, La Plata and New Granada] Dyskusja i podsumowanie obrad / Discussion and summary of the meeting Zwiedzanie Jarosławia, cz. 2: Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Ojców Dominikanów (atrium i wnętrze dawnego kościoła jezuitów), Rynek i podziemia / Tour of Jarosław, Sat. 2: The Dominican Shrine of Our Lady of Sorrows (atrium and interior of the former church of the Jesuits), the Old Square and the underground Kolacja / Dinner 14 VII 2013 (niedziela / Sunday) OBJAZD NAUKOWY / SCIENTIFIC TOUR: Zbiórka o godz na parkingu pod hotelem Turkus przy ulicy Gen. W. Sikorskiego 5[meeting at 7 50 parking of Turkus hotel ul. Gen. W. Sikorskiego] Sieniawa ( ): park i zabudowania pałacowe Czartoryskich, podominikański kościół Wniebowzięcia NMP z kryptą grobową rodziny Czartoryskich [park and palace of Czartoryski family s, former Dominican Church of the Assumption, with Czartoryski family s burial crypt] Przeworsk ( ): kościół Świętego Ducha (dawny klasztorny bożogrobców); Pastewnik żywy skansen [the church of Józef KUS (Lublin), Akta pojezuickie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie [Post-Jesuits archival materials stored in the State Archive in Lublin] Waldemar ROZYNKOWSKI (Toruń), Inwentarz Rzeczy Kościel nych kolegium jezuickiego w Toruniu z 1773 roku [Collection catalogue of The Ecclesiastical Things of the Jesuit college in Toruń from the year 1773] Ewa DANOWSKA (Kielce), Materiały do dziejów kasaty jezuitów i początków KEN w Bibliotece Naukowej PAU i PAN w Krakowie [Materials for the history of the dissolution of the Jesuits and the beginning of the Commission of National Education in libraries of the Polish Academy of Arts and Sciences and the Polish Academy of Sciences in Cracow] Anna RUSNOK (Cieszyn), Pozostałości biblioteki i archiwum cieszyńskiej rezydencji jezuitów w kolekcji rękopisów eksjezuity Leopolda Jana Szersznika [Detruits of the library and archive of the Jesuit residence in Cieszyn in the collection of manuscripts of ex-jesuit Leopold Jan Szersznik] Dyskusja / Discussion Przerwa na kawę / Coffee Break Sławomir KOŚCIELAK (Gdańsk), Inwentarze pojezuickiego dobytku w zespole akt szkolnych Wolnego (Napoleońskiego) Miasta Gdańska z lat [Collection catalogues of the post-jesuit belongings in the school records collection of Free (Napoleonic) City of Gdańsk (Danzig) in the years ]

4 ks. Janusz KRÓLIKOWSKI (Tarnów), Reperkusje kasaty jezuitów w rozporządzeniach oficjalatu tarnowskiego [Repercussions of suppression of the Jesuits in the regulations of the post of the Tarnów official] Dyskusja / Discussion Obiad (w Opactwie Benedyktynek) / Lunch (in Benedictine Abbey) III. Kasaty / Dissolutions Beata TOPIJ-STEMPIŃSKA (Kraków), Kasata zakonu jezuitów w polskiej historiografii XX wieku [The dissolution of the Jesuit Order in Polish historiography of the 20 th century] ks. Janusz KRÓLIKOWSKI (Tarnów), Bulla Dominus ac Redemptor papieża Klemensa XIV i inne dokumenty papieskie dotyczące kasaty jezuitów [Papal bull Dominus ac Redemptor of Pope Clement XIV and other papal documents concerning the suppression of the Jesuits] ks. Wojciech ZAWADZKI (Warszawa), Dzieje malborskiej rezydencji Towarzystwa Jezusowego [The history of the residence of the Society of Jesus in Malbork in ] Przerwa na kawę / Coffee Break Anna SZYLAR (Tarnobrzeg), W łzach prawie tonący, jękiem i łkaniem wydawali, co usty wymówić nie zdołali... jezuici a benedyktynki sandomierskie (XVII XVIII w.) ["Sinking almost in the tears they expressed by moans and sobs what their Dyskusja / Discussion Obiad (w hotelu) / Lunch (in the hotel ) Sala konferencyjna przy MOSiR w Jarosławiu / The conference room at MOSiR in Jarosław ul. Gen. Wł. Sikorskiego 5 IX. Losy muzykaliów / The fates of music collections Jolanta BYCZKOWSKA-SZTABA (Warszawa), Muzykalia po kapeli wokalno-instrumentalnej przy Kościele SJ Jezuitów w Świętej Lipce [Musicalia left behind after the vocal instrumental band operating at the Jesuit Church in Święta Lipka] X. Konteksty józefińskie i latynoamerykańskie/ Josephine and Latinoamericain Contexts Gregor PLOCH (Wiedeń) Kasata zakonu jezuickiego w Austrii z uwzględnieniem Śląska Austriackiego [Dissolution of the Jesuit Order in Austria, including Austrian Silesia] Doris BIEÑKO DE PERALTA (Meksyk), Paweł DRABARCZYK (Warszawa), Vos estis sal terrae. Działalność, dziedzictwo i wygnanie Towarzystwa Jezusowego z Nowej Hiszpanii [ Vos estis sal terrae. Activity, heritage and expulsion of The Society of Jesus from New Spain] Dyskusja / Discussion Przerwa na kawę / Coffee Break Ewa KUBIAK (Łódź), Losy świątyń zakonu jezuitów po kasacji Towarzystwa Jezusowego w Wicekrólestwach Peru, La Platy

5 dziejami wizerunków świętych w okresie kasat [Iconography of St. Stanislaus Kostka in the Jesuit churches in Jarosław. A contribution to the study of the history of images of saints in the period of dissolutions] Jadwiga STĘCHŁY (Jarosław), Wyposażenie i wystrój zakrystii w pojezuickim kościele NMP (obecnie Matki Bożej Bolesnej) w Jarosławiu w świetle prac konserwatorskich wykonanych w latach [Equipment and decor of the sacristy in the post- Jesuit Church of Our Lady of Sorrows in Jaroslaw in the light of the conservation work carried out in ] Małgorzata KIERCZUK-MACIESZKO (Lublin), Losy wyposażenia ruchomego z kościoła jezuitów w Lublinie [The fate of mobile equipment from the church of the Jesuits in Lublin] Dyskusja / Discussion Przerwa na kawę / Coffee Break VIII. Losy księgozbiorów / The fate of libraries Irena CIBOROWSKA-RYMAROWICZ = Ірина Ціборовська - Римарович (Kijów = Київ), Biblioteka kolegium jezuickiego w Łucku: losy księgozbioru oraz jego stare druki w zbiorach Biblioteki Narodowej Ukrainy im. W. Wernadskiego [Library of the Jesuit college in Lutsk: the fate of the book collection and its early printed books in the collection of the Vernadsky National Library of Ukraine] lips could not say..." - the Jesuits and the Benedictine nuns from Sandomierz (17 th 18 th centuries) Agata WDOWIK (Warszawa), Edukacja laicyzacja polskość. Wokół dwusetnej rocznicy kasaty zakonu jezuitów i powstania KEN na łamach prasy w roku 1973 [Education Secularization Identity. The bicentenary of the Suppression of the Society of Jesus and the founding of the Commission of National Education in the Polish press in 1973] Krystyna SULKOWSKA-TUSZYŃSKA (Toruń), Tumult w Toruniu historia na naczyniu zapisana [The Tumult of Thorn the history written on the pottery] Dyskusja / Discussion Zwiedzanie Jarosławia, cz. 1: opactwo benedyktynek (czarna kaplica, kościół klasztorny) oraz kolegiaty Bożego Ciała (kościół dawnego kolegium jezuitów) / Tour of Jarosław, Sat. 1: Benedictine abbey (black chapel, the church of the monas tery) and the Collegiate Church of Corpus Christi (the church of the former Jesuit college) Uroczysta kolacja (w hotelu) / Banquet (in the hotel) Anna i Piotr DYMMEL (Lublin), Biblioteka kolegium jezuitów w Lublinie i jej losy [Library of the Jesuit College in Lublin and its fate]

6 12 VII 2013 (piątek / Friday) Sala konferencyjna przy MOSiR w Jarosławiu / The conference room at MOSiR in Jarosław ul. Gen. Wł. Sikorskiego 5 IV. Losy szkół / The fates of schools o. Ludwik GRZEBIEŃ SJ (Kraków), Refleksja nad historiografią KEN w ostatnich 50 latach [Reflection on the historiography of the Commission of National Education in the past 50 years] Ryszard MĄCZYŃSKI (Toruń), Kłopotliwe dziedzictwo, czyli losy pojezuickich nieruchomości w gestii Komisji Edukacji Narodowej [The awkward legacy or the fate of the post- Jesuit property at the discretion of the Commission of National Education] Roman PELCZAR (Stalowa Wola), Losy szkół jezuickich z terenu województwa ruskiego po kasacie zakonu [Fates of the Jesuit schools in the territory of the Ruthenian voivodeship after the dissolution of the Order] Maciej ZDANEK (Kraków), Komisja Edukacji Narodowej, mnisi i uniwersytet. Karta z dziejów kolegium pojezuickiego w Krakowie [The Commission of National Education, monks and the university. The card in the history of the post-jesuit college in Cracow] Dyskusja / Discussion Przerwa na kawę / Coffee Break Jesuit estates in the first half of the 19 th century on the example of Białołęka estate near Warsaw] Kamila FOLLPRECHT (Kraków), Nieruchomości jezuickie w Krakowie i ich losy po kasacie zakonu [Immovable properties of Jesuits in Cracow and their fate after the dissolution of the Order] Anna GĄSIOR (Tarnów), Umowa między Komisją Edukacji Narodowej a biskupem wileńskim Ignacym Massalskim w sprawie dóbr po skasowanym zakonie jezuitów w Wilnie (1777 rok) [Agreement between the Commission of National Education and Ignacy Massalski, the bishop of Vilnius, on the property of the dissolved Jesuit Order in Vilnius (1777)] Dyskusja / Discussion Przerwa na kawę / Coffee Break Joanna NASTALSKA-WIŚNICKA (Lublin), Wizerunki Matki Bożej z kościołów pojezuickich dawnej Rzeczypospolitej, ich losy i kult. Zarys problematyki [Images of Our Lady of the former jezuits churches in the Polish-Lithuanian Commonwealth, their fate and cult. Issues Outline] Kazimierz S. OŻÓG (Opole), Pamięć o Piotrze Skardze po zniesieniu zakonu jezuitów. Na przykładzie losów jego wizerunków znajdujących się w skasowanych domach jezuickich [Memory of Piotr (Peter) Skarga after the suppression of the Jesuit Order on the example of the fate of his effigies in the dissolved Jesuit religious houses] Janina DZIK (Kraków), Ikonografia św. Stanisława Kostki w kościołach jezuickich w Jarosławiu. Przyczynek do badań nad

7 of the Jesuit church and college in Lublin after the order's dissolution] Bożena GRABOWSKA (Gorzów Wlkp.), Losy kościoła i kolegium jezuitów w Międzyrzeczu po kasacie zakonu [Fates of the church and the college of the Jesuits in Międzyrzecz after the dissolution of the Order] Witalij ROSOWSKI (Lublin), Losy kościoła i kolegium jezuickiego w Winnicy na Bracławszczyźnie po likwidacji zakonu [Fates of the church and the college of the Jesuits in Braclawszczyzna after the dissolution of the Order] Magdalena WALTER-MAZUR (Poznań), Pojezuickie rękopisy muzyczne w Bibliotece Diecezjalnej w Sandomierzu [The post- Jesuits musical manuscripts in the Diocesan Library in Sandomierz] Dyskusja / Discussion Kolacja (w hotelu) / Dinner (in the hotel) 13 VII 2013 (sobota / Saturday) Sala konferencyjna przy MOSiR w Jarosławiu / The conference room at MOSiR in Jarosław ul. Gen. Wł. Sikorskiego 5 VII. Losy majątków ziemskich i rzeczy / The fates of estates and objects Małgorzata KOŚKA (Warszawa), Zagospodarowanie dóbr po jezuickich w pierwszej połowie XIX w. na przykładzie dóbr Białołęka pod Warszawą[Area development plan of the post Michał NOWICKI (Poznań), Szkolnictwo średnie Poznania w latach [Secondary schools in Poznań in ] Dariusz ROLNIK (Katowice), Pamiętnikarze czasów panowania Stanisława Augusta o nauczaniu zakonnym w Rzeczypospolitej ( ) [Memoirists of the Stanislavian period about teaching in religious orders schools ( )] Ewa ZIÓŁEK (Lublin), Z Towarzystwa Jezusowego do Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. Myśl pedagogiczna Grzegorza Piramowicza a Ratio Studiorum [From the Society of Jesus to the Society for Elementary Books. The pedagogical thought of Grzegorz (Gregory) Piramowicz and Ratio Studiorum] o. Aleksander Krzysztof SITNIK OFM (Kraków), Szkoły bernardyńskie na terenie Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach [Bernardine schools in the Polish-Lithuanian Commonwealth in ] Dyskusja / Discussion Obiad (w hotelu Turkus ) / Lunch (in the Turkus hotel ) Sala konferencyjna przy MOSiR w Jarosławiu / The conference room at MOSiR in Jarosław ul. Gen. Wł. Sikorskiego 5 V. Losy ludzi / The fates of the people Anna GĄSIOR (Tarnów), Losy jezuitów na terenie diecezji tarnowskiej i przemyskiej po ich wygnaniu z Rosji w 1820 roku

8 [Fates of the Jesuits in the diocese of Tarnów and Przemyśl after their exile from Russia in 1820] Patrycja GĄSIOROWSKA, Stefan GĄSIOROWSKI (Kraków), Osiemnastowieczni jezuici w Polskim Słowniku Biograficznym i ich losy po kasacie zakonu [Eighteen-century Jesuits in the Polish Biographical Dictionary and their fates after the dissolution of the Order] Andrea MARIANI (Poznań), Wino tak podrożało, że tylko przy ołtarzu, abo we dnie galowe, używać go przyjdzie. Życie codzienne byłych jezuitów w Nieświeżu między pracą szkolną a posługą parafialną [ Wine has become too expensive that it can be used only on the altar and in gala days. Everyday life of former Jesuit in Nieśwież between school work and parish ministry] Dyskusja / Discussion Przerwa na kawę / Coffee Break VI. Losy budowli i założeń ogrodowych / The fate of the structures and gardens Andrzej BETLEJ (Kraków), Losy budowli pojezuickich na obszarze dawnego województwa ruskiego po likwidacji zakonu [The fates of the post-jesuit buildings in the territory of the former Ruthenian voivodeship after the suppression of the order] Katarzyna MĄCZEWSKA (Toruń), Losy kolegiów jezuickich na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego po kasacie zakonu w kontekście problematyki konserwatorskiej zabytków architektury [The fates of the Jesuit colleges in the Grand Duchy of Lithuania after the dissolution of the order in the context of conservation problems of architectural monuments] Joanna M. DZIEWULSKA (Kraków), Historia pojezuickiego kolegium i kościoła św. Piotra i Pawła w Krakowie [History of post- Jesuit college and church of Saints Peter and Paul in Cracow] REFERAT WYŁOŻONY (SELF READ PAPER): Neringa MARKAUSKAITE (Wilno), Losy kościoła św. Kazimierza (jezuitów) w Wilnie po kasacie zakonu [Fates of the St. Casimir Jesuits Church monastery in Vilnius after the dissolution of the Jesuit Order] Ewelina WIDELSKA (Lublin), Przekształcenia założenia klasztornego jezuitów w Drohiczynie po kasacie w 1773 r. [Transformations of the Jesuit monastery complex in Drohiczyn after its dissolution in 1773] Małgorzata MILECKA, Iwona BRANKIEWICZ (Lublin), Przekształcenia kompozycji krajobrazowych zespołu jezuickiego w Lublinie po kasacie klasztoru w 1773 r. [Transformation of the landscape composition of the Jesuit complex in Lublin after the dissolution of the monastery in 1773] Przerwa na kawę / Coffee Break Mirosława SOBCZYŃSKA-SZCZEPAŃSKA (Katowice), Losy kościoła i kolegium jezuitów w Lublinie po kasacie zakonu [Fates