Wersja A B A C D A B D C D B Wersja B D D C A D B B B A C Wersja C A C D C B D D B B A. ROZWIĄZANIE ZADANIA 11 /3punkty/

Transkrypt

1 Rozwiązania do zadań konkursowych III etap Każde zadanie zawiera tylko jedną poprawną odpowiedź. Wybór prawidłowej odpowiedzi skutkuje uzyskaniem przez uczestnika 1punktu. Błędnie udzielona odpowiedź to 0 punktów. aksymalna liczba punktów uzyskanych przez uczestnika konkursu za rozwiązanie zadań zamkniętych to 10 punktów Wersja A B A C D A B D C D B Wersja B D D C A D B B B A C Wersja C A C D C B D D B B A Zadania zamknięte za 10 pkt łącznie kolba ROZWIĄZANIE ZADANIA 11 /3punkty/ C H (OOCC H ) 3NaOH C H (OH) 3C H COONa....1pkt NaCl C H COONa CaCl (C H COO) Ca NaCl 1pkt probówka W kolbie: licerol, palmitynian (lub heksadekanian) sodu W probówce: palmitynian (lub heksadekanian) wapnia, chlorek sodu...1pkt Brak w równaniu reakcji zachodzącej w kolbie NaCl nad strzałką nie powoduje utraty punktu Prawidłowe (należy uznać) nazwy liceryna albo propan-1,,3-triol Brak nazwy jedneo z produktów reakcji powoduje utratę 1pkt, błędna nazwa jedneo produktu skutkuje utratą1pkt Etan nie uleł reakcji z wodą bromową w ilości:, 4dm etanu 6,0 10 cząsteczek 3 0,896dm etanu Równanie reakcji: X /aq/ ROZWIĄZANIE ZADANIA 1 /4punkty/ X 0, cząsteczek etanu..1pkt CH CH Br CH Br CH Br 1pkt Obliczenia: 3, 016 dm 0,896 dm etanu 1,1 dm etenu 8 ; 30 CH4 CH6 1C H 8,4dm 1C H 30,4dm 4 6 X 1,1dm Y 0,896dm X 1,4 C H Y 1, C H Stosunek masowy C H : C H 6 : Każda poprawna metoda obliczenia mas etanu i etenu....1pkt Stosunek masowy azów.. 1pkt 3 Wynik z obliczenia cząsteczek etanu w przybliżeniu : X 0,4 10 ; X,4 10 należy uznać za poprawny. Błędna decyzja w odniesieniu do azu wychodząceo z kolby lub błędne obliczenie liczby cząsteczek etanu skutkuje utratą 1pkt Zapis równania reakcji z użyciem wzorów strukturalnych jest prawidłowy. Zapis równania reakcji z użyciem wzorów sumarycznych nie jest prawidłowy (wedłu polecenia zadania) i skutkuje utratą 1pkt.

2 Błędne obliczenie rachunkowe masy jedneo z azów, co skutkuje błędnym stosunkiem masowym wynikiem zadania, powoduje utratę 1pkt za wynik, pod warunkiem, że obliczony stosunek masowy jest konsekwencją wcześniejszej pomyłki. ROZWIĄZANIE ZADANIA 13 /5punktów/ o T 0 C, enzymy n (C H O ) nh O nc H O..1pkt o T 35 C,drożdże C H O CH CH OH CO...1pkt Roztwór alkoholu: mr cp % ms ms m s 7360 alkoholu 100% 100% masa owa cukru : 180/ 180 C H O 46 CH CH OH masa owa alkoholu X C H O 7360 CH CH OH / X C H O Liczba i lukozy n ; n C6H1O6 C6H1O6 180 asa skrobi (C6H10O 5) skrobi 61, % X ziarna 100% X 1176, Obliczenie masy skrobi 1 pkt Obliczenie masy ziarna z dokładnością do jedneo miejsca po przecinku..1 pkt Każda poprawna metoda rozwiązania zadania 1 pkt Nie uwzlędnienie w równaniu reakcji warunków reakcji skutkuje utratą 1 pkt Błędne matematycznie przybliżenie masy skrobi powoduje utratę 1 pkt Błędne obliczenie rachunkowe którejkolwiek z potrzebnych wartości do dalszych działań, co skutkuje błędnym wynikiem zadania, a nie wpływa na porządek pracy w zadaniu powoduje utratę 1 pkt za wynik, pod warunkiem, że obliczona wartość masy ziarna jest konsekwencją wcześniejszej pomyłki. Błędne przybliżenie obliczonej wartości masy ziarna powoduje utratę 1 pkt Sposób 1 ROZWIĄZANIE ZADANIA 14 /5punktów/ 3 mco d V; m CO 8,9 dm 1,978 ; m 3 CO 17, 604 dm m 17, ; n ; n ; n 0,4 CO CO CO CO 44 7, 18 ; n ; n 0,4 HO HO HO 18 w1u CO jest1 C w 0,4CO jest X C w 1u H O jest H w 0,4 H O jest Y H X 4,8 C Y 0,8 H mc H O 8,8 4,8 C 0,8 H Z O; Z 3, O 4,8 0,8 3, n 0,4; n 0,8; n 0, C H O w 0,1C H O jest 0,4C; 0,8 H; 0,O w 1 C H O jest 4 C; 8 H; O wzór C H O 4 8

3 Sposób 3 mco d V; m CO 8,9 dm 1,978 ; m 3 CO 17, 604 dm CO 44 ; w 44 CO jest1 C w17,6 CO jest 4,8 C 18 ; w18 H O jest H w 7, H O jest 0,8 H HO 8,8 C H O 4,8 C 0,8 H 3, O C C H H 1 1 4,8 0,8 3, n ; n 0,4; n ; n 0,8; no ; n O 0, 16 C : H : O 0,4 : 0,8: 0, 4 :8: wzór C H O 4 8 Prawidłowe wzory strukturalne i nazwy, które uczestnik może zapisać: CH CH COOCH propanian metylu 3 3 CH COOCH CH etanian etylu (octan etylu) 3 3 H COOCH CH CH metanian propylu (mrówczan propylu) H COOCH(CH ) 3 metanian--propylu, metanian izopropylu (mrówczan izopropylu) 3 Każda poprawna metoda rozwiązania... 1pkt Bezbłędne obliczenie kolejnych, niezbędnych wartości dla ustalenia wzoru związku..1pkt Prawidłowy wzór sumaryczny....1pkt Prawidłowy wzór strukturalny lub półstrukturalny. 1pkt Poprawna nazwa związku przedstawioneo wzorem strukturalnym lub półstrukturalnym 1pkt Błędne obliczenie którejkolwiek wartości, które nie spowoduje błędneo ustalenia wzoru sumaryczneo związku skutkuje utratą 1 pkt Błędne ustalenie wzoru sumaryczneo związku na podstawie poprawnej metody i prawidłowych obliczeń powoduje utratę 1 pkt Błędne ustalenie wzoru sumaryczneo związku na podstawie błędnych obliczeń opartych na prawidłowej metodzie powoduje utratę pkt pod warunkiem, że uczestnik w konsekwencji własnych błędów przedstawi wzór strukturalny (lub półstrukturalny) prawidłowy do własneo błędnie ustaloneo wzoru sumaryczneo. Zapisanie wzoru strukturalneo (półstrukturalneo) i nazwy kwasu butanoweo jest błędem i skutkuje utratą pkt, ponieważ w treści zadania jest podkreślona właściwość związku praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie.

4 ROZWIĄZANIE ZADANIA 15 /8 punktów/ Przykład poprawneo projektu doświadczenia Roztwór jodku potasu na sączku założonym na lejku osad PbJ Badany ściek w zlewce przesącz nie zawierający jonów Pb + w zlewce (lub w probówce) Pb I PbI Roztwór siarczku amonu na sączku założonym na lejku osad ZnS Ściek bez w zlewce przesącz nie zawierający jonów Zn + jonów Pb + w zlewce Zn S ZnS Roztwór siarczanu(vi) sodu na sączku założonym na lejku osad BaSO 4 Ściek bez w zlewce przesącz nie zawierający jonów Ba + jonów Zn + w zlewce Ba SO BaSO 4 4 Roztwór węlanu potasu na sączku założonym na lejku osad CO 3 Ściek bez jonów Ba + w zlewce w zlewce przesącz nie zawierający identyfikowanych jonów CO CO Projekt eksperyment musi byś przeprowadzony w czterech próbach, tak aby wytrącić można było tylko osad związku z jednym jonem zawartym w ścieku. Celowa jest kolejność wytrącanych osadów, ponieważ tylko w ten sposób można wydzielić osobno związki jonów obecnych w ścieku. Jako pierwszy odczynnik musi być użyty KI, a jako ostatni K CO 3. Nie ma natomiast znaczenia, czy jako drui odczynnik zostanie użyty siarczan(vi) sodu, czy siarczek amonu. Rysunek I schemat eksperymentu z opisem użyteo szkła i odczynników, wytrącenie ze ścieku osadu jodku ołowiu podczas pierwszeo badania oraz równanie reakcji w formie jonowej skróconej.pkt Rysunek II schemat eksperymentu z opisem użyteo szkła i odczynników, wytrącenie ze ścieku osadu siarczku cynku/siarczanu(vi) baru podczas druieo badania oraz równanie reakcji w formie jonowej skróconej.pkt Rysunek III schemat eksperymentu z opisem użyteo szkła i odczynników, wytrącenie ze ścieku osadu siarczku cynku/siarczanu(vi) baru podczas trzecieo badania oraz równanie reakcji w formie jonowej skróconej pkt Rysunek IV schemat eksperymentu z opisem użyteo szkła i odczynników, wytrącenie ze ścieku osadu węlanu manezu podczas ostatnieo badania oraz równanie reakcji w formie jonowej skróconej.pkt Użycie pipety do dozowania odczynników jest prawidłowe. Użycie probówek zamiast zlewek jest prawidłowe. Brak zastosowania lejka i sączka jest błędem. Niechlujny którykolwiek rysunek pozostawiający wątpliwości w intencjach eksperymentatora - uczestnika konkursu, brak opisu szkła lub odczynników skutkuje utratą 1pkt.

5 Błąd w jednym równaniu reakcji zapisanym w poprawnym projekcie powoduje utratę 1pkt. Błędny projekt: a) użycie na początku siarczku sodu (co spowoduje wytrącenie jednoczesne osadu dwóch związków), a więc uniemożliwi potwierdzenie obecności dwóch jonów w ścieku, ale poprawne zapisanie równań reakcji jonów ołowiu i cynku z dodanym odczynnikiem powoduje utratę 3pkt. b) analoicznie, użycie na początku siarczanu sodu (co spowoduje wytrącenie jednoczesne osadu dwóch związków), a więc uniemożliwi potwierdzenie obecności dwóch jonów w ścieku, ale poprawne zapisanie równań reakcji jonów ołowiu i baru z dodanym odczynnikiem powoduje utratę 3pkt. c) użycie na początku węlanu potasu (co spowoduje wytrącenie jednoczesne osadu czterech związków), a więc uniemożliwi potwierdzenie obecności jonów w ścieku, ale poprawne zapisanie równań reakcji jonów ołowiu, cynku, baru i manezu z dodanym odczynnikiem powoduje utratę 6pkt. Łącznie uczeń może zdobyć punktów 35pkt Laureatami zostają uczestnicy etapu wojewódzkieo, którzy uzyskali, co najmniej 80 % punktów możliwych do zdobycia, czyli 8pkt Finalistami zostają uczestnicy etapu wojewódzkieo, którzy uzyskali, co najmniej 60% punktów możliwych do zdobycia, czyli 1pkt