Konkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 2018/2019. Etap wojewódzki

Transkrypt

1 Konkurs Chemiczny dla gimnazjalistów województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 08/09 Etap wojewódzki Klucz odpowiedzi i schemat punktowania Część I. Test jednokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowiedzią Numer zadania A B C D Liczba punktów X X X 4 X 5 X 6 X 7 X 8 X 9 X 0 X X X X 4 X 5 X 6 X 7 X 8 X 9 X 0 X X X X 4 X 5 X Suma punktów za zadania zamknięte 5

2 Część II. Zadania otwarte Nr zadania Odpowiedzi Schemat punktowani a Liczba punktów a) za zapisanie wzoru sumarycznego związku chemicznego, który tworzą te pierwiastki oraz podanie nazwy systematycznej 6 wzór sumaryczny Al4C nazwa systematyczna węglik glinu b) za zapisanie wzorów sumarycznych tlenku pierwiastka X oraz wodorku pierwiastka Y wzór sumaryczny tlenku pierwiastka X wzór sumaryczny wodorku pierwiastka Y AlO CH4 7 - za dopasowanie substancji do opisu I II III NH, CHNH C5H, C7HCOOH CaBr, KCl za poprawne uzupełnienia wierszy pkt, za poprawne uzupełnienia wierszy pkt, za,0 poprawnych uzupełnień wierszy 0pkt a) za napisanie równania reakcji kwasu bursztynowego z molami wodorotlenku sodu HOOC CH CH COOH + NaOH NaOOC CH CH COONa + HO 8 b) za obliczenie stężenia procentowego kwasu bursztynowego - za poprawną metodę obliczeń ( pkt), za obliczenia i wynik z poprawną jednostką i odpowiednią dokładnością ( pkt) Przykład rozwiązania zadania: obliczenie liczby gramów kwasu bursztynowego w próbce: 50 g 0,08 = 4 g

3 obliczenie masy rozpuszczalnika: m = d V mrozp = 0,8 g cm cm = 405 g obliczenie masy roztworu: mr = ms + mrozp = 4 g g = 409 g obliczenie stężenia procentowego roztworu: 4g Cp= 00%=0,978% % 409g Odpowiedź: Stężenie procentowe roztworu wynosi %. 9 a) za zapisanie równania reakcji w formie cząsteczkowej Ca(PO4)+ HSO4 CaSO4+ HPO4 za obliczenie, ile gramów ortofosforanu(v) wapnia należy zużyć w reakcji - za poprawną metodę obliczeń ( pkt), za obliczenia i wynik z poprawną jednostką i odpowiednią dokładnością ( pkt) Przykład rozwiązania zadania: obliczenie liczby moli kwasu: n = Cm V nk = 0,75 mol dm - 0, dm = 0,5 mol obliczenia wynikające ze stechiometrii równania reakcji: mol soli mol k m( g) = 0,5mol soli obliczenie masy soli: k msoli = 0,075 mol soli msoli nsoli Msoli 0,075 mol 0 g mol - =,5 g Odpowiedź: Masa soli wynosi,5 g. b) za podanie nazwy procesu i wyjaśnienie Sączenie (filtrowanie), ponieważ siarczan(vi) wapnia trudno rozpuszcza się w wodzie, a kwas 5

4 ortofosforowy(v) jest dobrze rozpuszczalny w wodzie. c) za zapisanie równania reakcji w formie cząsteczkowej HPO4 + FeO FePO4 + HO a) za zapisanie symboli kationów metali X, Y oraz Z X Ba + Y Mg + Z Na + 0 b) za napisanie, ile wynosi stężenie molowe kationów metalu X z odpowiednią jednostką 0,5 mol dm - c) za zapisanie numeru próbki, do której wprowadzono roztwór węglanu potasu 5 III d) za zapisanie równań reakcji w formie jonowej skróconej x Ag + + SO - AgSO Ag + + Cl - AgCl a) za zapisanie w formie cząsteczkowej równań reakcji,, x ) N + H NH ) CaN + 6HO NH + Ca(OH) ) 4NH + 5O Pt 4NO + 6HO b) za napisanie obserwacji oraz odczynu roztworu soli 6 obserwacje odczyn roztworu Papierek wskaźnikowy barwi się na czerwono. kwasowy c) za obliczenie liczby gramów amoniaku w roztworze - za poprawną metodę obliczeń ( pkt), za obliczenia 4

5 i wynik z poprawną jednostką ( pkt) Przykład rozwiązania zadania: obliczenie masy amoniaku:,4 dm 7 g 76 dm ms ms = 89,5 g mwody = dwody Vwody = 000 g obliczenie masy roztworu mr = ms + mwody = 89,5 g g = 89,5 g obliczenie liczby gramów amoniaku w 00 g roztworu: 89,5 g 89,5 g 00 g x x = 4,5 g Odpowiedź: Masa amoniaku wynosi 4,5 g. a) za zapisanie wzoru sumarycznego węglowodoru oraz zapisanie wzoru ogólnego szeregu homologicznego węglowodorów wzór sumaryczny węglowodoru C5H8 b) za zaprojektowanie doświadczenia ) za wybranie odczynnika chemicznego: woda bromowa wzór ogólny szeregu homologicznego węglowodorów CnHn- ) za zapisanie obserwacji: Pomarańczowy (żółty) roztwór wody bromowej odbarwił się. ) za zapisanie wniosku: Węglowodór ten ma charakter nienasycony. - za zapisanie równań reakcji x 4 x Równanie reakcji Typ reakcji. CH4 + Cl sw. CH Cl + HCl substytucja 5

6 T, p, ry. n HC=CHCl katalizato [ HC CHCl ] n polimeryzacja. HC CH + Cl ClHC CHCl lub ClHC=CHCl + Cl ClHC CHCl addycja - za zapisanie równań reakcji x 4 ) HC CH Br + NaOH H O HC CH OH + NaBr H ) HC CH OH + CH COOH CH COO CH CH + HO ) C6HO6 enzymy HC CH OH + CO 5 a) za zapisanie równania reakcji HC OCOC7H5 HC OH HC OCOC7H5 + KOH HC OH + C7H5COOK HC OCOC7H5 HC OH b) za podanie nazwy reakcji oraz nazwy produktu wykorzystywanego do usuwania brudu nazwa opisanej reakcji chemicznej zmydlanie tłuszczów (lub hydroliza zasadowa tłuszczów/estrów) nazwa produktu tej reakcji, który jest wykorzystywany do usuwania brudu stearynian (oktadekanian) potasu Suma punktów za zadania otwarte 5 Łączna liczba punktów za test 60 6