Wpływ wybranych czynników technologicznych na zawartość fosforu w oleju rzepakowym
|
|
- Jarosław Stefaniak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Tom XXI Rośliny Oleiste 2000 Daniela Rotkiewicz, Iwona Konopka Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych Wpływ wybranych czynników technologicznych na zawartość fosforu w oleju rzepakowym Effect of some technological factors on the content of phosphorus compounds in the rapeseed oil Słowa kluczowe: olej rzepakowy, fosfolipidy, niehydratowalne związki fosforu, prażenie, wielkość nasion Key words: rapeseed oil, phospholipids, non-hydratable phosphorus forms, cooking, seed size Określono wpływ wielkości nasion, temperatury, wilgotności i czasu działania obróbki hydrotermicznej w warunkach modelowych i przemysłowych na ogólną zawartość związków fosforu w oleju oraz udział form niehydratowalnych. Stwierdzono, iż czynnikami zwiększającymi ogólną zawartość fosforu w oleju z nasion rzepaku podwójnie uszlachetnionego są małe wymiary nasion, wyższa temperatura obróbki hydrotermicznej i dłuższy czas jej działania, zwiększona wilgotność materiału oraz większe ciśnienie podczas tłoczenia. Udział fosforu niehydratowalnego był najbardziej zwiększany przez wyższą wilgotność miazgi. The effect of seeds size, temperature, moisture and time of hydrothermal treatment in model and industrial conditions on the content of total phosphorus compounds and their non-hydratable forms was determined. It was stated that the factors which mostly increased the total amount of phosphorus in canola oil were small seeds, higher temperature and longer time of hydrothermal treatment, higher moisture of flakes and pressure during pressing. The content of non-hydratable forms was mostly elevated by higher moisture of flakes. Wstęp W dojrzałych nasionach rzepaku zawartość fosforu wynosi od 0,67 do 1,43% s.m. (Zadernowski i in. oraz Rotkiewicz i in. cyt. przez Rotkiewicz i Konopka 1998). Występuje on głównie w postaci fityn, stanowiących 60 80% fosforu oraz fosfolipidów. Spośród nich do oleju przedostają się jedynie fosfolipidy. W komórkach nasiennych fosfolipidy są składnikami strukturalnymi. Wraz z białkiem budują membrany różnych organelli komórkowych, w tym sferozomów, oraz stabilizują je w określonych miejscach proptoplazmy (Tzen i Huang 1992). Sferozomy są organellami przechowującymi tłuszcz zapasowy, będący mieszaniną czystych triacylogliceroli, a znajdywane niewielkie ilości wolnych kwasów
2 216 Daniela Rotkiewicz... tłuszczowych uznano za artefakty analityczne (Tzen i Huang 1992, Murphy i Cummins 1989). Sferozomy nasion rzepaku są mniejsze niż innych nasion oleistych i w większości mają średnice o wymiarach 0,5 2,0 µm (Tzen i Huang 1992). Wydobywanie oleju z nasion wymaga uprzedniego zniszczenia membran sferozomów, które następuje pod wpływem procesów mechanicznych i hydrotermicznych, a ich intensywność decyduje o stopniu uwolnienia fosfolipidów i ich zawartości w oleju. Uznaje się, że zawartość i skład fosfolipidów w oleju zależą od kilku grup czynników, m.in. agrotechnicznych, przechowalniczych i technologicznych. Do czynników agrotechnicznych o udokumentowanym wpływie na zawartość fosforu w oleju należą warunki klimatyczne w czasie wegetacji roślin i stosowanie herbicydów (Rotkiewicz i in. 1999, 2000). Spośród czynników przechowalniczych wpływ na zawartość fosforu w oleju mogą mieć te, które uszkadzają nasiona, a więc sprzęt, transport, suszenie i przechowywanie (Dawidowicz-Grzegorzewska i Podstolski 1992, Fornal i in. 1992, Stępniewski 1995, Szwed i Tys 1995). Czynniki technologiczne warunkujące zawartość fosforu w oleju to przede wszystkim temperatura, wilgotność materiału nasiennego, sposób wydobywania oleju oraz rodzaj rozpuszczalnika (Unger 1990, Niewiadomski 1993, Płatek 1998, Fattori i in. oraz Lucas i in. cyt przez Rotkiewicz i Konopka 1998). Poza ilością fosfolipidów w oleju, duże znaczenia technologiczne ma udział form hydratowalnych i niehydratowalnych. Fosfolipidy hydratowalne są łatwo usuwane wodą, a ich szlamy całkowicie wykorzystywane jako pasza i do produkcji lecytyny. Fosfolipidy niehydratowalne są trudniejsze do usunięcia, wymagają zastosowania roztworów kwasów, a ich szlamy nie są utylizowane. Pozostające w odszlamionym oleju fosfolipidy zakłócają przebieg dalszych procesów technologicznych, zwłaszcza rafinacji fizycznej oraz dezaktywują katalizatory uwodornienia (Niewiadomski 1993, Płatek 1996, 1998, Smiles i in. 1988). Negatywna rola związków fosforu w oleju rzepakowym oraz zwyżkowa tendencja ich zawartości w oleju wydobywanym przez krajowe zakłady tłuszczowe, skłoniły nas do podjęcia badań nad tym problemem. Prace wykonane wcześniej (Rotkiewicz i in i 2000) traktowały o agrotechnicznych uwarunkowaniach zawartości fosforu w oleju rzepakowym. Prezentowana praca natomiast dotyczy uwarunkowań technologicznych, rozważanych w badaniach modelowych oraz przemysłowych. Część doświadczalna Materiałem badawczym były nasiona rzepaku podwójnie uszlachetnionego, będące mieszaniną nie określonych bliżej odmian, pobrane z magazynu olejarni rolniczej oraz próbki nasion, płatków i oleju z różnych etapów produkcyjnych linii
3 Wpływ wybranych czynników technologicznych technologicznej tej olejarni (tab. 1). Badania wykonano w czterech odrębnych zadaniach: 1. Zadanie 1 miało na celu ustalenie wpływu wielkości nasion na zawartość fosforu w oleju. Do jego wykonania użyto 5 kg partii nasion, które najpierw oczyszczano z zanieczyszczeń na separatorze laboratoryjnym typu SŻD, a następnie frakcjonowano na sitach o wymiarach oczek 1,6 i 2,0 mm, uzyskując trzy frakcje nasion: poniżej 1,6 mm, 1,6 2,0 mm oraz powyżej 2,0 mm. Każdą z frakcji, przed wydobywaniem oleju, poddawano kondycjonowaniu w warunkach symulujących proces prażenia przemysłowego (ogrzewanie miazgi nasiennej o wilgotności 9% do temp. 105 o C w czasie 45 min). 2. Zadanie 2 miało na celu ustalenie wpływu wybranych warunków kondycjonowania, tj. wilgotności nasion i czasu działania temperatury, na zawartość fosforu w oleju. Zadanie realizowano poprzez kondycjonowanie 400 g próbek miazgi nasiennej o wilgotności 4, 6, 7,5 i 9%, w czasie 15, 30 i 45 min, liczonym od momentu nagrzania miazgi nasiennej do temp. 100 o C. 3. Zadanie 3 miało na celu ocenę wpływu przemysłowych warunków prażenia, stosowanych w olejarni rolniczej, na zawartość fosforu w oleju. Próby do badań pobierano z różnych etapów technologicznych (tab. 1). 4. Zadanie 4 miało na celu określenie wpływu tłoczenia na zimno na zawartość fosforu w oleju. Do jego wykonania użyto nasion po czyszczeniu laboratoryjnym, stosowanych w zadaniu 1. Tłoczenie wykonano przy użyciu laboratoryjnej prasy ślimakowej typu RF-80E/2, utrzymując temperaturę oleju < 40 o C. Oleje z próbek nasion i płatków ekstrahowano eterem naftowym w aparatach Soxhleta, prowadząc całkowitą ekstrakcję lipidów. Rozpuszczalnik odparowywano na wyparce rotacyjnej w temp. 80 o C, z zastosowaniem podciśnienia (pompka wodna). Oleje z tłoczenia przemysłowego oraz z laboratoryjnego tłoczenia na zimno oczyszczono przy użyciu wirówki MPW 340 (8000 obr./min 10 min). W olejach oznaczono ogólną zawartość fosforu (fosfor fosfolipidowy całkowity) oraz zawartość jego form niehydratowalnych. W celu oznaczenia fosforu niehydratowalnego próbki olejów poddano hydratacji przy użyciu 5% wody redestylowanej. Hydratację prowadzono przez 15 min, w temp. 70 o C, utrzymując ciągłe mieszanie oleju za pomocą mieszadełka elektromagnetycznego. Wytrącony osad fosfolipidów hydratowalnych usuwano przez wirowanie (wirówka MPW-340, obr./min x 10 min), olej suszono do stałej masy w temp. 80 o C i oznaczano w nim zawartość fosforu. Fosfor w oleju oznaczono metodą wanadowo molibdenową zgodnie z PN-88/A Zawartość fosforu ustalano w oparciu o krzywą wzorcową, sporządzoną na bazie fosforanu sodowego.
4 218 Daniela Rotkiewicz... Miejsca i rodzaj pobieranych prób w olejarni przemysłowej The places and kinds of samples collected in oil plant Etap procesu technologicznego The stage of technological process 1 Nasiona po czyszczeniu Cleaned seeds Pobrana próba Kind of sample Nasiona Seeds Warunki procesu Process conditions Wilgotność Moisture [%] Temperatura Temperature [ o C] 7,5 8,0 20 Uwagi Notes Tabela 1 2 Wstępne podgrzewanie Preconditioning 3 Płatkowanie Flaking 4 Prażenie I półka Cooking I bottom Nasiona Seeds 6,0 60 o C x 1 godz 6,0 50 0,3 mm 0,3 mm 6, Prażenie II półka Cooking II bottom 6 Prażenie III półka Cooking III bottom 7 Prażenie IV półka Cooking IV bottom 5,0 85 4, ,0 114 Prażnia 5-półkowa czas 3 godz. 5-bottom cooker 3 hours 8 Prażenie V półka Cooking V bottom 2, Tłoczenie wstępne I sekcja Prepressing I section 10 Tłoczenie końcowe II sekcja Pressing II section Olej Oil Olej Oil n.o. 110 n.o. 110 Prasa typu FRENCH Screw press type French 11 Olej surowy Crude oil Olej Oil n.o. n.o. Olej filtrowany Filtered oil 12 Olej tłoczony na zimno z oczyszczonych nasion Cold pressed oil from cleaned seeds 5,8 < 40 o C Prasa laboratoryjna Laboratory screw press n.o. nie oznaczano not determined Wyniki zawarte w tabelach 2 i 3 stanowią średnie arytmetyczne trzech równoległych powtórzeń, używanych także do analizy statystycznej z wykorzystaniem analizy wariancji z testami Duncana. Wyniki zawarte w tabeli 4 są średnią arytmetyczną dwóch powtórzeń.
5 Wpływ wybranych czynników technologicznych Wpływ wielkości nasion na zawartość fosforu w oleju rzepakowym The effect of seeds size on the content of phosphorus in rapeseed oil Wielkość nasion Seeds size [mm] Udział nasion Seeds share [%] Fosfor ogółem Total phosphorus [ppm] Fosfor niehydratowalny Non-hydratable phosphorus Ogółem [ppm] Total Tabela 2 % w całości fosforu % of total < 1, a 95 a 50 1,6 2, b 56 b 37 > 2, c 50 b 36 Wartości oznaczone tą samą literą w jednej kolumnie nie różnią się istotnie (α = 0,05) The values marked by the same letter in the same column are not significantly different (α = 0.05) Tabela 3 Wpływ parametrów laboratoryjnego kondycjonowania miazgi nasiennej rzepaku na zawartość fosforu w oleju The effect of rapeseeds flakes laboratory-conditioning parameters on the content of phosphorus compounds in oil Wilgotność Moisture [%] 4,0 6,0 7,5 9,0 Czas prażenia Time of cooking [min] Fosfor ogółem Total phosphorus [ppm] Fosfor niehydratowalny Non-hydratable phosphorus Ogółem [ppm] Total % w całości fosforu % of total
6 220 Daniela Rotkiewicz... Analiza statystyczna wyników doświadczenia laboratoryjnego (tabela 3) Statistical analysis of laboratory experiment results (table 3) Tabela 3a Wyróżnik Factor Fosfor ogółem [ppm] Total phosphorus Fosfor niehydratowalny [ppm] Non-hydratable phosphorus Wilgotność miazgi Moisture of flakes 4,0% 151 a 45 a 6,0% 178 ab 59 b 7,5% 191 b 68 bc 9,0% 207 b 77 c Czas prażenia Time of cooking 15 min 161 a 56 a 30 min 186 b 62 a 45 min 198 c 68 b Wartości oznaczone tą samą literą w jednej kolumnie (oddzielnie dla wilgotności miazgi i czasu prażenia) nie różnią się statystycznie (α=0,05) The values marked by the same letter in the same column (separately for the flakes moisture and time of cooking) are not significantly different (α=0,05) Zawartość fosforu w próbach olejów z olejarni przemysłowej The content of phosphorus compounds in oils from oil plant Tabela 4 Lp* Fosfor ogółem Total phosphorus [ppm] Ogółem Total [ppm] Fosfor niehydratowalny Non-hydratable phosphorus [ppm] % w całości fosforu % of total * opis prób jak w tabeli 1 samples description as in Table 1
7 Wpływ wybranych czynników technologicznych Omówienie i dyskusja wyników Zawartość fosforu w olejach wyekstrahowanych z nasion różnej wielkości była zróżnicowana. Najmniej fosforu zawierał olej z nasion największych, o wymiarach powyżej 2 mm. Udział fosforu niehydratowalnego w tym oleju był najniższy, gdyż wynosił 36%. Olej z nasion najmniejszych, o wymiarach < 1,6 mm, zawierał najwyższą ilość fosforu z jednocześnie najwyższym, 50% udziałem form niehydratowalnych (tab. 2). Z uwagi na udział poszczególnych frakcji nasion w całości, wynoszący dla nasion małych, średnich i dużych odpowiednio 31, 60 i 9%, najwyższy wpływ na zawartość fosforu w oleju mają frakcje drobna i średnia (tab. 2). Zróżnicowanie zawartości fosforu w olejach z nasion różnej wielkości ma związek z wielkością sferozomów. Jest to spowodowane tym, że w nasionach małych występują mniejsze sferozomy, o wyższym stosunku fosfolipidowo białkowych powierzchni do triacylogliceroli wypełniających ich wnętrza (Murphy i Cummins 1989, Tzen i Huang 1992). Wpływ wybranych czynników technologicznych na zawartość związków fosforu w oleju był istotny. Zwiększanie wilgotności miazgi nasiennej oraz wydłużanie czasu kondycjonowania powodowało wzrost zawartości fosforu w oleju, a w nim wzrost związków niehydratowalnych (tab. 3). Analizując oddziaływanie obydwu parametrów kondycjonowania, w zakresach stosowanych w doświadczeniu, zauważa się, że większy wpływ na ilość fosforu w oleju wywierał wzrost wilgotności miazgi, niż wydłużanie czasu prażenia (tab. 3 i 3a). Wzrost wilgotności miazgi z 4 do 6, 7,5 i 9% zwiększał ogólną zawartość fosforu odpowiednio o 18, 26 i 37%, a fosforu niehydratowalnego o 31, 51 i 71%. Wydłużanie czasu prażenia w temperaturach 100 o C z 15 do 30 i 45 minut spowodowało zwiększenie ogólnej zawartości fosforu odpowiednio o 15 i 23% oraz fosforu niehydratowalnego o 11 i 21% (tab. 4). Świadczy to o zdecydowanie wyższym wpływie wilgotności na zwiększanie ilości fosfolipidów niehydratowalnych i jest zgodne ze spostrzeżeniami Katzera i Mińkowskiego (1996), Przybylskiego i Eskina (1991) oraz Sawickiego i in. (1975). Fosfolipidy niehydratowalne, wśród których dominuje kwas fosfatydowy (Dijjkstra cyt. przez Płatek 1996) powstają przez hydrolizę fosfolipidów hydratowalnych, zwłaszcza fosfatydylocholiny, katalizowanej przez fosfolipazę D (Przybylski i Eskin 1991). Fosfolipaza D uaktywnia się podczas rozdrabniania nasion i z uwagi na wysoką termostabilność może działać przez dość długi okres prażenia, przy czym sprzyja jej wyższa wilgotność materiału (List i in. 1992, Przybylski i Eskin 1991). Wpływ czasu prażenia na wzrost zawartości fosforu w oleju, negowany przez Sawickiego i in. (1975), był istotny (tab. 3a), potwierdzając prace Prior i in. (1991) oraz Williamsa (1995). Williams (1995) dowodzi, że zastąpienie tradycyjnego, trwającego 45 minut prażenia, procesem ekstruzji trwającym 7 20 sekund, ponad siedmiokrotnie obniża zawartość fosforu w ekstrahowanym oleju.
8 222 Daniela Rotkiewicz... Zawartość fosforu w olejach wyekstrahowanych z prób nasion i płatków oraz pobranych bezpośrednio z linii produkcyjnej olejarni przedstawiono w tabeli 4. Oleje wyekstrahowane z nasion surowych oraz wstępnie kondycjonowanych i spłatkowanych zawierały zbliżoną zawartość fosforu, z niskim, około 30%, udziałem form niehydratowalnych. Prażenie miazgi nasiennej powodowało uwalnianie fosforu, tym większe, im wyższa była temperatura procesu i czas jej działania. Olej wyekstrahowany z miazgi nasiennej pobranej z górnej (I) półki prażni zawierał 139 ppm fosforu, przy czym związki niehydratowalne stanowiły 34%. Prażenie przez 3 godziny, przy wzroście temperatury od 73 do 118 o C i przy malejącej od 6,0 do 2,5% wilgotności miazgi nasiennej, zwiększyło zawartość fosforu niehydratowalnego o 70%. Procentowy udział fosforu niehydratowalnego w jego całości, ustalony na poziomie 37% w oleju wyekstrahowanym z materiału pobranego z drugiej półki prażni, pozostawał do końca prażenia praktycznie nie zmieniony, aczkolwiek jego zawartość wzrosła z 47 do 80 ppm (tab. 4). Olej pobrany z pierwszej sekcji tłoczenia zawierał 196 ppm fosforu, a z drugiej, końcowej 298 ppm. Obydwa oleje posiadały tę samą temperaturę (110 o C), co wskazuje na udział zwiększonego ciśnienia w procesie uwalniania fosfolipidów do oleju. Zawartość fosforu w olejach wydobywanych z prób nasion rzepaku poddanych modelowej obróbce hydrotermicznej i z materiału nasiennego pobranego z linii produkcyjnej olejarni rolniczej oraz w olejach tłoczonych na gorąco i na zimno, była zależna od parametrów obróbki. Zbliżoną zawartość fosforu, wynoszącą 203, 205 i 208 ppm, z 36 39% udziałem form niehydratowalnych, zawierały oleje wyekstrahowane z miazgi nasiennej pobranej z IV i V półki prażni przemysłowej oraz olej z miazgi o wilgotności 7,5% ogrzewanej przez 45 minut w temperaturze 100 o. Można zatem uznać, że długie (2 3 godz.) prażenie, w wysokiej ( o C) temperaturze miazgi nasiennej o niskiej (3 2,5%) wilgotności, jest porównywalne z ogrzewaniem znacznie krótszym (45 minut) i w niższej temperaturze (100 o C), ale bardziej wilgotnej (7,5%) miazgi. Zaznaczyć należy, że obydwa sposoby obróbki prowadzą do znacznego uwolnienia fosfolipidów. Światowe badania nad optymalizacją technologii olejarskiej proponują zastąpienie tradycyjnego prażenia krótkotrwałą ekstruzją, pozwalającą na otrzymanie oleju o niskiej zawartości fosfolipidów (Williams 1995). Olej tłoczony na zimno zawierał 46 ppm fosforu ogólnego, w tym 17% niehydratowalnego (tab. 4). Według Prior i in. (1991) oraz Rotkiewicz i in. (1995) utrzymywanie temperatury tłoczenia na poziomie niższym niż 45 o C, umożliwia otrzymanie oleju o zawartości fosforu poniżej 20 ppm, aczkolwiek wydajność takiego tłoczenia jest z reguły niska, wynosząca około 65%.
9 Wpływ wybranych czynników technologicznych Podsumowanie badań Czynnikami zwiększającymi ogólną zawartość fosforu w oleju rzepakowym są wszystkie czynniki maksymalizujące stopień wydobycia, tj. podnoszenie temperatury prażenia, wydłużanie czasu jej działania, zwiększanie wilgotności prażonej miazgi nasiennej i zwiększanie ciśnienia podczas tłoczenia, a także małe wymiary nasion. Zawartość fosforu niehydratowalnego jest najbardziej zwiększana przez podnoszenie wilgotności prażonej miazgi nasiennej oraz przez udział nasion drobnych. Technologiczne możliwości otrzymywania olejów o niskiej zawartości związków fosforu wiążą się zatem ze zmniejszeniem stopnia wydobycia oraz ze stosowaniem surowca pozbawionego frakcji nasion drobnych. Wymaga to ustalenia obszaru kompromisu pomiędzy ilością wydobytego oleju, a jego jakością oraz opracowania koncepcji zagospodarowania bardziej zaolejonej śruty, wytłoków i frakcji nasion drobnych. Rozważania tego typu były prowadzone przez przedstawicieli nauk żywieniowych (Chibowska i in. 1995, Rakowska i Guzik 1993) i technologicznych (Prior i in. 1991, Rotkiewicz i in. 1995), lecz raczej nie brane pod uwagę przez przemysł olejarski. Literatura Chibowska M., Smulikowska S., Pastuszewska B Wpływ włókna i tłuszczu na strawność składników pokarmowych i wartość energetyczną śruty rzepakowej z nasion rzepaku podwójnie ulepszonego dla kurcząt. Rośliny Oleiste, XVI (2): Dawidowicz-Grzegorzewska A., Podstolski A Age-related changes in the ultastructure and membrane properties of Brassica napus L. Seeds. Annals of Botany, 69: Fornal J., Sadowska J., Jaroch R., Szot B Wpływ uszkodzeń oraz przechowywania nasion rzepaku na jakość tłuszczu. Rośliny Oleiste, XIV: Katzer A., Mińkowski K Kondycjonowanie nasion rzepaku przed ich przerobem w warunkach przemysłowych. Tłuszcze Jadalne, XXXI (1/2): List G.R., Mounts T.L., Lanser A.C Factors promoting the formation of nonhydratable soybean phoshatides. JAOCS, 69 (5): Murphy D.J., Cummins I Seed oil bodies: isolation, composition and role of oil-body apolipoproteins. Phytochemistry, 28 (8): Niewiadomski H Technologia tłuszczów jadalnych. WNT Warszawa. Płatek T Niektóre aspekty usuwania fosfolipidów z oleju rzepakowego. Tłuszcze Jadalne, 31 (3/4): Płatek T Fosfolipidy a skuteczność odszlamowania oleju rzepakowego. Tłuszcze Jadalne, 33 (1/2): Prior E.M., Vadke V.S., Sosulski F.W Effect of heat treatment on canola press oils. I. Non-trigliceride components. JAOCS, 68 (6):
10 224 Daniela Rotkiewicz... Przybylski B., Eskin N.A.M Phospholipid composition of canola oils during the early stages of processing as measured by TLC with flame ionization detector. JAOCS, 68 (4): Rakowska M., Guzik C Studia nad enzymatycznym frakcjonowaniem, składem chemicznym i biologicznym oddziaływaniem włókna pokarmowego nasion rzepaku 00. Materiały Konferencji Naukowej Rzepak stan obecny i perspektywy, Radzików 3-4 czerwca: Rotkiewicz D., Konopka I., Sobieski G Stabilność olejów rzepakowych tłoczonych i ekstrahowanych na zimno. Rośliny Oleiste, XVI (2): Rotkiewicz D., Murawa D., Konopka I Wpływ wybranych herbicydów na kształtowanie się zawartości związków fosforu w nasionach i w oleju rzepakowym. Materiały XL Konferencji IOR, luty: 59. Rotkiewicz D., Murawa D., Konopka I., Osmólski M Związki fosforu w nasionach rzepaku jarego ze zbiorów 1997 roku traktowanego herbicydami. Materiały XXI Konferencji Naukowej Rośliny Oleiste : 44. Rotkiewicz D., Konopka I Związki fosforu w nasionach i oleju rzepakowym. Rośliny Oleiste, XIX (1): Sawicki J., Bratkowska I., Niewiadomski H., Zimińska H., Górska A The quality of rapeseed commercial lecithin. Acta Aliment. Pol., XXV (3-4): Smiles J., Kakuda Y., Mac Donald B Effect of degumming reagents on the recovery and nature of lecithins from crude canola, soybean and sunflower oils. JAOCS; 65 (7): Stępniewski A Changes in the material quality in post-harvest processing of rape seeds. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 427: Szwed G., Tys J Susceptibility of rape seeds to dynamic damages depending on moisture and storage time. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 427: Tzen J.T.C., Huang A.H.C Surface structure and properties of plant seed oil bodies. J. Cell Biol., 117 (2): Unger E.H Commercial processing of canola and rapeseed crushing and oil extraction. Chapter 14 in Canola and Rapeseed Ed. F. Shahidi, published by Van Nostrand Reinhold, New York. Williams M.A Extrusion preparation for oil extraction. INFORM, 6:
Wpływ ogrzewania nasion rzepaku na jakość wytłoczonego oleju
Tom XXIV Rośliny Oleiste 2003 Agnieszka Górecka, Małgorzata Wroniak, Krzysztof Krygier SGGW w Warszawie, Zakład Technologii Tłuszczów i Koncentratów Spożywczych, WTŻ Wpływ ogrzewania nasion rzepaku na
Bardziej szczegółowoWartość technologiczna nasion rzepaku jarego traktowanego różnymi kombinacjami środków ochrony roślin
Tom XXII Rośliny Oleiste 2001 Daniela Rotkiewicz, Danuta Murawa*, Iwona Konopka, Kazimierz Warmiński* Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych * Katedra
Bardziej szczegółowoZwiązki fosforu w nasionach i w oleju rzepakowym
Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Daniela Rotkiewicz, Iwona Konopka Katedra Technologii Produktów Roślinnych, Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie Związki fosforu w nasionach i w oleju rzepakowym Phosphorus
Bardziej szczegółowoStan badań nad optymalizacją procesu przetwórstwa nasion rzepaku I. Wydobywanie oleju
Tom XX Rośliny Oleiste 1999 Daniela Rotkiewicz, Iwona Konopka, Sylwia Żylik Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych Stan badań nad optymalizacją procesu
Bardziej szczegółowoWpływ warunków tostowania śruty i ogrzewania. na wartość pokarmową białka ocenianą na podstawie wskaźników in vitro i in vivo
Tom XXII Rośliny Oleiste 2001 Barbara Pastuszewska, P. Dakowski, Grzegorz Jabłecki*, Lucyna Buraczewska, Anna Ochtabińska, E. Święch, R. Matyjek, M. Taciak Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGICZNE ASPEKTY OTRZYMYWANIA OLEJU RZEPAKOWEGO NA POTRZEBY PRODUKCJI BIOPALIWA
Małgorzata WRONIAK, Krzysztof KRYGIER, Andrzej ANDERS, Robert RUSINEK TECHNOLOGICZNE ASPEKTY OTRZYMYWANIA OLEJU RZEPAKOWEGO NA POTRZEBY PRODUKCJI BIOPALIWA Streszczenie W artykule przedstawiono analizę
Bardziej szczegółowoWpływ czasu i warunków przechowywania na zmiany zachodzące we frakcji lipidowej wybranych produktów rzepakowych
Tom XX Rośliny Oleiste 2000 Akademia Podlaska w Siedlcach, Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej Wpływ czasu i warunków przechowywania na zmiany zachodzące we frakcji lipidowej wybranych produktów
Bardziej szczegółowoSkład i wartość pokarmowa śruty rzepakowej wyprodukowanej z dodatkiem lecytyny wytrąconej kwasem cytrynowym
Tom XX Rośliny Oleiste 1999 Barbara Pastuszewska, Lucyna Buraczewska, Grzegorz Jabłecki *, Anna Ochtabińska Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt, Jabłonna k. Warszawy *Zakłady Przemysłu Tłuszczowego
Bardziej szczegółowoTrwałość olejów rzepakowych tłoczonych na zimno z nasion o zróżnicowanej jakości
Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Daniela Rotkiewicz, Iwona Konopka Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie, Katedra Technologii Produktów Roślinnych Trwałość olejów rzepakowych tłoczonych na zimno z nasion
Bardziej szczegółowoSkład kwasów tłuszczowych oleju z nasion rzepaku jarego w zależności od stosowanych herbicydów
Tom XXI Rośliny Oleiste 2000 Danuta Murawa, Kazimierz Warmiński, Iwona Pykało Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie, Katedra Ochrony Powietrza i Toksykologii Środowiska Skład kwasów tłuszczowych oleju
Bardziej szczegółowoOcena wybranych cech fizyko-chemicznych oraz zawartości energii metabolicznej nasion rzepaku w aspekcie ich wielkości
Tom XXVII ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2006 Teresa Banaszkiewicz, Karolina Borkowska Akademia Podlaska w Siedlcach, Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej Ocena wybranych cech fizyko-chemicznych
Bardziej szczegółowoProdukty uboczne opracowania rzepaku jako substytut śrut sojowych
Produkty uboczne opracowania rzepaku jako substytut śrut sojowych Po wprowadzeniu zakazu stosowania mączki mięso-kostnej w Unii Europejskiej rośnie popyt na produkty z soi. Jednak większość soi importowana
Bardziej szczegółowoSpis tre ci: l. PRODUKCJA SUROWCA 13
Spis treści: CZĘŚĆ l. PRODUKCJA SUROWCA 13 1. KAPUSTA RZEPAK 15 1.1. Charakterystyka botaniczna i pochodzenie 15 1.2. Znaczenie gospodarcze 17 1.2.1. Rzepak wśród innych surowców olejarskich 17 1.2.2.
Bardziej szczegółowoROZWARSTWIANIE NASION RZEPAKU PODCZAS WYPŁYWU Z SILOSÓW
Inżynieria Rolnicza 9(97)/7 ROZWARSTWIANIE NASION RZEPAKU PODCZAS WYPŁYWU Z SILOSÓW Janusz Bowszys Katedra Inżynierii Procesów Rolniczych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Streszczenie. W pracy
Bardziej szczegółowoWPŁYW METODY SUSZENIA ORAZ PRZECHOWYWANIA NA WYBRANE WYRÓŻNIKI JAKOŚCIOWE NASION RZEPAKU
Inżynieria Rolnicza 5(93)/2007 WPŁYW METODY SUSZENIA ORAZ PRZECHOWYWANIA NA WYBRANE WYRÓŻNIKI JAKOŚCIOWE NASION RZEPAKU Marzena Gawrysiak-Witulska, Magdalena Rudzińska, Antoni Ryniecki Instytut Technologii
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ ŚLIMAKA NA PARAMETRY PROCESU WYTŁACZANIA OLEJU Z LNIANKI SIEWNEJ PRASĄ ŚLIMAKOWĄ
Inżynieria Rolnicza 5(130)/2011 WPŁYW PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ ŚLIMAKA NA PARAMETRY PROCESU WYTŁACZANIA OLEJU Z LNIANKI SIEWNEJ PRASĄ ŚLIMAKOWĄ Paweł Frąckowiak, Florian Adamczyk, Wojciech Spychała Przemysłowy
Bardziej szczegółowoZmiany liczby kwasowej i nadtlenkowej tłuszczu produktów rzepakowych przechowywanych w różnych warunkach bez i z dodatkiem przeciwutleniacza
TOM XXXIII ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2012 Anna Milczarek, Maria Osek Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej Adres do korespondencji: amilczarek@uph.edu.pl
Bardziej szczegółowoTom XIX Rośliny Oleiste 1998
Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Barbara Pastuszewska, Anna Ochtabińska Itytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana Kielanowskiego PAN Jabłonna k. Warszawy Wartość pokarmowa wytłoku i śruty poekstrakcyjnej
Bardziej szczegółowoul. 3 Maja 26 72-200 Nowogard tel. +48 91 392 59 90 fax. +48 91 392 59 97 ZAKŁAD PRZETWÓRSTWA RZEPAKU OPIS DZIAŁALNOŚCI
ul. 3 Maja 26 72-200 Nowogard tel. +48 91 392 59 90 fax. +48 91 392 59 97 ZAKŁAD PRZETWÓRSTWA RZEPAKU OPIS DZIAŁALNOŚCI 1. Wstęp REM S.A. to nowoczesny zakład produkcji oleju i makuchu rzepakowego dysponujący
Bardziej szczegółowoZbigniew Kobus Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie
Zbigniew Kobus Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW WSTĘPNEJ OBRÓBKI ULTRADŹWIĘKOWEJ NA PROCES TŁOCZENIA SOKU MARCHWIOWEGO Streszczenie W pracy przedstawiono wyniki
Bardziej szczegółowoWPŁYW CECH FIZYCZNYCH SUROWCÓW ROŚLINNYCH NA JAKOŚĆ I ENERGOCHŁONNOŚĆ WYTWORZONYCH BRYKIETÓW
WPŁYW CECH FIZYCZNYCH SUROWCÓW ROŚLINNYCH NA JAKOŚĆ I ENERGOCHŁONNOŚĆ WYTWORZONYCH BRYKIETÓW Ignacy Niedziółka, Beata Zaklika, Magdalena Kachel-Jakubowska, Artur Kraszkiewicz Wprowadzenie Biomasa pochodzenia
Bardziej szczegółowoWPŁYW WIELOKROTNYCH OBCIĄŻEŃ STATYCZNYCH NA STOPIEŃ ZAGĘSZCZENIA I WŁAŚCIWOŚCI REOLOGICZNE MASY NASION ROŚLIN OLEISTYCH
Inżynieria Rolnicza 6(131)/2011 WPŁYW WIELOKROTNYCH OBCIĄŻEŃ STATYCZNYCH NA STOPIEŃ ZAGĘSZCZENIA I WŁAŚCIWOŚCI REOLOGICZNE MASY NASION ROŚLIN OLEISTYCH Janusz Kolowca, Marek Wróbel Katedra Inżynierii Mechanicznej
Bardziej szczegółowoRzepak w żywieniu warchlaków i tuczników. Tomasz Majkut - Doradca Żywieniowy
Rzepak w żywieniu warchlaków i tuczników. Tomasz Majkut - Doradca Żywieniowy 16 września, Pałac w Pakosławiu ,,Rzepak w żywieniu warchlaków i tuczników. Fakty i mity Wytwórnia Pasz Lira mgr inż. Tomasz
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej Pani mgr inż. Marty Krajewskiej
Olsztyn, 22 marca 2019 r. Dr hab. inż. Iwona Konopka, prof. UWM Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Nauki o Żywności Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych Recenzja rozprawy doktorskiej
Bardziej szczegółowoThermooxidative stability of frying oils and quality of snack products
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU WYDZIAŁ NAUK O śywności EWA GÓRNICKA STABILNOŚĆ TERMOOKSYDATYWNA TŁUSZCZÓW SMAśALNICZYCH A JAKOŚĆ PRODUKTÓW PRZEKĄSKOWYCH Thermooxidative stability of frying oils
Bardziej szczegółowoWpływ odmiany i wielkości nasion rzepaku na ich charakterystykę fizykochemiczną
Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Karol Mińkowski, Krzysztof Krygier* Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego w Warszawie *Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wpływ odmiany i wielkości nasion
Bardziej szczegółowoStan badań nad optymalizacją procesu przetwórstwa nasion rzepaku II. Rafinacja oleju
Tom XX Rośliny Oleiste 1999 Daniela Rotkiewicz, Sylwia Żylik, Iwona Konopka Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych Stan badań nad optymalizacją procesu
Bardziej szczegółowoTom XXII Rośliny Oleiste 2001
Tom XXII Rośliny Oleiste 2001 Kazimierz Warmiński, Danuta Murawa, Barbara Adomas, Iwona Pykało Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Ochrony Powietrza i Toksykologii Środowiska Olej i białko
Bardziej szczegółowoWPŁYW PARAMETRÓW WYTŁACZANIA NA ZIMNO OLEJU RZEPAKOWEGO W PRASIE ŚLIMAKOWEJ NA WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI FIZYKO-CHEMICZNE PRODUKTU JAKO PALIWA SILNIKOWEGO
I N Ż YNIERIA R OLNICZA A GRICULTURAL E NGINEERING 2013: Z. 2(143) T.1 S. 253-261 ISSN 1429-7264 Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej http://www.ptir.org WPŁYW PARAMETRÓW WYTŁACZANIA NA ZIMNO OLEJU
Bardziej szczegółowoTom XIX Rośliny Oleiste 1998
Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Stefania Smulikowska, Anna Mieczkowska, Barbara Pastuszewska Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt im. Jana Kielanowskiego PAN, Jabłonna Skład i wartość pokarmowa nasion,
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY I CZASU PRZECHOWYWANIA NA WYBRANE CECHY JAKOŚCIOWE OLEJU RZEPAKOWEGO, LNIANEGO I LNIANKOWEGO
I N Ż Y N I E R I A ROLNICZA A G R I C U L T U R A L ENGINEERING 2013: Z. 1(141) T.1 S. 115-124 ISSN 1429-7264 Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej http://www.ptir.org WPŁYW TEMPERATURY I CZASU PRZECHOWYWANIA
Bardziej szczegółowoOCENA JAKOŚCI NASION RZEPAKU OZIMEGO POD WZGLĘDEM STOPNIA ZANIECZYSZCZEŃ
Inżynieria Rolnicza 2(100)/2008 OCENA JAKOŚCI NASION RZEPAKU OZIMEGO POD WZGLĘDEM STOPNIA ZANIECZYSZCZEŃ Magdalena Kachel-Jakubowska Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej Uniwersytet
Bardziej szczegółowoWpływ wybranych parametrów technologicznych na zawartość estrów glicydylowych w tłuszczach i smażonych produktach
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Wydział Nauk o Żywności Kierunek: Technologia żywności i żywienia Magda Aniołowska Wpływ wybranych parametrów technologicznych na zawartość estrów glicydylowych w
Bardziej szczegółowoBadanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych. Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp.
Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp. Rola azotu w roślinach: materiał budulcowy białek i kwasów nukleinowych większy
Bardziej szczegółowoZawartość składników mineralnych w nasionach i wytłokach trzech krajowych odmian rzepaku ozimego
Tom XIX Rośliny Oleiste 1998 Teresa Banaszkiewicz Wyższa Szkoła Rolniczo Pedagogiczna w Siedlcach, Katedra Żywienia Zwierząt Zawartość składników mineralnych w nasionach i wytłokach trzech krajowych odmian
Bardziej szczegółowoOCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM
ścieki przemysłowe, złoże biologiczne Katarzyna RUCKA, Małgorzata BALBIERZ* OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH O DUŻEJ ZAWARTOŚCI OLEJÓW NA ZŁOŻU BIOLOGICZNYM Przedstawiono wyniki laboratoryjnych badań
Bardziej szczegółowoWpływ technologii zbioru na zawartość chlorofili i karotenoidów w nasionach rzepaku, wytłokach i oleju
Tom XXVI ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2005 Wacław Strobel 1, Jerzy Tys 1, Agnieszka Sujak 2, Mariusz Gagoś 2, Wojciech Żak 2, Anna Kotlarz 3, Roman Rybacki 4 1 Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie, 2 Akademia
Bardziej szczegółowoEffect of raw material on the quality of cold-pressed rapeseed oil
22 POSTĘPY TECHNIKI PRZETWÓRSTWA SPOŻYWCZEGO 2/215 Dr hab. inż. Małgorzata WRONIAK Mgr inż. Aleksandra PTASZEK Dr inż. Katarzyna RATUSZ Katedra Technologii Żywności Wydział Nauk o Żywności, SGGW w Warszawie
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY SUSZENIA NA JAKOŚĆ NASION RZEPAKU
InŜynieria Rolnicza 6/2005 Magdalena Kachel, Mieczysław Szpryngiel, Roman Rybacki **, Jerzy Tys * Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w InŜynierii Rolniczej * Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie Akademia
Bardziej szczegółowoWpływ różnych temperatur suszenia. nasiona rzepaku, suszenie, skład chemiczny. Tom XXIII Rośliny Oleiste 2002
Tom XXIII Rośliny Oleiste 2002 Wacław Krasucki, Jerzy Tys 1, Katarzyna Szafran, Roman Rybacki 2, Łukasz Orlicki Akademia Rolnicza w Lublinie, 1 Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie 2 Zakłady Przemysłu Tłuszczowego
Bardziej szczegółowoPoznań, r.
Poznań, 13. 12. 2018 r. Dr hab. Aleksander Siger Katedra Biochemii i Analizy Żywności Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Grzegorza
Bardziej szczegółowoWPŁYW CZASU PRZECHOWYWANIA ZIARNA PSZENICY NA ZMIANĘ JEGO CECH JAKOŚCIOWYCH
Inżynieria Rolnicza 1(99)/28 WPŁYW CZASU PRZECHOWYWANIA ZIARNA PSZENICY NA ZMIANĘ JEGO CECH JAKOŚCIOWYCH Michał Sypuła, Agata Dadrzyńska Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych, Szkoła Główna Gospodarstwa
Bardziej szczegółowoJakość surowca ocenianego na podstawie stopnia uszkodzeń nasion rzepaku
Tom XXVII ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2006 Jerzy Tys, Magdalena Kachel*, Roman Rybacki** Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie *Akademia Rolnicza w Lublinie ** Zakłady Tłuszczowe Kruszwica S.A. Jakość surowca
Bardziej szczegółowoTECHNOLOGICAL VALUE OF SELECTED POLISH VARIETIES OF RAPESEED*
POLISH JOURNAL OF NATURAL SCIENCES Abbrev.: Pol. J. Natur. Sc., Vol 24(2): 122 132, Y. 2009 DOI 10.2478/v10020-009-0012-z TECHNOLOGICAL VALUE OF SELECTED POLISH VARIETIES OF RAPESEED* Małgorzata Tańska,
Bardziej szczegółowoŁubin i poekstrakcyjna śruta rzepakowa - czy te komponenty warto stosować łącznie w mieszankach dla świń?
Zwiększenie wykorzystania krajowego białka paszowego dla produkcji wysokiej jakości produktów zwierzęcych w warunkach zrównoważonego rozwoju 2016-2020 Obszar 4 Zwiększenie wykorzystania krajowego białka
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA PARAMETRÓW PRACY PNEUMATYCZNEGO SEPARATORA KASKADOWEGO
InŜynieria Rolnicza 7/2006 Zbigniew Oszczak Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie OPTYMALIZACJA PARAMETRÓW PRACY PNEUMATYCZNEGO SEPARATORA KASKADOWEGO Streszczenie W pracy
Bardziej szczegółowoWpływ nawożenia na skład frakcji lipidowej nasion lnianki (Camelina sativa L. Cr.) i katranu (Crambe abissinica Hochst.)
Tom XX Rośliny Oleiste 1999 Ryszard Zadernowski, Wojciech Budzyński*, Halina Nowak-Polakowska Abdul Aleem Rashed, Krzysztof Jankowski Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie Katedra Przetwórstwa i Chemii
Bardziej szczegółowoŚruta poekstrakcyjna rzepakowa niewykorzystany potencjał krajowego białka paszowego
Śruta poekstrakcyjna rzepakowa niewykorzystany potencjał krajowego białka paszowego Konferencja Wykorzystanie krajowych źródeł białka w żywieniu zwierząt gospodarskich Warszawa, 9 czerwca 2016 Adam Stępień
Bardziej szczegółowoESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE. mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań
ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań Początek biodiesla w Polsce 2004/2005 uruchamianie Rafinerii Trzebinia 2006 otwieranie się kolejnych
Bardziej szczegółowoRECENZJA Pracy doktorskiej mgr Anny Łaszewskiej pt. Wpływ modyfikacji procesu odszlamowania na aktywność przeciwutleniającą oleju rzepakowego
Dr hab. Magdalena Rudzińska, prof. UPP Poznań, 2.05.2018 Zakład Chemii Żywności i Analizy Instrumentalnej Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu RECENZJA Pracy doktorskiej
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRZEESTRYFIKOWANIA ENZYMATYCZNEGO NA JAKOŚCIOWE PARAMETRY ŻYWIENIOWE OLEJÓW ROŚLINNYCH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 344 348 Magdalena Wirkowska, Joanna Bryś, Katarzyna Tarnowska, Bolesław Kowalski WPŁYW PRZEESTRYFIKOWANIA ENZYMATYCZNEGO NA JAKOŚCIOWE PARAMETRY ŻYWIENIOWE OLEJÓW
Bardziej szczegółowoZdolność kiełkowania nasion lnu (Linum usitatissimum L.) w długoterminowym przechowywaniu
Tom XXV ROŚLINY OLEISTE 2004 Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie, Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych Zdolność kiełkowania nasion lnu (Linum usitatissimum L.) w długoterminowym
Bardziej szczegółowoANALIZA ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI DIELEKTRYCZNYMI A WŁAŚCIWOŚCIAMI CHEMICZNYMI MĄKI
Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 ANALIZA ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI DIELEKTRYCZNYMI A WŁAŚCIWOŚCIAMI CHEMICZNYMI MĄKI Deta Łuczycka, Leszek Romański Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoWARUNKI SKUPU PŁODÓW ROLNYCH W 2017 r
WARUNKI SKUPU PŁODÓW ROLNYCH W 2017 r Wyjaśnienie pojęć zawartych w Warunkach: - oczyszczony towar odnosi się do wagi towaru mierzonej po osuszeniu i/lub oczyszczeniu towaru, - dostarczona ilość towaru
Bardziej szczegółowoRecenzja. Poznań,
Dr hab. Marzena Gawrysiak-Witulska Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ul. Wojska Polskiego 28 60-637 Poznań Poznań, 28.02.2018 Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż.
Bardziej szczegółowoRozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs. Aneta Cegiełka. SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności
Rozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs Aneta Cegiełka SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności Badania nad określeniem wpływu zastąpienia zwierzęcego surowca tłuszczowego olejami roślinnymi
Bardziej szczegółowoRośliny strączkowe w żywieniu świń
Rośliny strączkowe w żywieniu świń Autor: prof. dr hab. Bogdan Szostak Data: 22 sierpnia 2017 Rośliny strączkowe w żywieniu świń mogą być wykorzystywane na cele energetyczne. W związku z tym, warto je
Bardziej szczegółowoWYBRANE WŁAŚCIWOŚCI WYTRZYMAŁOŚCIOWE NASION RZEPAKU
InŜynieria Rolnicza 2/2006 Adam Figiel *, Bogdan Stępień *, Lesław Janowicz ** * Instytut InŜynierii Rolniczej Akademia Rolnicza we Wrocławiu ** Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa
Bardziej szczegółowoTom XXII Rośliny Oleiste 2001
Tom XXII Rośliny Oleiste 2001 Danuta Murawa, Iwona Pykało, Kazimierz Warmiński Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Ochrony Powietrza i Toksykologii Środowiska Olej i jego skład kwasowy
Bardziej szczegółowoNano-Gro w badaniach rolniczych na rzepaku ozimym w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy)
Nano-Gro w badaniach rolniczych na rzepaku ozimym w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy) Celem badań było określenie wpływu stymulatora wzrostu Nano-Gro na wzrost, rozwój, plonowanie
Bardziej szczegółowoWPŁYW CZYNNIKÓW AGROTECHNICZNYCH NA WŁAŚCIWOŚCI ENERGETYCZNE SŁOMY 1
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 1/2011 Adam Świętochowski, Anna Grzybek, Piotr Gutry Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie WPŁYW CZYNNIKÓW AGROTECHNICZNYCH NA WŁAŚCIWOŚCI
Bardziej szczegółowoWykrywanie, identyfikacja i ilościowe oznaczanie GMO w materiale siewnym wyzwania analityczne i interpretacja wyników.
Wykrywanie, identyfikacja i ilościowe oznaczanie GMO w materiale siewnym wyzwania analityczne i interpretacja wyników. Sławomir Sowa, Magdalena Żurawska-Zajfert Laboratorium Kontroli GMO, Zakład Biotechnologii
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ SUROWCA OCENIANEGO NA PODSTAWIE STOPNIA USZKODZEŃ NASION RZEPAKU
Inżynieria Rolnicza 13/2006 Magdalena Kachel-Jakubowska, Mieczysław Szpryngiel Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej Akademia Rolnicza w Lublinie JAKOŚĆ SUROWCA OCENIANEGO NA
Bardziej szczegółowoWłaściwości fizyczne i skład chemiczny nasion rzepaku ozimego o różnym kolorze okrywy nasiennej
Tom XXIII Rośliny Oleiste 2002 Piotr Ochodzki, Aleksandra Piotrowska* Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie * Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Zakład Roślin Oleistych w Poznaniu
Bardziej szczegółowoTŁUSZCZE. Technologia gastronomiczna. Zespół Szkół Gospodarczych im Spytka Ligęzy w Rzeszowie
TŁUSZCZE Technologia gastronomiczna Zespół Szkół Gospodarczych im Spytka Ligęzy w Rzeszowie Materiały przygotowali: mgr inŝ. Krzysztof Matłosz mgr Sabina Walat RZESZÓW 2005 Tłuszcze to estry gliceryny
Bardziej szczegółowoWpływ nawożenia azotem na skład chemiczny nasion pięciu odmian rzepaku jarego
Tom XXII Rośliny Oleiste 2001 Andrzej Kotecki, Władysław Malarz, Marcin Kozak, Karol Aniołowski* Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, *Katedra Technologii Rolnej i Przechowalnictwa
Bardziej szczegółowoANALIZA PROCESU CZYSZCZENIA NASION GORCZYCY. CZ. 2. ALGORYTMY PROCESU CZYSZCZENIA
Inżynieria Rolnicza 9(134)/2011 ANALIZA PROCESU CZYSZCZENIA NASION GORCZYCY. CZ. 2. ALGORYTMY PROCESU CZYSZCZENIA Zdzisław Kaliniewicz, Krzysztof Konrad Jadwisieńczak Katedra Maszyn Roboczych i Procesów
Bardziej szczegółowoMODYFIKACJA WŁAŚCIWOŚCI ŁOJU WOŁOWEGO I TŁUSZCZU MLECZNEGO PRZEZ PRZEESTRYFIKOWANIE ENZYMATYCZNE Z OLEJEM RZEPAKOWYM
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 304 308 Joanna Bryś, Katarzyna Tarnowska, Magdalena Wirkowska, Bolesław Kowalski MODYFIKACJA WŁAŚCIWOŚCI ŁOJU WOŁOWEGO I TŁUSZCZU MLECZNEGO PRZEZ PRZEESTRYFIKOWANIE
Bardziej szczegółowoMarek Tukiendorf, Katarzyna Szwedziak, Joanna Sobkowicz Zakład Techniki Rolniczej i Leśnej Politechnika Opolska. Streszczenie
InŜynieria Rolnicza 12/26 Marek Tukiendorf, Katarzyna Szwedziak, Joanna Sobkowicz Zakład Techniki Rolniczej i Leśnej Politechnika Opolska OKREŚLENIE CZYSTOŚCI ZIARNA KONSUMPCYJNEGO ZA POMOCĄ KOMPUTEROWEJ
Bardziej szczegółowoŚruta rzepakowa, podstawowe krajowe źródło białka paszowego możliwe kierunki badań nad poprawą jej jakości
Śruta rzepakowa, podstawowe krajowe źródło białka paszowego możliwe kierunki badań nad poprawą jej jakości mgr inż. Kinga Gołębiewska, prof. dr hab. Danuta Boros Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
Bardziej szczegółowoOcena jakościowa odmian rzepaku ozimego za lata
Tom XX Rośliny Oleiste 1999 Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej Ocena jakościowa odmian rzepaku ozimego za lata 1996 1998 Quality assessment of winter oilseed rape varieties
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ CHLOROFILU W NASIONACH RZEPAKU PODDANYCH PROCESOWI SUSZENIA
Inżynieria Rolnicza 8(117)/2009 ZAWARTOŚĆ CHLOROFILU W NASIONACH RZEPAKU PODDANYCH PROCESOWI SUSZENIA Magdalena Kachel-Jakubowska Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoWykorzystanie słomy pszenicy ozimej do nawożenia rzepaku ozimego II. Wpływ nawożenia słomą pszenicy i azotem na skład chemiczny nasion rzepaku ozimego
Tom XXIII Rośliny Oleiste 2002 Andrzej Kotecki, Marcin Kozak, Władysław Malarz Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Wykorzystanie słomy pszenicy ozimej do nawożenia rzepaku
Bardziej szczegółowoWpływ temperatury prażenia na właściwości nasion słonecznika
TOM XXXI ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2010 Ewa Płuciennik, Agnieszka Kita, Adam Figiel* Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Katedra Technologii Rolnej i Przechowalnictwa * Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoWPŁYW TERMINU ZBIORU NA PLONY ORAZ WARTOŚĆ TECHNOLOGICZNĄ NASION śmijowca BABKOWATEGO (ECHIUM PLANTAGINEUM L.) Beata Król
Acta Agrophysica, 2006, 8(3), 657-662 WPŁYW TERMINU ZBIORU NA PLONY ORAZ WARTOŚĆ TECHNOLOGICZNĄ NASION śmijowca BABKOWATEGO (ECHIUM PLANTAGINEUM L.) Beata Król Katedra Roślin Przemysłowych i Leczniczych,
Bardziej szczegółowoWpływ niektórych czynników na skład chemiczny ziarna pszenicy jarej
NR 218/219 BIULETYN INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN 21 SZYMON DZIAMBA IZABELLA JACKOWSKA 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 1 Katedra Chemii Akademia Rolnicza w Lublinie Wpływ niektórych czynników
Bardziej szczegółowoWPŁYW WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI SUROWCÓW NA CECHY WYTRZYMAŁOŚCIOWE GRANULATU
Inżynieria Rolnicza 13/2006 Ryszard Kulig, Janusz Laskowski Katedra Eksploatacji Maszyn Przemysłu Spożywczego Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW WYBRANYCH WŁAŚCIWOŚCI SUROWCÓW NA CECHY WYTRZYMAŁOŚCIOWE
Bardziej szczegółowoMETODA OKREŚLANIA OPTYMALNEJ WILGOTNOŚCI ZIARNA GRYKI PRZEZNACZONEGO DO PŁATKOWANIA. Streszczenie
Zbigniew Oszczak, Marian Panasiewicz Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych, Akademia Rolnicza w Lublinie METODA OKREŚLANIA OPTYMALNEJ WILGOTNOŚCI ZIARNA GRYKI PRZEZNACZONEGO DO PŁATKOWANIA Streszczenie
Bardziej szczegółowoKrajowy rynek rzepaku w sezonie 2007/08
Tom XXIX ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2008 Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie Krajowy rynek rzepaku w sezonie 2007/08 Domestic Oilseed Market
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoWykrywanie, identyfikacja i ilościowe oznaczanie GMO w materiale siewnym wyzwania analityczne i interpretacja wyników.
Wykrywanie, identyfikacja i ilościowe oznaczanie GMO w materiale siewnym wyzwania analityczne i interpretacja wyników. Magdalena Żurawska-Zajfert Laboratorium Kontroli GMO IHAR-PIB Testowanie partii nasion
Bardziej szczegółowoPL B1. Preparat o właściwościach przeciwutleniających oraz sposób otrzymywania tego preparatu. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL
PL 217050 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217050 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 388203 (22) Data zgłoszenia: 08.06.2009 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoZmiany aktywności i immunoreaktywności lipazy podczas przechowywania nasion rzepaku
Tom XXII Rośliny Oleiste 2001 Dagmara Mierzejewska, Ewa Kubicka, Lucjan Jędrychowski, Jadwiga Grabska Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk Oddział Nauki o Żywności w Olsztynie
Bardziej szczegółowoBadanie wydajności prasy ślimakowej i sprawności tłoczenia oleju w warunkach zimowych i letnich
PROBLEMY INŻYNIERII ROLNICZEJ PIR 2012 (X XII): z. 4 (78) PROBLEMS OF AGRICULTURAL ENGINEERING s. 163 170 Wersja pdf: www.itep.edu.pl/wydawnictwo ISSN 1231-0093 Wpłynęło 24.07.2012 r. Zrecenzowano 10.09.2012
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ PROPAGACJI FAL ULTRADŹWIĘKOWYCH
Wpływ obróbki termicznej ziemniaków... Arkadiusz Ratajski, Andrzej Wesołowski Katedra InŜynierii Procesów Rolniczych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ
Bardziej szczegółowoNauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie 2013 Tom 7 Zeszyt 4 ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net #57 Dział: Zootechnika Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu MAŁGORZATA TAŃSKA 1, DANIELA
Bardziej szczegółowoSYSTEMY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ B.22 Przygotowanie do testów
SYSTEMY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ B.22 Przygotowanie do testów Prowadzący: dr inż. Marcin Michalski e-mail: marcinmichalski85@tlen.pl Slajd 1 EGZAMINY EGZAMIN WEWNĘTRZNY ON-LINE B22: 8 Marzec I termin DZISIAJ!!!
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ TŁUSZCZU W EKSTRUDATACH ŁUBINOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD WARUNKÓW EKSTRUZJI
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(2) 2002, 93-99 JAKOŚĆ TŁUSZCZU W EKSTRUDATACH ŁUBINOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD WARUNKÓW EKSTRUZJI Bożena Kiczorowska, Antoni Lipiec Streszczenie: Badano wpływ
Bardziej szczegółowoWpływ makuchu rzepakowego i dodatku preparatu enzymatycznego ksylanazy na odkładanie białka, fosforu i energii brutto w ciele kurcząt brojlerów
Tom XXIX ROŚLINY OLEISTE OILSEED CROPS 2008 Akademia Podlaska w Siedlcach, Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej Wpływ makuchu rzepakowego i dodatku preparatu enzymatycznego ksylanazy na odkładanie
Bardziej szczegółowoZakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie
Zadanie A Zakres i wyniki badań dotyczące przechowalnictwa odmian ziemniaka w sezonie 21-216 Monitoring przechowywalności odmian ziemniaka Do badań przechowalniczych w okresie od lipca 21 roku zostało
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUSZENIA NA JAKOŚĆ NASION RZEPAKU OZIMEGO
Inżynieria Rolnicza 1(99)/2008 WPŁYW SUSZENIA NA JAKOŚĆ NASION RZEPAKU OZIMEGO Magdalena Kachel-Jakubowska Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej, Akademia Rolnicza w Lublinie
Bardziej szczegółowoBŁĘDY OKREŚLANIA MASY KOŃCOWEJ W ZAKŁADACH SUSZARNICZYCH WYKORZYSTUJĄC METODY LABORATORYJNE
Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 BŁĘDY OKREŚLANIA MASY KOŃCOWEJ W ZAKŁADACH SUSZARNICZYCH WYKORZYSTUJĄC METODY LABORATORYJNE Zbigniew Zdrojewski, Stanisław Peroń, Mariusz Surma Instytut Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁ ODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LVII SECTIO E 2002 1 Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin 1, Poland 2 Instytut
Bardziej szczegółowoInżynieria Rolnicza 5(93)/2007
Inżynieria Rolnicza 5(9)/7 WPŁYW PODSTAWOWYCH WIELKOŚCI WEJŚCIOWYCH PROCESU EKSPANDOWANIA NASION AMARANTUSA I PROSA W STRUMIENIU GORĄCEGO POWIETRZA NA NIEZAWODNOŚĆ ICH TRANSPORTU PNEUMATYCZNEGO Henryk
Bardziej szczegółowoSkuteczność działania zapraw nasiennych w ochronie rzepaku jarego przed szkodnikami
Tom XXI Rośliny Oleiste 2000 Marek Mrówczyński, Henryk Wachowiak Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu Skuteczność działania zapraw nasiennych w ochronie rzepaku jarego przed szkodnikami Effectiveness of
Bardziej szczegółowoWykorzystanie badań naukowych prowadzonych w Stacji Czyrna w projekcie Środowisko bez barszczu Sosnowskiego
Wykorzystanie badań naukowych prowadzonych w Stacji Czyrna w projekcie Środowisko bez barszczu Sosnowskiego Prof. dr hab. Kazimierz Klima Katedra Agrotechniki i Ekologii Rolniczej Uniwersytet Rolniczy
Bardziej szczegółowoBADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO
oczyszczanie, ścieki przemysłowe, przemysł cukierniczy Katarzyna RUCKA, Piotr BALBIERZ, Michał MAŃCZAK** BADANIA PODATNOŚCI ŚCIEKÓW Z ZAKŁADU CUKIERNICZEGO NA OCZYSZCZANIE METODĄ OSADU CZYNNEGO Przedstawiono
Bardziej szczegółowoWPŁYW ZMIAN ZAWARTOŚCI WODY NA TWARDOŚĆ ZIARNA PSZENICY PODCZAS PRZECHOWYWANIA W SILOSIE W WARUNKACH MODELOWYCH
InŜynieria Rolnicza 7/25 ElŜbieta Kusińska Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW ZMIAN ZAWARTOŚCI WODY NA TWARDOŚĆ ZIARNA PSZENICY PODCZAS PRZECHOWYWANIA W SILOSIE
Bardziej szczegółowoAnna Milczarek, Maria Osek
Acta Agrophysica, 2014, 21(1), 75-85 WPŁYW DODATKU PRZECIWUTLENIACZA NA ZMIANY LICZB KWASOWEJ I NADTLENKOWEJ ORAZ SKŁAD CHEMICZNY WYTŁOKÓW RZEPAKOWYCH PRZECHOWYWANYCH BEZ I Z DOSTĘPEM ŚWIATŁA I POWIETRZA
Bardziej szczegółowoWPŁYW RÓŻNYCH SPOSOBÓW PRZYGOTOWANIA ZIARNA PSZENICY DO PRZEMIAŁU NA WILGOTNOŚĆ MĄKI
Acta Sci. Pol., Technica Agraria 10(1-2) 2011, 15-21 WPŁYW RÓŻNYCH SPOSOBÓW PRZYGOTOWANIA ZIARNA PSZENICY DO PRZEMIAŁU NA WILGOTNOŚĆ MĄKI Mariusz Kania, Dariusz Andrejko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Bardziej szczegółowo