II (B) Opisy przedmiotów obowiązkowych

Transkrypt

1 II (B) Opisy przedmiotów obowiązkowych

2 Nazwa ALGEBRA LINIOWA Z GEOMETRIĄ ANALITYCZNĄ Kod Typ Poziom ALL202 obowiązkowy Rok studiów, semestr I, 1 ćwiczenia dr Przemysław Koprowski brak Cele Opanowanie ch narzędzi z zakresu algebry liniowej, w tym: arytmetyki modularnej, ciał skończonych, rachunku macierzowego, rozwiązywania układów równań liniowych, wyznaczanie rzędu, wyznacznika i wartości własnych macierzy, formułowania i rozwiązywania problemów w języku przestrzeni wektorowych i ich homomorfizmów. 1. Podstawowe struktury algebraiczne: pojęcie grupy i ciała; ciała skończone i ciało liczb zespolonych; operacja sprzęŝenia, postać trygonometryczna i nicza liczb zespolonych. Pierścienie wielomianów, pierwiastki wielomianów, rozkład wielomianów na czynniki. 2. Przestrzenie liniowe: pojęcie (pod)przestrzeni liniowej; kombinacje liniowe wektorów; (pod)przestrzenie generowane przez układy wektorów; liniowa zaleŝność i niezaleŝność układu wektorów, pojęcie bazy, wymiar. 3. Macierze: działania na macierzach i ich własności; rzędy i wyznaczniki macierzy, macierze odwracalne i ich obliczanie. 4. Układy równań liniowych: pojęcie układu, opis macierzowy; pojęcie rozwiązania układu, istnienie rozwiązania, jego postać; metody rozwiązywania układów równań liniowych. 5. Przekształcenia liniowe: pojęcie przekształcenia liniowego, jądro, obraz; macierze przekształceń; pojęcie podprzestrzeni niezmienniczej endomorfizmu; wartości i wektory własne; sprowadzanie macierzy endomorfizmu do postaci diagonalnej. 6. Przestrzenie 2-liniowe: pojęcie funkcjonału 2-liniowego, jego macierz; formy kwadratowe; prostopadłość wektorów i podprzestrzeni, bazy prostopadłe. 7. Elementy geometrii analitycznej: Układy współrzędnych na płaszczyźnie i w przestrzeni. Iloczyn skalarny, prostopadłość, bazy prostopadłe, długość wektora, kąt między wektorami. Równania tworów I i II stopnia. ocena ćwiczeń: bieŝące kolokwia, ocena egzaminu: egzamin pisemny Spis zalecanych lektur 1. G.Banaszak, W. Gajda: Elementy algebry liniowej. WNT A.Białynicki Birula: Algebra. PWN J. Klukowski, I. Nabiałek: Algebra dla studentów. WNT M. Stark: Geometria analityczna. PWN 1979.

3 Nazwa ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH Kod Typ Poziom ASD302 obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 1 ćwiczenia dr Michał Baczyński Matematyka dyskretna Cele Efekty kształcenia umiejętności i kompetencje: zapisywania klasycznych algorytmów w postaci schematu blokowego, listy kroków, w pseudokodzie oraz w wybranym języku programowania; rozumienia matematycznych podstaw analizy algorytmów i wpływu doboru struktur danych i algorytmów na czas działania programów komputerowych; konstruowania algorytmów z wykorzystaniem klasycznych struktur danych oraz ch technik algorytmicznych; - analizowania złoŝoności algorytmów. Elementy analizy algorytmów. Rozmiar danych, złoŝoność czasowa i pamięciowa. Typy złoŝoności: konieczna, wystarczająca, średnia. Notacja asymptotyczna, rzędy wielkości funkcji. Algorytmy rekurencyjne, przykłady. Rozwiązywanie równań rekurencyjnych na potrzeby analizy algorytmów rekurencyjnych. Wyszukiwanie. Analiza wybranych metod: wyszukiwanie liniowe, wyszukiwanie binarne, wyszukiwanie interpolacyjne. Problem wyboru (selekcja). Sortowanie. Analiza wybranych algorytmów: sortowanie przez wstawianie, przez selekcję, przez scalanie, przez kopcowanie, szybkie. Model drzew decyzyjnych i twierdzenie o dolnym ograniczeniu na czas działania algorytmów sortujących za pomocą porównań. Sortowanie w czasie liniowym. Techniki projektowania algorytmów: dziel i zwycięŝaj, programowanie dynamiczne, algorytmy zachłanne, przeszukiwanie z nawrotami, heurystyki. Ilustracja omawianych metod na konkretnych przykładach (problem najdłuŝszego wspólnego podciągu, kodowanie Huffmana, algorytm Kruskala, wyznaczanie cyklu Hamiltona) Abstrakcyjne struktury danych. Stosy, kolejki, kolejki priorytetowe, słowniki. Metody implementacji powyŝszych struktur (listy, kopce binarne, drzewa, drzewa poszukiwań binarnych) i ich zastosowania. Mieszanie (haszowanie). Metody rozwiązywanie kolizji. Podstawowe algorytmy grafowe: przeszukiwanie wszerz i w głąb. Problemy obliczeniowo trudne: NP-zupełność, nierozstrzygalność. Zaliczanie ćwiczeń: ocena bieŝących kolokwiów. Egzamin pisemny z zadań i teorii. Spis zalecanych lektur 1. T.H. Cormen, Ch.E. Leiserson, R.L. Rivest, C. Stein: Wprowadzenie do algorytmów, WNT 2007 (wyd. 8). 2. A.V. Aho, J.E. Hopcroft, J.D. Ullman: Algorytmy i struktury danych, Helion L. Banachowski, K. Diks, W. Rytter: Algorytmy i struktury danych, WNT 2006 (wyd. 5). 4. R. Sedgewick: Algorytmy w C++, Wydawnictwo ReadMe M. Sysło: Algorytmy, WSiP 1997.

4 Nazwa ANALIZA MATEMATYCZNA Kod Typ Poziom ANM203 obowiązkowy Rok studiów, semestr I, 2 ćwiczenia dr Joanna Ger brak Cele Posługiwania się aparatem analizy matematycznej i opisu zagadnień w języku analizy matematycznej; korzystania z pakietów oprogramowania analizy matematycznej i interpretacji wyników 1. Zbiór liczb rzeczywistych i jego własności. 2. Funkcje: definiowanie funkcji, ciągi, podstawowe własności funkcji rzeczywistych. 3. Ciągi i szeregi liczbowe: indukcja, ciągi ograniczone, działania na ciągach, podciągi, pojęcie granicy, rozbieŝność, szeregi o wyrazach dodatnich, kryteria zbieŝności. 4. Granica funkcji, ciągłość: działania na granicach, warunki istnienia granicy, ciągłość funkcji, ciągłość funkcji elementarnych, własności funkcji ciągłych, 5. Ciągi i szeregi funkcji: zbieŝność punktowa i jednostajna, szeregi potęgowe. 6. Pochodna i róŝniczka funkcji: pochodna i jej sens geometryczny, pochodne funkcji elementarnych, działania na pochodnych, pochodne wyŝszych rzędów. 7. Pewne zastosowania rachunku róŝniczkowego: twierdzenie Rolle'a, twierdzenie Lagrange'a, ekstrema lokalne, przedziały monotoniczności, reguła de l'hospitala, ogólny schemat badania funkcji. wzór Taylora. 8. Całka nieoznaczona: definicja i wzory rachunkowe, metody całkowania, całkowanie funkcji wymiernych, całkowanie niewymierności, całki funkcji trygonometrycznych. 9. Całka oznaczona: całka Riemanna, wzór Newtona-Leibniza, całki niewłaściwe, zastosowania. 10. Rachunek róŝniczkowy i całkowy funkcji wielu zmiennych. 11. Równania róŝniczkowe: problemy prowadzące do równań róŝniczkowych, metody rozwiązywania prostych równań róŝniczkowych. Egzamin pisemny z teorii i jej zastosowania. Spis zalecanych lektur 1. A. Birkholz, Analiza matematyczna dla nauczycieli, PWN, J. Ger, Kurs matematyki dla chemików, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, F. Leja, Rachunek róŝniczkowy i całkowy, PWN, 1973.

5 Nazwa ARCHITEKTURA KOMPUTERÓW Kod Typ Poziom AKO309 obowiązkowy Rok studiów, semestr I, 2 dr Joachim Włodarz Wstęp do Informatyki Cele Prezentacja struktury oraz sposobu działania systemów komputerowych, ze szczególnym uwzględnieniem ch elementów i modułów funkcjonalnych spotykanych we współczesnych implementacjach. Wprowadzenie do programowania niskopoziomowego. Wstęp: podstawowe pojęcia i kamienie milowe architektury komputerów, wielopoziomowa struktura systemów komputerowych, przykłady współczesnych systemów. Podstawowa organizacja systemów komputerowych: procesory, pamięć operacyjna, pamięć masowa, urządzenia wejścia/wyjścia. Poziom układów logicznych: algebra Boole a, układy logiczne, elementy układów pamięci, elementy układów procesora i połączeń wewnątrzsystemowych, interfejs wejścia/wyjścia, przykłady. Poziom mikroarchitektury: ścieŝka danych procesora, mikrorozkazy, sterowanie na poziomie mikrorozkazów, reguły projektowe i przykłady. Poziom konwencjonalnej listy rozkazów: przegląd ogólny, typy danych i formaty rozkazów, adresowanie, typy rozkazów, sterowanie wykonaniem ciągu rozkazów, przykłady. Poziom systemu operacyjnego: pamięć wirtualna, wirtualne rozkazy wejścia/wyjścia, wirtualne rozkazy dla przetwarzania równoległego, przykłady. Poziom języka asemblera: wprowadzenie do programowania w języku asemblera, makra, biblioteki i inne środki pomocnicze, proces asemblacji i asemblery, konsolidacja modułów i rozmieszczanie w pamięci. Architektury systemów równoległych: wielowątkowość na poziomie układu, procesory wielordzeniowe, multiprocesory z pamięcią współdzieloną, multikomputery przekazujące komunikaty. Egzamin pisemny (test komputerowy), zaliczenie Spis zalecanych lektur 1. A. Tanenbaum, Strukturalna organizacja systemów komputerowych, Helion W. Stallings, Organizacja i architektura systemu komputerowego, WNT L. Null, J. Lobur, Struktura organizacyjna i architektura systemów komputerowych, Helion 2004.

6 Nazwa BAZY DANYCH Kod Typ Poziom BDA307 obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 1 4 godziny tygodniowo dr Rafał Tyrala Brak Cele Spis zalecanych lektur Zapoznanie z podstawami baz danych. Omówienie modelu relacyjnego i języka SQL. Przedstawienie zagadnień projektowania baz danych. Wprowadzenie do problematyki systemów baz danych: pojęcie bazy danych i systemu zarządzania bazą danych. UŜytkownicy, architektura i zalety stosowania systemów baz danych. Modelowanie danych: model związków encji (entity relationship E/R) jako jeden z fundamentalnych modeli wykorzystywanych przy projektowaniu baz danych. Relacyjny model danych i algebra relacji: atrybuty, dziedziny atrybutów, krotki i relacje; operacje na relacjach, integralność danych (klucze, klucze obce). ZaleŜności funkcyjne. Rozkład bez straty danych i bez straty zaleŝności funkcyjnych. Postacie normalne. SQL jako standardowy język systemów relacyjnych. Kwerendy wybierające, selekcja, sortowanie, grupowanie, funkcje agregujące DML - usuwanie, aktualizacja i dołączanie danych DDL - Operacje na strukturach. Indeksy poprawianie czasu wykonania zapytania. Transakcje. Motywacja i własności (ACID). Przetwarzanie transakcji, blokady i poziomy izolacji. Projektowanie relacyjnych baz danych, architektura klient-serwer. system zabezpieczeń (administrowanie bazą danych, wielodostępność bazy danych). Egzamin pisemny z zadań i teorii 1. H. Garcia-Molina, J.D. Ullman, J. Widom, Systemy baz danych. Pełny, WNT, Warszawa C.J. Date, Wprowadzenie do systemów baz danych, WNT, Warszawa T. Pankowski; Podstawy baz danych, PWN, Warszawa Thomas M. Connolly, Carolyn E. Begg, Systemy baz danych, Warszawa, RM 2004.

7 Nazwa ELEMENTY GRAFIKI KOMPUTEROWEJ Kod Typ Poziom ABC123 obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 4 dr hab. Marek Siemaszko, prof. UŚ Cele Algebra liniowa z geometria analityczną Algorytmy i struktury danych Zapoznanie się z mi zagadnieniami grafiki. Poznanie metod i algorytmów stosowanych w grafice komputerowej. Grafika komputerowe podstawowe pojęcia i definicje. Budowa ludzkiego oka, percepcja obrazu przez człowieka. Systemy grafiki. Sprzęt i oprogramowanie dla potrzeb grafiki komputerowej. Graficzne interfejsy uŝytkownika. Formaty plików w grafice komputerowej: formaty dla grafiki rastrowej, formaty dla grafiki wektorowej. Przestrzenie (modele) barw w grafice komputerowej: modele kojarzone ze sprzętem, modele kojarzone z uŝytkownikiem, modele niezaleŝne. Podstawowe operacje rastrowe w grafice dwuwymiarowej: rysowanie (wyświetlanie) prymitywów graficznych, wypełnianie zamkniętego obszaru, obcinanie. Przekształcenia geometryczne 2D i 3D podstawy matematyczne. Przekształcenia 2D: przesunięcie równoległe (translacja), skalowanie, obrót (rotacja). Składanie przekształceń 2D. Przekształcenia 3D: Translacja, skalowanie, obrót. Składanie przekształceń 3D. Reprezentacja przestrzeni trójwymiarowej na płaszczyźnie: rzutowanie równoległe, rzutowanie perspektywiczne. Rzutowanie a fotografia, wirtualna kamera. Opis obiektów dla potrzeb grafiki komputerowej: modelowanie obiektów 2D: interpolacja krzywych, krzywe Béziera, krzywe B-sklejane Podstawy modelowania powierzchni i brył. Eliminacja powierzchni zasłoniętych podstawowe algorytmy. Oświetlenie obiektów modelowanie oświetlenia: oddziaływanie światła z materią modele odbicia światła, cieniowanie powierzchni. Oświetlenie globalne: metoda śledzenia promieni, metoda bilansu energetycznego. Rendering. Podstawy komunikacji człowiek-komputer. Egzamin pisemny Spis zalecanych lektur 1. J. D. Foley i In.,: Wprowadzenie do grafiki komputerowej, WNT J. Zabrodzki (red.): Grafika komputerowa metody i narzędzia, WNT M. Jankowski: Elementy grafiki komputerowej, WNT

8 Nazwa FILOZOFIA Z ELEMENTAMI ANALIZY JĘZYKA Kod Typ Poziom PIN106 obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 4 Liczba punktów 2 dr BoŜena Kołek brak Cele Student poznaje problematykę filozoficzną ze szczególnym uwzględnieniem następującej grupy zagadnień:1) spory dotyczące języka pojmowanego jako narzędzie przekazu informacji i interpretacji w perspektywie jego związku z fizyczną naturą świata, nauką, kulturą; 2) współczesne stanowiska filozoficzne traktujące język jako przedmiot filozofii; 3) problematykę modelowania ludzkiego rozumienia świata poprzez język; 4) relacje pomiędzy wymiarem semantycznym, syntaktycznym a pragmatycznym języka. Znajomość wspomnianych zagadnień ma wpływ na szeroko rozumiane kompetencje językowe. 1) Wprowadzenie do problematyki filozoficznej rys historyczny; 2) Język w procesie epistemologicznym; 3) Zagadnienia filozofii analitycznej; 4) I i II filozofia L. Wittgenstaina myśl, zdanie, gry językowe; 5) Sens i znaczenie; 6) Znaczenie i prawda; 7) Syntaktyka, semantyka, pragmatyka; 8) Język naturalny a język nauki; 9) Teoria deskrypcyjna i jej krytyka; 10) Język w perspektywie filozofii hermeneutycznej; 11) Interpretacja filozoficzna a analiza języka; 12) Symbol jako komunikat; 13) Język w metafizyce; 14) Wiedza językowa i pozajęzykowa; 15) Kompetencje językowe w informatyce. Egzamin ustny Spis zalecanych lektur 1. K. Ajdukiewicz, Język i znaczenie, w: tegoŝ, Język i poznanie, tom I, Warszawa: PWN K. Ajdukiewicz, Obraz świata i aparatura pojęciowa, w: tegoŝ, Język i poznanie, tom I, Warszawa: PWN L. Wittgenstein, Dociekania Filozoficzne, Warszawa: PWN L.Wittgenstein, Tractatus logico-philosophicus, Warszawa: PWN Barbara Stanosz (red.), Fragmenty filozofii analitycznej. Filozofia języka, Warszawa Rudolf Carnap, Znaczenie i konieczność, w: tegoŝ, Pisma semantyczne, Warszawa: Aletheia W.v.O. Quine, Znaczenie, w: tegoŝ, Na tropach prawdy, Warszawa D. Davidson, Semantyka dla języków naturalnych, w: tegoŝ, Eseje o prawdzie, języku i umyśle, Warszawa: PWN G. Frege, Sens i znaczenie, w: tegoŝ, Pisma Semantyczne, Warszawa: PWN B. Russell, Problemy filozofii, Warszawa: PWN 1995.

9 Nazwa FIZYKA Kod Typ Poziom FIZ206 obowiązkowy Rok studiów, semestr I, 1 ćwiczenia 3 godziny tygodniowo dr hab. Krzysztof Wójcik brak Cele Spis zalecanych lektur Zapoznanie z mi zjawiskami fizycznymi oraz ich opisem matematycznym i tworzeniem modeli opisywanych zjawisk. Opanowanie umiejętności analizowania obserwowanych zjawisk, weryfikacji modeli rzeczywistego świata oraz umiejętności przewidywania zdarzeń i stanów na podstawie znanych modeli. Pokazanie ścisłych więzi fizyki z innymi dziedzinami wiedzy, w szczególności z naukami technicznymi. Mechanika: kinematyka, prawa dynamiki Newtona (ruchy, postępowy i obrotowy), Energia, praca i moc, przekształcenie Galileusza, prawo ciąŝenia powszechnego, pole grawitacyjne, nieinercjalne układy odniesienia i pseudosiły bezwładności. Postulaty szczególnej teorii względności, przekształcenie Lorentza Drgania i fale: proste drgania harmoniczne, tłumienie drgań, drgania wymuszone i rezonans. Równanie fali, interferencja i dyfrakcja, fala stojąca, energia fali. Elektryczność i magnetyzm: Pole elektrostatyczne, natęŝenie pola i potencjał. Właściwości elektryczne materiałów, opór elektryczny i przewodność elektryczna. Bilans energii w obwodzie elektrycznym, siła elektromotoryczna, prawa Kirchhoffa. Liniowe i nieliniowe elementy obwodu elektrycznego. Pole magnetyczne, indukcja i natęŝenie pola magnetycznego. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej, pole elektromagnetyczne. Równania Maxwella i fale elektromagnetyczne. Optyka: Interferencja i dyfrakcja światła. PrzybliŜenie optyki geometrycznej, przyrządy optyczne. Zjawisko fotoelektryczne i dwoista natura (dualizm) promieniowania elektromagnetycznego. Dualizm korpuskularno falowy materii. Hipoteza L. de Broglie a. Fale materii i ich właściwości, zasada nieoznaczoności, budowa atomu, rodzaje wiązań międzyatomowych i struktura ciała stałego. Półprzewodniki: Model pasmowy ciała stałego, przewodniki, półprzewodniki i izolatory. Podstawy fizyczne działania wybranych urządzeń półprzewodnikowych. Zaliczenie ćwiczeń. Egzamin pisemny, egzamin ustny w drugim terminie 1. D. Halliday, R. Resnick, J. Walker, Podstawy fizyki, t 1 5, PWN. 2. N. Garcia, A. Damask, Physics for Computer Science Students, John Wiley & Sons. 3. J. Orear, Fizyka, t. 1 i 2, WNT H. D. Young, and R. A. Friedman, Sears and Zemansky s University Physics 12th Edition with modern physics, Pearson, Addison Wesley 2008.

10 Nazwa MATEMATYKA DYSKRETNA Kod Typ Poziom MDY204 obowiązkowy Rok studiów, semestr I, 2 ćwiczenia dr hab. Mieczysław Kula Cele Algebra liniowa z geometrią analityczną Opanowanie umiejętności: interpretowania pojęć z zakresu informatyki w terminach teorii grafów i rekurencji stosowania ich do rozwiązywania problemów o charakterze informatycznym; tworzenia i oceny złoŝoności prostych algorytmów teorioliczbowych i kombinatorycznych. 1. Elementy teorii liczb: liczby pierwsze, jednoznaczność rozkładu, NWD, algorytm Euklidesa, równania diofantyczne; kongruencje, arytmetyka modularna, ciała skończone, małe twierdzenie Fermata i twierdzenie Eulera; sito Eratostenesa, testy pierwszości, algorytm Rabina, rozkład liczby na czynniki, algorytm Fermata. Algorytm szyfrujący RSA i warunki jego bezpieczeństwa. 2. Kombinatoryka: rozmieszczenie przedmiotów w pudełkach; permutacje, kombinacje, wariacje; symbole dwumianowe Newtona i ich własności. Algorytmy generujące proste obiekty kombinatoryczne: permutacje, wariacje, podzbiory zbioru; generowanie losowych obiektów kombinatorycznych; złoŝoność obliczeniowa i przykłady zastosowań takich algorytmów. 3. Metody zliczania obiektów: metoda bijektywna; reguła włączania i wyłączania; rekurencja i funkcje tworzące. 4. Elementy teorii grafów: podstawowe pojęcia; minimalne drzewo rozpinające; problem minimalnych odległości; grafy Eulera i Hamiltona, problem komiwojaŝera. Zaliczenie ćwiczeń: ocena bieŝących kolokwiów Egzamin pisemny i ustny Spis zalecanych lektur 1. R.L. Graham, D.E. Knuth, O. Patashnik, Matematyka konkretna, PWN J. Grygiel, Wprowadzenie do matematyki dyskretnej. Wyd. EXIT N. Koblitz, Wykład z teorii liczb i kryptografii, WNT W. Lipski, Kombinatoryka dla programistów, WNT R. J. Wilson, Wprowadzenie do teorii grafów. PWN 2007.

11 Nazwa PODSTAWY INśYNIERII OPROGRAMOWANIA Kod Typ Poziom PIO306 obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 2 dr Marek Wojtylak Programowanie Cele Znajomość tworzenia ch artefaktów wspomagających programowanie. Pisanie dokumentu wymagań, przypadków uŝycia. Umiejętność wizualizacji projektu oprogramowania. Ocena przydatności róŝnych metodologii przy konkretnym projekcie. Umiejętność: oszacowania złoŝoności projektu, zaplanowania testowania nisko- oraz wysokopoziomowego. Zasady projektowania klas i struktur klas. Karty CRC. Analiza wymagań i zapis jej w dokumentach. Zasady tworzenia specyfikacji. Korzystanie z istniejących bibliotek oraz wzorców. Pisanie przypadków uŝycia. RóŜne metodologie programowania metodyka strukturalna, programowanie obiektowe, XP (programowanie ekstremalne), Rational Unified Process, XPrince. Metodyka testowania kod źródłowy, moduły, aplikacja, TDD, testowanie ekstremalne, testy akceptacyjne. Narzędzia tworzenia oprogramowania UML, kontrole wersji (Subversion), wspomaganie testowania. Szacowanie oprogramowania- terminy, koszty. Punkty funkcyjne. Harmonogramy. Iteracyjne podejście do tworzenia oprogramowania. Refaktoryzacja. Przygotowanie fragmentów projektu systemu informatycznego specyfikacje wymagań, przypadki uŝycia, diagramy klas, sekwencji w UML. Egzamin ustny obrona projektu. Spis zalecanych lektur 1.S. McConnell, Szacowanie oprogramowania, APN PROMISE, D. Astels, G. Miller, M. Novak, extreme programing, Helion, M. Fowler, UML w kropelce, Oficyna Wydawnicza LTP, P. Kruchten, Rational Unified Process od strony teoretycznej, WNT, J. Spolsky, Zarządzanie projektami informatycznymi. Subiektywne spojrzenie programisty. Helion, J.R. Richardson, W. A. Gwaltney Jr., Sprzedaj swój program, Helion, I. Somerville, InŜynieria oprogramowania, WNT, A. Cockburn, Jak pisać efektywne przypadki uŝycia, WNT, 2004

12 Nazwa PODSTAWY LOGIKI I TEORII MNOGOŚCI Kod Typ Poziom LTM201 Obowiązkowy Podstawowy Rok studiów, semestr I, 1,2 Liczba punktów 10 Wykład ćwiczenia 30 tygodni 30 tygodni Polski prof. dr hab. Marek Zaionc Brak Cele Spis zalecanych lektur Zapoznanie studentów z mi pojęciami i narzędziami matematyki stosowanymi w informatyce. Wprowadzenie fundamentalnych obiektów matematycznych i ich własności. 1. Rachunek zdań i rachunek predykatów. 2. Aksjomatyka teorii mnogości, aksjomaty sumy, ekstensjonalności, przecięcia, pary. Iloczyn kartezjański, relacje, relacja równowaŝności, rozkłady zbiorów. 3. Konstrukcja von Neumanna liczb naturalnych, twierdzenie o indukcji, własności liczb. Definiowanie przez indukcje. Zasada minimum, Zasada maksimum. 4. Konstrukcja liczb całkowitych, działania na liczbach całkowitych. Konstrukcja liczb wymiernych. 5. Konstrukcja Cantora liczb rzeczywistych, działania i porządek. 6. Funkcje, twierdzenie o faktoryzacji. Obrazy i przeciwobrazy zbiorów. 7. Teoria mocy. Zbiory przeliczalne, własności. Zbiór liczb całkowitych i wymiernych jest przeliczalny. Zbiór liczb rzeczywistych jest nieprzeliczalny. Zbiory {0, 1}N i NN nie są przeliczalne. 8. Zbiór 2N _ R. Twierdzenie Knastera Tarskiego (dla zbiorów). 9. Lemat Banacha. Twierdzenie Cantora-Bernsteina, (warunki równowaŝne). Twierdzenie Cantora. Zbiory mocy kontinuum. 10. Zbiory uporządkowane. Lemat Kuratowskiego Zorna. Przykłady dowodów przy pomocy lematu. 11. Zbiory dobrze uporządkowane. Twierdzenie o indukcji. Liczby porządkowe. 12. Zbiory liczb porządkowych. Twierdzenie o definiowaniu przez indukcje pozaskończonej. Twierdzenie Zermelo. Przedmiot jest prowadzony przez dwa semestry. Po semestrze pierwszym zaliczenie. Po semestrze drugim zaliczenie i egzamin pisemny. 1. K. Kuratowski, Wstęp do teorii mnogości i topologii. 2. H. Rasiowa, Wstęp do matematyki współczesnej, PWN 1971, 1984, K. Kuratowski, A. Mostowski, Teoria mnogości, PWN Wykłady ze Wstępu do teorii mnogości z UW autor: prof. Jerzy Tiuryn. 5. Wykłady ze "Wstępu do teorii mnogości" z UW autor: prof. Paweł Urzyczyn. 6. Wykład "Logika dla informatyków z UWr autor: prof. Leszek Pacholski. 7. Materiały dydaktyczne przygotowane w ramach projektu Opracowanie programów nauczania na odległość na kierunku studiów wyŝszych Informatyka.

13 Nazwa PODSTAWY METOD PROBABILISTYCZNYCH Kod Typ Poziom PMP205 obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 2 ćwiczenia dr hab. Katarzyna Horbacz brak Cele Umiejętność obliczania prawdopodobieństwa zdarzeń. Umiejętność konstruowania prostych zjawisk losowych, w tym modelu doświadczeń niezaleŝnych, schematu Bernoulliego. Określania zmiennych losowych, wyznaczania ich rozkładów (dystrybuant), wartości oczekiwanej, wariancji i odchylenia standardowego. Przeprowadzanie prostego wnioskowania statystycznego. Pojęcie prawdopodobieństwa, przestrzeń zdarzeń, prawdopodobieństwo warunkowe i całkowite, wzór Bayesa, niezaleŝność zdarzeń. Pojęcie zmiennej losowej, jej rozkład i parametry rozkładu (dystrybuanta, wartość średnia, wariancja, odchylenie standardowe, momenty). Zmienne losowe dyskretne rozkłady: Bernoulliego, binomialny, geometryczny, Poissona. Zmienne losowe ciągłe, rozkłady: jednostajny, niczy, gamma, normalny, beta. Rozkład zmiennych losowych wielowymiarowych (rozkład dwuwymiarowy, rozkład warunkowy, niezaleŝność dwóch zmiennych losowych). Macierze kowariancji i korelacji. Prawa wielkich liczb, centralne twierdzenie graniczne. Podstawowe pojęcia statystyki: populacja, próbka, statystyka, estymator. Rozkłady próbkowe (χ2, t- Studenta, F-Snedecora). Estymacja parametryczna i nieparametryczna. Estymacja punktowa i przedziałowa. Testowanie hipotez statystycznych i przedziały ufności. Przykłady zastosowań, symulacje, testy permutacyjne. Egzamin pisemny z zadań i z teorii Spis zalecanych lektur 1. J. Jakubowski, R. Sztencel, Rachunek prawdopodobieństwa dla prawie kaŝdego, Script, A. Plucińska, E. Pluciński, Probabilistyka. Rachunek prawdopodobieństwa, statystyka matematyczna, procesy stochastyczne, PWN, W. Krysicki i współautorzy, Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna w szadaniach, część I i II, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.

14 Nazwa PODSTAWY SZTUCZNEJ INTELIGENCJI Kod Typ Poziom obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 1 dr Adrian Bruckner brak Cele Spis zalecanych lektur Przedstawienie ch metod sztucznej inteligencji, w tym konstruowania systemów ekspertowych, pozyskiwania i zapisu wiedzy, technik wnioskowania, przeszukiwania przestrzeni stanów oraz uczenia maszynowego. Wprowadzenie w podstawowe zagadnienia sztucznej inteligencji, wskazanie zakresu badań nad sztuczną inteligencją. Sformułowanie zadania wnioskowania. Systemy ekspertowe budowa bazy wiedzy, baza wiedzy z ograniczeniami. Systemy ekspertowe dokładne i przybliŝone. Wnioskowanie w przód i wstecz Wnioskowanie w deklaratywnym języku PROLOG, przykładowe predykaty. Budowa i przykłady systemów automatycznego wnioskowania. Zadanie przeszukiwania przestrzeni stanów. Pojęcie stanu początkowego, operatora stanów, stanu końcowego. Wnioskowanie, jako zadanie przeszukiwania, strategie przeszukiwania w głąb i wszerz, wybrane strategie przeszukiwania. heurystycznego, algorytm przeszukiwania z nawrotami. Strategie gier dwuosobowych, algorytm min max, przycinanie alfa-beta. Uczenie maszynowe, omówienie zasady uczenia z nauczycielem, ocena wyniku uczenia nadzorowanego, walidacja. Pojęcie funkcji błędu, problem generalizacji, rola zbioru trenującego, testowego. Uczenie klasyfikacji. Sztuczne sieci neuronowe. Metody uczenia perceptronu wielowarstwowego, algorytm wstecznej propagacji błędu. Funkcje aktywacji. Sieci neuronowe dla problemów klasyfikacji. Egzamin pisemny i ustny z zadań i teorii. 1. G. Luger: Artificial Intelligence: Structures and Strategies for Complex Problem Solving, Addison- Wesley, Cichosz: Systemy uczące się, WNT A. Niederliński: Regułowe systemy ekspertowe, Wyd. Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego, J. śurada, M. Barski, M. Jędruch: Sztuczne sieci neuronowe, PWN 1996.

15 Nazwa PRAWO INFORMATYCZNE Kod Typ Poziom ABC123 obowiązkowy Rok studiów, semestr III, 5 Liczba punktów 2 dr Małgorzata Gajos Cele Spis zalecanych lektur brak Celem jest zapoznanie studentów z podstawami prawa informatycznego, zasadami przetwarzania i ochrony informacji w społeczeństwie informacyjnym i dobie szybkiego rozwoju technologii informatycznych i technik porozumiewania się. Podstawowe wiadomości z teorii prawa. Przepisy i źródła prawa informatycznego. Prawna ochrona programów komputerowych (programy komputerowe (PK) i systemy ich ochrony prawnej, autorskoprawna ochrona PK, ochrona PK na gruncie prawa własności przemysłowej, ochrona PK na gruncie kodeksu cywilnego, ochrona PK w świetle prawa międzynarodowego). Prawna ochrona informacji i baz danych (przestępstwa przeciwko ochronie informacji, ochrona baz danych). Prawna ochrona topografii układów scalonych. Prawo a Internet (prawne uwarunkowania rozwoju Internetu, ochrona domen internetowych, przestępczość w sieciach). Umowy z zakresu informatyki. Egzamin pisemny 1. Barta J., Czajkowska-Dąbrowska M., Ćwiąkalski Z., Markiewicz R., Traple E.: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz. Zakamycze Barta J., Markiewicz R.: Prawo i Internet Fischer B., Skruch M., Szewczyk P.: Wzory umów w prawie komputerowym. Zakamycze Fisher B.: Przestępstwa komputerowe i ochrona informacji. Zakamycze Hoc S.: Karnoprawna ochrona informacji. Uniwersytet O. Studia i Monografie nr Kuś I., Senda Z.: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Poradnik przedsiębiorcy. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Matlak A.: Prawo autorskie w społeczeństwie informacyjnym. Zakamycze Szewc A., JyŜ G.: Ochrona programów komputerowych, informacji i baz danych

16 Nazwa PROGRAMOWANIE Kod Typ Poziom obowiązkowy Rok studiów, semestr I, 1,2 Liczba punktów 7 30 tygodni 30 tygodni dr Marek Wojtylak brak Cele Spis zalecanych lektur Umiejętność przeglądu prostych kodów. Pisanie, uruchamianie oraz testowanie prostych programów zawierających kilka funkcji z rozdzieleniem interfejsu od implementacji. Umiejętność przeglądu kodów prostych programów obiektowych z dziedziczeniem i polimorfizmem. Pisanie, uruchamianie oraz testowanie prostych programów zawierających, co najmniej jedną klasę z róŝnymi konstruktorami, funkcjami operatorowymi. Umiejętność dostrzegania potencjalnych klas w róŝnych dziedzinach problemu. Projektowanie klasy wraz z jej funkcjonalnością. Pisanie, uruchamianie oraz testowanie prostych programów zawierających kilka klas w tym form. Obiekty, ich typy, toŝsamość, stan. Tworzenie i niszczenie obiektów dynamiczne i automatyczne. Agregacje obiektów. Konstrukcje programistyczne w językach Pascal, C. Implementacje prostych algorytmów sortowanie, wyszukiwanie. Algorytmy iteracyjne metoda Newtona, przybliŝone rozwiązywanie równań. Podprogramy funkcje, procedury, wywoływanie, przekazywanie argumentów, zgodność typów. Projektowanie nagłówków funkcji. PrzeciąŜanie. Zasady testowania programów, przeglądy kodu, test czarnej skrzynki. Algorytmy (podprogramy) rekurencyjne porównanie z iteracyjnymi. Tworzenie własnych list. Algorytmy typu dziel i zwycięŝaj. Tworzenie własnych typów. Obiekty atrybuty, funkcjonalność. Klasa jako projekt obiektu pola metody, hermetyzacja. Struktury klas dziedziczenie, zestawienie, powiązania. Działania na obiektach - język C++, Konstrukcja, destrukcja, inicjacja, kopiowanie, przypisanie, konwersja typu, funkcje operatorowe. Wielokrotne wykorzystanie kodu biblioteki, interfejsy, polimorfizm. Wyjątki i ich obsługa. Szablony, wzorce. Projektowanie interfejsu uŝytkownika. Programowanie zdarzeniowe zdarzenia, komunikaty i ich obsługa. Programowanie na platformie.net, język C#. Kolekcje metody i obszary wykorzystania. Egzamin pisemny i ustny z zakresu umiejętności czytania kodu, inspekcji kodu, projektowania klasy. Napisanie prostej funkcji. Zaprojektowanie nagłówków funkcji. 1. N. Wirth, Algorytmy+Struktury danych =Programy, WNT, B. W. Kerningham, D.M. Ritchie, Język ANSI C, WNT, G. J. Myers, C. Handler, T. Badgett, Todd M. Thomas, Sztuka testowania oprogramowania, Helion, M. Howard, D. LeBlanc, J. Viega, 19 grzechów śmiertelnych Jak naprawić najczęstsze usterki oprogramowania, PWN, Barr, Sztuka analizowania kodu, Helion, B. Stroustrup, Język C++ Wydanie VII, WNT, A. Jones C# Księga przykładów, APN Promise, J. Liberty, Programowanie C#, Helion, J. Albahari, B. Albahari C# 3.0 Leksykon kieszonkowy Wydanie II, Helion, 2008

17 Nazwa PROJEKT ZESPOŁOWY Kod Typ Poziom obowiązkowy Rok studiów, semestr II, 2 Liczba punktów 4 3 godziny tygodniowo prof. dr hab. Lesław Socha Cele Spis zalecanych lektur Znajomość analizy matematycznej, algebry liniowej, rachunku prawdopodobieństwa, podstaw informatyki, modelowania zjawisk fizycznych, elementów sztucznej inteligencji, programowania w C, C++, umiejętność z korzystania z bibliotek graficznych, tworzenia stron internetowych Nabycie umiejętności pracy w kilkuosobowym zespole przy rozwiązywaniu zadań informatycznych. Nabycie umiejętności opracowania dokumentacji projektu. Omówienie ch etapów realizacji projektów Zapoznanie z typowymi realizacjami projektów studenckich Omówienie sposobu dokumentowania projektu Na zajęciach studenci pracują w zespołach nad projektem. Okresowo zespoły prezentują i poddają pod dyskusję na forum grupy w obecności prowadzącego zajęcia stan zaawansowania realizacji projektu. Oddanie projektu w postaci prezentacji programu oraz opracowania pisemnego i zdanie ustne (odpowiedź na pytania dotyczące fragmentów kodu programu) Dla poszczególnych projektów prowadzący podaje zalecaną literaturę.

18 Nazwa PROSEMINARIUM Kod Typ Poziom ABC123 obowiązkowy Rok studiów, semestr III, 5 Liczba punktów 4 seminarium prof. dr hab. Marek Zaionc, prof. dr hab. Leszek Socha, dr hab. Marek Siemaszko, prof. UŚ Cele brak Nauka umiejętności opracowania i przedstawienia w formie komputerowej prezentacji referatu o tematyce informatycznej. Studenci przedstawiają na forum grupy referaty (w formie komputerowej prezentacji multimedialnej) na zaproponowany przez siebie temat z zakresu informatyki. Po wygłoszeniu referatu odbywa się dyskusja nad treścią merytoryczną oraz formą zademonstrowanej prezentacji. Studenci zobowiązani są do dostarczenia prowadzącemu seminarium wersji drukowanej referatu. Ocena jest wypadkową następujących składników: zawartość merytoryczna, forma prezentacji, jakość przekazu, jakość wersji drukowanej. Spis zalecanych lektur 1. T. Negrino: Prezentacje w PowerPoint 2007 PL. Projekty, Helion, E. śurek: Sztuka prezentacji, czyli jak przemawiać obrazem, Wyd. Poltext, E. śurek: Sztuka wystąpień, czyli jak mówić, by osiągnąć cel, Wyd. Poltext, 2004.

19 Nazwa SEMINARIUM DYPLOMOWE Kod Typ Poziom ABC123 obowiązkowy Rok studiów, semestr III, 6 Liczba punktów 10 seminarium prof. dr hab. Marek Zaionc, dr hab. Marek Siemaszko, prof. UŚ Cele brak Przygotowanie studentów do egzaminu dyplomowego. Studenci wygłaszają na forum grupy referaty na tematy wybrane z listy zaproponowanej przez prowadzącego seminarium. Tematy obejmują zagadnienia wchodzące w skład treści programowych realizowanych w trakcie studiów w ramach przedmiotów obowiązkowych. Studenci zobowiązani są do dostarczenia prowadzącemu seminarium wersji drukowanej referatu. Ocena jest wypadkową następujących składników: zawartość merytoryczna referatu, forma prezentacji, jakość przekazu, jakość wersji drukowanej. Spis zalecanych lektur (5)

20 Nazwa SIECI KOMPUTEROWE Kod Typ Poziom SKO310 Obowiązkowy Podstawowy Rok studiów, semestr II, 1 Polski dr Joachim Włodarz Architektura Komputerów Cele Przedstawienie struktury i zasad funkcjonowania sieci komputerowych z uwypukleniem warstwowej organizacji. Dyskusja kluczowych algorytmów i protokołów, istotnych dla poprawnego funkcjonowania sieci i zapewnienia odpowiedniej wydajności pracy. Wprowadzenie do programowania sieciowego. Wstęp: wykorzystanie sieci komputerowych, sprzęt i oprogramowanie sieciowe, usługi i protokoły sieciowe, warstwowa organizacja systemów sieciowych, model referencyjny ISO OSI, standaryzacja rozwiązań sieciowych. Komunikacja w warstwie fizycznej: podstawy teoretyczne, media komunikacyjne i transmisja sygnałów, połączenia kablowe elektryczne oraz optyczne, komunikacja radiowa, optyczna komunikacja bezprzewodowa, wielkoskalowe i globalne infrastruktury komunikacyjne Warstwa łącza: abstrakcja kanału komunikacyjnego, pakiety danych i ramkowanie, protokoły i usługi warstwy łącza, wykrywanie i korekcja błędów, sterowanie dostępem do medium, mostowanie i przełączanie, wybrane technologie (Ethernet, WiFi, Bluetooth). Warstwa sieci: abstrakcja komunikacji host-to-host, usługi warstwy sieci, sieci datagramowe, sieci obwodów wirtualnych. algorytmy trasowania i sterowania ruchem, sterowania obciąŝeniem oraz jakością usług, internetowa implementacja warstwy sieci, protokół IP. Warstwa transportu: abstrakcja komunikacji jednostka-jednostka, usługi warstwy transportu, transmisja połączeniowa i bezpołączeniowa, zwielokrotnianie połączeń, sterowanie przepływnością oraz obsługą błędów, internetowa implementacja warstwy transportu, protokoły TCP i UDP. Warstwa aplikacji: usługi nazewnicze i katalogowe, system nazw domenowych (DNS), protokoły i usługi globalnej sieci, usługi zorientowane plikowo, poczta elektroniczna, rozproszone systemy komputerowe i middleware, grid/cloud computing. Bezpieczeństwo i ochrona danych: środowisko sieciowe a zagroŝenia bezpieczeństwa, bezpieczeństwo komunikacji, mechanizmy ochrony i kryptografia, zapory ochraniające sieci oraz pojedyncze systemy, złośliwe oprogramowanie sieciowe i środki przeciwdziałania, kryteria i standardy bezpieczeństwa. Egzamin pisemny (test komputerowy), zaliczenie Spis zalecanych lektur 1. A. S. Tanenbaum, Sieci Komputerowe, Helion, J.F. Kurose, K.W. Ross, Sieci Komputerowe, Helion, R. Perlman, Interconnections, 2nd Ed., Addison Wesley, 2000.

21 Nazwa SYSTEMY OPERACYJNE Kod Typ Poziom SOP304 Obowiązkowy Podstawowy Rok studiów, semestr II, 1 Polski dr Joachim Włodarz Architektura Komputerów Cele Zapoznanie słuchaczy z wiedzą odnośnie budowy i funkcjonowania współczesnych systemów operacyjnych, z dyskusją wybranych algorytmów istotnych dla poprawnego działania i osiągnięcia odpowiedniej wydajności. Wprowadzenie do programowania systemowego. Wstęp: system operacyjny, jako rozszerzenie sprzętu i zarządca zasobów, ewolucja i taksonomia, podstawowe pojęcia i abstrakcje, odwołania systemowe i struktura wewnętrzna, przykładowe realizacje systemów operacyjnych Procesy i wątki: aktywne jednostki systemowe, komunikacja międzyprocesowa, szeregowanie. Zasoby i zakleszczenia: pasywne jednostki systemowe, zakleszczenia: wykrywanie i odtwarzanie, unikanie i zapobieganie, zagłodzenie. Zarządzanie pamięcią: podstawowe metody, segmentacja, wymiana i stronicowanie, pamięć wirtualna, algorytmy zamiany stron, zagadnienia implementacyjne. Zarządzanie wejściem/wyjściem: zagadnienia sprzętowe i programowe, warstwowa struktura obsługi wejścia/wyjścia, urządzenia zorientowane znakowo blokowo i pakietowo, urządzenia dyskowe, Systemy plikowe: pliki, jako abstrakcje zbiorów danych, systemy katalogowe, przykładowe implementacje. Obsługa multimediów: wprowadzenie, szeregowanie przetwarzania, składowanie i pamięć podręczna. Systemy wieloprocesorowe: wsparcie sprzętowe, synchronizacja i szeregowanie. Egzamin pisemny (test komputerowy), zaliczenie Spis zalecanych lektur 1. A. Silberschatz, P. Galvin, G. Gagne, Podstawy systemów operacyjnych, WNT, A.S. Tanenbaum, Modern Operating Systems, 3rd Ed., Prentice Hall, A. S. Tanenbaum, A. W. Woodhull, Operating Systems: Design and Implementation, 3rd Ed., Prentice Hall, 2006.

22 Nazwa WSTĘP DO INFORMATYKI Kod Typ Poziom WIN312 obowiązkowy Rok studiów, semestr I, 1 dr Joachim Włodarz Brak Cele Przegląd najbardziej istotnych zagadnień związanych z informatyką, wprowadzenie do efektywnego wykorzystania systemów komputerowych i sieciowych Wstęp: zarys historyczny, podstawowe pojęcia i metodologia, informatyka w nauce i technologii, aspekty społeczne, etyczne i prawne Podstawy: dane, przetwarzanie danych, algorytmy, koncepcja języka programowania, paradygmaty programowania, abstrakcja i modelowanie, obliczenia numeryczne i symboliczne. Systemy komputerowe: koncepcja, organizacja i funkcjonowanie, wybrane realizacje, komputery osobiste, wirtualizacja Oprogramowanie: systemy operacyjne i oprogramowanie systemowe, oprogramowanie narzędziowe i uŝytkowe, aplikacje uŝytkownika, interfejs programisty, interfejs uŝytkownika Dane: organizacja, zagadnienia wymiany i udostępniania, rekordy, pliki i systemy plikowe, bazy danych i ich eksploracja, udostępnianie sieciowe, bezpieczeństwo danych. Technologie sieciowe: organizacja i funkcjonowanie sieci komputerowych, sieci lokalne i rozległe, Internet, typowe usługi sieciowe, zagroŝenia bezpieczeństwa. Egzamin pisemny (test komputerowy), zaliczenie. Spis zalecanych lektur 1. A. Kisielewicz, Wprowadzenie do informatyki, Helion, J.G. Brookshear, Informatyka w ogólnym zarysie, WNT A. Tanenbaum, Strukturalna organizacja systemów komputerowych, Helion, 2006.

23 II (B) Opisy przedmiotów do wyboru

24 Nazwa ALGORYTMY I STRUKTURY DANYCH II Kod Typ Poziom PSW601.3 do wyboru Rok studiów, semestr III, 2 dr Michał Baczyński Algorytmy i struktury danych Cele Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: - implementowania omawianych struktur danych w wybranym języku algorytmicznym wysokiego poziomu; - zapisywania i analizowania złoŝonych algorytmów; - modelowania problemów praktycznych w języku teorii grafów; - rozumienia wpływu doboru struktur danych i algorytmów na czas działania programów komputerowych; - wyznaczania górnego ograniczenia złoŝoności wybranych problemów. Implementacja wybranych algorytmów omawianych w trakcie "Algorytmy i struktury danych". ZrównowaŜone drzewa BST: drzewa AVL, drzewa czerwono-czarne. Programowanie dynamiczne. Wybrane algorytmy grafowe; problem najkrótszych dróg (algorytm Dijkstry, algorytm Bellmana- Forda, algorytm Floyda-Warshalla). Problem wyszukiwania wzorca: analiza wybranych algorytmów (algorytm Rabina-Karpa, algorytm Knutha-Morrisa-Prata, algorytm bazujący na automacie skończonym). Wybrane zagadnienia geometrii obliczeniowej: przecinanie odcinków, wyznaczanie otoczki wypukłej, problem najmniej odległej pary punktów. W trakcie ćwiczeń, które będą odbywały się w pracowni komputerowej, studenci będą mieli moŝliwość napisania programów wykorzystujących omawiany materiał. W szczególności planowane jest korzystanie z serwisów Internetowych pozwalających na testowanie swoich programów. Egzamin ustny z teorii, sprawozdanie pisemne z implementacji wybranych problemów. Spis zalecanych lektur 1. T.H. Cormen, Ch.E. Leiserson, R.L. Rivest, C. Stein, Wprowadzenie do algorytmów, WNT, 2007 (wyd. 8). 2. A.V. Aho, J.E. Hopcroft, J.D. Ullman, Algorytmy i struktury danych, Helion, L. Banachowski, K. Diks, W. Rytter, Algorytmy i struktury danych, WNT, 2006 (wyd. 5). 4. R. Sedgewick, Algorytmy w C++. Grafy, Wydawnictwo ReadMe, S.S. Skiena, M.A. Revilla, Wyzwania programistyczne, WSiP, 2004.

25 Nazwa ANALIZA I PRZETWARZANIE OBRAZÓW CYFROWYCH Kod Typ Poziom do wyboru Rok studiów, semestr III, 1 prof. dr hab. Lesław Socha Cele Spis zalecanych lektur znajomość analizy matematycznej, algebry liniowej, rachunku prawdopodobieństwa, podstaw informatyki. Zapoznanie się z mi metodami analizy obrazów, opracowywania filtrów obrazów dla określonych potrzeb, metod rozpoznawania obrazów. 1. Modelowanie obrazów cyfrowych, modele pikseli, notacja algorytmiczna dla pikseli i dla przeglądu obrazu, miary bliskości obrazów cyfrowych. 2. Przeglądanie obrazu cyfrowego, krzywa geoff, krzywa Hilberta. 3. Transformaty Fouriera, jednowymiarowe ciągłe i dyskretne transformaty Fouriera, dwuwymiarowe ciągłe i dyskretne transformaty Fouriera, 4. Interpolacja obrazu cyfrowego, zagadnienie interpolacji obrazu cyfrowego, interpolacja przez powielanie, pokryciowa, dwuliniowa, przekształcenie afiniczne obrazów cyfrowych. 5. Kwantyzacja skalarna obrazów cyfrowych, wtórna kwantyzacja skalarna, kwantyzacja równomierna i nierównomierna. 6. Binaryzacja obrazów cyfrowych, metoda tablic progowych, metody dyfuzji błędu. 7. Metody filtracji obrazów, filtry dolno i górnoprzepustowe, filtry nieliniowe. 8. Algorytmy wykrywania krawędzi, filtry kombinowane, algorytmy oparte na operatorze Gaussa 9. Metody szkieletyzacji, metody ścieniania, wypalania trawy, metoda MAT. 10. Metody rozpoznawania obrazów, klasyfikacja metod rozpoznania, metody minimalnoodległościowe, metody aproksymacyjne, metody probabilistyczne, metody ciągowe. Egzamin pisemny i ustny z zadań i teorii. 1. W. Skarbek, Metody reprezentacji obrazów cyfrowych, seria Problemy współczesnej nauki, Teoria i zastosowania, Informatyka, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, W. Malina, M. Smiatacz, Metody cyfrowego przetwarzania obrazów, seria Problemy współczesnej nauki, Teoria i zastosowania, Informatyka, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, R. Tadeusiewicz, M. Flasiński, Rozpoznawanie obrazów, seria Współczesna Nauka i Technika, Informatyka, PWN, 1991.

26 Nazwa BAZY DANYCH II Kod Typ Poziom PSW601.1 fakultatywny Rok studiów, semestr III, 1 dr Rafał Tyrala Zalecana wiedza z Bazy danych. Cele Pogłębienie wiedzy z zakresu tworzenia baz danych, rozszerzenie (na przykładzie bazy Oracle ) języka SQL o język programowania bazy PL/SQL. Wprowadzenie w zagadnienia optymalizacji i analizy zapytań, oraz w tematykę bezpieczeństwa przechowywania danych. Spis zalecanych lektur Architektura systemu zarządzania bazą danych, fizyczna struktura bazy, przechowywanie danych. Język SQL i PL/SQL w bazie Oracle Awarie i uszkodzenia systemu i metody odtwarzania danych. Typy indeksów, haszowanie. Optymalizacja zapytań szacowanie kosztu operacji, plan zapytania. Zarządzanie transakcjami zatwierdzanie i wycofywanie, problem zakleszczeń, transakcje rozproszone. Sterowanie współbieŝnością konflikty, blokowanie, znaczniki czasowe. Rozmyte bazy danych. Egzamin pisemny z zadań i teorii 1. H. Garcia-Molina, J.D. Ullman, J. Widom, Implementacja systemów baz danych, WNT, Warszawa C.J. Date, Wprowadzenie do systemów baz danych, WNT, Warszawa J.D. Ullman, J. Widom, Podstawowy z systemów baz danych, WNT, Warszawa K. Loney, Oracle database 10g, Kompendium administratora, Helion E. Honour, P. Dalberth, A. Kaplan, A. Mehta, Oracle w zadaniach, Robomatic 2001.

27 Nazwa HURTOWNIE DANYCH Kod Typ Poziom fakultatywny Rok studiów, semestr III, 2 dr Marek Wojtylak Bazy danych Cele Umiejętność analizy problemów związanych z istniejącymi bazami danych pod kątem korzyści z zastosowania hurtowni danych. Umiejętność projektowania efektywnych hurtowni danych i wykorzystywania do eksploracji danych. Znajomość ch zasad dotyczących optymalizacji i utrzymywania hurtowni danych oraz ocena ich jakości. Typowe architektury hurtowni danych. Wielowymiarowy model analizy. Model danych OLAP (On Line Analitycal Processing) i jego rozszerzenia (ROLAP, MOLAP). Tworzenie i konserwacja hurtowni danych. Kostki danych, wymiary i atrybuty. Agregacja i podział danych. Systemy wspomagania decyzji. Elementy SQL. Przetwarzanie i optymalizacja zapytań wielowymiarowych. Metadane. Zastosowania hurtowni danych. Odkrywanie wiedzy, eksploracja danych. Analiza danych czasowych. Tablica decyzyjna. Systemy tworzenia hurtowni danych. Hurtownie danych w praktyce: SQL Server Przygotowanie hurtowni danych i róŝnych analiz z jej wykorzystaniem. Egzamin ustny: prezentacja i obrona projektu. Spis zalecanych lektur 1. C. Todman, Projektowanie hurtowni danych. WNT, Warszawa M. Jarke, M. Lenzerini, Y. Vassiliou, P. Vassiliadis, Hurtownie danych. Podstawa organizacji i funkcjonowania. WSiP, Warszawa J. Sturm, Microsoft SQL Server 7.0. Hurtownie danych, APN Promise, V. Poe, P. Klauer, S. Brobst. Tworzenie hurtowni danych. WNT, Warszawa D. Mendrala, P. Potasiński, M. Szeliga, D. Widera., Serwer SQL Administracja i programowanie, Helion, 2009

28 Nazwa INFORMATYCZNE WSPOMAGANIE DECYZJI GOSPODARCZYCH Kod Typ Poziom do wyboru Rok studiów, semestr III, 2 dr Damian Brückner brak Cele Spis zalecanych lektur Przedstawienie moŝliwości programu Excel, w tym narzędzi Solver i Analysis ToolPak, przydatnych do wspomagania decyzji gospodarczych. Elementy matematyki finansowej. Wykorzystanie narzędzi programu Excel takich jak tabela przestawna, filtr zaawansowany oraz wbudowanych funkcji przy obliczeniach związanych z analizą czasu pracy, wartością pracy, wartością sprzedaŝy, podatkami, kursem walut, kursami akcji oraz z wartością pieniądza w czasie w tym: kapitalizacją, dyskontowaniem, rachunkiem rentowym. Wykorzystania narzędzia Solver przy wyznaczaniu maksymalnego zysku i minimalizacji kosztów. Analiza typu, co-jeśli. Formatowanie warunkowe. MenedŜer scenariuszy. Szukanie wyniku. Obliczenia na datach. Graficzne przedstawianie danych. Wykorzystanie funkcji tablicowych. Zastosowania regresji liniowej do prognozowania gospodarczego i wyznaczania trendów przy wykorzystaniu narzędzia Analysis ToolPak dostępnego w Excelu. Egzamin praktyczny - rozwiązywanie zadań przy pomocy komputera. 1. M. Sobczyk, Matematyka Finansowa. Podstawy teoretyczne, przykłady, zadania, Agencja wydawnicza Placet, J. Walkenbach, Excel 2003 PL. Biblia, Helion, K. Masłowski, Excel 2003 PL. Ćwiczenia zaawansowane, Helion, 2004.

29 Nazwa KRYPTOGRAFIA I BEZPIECZEŃSTWO KOMPUTEROWE Kod Typ Poziom do wyboru Rok studiów, semestr II, 2 dr hab. Mieczysław Kula Matematyka dyskretna Cele Opanowanie umiejętności: rozpoznawania zagroŝeń bezpieczeństwa informacji znajdowania skutecznych metod usuwania tych zagroŝeń; korzystania z wyspecjalizowanych narzędzi kryptograficznych i tworzenia implementacji prostych algorytmów szyfrujących; 1. Bezpieczeństwo informacji - zagroŝenia i mechanizmy ochrony. 2. Pojęcie systemu kryptograficznego, rodzaje systemów kryptograficznych. 3. Proste algorytmy szyfrowania. 4. Elementy kryptoanalizy. 5. Szyfr Vernama i poufność doskonała. 6. Szyfr AES, RC4 i inne algorytmy symetryczne. 7. Funkcje jednokierunkowe i algorytmy asymetryczne. 8. Zarządzanie kluczami, sterowanie dostępem. 9. Protokoły zapewniające autentyczność i integralność danych. 10. Funkcje skrótu, podpisy cyfrowe. 11. Protokoły z wiedzą zerową. 12. Wybrane zastosowania praktyczne: - protokoły SSL, Kerberos; - regulacje prawne; - bezpieczeństwo transakcji internetowych. Zaliczenie ćwiczeń: ocena zadań programistycznych Egzamin ustny. Spis zalecanych lektur 1. N. Koblitz; Wykłady z kryptografii i teorii liczb. WNT A.J. Menezes, P. van Oorschot, S. Vanstone; Kryptografia stosowana. WNT D. Pipkin; Bezpieczeństwo informacji. WNT D. E. Robling-Denning; Kryptografia i ochrona danych. WNT B. Schneier; Kryptografia dla praktyków. Protokoły, algorytmy i programy źródłowe w języku C. WNT Źródła internetowe.

30 Nazwa KURS ADMINISTROWANIA BAZAMI DANYCH Kod Typ Poziom do wyboru Podstawowy Rok studiów, semestr III, 2 Liczba punktów 4 Polski dr Andrzej Grzybowski Cele Zaliczenie Bazy danych i ewentualnie Bazy danych II Przekazanie podstawowej wiedzy o systemie zarządzania bazą danych (SZBD) na przykładzie systemu baz danych Oracle w oparciu o jego powszechnie stosowaną wersją z uwzględnieniem wiadomości takŝe o jego najnowszym wydaniu. Nabycie przez studentów praktycznych umiejętności, dających solidne podstawy do administrowania złoŝonymi systemami składowania danych, co w efekcie powinno umoŝliwić im spełnienie oczekiwań pracodawców w tym zakresie. Architektura SZBD Oracle struktury logiczne i fizyczne Wykorzystanie narzędzi Oracle SQL Plus i Oracle Enterprise Manager w zagadnieniach administracyjnych Instalacja SZBD Oracle w systemach operacyjnych Windows i Linux Tworzenie baz danych - takŝe z wykorzystaniem narzędzia Oracle Database Configuration Assistant Konfiguracja komunikacji sieciowej - takŝe z wykorzystaniem Oracle Net Configuration Assistant Zarządzanie przestrzeniami tabel i plikami bazy danych Zarządzanie schematami uŝytkowników - ich obiektami, przywilejami i rolami Zarządzanie transakcjami - takŝe z wykorzystaniem nowej przestrzeni tabel wycofania (Flashback) Archiwizacja i przywracanie danych logiczne i fizyczne kopie zapasowe Wykorzystanie narzędzia Recovery Manager (RMAN) do tworzenia fizycznych kopii zapasowych i odtwarzania z nich danych Koncepcja Oracle Data Guard logiczne i fizyczne zapasowe bazy danych (standby databases), klonowanie bazy danych (duplikat bazy) Egzamin pisemny po wcześniejszym zaliczeniu wykonania ćwiczeń laboratoryjnych Spis zalecanych lektur 1. K. Loney: Oracle Database 10g. Kompendium administratora, Wydawnictwo Helion, K. Loney, B. Bryla: Oracle Database 10g. Podręcznik administratora baz danych, Wydawnictwo Helion, M. Hart, R. G. Freeman: Oracle Database 10g. RMAN. Archiwizacja I odzyskiwanie danych, Wydawnictwo Helion, R. G. Freeman, A. Nanda: Oracle Database 11g. Nowe moŝliwości, Wydawnictwo Helion, H. Garcia-Molina, J. D. Ullman, J. Widom: Implementacja systemów baz danych, WNT 2003.