Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2012/2013 ZSOiT w Białymstoku ul. Antoniuk Fabryczny 1 I.

Transkrypt

1 Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2012/2013 ZSOiT w Białymstoku ul. Antoniuk Fabryczny 1 I. LITERATURA 1. Degradujący wpływ systemów totalitarnych na osobowość człowieka. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów. 2. Miłość i nienawiść jako skrajne postawy bohaterów Przedstaw konsekwencje przyjęcia prezentowanych postaw. 3. Rola kobiety w różnych religiach. Omów, odwołując się do wybranych przykładów 4. Na wybranych przykładach literatury XX wieku rozważ, jak młodość determinuje życie bohatera. 5. W jaki sposób historia wpływa na życie ludzkie? Omów problem, odwołując się do wybranych utworów 6. Rozważ problem dziedzictwa sarmackiego w literaturze późniejszych epok. 7. Rozważ problem powinności rządzących wobec narodu na podstawie twórczości wybranych poetów i pisarzy. 8. Różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów na wybranych przykładach literackich, 9. Obraz dworu i zaścianka szlacheckiego w literaturze XIX wieku. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów z literatury polskiej. 10. Uniwersalne wartości dzieł romantycznych, pozytywistycznych i młodopolskich. Omów problem na wybranych utworach 11. Kreacje ludzi szczęśliwych w prozie i poezji. Omów na podstawie wybranych tekstów 12. Przedstaw sposoby wykorzystania motywu biesiady, wesela, balu w literaturze polskiej. 13. Omów wpływ literatury na kształtowanie osobowości postaci literackich sięgając do 14. Odwołując się do wybranych wierszy Stanisława Grochowiaka, omów związki jego poezji z literaturą baroku. 15. Omów rożne role pisarza na podstawie wybranych utworów 16. Relacje polsko-żydowskie w literaturze. Omów problem na przykładach literackich z różnych epok. 17. Kult wybitnych jednostek w wybranych utworach Omów zagadnienie, sięgając do wybranych tekstów literatury. 18. Realizacja poglądów filozoficznych w dziełach literatury. Przedstaw problem na wybranych przykładach dzieł literatury dawnej lub współczesnej. 19. Koncepcja i wizerunek poety. Przedstaw problem na podstawie twórczości wybranego poety. 20. Które utwory literackie są dla Ciebie szczególnie znaczące w kształtowaniu systemu wartości. Przedstaw je i uzasadnij swój wybór. 21. Przedstaw realizację założeń programowych wybranej przez siebie epoki literackiej na podstawie wybranych utworów z literatury. 22. Różne ujęcia motywu maryjnego w literaturze wybranych epok

2 23. Zaprezentuj portrety bohaterów doby pozytywizmu na podstawie wybranych tekstów 24. Zaprezentuj utwory z różnych epok poruszające problem tolerancji i jej braku. 25. Wykaż związek dzieła literackiego z epoką, w której powstało. Omów problem odwołując się do wybranych utworów. 26. Problematyka nowelistyki XIX-wiecznej. Omów na przykładzie wybranych utworów 27. Motyw miłości romantycznej w literaturze epoki i dziełach epok późniejszych. Omów zagadnienie na wybranych 28. Przedstaw portret Sarmaty w Pamiętnikach J.Ch. Paska i powieściach Sienkiewicza. 29. Motyw wesela w literaturze polskiej. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach z literatury różnych epok. 30. Omów dwa sposoby przedstawiania rzeczywistości realizm i groteskę w literaturze XX-lecia międzywojennego i w literaturze współczesnej. 31. Postacie historyczne w literaturze. Zaprezentuj sposób ich kreowania i wpływ na wymowę utworów. 32. Mitologiczne wzorce postaw i zachowań w literaturze późniejszych epok. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów 33. W jakim stopniu ideał rycerza średniowiecznego wpłynął na kreacje bohaterów walczących o wolność? Zanalizuj problem na wybranych przykładach 34. Zaproponuj utwory literackie, które stanowią ilustrację konfliktu pokoleń. Posłuż się przykładami z wybranej epoki literackiej. 35. Porównaj koncepcję patriotyzmu romantycznego i pozytywistycznego. Omów zagadnienie na podstawie 36. Tradycyjne motywy i konwencje w literaturze science fiction. Rozważ problem na podstawie 37. Proces kształtowania wewnętrznego dekalogu człowieka. Zanalizuj zjawisko, odwołując się do wybranych tekstów 38. Groteska jako metoda interpretacji rzeczywistość. Rozważ problem w oparciu o wybrane utwory literackie. 39. Istoty i zjawiska nadprzyrodzone. Omów funkcje, jakie pełnią w literaturze wybranych epok. 40. Motyw emigranta w wybranych utworach Przedstaw problem, odwołując się do różnych tekstów 41. Omów sposób wykorzystania toposów biblijnych w literaturze różnych epok. 42. Moralny wymiar przeżycia wojennego w poezji Baczyńskiego i Różewicza. Porównaj postawy obu pisarzy, odwołując się do wybranych utworów. 43. Motyw Chrystusa w różnych utworach Omów zagadnienie, sięgając do różnych utworów 2

3 44. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych 45. Przedstaw motyw szatana w różnych utworach 46. Zaprezentuj relacje między katem i ofiarą. Omów zagadnienia na wybranych przykładach z literatury XX wieku. 47. Koncepcja mężczyzny i męskości w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych 48. Przemiana wewnętrzna jako motyw literacki i ważny element określający osobowość bohaterów Przedstaw problem na podstawie dowolnych utworów. 49. Literackie portrety ludzi starszych i starzejących się. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych tekstów 50. Inspiracje folklorem w literaturze epok. Przedstaw problem, sięgając do wybranych tekstów II. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Portrety dzieci w nowelach pozytywistycznych i w malarstwie Stanisława Wyspiańskiego. Porównaj siłę artystycznego wyrazu sztuki słowa i obrazu, dokonując wyboru właściwych przykładów dzieł. 2. Sztuka średniowiecza jako sposób wyrażenia uczuć religijnych. Przedstaw na podstawie literatury i architektury. 3. Przedstaw elementy impresjonistyczne w literaturze i malarstwie XIX wieku. 4. Przedstaw motyw przyrody w sztuce i literaturze XIX wieku. 5. Krajobrazy ojczyste- ich funkcje w kreowaniu świata przedstawionego w dziele literackim i filmowym. Przedstaw problem odwołując się do 6. Zaprezentuj elementy kultury sarmackiej w literaturze i sztuce XVII wieku i w dziełach spadkobierców. 7. Portrety nauczycieli i uczniów w literaturze i filmie. Omów temat odwołując się do 8. Autoportret w literaturze i malarstwie. Porównaj przykłady reprezentując różne konwencje i funkcje. 9. Wesele Wyspiańskiego- porównaj wersje teatralna i literacką. 10. Przedstaw zło i jego personifikację w literaturze i sztukach plastycznych. 11. Omów artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i sztuce. 12. Sceny batalistyczne i ich rola w malarstwie i literaturze. Omów na wybranych 13. Obraz polskiego chłopa kreowany przez literaturę i film. Przedstaw na wybranych 14. Zbigniew Herbert i Krzysztof Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka czasów zagrożenia. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż podobieństwa i różnice. 15. Proza Brunona Schulza i malarstwo Marca Chagalla. Odwołując się do wybranych dzieł wskaż i omów podobieństwa w ich twórczości. 16. Obecność wątków i motywów mitologicznych w literaturze malarstwie różnych epok. 3

4 Na podstawie wybranych przykładów omów różne sposoby czerpania inspiracji z mitologii. 17. Wybrane adaptacje filmowe. Odwołując się do wybranych przykładów, zaprezentuj filmu, które Twoim zdaniem zdecydowanie górują nad literatura. 18. Impresjonizm w malarstwie i literaturze. Omów na podstawie 19. Motyw śmierci w literaturze i sztuce.zaprezentuj różne sposoby przedstawienia śmierci, odwołując się do wybranych dzieł. 20. Motyw powstania listopadowego i jego funkcje w literaturze i malarstwie XIX wieku. Omów na podstawie 21. Motyw powstania styczniowego i jego funkcje w literaturze i malarstwie XIX wieku. Omów na podstawie 22. Na podstawie wybranych przykładów z literatury i innych dziedzin sztuki przedstaw różne sposoby pojmowania piękna. 23. Mechanizmy działania systemów totalitarnych.omów na podstawie wybranych przykładów literackich i filmowych. 24. Historia jako temat lub pretekst w literaturze i malarstwie. Omów na podstawie 25. Kultura masowa a kultura elitarna. Przedstaw te opozycję na podstawie wybranych przykładów z literatury i sztuki. 26. Teatr Telewizji jako zjawisko z pogranicza sztuki. Zaprezentuj, odwołując się do wybranych spektakli. 27. Etyka i polityka. Prześledź funkcjonowanie tego związku w wybranych dziełach literackich i filmowych. 28. Malarstwo i literatura w służbie wyobraźni.rozwiń temat na podstawie wybranych przykładów. 29. Brzydota kategorią estetyczną? Rozwiń temat na podstawie 30. Różnorodne ujęcia motywu ogrodu w literaturze i sztuce. Przedstaw na podstawie 31. Omów zjawisko kiczu, analizując wybrane przykłady z różnych dziedzin sztuki i literatury. 32. Na podstawie wybranych przykładów omów funkcjonowanie motywu grozy w literaturze i sztuce. 33. Odwołując się do wybranych przykładów literackich i filmowych, przedstaw relacje miedzy rodzicami a dziećmi. 34. Przedstaw różne ujęcia tematyki wojennej w literaturze i filmie. 35. Zaprezentuj motyw tańca i określ jego funkcje w literaturze i dziełach plastycznych. 36. Wielkie przyjaźnie w literaturze i filmie.omów na wybranych 37. Motywy mitologiczne jako tematy literatury i sztuki.omów metody wykorzystania topiki mitologicznej na podstawie wybranych dzieł z różnych epok i dziedzin sztuki. 38. Motywy biblijne jako tematy literatury i sztuki.omów metody wykorzystania topiki biblijnej na podstawie wybranych dzieł z różnych epok i dziedzin sztuki Różne ujęcia motywu końca świata w literaturze i malarstwie.omów na wybranych 40. Samotność przedstaw motyw, ilustrując wypowiedź przykładami tekstów kultury z różnych epok. 41. Rozważ problem obecności archetypów i toposów w komiksie i funkcje, jakie w tym gatunku pełnią te elementy. Odwołaj się do 42.. Folklor jako inspiracja literatury i filmu. Omów na wybranych 43. Skandale i eksperymenty w sztuce i literaturze XX wieku. Omów na wybranych 4

5 44. Zaprezentuj sposób przedstawienia powstania warszawskiego w wybranych tekstach kultury. Porównaj różne ujęcia tego tematu. 45. Przedstaw funkcję fantastyki w literaturze i sztuce modernizmu. 46. Zaprezentuj sposób przedstawienia powstania w getcie warszawskim w wybranych tekstach kultury. Porównaj różne ujęcia tego tematu. 47. Przedstaw i porównaj różne portrety robotników w literaturze i filmie. 48. Przedstaw sposób wykorzystania motywu jesieni, odwołując się do wybranych tekstów kultury. 49. Różne wizerunki diabła w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych 50. Życie jest teatrem. Omów sposób funkcjonowania toposu w wybranych dziełach literackich i filmowych. III. JĘZYK 1. Zaprezentuj opracowany przez Ciebie słownik gwary uczniów Twojej szkoły. 2. Przedstaw nazewnictwo ubiorów i jego ewolucję w wybranych epokach. 3. Zaprezentuj specyfikę gwar okolic Białegostoku na podstawie zebranego materiału badawczego. 4. Językowe środki perswazji w reklamie. Zanalizuj wybrane przykłady z radia, telewizji, prasy. 5. Zanalizuj zapożyczenia z języka angielskiego funkcjonujące we współczesnej płaszczyźnie. 6. Omów etymologię wybranych nazwisk Podlasia. 7. Zanalizuj aforyzmy i sentencje, których źródłem jest literatura polska. 8. Zanalizuj aforyzmy i sentencje, których źródłem jest literatura światowa. 9. Zanalizuj aforyzmy i sentencje, których źródłem jest literatura średniowieczna. 10. Wpływ rozwoju cywilizacji na współczesny język potoczny. Omów zjawisko na podstawie zebranego materiału językowego. 11. Specyfika języka mediów. Przedstaw na konkretnych 12. List jako gatunek literacki. Dokonaj analizy słownictwa wybranych listów. 13. Przedstaw język bohaterów wybranej polskiej powieści historycznej. 14. Przedstaw język bohaterów wybranej polskiej powieści współczesnej. 15. Omów specyfikę języka lagrów i łagrów na podstawie wybranego przez siebie materiału językowego. 16. Najczęściej spotykane błędy językowe. Wyjaśnij, na czym polegają i przedstaw ich klasyfikację. 17. Na podstawie wybranych fragmentów dzieł literackich renesansu określ charakterystyczne cechy języka i stylu epoki. 18. Na podstawie wybranych fragmentów dzieł literackich baroku określ charakterystyczne cechy języka i stylu epoki. 19. Na podstawie wybranych fragmentów dzieł literackich romantyzmu określ charakterystyczne cechy języka i stylu epoki. 20. Przywołując wybrane przykłady, omów zjawisko mody językowej. 5

6 21. Teksty piosenek zespołów młodzieżowych jako próba opisania rzeczywistości. Omów na podstawie 22. Retoryka jako sztuka przekonującego mówienia. Na podstawie wybranych przykładów dokonaj analizy i omówienia najciekawszych figur retorycznych. 23. Metaforyka tytułów prasowych. Zanalizuj wybrane przykłady i ocen, jak się ma tytuł czasopisma do jego zawartości. 24. Analizując wybrane przykłady wyjaśnij, w jaki sposób język może stać się narzędziem manipulacji. 25. Rola języka w zakłamywaniu rzeczywistości. Na podstawie wybranych materiałów prasowych i przykładów literackich omów zagadnienie nowomowy. 26. Język bohatera jako element charakterystyki postaci. Omów na podstawie wybranych przykładów. 27. Na podstawie wybranych przykładów przedstaw funkcje stylizacji gwarowej w literaturze. 28. Omów funkcje stylizacji biblijnej w wybranych tekstach literatury pięknej. 29. Omów funkcje archaizacji w wybranych utworach 30. Oceń przydatność stylistyczną wulgaryzmów i zdrobnień, wykorzystując wybrane utwory literackie. 31. Neologizmy, ich typy i funkcja stylistyczna.omów na podstawie wybranych przykładów. 32. Polszczyzna wobec zapożyczeń.prześledź wpływ języków obcych na język polski w przeszłości i we współczesności. 33. Język ezopowy w literaturze XIX wieku. Omów na podstawie wybranych przykładów. 34. Cele i sposoby wykorzystania języka w Internecie. Omów i oceń zjawisko, odwołując się do 35. Na podstawie analizy języka narracji wybranych utworów, określ funkcje języka potocznego w literaturze współczesnej. 36. Bazując na wybranych przykładach reklam, oceń, na czym polegają fenomeny języka reklamy. 37. Zaprezentuj funkcje imion i nazw znaczących, odwołując się do literatury i innych dziedzin sztuki. 38. Omów specyfikę języka dialogów seriali telewizyjnych na wybranych 39. Komunikacja werbalna i pozawerbalna. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady literackie i pozaliterackie. 40. Przedstaw komizm słowny i sposoby jego realizacji w wybranych komediach filmowych. 41. Dokonaj analizy językowej napisów na murach. Jakie typy murales wyróżniasz na podstawie zgromadzonego materiału? 42. Etykieta językowa różnych czasów i środowisk. Zanalizuj wybrane przykłady literackie. 43. Formy korespondencji dawniej i dziś.dokonaj analizy zgromadzonego materiału. 44. Omów specyfikę języka utworów science - fiction i na przykładach wybranych tekstów twórców tych gatunków. 45. Dziennik i pamiętnik jako formy wypowiedzi osobistej i literackiej. Dokonaj analizy stylu i języka wybranego utworu. 46. Omów specyfikę języka utworów fantasy na przykładach wybranych tekstów twórców tych gatunków. 6

7 47. Jak rozwija się współczesna frazeologia? Dokonaj analizy wybranych związków frazeologicznych we współczesnej polszczyźnie. Omów ich budowę, rodzaje, znaczenie i funkcje. 48. Język propagandy politycznej. Scharakteryzuj na podstawie materiału z wybranego okresu historycznego 49. Przedstaw osobliwości językowe regionu białostockiego na wybranych 50. Przedstaw najciekawsze nazwy sklepów, kawiarni i restauracji w Twojej miejscowości. Wyjaśnij, jakie tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny znalazły w nich odzwierciedlenie. 7