2.4. Kraina Mazowiecko-Podlaska
|
|
- Maciej Sikora
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 2.4. Kraina Mazowiecko-Podlaska CHARAKTERYSTYKA PRZYRODNICZA Kraina Mazowiecko-Podlaska zajmuje część środkowej i wschodniej Polski. Graniczy od północy z krainą Mazursko-Podlaską, od zachodu z krainą Wielkopolsko-Pomorską, a od południa z krainą Małopolską. Podzielona została na 19 mezoregionów przyrodniczoleśnych, zgrupowanych w 7 dzielnic. Według podziału fizycznogeograficznego znajduje się ona głównie w obszarze Europy Zachodniej. Obejmuje podprowincje Nizin Środkowopolskich (makroregiony: Nizina Środkowomazowiecka z wyjątkiem fragmentu na południowym wschodzie, część północno-wschodnia Niziny Południowowielkopolskiej i Wzniesień Południowomazowieckich, Nizina Północnomazowiecka, Nizina Południowopodlaska) oraz niewielki fragment podprowincji Wyżyny Wschodniomałopolskiej (makroregion Wyżyny Lubelskiej część północno-wschodnia). Niewielka część krainy znajduje się w obszarze Europy Wschodniej. Jej północno-wschodni fragment obejmuje podprowincję Wysoczyzn Podlasko- Białoruskich (makroregion Niziny Północnopodlaskiej część południowa i południowozachodnia), natomiast fragment południowo-wschodni wchodzi w skład podprowincji Polesia (makroregiony: Polesie Podlaskie i Wołyńskie) oraz Wyżyny Wołyńsko-Podolskiej (makroregiony: Wyżyna Zachodniowołyńska i Kotlina Pobuża). Najistotniejszą cechą klimatu krainy jest nasilający się ku wschodowi i południowemu wschodowi kontynentalizm, o czym świadczy rosnąca w tych kierunkach amplituda temperatur. Średnia roczna temperatura powietrza w ostatnim okresie waha się od 7,9 o C do 8,4 o C. Temperatura stycznia średnio wynosi od 0,8 o C do 0,2 o C, a lipca od 18,9 o C do 19,6 o C. Na obszarze krainy obserwuje się duże zróżnicowanie opadów, których suma roczna średnio wynosi od 505 do 653 mm. Powierzchnia krainy jest mało zróżnicowana. Dominują krajobrazy staroglacjalne, a wśród nich krajobraz równin peryglacjalnych. Miejscami występują też obszary krajobrazów dolin i równin akumulacyjnych tarasów z wydmami i równin poleskich (np. dzielnica Polesia Podlaskiego). Fragmentami w południowo-wschodniej części krainy (dzielnica Wyżyny Wschodniolubelskiej) spotyka się także krajobrazy wyżynne na skałach węglanowych i lessowych. Na obszarze Krainy przeważają utwory zlodowacenia środkowopolskiego gliny i piaski zwałowe, tworzące mozaikę z piaskami i żwirami wodnolodowcowymi. Miejscami występują fragmenty piasków, żwirów i głazów moren czołowych oraz mułków i piasków w kemach. Tarasy zalewowe większych rzek (Wisły, Bugu, Narwi) utworzone są z piasków i żwirów rzecznych. Nieco inny charakter mają dzielnice Puszczy Kampinoskiej i Puszczy Kurpiowskiej, gdzie piaski tarasów rzecznych tworzą mozaikę z madami rzecznymi i torfami oraz Dzielnica Wyżyny Wschodniolubelskiej, obejmująca margle kredowe, iły i mułki akumulacji jeziornej oraz less. Przeważają na tym terenie siedliska Bśw, co związane jest z występowaniem większości lasów na glebach uboższych bielicowych i rdzawych, wytworzonych z piasków rzecznych tarasów akumulacyjnych. Najuboższe siedliska występują w dzielnicy Puszczy Kurpiowskiej, gdzie 75,2% lasów stanowią siedliska Bśw, a 6,5% Bs. Jedynie dzielnica Wyżyny Wschodniolubelskiej, obejmująca duże powierzchnie utworów lessowych z glebami brunatnymi i płowymi oraz rędziny wykształcone z margli kredowych ma znaczny udział siedlisk Lśw (54,9%). Siedliska wilgotne występują w rozproszeniu na całym terenie; przeważają siedliska uboższe, z glebami glejobielicowymi, mniej jest siedlisk żyźniejszych, z glebami glejowymi i opadowo-glejowymi. Większy udział siedlisk wilgotnych spotykany jest w dzielnicy Polesia Podlaskiego (ok. 20%), gdzie występuje dużo podmokłych terenów. 113
2 Siedliska bagienne, związane z glebami organicznymi, występują na tym terenie sporadycznie, przy czym częściej spotyka się siedliska żyźniejsze - ols (Lb) i ols jesionowy (Lłb), niż siedliska borowe bagienne. Lesistość na terenie krainy jest bardzo mała wynosi zaledwie 19,6 %. Ponadto kraina ta jest także najuboższa ze wszystkich krain pod względem liczby gatunków tworzących drzewostany. Obszar jej znajduje się w zasadzie poza granicami zasięgu świerka, buka i jodły. Role gatunków głównych pełnią: sosna zwyczajna, dąb szypułkowy i bezszypułkowy oraz olsza czarna. S o s n a z w y c z a j n a (So) spotykana jest na każdym siedlisku, a udział jej na siedliskach uboższych jest bliski 100%. Na siedliskach, świeżych bogatych może stanowić domieszkę z brzozą brodawkowatą, rzadziej lipą drobnolistną i grabem zwyczajnym w drzewostanach dębowych. Na ubogich siedliskach wilgotnych i bagiennych tworzy drzewostany z domieszką brzozy omszonej, rzadziej olchy czarnej, a na żyznych bagiennych może stanowić domieszkę w drzewostanach olchowych lub olchowo-brzozowych. Udział drzewostanów sosnowych w poszczególnych dzielnicach wynosi 70-80%, jedynie w dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej jest mniejszy - 44,1 %. D ą b s z y p u ł k o w y (Dbs) na siedliskach żyźniejszych i wilgotniejszych oraz d ą b b e z s z y p u ł k o w y (Dbb) na siedliskach uboższych pełnią ważną rolę lasotwórczą na tym terenie. y dębowe spotykane są na siedliskach Lśw i Lł. Na siedliskach LMśw i LMw dąb jako gatunek współpanujący występuje z sosną zwyczajną i brzozą (brodawkowatą i omszoną), a na siedlisku Lw z olszą czarną i brzozą. Na siedliskach uboższych stanowić może pojedynczą domieszkę w drzewostanach sosnowych. Udział powierzchniowy tego gatunku w lasach nie jest duży, jedynie w dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej na glebach wykształconych z lessów lub utworów kredowych przekracza 30%. O l s z a c z a r n a (Ol) Występowanie drzewostanów olszowych związane jest z żyznymi glebami bagiennymi i wilgotnymi siedlisk Lb, Lłb i Lw. Na innych siedliskach może stanowić jedynie niewielką domieszkę. Udział drzewostanów olszowych jest nieco większy w dzielnicach Polesia Podlaskiego i Wyżyny Wschodniolubelskiej, gdzie zbliża się do 10 %. Z innych gatunków, mających znaczenie lasotwórcze na terenie Krainy IV, wymienić należy, spotykane na większości siedlisk, brzozę brodawkowatą (Brzb) i brzozę omszoną (Brzo) oraz świerk pospolity (Św) w północno-wschodniej części obszaru krainy. Jesion wyniosły (Js) ma często znaczny udział na żyznych siedliskach lasów świeżych, wilgotnych i łęgowych szczególnie w południowo-wschodniej części krainy (dzielnica Wyżyny Wschodniolubelskiej). 114
3 TYPY SIEDLISKOWE LASU BORY Bór suchy - Bs Zajmuje z reguły wierzchołkowe części wydm śródlądowych lub zwydmione piaski starych tarasów rzecznych i wodnolodowcowych; miejsca najbardziej suche, z bardzo głębokim poziomem wody gruntowej. sosnowy o rozluźnionym zwarciu, ok. V bonitacji i bardzo złej jakości technicznej. Warstwa krzaczkowatych porostów (głównie rodzaju Cladonia sp.) jest silnie rozwinięta, a warstwa zielna złożona jest głównie z krzewinek i wąskolistnych traw o skupiskowym występowaniu. Procentowy udział tych siedlisk w lasach nie jest duży, średnio w krainie zajmują 1,1% powierzchni leśnej. Zwraca uwagę jedynie nieco większy udział tych siedlisk w dzielnicy Puszczy Kurpiowskiej, wynoszący 6,5%. Gatunki Bs Chrobotek leśny - Cladonia sylvatica Chrobotek reniferowy - Cladonia rangiferina Chrobotek wysmukły - Cladonia gracilis Chrobotek widlasty - Cladonia furcata Chrobotek - Cladonia cornuta Porost islandzki - Cetraria islandica Widłoząb miotlasty - Dicranum scoparium Mącznica lekarska - Arctostaphyllos uva-ursi Macierzanka piaskowa - Thymus serpyllum Borówka brusznica - Vaccinium vitis-idaea Szczotkicha siwa - Corynephorus canescens Turzyca wrzosowiskowa - Carex ericetorum Trzcinnik piaskowy Calamagrostis epigeios (sporadycznie) SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So IV-V bon. Gatunki dom. I p. - Brzb (sporad.) Podrost - brak Podszyt - jał., so, brzb, jrz, wb piask. - Cladonio-Pinetum Juraszek bór sosnowy suchy odm. subkontynentalna Bór świeży - Bśw Siedliska ubogie świeże, bez wyraźnego wpływu wody gruntowej lub pod słabym jej wpływem. Średni ich udział w lasach krainy wynosi 29,4%, jednakże w poszczególnych dzielnicach jest mocno zróżnicowany od ok. 9% w Dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej do 75% w Dzielnicy Puszczy Kurpiowskiej. Gatunki różnicujące Bśw od Bs Borówka czarna - Vaccinium myrtillus Gajnik lśniący Hylocomium splendens Kosmatka owłosiona - Luzula pilosa Konwalia majowa - Convallaria majalis Fiołek psi - Viola canina 115
4 Nawłoć pospolita - Solidago virgaurea Wężymord niski - Scorzonera humilis Gruszyczka jednostronna - Orthilia secunda (Pyrola secunda) Pszeniec zwyczajny - Melampyrum pratense Rokiet pospolity Pleurosium schreberi (Entodon Schreberi) Borówka brusznica - Vaccinium vitis-idaea Widłoząb miotlasty Dicranum scoparium Widłoząb falisty - Dicranum polysetum (D. undulatum) Gorysz pagórkowy Peucedanum oreoselinum Tomka wonna - Anthoxanthum odoratum Izgrzyca przyziemna - Sieglingia decumbens Kosmatka licznokwiatowa - Luzula multiflora W wariancie Bśw2 - Trzęślica modra - Molinia caerulea (do 5%) oraz pjd. w drzewostanie Brzo. Typ lasu SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So III bon. Gatunki dom. I p. Brzb Podrost Brz, So Podszyt: jrz, dbb, brz, jał., os - Leucobryo-Pinetum (W.Mat. 1962) W.Mat.&J.Mat subatlantycki bór sosnowy świeży, wariant typowy (Bśw1) i wariant z trzęślicą (Bśw2) sosnowy z domieszką brzozy brodawkowatej. W warstwie zielnej runa dominują borówki, a w warstwie mszystej Pleurosium schreberi. - Peucedano-Pinetum typicum - Mat. (1962) kontynentalny sosnowy bór świeży, odmiana sarmacka; podwariant typowy (Bśw1) oraz z Molinia caerulea (Bśw2) W północnej części krainy: dzielnice Niziny Północnomazowieckiej, Puszczy Kurpiowskiej, Niziny Podlaskiej i Wysoczyzny Siedleckiej, spotykana nieco żyźniejsza postać Bśw z drzewostanem sosnowym bonitacji II.5. - Peucedano-Pinetum pulsatilletosum Mat. (1962) 1973 podzespół sasankowy kontynentalnego boru świeżego, odmiana sarmacka - Vaccinio vitis-idaea-pinetum Sokołowski 1980 bór brusznicowy, odmiana sarmacka Uboższa postać spotykana jest głównie w dzielnicy Polesia Podlaskiego, Puszczy Kurpiowskiej i Niziny Północno-Mazowieckiej. Związana jest z suchymi, gruboziarnistymi piaskami sandrowymi i rzecznymi tarasów akumulacyjnych. Zajmuje szczyty i stoki wzniesień o ekspozycji południowej. Charakterystyczną cechą jest występowanie gatunków kserotermicznych z rodzajem Pulsatilla sp. na czele oraz w niewielkiej ilości porostów. Bór wilgotny - Bw Siedliska związane z wodą gruntową utrzymującą się w zasięgu profilu przez większą część roku. Spotykane często w strefie przejściowej miedzy borami świeżymi, a siedliskami bagiennymi borów lub lasów lub wśród siedlisk Bśw w lokalnych zagłębieniach terenu. tworzy sosna z domieszką obu gatunków brzóz. W północnej części krainy może sporadycznie pojawić się pojedynczy świerk w II piętrze. W podszycie występuje kruszyna, a runo składa się głównie z Vaccinium myrtillus i Molinia coerulea. Siedliska Bw zajmują zaledwie 1,4% powierzchni leśnej w krainie IV; nieco większy ich udział obserwuje się tylko w dzielnicach Puszczy Kampinoskiej i Puszczy Kurpiowskiej (3-5%). 116
5 Gatunki różnicujące Bw od Bśw Trzęślica modra - Molinia coerulea Płonnik pospolity - Polytrichum commune ponadto w wariancie Bw2 występiją pojedynczo Borówka bagienna (pijanica) - Vaccinium uliginosum Bagno zwyczajne - Ledum palustre Torfowiec całolistny - Sphagnum capilifolium (S. acutifolium) Borówka czarna - Vaccinium myrtillus Rokiet pospolity Pleurosium schreberi (Entodon Schreberi) Borówka brusznica - Vaccinium vitis-idaea Widłoząb falisty Dicranum polysetum (D. undulatum) Widłoząb miotlasty Dicranum scoparium Siódmaczek leśny - Trientalis europaea Piórosz pierzasty - Ptilium crista-castrensis SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So II-III bon. Gatunki dom. Ip. - Brz, Brzo, Os Podrost Brz, So Podszyt : krusz. (głównie), jrz, pjd. jał., os - Molinio caeruleae-pinetum W.Mat.&J.Mat.1973 bór sosnowy wilgotny, odmiana środkowopolska; wariant typowy Bw1 oraz wariant z bagnem zwyczajnym Bw2 Bór bagienny - Bb Siedliska Bb występują najczęściej na obrzeżach torfowisk wysokich lub w bezodpływowych zagłębieniach terenu, w zasięgu stagnujących kwaśnych wód gruntowych. sosnowy, często z domieszką brzozy omszonej, jest słabo zwarty, bonitacji ok. IV-V. W podszycie występują wierzby krzewiaste (łoza i wierzba uszata). tworzy warstwa krzewinkowa z dominacją Ledum palustre i Vaccinium uliginosum oraz kępy torfowców. Siedliska te występują bardzo rzadko największe powierzchnie zajmują w dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej, jednakże ich udział nie przekracza tam 0,5%. Gatunki różnicujące Bb od Bw Torfowiec magellański - Sphagnum magellanicum Torfowiec zakrzywiony Sphagnum recurvum Żurawina błotna - Oxycoccus palustris (O. quadripetalus) Modrzewnica zwyczajna - Andromeda polifolia Wełnianka pochwowata - Eriophorum vaginatum Płonnik cienki - Polytrichum strictum Próchniczek bagienny - Aulacomnium palustre Bagno zwyczajne - Ledum palustre (licznie) Borówka bagienna (pijanica) - Vaccinium uliginosum (licznie) Torfowiec całolistny - Sphagnum capilifolium (S. acutifolium) 117
6 Borówka brusznica - Vaccinium vitis-idaea Borówka czarna - Vaccinium myrtillus Gajnik lśniący Hylocomium splendens SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So V bon. (w Bb1 - IV-V bon.) Gatunki dom. Ip. Brzo, Brz Podrost brak Podszyt - krusz., wb. sz., wb. usz., jrz - Vaccinio uliginosi-pinetum Kleist 1929 bór sosnowy bagienny podzespół typowy, odmiana śródlądowa środkowopolska BORY MIESZANE Bór mieszany świeży BMśw Siedliska BMśw często tworzą większe kompleksy z siedliskami Bśw, zajmując nieco żyźniejsze fragmenty. Największe powierzchnie zajmują w Dzielnicy Niziny Północnomazowieckiej 41%, natomiast najmniejsze ok. 5% - w dzielnicy Puszczy Kurpiowskiej, gdzie dominują siedliska Bśw oraz w Dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej, którą charakteryzuje przewaga żyznych siedlisk Lśw. Gatunki różnicujące BMśw od Bśw Konwalijka dwulistna - Maianthemum bifolium Szczawik zajęczy - Oxalis acetosella Nerecznica krótkoostna Dryopteris carthusiana (D. spinulosa) Orlica pospolita - Pteridium aquillinum Malina kamionka - Rubus saxatilis Poziomka pospolita - Fragaria vesca Turzyca pigułkowata - Carex pilulifera Borówka czarna - Vaccinium myrtillus Borówka brusznica - Vaccinium vitis-idaea Rokiet pospolity - Pleurozium schreberi (Entodon Schreberi) Widłoząb falisty - Dicranum polysetum (D. undulatum) Gajnik lśniący - Hylocomium splendens Siódmaczek leśny - Trientalis europaea Kosmatka owłosiona - Luzula pilosa Nawłoć pospolita - Solidago virgaurea Pszeniec zwyczajny - Melampyrum pratense Przetacznik leśny - Veronica officinalis Gorysz pagórkowaty - Peucedanum oreoselinum W wariancie BMśw2 - Trzęślica modra - Molinia caerulea (do 5%) DĘBOWO-SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So II bon. Gatunki dom. Ip. - Dbb, Brzb, Os Gatunki II p. brak 118
7 Podrost - So, Dbb, Brzb Podszyt - jał., jrz, krusz. - Querco roboris-pinetum typicum (W.Mat. 1981) J.Mat.1988 kontynentalny bór mieszany, podzespół typowy Najczęściej spotykany typ lasu, związany z utworami piaszczystymi czwartorzędowymi. tworzy sosna z domieszką lub drugim piętrem dębowym i dość dobrze rozwiniętą warstwą podszytu. Roślinność charakteryzuje przewaga gatunków właściwych borom nad gatunkami lasów liściastych. ŚWIERKOWO-SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So II bon., Św Gatunki dom. Ip. - Dbs, Brzb, Os Gatunki II p. Św, So Podrost So, Dbs Podszyt - jrz, krusz., gb, (lesz.) - Serratulo-Pinetum (W.Mat.1981) J.Mat.1988 (Calamagrostio-Piceetum Sokołowski 1968) - subborealny bór mieszany odm. sarmacka Nieco żyźniejsza postać BMśw występująca głównie w północno-wschodniej i środkowej części krainy. świerkowo-sosnowy z dość licznym podszytem. bogate w gatunki, z przewagą mchów. Bór mieszany wilgotny - BMw Spotykany najczęściej w obniżeniach terenu wśród siedlisk BMśw lub na jego obrzeżach. Najwięcej tych siedlisk występuje w Dzielnicy Polesie Podlaskiego (9,8%), gdzie obserwuje się także wyższy, niż w pozostałych dzielnicach, udział innych siedlisk wilgotnych oraz bagiennych. Średni udział siedlisk BMw w krainie kształtuje się ok. 4%. Gatunki różnicujące BMw od Bw Widłak jałowcowaty - Lycopodium annotinum Tojeść pospolita - Lysimachia vulgaris Turzyca pospolita Carex nigra (C. fusca) oraz gatunki borów mieszanych: Konwalijka dwulistna - Maianthemum bifolium Orlica pospolita - Pteridium aquilinum Szczawik zajęczy - Oxalis acetosella Nerecznica krótkoostna Dryopteris carthusiana (D. spinulosa) oraz tylko w części północnej krainy: Biczyca trójwrębna - Bazzania trilobata Wietlica samicza - Athyrium filix-femina Gatunki różnicujące BMw od BMśw Trzęślica modra - Molinia coerulea Płonnik pospolity - Polytrichum commune Torfowiec całolistny - Sphagnum capilifolium (S. acutifolium) Borówka czarna - Vaccinium myrtillus Rokietnik pospolity Pleurosium schreberi (Entodon Schreberi) Gajnik lśniący - Hylocomium splendens Siódmaczek leśny - Trientalis europaea Widłoząb falisty - Dicranum polysetum (D. undulatum) 119
8 DĘBOWO-SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So II bon., Dbs Gatunki dom. I p. - Brzo, Brzb Gatunki IIp. i podrost Brzo, Os Podszyt - jrz, lesz. - Querco roboris-pinetum molinietosum (W.Mat 1981) J.Mat kontynentalny bór mieszany, podzespół trzęślicowy. Spotykany na terenie całej krainy w obniżeniach terenu na glebach znajdujacych się w zasięgu wód gruntowych. dębowo-sosnowy z drugim piętrem, które tworzą brzoza omszona i osika. W runie dominuje Molinia coerulea. DĘBOWO-ŚWIERKOWY Gatunki główne Ip. Św II bon., Dbs, Os Gatunki dom. Ip. Brz, Brzo, So, (Ol) Podrost gatunki drzewostanu Podszyt jrz, krusz., lesz. - Querco-Piceetum typicum (W.Mat.1952) w.mat.&pol jegiel Spotykany bardzo rzadko niewielkie fragmenty tego typu lasu występują w dzielnicy Puszczy Kurpiowskiej i w północnej części dzielnicy Niziny Podlaskiej i Wysoczyzny Siedleckiej. Może zajmować lokalne obniżenia terenu, pomiędzy siedliskami lasu bagiennego i boru mieszanego świeżego, a także niewielkie wyniesienia wśród olsów. Bór mieszany bagienny - BMb Siedliska BMb zajmują niewielkie powierzchnie i są bardzo rzadko spotykane. Mogą stanowić strefę przejściową między siedliskami Bb i BMw lub Bw. Związane są z glebami wytworzonymi z torfowisk przejściowych przechodzących w torfowiska wysokie. W krainie IV największy ich udział, sięgający zaledwie 0,7%, obserwuje się w dzielnicy Polesia Podlaskiego. Gatunki różnicujące BMb od Bb Gwiazdnica długolistna - Stellaria longifolia Wełnianka wąskolistna - Eriophorum angustifolium Nerecznica szerokolistna Dryopteris dilatata (D. austriaca) Listera sercowata - Listera cordata (w części północnej krainy) Torfowiec Girgensohna - Sphagnum girgensohnii (w części północnej krainy) Gatunki różnicujące BMb od BMw gatunki wyżej wymienione oraz Torfowiec błotny - Sphagnum palustre Torfowiec - Sphagnum fallax Torfowiec całolistny - Sphagnum capilifolium (S. acutifolium) Torfowiec zakrzywiony - Sphagnum recurvum Turzyca pospolita Carex nigra (C. fusca) Trzęślica modra - Molinia coerulea Borówka czarna - Vaccinium myrtillus Kosmatka owłosiona Luzula pilosa 120
9 Siódmaczek leśny - Trientalis europaea Nerecznica krótkoostna Dryopteris carthusiana (D. spinulosa) SOSNOWY Gatunki główne Ip. - So III bon. Gatunki dom. Ip. - Brzo Podrost - So Podszyt pjd. krusz., wb sz., wb usz. - Vaccinio uliginosi-pinetum molinietosum Kleist 1929 bór sosnowy bagienny podzespół z Molinia coerulea, odmiana śródlądowa środkowopolska Występuje w lokalnych bezodpływowych zagłębieniach terenu, z wysokim poziomem wody gruntowej. Związany z torfowiskami wysokimi. ŚWIERKOWY Gatunki główne Ip. - Św II bon. Gatunki dom. Ip. So, Brzo Podrost gatunki z drzewostanu Podszyt - krusz., jrz - Sphagno girgensohnii-piceetum Polak.1962 borealna świerczyna (postać kresowa) W krainie IV spotykany tylko w dzielnicach Puszczy Kurpiowskiej oraz Niziny Podlaskiej i Wysoczyzny Siedleckiej. Występuje bardzo rzadko, tworząc niewielkie płaty. świerkowy z domieszką sosny i brzozy omszonej, rzadziej dębu i osiki. LASY MIESZANE Las mieszany świeży - LMśw Siedliska dość żyzne, świeże, z głębokim poziomem wody gruntowej. Na terenie Krainy IV powierzchniowy ich udział kształtuje się na poziomie ok. 20% w poszczególnych dzielnicach, z wyjątkiem Dzielnicy Puszczy Kurpiowskiej, gdzie wynosi 0,2% oraz Dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej 12,9%. Gatunki różnicujące LMśw od BMśw Przylaszczka pospolita - Hepatica nobilis Gwiazdnica wielkokwiatowa - Stellaria holostea Żurawiec falistolistny Atrichum undulatum (Catharinea undulata) Kupkówka Aschersona - Dactylis polygama (D. Aschersoniana) Perłówka zwisła - Melica nutans Prosownica rozpierzchła - Milium effusum Dąbrówka rozłogowa Ajuga reptans Przytulia Schultesa - Galium schultesii Zawilec gajowy - Anemone nemorosa Fiołek leśny - Viola reichenbachiana (V. sylvestris ) Turzyca palczasta - Carex digitata Sałatnik leśny - Mycelis muralis Pszeniec gajowy - Melampyrum nemorosum 121
10 Wiechlina gajowa - Poa nemoralis Konwalijka dwulistna - Maianthemum bifolium Szczawik zajęczy - Oxalis acetosella Trzcinnik leśny - Calamagrostis arundinacea Malina kamionka - Rubus saxatilis Poziomka pospolita - Fragaria vesca Konwalia majowa - Convallaria majalis Nerecznica krótkoostna - Dryopteris carthusiana (D. spinulosa) oraz w LMśw2 - Skrzyp łąkowy - Equisetum pratense Cienistka (Zachyłka) trójkątna - Gymnocarpium dryopteris (Phegopteris dryopteris) SOSNOWO-DĘBOWY Gatunki główne Ip. - Dbs, (Dbb), So I-II bon., Gatunki dom. I p. - Brzb, Os Gatunki II p. - pjd. Gb, So Podrost - gatunki występujące w drzewostanie Podszyt - jał., jrz, krusz., (lesz.) - Querco roboris-pinetum coryletosum (W.Mat 1981) J.Mat kontynentalny bór mieszany podzespół leszczynowy Spotykany na terenie całej krainy. Związany jest głównie z piaskami wodnolodowcowymi i piaskami rzecznymi tarasów plejstoceńskich. sosnowo-dębowy lub sosnowy z drugim piętrem dębowym i warstwą krzewów dość dobrze rozwiniętą. GRABOWO-DĘBOWY Gatunki główne Ip. - Dbs II-III bon Gatunki dom. I p. - Lp, Brzb, Os, Dbb, So Gatunki II p. Gb (Bk) Podrost - gatunki drzewostanu Podszyt - krusz., trz., jrz - Tilio-Carpinetum calamagrostietosum Tracz.1962 grąd subkontynentalny podzespół z trzcinnikiem, odmiana środkowopolska Spotykany na terenie całej krainy. W dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej występuje odmiana wołyńska zespołu, odznaczająca się występowaniem czereśni pojedynczo w drzewostanie. W dzielnicy Równiny Warszawsko-Kutnowskiej może występować buk jako domieszka w I lub II piętrze drzewostanu. DĘBOWY Gatunki główne Ip. - Db, (Dbb) II bon., Gatunki dom. I p. - So, Brzb, Os, Lp, Gb, Jb, Gr Podrost - gatunki wystepujące w drzewostanie Podszyt - lesz., trz. br., such., głóg : - Potentillo albae-quercetum Libb.1933 n.inv. Oberd.1957 em. Müller 1991 świetlista dąbrowa Spotykany w zachodniej i północnej części krainy oraz w dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej. Zwykle zajmuje wyniesienia terenu, takie jak ozy, kemy, moreny czołowe, ale spotykany jest także na ich zboczach. 122
11 Las mieszany wilgotny - LMw Siedliska zwykle występujące w sąsiedztwie LMśw; obserwuje się większy ich udział w tych dzielnicach, gdzie siedliska LMśw zajmują większe powierzchnie. Nie są to jednak siedliska często spotykane. Gatunki różnicujące LMw od BMw Gwiazdnica gajowa - Stellaria nemorum Sit rozpierzchły - Juncus effusus Zachyłka trójkątna - Gymnocarpium dryopteris (Phegopteris dryopteris) Śmiałek darniowy - Deschampsia caespitosa Wietlica samicza - Athyrium filix-femina Skrzyp leśny - Equisetum sylvaticum oraz gatunki występujące w LMśw Dąbrówka rozłogowa - Ajuga reptans Gwiazdnica wielkokwiatowa - Stellaria holostea Trzcinnik leśny Calamagrostis arundinacea Szczawik zajęczy - Oxalis acetosella Konwalijka dwulistna - Maianthemum bifolium Tojeść pospolita - Lysimachia vulgaris Sałatnik leśny - Mycelis muralis Rokiet pospolity - Pleurozium schreberi (Entodon Schreberi) GRABOWO-DĘBOWY Gatunki główne Ip. - Dbs II-III bon., Św I-II bon., Gatunki dom. I p. - Lp, Brzb, Os, Gatunki II p. pjd. Gb Podrost - Kl, Gb, Lp Podszyt - lesz., krusz., trz., jrz, czm - Tilio-Carpinetum typicum Tracz.1962 grąd subkontynentalny, wariant z Festuca gigantea, postać uboga, odmiana mazowiecka Las mieszany bagienny - LMb Siedliska LMb odznaczają się przede wszystkim glebami torfowymi torfowisk przejściowych z wodą gruntową o bardzo słabym przepływie. Udział siedlisk LMb w powierzchni lasów jest zaledwie śladowy. Nieco wyższy jest tylko w dzielnicach Polesia Podlaskiego 1,2% i Wyżyny Wschodniolubelskiej 1,6%. Gatunki różnicujące LMb od BMb Nerecznica błotna - Thelypteris palustris (Dryopteris thelypteris) Tojeść bukietowa - Lysimachia thyrsiflora Siedmiopalecznik błotny - Comarum palustre Turzyca nitkowata - Carex lasiocarpa Bobrek trójlistkowy - Menyanthes trifoliata Czermień błotna - Calla palustris Torfowiec nastroszony - Sphagnum squarrosum Torfowiec - Sphagnum fimbriatum 123
12 Torfowiec Girgensohna - Sphagnum girgensohnii Torfowiec zakrzywiony - Sphagnum recurvum Torfowiec błotny - Sphagnum palustre Trzcinnik lancetowaty - Calamagrostis canescens Płonnik pospolity - Polytrichum commune Tojeść pospolita - Lysimachia vulgaris Turzyca pospolita - Carex nigra (C. fusca) - oraz w wariancie mniej mokrym (LMb1) i na wyżej położonych kępach Borówka czarna - Vaccinium myrtillus Konwalijka dwulistna Maianthemum bifolium Śmiałek pogięty - Deschampsia flexuosa Rokiet pierzasty - Pleurozium schreberi (Entodon Schreberi) Gajnik lśniący - Hylocomium splendens BRZOZOWO-OLSZOWY Gatunki główne Ip. Ol II.5-III bon. Gatunki dom. Ip. Brzo, So Podrost - brak Podszyt - brak - Sphagno squarrosi-alnetum Sol.Górn. (1975) 1987 ols torfowcowy odmiana subkontynentalna Spotykany na terenie całej krainy, zwykle w izolowanych zagłębieniach z dala od cieków wodnych, gdzie ruch wód gruntowych zaznacza się słabo i brak jest powierzchniowych zalewów. olszowy przy dość znacznym udziale brzozy omszonej. Od olsu różni się występowaniem Sphagnum squarrosum, Sphagnum palustre, Sphagnum fimbriatum,częstym występowaniem gatunków borowych oraz brakiem Ribes nigrum SOSNOWO-BRZOZOWY Gatunki główne Ip. Brzo, So III bon. Gatunki dom. Ip. - Ol Gatunki IIp. - pjd. Św Podrost gatunki drzewostanu Podszyt wb. Szara (łoza), krusz. - Betula pubescens-thelypteris palustris (Dryopteridi thelypteridis-betuletum pubescentis Czerw. 1972) sosnowo-brzozowy las bagienny W krainie IV ogranicza swoje występowanie do dzielnicy Puszczy Kurpiowskiej. Występuje na rozległych torfowiskach, na brzegach dolin rzecznych lub w dużych misach wytopiskowych. Gleby wykształcone z torfowiska przejściowego. brzozowo-sosnowy o różnym udziale obu gatunków. 124
13 LASY Las świeży - Lśw Udział siedlisk Lśw w Lasach państwowych krainy IV jest zróżnicowany. W dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej wynosi blisko 55%, a w dzielnicy Równiny Kurpiowskiej w ogóle nie stwierdzono ich występowania. Na pozostałym terenie siedliska Lśw zajmują mniej niż 10% powierzchni leśnej. Gatunki różnicujące Lśw od LMśw Marzanka wonna - Galium odoratum (Asperula odorata) Gajowiec żółty - Galeobdolon luteum Czerniec gronkowy - Actaea spicata Żankiel zwyczajny - Sanicula europaea Podagrycznik pospolity - Aegopodium podagraria Nerecznica samcza Dryopteris filix-mas (obficie) Dzióbkowiec Zetterstedta - Eurhynchium angustirete (E. zetterstedtii) Kostrzewa olbrzymia - Festuca gigantea Turzyca leśna - Carex sylvatica Trędownik bulwiasty Scrophularia nodosa Czworolist pospolity - Paris quadrifolia Groszek wiosenny Lathyrus vernus Kokoryczka wielokwiatowa - Polygonatum multiflorum Kopytnik pospolity - Asarum europaeum Miodunka ćma - Pulmonaria obscura oraz w Lśw2 Czyściec leśny - Stachys sylvatica (pjd.) Prosownica rozpierzchła - Milium effusum Sałatnik leśny - Mycelis muralis Przylaszczka pospolita - Hepatica nobilis Gwiazdnica wielkokwiatowa - Stellaria holostea Dąbrówka rozłogowa - Ajuga reptans Perłówka zwisla - Melica nuntans Zawilec gajowy - Anemone nemorosa Turzyca palczasta - Carex digitata Kuklik pospolity - Geum urbanum Fiołek leśny - Viola reichenbachiana (V. sylvestris) LIPOWO-GRABOWO-DĘBOWY : Gatunki główne Ip. Dbs I-II bon. Gatunki dom. Ip. Lp, Kl, Dbb, Jw, Os, Brzb Gatunki II p. Gb, Lp, Kl, Jb, Gr, (Wz, Js Lśw2) Podrost gatunki występujące w drzewostanie Podszyt - lesz., gb, jb, trz., krusz., głóg, dereń, kal., czm : - Tilio-Carpinetum typicum Tracz subkontynentalny las grądowy, podzespół typowy odm. środkowopolska (odznaczająca się brakiem świerka) Spotykany na terenie całej krainy. zwykle 3-4 warstwowy. Najwyższą warstwę, o pokryciu ok. 70% tworzy dąb z innymi gatunkami liściastymi. Drugie piętro (60-80% pokrycia) tworzy głównie grab oraz lipa drobnolistna. Podrost i podszyt stanowią zwykle ok. 20% pokrycia, a bogata w gatunki warstwa runa
14 100%. W dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej występuje odmiana wołyńska zespołu, odznaczająca się występowaniem drzewiastej czereśni oraz Melittis melissophyllum w runie. - Galio sylvatici-carpinetum Oberd.1957 grąd środkowoeuropejski, odmiana kujawska, podzespół typowy (Lśw1) i ze Stachys sylvatica (Lśw2) Wystepuje tylko w dzielnicy Równiny Warszawsko-Kutnowskiej. Wyróżnia się tym, że w drzewostanie może występować niewielka domieszka buka. Las wilgotny - Lw Siedliska Lw są bardzo żyzne. Związane są głównie z równinami akumulacji zastoiskowej. Charakterystyczny dla nich jest 3-4warstwowy drzewostan i pojawianie się aspektu wiosennego i letniego w runie. Spotykane są na terenie całej krainy jednakże występują sporadycznie. Średni ich udział powierzchniowy nie osiąga 2%. Nieco wyższy jest tylko w dzielnicy Wyżyny Wschodniolubelskiej 4%. Gatunki różnicujące Lw od LMw Czartawa pospolita - Circaea lutetiana Niecierpek pospolity - Impatiens noli-tangere Turzyca rzadkokłosa - Carex remota Kostrzewa olbrzymia - Festuca gigantea Kokoryczka wielokwiatowa - Polygonatum multiflorum Podagrycznik pospolity - Aegopodium podagraria Czworolist pospolity - Paris quadrifolia Kopytnik pospolity Asarum eutopaeum Żywiec cebulkowy - Dentaria bulbifera Szczyr trwały - Mercurialis perennis Czyściec leśny - Stachys sylvatica oraz geofity wiosenne: Zawilec żółty - Anemone ranunculoides Kokorycz pełna - Corydalis solida Ziarnopłon wiosenny Ficaria verna (Ranunculus ficaria) Złoć żółta - Gagea lutea Czosnek niedźwiedzi Allium ursinum (pjd.) Turzyca orzęsiona - Carex pilosa Marzanka wonna - Galium odoratum (Asperula odorata) Zerwa kłosowa - Phyteuma spicatum Miodunka ćma - Pulmonaria obscura Żankiel zwyczajny - Sanicula europaea Gajowiec żółty Galeobdolon luteum oraz inne gatunki występujące w Lśw LIPOWO-GRABOWO-DĘBOWY Gatunki główne Ip. - Db I-II bon. Gatunki dom. I p. - Lp, Kl, Js, Brzo, Os, Ol, Gb Gatunki II p. - Gb, Lp, Js, Kl, Gr, Jb, Iwa Podrost - Kl, Gb, Lp, Db Podszyt - lesz., gb, krusz., czr, trz., jrz, czm, such. 126
15 - Tilio-Carpinetum stachyetosum i corydaletosum Tracz.1962 grąd subkontynentalny podzespół z czyśćcem lub kokoryczą, odm. środkowopolska (bez świerka) - Galio sylvatici-carpinetum corydaletosum Oberd.1957 grąd środkowoeuropejski podzespół z kokoryczą. Ols - Ol Siedliska Ol zajmują miejsca oddalone od bezpośredniego wpływu cieków wodnych, ale jednocześnie tam, gdzie poziom wód gruntowych przez dłuższy czas (ok. 200 dni w roku) pozostaje ponad powierzchnią terenu. Struktura lasu kępowo-dolinkowa, z gatunkami szuwarowymi i gatunkami lasów liściastych. Siedliska olsowe zajmują większe powierzchnie niż pozostałe siedliska bagienne, ale ich powierzchniowy udział, dość równomierny w poszczególnych dzielnicach, wynosi średnio w krainie tylko 3,2%. Gatunki różnicujące Ol od LMb Turzyca błotna - Carex acutiformis Kosaciec żółty - Iris pseudoacorus Szczaw lancetowaty - Rumex hydrolapathum Porzeczka czarna - Ribes nigrum Tarczyca pospolita - Scutellaria galericulata Wiązówka błotna - Filipendula ulmaria Krwawnica pospolita - Lythrum salicaria Karbieniec pospolity - Lycopus europaeus Knieć błotna Caltha palustris Szalej jadowity - Cicuta virosa Gatunki różnicujące Ol od Lw Turzyca ciborowata - Carex pseudocyperus Turzyca brzegowa - Carex riparia Trzcinnik lancetowaty - Calamagrostis canescens Nerecznica błotna - Thelypteris palustris (Dryopteris thelypteris) Psianka słodkogórz - Solanum dulcamara Turzyca długokłosa - Carex elongata Gorysz błotny - Peucedanum palustre Przytulia błotna - Galium palustre Turzyca pecherzykowata - Carex vesicaria Siedmiopalecznik błotny Comarum palustre Niezapominajka błotna - Myosotis palustris Tojeść bukietowa - Lysimachia thyrsiflora Tojeść pospolita - Lysimachia vulgaris ponadto na wyższych kępach: Konwalijka dwulistna - Maianthemum bifolium Szczawik zajęczy - Oxalis acetosella Nerecznica krótkoostna - Dryopteris carthusiana (D. spinulosa) Borówka czarna Vaccinium myrtillus 127
16 OLSZOWY Gatunki główne Ip. Ol II bon. Gatunki dom. Ip. Brzo, Brz, Js, Dbs Podrost gatunki drzewostanu Podszyt krusz., jrz, porz., czm, wb szerokolistne - Ribeso nigri-alnetum Sol.-Górn. (1975) ols porzeczkowy odm. środkowoeuropejska LASY ŁĘGOWE Las łęgowy - Lł W krainie IV siedliska Lł występują bardzo nielicznie i zajmują niewielkie powierzchnie. Udział tych siedlisk jest zaledwie śladowy. Tylko w dzielnicach Równiny Warszawsko-Kutnowskiej oraz Niziny Podlaskiej i Wysoczyzny Siedleckiej zaznaczył się ich niewielki udział (0,1%), co ma związek głównie z terenami położonymi nad Wisłą i Bugiem. Gatunki różnicujące Lł od OlJ występowanie geofitów wiosennych: Zawilec żółty - Anemone ranunculoides Ziarnopłon wiosenny Ficaria verna (Ranunculuc ficaria) Piżmaczek wiosenny - Adoxa moschatellina Złoć mała - Gagea minima Złoć żółta - Gagea lutea Kokorycz pełna Corydalis solida Gatunki różnicujące Lł od OlJ Przytulia czepna - Galium aparine Czosnaczek pospolity Alliaria petiolata (A. officinalis) Jasnota plamista - Lamium maculatum Merzyk fałdowany - Plagiomnium undulatum (Mnium undulatum) Szczaw gajowy - Rumex sanguineus Świerząbek korzenny - Chaerophyllum aromaticum Skrzydlik cisolistny - Fissidens taxifolius Czosnek niedźwiedzi - Allium ursinum Jeżyna popielica - Rubus caesius Kostrzewa olbrzymia - Festuca gigantea Czyściec leśny Stachys sylvatica Śledziennica skrętolistna - Chrysosplenium alternifolium Zdrojówka rutewkowata Isopyrum thalictroies Kopytnik pospolity - Asarum europaeum Szczyr trwały - Mercurialis perennis Czartawa pospolita - Circaea lutetiana Kuklik pospolity - Geum urbanum Nawłoć późna - Solidago serotina Tojeść pospolita - Lysimachia vulgaris Miodunka ćma - Pulmonaria obscura Bodziszek cuchnący - Geranium Robertianum 128
17 Śmiałek darniowy - Deschampsia caespitosa Śledziennica skrętolistna - Chrysosplenium alternifolium JESIONOWO-WIĄZOWY Gatunki główne Ip. Js I bon., Wz, Dbs Gatunki dom. Ip. Ol Gatunki II p. Bst, Wzsz Podrost gatunki drzewostanu Podszyt czm, bez c., trz e., świd., p. cz. - Ficario-Ulmetum minoris Knapp 1942 em. J.Mat łęg jesionowo-wiązowy, podzespół typowy; - Ficario-Ulmetum minoris chrysosplenietosum Knapp 1942 em. J.Mat łęg jesionowo-wiązowy, podzespół ze śledziennicą. Związany jest zwykle z dolinami większych rzek, lecz spotykany bywa także nad mniejszymi rzekami w strefie epizodycznych zalewów, powodujących osadzanie drobnoziarnistych osadów mineralnych i powstawanie gleb typu mad rzecznych. Występuje także w rozległych zagłębieniach na tarasach jeziornych i rynnach odprowadzających wody opadowe. Związane jest wtedy z żyznym podłożem gliniastym, dość wysokim poziomem wód oraz spływem powierzchniowym. W strukturze lasu często widoczne jest III piętro drzewostanu, które często tworzą: grab, lipa, klon zwyczajny i polny, jabłoń dzika, czeremcha. WIERZBOWO-TOPOLOWY Gatunki główne Ip. Tpb, Tpc, Tpsz, Wbb Gatunki dom. Ip. Wbb, Wbkr, Wzs, Wzp, Dbs, Ol Podrost gatunki drzewostanu Podszyt czm, bez c., trz., der. św., p. cz Zespoły roślinne - Salicetum albo-fragilis Tx nadrzeczny łęg wierzbowy - Populetum albae Br.-Bl nadrzeczny łęg topolowy W dolinach rzek dużych i średniej wielkości, w strefie corocznych zalewów, na młodych piaszczystych aluwiach rzecznych występuje łęg wierzbowy, natomiast starsze aluwia rzeczne zajmuje łęg topolowy. Gleby typu mad inicjalnych lub właściwych. W runie występują m.in.: Glechoma hederacea, Aegopodium podagraria, Phalaris arundinacea, Rubus caesius, Calystegia sepium, Humulus lupulus. Ols jesionowy - OlJ Zajmuje tereny o powolnym przepływie wód płaskie dna dolin wolno płynących mniejszych rzek i strumieni oraz brzeżne partie dolin większych rzek. Spotykany także w miejscach wysięku i dopływu wód z wyżej położonych terenów, przy źródliskach oraz na obrzeżach dolin. olszowy z domieszką jesionu i innych gatunków. Drugie piętro mniej liczne ok. 20 % pokrycia. W krainie IV powierzchniowy udział siedlisk OLJ dość równomiernie kształtuje się we wszystkich dzielnicach i wynosi 0,6-0,9%. Gatunki różnicujące OlJ od Ol Przytulia błotna - Galium palustre Kuklik zwisły - Geum rivale Czartawa drobna - Circaea alpina Czartawa pośrednia - Circaea intermedia Ostrożeń warzywny - Cirsium oleraceum Gatunki różnicujące OlJ od Lł Knieć błotna - Caltha palustris 129
18 Karbieniec pospolity - Lycopus europaeus Psianka słodkogórz - Solanum dulcamara Rzeżucha gorzka Cardamine amara Pępawa błotna - Crepis paludosa Kozłek lekarski - Valeriana officinalis Śledziennica skrętolistna - Chrysosplenium alternifolium (licznie) Pokrzywa zwyczajna - Urtica dioica (licznie) Kostrzewa olbrzymia - Festuca gigantea (licznie) Czyściec leśny - Stachys sylvatica (licznie) Turzyca długokłosa - Carex elongata Wietlica samicza - Athyrium filix-femina Czartawa pospolita - Circaea lutetiana Chmiel zwyczajny - Humulus lupulus Perz psi - Agropyron caninum Prosownica rozpierzchła - Milium effusum Kosaciec żółty - Iris pseudoacorus Kuklik pospolity - Geum urbanum Turzyca rzadkokłosa - Carex remota Jaskier rozłogowy - Ranunculus repens Bluszczyk kurdybanek - Glechoma hederacea Szczyr trwały - Mercurialis perennis Kopytnik pospolity - Asarum europaeum Bodziszek cuchnący - Geranium Robertianum JESIONOWO-OLSZOWY Gatunki główne Ip. - Ol I bon. Gatunki dom. Ip. Js II bon., Kl, Dbs, (Wz) Gatunki IIp. Gb, Czm. Podrost - gatunki drzewostanu Podszyt - czm., lesz., trz. e., jrz, krusz. - Fraxino-Alnetum W.Mat łęg jesionowo-olszowy 130
Wykaz roślin różnicujących i typowych poszczególne siedliska leśne nizinne w Krainie V Śląskiej
Wykaz roślin różnicujących i typowych poszczególne siedliska leśne nizinne w Krainie V Śląskiej Bór suchy (Bs) Gatunki runa typowe dla boru suchego: Chrobotek leśny - Cladonia sylvatica Chrobotek reniferowy
Bardziej szczegółowoTypologia leśna. Dr hab. Paweł Rutkowski Mgr Monika Konatowska
Typologia leśna Ćw. 02 Dr hab. Paweł Rutkowski Mgr Monika Konatowska 10 cm 70 cm Blw/Bw/Bwż.-p. Wykształciły się w środowiskach wilgotniejszych... (...) Granica między tymi poziomami (Ees i Bhfe) jest
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5661 UCHWAŁA NR XXVI/122/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5649 UCHWAŁA NR XXVI/110/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowokoszenie łąk w celu ograniczeniu zarastania (ekspansji roślinności zielnej i krzewów), połączone z wywożeniem skoszonej masy.
ZESTAW I flory występującego na obszarze Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (zdjęcie nr 1). Scharakteryzuj sposoby prowadzenia przez pracowników Parku ochrony czynnej siedlisk łąkowych. Jeden z rezerwatów
Bardziej szczegółowoREZERWAT PRZYŁĘK. Rys. 1. Położenie rezerwatu Przyłęk
REZERWAT PRZYŁĘK Rezerwat Przyłęk został utworzony na podstawie zarządzenia Ministra Leśnictwa z dnia 17 września 1952r. ogłoszone w Monitorze Polskim Nr A 85 z dnia 11. X 1952r. jako pozycja 1348. Rezerwat
Bardziej szczegółowoSzczecin, dnia 1 czerwca 2015 r. Poz. 2182 UCHWAŁA NR VIII/56/15 RADY GMINY KOBYLANKA. z dnia 30 kwietnia 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO Szczecin, dnia 1 czerwca 2015 r. Poz. 2182 UCHWAŁA NR VIII/56/15 RADY GMINY KOBYLANKA z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie ustanowienia użytków ekologicznych
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5648 UCHWAŁA NR XXVI/109/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA PROGRAMOWE - HODOWLA LASU - KLASA 2
WYMAGANIA PROGRAMOWE - HODOWLA LASU - KLASA 2 Lp. Zakres Zakres wyszczególnienie podstawowy rozszerzony (wymagania programowe zostały opracowane na podstawie obowiązującej podstawy (ocena programowej,
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5660 UCHWAŁA NR XXVI/121/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoANEKS nr II DO PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
ANEKS nr II DO PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO USTALEŃ PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY STEPNICA POD PRZEBIEG LINII ELEKTROENERGETYCZNEJ 220kV Szczecin, grudzień 2014r.
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5655 UCHWAŁA NR XXVI/116/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoRaport z prac terenowych w ramach projektu Ekologia wybranych torfowisk przejściowych w Sudetach Zachodnich
Raport z prac terenowych w ramach projektu Ekologia wybranych torfowisk przejściowych w Sudetach Zachodnich Maria Kolon a, b, Anna Adamczyk a, Agnieszka Dudała a Jagoda Gawlik a, Sylwia Kacperska a, Ewelina
Bardziej szczegółowoWigierski Park Narodowy
Wyprawa do lasu Drzewa ogromne, że nie widać szczytu, Słońce zachodząc różowo się pali Na każdym drzewie jakby na świeczniku, A ludzie idą ścieżką, tacy mali. Czesław Miłosz Temat: Struktura przestrzenna
Bardziej szczegółowoZmiany runa powierzchni monitoringowych w latach jako wyraz reakcji ekosystemów leśnych na czynniki endo- i egzogeniczne
Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN 00-818 Warszawa, Twarda 51/55 j.solon@twarda.pan.pl Jerzy SOLON Zmiany runa powierzchni monitoringowych w latach 1998-2013 jako wyraz reakcji ekosystemów
Bardziej szczegółowoSzata roślinna rezerwatu Czerwony Krzyż i jej zagrożenia
Chrońmy Przyrodę Ojczystą 63 (6): 15 28, 2007. MAREK TADEUSZ CIOSEK, MICHAŁ FALKOWSKI, JANUSZ KRECHOWSKI Zakład Botaniki Akademii Podlaskiej w Siedlcach 08-110 Siedlce, ul. B. Prusa 12 e-mail: marekc@ap.siedlce.pl,
Bardziej szczegółowoOperat ochrony szaty roślinnej i grzybów. Plan ochrony dla Kozienickiego Parku Krajobrazowego Etap I Diagnoza stanu
Operat ochrony szaty roślinnej i grzybów Plan ochrony dla Kozienickiego Parku Krajobrazowego Etap I Diagnoza stanu Zespół autorski Dr Bartosz Piwowarski zbiorowiska nieleśne, analiza florystyczna, opracowanie
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5656 UCHWAŁA NR XXVI/117/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXVI/117/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH. z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny Mokradło Budy
UCHWAŁA NR XXVI/117/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny Mokradło Budy Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku
Bardziej szczegółowoPodstawy kształtowania składu gatunkowego drzewostanów w lasach wielofunkcyjnych
Plan referatu: Uwagi wstępne. Skład gatunkowy drzewostanów naturalnych i d-stanów zagospodarowanych. Rola czynników ekonomicznych. Geneza i ewolucja pojęcia (gospodarczego) typu drzewostanu. Problem formy
Bardziej szczegółowoZasięg terytorialny. Zasięg terytorialny Nadleśnictwa Bogdaniec : ha Powierzchnia leśna: ha 14 leśnictw + gospodarstwo szkółkarskie
Zasięg terytorialny Zasięg terytorialny Nadleśnictwa Bogdaniec : 47 344 ha Powierzchnia leśna: 20 798 ha 14 leśnictw + gospodarstwo szkółkarskie Obszary Natura 2000 Powierzchnia lasów Nadleśnictwa Bogdaniec
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5654 UCHWAŁA NR XXVI/115/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoPrzedmioty ochrony obszaru siedliskowego a gospodarka leśna
Spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy obszarów Natura 2000 Lasy Puszczy nad Drawą PLB320016 i Uroczyska Puszczy Drawskiej PLH320046 Człopa, 18 czerwca 2013 r. Przedmioty ochrony obszaru siedliskowego a
Bardziej szczegółowoMateriały i metody badań
Streszczenie Celem niniejszej pracy jest zbadanie zasobów flory wybranego odcinka rzeki Zagórskiej strugi, oraz określenie w jakim stopniu działalność człowieka wpływa na jego różnorodność florystyczną.
Bardziej szczegółowoHodowla dębu na siedliskach BMśw i LMśw. Tadeusz Andrzejczyk, SGGW Konferencja: Leśne siedliska zmienione i zniekształcone
Hodowla dębu na siedliskach BMśw i LMśw Tadeusz Andrzejczyk, SGGW Konferencja: Leśne siedliska zmienione i zniekształcone Plan referatu Wstęp: problemy hodowli dębu na siedliskach BMśw i LMśw Zasady ustalania
Bardziej szczegółowoOcena wpływu zwierzyny płowej na odnowienia naturalne na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego analiza florystyczna powierzchni
Sfinansowano ze środków funduszu leśnego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasów Państwowych Tomasz Skrzydłowski Tomasz Michalik RAPORT Ocena wpływu zwierzyny płowej na odnowienia naturalne na terenie Tatrzańskiego
Bardziej szczegółowoMIESZKAM NA TERENIE CHRONIONYM PRAWA I OBOWIĄZKI
MIESZKAM NA TERENIE CHRONIONYM PRAWA I OBOWIĄZKI SIEDLISKA PRZYRODNICZE NATURA 2000 OSTOI WARMIŃSKIEJ I OKOLIC dr Wojciech Kurek, dr Łukasz Chachulski Siedliska przyrodnicze Określenie siedlisko przyrodnicze
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5653 UCHWAŁA NR XXVI/114/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoPROJEKT WBO LEŚNE RUNO W PG.
PROJEKT WBO LEŚNE RUNO W PG. Idea: Utworzenie warstwy runa (i częściowo podszytu) we fragmencie grabowo- klonowego drzewostanu wzdłuż obwodnicy Parku Modernistycznego za Górką Skarbowców (Górką Miłości,
Bardziej szczegółowoWaloryzacja przyrodniczo-siedliskowa nadleśnictwa
SIEDLISKOZNAWSTWO LEŚNE, Studia magisterskie, Semestr 1... Imię i nazwisko wykonawcy Waloryzacja przyrodniczo-siedliskowa nadleśnictwa... Nazwa nadleśnictwa zajmującego największą część obszaru objętego
Bardziej szczegółowoInstytut Badawczy Leśnictwa
Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Drzewostany Puszczy Białowieskiej w świetle najnowszych badań monitoringowych Rafał Paluch, Łukasz Kuberski, Ewa Zin, Krzysztof Stereńczak Instytut Badawczy Leśnictwa
Bardziej szczegółowoTyp siedliskowy lasu. Charakterystyka typów siedliskowych lasów. Bór suchy (Bs)
Typ siedliskowy lasu Podstawowa jednostka w systemie klasyfikacji siedlisk leśnych, obejmująca powierzchnie leśne o zbliżonych warunkach siedliskowych wynikających z żyzności i wilgotności gleb, podobieństwa
Bardziej szczegółowoPrzyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej PUGP. Ćwiczenie 1 zagadnienia wprowadzające do informacji o środowisku przyrodniczym
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej PUGP Ćwiczenie 1 zagadnienia wprowadzające do informacji o środowisku przyrodniczym Zagadnienia wprowadzające czyli przypomnienie - po trochę o wszystkim
Bardziej szczegółowoWÓJT GMINY DUBENINKI PROGNOZA
WÓJT GMINY DUBENINKI PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DUBENINKI WYNIKAJĄCA ZE STRATEGICZNEJ OCENY NA ŚRODOWISKO Suwałki
Bardziej szczegółowoFLORA I JEJ OCHRONA W TRÓJMIEJSKIM PARKU KRAJOBRAZOWYM
Szkoła Podstawowa nr 8 Sopot, 19. 04. 2018 r. w Sopocie Trójmiejski Park Krajobrazowy Nr. Kodu: Konkurs FLORA I JEJ OCHRONA W TRÓJMIEJSKIM PARKU KRAJOBRAZOWYM Instrukcja dla ucznia Masz przed sobą zadania
Bardziej szczegółowo91F0 Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario- Ulmetum)
91F0 Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario- Ulmetum) Fot. 1. Łęg dębowo-wiązowo-jesionowe ( P. Pawlaczyk) I. INFORMACJA O SIEDLISKU PRZYRODNICZYM 1. Identyfikatory fitosocjologiczne klasa Querco-Fagetea
Bardziej szczegółowoHODOWLA LASU. Może na początek ogólne wiadomości co to jest las
HODOWLA LASU Może na początek ogólne wiadomości co to jest las Las- jest to zbiorowisko drzew i krzewów oraz zwierząt, które wraz ze swoistą glebą wzajemnie na siebie oddziaływają i tworzą specyficzny
Bardziej szczegółowoCzy można budować dom nad klifem?
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej [PUGP] Ćwiczenie 1 zagadnienia wprowadzające do informacji o środowisku przyrodniczym Zagadnienia wprowadzające czyli przypomnienie - po trochę o wszystkim
Bardziej szczegółowoRola gatunków domieszkowych w planowaniu urządzeniowo-hodowlanym
Rola gatunków domieszkowych w planowaniu urządzeniowo-hodowlanym Wojciech Gil Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych Instytut Badawczy Leśnictwa Leśne siedliska zmienione i zniekształcone, Nagórzyce,
Bardziej szczegółowoMARTWE DREWNO W WIELKOPOLSKIM PARKU NARODOWYM NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH OBSZARÓW OCHRONY ŚCISŁEJ
Konferencja pt. Pachnica dębowa (Osmoderma eremita), jako przykład gatunku parasolowego. Martwe drewno, a bioróżnorodność biologiczna ekosystemów leśnych Puszczykowo 27-28 kwietnia 211 r. MARTWE DREWNO
Bardziej szczegółowodr inż. Elżbieta Dusza dr Michał Kupiec
Inwentaryzacja przyrodnicza terenu pod planowaną inwestycję: Budowa słupowej stacji transformatorowej 15/0,4kV z powiązaniami energetycznymi 15kV i 0,4kV w miejscowości Chełpa na działkach 1/1, 6, 12/4,
Bardziej szczegółowoZałącznik I. Analiza fitosocjologiczna
Opracował - Włodzimierz Jankowski Władysławowo-23.05.2009 Załączniki do Raportu oddziaływania na środowisko projektowanego zejścia na plażę w formie windy z kładką w miejscowości Rozewie (Władysławowo)
Bardziej szczegółowoJerzy Berndt ROLINNO ZIELNA REZERWATU CISOWEGO W WIERZCHLESIE
Zakład Systematyki i Geografii Rolin Uniwersytetu M. Kopernika Jerzy Berndt ROLINNO ZIELNA REZERWATU CISOWEGO W WIERZCHLESIE WSTP Najcenniejszym elementem a zarazem najwiksz atrakcj botaniczn rezerwatu
Bardziej szczegółowoLeśne zbiorowiska roślinne rezerwatu Bór koło Głogowa Małopolskiego na Płaskowyżu Kolbuszowskim
Fragm. Flor. Geobot. Polonica 10: 93 117, 2003 Leśne zbiorowiska roślinne rezerwatu Bór koło Głogowa Małopolskiego na Płaskowyżu Kolbuszowskim TOMASZ DURAK DURAK, T. 2003. Forest communities of the Bór
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 7 czerwca 2017 r. Poz. 1098
Warszawa, dnia 7 czerwca 2017 r. Poz. 1098 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 11 maja 2017 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Bagno i Jezioro Ciemino (PLH320036) Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoW Bioróżnorodności Siła- - Bogactwo Lasów Młochowskich
Artykuł przygotowany w ramach projektu Regionalny program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych w roku szkolnym 2012/2013 w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytetu
Bardziej szczegółowoStan drzewostanów Puszczy Białowieskiej na podstawie pomiarów na powierzchniach monitoringowych
Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Stan drzewostanów Puszczy Białowieskiej na podstawie pomiarów na powierzchniach monitoringowych Dr hab. inż. Rafał Paluch Zakład Lasów Naturalnych Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoŁanowo, gatunek częsty, dynamika rozwojowa na stałym poziomie
Wykaz chronionych i rzadkich gatunków roślin naczyniowych (wg wzoru nr 11 Instrukcji sporządzania Programu Ochrony Przyrody) występujących na terenie Nadleśnictwa Myszyniec stan na 30.09.2014 r. Lp. Gatunek
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5650 UCHWAŁA NR XXVI/111/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoRegulamin I Turnieju Wiedzy o Lesie o Puchar Nadleśniczego Nadleśnictwa Wyszków
Regulamin 26.05.2015 INFORMACJE WSTĘPNE 1. Organizatorem Turnieju jest Nadleśnictwo Wyszków. 2. Celem Turnieju jest: - rozwijanie zainteresowań przyrodniczych uczniów - kształtowanie postaw proekologicznych
Bardziej szczegółowoIDENTYFIKACJA I OCENA STANU ZACHOWANIA SIEDLISK GRĄDOWYCH (KOD NATURA 2000: 9170) W LASACH POLSKI ŚRODKOWEJ
IDENTYFIKACJA I OCENA STANU ZACHOWANIA SIEDLISK GRĄDOWYCH (KOD NATURA 2000: 9170) W LASACH POLSKI ŚRODKOWEJ Beata Woziwoda Abstrakt Obszar Polski środkowej znajduje się w areale zasięgu grądu subkontynentalnego
Bardziej szczegółowoProduktywność i eksploatacja biocenoz Zajęcia 11 /
Produktywność i eksploatacja biocenoz Zajęcia 11 / 10-05-2012 [Niestety te notatki są w większości mocno chaotyczne.. albo wykazują moje nienadążanie w spisywaniu.. ale niestety tak były prowadzone ćwiczenia
Bardziej szczegółowoProblemy określania stanu siedliska w lasach na terenach odwodnionych
Konferencja naukowo-techniczna Leśne siedliska zmienione i zniekształcone Nagórzyce, 12-13 listopada 2014 r. Problemy określania stanu siedliska w lasach na terenach odwodnionych Cezary Kabała 1, Marian
Bardziej szczegółowoGrupa 1 Egzemplarz do zapamiętywania dla uczestnika Zadanie 1
Grupa 1 Egzemplarz do zapamiętywania dla uczestnika Zadanie 1 Na zasadzie skojarzeń zapamiętaj listę 20 kwiatów wraz z ich łacińskimi nazwami. Zwróć uwagę na polską pisownię. Czas na zapamiętanie: 15 minut
Bardziej szczegółowoNowe stanowisko buławnika czerwonego Cephalanthera rubra (L.) Rich. w Puszczy Augustowskiej
Chrońmy Przyrodę Ojczystą 64 (1): 91 95, 2008. MACIEJ SZCZYGIELSKI 1, PIOTR ROJEK 2 1 Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział Warszawa 08-110 Siedlce, ul. 10 Lutego 22 e-mail: Maciej.Szczygielski@warszawa.buligl.pl
Bardziej szczegółowoOddziaływania międzygatunkowe między drzewami wpływają na skład i strukturę drzewostanu. Schemat:
Wykład 4 09/03/2011 ver. 1 (11/03/2011) Oddziaływania międzygatunkowe między drzewami wpływają na skład i strukturę drzewostanu. Schemat: Kolejny schemat, omówienie: Cechy gatunków (wynikające z bioróżnorodności:
Bardziej szczegółowoProjekt Poznajemy Jezioro Bukowskie
Projekt Poznajemy Jezioro Bukowskie Cele projektu: Podniesienie poziomu wiedzy na temat funkcjonowania ekosystemów jeziornych Poznanie zależności i procesów zachodzących w zlewni jeziora Zapoznanie się
Bardziej szczegółowoFlora i zbiorowiska roślinne rezerwatu Uroczysko Obiszów (Wzgórza Dalkowskie)
Flora i zbiorowiska roślinne rezerwatu Uroczysko Obiszów (Wzgórza Dalkowskie) Flora and plant communities of the nature reserve Uroczysko Obiszów (Wzgórza Dalkowskie Hills) KRZYSZTOF ŚWIERKOSZ K. Świerkosz,
Bardziej szczegółowoSkrypt do ćwiczeń terenowych z przedmiotu Aktualne zagadnienia ekologii lasu
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Leśny Katedra Siedliskoznawstwa i Ekologii Lasu Skrypt do ćwiczeń terenowych z przedmiotu Aktualne zagadnienia ekologii lasu Dr hab. Paweł Rutkowski Spis treści
Bardziej szczegółowoPRZYRODA BUKOWNA CZĘŚĆ 1. SIERPIEŃ 2010 r. INŻ. ARKADIUSZ JAKUBAS
PRZYRODA BUKOWNA CZĘŚĆ 1 SIERPIEŃ 2010 r. INŻ. ARKADIUSZ JAKUBAS Będąc na jednej z pieszych wycieczek zawędrowałem w przepięknie położoną dzielnicę Bukowna, a mianowicie Przymiarki. W około tej dzielnicy
Bardziej szczegółowo"Wielofunkcyjna rola lasów Pogórza Karpackiego - jak pogodzić gospodarkę leśną, turystykę, edukację leśną i ochronę przyrody?"
Projekt Zielone Podkarpacie - popularyzacja różnorodności biologicznej w wymiarze ekosystemowym dofinansowany jest ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014. "Wielofunkcyjna
Bardziej szczegółowoTrójmiejski Park Krajobrazowy ŚCIEŻKA PRZYRODNICZA "DOLINA SAMBOROWO" Lokalizacja przebiegu ścieżki na zdjęciu lotniczym.
Trójmiejski Park Krajobrazowy ŚCIEŻKA PRZYRODNICZA "DOLINA SAMBOROWO" Lokalizacja przebiegu ścieżki na zdjęciu lotniczym strona 1/10 folder do pobrania mapka do pobrania współrzędne przystanków do pobrania
Bardziej szczegółowoOrganizmy, których znajomość jest wskazana przez uczestników konkursu
Organizmy, których znajomość jest wskazana przez uczestników konkursu Kategoria Skrzat (uczniowie szkół podstawowych klasy I-III): I. Warstwa drzewa wysokie: 1. sosna zwyczajna, 2. dąb szypułkowy, 3. brzoza
Bardziej szczegółowoByliny i krzewinki. Gatunek Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik
aksamitka arcydzięgiel litwor aster bazylia pospolita bergenia sercowata bluszczyk kurdybanek bodziszek wspaniały brodawnik jesienny cebulica syberyjska chaber (różne gatunki) ciemiernik cykoria podróżnik
Bardziej szczegółowoŁĄKI SZYRYKA. Fot. 78. Mozaika łąk świeżych (kod 6510) i wilgotnych w kompleksie Łąki Szyryka (powierzchnia A); (fot. D. Strząska).
ŁĄKI SZYRYKA 266 267 Fot. 78. Mozaika łąk świeżych (kod 6510) i wilgotnych w kompleksie Łąki Szyryka (powierzchnia A); (fot. D. Strząska). Fot. 77. Mozaika łąk świeżych (kod 6510) i wilgotnych w kompleksie
Bardziej szczegółowoPLAN URZĄDZENIA LASU DLA NADLEŚNICTWA MIRADZ
FORMY OCHRONY PRZYRODY FORMA OCHRONY LICZBA OBIEKTÓW OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU 1 PARKI KRAJOBRAZOWE 1 REZERWATY PRZYRODY 2 OBSZARY NATURA 2000 3 POMNIKI PRZYRODY 43 UŻYTKI EKOLOGICZNE 7 CHRONIONE
Bardziej szczegółowoUPROSZCZONY PLAN URZĄDZENIA LASU Wspólnoty Leśnej w Sławkowie WŁASNOŚCI OSÓB FIZYCZNYCH
UPROSZCZONY PLAN URZĄDZENIA LASU Wspólnoty Leśnej w Sławkowie Na okres od 01.01.2015r. do 31.12.2024r. WŁASNOŚCI OSÓB FIZYCZNYCH Obręb: Maczki Miasto Sosnowiec Województwo: Śląskie F. H. U. BIODATA Michał
Bardziej szczegółowoOCHRONA PRZYRODY W POWIECIET KUTNOWSKIM. Rezerwaty przyrody w gminie Nowe Ostrowy
OCHRONA PRZYRODY W POWIECIET KUTNOWSKIM Na podstawie www.gios.gov.pl Rezerwaty przyrody w gminie Nowe Ostrowy Rezerwat Przyrody Dąbrowa Świetlista rodzaj rezerwatu: leśny data utworzenia: 25.06.1990 r.
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE MAP GLEBOWO-ROLNICZYCH W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU. Opracowanie: Bożena Lemkowska
WYKORZYSTANIE MAP GLEBOWO-ROLNICZYCH W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU Opracowanie: Bożena Lemkowska Mapy glebowo-rolnicze wraz z aneksami posłużyć mogą w procesie scalania gruntów, szacowania wartości nieruchomości
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 2 czerwca 2017 r. Poz. 1072
Warszawa, dnia 2 czerwca 2017 r. Poz. 1072 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 11 maja 2017 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Uroczyska w Lasach Stepnickich (PLH320033) Na podstawie
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA I EKSPERTYZA DENDROLOGICZNA DLA PARKU WIEJSKIEGO NA TERENIE OSJAKOWSKIEGO ZESPOŁU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO
INWENTARYZACJA I EKSPERTYZA DENDROLOGICZNA DLA PARKU WIEJSKIEGO NA TERENIE OSJAKOWSKIEGO ZESPOŁU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO Część I: Inwentaryzacja drzewostanu parkowego Zamawiający: Wykonawca: Urząd
Bardziej szczegółowoSzata roślinna rezerwatu Torfy Orońskie (Środkowa Polska) Vegetation of the Torfy Orońskie nature reserve (Central Poland)
ARTYKUŁY Chrońmy Przyr. Ojcz. 65 (1): 53 60, 2009. Szata roślinna rezerwatu Torfy Orońskie (Środkowa Polska) Vegetation of the Torfy Orońskie nature reserve (Central Poland) MICHAŁ FALKOWSKI 1, JANUSZ
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 20 grudnia 2016 r. Poz. 5652 UCHWAŁA NR XXVI/113/2016 RADY MIEJSKIEJ W KOLUSZKACH z dnia 29 listopada 2016 r. w sprawie uznania za użytek ekologiczny
Bardziej szczegółowoZałącznik 1. Formularze terenowe. Monitoring przyrodniczy siedlisk napiaskowych.
Załącznik 1. Formularze terenowe. Monitoring przyrodniczy siedlisk napiaskowych. Monitoring stanu ochrony siedliska przyrodniczego Pustynia Błędowska, Transekt nr: 5 Daty obserwacji 17.05.2015 Autor Anna
Bardziej szczegółowoŚCIEŻKA PRZYRODNICZA DOLINA SAMBOROWO
ŚCIEŻKA ŚCIEŻKA PRZYRODNICZA PRZYRODNICZA DOLINA DOLINA SAMBOROWO SAMBOROWO Obszar Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego wyróżnia się urozmaiconą polodowcową rzeźbą terenu i bogactwem lasów (zajmują ponad
Bardziej szczegółowoŚCIEŻKA PRZYRODNICZA DOLINA SAMBOROWO
ŚCIEŻKA ŚCIEŻKA PRZYRODNICZA PRZYRODNICZA DOLINA DOLINA SAMBOROWO SAMBOROWO Obszar Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego wyróżnia się urozmaiconą polodowcową rzeźbą terenu i bogactwem lasów (zajmują ponad
Bardziej szczegółowoWPL YW KORNIKA DRUKARZA NA SKLAD ZBIOROWISK LEŚNYCH W PUSZCZY BIALOWIESKIEJ
PRACE INSTYTUTU BADAWCZEGO LEŚNICTWA, Seria A 00/1 Nr 97 Aleksander W. SOKOŁOWSKI Instytut Badawczy Leśnictwa Zakład Lasów Naturalnych 17-30 Białowieża E-mail: asokolow@las.ibl.bialowieza.pl WPL YW KORNIKA
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO. Białystok, dnia 31 lipca 2003 r. Nr 80 ROZPORZĄDZENIA ZARZĄDZENIA UCHWAŁY
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO Białystok, dnia 31 lipca 2003 r. Nr 80 TREŚĆ: Poz.: ROZPORZĄDZENIA 1537 Nr 22/03 Wojewody Podlaskiego z dnia 23 lipca 2003 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony
Bardziej szczegółowoREZERWATY W KRAINIE EGO
REZERWATY W KRAINIE EGO Ustawa o ochronie przyrody z 2004 r. stanowi, że rezerwat to obszar obejmujący zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a
Bardziej szczegółowoOCENA WPŁYWU RUCHU TURYSTYCZNEGO NA STREFĘ BRZEGOWĄ JEZIORA SŁAWSKIEGO
OCENA WPŁYWU RUCHU TURYSTYCZNEGO NA STREFĘ BRZEGOWĄ JEZIORA SŁAWSKIEGO DR INŻ. PAWEŁ STRZELIŃSKI KATEDRA URZĄDZANIA LASU, WYDZIAŁ LEŚNY, UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W POZNANIU CEL I ZAKRES OPRACOWANIA Niniejsze
Bardziej szczegółowoProjekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1 PERSPEKTYWY ZACHOWANIA I ROZWOJU. Katarzyna Chłopek. Lipiec 2006
Klub Przyrodników Projekt Inkubator Liderów Europejskiej Ochrony Przyrody 1 LASY ŁĘGOWE W DOLINIE DOLNEJ WARTY STAN OBECNY ORAZ PERSPEKTYWY ZACHOWANIA I ROZWOJU Katarzyna Chłopek Lipiec 2006 1 Projekt
Bardziej szczegółowoKAMPINOSKI PARK NARODOWY
KAMPINOSKI PARK NARODOWY Mgr inż. Jerzy Misiak Kampinoski Park Narodowy Ul. Tetmajera 38 05-080 Izabelin Tel. 22 7226559, fax 7226560 e-mail : dyrekcja@kampinoski-pn.gov.pl Biologiczna produkcja a pozyskanie
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KONKURSU PLASTYCZNEGO
XIII Gorajski Konkurs Plastyczny KONKURSU PLASTYCZNEGO II. Cele konkursu. 1. Rozwijanie zainteresowań plastycznych. 2. Uwrażliwienie na piękno przyrody. 3. Promowanie postaw proekologicznych. 3. Do konkursu
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KONKURSU PLASTYCZNEGO
X Gorajski Konkurs Plastyczny KONKURSU PLASTYCZNEGO Goraj-Zamek, I 4. I V VI IX. Rozwijanie zainteresowań plastycznych. Uwrażliwienie na piękno przyrody. Promowanie postaw proekologicznych. o godz. 9 30.
Bardziej szczegółowoDOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA ZAŁĄCZNIK NR 1 SZATA ROŚLINNA I GRZYBY (FOT. 1-57) UWARUNKOWANIA LOKALIZACYJNE I PRZYRODNICZE ORAZ ZAGROŻENIA (FOT.
INWENTARYZACJA I WALORYZACJA PRZYRODNICZA DOLINY RZEKI MLECZNEJ NA ODCINKU OD UL. MIESZKA I DO GRANIC ADMINISTRACYJNYCH RADOMIA (POW. 268,3 HA) ORAZ OD LINII KOLEJOWEJ DO GRANIC ADMINISTRACYJNYCH RADOMIA
Bardziej szczegółowoTemat: Żerkowsko Czeszewski Park Krajobrazowy
1 Scenariusz wycieczki przyrodniczej opracowały i przeprowadziły: mgr Alicja Karwasińska mgr Ewa Jerczyńska Temat: Żerkowsko Czeszewski Park Krajobrazowy Cele: wiadomości uczeń posiada podstawowe wiadomości
Bardziej szczegółowoProjekt Ochrona siedlisk in situ w Nadleśnictwie Kłodawa i Nadleśnictwie Rokita dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Projekt Ochrona siedlisk in situ w Nadleśnictwie Kłodawa i Nadleśnictwie Rokita dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Warszawa, dnia 31.01.2014 r. 2 Nadleśnictwo Kłodawa Nadleśnictwo
Bardziej szczegółowoFlora i roœlinnoœæ rezerwatu Lutowo (Pojezierze Krajeñskie)
Flora i roœlinnoœæ rezerwatu Lutowo (Pojezierze Krajeñskie) Flora and vegetation of Lutowo nature reserve (the Pojezierze Krajeñskie region) RADOS AW PUCHA KA R. Pucha³ka, Zielnik TRN, Zak³ad Taksonomii
Bardziej szczegółowoCel projektu, założenia metodyczne oraz wyniki inwentaryzacji wybranych elementów na obszarze pilotażowym
Cel projektu, założenia metodyczne oraz wyniki inwentaryzacji wybranych elementów na obszarze pilotażowym Wojciech Gil, Zbigniew Borowski, Tomasz Jaworski, Radosław Plewa, Grzegorz Tarwacki IBL, Bożydar
Bardziej szczegółowoOSTOJA DYLEWSKIE WZGÓRZA (PLH ) Powierzchnia obszaru: ha
OSTOJA DYLEWSKIE WZGÓRZA (PLH 280043) Powierzchnia obszaru: 3430.62 ha Diagnozę przprowadzono na terenie gminy Ostróda. Parki krajobrazowe: PK Wzgórz Dylewskich Rezerwaty przyrody: Jezioro Francuskie,
Bardziej szczegółowo4080 Subalpejskie zarośla wierzby lapońskiej lub wierzby śląskiej (Salicetum lapponum, Salicetum silesiacum)
4080 Subalpejskie zarośla wierzby lapońskiej lub wierzby śląskiej (Salicetum lapponum, Salicetum silesiacum) Koordynator: Wojciech Mróz Ekspert lokalny: Krzysztof Świerkosz Typ siedliska przyrodniczego
Bardziej szczegółowoKwalifikowanie drzewostanów do przebudowy. ćwiczenie 1. Ocena zgodności drzewostanu z siedliskiem. (Kwalifikowanie do przebudowy)
ćwiczenie. Ocena zgodności drzewostanu z siedliskiem (Kwalifikowanie ) KZP (I KTG) ustala hierarchię potrzeb dotyczących przebudowy drzewostanów w danym nadleśnictwie, kierując się następującymi przesłankami:.
Bardziej szczegółowoProjekt Planu Ochrony dla Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego Szata roślinna i grzyby diagnoza stanu
Projekt Planu Ochrony dla Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego Szata roślinna i grzyby diagnoza stanu dr Michał Falkowski, dr Krystyna Nowicka-Falkowska, dr Beata Jastrzębska, mgr inż. Łukasz Brylak Słabe
Bardziej szczegółowoOpis stanowisk tawuły kutnerowatej (Spiraea tomentosa L.) w obszarze Natura 2000 PLH Uroczyska Puszczy Drawskiej
Opis stanowisk tawuły kutnerowatej (Spiraea tomentosa L.) w obszarze Natura 2000 PLH 320046 Uroczyska Puszczy Opis stanowisk tawuły kutnerowatej (Spiraea tomentosa L.) w obszarze Natura 2000 PLH 320046
Bardziej szczegółowoMAZOWIECKI ZESPÓŁ PARKÓW KRAJOBRAZOWYCH
MAZOWIECKI ZESPÓŁ PARKÓW KRAJOBRAZOWYCH KOZIENICKI PARK KRAJOBRAZOWY imienia profesora Ryszarda Zaręby 1 Wydawca: Mazowiecki Zespół Parków Krajobrazowych ul. Sułkowskiego 11, 05-400 Otwock tel./fax. (22)
Bardziej szczegółowoWstęp. Teren i metody. Forest associations of raised bogs in the Bieszczady National Park
169 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 22 (2014) str. 169 189 Stefan Michalik, Anna Koczur Received: 13.03.2014 Instytut Ochrony Przyrody PAN Reviewed: 22.07.2014 31 120 Kraków, al. A. Mickiewicza 33 koczur@iop.krakow.pl
Bardziej szczegółowoStruktura populacji cisa pospolitego Taxus baccata L. w Wysokiej Lelowskiej
PEŁNA PRACA Struktura populacji cisa pospolitego Taxus baccata L. w Wysokiej Lelowskiej The structure of population the common yew Taxus baccata L. in Wysoka Lelowska Barbara MAJCHRZAK,* Rafał TOMALA Katedra
Bardziej szczegółowoOpracowanie: Lech Krzysztofiak Anna Krzysztofiak
Inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi i niecierpka gruczołowatego Impatiens glandulifera na obszarach Natura 2000 "Dolina Górnej Rospudy" oraz "Ostoja Augustowska" Opracowanie: Lech
Bardziej szczegółowoMarek Degórski, Ewa Roo-Zielińska
ZRÓśNICOWANIE FLORYSTYCZNO-GLEBOWE POWIERZCHNI BADAWCZYCH Marek Degórski, Ewa Roo-Zielińska Rozdział ten stanowi kompilację głównych charakterystyk geobotanicznych i glebowych analizowanych powierzchni
Bardziej szczegółowo